DE LIEFDE VAN UW HOND

DE LIEFDE VAN UW HOND

2

3

INHOUDSOPGAVE Zoveel honden, zoveel voedingssoorten - De biologie van uw hond - Anatomie van het verteringskanaal - De voeding van uw hond - De energiewaarde - Bodyscore - Voedingsmethode - Waarom diepvries vers vlees? - Voedingsbehoefte van jong tot oud

blz. 5 blz. 6 blz. 7 blz. 8 blz. 12 blz. 15 blz. 17 blz. 18 blz. 20

Omgang met uw hond - Hondentaal - Gedrag en opvoeding Voedingsgerelateerde aandoeningen en symptomen

blz. 25 blz. 26 blz. 27 blz. 33

Al bijna 50 jaar de beste vriend van je huisdier! - Prins assortiment - Het Prins CareTeam; voedingsadvies op maat!

blz. 43 blz. 44 blz. 51

4

5

Zoveel honden, zoveel voedingssoorten Een hond die prestaties levert of een gezellige huishond, een wat oudere hond of een opgroeiende pup, neiging tot overgewicht of vachtproblemen, geen enkele hond is gelijk. Logisch dat het energieverbruik en de behoeften van iedere hond anders zijn. Prins Petfoods houdt rekening met die verschillen en heeft daarom voor elke hond een passende voeding ontwikkeld. Maar waaruit bestaat deze voeding precies? En wat is de behoefte van mijn hond? Welke voeding is geschikt voor een slechte vacht en wat zijn de voordelen van vers diepvriesvlees? Al deze vragen worden behandeld in dit hoofdstuk. Voor een gezonde hond kiest u een passende uitgebalanceerde voeding en een juiste voedingsmethodiek!

6

De biologie van uw hond Voor we iets kunnen vertellen over de samenstelling van de voeding is het belangrijk dat u weet wat de hond doet met de voeding en voedingsstoffen. De voeding die u uw hond voorzet, passeert een lange weg voordat hij als hondenpoep eindigt. Onderweg vinden heel wat processen plaats die elk hun eigen aandeel hebben in de vertering van het voedsel. Het verteringsstelsel van de hond bestaat uit de mond, slokdarm, maag, dunne darm, dikke darm, endeldarm (rectum) en anus. Voeding komt als eerste in de mond, waar het door de hond wordt gekauwd. Kauwen vergroot het oppervlak van de voeding en mengt het met speeksel. De werkelijke vertering begint hier nog niet omdat het speeksel van de hond geen verteringsenzymen bevat. Hierna wordt de voeding doorgeslikt en gaat het via de slokdarm naar de maag. De maag mengt het voedsel met maagzuur en kneed alles tot een dikke brij. Het maagzuur bewerkt de aanwezige eiwitten en doodt eventueel aanwezige schadelijke micro-organismen door de lage pH. Als de voedselbrij goed is gemengd en gekneed, gaat het via de sluitspier van de maag naar het eerste deel van de dunne darm. Hier komen spijsverteringssappen als gal en de sappen van de alvleesklier (pancreas) bij de voedselbrij. Gal helpt bij de vertering van vet en sappen van de alvleesklier bevatten enzymen die helpen bij de vertering van koolhydraten en eiwitten. Ook de wand van de dunne darm bevat cellen die spijsverteringssappen afgeven. De dunne darm bevat enzymen die helpen bij de vertering, waardoor de voedingsstoffen tot kleine opneembare delen geknipt worden. In de dunne darm wordt het grootste deel van de voedingsstoffen opgenomen en vervoerd naar delen van het lichaam. Na de dunne darm komt de dikke darm. De dikke darm heeft verschillende functies als opname van elektrolyten (zouten), water en de opname van nutriënten die niet in de dunne darm zijn opgenomen. Als laatste wordt het onverteerde deel van de voeding via het rectum (endeldarm) uitgescheiden.

7

Anatomie van het verteringskanaal In onderstaande tabel is te zien dat het verteringskanaal ten opzichte van de lichaamslengte sterk verschilt tussen de verschillende dierensoorten. Dit verschil is terug te zien in de verschillende diëten van deze dieren. Een planteneter zoals een schaap heeft namelijk een veel langer verteringsstelsel nodig om alle plantaardige materialen af te breken en op te nemen. Het dieet van een varken is makkelijker te verteren, daarom heeft het varken een korter darmstelsel nodig dan het schaap. Varkens zijn namelijk omnivoren (alleseters) en eten naast plantaardige bronnen ook dierlijke bronnen. Wij als mens lijken qua dieet het meeste op het varken. De hond daarentegen is een zogenoemde omnivoren carnivoor. Hij behoort wel tot de carnivoren maar kan ook plantaardige bronnen benutten. De kat is een echte carnivoor en heeft van deze diersoorten het kortste verteringskanaal. VERTERINGSKANAAL ENKELE DIERSOORTEN: Schaap Varken Hond Kat 0

5

10

15

20

25

30

verhouding darmkanaal tot lichaamslengte Het verschil in dieet tussen het varken en de hond blijkt uit het verschil in de relatieve lengte van het verteringskanaal. Gemiddeld genomen is het verteringskanaal van de hond 6 keer zijn eigen lichaamslengte. Het varken heeft een verteringskanaal dat 14 keer zijn eigen lichaamslengte bedraagt! De verblijftijd van de voeding in het verteringskanaal van de hond is dus veel korter dan bij het varken, dit zorgt ervoor dat er minder tijd is om alle voedingstoffen te bewerken en op te nemen. Het is daarom belangrijk dat de hond een hoogwaardige voeding krijgt waar hij alle belangrijke nutriënten makkelijk uit kan halen. Wat voor een mens goed is, hoeft dus niet goed te zijn voor een hond. Belangrijk is te beseffen dat teveel aan tussendoortjes of andere voedingen de verteringsbalans bij de hond mogelijk kan verstoren, wat de opname van voedingsstoffen negatief beïnvloedt.

8

De voeding van uw hond Voor een goede gezondheid en optimale vertering is een goede balans tussen alle voedingsstoffen in de voeding noodzakelijk. Goede voeding zorgt ervoor dat de hond voldoende voedingsstoffen binnen krijgt. Daarom heeft Prins Petfoods volledig uitgebalanceerde voedingen gemaakt van de allerbeste kwaliteit grondstoffen. Deze voedingen zijn samengesteld op basis van natuurlijke bouwstoffen die een gezonde werking van het lichaam ondersteunen. DE VIER HOOFDCOMPONENTEN VAN HONDENVOEDING ZIJN: • Eiwitten • Vetten • Koolhydraten • Vitamines en mineralen EIWITTEN Eiwitten spelen een belangrijke rol bij de opbouw van weefsels, hormonen en enzymen. Eiwitten zijn opgebouwd uit 22 verschillende aminozuren, de bouwstenen van het lichaam. Deze aminozuren bestaan uit essentiële en niet-essentiële aminozuren. Niet-essentiële aminozuren worden door het lichaam zelf aangemaakt. Essentiële aminozuren daarentegen kunnen niet door de hond zelf worden aangemaakt en moeten dus via de voeding opgenomen worden. Eiwitten worden aangetroffen in dierlijke producten als kippenvlees, eieren en zuivelproducten of in plantaardige producten als granen. ESSENTIËLE AMINOZUREN VOOR DE HOND: Arginine

Methionine

Histidine

Fenylalanine

Isoleucine

Threonine

Leucine

Tryptofaan

Lysine

Valine

VETTEN Vetten spelen een belangrijke rol bij de levering van energie. Eén gram vet bevat ongeveer 9 kcal opneembare energie, terwijl één gram eiwitten of koolhydraten maar 4 kcal energie leveren. Vetten zijn opgebouwd uit essentiële en niet-essentiële vetzuren. Essentiële vetzuren voor de hond zijn omega-3 vetzuren (bijvoorbeeld α-linoleenzuur) en omega-6 vetzuren (bijvoorbeeld linolzuur).

