De jeugd-ggz in het gedecentraliseerde jeugdstelsel

De jeugd-ggz in het gedecentraliseerde jeugdstelsel Beschikbaar, bereikbaar, betrouwbaar en in beweging

Peter Dijkshoorn Bestuurder Accare bestuurslid GGZNederland

Amersfoort 23 april 2015

2

transformatiedoelen jeugdwet 1.

Preventie en eigen kracht met inzet van het sociale netwerk;

2.

Demedicaliseren, ontzorgen en normaliseren

3.

Eerder de juiste hulp op maat te bieden om het beroep op dure gespecialiseerde hulp te verminderen;

4.

één gezin, één plan, één regisseur en door ontschotting van budgetten ontstaan meer mogelijkheden voor betere samenwerking en innovaties

5.

Meer ruimte voor professionals om de juiste hulp te bieden door vermindering van regeldruk; betrokken professionals die sociale netwerken in de omgeving van het gezin weten in te schakelen

Uit: memorie van toelichting van de Jeugdwet

3

transformatiedoelen jeugdwet. Mantra’s? 1.

Preventie en eigen kracht met inzet van het sociale netwerk;

2.

Demedicaliseren, ontzorgen en normaliseren

3.

Eerder de juiste hulp op maat te bieden om het beroep op dure gespecialiseerde hulp te verminderen;

4.

één gezin, één plan, één regisseur en door ontschotting van budgetten ontstaan meer mogelijkheden voor betere samenwerking en innovaties

5.

Meer ruimte voor professionals om de juiste hulp te bieden door vermindering van regeldruk; betrokken professionals die sociale netwerken in de omgeving van het gezin weten in te schakelen

4

5

Geschiedenis 2013 Verzet VNG en individuen uit KJP/jGGZ 2013 Gesprek van Rijn 2014 Visie jeugd GGZNederland Jeugddialoog 2015 Zorglandschap Manifest NVvP

6

Definitie en plaats • In de jeugd-ggz worden kinderen en jongeren en hun gezinnen geholpen die door een psychische aandoening worden beperkt in hun functioneren • In de jeugdhulp worden waar nodig kinderen ondersteund om gezond en veilig te kunnen opgroeien, hun talenten te ontwikkelen en naar vermogen te participeren in de samenleving 7

Visie op jeugdGGZ – 14 ambities 1. 2. 3. 4. 5.

Verdere versterking consultatie, zodat meer netwerkpartners psychische aandoeningen leren herkennen en weten wat dan te doen; Extra focus op kinderen tot zes jaar, om zo winst te boeken met vroegsignalering en vroeginterventie; Allochtone jeugd beter bereiken en helpen door cultuur-sensitieve benadering; Duidelijk perspectief op participatie en zo zelfstandig mogelijk mee kunnen doen, met ruimte voor diversiteit; Betere bekendheid en beeldvorming zodat kinderen, ouders en netwerkpartners weten wat meerwaarde is en resultaten zijn

8

9

Visie op jeugdggz – 14 ambities (2) 6. 7. 8.

9. 10.

Versterking eigen kracht van ouders, zodat meer kinderen met ernstige, psychische problematiek thuis kunnen opgroeien. Meer ruimte voor gedeelde besluitvorming, samen met kinderen en ouders besluitvorming over behandeldoelen en het behandeltraject; Betere beschikbaarheid en bereikbaarheid, er zijn wanneer we nodig zijn. