De juiste dingen beter doen Meerjaren beleidsplan 2012-2020 Revisie: mei 2012
MI REFUGIO
Inhoudsopgave Inleiding .................................................................................................................................... 3 1 Een transparante organisatie ................................................................................................ 6 1.1 Kennis van zaken ............................................................................................................ 6 1.3 Effectieve communicatie................................................................................................ 6 2 Doordachte groei .................................................................................................................. 7 2.1 Consolideren dienstverlening ........................................................................................ 7 2.2 Verruiming capaciteit ..................................................................................................... 8 3 De omgeving als partner ....................................................................................................... 9 3.1. Vergroten betrokkenheid van de omgeving ................................................................. 9 3.2 Ontwikkelen Mi Refugio als vraagbaak .......................................................................... 9 4 Kwaliteitsgarantie ............................................................................................................... 10 4.1 Invoering kwaliteitscyclus ............................................................................................ 10 4.2 Aanvragen certificering ................................................................................................ 10 5 Planning ............................................................................................................................... 11 5.1 Activiteitenplanning 2012 ............................................................................................ 11 5.2 Kwaliteitsplanning ........................................................................................................ 12 Bijlage 1: Resultaten SWOT Analyse ...................................................................................... 13
Meerjarenbeleidsplan 2012-2020 Mi Refugio Versie mei 2012
2
Inleiding Nino, wordt als een Curaçaose jongeman van 23 jaar oud met een lichtverstandelijke beperking (IQ 50) in combinatie met gedragsproblemen aangemeld. Hij was door een geweldsvoorval uit een woongroep gezet. Nino komt uit een gezin dat gekenmerkt wordt door armoede, verslaving en psychiatrische problemen. Omdat zijn ouders niet voor hem konden zorgen, werd hij door de Curaçaose Raad voor de Kinderbescherming in een internaat geplaatst. Op zijn 18e moest hij het internaat verlaten. Omdat niemand hem kon opvangen heeft de directie hem naar zijn oma (vaderskant) in Nederland gestuurd, die instemde om Nino’s voogd te worden. De sociale redzaamheid van Nino is erg beperkt, mede vanwege zijn gebrekkige taalontwikkeling en beheersing van het Nederlands. Zo heeft hij moeite om zijn gedachten te verwoorden (zowel in het Nederlands als in Papiamento, zijn eigen moedertaal). Ook kan hij de rode draad van zijn verhaal nauwelijks vasthouden en springt hij veelal van de hak op de tak. Daar komt bij dat hij, als eerder gesteld, een beperkte woordenschat bezit en heeft hij moeite om tijdens de communicatie, de juiste woorden te vinden.
Nino is één van de vele Caribische-Nederlandse jongeren met een beperking. Zij komen uit een omgeving waar hun beperking als een taboe geldt en armoede overheerst. Het valt op dat Caribische Nederlanders oververtegenwoordigd zijn in het praktijkonderwijs. Nadat er gestart was met het afnemen van IQ testen, werd het duidelijk dat een groot deel van de jongeren een cognitieve beperking heeft. Deze jongeren kampen met tal van persoonlijke en andere problemen en vinden nauwelijks aansluiting in de Nederlandse samenleving. De reguliere instellingen erkennen dat het hen niet lukt om deze groep van Caribische Nederlanders te bedienen. In dat kader is het idee ontstaan om voor deze jongeren een toevluchtsoord, een ‘refugio’ in het Papiamento, op te zetten dat beter aansluit op de wensen en behoeften. Met vallen en opstaan is het Mi Refugio gelukt om een organisatie op te bouwen die jongeren als Nino kan opvangen en ondersteunen. Mi Refugio is in 2009 gestart met de werkzaamheden, waarbij 2 jongeren toen onder de hoede van de initiatiefnemer werden genomen. Inmiddels is Mi Refugio uitgegroeid tot een organisatie met 13 (parttime) medewerkers die ondersteuning bieden aan 10 jongeren. Er wordt steeds meer een beroep op Mi Refugio gedaan om meer cliënten op te nemen. Bij een terugblik valt het op dat wij gedurende de afgelopen jaren, veel leerervaring hebben opgedaan, waarbij het ons gelukt is om een aantal jongeren met een beperking probleemgestuurd te kunnen begeleiden. Aanvankelijk stuitten wij op problemen om een passende woning binnen een bij de doelgroep aansluitende wijk te vinden. En- of deze jongeren bewust te maken dat zij naast hun beperking als individu ook goede kwaliteiten bezaten. Daarnaast leveren bereikte resultaten ook bevrediging en motivatie indien door de betreffende jongeren oprechte dankbaarheid wordt getoond, als hij zich als jongere na de hulpverlening menswaardig en beschermd voelt.