9 Essentiële vetzuren ondersteunen de aanmaak van voortplantingshormonen en spelen een belangrijke rol bij de gezondheid van huid en vacht. Ook is bekend dat omega-3 vetzuren een ontstekingsremmende werking hebben. Bovendien bevordert vet de smakelijkheid van de brokken. Grondstoffen die rijk zijn aan voedingsvetten zijn gevogeltevet, eieren, zalmolie en plantaardige oliën. KOOLHYDRATEN Koolhydraten kunnen onderverdeeld worden in suikers, zetmeel en voedingsvezels en leveren, net als eiwitten en vet, energie. De gebruikte koolhydraten in de Prins producten zijn maximaal ontsloten (gaar gemaakt) waardoor ze makkelijk worden opgenomen en er minder ontlasting ontstaat. Voedingsvezels in de voeding van honden is belangrijk voor een goede spijsvertering en een evenwichtige darmflora. Een bron van voedingsvezels in onze producten is FOS, fructooligo-sacchariden. Dit zijn fermenteerbare voedingsvezels die bijdragen aan een gezonde en evenwichtige darmflora. De fermenteerbare voedingsvezels zijn onverteerbaar voor de dunne darm en worden pas in de dikke darm door middel van bacteriën opneembaar gemaakt. FOS bevindt zich o.a. in de grondstof cichoreipulp. VITAMINES EN MINERALEN Vitamines worden niet of maar in kleine mate door het lichaam zelf aangemaakt en moeten via de voeding worden aangevuld. Vitamines verhogen de weerstand en zijn onmisbaar bij de groei, het herstel en het goed functioneren van het lichaam. Verder zijn ze heel belangrijk voor de vorming van enzymen, stoffen die een grote rol spelen bij de stofwisseling en spijsvertering. Een chronisch tekort aan één of meer vitamines kan leiden tot vermoeidheid en lusteloosheid. Ook mineralen zijn belangrijk voor de gezondheid en moeten via de voeding het lichaam binnenkomen. Zonder de hulp van mineralen kunnen vitaminen niet functioneren in ons lichaam. Ze transporteren zuurstof door het lichaam en spelen een belangrijke rol bij de groei, instandhouding en herstel van weefsels. De mineralen die in grote hoeveelheden aanwezig zijn, worden macro-elementen genoemd. Sporenelementen zijn mineralen die in zeer kleine hoeveelheden aanwezig zijn. Mineralen zijn terug te vinden in het asgehalte van de voeding. Op het etiket van de voeding staat het asgehalte vermeld als “ruwe as”. Een hond die een hoogwaardige complete voeding krijgt, zal geen aanvulling op vitamines of mineralen nodig hebben. Supplementen als vitamines en mineralen zijn daarom overbodig en worden sterk afgeraden. Een overdosis aan vitaminen en mineralen kan problemen geven met de spijsvertering of groei.

10 EN VERDER Naast deze vier hoofdcomponenten bevat onze voeding ook ruwe celstof en vocht. Ruwe celstof is afkomstig van de celwand van plantaardig materiaal en wordt ook wel aangeduid met voedingsvezels. Deze zijn voor de hond niet verteerbaar. Toch hebben voedingsvezels een gunstig effect. Voedingsvezels stimuleren een gezonde werking van het darmkanaal en dragen bij aan een optimale vertering en gezonde darmflora. Ook geven vezels een verzadigd gevoel, wat helpt bij het op gewicht houden van uw hond. Het ruw eiwit, ruw vet, koolhydraten, ruwe as en de ruwe celstof samen noemt men de droge stof. Naast de droge stof bevat de voeding ook vocht. In droge brokken zit aanzienlijk minder vocht dan in diepvries vers vlees. De hond zal daarom ook meer drinken bij het eten van droge brokken in vergelijking met het eten van vers vlees! Als vuistregel drinkt een hond 3 gram water per gram brokken. Belangrijk is dat dit water niet te koud is, maar op kamertemperatuur. Naast deze voedingscomponenten bevat onze voeding meer waardevolle ingrediënten die niet onderverdeeld kunnen worden in de bovenstaande groepen. ANTIOXIDANTEN Antioxidanten in voeding zijn in staat om schadelijke vrije radicalen in het lichaam te neutraliseren. Deze schadelijke vrije radicalen kunnen leiden tot schade aan de lichaamscellen en vroegtijdige veroudering van het lichaam. Daarnaast zijn antioxidanten belangrijk voor een gezonde stofwisseling van het lichaam. Antioxidanten worden toegevoegd aan levensmiddelen om de oxidatie door zuurstof uit de lucht tegen te gaan. Oxidatie (het ontstaan van verbindingen met zuurstof uit de lucht) is één van de belangrijkste chemische bedreigingen voor de kwaliteit van de diervoedingen. Bij dit proces ontstaan stoffen die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid van het dier. Hierdoor is het gebruik van antioxidanten noodzakelijk en wordt de houdbaarheid van de voeding verlengd. Oxidatie heeft een aantal gevolgen voor de kwaliteit van voeding: • Vitamine A en E gehalte in de voeding dalen. • Essentiële vetzuren worden beschadigd waardoor tekorten kunnen ontstaan. • Verteerbaarheid van de voeding daalt. • Kwaliteit van het vet loopt terug waardoor de smakelijkheid sterk daalt. • Ontstaan van kettingreacties. De aanwezigheid van geoxideerde stoffen bevordert het oxidatieproces.

11 In onze geperste voeding wordt alleen gebruik gemaakt van natuurlijke antioxidanten. De lage verhitting zorgt ervoor dat de natuurlijke werking van de antioxidanten behouden blijft. Hoge verhitting beschadigt de natuurlijke antioxidanten en vernietigd hun werking. Voorbeelden van natuurlijke antioxidanten zijn vitamine C, vitamine E en citroenzuur. De natuurlijke antioxidanten in voeding kunt u op de verpakking vaak vinden onder de naam Tocoferolenmix. GLUCOSAMINE EN CHONDROÏTINE Gewrichten zijn verantwoordelijk voor beweging en bestaan uit een holle plek gevuld met gewrichtsvloeistof, een membraan en kraakbeen. Kraakbeen bekleedt de uiteinden van de beenderen in de gewrichten en werkt als een schokvanger. Het zorgt voor gladde oppervlakten in de gewrichten zodat de botten er mooi over heen bewegen. De vloeistof werkt als een smeermiddel. Tijdens het ouder worden, of bij ziekten als artritis, slijt het kraakbeen en wordt het oppervlak ruw. Dit veroorzaakt veel pijn tijdens het bewegen. Glucosamine en Chondroïtine remmen de kraakbeenslijtage en stimuleren de aanmaak van nieuw kraakbeen. Hierdoor wordt het kraakbeen ondersteund en de gewrichten versoepeld.

12

De energiewaarde Naast voedingsstoffen levert de voeding ook energie aan uw hond. Zoals eerder in dit hoofdstuk al vermeld is, zijn het de eiwitten, vetten en koolhydraten in de voeding die de energie leveren aan uw hond. Het energiegehalte van de voeding bepaalt ook hoeveel een hond van de voeding nodig heeft en wordt als voedingsadvies op de verpakking vermeld. Dit voedingsadvies is slechts een richtlijn en verschillende factoren kunnen van invloed zijn op de hoeveelheid voeding die de hond nodig heeft. Bij de keuze van een hondenvoeding dient u als streefwaarde minimaal 3600 kcal per kilogram droogvoer aan te houden, dieetvoeding uitgezonderd. Koop bij voorkeur geen voeding beneden deze waarde, want dan wordt de dagelijkse portie voeding van de hond te groot. Een te grote maagbelasting kan zorgen voor stofwisselingsproblemen en wordt gezien als een mogelijke oorzaak van een maagkanteling. Ook geeft een hoge maag- darmbelasting vaker en meer ontlasting bij de hond. Bij een hoge energiewaarde krijgt de hond een kleinere portie, waardoor de stofwisseling optimaal kan functioneren en de hond dus ook minder ontlasting zal produceren. BEREKENEN VAN DE ENERGIEWAARDE U kunt het energieaandeel van de voeding ook zelf berekenen. Binnen de EG is een leverancier van hondenvoeding verplicht een aantal analysewaarden op de verpakking te vermelden. Deze gegevens dienen als basis voor uw berekening. De energievoorziening via vetten is meer dan tweemaal zo groot als de energievoorziening via eiwitten en koolhydraten:

1 gram eiwit levert 1 gram vet levert

4 kcal

1 gram koolhydrat

9 kcal

en levert 4 kcal

13 Een voorbeeld: Op een verpakking hondenvoeding vindt u de volgende gegevens:



Vochtgehalte Ruw eiwit Ruw vet Ruwe celstof Mineralen/as

9% 24 % 17 % 2 % 6%

Alle voedingstoffen in de voeding vormen samen 100%. Wat meestal niet vermeld staat op de verpakking is het percentage koolhydraten dat het geheel aanvult tot 100%. In ons voorbeeld is dit: 100 - (9+24+17+2+6)= 42%. U kunt nu overgaan tot de energieberekening in kcal: Eiwit 24% = 240 gr/kg voer x 4 kcal = 960 kcal Vet 17% = 170 gr/kg voer x 9 kcal = 1530 kcal Koolhydraten 42% = 420 gr/kg voer x 4 kcal = 1680 kcal Totaal = 4170 kcal/kg voer Het totale gehalte aan energie in deze voeding bedraagt dus 4170 kcal. Deze voeding bevat dus ruim voldoende energie om aan de behoeften van uw hond te voldoen. Naast het totale gehalte aan energie kunt u ook het energieaandeel per nutriënt berekenen. De verschillende energieleverende nutriënten worden dan uitgedrukt als fracties. Daarvoor dient men de onderstaande berekening uit te voeren: Energieaandeel eiwit: Energieaandeel vet: Energieaandeel koolhydraten:

( 960 : 4170) x 100% = 23% (1530 : 4170) x 100% = 37% (1680 : 4170) x 100% = 40%

Door middel van deze berekening kan er een inzicht worden gekregen van de werkelijke samenstelling van de voeding. Voedingen met een verschillend vochtgehalte (droogvoer, vers vlees en blikvoer) kunnen met elkaar vergeleken worden. Let op: Belangrijk is wel te vermelden dat het totale energieaandeel en de verschillende fracties niets zegt over de verteerbaarheid en de kwaliteit van de grondstoffen!

