De eerste liefde van God Trouwpreek over 1 Johannes 3:16 (ds. Jos Douma) gehouden in de trouwdienst van Jeroen en Marjoke
Wij hebben Gods liefde, die in ons is, leren kennen en vertrouwen daarop. God is liefde. Wie in de liefde blijft, blijft in God, en God blijft in hem
Lieve mensen, Ik wil vanavond graag iets zeggen over de eerste liefde. Misschien denk je dan wel aan je eerste vriendinnetje of je eerste vriendje. Maar dat is niet wat ik bedoel. Met de eerste liefde bedoel ik de liefde die er altijd eerst is. De liefde die aan alles voorafgaat. De liefde die er al was nog voordat jullie van elkaar hielden. De liefde die er al was nog voordat je maar werd geboren. De liefde die het begin is, en het einde. Het is de eerste liefde uit 1 Johannes 4:19: Wij hebben lief omdat God ons eerst heeft liefgehad! Ik wil heel graag dat we daar vanavond iets van mogen proeven. Van die eerste liefde, die God voor ons heeft opgevat. Niet omdat wij allemaal zulke aardige mensen zijn, of omdat we iets in ons hebben of iets heel goed kunnen of er zo uitzien dat God denkt: van hem of haar wil ik wel houden. Het gaat over de eerste liefde, die God voor ons heeft opgevat, omdat Hij liefde is. Het is de onvoorwaardelijke liefde. En die is ons niet zo vertrouwd. Bijna alle menselijke liefde is voorwaardelijk. ‘Ik hou van jou als jij tenminste aan mijn verwachtingen voldoet.’ En als dat onze opvatting over liefde is, dan sluipt de angst ons leven binnen. De angst dat je niet aan de verwachtingen voldoet, en wat daar de gevolgen van zullen zijn. En dat kennen we denk ik allemaal wel. We lazen daar in de Bijbel een krachtige en confronterende uitspraak over. In iemand die angst kent is de liefde geen werkelijkheid geworden. Ik vind dat zelf eigenlijk niet zo leuk om te horen.
1
Want ik ken vaak genoeg angst. Wat zullen ze van me vinden? Is mijn preek wel goed genoeg? Ben ik wel attent genoeg? Stel dat ik toch nog wat vergeten ben, ondanks al mijn zorgvuldige voorbereidingen? Maar dat betekent dus – volgens de Bijbel – dat in mij de liefde geen werkelijkheid is geworden. Dat is die eerste liefde. De onvoorwaardelijke liefde waarmee God van mij houdt. De liefde waarmee Hij zegt: ‘Het maakt niet uit. Ik hou toch van je. Ik lig niet wakker van je fouten. Ik maal niet om de dingen die je toch nog vergeten bent. Want ik hou van je.’ En opnieuw moet ik toegeven dat het ook niet gemakkelijk is te geloven in een onvoorwaardelijke liefde in een wereld die bol staat van voorwaardelijke liefde en dus van angst. Wij leven vaak een angstig leven. Bang voor van alles en nog wat. En daarom spreken we vanavond over de liefde. Want er is maar één afdoende middel tegen angst. Dat is niet: moed. Dat is ook niet: dapperheid. Dat is evenmin: controle. Het enige afdoende middel tegen angst is liefde. En de tekst van jullie trouwkaart jubelt het als het ware uit. Er klinkt een vrolijk lied, een juichkreet. Wij hebben Gods liefde leren kennen en vertrouwen daarop! Voel je hoe alles in een ander perspectief komt te staan als die woorden klinken in je leven? Als je leert om te vertrouwen op de liefde van God? Dan hoef je niet meer bang te zijn dat de voorbereidingen voor je huwelijk misschien niet zo goed konden zijn als je graag had gewild. Dan hoef je niet meer bang te zijn voor wat er misschien mis kan gaan. Want dan kun je altijd weer terug naar die plek in je leven waar de hemel open gaat, en waar jij staat met lege handen, en waar je alleen nog maar kunt luisteren naar die stem uit de hemel die net als eens tegen Jezus nu tegen jou zegt: ‘Jij bent mijn geliefde zoon. Jij bent mijn geliefde dochter. In jou vind ik vreugde.’ En als je die woorden hebt laten klinken in je hoofd, en in je hart,
2
en als je dat samen hebt gedaan omdat je een huwelijk hebt in de naam van Jezus, dan wellen die woorden weer op tot een vrolijk lied, een juichkreet: Wij hebben Gods liefde leren kennen en vertrouwen daarop! Lieve Marjoke en Jeroen, dat zijn de woorden die jullie zelf hebben gevonden in de Bijbel. En ik hoop van harte dat ze vanaf deze dag alle dagen van jullie huwelijk na mogen echoën. Dat jullie het telkens weer naar elkaar toe mogen spellen: Waar vertrouwen we op? Op Gods liefde! Waar geloven we in? In Gods liefde! Wat is de bron van onze liefde? De eerste liefde. De eerste, de eeuwige, de onvoorwaardelijke, de overrompelende goddelijke liefde. -En hoed je voor de derde liefde. Want zo wil ik de liefde nu maar even noemen die we uit onszelf vaak hebben: de voorwaardelijke liefde van ‘ik hou van jou als je tenminste aan mijn verwachtingen voldoet’. De derde liefde is de door angst beheerste liefde, de bange liefde die nooit vreugde brengt. Hoed je voor de derde liefde. En als die toch, op een onbewaakt moment, jullie leven weer binnensluipt, als een dief in de nacht bekeer je dan direct en ga direct terug naar de eerste liefde die zo helemaal God is, zo helemaal Jezus, zo helemaal heilige Geest. Want dat zeggen we in wezen als we die uitspraak spellen: God is liefde. De Vader, de Zoon en de Geest zijn een en al liefde, een gemeenschap van liefde. Dat is het meest krachtige en diepe wat we over God kunnen zeggen. Er is veel meer over God te zeggen, maar als we hier niet altijd beginnen en hier niet altijd weer uitkomen, bij de liefde, dan is dat allemaal loze kennis. Al sprak ik in alle talen over God, Maar kende zijn liefde niet, Ik zou niet meer zijn dan een dreunende gong of een schelle cimbaal.
