School Wide Positive Behavior Support (SWPBS)
Sandra Koot en Monique Baard
Schoolwide PBS is een: • Schoolbrede, preventieve aanpak van gedrag, gericht op alle leerlingen • Gericht op het aanleren en bekrachtigen van positief gedrag • Paraplu waar andere interventies met dezelfde uitgangspunten onder passen • SWPBS is evidence based
www.educote.nl 06-14980658
Doel van SWPBS
De kern van SWPBS in 6 pijlers: • - PBS staat voor een schoolbrede aanpak;
Een veilige omgeving scheppen die: leerling- en leraarvriendelijk is en bevordert dat leerlingen zich sociaal gedragen en zo goed mogelijk presteren
De kern van SWPBS in 6 pijlers:
• - Positieve benadering waarbij preventie centraal staat; - PBS-scholen bepalen hun basiswaarden, maken verwachtingen concreet, leren gewenst gedrag aan en bekrachtigen dit gedrag systematisch;
Opbrengstgericht werken- handelingsgericht werken -passend onderwijs.
• - De PBS-school stuurt op data over het gedrag van de leerlingen; - Er is sprake van partnerschap met ouders en samenwerking met de keten (zorg); - PBS wordt geborgd met een kwaliteitssysteem.
5
Schoolbreed systeem voor leerlingsucces Leerprestaties Intensieve, individuele interventies • Individuele leerlingen • Vanuit LVOS • Hoge intensiteit (ambulante begeleiding, remedial teaching) Groeps-/ individuele interventies • Enkele leerlingen (at-risk) • Direct beschikbaar (handelingsplannen, groepsplannen)
• Gedrags Functie Analyse (GFA) • Individueel pedagogisch handelingsplan • Oudertraining en begeleiding • Multidisciplinaire aanpak
7-10% Sommige leerlingen (risicoleerlingen) Interventies in de klas, in kleine groepen
• Intensieve training sociale vaardigheden • Individuele pedagogische begeleiding • Individuele didactische begeleiding
Gedrag
1-5% 5-10%
1-5%
Intensieve, individuele interventies • Individuele leerlingen • Intensieve specialistische hulp in de school (ambulante begeleiding) • Thuisprogramma’s • Data-based
5-10%
Groeps-/ individuele interventies • Enkele leerlingen (at-risk) • Direct beschikbaar (bv SMW)
PBS richt zich op….
Aansluiting gedragsondersteunende programma’s
bevorderen klassenmanagement en pedagogisch klimaat schoolklimaat integreren bestaande gedragsleermethodes
verbeteren ondersteuning zorgleerlingen
Enkele opbrengsten
• Trainen sociale vaardigheden • Positieve, proactieve benadering • Onderwijzen van gewenst gedrag • Actief toezicht houden • Positieve beloningssystemen • Consequente, duidelijke sancties • Gedragsaanpak op basis van geregistreerde gegevens
85-90% Alle leerlingen schoolbrede aanpak
Universele interventies • Alle situaties, alle leerlingen • Preventief, proactief
Universele interventies • Alle leerlingen • Preventief, proactief
• • • • • •
3-5% Enkele leerlingen (hoog risico) Individuele interventies
verminderen reactief handelen
verbeteren schoolresultaten
(Onderzoek 15 jr VS)
- Leerlingen zijn sociaal vaardiger - Afname gedragsincidenten (20-60%) - Betere schoolprestaties - Effectieve leertijd neemt toe - Betere vroegsignalering - Leraren werken beter samen - Leraren hebben meer plezier in hun werk - Minder uitval onder leraren - Grotere ouderbetrokkenheid
• Uitgangspunten van veel programma’s sluiten grotendeels aan bij SWPBS (bijvoorbeeld Taakspel, Leefstijl, Kanjertraining , kom op voor jezelf, e.d. )