Meerjarenbeleidsplan 2012-2020 Mi Refugio Versie mei 2012
3
De achterliggende periode kenmerkte de situatie zich door de zoektocht naar grenzen en mogelijkheden van onze dienstverlening. Voor Mi Refugio was het zaak om de kenmerken van de doelgroep goed af te bakenen om aan alle verwachtingen te kunnen voldoen. Het aantrekken van hulpverleners met uiteenlopende ervaringen op het gebied van biculturele achtergronden van de cliënten (zowel in het Caribisch gebied als in Nederland) stelde ons in staat om de dienstverlening op maat te kunnen verlenen. De grootste uitdaging was om werkende weg het vertrouwen van derden te winnen, die weinig vertrouwen hadden in onze organisatie, die de (culturele) achtergrond van Caribische Nederlanders centraal stelt. Gaandeweg nam de scepsis af, toen onze werkwijze vruchten bleek af te werpen en zodoende ook het wantrouwen tegen onze organisatie afbrokkelde. We zijn zeer tevreden met de samenwerkingsverbanden die wij zijn aangegaan met Stichting MEE, Stichting Pameijer en de William Schrikkers Groep. De pioniersfase is voorbij en we zijn klaar voor een volgende stap. Daarom zijn we eind 2010 gestart met een ontwikkelingstraject: we willen met Mi Refugio ‘de juiste dingen beter doen’. Eerst hebben wij onderstaande visie en missie geformuleerd:
VISIE Caribische Nederlanders met een verstandelijke beperking hebben een menswaardig bestaan en nemen ten volle deel aan de Nederlandse samenleving. Mi Refugio slaat bruggen tussen de culturele achtergrond en de belevingswereld van de cliënten en de Nederlandse samenleving. Daarom richt Mi Refugio zich niet alleen op haar cliënten en hun problemen, maar ook op de samenleving waar de cliënten van Mi Refugio deel van uitmaken. MISSIE Mi Refugio bezit de expertise in het hulpverlenen op maat en hanteert begeleidingsmethoden, waarbij er rekening gehouden wordt met de culturele achtergrond en belevingswereld van Caribische Nederlanders kampend met een verstandelijke beperking. In een huiselijke omgeving wordt door Mi Refugio aan haar cliënten hulp en ondersteuning geboden bij het ontdekken, ontwikkelen en toepassen van de eigen competenties. Tevens wordt zodoende tegemoet gekomen aan de behoeften rond overleven, veiligheid, sociale relaties, (zelf)waardering (zelfrespect en erkenning) en zelfontplooiing. Mi Refugio betrekt daarbij de samenleving bij het out-door realiseren van de ondersteuning en begeleiding van haar cliënten. Met behulp van onze opgebouwde expertise bieden wij aan de samenleving ook onze oplossingsmogelijkheden bij het beantwoorden van complexe sociale vraagstukken, als meerwaarde van onze hulpverlening.
Meerjarenbeleidsplan 2012-2020 Mi Refugio Versie mei 2012
4
Vervolgens hebben wij onze sterkten en zwakten in kaart gebracht en geanalyseerd. De uitkomst van deze analyse (zie bijlage 1 voor de resultaten) vormde de basis voor ons de komende tijd te richten op kwaliteit van de organisatie. Mi Refugio wil zich van haar concurrenten onderscheiden door continu hoge kwalitatieve zorg aan haar cliënten te bieden. Elke dag ziet zij als een kans om het afgesproken kwaliteitsniveau te behalen en te verbeteren. De uitdaging daarbij is om de eigen jaarlijkse prestaties steeds weer te overtreffen door elkaar voortdurend kritisch te bevragen en te evalueren. Het streven daarbij is het dienstenaanbod continue kwalitatief te verbeteren. Om de juiste dingen beter te doen richten we ons komende acht jaar op drie speerpunten: het maken van Mi Refugio tot een transparante organisatie, waarbij een doordachte wijze van groei plaatsvindt, mede gericht op de belangrijkste ketenpartners in de omgeving van onze cliënten.
Leeswijzer De uitwerking van bovengenoemde drie speerpunten worden in hoofdstukken 1 tot en met 3 besproken. In hoofdstuk 4 bespreken wij hoe wij kwaliteitsgaranties willen bieden. Tot slot gaan wij in op de planning voor de komende tijd.