3
Al las ik alle boeken over God, Bezat ik alle kennis en had ik het geloof dat bergen kan verplaatsen, maar kende Gods liefde niet, ik zou niets zijn. Wij hebben Gods liefde leren kennen, Gods liefde die in ons is. Ik moet het ook nog – want zonder enige zin voor orde en structuur gaat het niet – hebben over de tweede liefde. De eerste liefde, dat is Gods onvoorwaardelijke, eeuwige liefde voor ons. De liefde van de stem uit de hemel. De derde liefde, dat is de liefde die los van God uit onszelf zo gemakkelijk omhoog borrelt, de voorwaardelijke liefde die ons leert leven in angst. De tweede liefde, dat is de liefde van God die resoneert in ons leven, die weerklank vindt in ons hart. Het is de liefde die we aan elkaar geven vanuit de bron van Gods liefde. Het is Gods liefde die in ons gekomen is. Wij hebben Gods liefde, die in ons is, leren kennen. Dat is de liefde waartoe we worden opgeroepen: Als God ons zo heeft liefgehad, moeten ook wij elkaar liefhebben. Jeroen en Marjoke, jullie hebben beloofd van elkaar te zullen houden. Dat heeft iets merkwaardigs. Liefde als een belofte, liefde als een gebod. Maar we moeten altijd weer opnieuw aanvoelen waar dat gebod vandaan komt en waar de bron is van het je houden aan de belofte. De God die met alles wat in Hem is van jullie houdt, nodigt jullie uit om in zijn liefde binnen te gaan en zo elkaar lief te hebben. Het is door de liefde van God dat jullie huwelijk een heel eigen glans mag krijgen. Wie in de liefde blijft, blijft in God, En God blijft in hem. Zó kunnen jullie van elkaar blijven houden. Niet door de liefde die je uit je tenen haalt. Dat proberen we wel vaak: uit alle macht ons best doen om van elkaar te houden ook als dat soms moeilijk wordt. Maar dat lukt niet. Want onze eigen liefdestank kan heel gemakkelijk leeg raken.
4
Maar het kan wel door de liefde die buiten jullie is, in God. En die toch door jullie vertrouwen op Jezus in jullie is. Dat is een van de diepste geheimen van geloven. Dat er goddelijke liefde in ons begint te stromen. En we staan er verbaasd bij te kijken. Juist omdat we zo goed aanvoelen dat het niet onze eigen liefde is, maar liefde uit de hemel. De liefde die zo ongelooflijk onvoorwaardelijk en onvoorstelbaar zichtbaar is geworden in Jezus. Want hierin is Gods liefde ons geopenbaard: God heeft zijn enige Zoon in de wereld gezonden opdat we door hem zouden leven! Want hoe krijg je nu verbinding met die goddelijke liefde? Hoe gaat die eerste liefde stromen in jullie leven? Door je steeds weer te focussen op Jezus. Ons leven is vaak zo enorm gecompliceerd, zo wanordelijk, zo overvol. Maar er is altijd weer die mogelijkheid dat we te midden van dat leven ons hart richten op Jezus, de openbaring van Gods liefde. En dan wordt er een ruimte zichtbaar en ervaarbaar, om je heen maar ook diep van binnen. waar Jezus Heer is en waar de liefde het eerste en het laatste word heeft. Hoe doe je dat? Dat doe je door te geloven in de eerste liefde Dat doe je door te houden van Jezus. Dat doe je door je open te stellen voor de leiding van de Geest. Dat doe je door 1 Johannes 4 vers 7-21 niet alleen vandaag te lezen, maar steeds weer, elke week een keer. Zo wordt het Woord van God krachtig in jullie leven en wordt jullie huwelijk een huis van de liefde. Van de eerste liefde. Gebed: Heer, wat is het geweldig krachtig dat U zo van ons houdt. We willen die liefde echt binnen laten komen omdat het zo’n eindeloze bron is. Vanavond allereerst voor Jeroen en Marjoke: vervul hen met uw eerste liefde. Maar geef dat aan ons allemaal. Of we nu ziek zijn of gezond, oud of jong, alleen of samen, gescheiden of gelukkig getrouwd, hetero of homo, arm of rijk, man of vrouw – Heer het maakt voor U allemaal niet uit, want tegen ieder van ons persoonlijk zegt U het vanavond: ‘Jij bent mijn geliefde zoon, jij bent mijn geliefde dochter.’ Heer, leer ons allemaal de eerste liefde te kennen en ervan te genieten, zonder angst. Alleen nog maar uw goddelijke en krachtige liefde die zo genezend is. Door Jezus, onze Heer en Heelmeester. Amen.
5