14 HOEVEEL HEEFT MIJN HOND NODIG? De energiebehoefte van uw hond is afhankelijk van verschillende factoren. Leeftijd, groei, dracht, omgevingstemperatuur, lichamelijke inspanning en eventuele sterilisatie/ castratie van uw hond spelen allemaal mee in de vraag naar energie. Op de verpakking van een zak hondenvoeding staat vermeld hoeveel uw hond per dag nodig heeft. Let hierbij wel op dat dit een richtlijn is. Uiteraard is er altijd verschil tussen honden in hun energieverbruik, ondermeer door bovenstaande factoren. Enkele voedingstips waar u rekening mee dient te houden: • Bij (extreem) warm weer zal uw hond minder actief zijn en dus ook minder voeding nodig hebben. • Wanneer de hoeveelheid activiteit van uw hond verandert, dient u ook de hoeveelheid voeding aan te passen. • Voor een pup, opgroeiende hond of drachtige hond is de hoeveelheid voeding erg belangrijk. Te veel of te weinig voeding kan voor veel problemen zorgen. Voor een goed en passend advies adviseren wij contact op te nemen met ons CareTeam! Belangrijk is de conditie van uw hond goed in de gaten te houden. Een goed hulpmiddel is de bodyscoretabel (zie volgende pagina). Wij raden aan de conditie van uw hond regelmatig te controleren. Een hond in goede conditie beweegt makkelijker en zal gezonder oud worden!

Wist u dat... ...te veel belonen met koekjes, kaas etc. zorgt voor een verstoring van de verteringsbalans? U kunt uw hond ook belonen door middel van aandacht!

15

Bodyscore De bodyscore-tabel is een 5-delig scoresysteem waarmee u zelf de lichaamsconditie van uw hond kunt bepalen. Een zeer magere hond krijgt een score van 1. Een score van 5 daarentegen is een teken van zwaar overgewicht. Een score van 3 is het ‘ideale gewicht’. Belangrijke punten bij het bepalen van de bodyscore van uw hond zijn de ribben, de basis van de staart, de ruggenwervels, schouders en heupen.

bodyscore-tabel 1 Zeer mager

• De ribben, de ruggenwervels en de schouder- en bekkenbeenderen zijn zeer goed zichtbaar. • Er is sprake van duidelijk verlies van spiermassa. • Op de ribben is geen vetlaag te voelen.

2 Ondergewicht

• • •

De ribben, de ruggenwervels en de schouder- en bekkenbeenderen zijn zichtbaar. De taille is duidelijk zichtbaar. Op de ribben is geen vetlaag te voelen.

3 Ideale gewicht

• • •

De ribben, de ruggenwervels en de schouder- en bekkenbeenderen zijn niet zichtbaar, maar wel goed te voelen. De taille is duidelijk zichtbaar. Op de ribben is een dunne vetlaag te voelen.





4 Overgewicht 5 Zwaarlijvigheid

• De ribben, de ruggenwervels en de schouder- en bekkenbeenderen zijn moeilijk te voelen. • De taille is niet zichtbaar. • Bij de ruggengraat en aan de staartbasis is een vetlaag zichtbaar. • Bij de ribben, de ruggengraat en aan de staartbasis is een vetlaag duidelijk zichtbaar. • De taille is niet zichtbaar. • Er is een duidelijke toename van de buikomvang zichtbaar.

Let op: De bodyscore-tabel is slechts een hulpmiddel en bij sommige rassen niet bruikbaar. Sommige windhonden als de Whippet vormen een uitzondering. Let bij het bepalen van de conditie bij deze rassen op de rasstandaard.

16

Wist u dat... ...vragen om voedsel geen teken van honger hoeft te zijn? Het kan ook een vraag om aandacht zijn!

17

Voedingsmethode Met alleen goede voeding ben je er nog niet, goed voeren is net zo belangrijk! Er zijn hondeneigenaren die hun hond ‘vermenselijken’. Wij lusten in de ochtend brood als ontbijt en in de avond warm eten. De hond krijgt in de ochtend brokken en in de avond bijvoorbeeld diner, al dan niet gemengd met pens of blikvoer. Sommige mensen laten de hond zelfs met de pot mee-eten. Hierbij realiseren zij zich niet dat de spijsvertering van de hond niet in staat is op één dag twee verschillende soorten voeding te verwerken. Er ontstaat onbalans in de opname van voedingsstoffen wat zich kan uiten in bijvoorbeeld diarree. Ook het bijvoeren van brood, kaas of kauwbotjes kan de spijsvertering verstoren. Deze eiwithoudende producten zorgen ervoor dat er een overdaad aan eiwitten ontstaat, met als gevolg huid- en vachtproblemen als haaruitval, roosschilfers en jeuk. Daarnaast krijgt uw hond met alle extraatjes ook extra calorieën binnen wat kan zorgen voor overgewicht bij uw hond. Enkele voedingstips: • Zorg voor voldoende rust voor en na de maaltijd, zo kan de hond de maaltijd goed verteren. • Verdeel de maaltijd over minimaal 2 á 3 maaltijden per dag. Het aanbod van voedingsstoffen in de darm wordt op deze manier verspreid waardoor de hond deze beter kan opnemen. • Houd de ontlasting van de hond, voor zover mogelijk, in de gaten. Een hond die drie maaltijden per dag krijgt, mag twee, hooguit drie keer ontlasting hebben. • Geef de hond vers, maar lauw water in de drinkbak. Koud water is een extra belasting voor de hondenmaag. • Geef de hond niet teveel bijvoeding. Beter is het om een hondenkoekje in stukjes te breken en deze over de dag te verdelen. • Verwen uw hond eens extra met een aantal dagen diepvries vers vlees. Dit bevordert ook de gezondheid van de darmen en de opname van voedingsstoffen. Hierover leest u meer in het stukje: “Waarom diepvries vers vlees?” • Via een Kong of Activity Ball gevuld met de eigen voeding kunt u de hond op een leuke en speelse manier verwennen, zonder dat de hond teveel bijvoeding krijgt.

18

Waarom diepvries vers vlees? Onze honden zijn duizenden jaren geleden gedomesticeerd van een wilde voorouder en uitgegroeid tot tamme en gezellige huisdieren. Via hun prooi krijgen wolven in de natuur een complete maaltijd binnen waar alle benodigde voedingsstoffen in zitten. Ook onze huisdieren hebben een complete voeding nodig. Vandaar dat de Prins TotalCare complete diepvriesmaaltijden zijn samengesteld uit de beste kwaliteit vers rundvlees, lamsvlees, kip, granen, groenten, oliën en vetten, aangevuld met vitaminen en mineralen. Het komt de spijsvertering van uw hond ten goede als u droogvoeding afwisselt met éen of meerdere dagen vers vlees. Vers vlees bevat, in tegenstelling tot droogvoeding, goede bacteriën die de darmen stimuleren om goede enzymen aan te maken voor een verbeterde darmflora. Enzymen en darmbacteriën zorgen er samen voor dat de voedingstoffen goed worden verteerd en opgenomen door het dier. De positieve invloed op de darmflora en vertering ondersteunt de algehele conditie van uw huisdier en verbetert zijn afweermechanisme.

Enkele voordelen van vers vlees voor uw hond: • Het verbetert de darmflora en de aanmaak van enzymen voor een goede vertering. • Doordat het vlees vers is, en dus onverhit, blijven natuurlijke vitaminen en mineralen behouden. • Door de hoge verteerbaarheid produceert uw hond weinig ontlasting. Uit onderzoek is gebleken dat honden gevoerd met Prins TotalCare vers diepvriesvlees gemiddeld 55% minder ontlasting hebben dan honden die alleen droogvoeding krijgen. • Door de hoge acceptatie vinden ook kieskeurige honden het erg lekker. Kortom: een volledige voeding om in de natuurlijke behoefte van uw huisdier te voorzien!

19

WANNEER PRINS TOTALCARE? • Tijdens het afspenen van pups. • Tijdens het overstappen naar een andere voeding. • Bij een verstoorde spijsvertering. • Na een wormenkuur of antibioticakuur. • Als lekkere en gezonde verwenmaaltijd. GEBRUIKSAANWIJZING Krijgt uw hond voor het eerst in zijn leven vers vlees, dan kunt u het vlees het beste de eerste 2 dagen licht aankoken om het verteringsstelsel van de hond aan het rauwe vlees te laten wennen. Daarna kunt u het vlees ontdooid rauw op kamertemperatuur geven.

Wist u dat... ...honden dingen kunnen eten die we helemaal niet van ze verwachten? Honden kunnen gras gaan eten wanneer ze misselijk zijn. Door vers vlees te geven verdwijnt het misselijke gevoel. Uw hond voelt zich weer prettig.