Meerjarenbeleidsplan 2012-2020 Mi Refugio Versie mei 2012
5
1 Een transparante organisatie Mi Refugio wil aan haar cliënten, medewerkers en derden op een zo transparant mogelijke wijze haar diensten aanbieden. Het moet voor cliënten en ketenpartners helder zijn wat ze kunnen en mogen verwachten van de dienstverlening. De rol van het personeel is daarbij van cruciaal belang: immers het gaat om kennis van zaken en om goede communicatie.
1.1 Kennis van zaken Op dat stuk vervullen al onze medewerkers een specifieke taak om middels hun ervaring en kennis van zaken, dat collectief te kunnen realiseren. Ze moeten onder andere aan de cliënten en partners kunnen uitleggen hoe het dagprogramma in elkaar zit, hoe het competentiegericht werken in de praktijk vorm krijgt en specifieke aspecten van het begeleiden van Caribische jongeren met een beperking. De kwalitatieve ontwikkeling van de dienstverlening en van de medewerkers is het uitgangspunt van onze organisatie. Er zullen daartoe personeels ontwikkelingsplannen worden gemaakt. Daarnaast wordt een structuur voor intervisie opgezet en zal er een basispakket aan trainingen/opleidingen worden aangeboden ter verbetering van de individuele en collectieve deskundigheid van de medewerkers. Komend jaar zal de focus vooral liggen op het professionaliseren van competentiegericht begeleiden en de noodzakelijke BHV en EHBO cursussen. Tevens zal worden onderzocht welke intervisievorm (intern of extern) en methode het beste past bij Mi Refugio.
1.3 Effectieve communicatie Voor de ontwikkeling van Mi Refugio tot een transparante organisatie is communicatie van cruciaal belang. Daarom zal er een communicatieplan worden ontwikkeld gericht op alle ketenpartners en de doelgroep. Daarin komen aan bod: de folders, brochures en de geactualiseerde website, het gebruik van social media en verbetering van onze ICT-opties.
Meerjarenbeleidsplan 2012-2020 Mi Refugio Versie mei 2012
6
2 Doordachte groei 2.1 Consolideren dienstverlening De cliënten worden gestimuleerd om verder te kijken dan alleen naar de basisbehoeften. En daardoor worden zij op een praktische manier geprikkeld om te werken aan een brede zelfontwikkeling, ( zinvolle recreatie, juiste keuzes leren maken etc.) en zelfredzaamheid (zich maatschappelijk staande kunnen houden). Vanuit deze gedachte biedt Mi Refugio verschillende diensten aan voor cliënten in de leeftijd van 17> tot en met 35 jaar. Deze diensten kunnen ambulant of als bewoner van het zorghuis worden afgenomen: Woonbegeleiding: wij begeleiden bij de zinvolle invulling van de dag en de uitvoering van de activiteiten. Daarbij richten de begeleiders zich op de competenties, dat wil zeggen of de vaardigheden voldoende effecten hebben bij de uitvoering van de dagelijkse taken. Er wordt gewerkt volgens het 8-fasen model dat ontwikkeld is door het NIZW en Movisie. Sportbegeleiding: Sport kan gedrag positief beïnvloeden. Met sport kun je in een aantal gevallen zwaardere vormen van opvang en ingrijpen door justitie voorkomen. Jongeren met een beperking zijn gevoeliger voor criminaliteit, waardoor het beschikken over een nuttige vrijetijdsbesteding voor deze jongeren extra belangrijk is. Financieel beheer: Een groot struikelblok van jongeren met een beperking is het zelfstandig beheer van de financiën. Daarom bieden wij aan om dit voor hen te doen. Gezamenlijk worden de randvoorwaarden bepaald, waaronder het financieel beheer wordt gevoerd. Komende tijd wordt gewerkt aan het consolideren van de dienstverlening. Door evaluaties van de diensten en verdere studie over de methodieken (competentiegericht begeleiden en het 8-fasenmodel) kunnen de diensten steeds beter aansluiten op de cliënten. In ontwikkeling is een vierde product, namelijk opvoedingsondersteuning voor de leeftijd 1 tot en met 17. Wij willen dan ouders van minderjarigen met een beperking ondersteunen bij de opvoeding van hun kinderen middels advies, coaching en cursussen. Ten einde de dienstverlening te optimaliseren wordt komend jaar een klachtencommissie ingesteld en worden de voorbereidingen getroffen voor de uitvoering van een cliënttevredenheidsonderzoek in 2013.