• Schoolbreed preventief inzetten = groene niveau van de piramide • Voor enkele klassen reactief inzetten = gele niveau van de piramide
Matrix gedragsregels: schoolbrede aanpak van de Veiligheid
Respect
Verantwoordelijkheid
Algemene ruimtes
Wat op de grond ligt raap ik op
Ik houd rekening met anderen
Ik gebruik materialen waarvoor ze bedoeld zijn
Schoolplein
Ik hou mijn handen en voeten bij mezelf
Ik ben aardig tegen anderen Ik laat andere kinderen meespelen
Ik hou mij aan de regels van een spel Ik loop op de stoep en het plein met mijn fiets in de hand Fietsenstalling Ik zet mijn fiets in het fietsenrek
Toiletten
Ik ga naar het toilet van mijn eigen groep
Ik gebruik de spullen waarvoor ze bedoeld zijn Ik kan hulp vragen aan de pleinwacht
Ik kom aan mijn eigen fiets
Ik kom hier om mijn eigen fiets in een fietsenrek te zetten of om mijn fiets op te halen
Ik laat de w.c. schoon achter
Ik gebruik voldoende papier en zeep Ik was mijn handen na toiletgebruik
Heldere verwachtingen voor gewenst gedrag in de hele school en de klas: vanuit gedeelde waarden
De basiselementen van PBS
De gedragsverwachtingen zijn duidelijk zichtbaar en herkenbaar in alle ruimtes van de school.
De basiselementen van PBS
De basiselementen van PBS
Gewenst gedrag wordt bekrachtigd en er is minimale aandacht voor kleine‘vergissingen’.
Wie doet wat? PBS-team - Directie - IB - leraren (coördinatoren) vanuit onder-, midden- en bovenbouw - Evt. BSO, peuterspeelzaal, SMW, ouder e.d.
Duidelijke en eenduidige consequenties voor ongewenst gedrag in de school en in de klas.
Wie doet wat?
Wie doet wat?
PBS-team • • • •
Aanspreekpunt en ondersteuning voor collega’s Training van 1 dag in het eerste jaar Regelmatige vergaderstructuur (eens per 4 weken Informeert over en betrekt het team actief bij PBS; begeleid werkgroepjes • Houdt het databasesysteem bij (verwerkt gegevens van het PBS proces; registratie) • Bereidt de studiedagen van PBS voor met de coach
Schoolteam: - training van 2 dagen 1e en 2e jaar - deelname aan werkgroepen Externe SWPBS Coach: - verzorgt algehele begeleiding door deelname aan PBS-team - verzorgt studiedagen van het schoolteam
Implementatietraject
Implementatietraject
Oriëntatiejaar (1e jaar) - Waarden opstellen - Schoolbreed verwachtingen expliciet maken - Aanleren en bekrachtigen van gewenst gedrag - Consequenties formuleren voor ongewenst gedrag - Betrekken van samenwerkingspartners (BSO, PSZ, SMW e.d.)
1e implementatiejaar (2e jaar) - SWPBS op de werkvloer! - Interventies bij ongewenst gedrag - Sturen op data - Klassenmanagement 2e implementatiejaar (3e jaar) - Integratie zorg - Samenwerking met ouders
Waarom kiezen scholen voor SWPBS? Voorwaarden bij implementatie - De directeur gaat ervoor! - 80% van de leraren is enthousiast over SWPBS - Aansluiten bij krachten van de school - Leraren worden gefaciliteerd (tijd) - Geen grote reorganisaties of paralleltrajecten - Het tempo van de school aanhouden - Vanaf het begin sturen op data
‘Wat betekent PBS nu voor mij?’ Hoe kijken jullie er nu tegen aan?
- Meer uniformiteit in handelen - Preventief een positiever schoolklimaat neerzetten - De effectieve leertijd vergroten - Betere samenwerking met de jeugdzorg - Handelingsverlegenheid in verband met gedragsproblemen - Beter willen samenwerken met ouders
‘Niemand keert terug van een reis zoals hij is vertrokken’