20

Voedingsbehoefte van jong tot oud De voedingsbehoefde van een hond verandert door de jaren heen. Het is belangrijk om uw hond voor elk levensstadium een passende voeding te geven. VANAF DE GEBOORTE Een gezonde teef zal voldoende melk produceren om haar pups te voeden. Als dit niet het geval is, kunt u vervangende moedermelk bijvoeren in de vorm van Puppymelk. Als de pups ongeveer 4 weken oud zijn, kan er begonnen worden met het geven van vast voedsel, het zogenaamde afspenen. De darmen van een pup van 4 weken bevatten nog geen optimale darmflora. Het verteringsstelsel van een pup die voor het eerst vast voedsel krijgt, moet daarom nog gestimuleerd worden om verteringsenzymen aan te maken en een gezonde darmflora te creëren. Een goede basis hiervoor kunt u het beste leggen door af te spenen met een compleet diepvries vers vlees. Begin met kleine hoeveelheden vers vlees die individueel aangeboden worden zodat goed kan worden bijgehouden of en hoeveel de pup eet. Na de afspeenperiode van ca. 14 dagen met vers vlees kunt u overgaan op droogvoer en zal de pup ook dit optimaal kunnen benutten. Diepvries vers vlees is in de betere dierenspeciaalzaken verkrijgbaar. De manier van afspenen is voor de vertering van de pup erg belangrijk, deze basis kan maar 1 keer worden gelegd!

Wist u dat... ...een pup in ongeveer 4 weken 4x zo zwaar is dan toen hij geboren werd? ...een hond hierdoor één van de snelst groeiende zoogdieren is?

VANAF DE ZESDE WEEK Vanaf de zesde week kunnen de pups droogvoeding eten. Geef ze regelmatig een hele dag diepvries vers vlees. Blikvoer is af te raden, dit is steriel waardoor de pups een aantal bacteriën missen die voor een volledige stofwisseling noodzakelijk zijn. Tijdens een vers vleesdag adviseren wij u geen droogvoer of andere lekkernijen bij te voeren, dit kan leiden tot een verstoring in de opname van voedingsstoffen. Tussen de zevende en de tiende week na de geboorte gaan de pups meestal van de fokker naar een nieuwe eigenaar. Als de pup net vanaf de fokker bij u is gearriveerd, kunt u beter eerst de voeding blijven geven die het hondje bij de fokker gewend is. Teveel veranderingen in één keer levert tenslotte alleen maar stress en mogelijk diarree op. Uiteraard is het moeilijk om weerstand te bieden aan de verleiding om de pup te verwennen met extraatjes zoals koekjes, stukjes kaas, worst of andere snacks om hem gehoorzaam te maken. Dit is echter niet aan te raden, daarmee wordt de natuurlijke balans in het lichaam verstoord. Beter is het een deel van de voeding apart te houden en dit als beloning te geven. Daarnaast kunt u ook met aaien en spelen hetzelfde effect bereiken, zo niet zelfs beter. Is uw pup gewend aan zijn nieuwe onderkomen en wilt u overstappen op een andere brok dan kunt u uw pup het beste eerst een week Prins TotalCare vers vlees geven. Na een periode van vers vlees kunt u de nieuwe brok direct zonder te mengen aan uw pup geven. AANTAL MAALTIJDEN PER DAG Geef tot aan de 12de week 4 maaltijden per dag, daarna tot aan de 6de maand 3 maaltijden per dag. Bij een volwassen hond is het aan te raden de voeding over minimaal 2 maaltijden per dag te verdelen.

21

22 HALF VOLWASSEN TOT VOLWASSEN Een opgroeiende hond heeft een hoger energieverbruik dan een volwassen hond. Naarmate de hond volwassen wordt, loopt het calorieverbruik van de hond langzaam terug. Het blijft natuurlijk belangrijk om vooral een goede voedingsmethode te volgen, voer daarom niets bij zoals brood en worst. Al onze voedingen zijn complete voedingen en hoeven dus niet aangevuld te worden met voedingssupplementen, alles wat u extra geeft kan de balans in de opname van de voeding verstoren en problemen als groeifouten in de hand werken. DE VOLWASSEN HOND Volwassen zijn betekent bij de hond in feite dat het eindgewicht is bereikt en er geen nieuwe lichaamscellen meer worden aangemaakt voor de groei, maar uitsluitend ter vervanging van oude lichaamscellen. Kleinere rassen zijn eerder uitgegroeid dan grotere rassen. De grotere rassen zijn ongeveer op een leeftijd van 2 jaar uitgegroeid. Een hoogwaardige voeding die past bij de voedingsbehoefte van de volwassen hond is essentieel, aan te bevelen is om dit regelmatig te blijven afwisselen met enkele dagen vers vlees. Ook volwassen honden kunnen een tekort hebben aan bepaalde enzymen en/of bacteriën. Een paar dagen vers vlees zal dit verhelpen.

23

DE HOND OP LEEFTIJD Boven een bepaalde leeftijd heeft de hond een verminderde behoefte aan bepaalde voedingsstoffen, waaronder eiwitten. Zijn voedingsbehoefte verandert doordat de hond minder actief wordt en zijn organen niet meer optimaal functioneren. Een seniorvoeding komt tegemoet aan deze aangepaste voedingsbehoefte. Daarnaast bevat onze seniorvoeding glucosamine en chondroïtine die gewrichten ondersteunen bij het ouder worden. De vraag die vaak wordt gesteld is: wanneer moet de overstap naar een seniorvoeding worden gemaakt? Het is vrij ingewikkeld om dit voor elke hond afzonderlijk te bepalen, ten eerste omdat niet elk ras even oud wordt. Ten tweede omdat iedere hond van gedrag en hoeveelheid activiteit anders is. Als richtlijn kunt u dus het beste naar de hond zelf kijken, zijn gedrag, zijn gezondheid en ook zijn energieverbruik. Kleine rassen worden meestal ouder en zijn ook vaak tot op hoge leeftijd actief, daarom zijn ze vaak pas later toe aan een seniorvoeding.

Wist u dat... ...we kleine honden later “senior” noemen omdat ze vaak ouder worden dan grotere rassen?

24

25

Omgang met uw hond Honden in een gezin zorgen voor veel liefde, aandacht en vriendschap. Tevens zorgen deze dieren vaak voor sociale contacten, voldoende lichaamsbeweging en gaan ze vereenzaming tegen. Dieren en mensen kunnen veel voor elkaar betekenen. Het houden van een huisdier betekent een stuk verantwoordelijkheid dragen. Een goede opvoeding is een belangrijk onderdeel hierin. Over het algemeen willen jonge pups graag luisteren naar hun baas. Toch moet er veel tijd gestoken worden in de opvoeding om van uw pup een gezellige en betrouwbare huishond te maken. Het karakter van de hond en het begrijpen waarom een hond op een bepaalde manier reageert, is een belangrijke basis voor de opvoeding. De communicatie met uw hond is hierin heel belangrijk en niet altijd makkelijk. Leer de signalen die uw hond geeft te herkennen om onbegrip te voorkomen!

26

Hondentaal Een hond communiceert met een uitgebreide lichaamstaal. De hond gebruikt hiervoor zijn gezichtsuitdrukking, lichaamshouding en staartpositie. Het is goed enkele veel gebruikte gedragingen van uw hond te begrijpen, zodat problemen als gevolg van miscommunicatie worden vermeden. Let op: Om de signalen van uw hond te begrijpen moet de neutrale lichaamshouding en de gezichtsuitdrukking als uitgangspositie worden genomen, omdat deze per ras sterk kunnen verschillen! Neem bij plotselinge gedragveranderingen altijd contact op met uw dierenarts. Pijn door een onderliggend medisch probleem kan namelijk ook leiden tot plotselinge gedragsveranderingen.

stemmingsbarometer De zelfverzekerde hond; Zelfverzekerde honden tonen zich vaak groter. De stand van zijn oren en staart geven duidelijk aan of hij zich zelfverzekerd voelt of niet. Onzekere honden zullen zich kleiner proberen te maken door oren en staart laag te houden. De angstige hond; Honden met angst leggen hun oren plat, trekken hun mondhoeken naar achteren en houden vaak hun staart tussen de achterbenen. Wanneer dit verder gaat, kan dit uitmonden in een angstige, zelfs agressieve lichaamshouding. De dominante hond; Een dominante hond toont zich groot, waarbij het hoofd en staart hoog gedragen wordt en zijn oren naar voren staan gericht. Het aanstaren of fixeren zie je bij dominante honden. Kijk een hond daarom nooit recht in de ogen. Dit kan een hond als bedreigend ervaren. De agressieve hond; Agressie bij een hond kent veel oorzaken. Angst, onzekerheid, dominantie en pijn kunnen leiden tot agressie. Een agressieve hond heeft zijn oren naar voren, de neusrug gerimpeld, de lippen zijn omhoog getrokken, de tanden ontbloot, de staart strak omhoog, het gewicht is op de voorpoten geleund en de haren op de rug staan omhoog. Bij angst agressie staan de oren juist naar achteren gericht. De onderdanige hond; Onderdanige honden zullen juist oogcontact vermijden. Dit is een verzoenende gedragsuiting. De lichaamshouding is laag, waarbij de staart laag wordt gedragen. Deze onderdanigheid kan de hond ook tonen door zich op de rug te rollen en de poten in de lucht te steken. De vrolijke hond; Bij het uitdagen van de baas voor een spel vertoond de hond een karakteristieke houding, de spelboog houding. De hond zakt door zijn voorpoten en drukt zijn bovenlichaam tegen de grond, terwijl zijn achterpoten overeind blijven. Met deze gebogen houding, al dan niet met kwispelde staart, laat uw hond zien dat hij zin heeft om te spelen.