Meerjarenbeleidsplan 2012-2020 Mi Refugio Versie mei 2012
7
2.2 Verruiming capaciteit Mi Refugio ondersteunt en begeleidt momenteel 9 cliënten, waarvan 6 in een zorghuis wonen en de overige 3 wonen semi-residentieel. De vraag naar ondersteuning door Mi Refugio is groot. Afgelopen jaar zijn er 14 aanmeldingen geweest voor o.a. woonbegeleiding, opvoedingsondersteuning en schuldhulp. Aanmelders zijn o.a. stichting MEE, William Schrikkers groep, Stichting Pameijer en mensen vanuit de wijk. De verwachting is dat de vraag naar kwalitatieve zorg waarin de cliënt centraal staat blijft groeien. Mi Refugio zal bij haar groei rekening moeten houden met de vele verzoeken en oproepen tot adequate hulpverlening. Daarom kiezen wij voor een doordachte ontwikkeling, wat inhoudt dat wij qua verbetering terdege rekening houden met de belangen van de cliënten, de ketenpartners en de kwalitatieve verbetering van onze dienstverlening. Immers, we willen met de huizen méér dan alleen onderdak bieden. Rekening houdend met een doordachte groei kiezen wij voor een cyclus van een jaar: dus bij de opening van een nieuw Zorghuis volgt een periode van minimaal een jaar aan verdiepingsactiviteiten. Vervolgens wordt er weer, stapvoets, actie ondernomen richting de acquisitie en realisering van een nieuw Zorghuis. Mi Refugio heeft de ambitie om in de toekomst, maximaal 4 Zorghuizen te beheren.
Meerjarenbeleidsplan 2012-2020 Mi Refugio Versie mei 2012
8
3 De omgeving als partner 3.1. Vergroten betrokkenheid van de omgeving De omliggende samenleving wordt concreet betrokken bij het realiseren van de ondersteuning en begeleiding van de doelgroep. De eerste stappen hiertoe zijn al gezet. Zo zijn, onder andere de wijkorganisaties op de hoogte gesteld van de huidige werkzaamheden van Mi Refugio en wordt er regelmatig met hen overleg gepleegd. Mi Refugio streeft ernaar om minimaal twee keer per jaar samen met de wijkorganisaties activiteiten te organiseren die aansluiten bij de wensen, mogelijkheden en belevingswereld van de cliënten.
3.2 Ontwikkelen Mi Refugio als vraagbaak De ketenpartners, belangstellenden en overige instellingen kunnen voor advies en ondersteuning bij Mi Refugio terecht als het gaat over het werken met jonge Caribische Nederlanders, kampend met een beperking. Mi Refugio is bereid om haar kennis, ervaring en deskundigheid professioneel te delen met derden. Dat kan in de vorm van te verzorgen lezingen en het organiseren van studiedagen en seminars.
Meerjarenbeleidsplan 2012-2020 Mi Refugio Versie mei 2012
9
4 Kwaliteitsgarantie 4.1 Invoering kwaliteitscyclus Wij willen systematisch werken aan vooraf bepaalde kwaliteitsdoelen. Voor komende jaren zijn de kwaliteitsdoelen de drie besproken speerpunten, namelijk het creëren van een transparante organisatie, doordacht groeien van Mi Refugio en het betrekken van de omgeving. Om de gestelde kwaliteitsdoelen te behalen wordt gewerkt volgens de PDCA cyclus dat veel wordt gebruikt bij kwaliteitsmodellen. Een kwaliteitssysteem is dan een regelkringprincipe bestaande uit vier fasen: PLAN (het opstellen van plannen), DO (het uitvoeren van de acties die uit het plan voortkomen), CHECK (het evalueren van de acties) en ACT (het verbeteren naar aanleiding van de evaluatie). De resultaten worden in de PDCA cyclus geborgd zodat de herhaling van de cyclus continue verbetering kan opleveren. De basis voor het systematisch en continue werken aan kwaliteit binnen Mi Refugio is vastgelegd in vijf documenten: dit meerjarenplan, het processenhandboek, het personeelshandboek, het informatiepakket voor cliënten en de ICT documentatie. In het jaarverslag zullen de resultaten van de evaluaties worden meegenomen waarna de maatregelen in de jaarplannen worden verwerkt. Dit jaar is gestart met het werken volgens de PDCA cyclus. In de planning zijn de betreffende activiteiten opgenomen.
4.2 Aanvragen certificering In het verlengde van bovenstaande zullen ook diverse kwaliteits certificaten worden aangevraagd. In 2012 zal de aandacht vooral gericht zijn op het verkrijgen van de HKZcertificering. Vervolgens zullen wij ons richten op het behalen van de AWBZ-certificering.
