Hoofdstuk V
Cursus christologie 2015-2016 Hoger Diocesaan Godsdienstinstituut, Gent
CCV in het bisdom GENT
DE MENSENZOON IS GEKOMEN OM TE ZOEKEN EN TE REDDEN WAT VERLOREN IS
ZOON VAN GOD (nog bij het vorige hoofdstuk) 1) Voor Jezus. God is in Israël ‘Vader’ omdat Hij verbond zoekt met het volk (de ‘zoon’). Bijv. Jer 31,9
2) Tijdens Jezus’ leven. Jezus noemt God ‘abba’: Hij weet zich op bijzondere wijze de Zoon. 3) Na Pasen. Jezus is niet alleen iemand die Israël voorgaat in trouw aan het verbond, Hij is ook de ‘eniggeborene’, in wie God zelf naar ons toe komt. In die Zoon worden wij kinderen van de Vader.
ZOON VAN GOD (nog bij het vorige hoofdstuk) 4) De Zoon van God is geen ‘tweede God’. Jezus vervangt ook niet voortaan ‘God’. De Zoon toont het wezen van de Ene God: Iemand (altijd al Vader) die verbond zoekt.
5) Jezus is uniek voor ons omdat Hij uniek is voor God. Gods openbaring in Hem is niet exclusief, wel normatief: wat Jezus van God toont is bepalend: de God van Israël is de Vader van deze Jezus.
Hoofdstuk V
Cursus christologie 2015-2016 Hoger Diocesaan Godsdienstinstituut, Gent
CCV in het bisdom GENT
DE MENSENZOON IS GEKOMEN OM TE ZOEKEN EN TE REDDEN WAT VERLOREN IS
a) Zoeken en redden wat verloren is
Jezus’ dood ‘verlossend’ noemen • Alleen te verstaan tegen de achtergrond van het leven van Jezus.
• Toch is de verlossing niet alleen daar te vinden: • De evangelies besteden veel aandacht aan Jezus’ laatste uren. • Op zich beschouwd is Jezus’ leven mislukt. • Hoe kan Jezus’ dood dan wel verlossend zijn?
• als daad van solidariteit? = te weinig • als uiting van trouw? = te weinig • Tenzij in Jezus’ dood een fundament is gelegd voor een nieuw en blijvend contact met God…
b) Afdalen tot in de onderwereld
Fra Angelico, Christus daalt af in de hel, 1440, Firenze
‘De lijkwade is een fotografisch document, met een ‘positief’ en een ‘negatief’. Inderdaad, dat is het juist: het meest duistere mysterie van het geloof is tegelijk het meest lichtende teken van onbegrensde hoop. (…) En de lijkwade spreekt ons juist van dat ogenblik, zij getuigt juist van de unieke tussentijd die onherhaalbaar is in de geschiedenis van de mensheid en het heelal, waarin God in Jezus Christus niet alleen onze dood heeft gedeeld maar ook het feit dat wij in de dood zouden blijven. De meest radicale solidariteit’.
‘Ook in de extreme duisternis van de meest absolute menselijke eenzaamheid kunnen wij een stem horen die ons roept en een hand vinden die ons vasthoudt en naar buiten leidt’ (Benedictus XVI, Turijn, 2010).
10
Anastasis (opstanding) Fresco, Chora-kerk in Istanbul
11
c) Een gegeven leven, een gegeven dood • Jezus’ lijden en dood zijn geen doel op zich, maar volgen uit ons verzet tegen het Goede Nieuws • Jezus zelf duidt zijn leven en dood als een gave, als middel tot verzoening, als uitweg voor velen.
d) Gestorven voor onze zonden • Een definitief aanbod van God wordt op Golgota afgewezen. Mensen zeggen ‘neen’ tegen het geluk dat ze verlangen. • Jezus’ gave van zijn ‘lichaam en bloed’ toont dat dit niet doorweegt voor God. Israël is nu ‘dood’, maar het is Jezus die sterft (om ons het leven te geven = ‘boete’). • ‘Plaatsvervanging’: Jezus gaat namens ons de dood in om ons uit het isolement te halen. • God vraagt niet dat zijn Zoon sterft, Hij verlangt dat mensen leven.
Het lam op de slachtbank
F. de Zurbarán, Agnus Dei (1635)
e) Vraagt God een offer / het offer van Jezus’ leven? F. De Zurbarán (1620) ‘Lam van God’
f) Verlost leven
Verzoening in Jezus is ongeloofwaardig als er op dat fundament geen verzoeningsgeschiedenis op gang komt.
Christologie – Programma 2015-2016 1. Ouverture. ‘Wie zeggen jullie dat Ik ben?’ Een vraag van Jezus en de opdracht van de christologie. 2. In Jezus’ gezelschap De dringendheid van Gods heerschappij in Jezus’ leven. 3. In het licht van Pasen Aanvang van een bezinning over Jezus die ook naar zijn bestemming en herkomst reikt. 4. Titels voor Jezus Hoe Jezus de verwachtingen van Israël op een onverwachte manier invult. 5. ‘De mensenzoon is gekomen om te zoeken en te redden wat verloren is’ Jezus’ gegeven leven is bron van verzoening en redding voor ons. 6. Tot slot
Hoofdstuk VI
Cursus christologie 2015-2016 Hoger Diocesaan Godsdienstinstituut, Gent
CCV in het bisdom GENT
ENKELE SLOTBESCHOUWINGEN
ENKELE SLOTBESCHOUWINGEN a) Jezus, waarlijk God en waarlijk mens b) Meer dan een modelmens c) Meer dan een godenzoon in mensenkleren
d) ‘Kom en volg mij’ e) Voor wie een ‘ja’ overweegt