27

Gedrag en opvoeding Afwijkend en ongewenst gedrag leidt vaak tot een hoop ergernis en onbegrip van zowel de baas als de hond. De juiste opvoeding in de beginfase kan veel problemen voorkomen. Door in de dagelijkse omgang met uw hond een aantal regels in acht te nemen, kunt u er voor zorgen dat de pup een gezellige en betrouwbare huisgenoot wordt. HET LEERPROCES Een pup in huis zorgt voor een hoop plezier, maar geeft ook een hoge verantwoordelijkheid. Uiteraard wilt u veel plezier hebben met en van uw hond. Daarvoor is een goede opvoeding essentieel. Niets is namelijk zo vervelend als een hondje dat niet goed gesocialiseerd is of slecht luistert. Om de pup allerlei dingen te leren is het belangrijk dat u weet hoe uw pup leert: het leerproces. Het leerproces bij een hond is heel eenvoudig: gedrag dat hem succes oplevert, zal hij in de toekomst herhalen, gedrag dat hem een onprettig gevoel oplevert, zal hij gaan vermijden. Zo eenvoudig als dit klinkt, zo moeilijk blijkt het in de praktijk om naar dit principe te leven. De eerste stap op weg naar verandering van het gedrag van uw hond ligt in denken vanuit de hond en vanuit wat voor de hond natuurlijk gedrag is. Soms is gedrag heel zelfbelonend. Het stelen van voedsel bijvoorbeeld. Als hond heb je altijd succes, want eten is altijd lekker. Maar meestal is gedrag geconditioneerd, ofwel: de hond heeft een associatie gemaakt tussen uw gedrag en het gevolg ervan voor hem.

Een voorbeeld: De hond duwt met zijn neus dwingend tegen uw hand. Onbewust aait u uw hond even. De hond maakt echter een associatie: als ik maar dwing, dan krijg ik aandacht. Een volgende keer zal uw hond in zijn gedrag net iets meer aanhouden totdat hij met dit gedrag succes heeft.

28 SOCIALISATIE De eerste vier maanden zijn voor een pup van cruciaal belang. Alles wat de pup in die periode meemaakt, zal hij zich de rest van zijn leven herinneren en als ‘normaal’ ervaren. Het is dan ook belangrijk de pup kennis te laten maken met andere mensen, soortgenoten, andere diersoorten en verschillende situaties in en om het huis. Gun de pup de tijd om alle indrukken te verwerken, dan leert hij het snelst. Het is heel belangrijk dat er niet op angstig gedrag van de pup wordt gereageerd. Laat hem op zijn gemak de situatie ervaren en troost hem niet. Wanneer de pup zich weer ontspant, dan is het goed om hem weer aandacht te geven. Indien dit regelmatig wordt herhaalt, ervaart de hond in het vervolg de situatie als positief. Dit heeft als gevolg dat de pup zal opgroeien tot een goede, sociale hond, die zich onder verschillende omstandigheden prettig voelt. Het is aan te bevelen om meteen met een pup naar een goede hondenschool te gaan, waarbij men werkt met beloning van gewenst gedrag. Op een hondenschool leert een pup onder andere zitten, liggen, blijven, komen naar de baas en zonder trekken aan de lijn lopen. Daarnaast zijn er in huis ook belangrijke punten die de pup moet leren. Hieronder volgen enkele tips. ZINDELIJK MAKEN VAN UW PUP Het is belangrijk om goed naar de pup te kijken. Duidelijke signalen geven aan dat de pup moet plassen of poepen. De pup wordt dan wat onrustig en gaat op een bepaalde plaats rondjes draaien en snuffelen. Als dit wordt gesignaleert, kunt u ervan uit gaan dat de pup naar buiten moet. Daarnaast zijn er enkele vaste momenten waarop de pup altijd naar buiten moet: nadat hij heeft geslapen, heeft gegeten of nadat hij een tijdje heeft gespeeld. Mocht de pup toch binnen geplast of gepoept hebben, straf de pup dan niet. Een pup beseft niet dat hij iets ‘fout’ doet. De hond zal het verband met het binnen plassen of poepen niet leggen en begrijpt dus niet waarom hij ineens gestraft wordt. Ga bij het uitlaten van de pup steeds naar hetzelfde plekje toe. Hier blijft u net zo lang totdat de hond zijn behoefte heeft gedaan, daarna beloont u hem enthousiast en maakt eventueel nog een wandeling. Wandel nooit te lang met een pup. Houd hiervoor ongeveer 5 minuten per keer per levensmaand voor aan. Als u steeds naar hetzelfde plekje toe gaat, wordt dat voor de pup zeer herkenbaar en leert hij sneller om zijn behoefte buiten doen.

Wist u dat... Houd er wel rekening mee dat de spieren om het plassen op te houden pas met gemiddeld 16 weken sterk genoeg zijn. Een jonge pup kán het dus echt nog niet zo lang ophouden, al zou hij het nog zo graag willen!

...wanneer een pup vers vlees krijgt hij 55% minder ontlasting produceerd? Het vers vlees is dus een ideale voeding tijdens het zindelijk maken van een pup!

BENCHTRAINING Een bench is een goed hulpmiddel bij de opvoeding van de pup. Wat zijn de voordelen en functie van een bench? • Hulp bij het zindelijk maken van de pup. • Het voorkomt dat de pup spullen kapot kan bijten of beschadigen. • Makkelijker met het aanleren om alleen te zijn. • Voorkomen van probleemgedrag. • Vertrouwde, veilige plek voor de pup. • De pup kan zich terugtrekken bij drukte van bezoek of kleine kinderen. • Zijn ‘eigen kamer’ kan mee op vakantie of op visite. Zet de bench op een plaats waar de pup de hele kamer kan overzien, met één zijde tegen de muur (niet los in de ruimte). Bij de dierenspeciaalzaak zijn speciale vetbedden te koop voor in de bench. Het voordeel van een vetbed is dat wanneer hij toch in zijn bench geplast heeft, dit door het dekje heen naar de bodem zakt. De hond wordt dan niet nat en het dekje is makkelijk uit te wassen.

Tips om de pup aan de bench te laten wennen: • Kijk wat het favoriete speeltje van de pup is. Dat specifieke speeltje krijgt hij alleen als hij in de bench zit. • Laat in het begin het deurtje open. Als het deurtje dichtgaat, doe dat in het begin dan voor korte tijd. Ga die tijd vervolgens verlengen. • Als de pup moe is en ergens gaat liggen slapen, pakt u hem rustig op en legt u hem in de bench. • Leg er een beloningskoekje naast, dit vindt hij dan als hij wakker wordt. • Gebruik de bench nooit als straf. De pup moet de bench als een prettige en veilige rust plaats zien.

29

30

VERANTWOORD SPEELGOED Pups zijn altijd op zoek naar iets leuks om mee te spelen en op te kauwen, zeker wanneer de pup zijn gebit gaat wisselen. Om te voorkomen dat de pup gaat bijten op iets wat niet mag, is geschikt hondenspeelgoed erg belangrijk. Wanneer de pup kauwt op iets wat niet mag, bied de pup dan iets aan waar hij wel op mag kauwen. Een goed voorbeeld van een verantwoord hondenspeelgoed is de Kong, gemaakt van slijtvast rubber. De Kong heeft een holle ruimte waarin u iets lekkers kunt verstoppen. Het voorziet in de kauwbehoefte van de pup of oudere hond en biedt hem een geestelijke uitdaging. Ze zijn er in diverse soorten en maten, vraag uw dierenspeciaalzaak om advies. Voor honden die schrokken of juist moeilijk eten, biedt de Activity Ball of -kubus uitkomst. Ook deze bevatten een holle ruimte die u kunt vullen met zijn dagelijkse brokken. Zo maakt u van het eten een spel en stimuleert u de hond te werken voor zijn voeding. Zoek ook naar alternatieven voor hondenkoekjes, teveel extraatjes brengen immers de stofwisseling uit balans. Denk hierbij eens aan ‘Nylabone’ producten. Dit is een merknaam voor slijtvast kunststof botten en speeltjes.

31 VOEDERBAKTRAINING Soms zie je honden, wanneer ze hun voer krijgen of een bot hebben, dreigend grommen of wanneer je in de buurt komt zelfs bijten. Als wilde honden een prooi hebben gevangen, wordt die verdeeld over de groep honden. Maar als het voer eenmaal verdeeld is, wordt het voer niet meer van elkaar afgepakt. Zelfs de laagste in rang verdedigt zijn voer tegen de hoogste in rang. Dit is natuurlijk gedrag. Wat we de hond kunnen leren is dat er geen reden is om zijn voer te verdedigen. HOE GAAT U TE WERK? Zet de voerbak van de hond in een standaard of op de grond. Ga er zelf bij zitten. Steek een hand met een paar brokken in de voerbak en laat de brokken rustig in de voerbak vallen. Trek uw hand langzaam uit de bak en laat de hond de brokken opeten. Zijn de brokken op, dan herhaalt u alles nog eens. Dit kunt u af en toe doen. Blijf dit regelmatig herhalen. Ga dus geen voerbakken wegpakken, daar pest u de hond mee. Dat geldt ook voor het afpakken van speeltjes en botjes. Het is wel belangrijk dat u de hond leert dat hij dingen die hij in zijn bek heeft op commando loslaat (hij kan tenslotte ook wel eens iets gevaarlijks van de straat oprapen en dan is het belangrijk dat de hond dit op uw commando loslaat).