Meerjarenbeleidsplan 2012-2020 Mi Refugio Versie mei 2012
10
5 Planning 5.1 Activiteitenplanning 2012 In onderstaand schema is de activiteitenplanning opgenomen. Speerpunt 1 Transparantie organisatie
Activiteit
Planning
Inleiding competentiegericht werken
Maart
Training competentiegericht werken
Vanaf juni maandelijks aansluitend op werkoverleg
Onderzoeken intervisiemethoden
Najaar
Invoering intervisie
Najaar
Ontwikkeling BHV plan Uitvoering BHV plan
Mei Juni
Open Dag Mi Refugio Communicatieplan (inclusief social media)
Augustus September
Uitvoering communicatieplan Lancering nieuwe website
Najaar Juni
Introductie folder Mi Refugio
Najaar
Intervisie
September
Ontwikkelen Opvoedingsondersteuning Instelling klachtencommissie
Najaar Najaar
Voorbereiden cliënttevredenheidsonderzoek
Najaar
2b Uitbreiding capaciteit
Officiële opening nieuwe kantoor Uitbreiding capaciteit zorghuis
Maart Maart
3. De omgeving als partner
Uitvoeren gezamenlijke activiteiten
1a Kennis van zaken
1b Communicatie
2 Doordacht groeien 2a Consolideren dienstverlening
Workshop over begeleiden van Caribische Nederlanders met een beperking
5 april en in het najaar
Aanbieden van deskundigheid
September
4.1 Invoering kwaliteitssysteem
Start invoering PCDA cyclus
Juni
4.2 Aanvragen certificering
HKZ certificering aanvragen
Juni
AWBZ certificering aanvragen
Najaar
4. Kwaliteitsgarantie
Meerjarenbeleidsplan 2012-2020 Mi Refugio Versie mei 2012
11
5.2 Kwaliteitsplanning
Maand\Soort
Plan
Januari
Jaarplan en begroting
Februari
Do
Check
Act
Start uitvoering jaarplan
Maart April Mei
Analyse procesuitvoering en CTO Treffen maatregelen
Juni
Juli Augustus September Oktober November December
Meerjarenbeleidsplan 2012-2020 Mi Refugio Versie mei 2012
Beleidsdag Jaarverslag en management review
12
Bijlage 1: Resultaten SWOT Analyse Sterkten
Zwakten
Kennis en ervaring van culturele achtergrond en belevingswereld Caribische Nederlanders met een verstandelijke beperking Diversiteit (in leeftijd) in kwaliteiten zodat je aansluiting vindt bij de doelgroep Laagdrempelig, bijvoorbeeld simpele procedures zoals inzet ‘ping’ Kleinschaligheid, in woonhuis gevestigd. Gesitueerd in woongebied van doelgroep. Samenstelling straat/woonomgeving Maatwerk/individueel Bruggenbouwer. Bijv. door rekening te houden met de opvoedingsstijl in de begeleiding (NA vrij direct terwijl in NL onderhandelingstechniek) De begeleiders kunnen meer zowel in een NL organisatie als in een bi-culturele organisatie functioneren. Samenwerkingsverbanden, groep kan daardoor meer participeren. Kansen
Wetgeving verandert, kleine organisaties krijgen meer kansen om mee te dingen. Zorgkantoren zijn verplicht om zaken te doen met kleine organisatie. Organisaties die kwaliteit hoog in vaandel hebben kunnen aan de slag. De reguliere instellingen lukt het niet om de cliënten te begeleiden. Meer betrokken worden bij problematiek, taboes doorbreken en samenwerken. Vanuit o.a. de gemeente wordt steeds meer gefocust op wijkparticipatie. Door steeds meer in de wijk te doen, meer sociale controle waardoor ook verhoging leefbaarheid (te kort door de bocht, wat is de kans voor MR?)
Meerjarenbeleidsplan 2012-2020 Mi Refugio Versie mei 2012
Kan verwachtingen scheppen die je niet waar kunt maken In woongebied, waardoor weerstand door onbekendheid (prikkels hebben meer impact) Kleinschaligheid -> continue druk op medewerkers Nieuw, waardoor niet alles even helder is Het gaat om Antilliaanse jongeren, soort gesloten systeem doordat steeds de eigen groep wordt gezocht. Kantoor en huisvesting lopen in elkaar over. Veel moet worden ingekocht.
Bedreigingen
Onverwacht vertrek van cliënten Steeds veranderende wetgeving Scepticisme van de buren/omgeving Schandaal door gedrag van cliënten Monopolie van grote organisaties. Roddels en achterklap van de Caribische NL omgeving Politieke kleur, weinig aandacht voor etniciteit.
13