32

33

Voedingsgerelateerde aandoeningen en symptomen Goede voeding is belangrijk voor een gezonde en vitale hond. Wanneer er een verkeerde voeding en/of voedingsmethode wordt gebruikt, kunnen onderstaande problemen bij uw hond zichtbaar zijn: • • • • • •

Veel en vaak ontlasting die bovendien dun is. Een doffe vacht en/of voortdurende haaruitval of vachtverkleuring. Last van jeuk, de hond krabt en bijt. De hond wordt lusteloos doordat hij aan vetzucht lijdt. Gebrek aan eetlust, anorexia. Coprofagie (ontlasting eten).

In dit hoofdstuk worden een aantal problemen besproken die kunnen ontstaan als gevolg van een verkeerde voeding en/of voedingsmethode, en mogelijke oplossingen aangedragen.

34 ANOREXIA (gebrek aan eetlust) Het kan voorkomen dat honden niets willen eten. Hier zijn een aantal oorzaken voor aan te wijzen: verzadiging, een tekort aan magnesium of vitamine B1 en gedragsveranderingen als stress of angst. Maar ook medische problemen als bijvoorbeeld een maagdraaiing kan leiden tot plotselinge anorexia. Raadpleeg altijd een dierenarts als u een maagdraaiing verdenkt! Daarnaast kan anorexia ook aangeleerd gedrag zijn. Het kan veroorzaakt worden als iedere keer iets over het eten wordt gedaan als de hond niet wil eten. Op deze manier moet iedere keer iets anders bedacht worden om de hond aan het eten te krijgen. Het is een vicieuze cirkel die doorbroken moet worden. Wij raden u aan de hond eerst een week vers diepvriesvlees te geven. Heeft uw hond nooit eerder vers vlees gehad, dan kunt u het vers vlees de eerste twee dagen in gekookte vorm aan de hond geven om hem te laten wennen aan rauw vlees. Na deze week kan weer overgegaan worden op de droogvoeding. Om te voorkomen dat de hond terugvalt in zijn oude patroon is het belangrijk een goede voedingsmethode aan te houden. Biedt de voeding twee maal daags aan en haal de bak na een half uurtje weg indien deze niet wordt leeg gegeten. Uiteraard voegt u niets toe aan deze voeding om de hond te verleiden. Gebruik een schone metalen of stenen bak en plaats deze op borst hoogte. BRAKEN Bij honden is braken een regelmatig voorkomend verschijnsel. Veel gezonde honden braken soms, zonder dat daar een specifieke oorzaak voor is. Het kan zijn dat de hond te snel of te veel heeft gegeten. Wanneer de hond veelvuldig spuugt, kan dit veroorzaakt worden door een verstoring van de zuurgraad in de maag. Dit kan opgelost worden door het geven van vers vlees en/of een verandering van voedingsmethode. Er kan ook sprake zijn van een wormbesmetting. Dit is op te lossen door het geven van een goede wormenkuur. Verdwijnen na een aantal dagen de klachten niet, dan is het raadzaam uw dierenarts te raadplegen. Belangrijk: Wanneer de hond herhaaldelijk probeert te braken en er komt niets, dan kan het zijn dat de hond een maagdraaiing heeft. Raadpleeg bij verdenking zo snel mogelijk de dierenarts!

35 COPROFAGIE (ontlasting eten) Coprofagie is een mooi woord voor het eten van ontlasting. Dit onsmakelijke probleem wordt veel gezien bij honden. Waarom de hond zijn eigen ontlasting of de ontlasting van andere dieren opeet, is moeilijk te achterhalen. In veel gevallen is het toe te schrijven aan een onjuiste zuur/ base verhouding in de maag. Een menu met de verhouding van 70% compleet vers diepvries vlees gecombineerd met 30% gekookte witte rijst heeft een neutraliserend effect. Dit zal in veel gevallen het probleem verhelpen. Echter, ontlasting eten kan ook een gedragsprobleem zijn (geworden). Teven houden het nest schoon door de ontlasting van de pups op te eten, dit is een normaal natuurlijk gedrag wat soms wordt gekopieerd door de pups. Maar ook op oudere leeftijd kan de hond beginnen met ontlasting eten. De gewoonte doorbreken is het advies; aanlijnen voor een langere tijd zodat de gewoonte kan wegebben en eventueel ondersteunen met homeopathische middelen. Een hondenschool kan hierbij ook enkele trainingstips geven. DARM- EN SPIJSVERTERINGSTORINGEN Bij een groot aantal honden blijkt dat het afspenen van grote invloed is op de stofwisseling gedurende het verdere leven. De problemen die ontstaan tijdens het afspenen, bijv. spugen of diarree, worden vaak toegewijd aan zogenaamde gevoelige/zwakke darmen of ook wel zwakke maag. Wordt de verstoring tijdig onderkend, dan helpt in veel gevallen het volgende: Geef eerst 7 dagen Prins TotalCare vers vlees. Als uw hond voor de eerste keer vers vlees krijgt, kook het dan de eerste 2 dagen. Na de tweede dag kunt u het vers vlees op kamertemperatuur aanbieden. Na een week vers vlees kunt u over gaan op droogvoeding. Daarna kunt u 1 dag per week of een paar dagen per paar weken vers vleesdagen inlassen. DIARREE Diarree kan verschillende oorzaken hebben, zoals een wormbesmetting, te koud water drinken, sneeuw eten of een plotselinge verandering van voer. Voeding is één van de factoren die van grote invloed is op de uiteindelijke vorm en consistentie van de ontlasting. Een verstoring in de verteringsbalans of iets verkeerds gegeten hebben kan een van de oorzaken van diarree zijn. Het geven van vers vlees (de eerste twee dagen in gekookte vorm) kan het probleem oplossen. Raadpleeg bij aanhoudende diarree (meer dan 2 of 3 dagen), koorts of diarree bij jonge honden altijd uw dierenarts. Een bacterie of virus kan namelijk ook de oorzaak van de diarree zijn.

Wist u dat... ...u aan de ontlasting van uw hond een “hoop” kunt zien? Kijk op de volgende bladzijde!

36

Wij hebben u een hoop te vertellen...

DE REUZENDROL

Een grote hoeveelheid ontlasting of meer dan tweemaal per dag ontlasting kan duiden op te veel voer met een te lage calorische waarde en een onvoldoende vertering van dit voer.

DE VOLKOREN DROL

Lichtbruine tot geelachtige poep wijst erop dat de hond voer krijgt waarin te veel granen zitten. Het voer is niet in balans. Maar ook bij een goed lightvoer zal de drol iets lichter van kleur zijn dan de ideale drol.

DE KEUTELDROL

Harde poep duidt op te veel ruwe celstof in het voer. Deze celstof onttrekt vocht aan de spijsbrij waardoor de ontlasting harder wordt en tot verstopping kan leiden. Het advies is dan voer met een lager percentage ruwe celstof.

DE IDEALE DROL

Een compacte, donkere drol die vaak afbreekt bij het “neervallen”. Een gezonde drol van een gezonde hond die een goed voer krijgt en niet wordt bijgevoerd. Chapeau!

DE DUNNE POEP

Voedingsoorzaken van diarree kunnen zijn: te veel voer, te veel verschillende soorten voer op een dag, bijvoeren met extraatjes of te acuut overstappen op een nieuwe voersoort. ook koud water drinken of sneeuw eten kunnen oorzaken zijn.

DE VETTE DROL

Voeding waarin vetten zijn verwerkt die de hond niet kan benutten kan zorgen voor een witte, kleiachtige ontlasting. Ook tussendoortjes als kauwbotten kunnen zorgen voor een witte ontlasting.

DE SPUITPOEP

Extreme diarree in de vorm van echte spuitpoep hoeft niet altijd een voedingsoorzaak te hebben. Een ontsteking of bacteriële infectie kunnen ook oorzaken zijn. Even langs de dierenarts dus...

37 ETEN VAN GRAS Eet uw hond af en toe gras, dan hoeft u zich niet ongerust te maken. Graast hij echt, dan kunnen voedingsproblemen een rol spelen. Vooral als het gras eten plaats vindt nadat de hond eerst zelf heeft gegeten. Gras eten kan mogelijk te wijten zijn aan een verstoring van het zuur/base evenwicht in de maag. Geef daarom uw hond gedurende 14 dagen Prins TotalCare compleet vers diepvriesvlees, waarvan de eerste 2 dagen in gekookte vorm gecombineerd met gekookte rijst. Een voeding van vers vlees en rijst heeft een neutraliserend effect op de maag. FRANSE STAND Het naar buiten draaien van de voorvoeten noemt men een “Franse stand”. Het komt veel voor bij jonge honden tot 9 maanden en bij verkeerd gevoerde honden. Door het gevolg van zwakke spieren en gewrichtsbanden drukt de hond ter ondersteuning zijn ellebogen tegen de borstkas, zodat de voeten naar buiten draaien. Dit kan ontstaan door voeding. Belangrijk is direct de voeding aan te passen. Raadzaam is om uw hond ook te ontwormen. Een wormbesmetting kan zorgen voor een onbalans in de opname van voedingsstoffen. Geef uw hond meerdere weken vers vlees en geef geen extra’s. Verdeel de voeding over drie maaltijden per dag. HUID, VACHT EN JEUK De vachtconditie is een belangrijke indicatie voor de gezondheid van uw hond. Een slechte vacht duidt in veel gevallen op een slechte voedingstoestand. Een verminderde nier- of leverfunctie kan zelfs aan de vacht zichtbaar zijn. Een complete en uitgebalanceerde voeding is belangrijk voor een goede vachtconditie. Wanneer uw hond bobbeltjes, kale plekken, haaruitval, huidschilfers of rode pukkels heeft, kan er sprake zijn van een onbalans in de vertering. Dit kan worden veroorzaakt door een niet passende voeding of voedingsmethode (bijvoeding!). Het is dan belangrijk om de balans te herstellen door middel van een week vers vlees met witte rijst. Neem hiervoor 2/3 deel van de dagelijkse vers vlees portie en meng deze met 1/3 deel gekookte witte rijst. U kunt zelf veel doen om de vacht van uw hond goed te onderhouden. Een regelmatige borstelbeurt is belangrijk, vooral in de verhaarperiode. Als u de hond wilt wassen dan kunt u dit het beste doen met een speciale hondenshampoo, verkrijgbaar bij de dierenspeciaalzaak.

38 OBESITAS (vetzucht) Overgewicht bij honden is een groeiend probleem. Het ontstaan van overgewicht kan verschillende oorzaken hebben; aanleg, leeftijd, is de hond gesteriliseerd of gecastreerd, te energierijke voeding in combinatie met te weinig beweging. Overgewicht kan daarnaast ook een symptoom zijn van een onbalans in de stofwisseling, waardoor de opname van voedingsstoffen verstoord is of een verkeerde voedingsmethode wordt toegepast. Als er sprake is van overgewicht is het noodzakelijk om eerst de vertering in balans te brengen. Een week vers vlees helpt om de stofwisselingsbalans te herstellen. Ook is het belangrijk om de voedingsmethode aan te passen, dus 2 maal daags voeren en geen bijvoeding geven in de vorm van koekjes, stukje kaas of boterhammen. Om de hond verantwoord af te laten vallen, kunt u de hond daarna tijdelijk een lightvoeding geven. Deze voeding bevat alle benodigde voedingsstoffen en helpt uw hond verantwoord af te vallen. Geef uw hond geen kleinere portie met sperziebonen. Uw hond mist dan belangrijke voedingstoffen! Houd de conditie van uw hond goed in de gaten. Gebruik hiervoor de bodyscore-tabel in het begin van dit boekje. Naast een goede voedingsmethode is beweging van uw hond ook erg belangrijk. Door uw hond goed gedoseerde beweging te geven, houdt u zijn conditie en gewicht op peil!

Wist u dat... ...als het ideale lichaamsgewicht met meer dan 20% toeneemt er sprake is van beginnend obesitas? ...een koekje of een boterham als tussendoortje voor een hond van 10kg hetzelfde is als een hamburger als “tussendoortje”voor een volwassen mens?

39 VOEDINGSALLERGIE / INTOLERANTIE De meest voorkomende ziektebeelden die veroorzaakt kunnen worden door voeding zijn huidproblemen en/of maagdarmproblemen. In de volksmond spreekt men al snel van voedselallergie. Toch is er in de meeste gevallen niet direct sprake van een voedselallergie. Een voedselallergie is een reactie van het immuunsysteem op lichaamsvreemde stoffen, ook wel allergenen genaamd. Een voorbeeld van allergenen zijn dierlijke eiwitten en gluten: • Dierlijke eiwitten die veel gebruikt worden in hondenvoeding kunnen een allergische reactie oproepen, met als belangrijkste de eiwitten in rundvlees. Een oplossing kan zijn om dierlijke eiwitten te gebruiken die ‘vreemd’ zijn voor de hond, bijvoorbeeld lam of vis. • Alle graanproducten bevatten gluten: rijst, maïs, gerst, tarwe, haver en rogge. Er bestaan echter twee verschillende soorten gluten: gliadins en glutenins. Gliadins zijn de bekendste gluten-allergenen die kunnen leiden tot een voedselallergie. Let op: gliadins zitten wel in bruin brood, maar niet niet in mais of rijst. Vandaar dat deze graanproducten veel gebruikt worden in hypo-allergene voeding. Naast een voedselallergie kan er ook sprake zijn van een voedselintolerantie. Voedselintolerantie heeft hetzelfde ziektebeeld als een voedselallergie: huidproblemen en/of maagdarmproblemen. Een voedselintolerantie is daarom vrijwel niet te onderscheiden van een voedselallergie. Een bekend voorbeeld van voedselintolerantie is de voedselvergiftiging. Denk hierbij aan voedsel dat de hond heeft gegeten dat niet van goede kwaliteit is, bedorven is of bepaalde voedingsbestanddelen bevat als chocolade, ui of pepers. Daarnaast kan de hond ook een bepaalde voedselovergevoeligheid tonen. Dit wordt vaak gezien bij honden met een verstoorde verteringsbalans. De verstoring van de verteringsbalans kan verschillende oorzaken hebben. Denk hierbij aan honden die een voeding krijgen waarin teveel eiwitten voorkomen ten opzichte van de energie, wanneer honden teveel verschillende voedingen op een dag krijgen of wanneer de hond teveel tussendoortjes krijgt. Belangrijk is dan zo snel mogelijk de verteringsbalans te herstellen. Geef de hond tenminste 7 dagen een compleet diepvries vers vlees zoals Prins TotalCare met gekookte witte rijst en geef het vers vlees de eerste twee dagen in gekookte vorm om de hond te laten wennen. Na deze 2 dagen kan het vlees rauw gegeven worden. Door deze vleesdagen worden de maag en darmen schoongemaakt en de darmflora weer hersteld. Dit zorgt voor een goede verteringsbalans. Na deze vleesdagen kunt u weer over gaan op een hoogwaardige voeding voor uw hond, die past bij zijn voedingsbehoefte. Aan te raden is de benodigde hoeveelheid te verdelen over minimaal twee maaltijden per dag en drinkwater op kamertemperatuur te geven.

40 WORMEN Een wormbesmetting kan ook voor maagdarmproblemen zorgen. Bij honden kunnen verschillende soorten worminfecties voorkomen; o.a. spoel-, lint-, zweep- en haakwormen. Het geven van een wormenkuur is belangrijk als een van de volgende symptomen zich voordoen: sterke vermagering en toch een goede eetlust, doffe vacht, veelvuldig diarree, sleetje rijden met de billen over de grond en uiteraard bij de ontdekking van wormen en/of vlooien. Honden kunnen besmet raken met wormen die onder de schoenzolen naar binnen worden gelopen of door de aanwezigheid van vlooien. Ook wanneer de hond in aanraking komt met andere honden of katten kan een besmetting plaatsvinden. Vlooien zijn een tussengastheer van de lintworm. Indien de hond vlooien heeft, is de kans erg groot dat hij of zij ook besmet is met wormen. Het is dan raadzaam de hond eerst te ontvlooien en 5 dagen later te ontwormen. Bij de jonge hond is de spoelworm de meest voorkomende wormensoort. Het is daarom belangrijk de jonge hond regelmatig te ontwormen. Dat kan het beste op de volgende leeftijden:

3 weken 6 weken 9 weken 12 weken 6 maanden 12 maanden Bovenstaande is natuurlijk slechts een richtlijn.

41

Wormen zijn niet alleen schadelijk voor de gezondheid van de hond, ze kunnen ook schadelijk zijn voor uw gezondheid of die van uw kinderen. Vooral kinderen lopen makkelijk een worminfectie op, doordat ze bijvoorbeeld veel contact hebben met de hond (lik in het gezicht) of als ze in een zandbak spelen. Voor advies over ontwormingsfrequentie en ontwormingsmiddelen kunt u het beste naar een dierenspeciaalzaak of een dierenarts gaan. Wacht vooral niet met ontwormen tot u wormen in de ontlasting vindt, dan is er namelijk al sprake van een zeer ernstige besmetting.

42

43

Al bijna 50 jaar de beste vriend van je huisdier! Mijn liefde voor dieren is terug te voeren naar mijn kinderjaren. Honden, katten, ze maakten allemaal deel uit van mijn leven. En dat doen ze nog steeds! Vroeger aten onze honden gewoon met de pot mee, maar later werden ze gevoerd met zelfgemaakte geperste hondenvoeding. Hieruit is bijna 50 jaar terug Prins Petfoods als producent van honden- en kattenvoeding ontstaan. Tot de dag van vandaag produceren wij met veel liefde voor het dier complete voedingen welke aansluiten op de verschillende voedingsbehoeften van hond en kat. Goede voeding is belangrijk maar goed voeren ook. Vandaar dat advies hoog in mijn vaandel stond en nog steeds staat. Niets is mooier dan een hond of kat van de diarree of jeuk af te helpen of een pup gelijkmatig te zien opgroeien; dat was en is mijn passie. Graag wilde ik deze passie èn kennis delen met u als eigenaar of fokker. Vandaar dat het CareTeam van Prins Petfoods in het leven is geroepen bestaande uit deskundigen op het gebied van voeding, verzorging en opvoeding van hond en kat. Zij staan u met plezier te woord en begeleiden u èn uw geliefde huisdier graag! Met diervriendelijke groet, Hr. D.J. Verkade

44

Prins ProCare Natuurlijke voeding voor een betaalbare prijs! Bij de geperste voedingen van Prins wordt gebruik gemaakt van hoogwaardige grondstoffen. Het persen van de brok gebeurt bij een relatief lage temperatuur (ca. 75 °C). Door deze lage temperatuur komen de hoogwaardige grondstoffen optimaal tot hun recht en blijven alle voedingstoffen behouden. Bovendien kan er door de lage verhitting gebruik gemaakt worden van natuurlijke anti-oxidanten. Door de hoge dichtheid van de geperste brok is het volume van de dagelijkse portie voeding 15% minder t.o.v. een krokante brok. Met andere woorden; minder volume, lagere maagbelasting. Kortom: een volledige en gezonde voeding voor een betaalbare prijs! Hier alle voordelen van geperste voeding: • De geperste brok is een 100% natuurlijk product! • Uitstekende prijs- kwaliteitsverhouding • Minder volume, lagere maagbelasting • Hoge verteerbaarheid • Natuurlijke anti-oxidanten

• Vrij van geur, kleur en smaakstoffen • Lage verhitting van ca. 75°C • Constanter eindproduct • Ideaal voor de moeilijke eter • Produkten voor zowel kleine als grote rassen

45

Natuurlijk geperste voeding voor kleine rassen

ProCare mini Puppy & Junior

Voor de pup en jonge hond vanaf 4 weken.

ProCare mini Super

Voor opgroeiende en actieve honden. Ook bijzonder geschikt voor drachtige en zogende honden.

ProCare mini Lam & Rijst

Deze hoogwaardige voeding is speciaal geschikt voor honden met allergische klachten.

ProCare mini Senior

Voor de oudere hond vanaf een leeftijd van ca. 8 jaar.

Natuurlijk geperste voeding voor middelgrote en grote rassen

ProCare Puppy & Junior

Voor de pup en jonge hond vanaf 4 weken.

ProCare Standaard-fit Voor de volwassen hond met een gemiddeld energieverbruik.

ProCare Super

Voor opgroeiende en actieve honden. Ook bijzonder geschikt voor drachtige en zogende honden.

ProCare Resist

Voeding verrijkt met kruidenextracten speciaal voor honden met een verlaagde weerstand.

ProCare Lam & Rijst

Deze hoogwaardige voeding is speciaal geschikt voor honden met allergische klachten.

ProCare Light

Voor volwassen honden die verantwoord moeten afvallen.

ProCare Senior

Voor de oudere hond vanaf een leeftijd van ca. 8 jaar.

46

Prins ProCare croque Bewust gezonde voeding voor uw hond! Naast geperste voedingen heeft Prins ook krokante brokken verkrijgbaar: de ProCare croque. ProCare croque voedingen hebben dezelfde samenstelling en hoogwaardige grondstoffen als de geperste voeding, maar heeft een ander bereidingsproces waardoor het een krokante brok is. Deze manier van bereiden (extruderen) maakt een grotere variatie aan brokvormen mogelijk. De brokjes zijn harder en zeer geschikt voor ‘schrokkers’. De grootte en vorm van de brok bevordert de opname en het kauwen. Kauwen op de brok is belangrijk, het vergroot het oppervlak en de voeding wordt geweekt met speeksel. De voedingen van ProCare croque hebben een hoge mate van verteerbaarheid en geven daardoor minder ontlasting. Hier alle voordelen van krokante voeding: • Uiterst geschikt voor schrokkers • Makkelijk opneembaar • Hoge verteerbaarheid • Vrij van geur, kleur en smaakstoffen

• Meer mogelijkheden in vorm brok • Ideaal voor honden met aanleg voor tandplak

47

Bewust gezonde krokante voeding voor alle rassen

ProCare croque Junior Performance

ProCare croque Super Performance

ProCare croque Lamb/Rice Hypo-allergic

Voor de pup en jonge hond vanaf 4 weken.

Voor opgroeiende en actieve honden. Daarnaast bijzonder geschikt voor drachtige en zogende honden.

Deze hoogwaardige voeding is speciaal geschikt voor honden met allergische klachten.

ProCare croque Basic Excellent

ProCare croque Sensitive

ProCare croque Weight Control

Voor de volwassen hond met een gemiddeld energieverbruik.

Voor volwassen honden met een gevoelige huid en/of maag-darmstelsel.

Voor de volwassen hond met een lage energiebehoefte, neiging tot overgewicht of gesteriliseerde en gecastreerde honden.

ProCare croque Senior Superior

Voor de oudere hond vanaf een leeftijd van ca. 8 jaar.

48

Prins Fit Selection De ideale voeding voor de familiehond! De producten van Fit Selection zijn net als alle andere Prins producten samengesteld met hoogwaardige en goed verteerbare ingrediënten. Fit Selection is daarmee een gezonde en complete voeding welke zeer geschikt is voor de familiehond. Deze smakelijke en krokante brok is er in 3 varianten; de Kip & Rijst en Zalm & Rijst met een vrolijke klavervorm en de Krokant met een rond brokje welke speciaal geschikt is voor honden met een verlaagd energiebehoefte. De hoge verteerbaarheid ondersteunt de gezondheid van uw hond en houdt uw hond in optimale conditie. Hier alle voordelen van Fit Selection: • Een krokante brok; Ideaal voor honden met • Zeer geschikt voor de familiehond • Smakelijke varianten in vrolijke klavervorm; aanleg voor tandplak Kip & Rijst en Zalm & Rijst • Hoge verteerbaarheid

49

100% complete voeding voor de volwassen familiehond

Fit Selection Kip & Rijst

Speciaal geschikt voor volwassen honden van middelgrote en grote rassen tot een leeftijd van ca. 8 jaar.

Fit Selection Zalm & Rijst

Speciaal geschikt voor volwassen honden van middelgrote en grote rassen tot een leeftijd van ca. 8 jaar.

Fit Selection Krokant

Speciaal geschikt voor volwassen honden van middelgrote en grote rassen met een gemiddeld energieverbruik.

50

Prins TotalCare Terug naar de natuur met diepvries vers vlees! Onze honden hebben een complete voeding nodig, alleen vlees is niet voldoende. Prins Petfoods tracht de natuurlijke voeding van uw huisdier zo dicht mogelijk te benaderen. Vandaar dat de Prins TotalCare complete diepvriesmaaltijden zijn samengesteld uit de beste kwaliteit vers rundvlees, lamsvlees, kip, granen, groenten, oliën en vetten, aangevuld met vitaminen en mineralen. Kortom, een volledige voeding om in de natuurlijke behoefte van uw huisdier te voorzien. Hier alle voordelen van TotalCare: • Het verbetert de darmflora en de aanmaak van enzymen voor een goede vertering • Door de hoge verteerbaarheid produceert uw hond gem. 55% minder ontlasting

• Door de hoge acceptatie vinden ook kieskeurige honden het erg lekker • Bevat natuurlijke vitaminen en mineralen

51

Prins CareTeam; voedingsadvies op maat! Mogelijk heeft u nog vragen die u niet beantwoord ziet in dit boekje. Dat is helemaal niet erg, want juist daarvoor heeft Prins Petfoods de zogenaamde Prins infolijn waar het CareTeam klaar staat om al uw vragen te beantwoorden! CARETEAM Het verlenen van deskundig advies aan dierenspeciaalzaken, honden- en kattenfokkers en natuurlijk u als consument staat boven aan het prioriteitenlijstje van Prins! Een team van voedingsdeskundigen, aangestuurd door Dhr. Verkade, zit voor u klaar voor deskundig advies over voeding, verzorging en opvoeding. Het CareTeam probeert samen met u de beste oplossing te vinden voor uw huisdier. Dit reikt verder dan alleen Prins producten; het CareTeam bekijkt de hele situatie en geeft hierin een passend advies. Van voeding tot speelgoed, van kattenbak tot ontworming. Kortom, alles op het gebied van uw huisdier! Heeft u antwoord of hulp nodig van het CareTeam van Prins Petfoods, neem dan gerust contact met ons op. Wij staan u graag te woord! Het Prins CareTeam bestaat naast voedingsdeskundigen ook uit een dierenarts. Haar kennis op het gebied van diergeneeskunde is een aanvulling op onze kennis van voeding. Samen kunnen we u van het beste advies voorzien. Met al uw vragen over VOEDING - VERZORGING - OPVOEDING van uw hond en kat kunt u terecht bij:

Tel: 0031(0)900 PRINSINFO of 0031(0)900 - 77 46 74 636 (€ 0,25 / min) of per e-mail: [email protected] Op onze website www.prinspetfoods.nl vindt u ook veel informatie over de voeding en gezondheid van uw huisdier.

Accustraat 11 • 3903 LX Veenendaal • The Netherlands T +31(0)318 524 245 • F +31(0)318 524 244 E-mail: [email protected] • www.prinspetfoods.nl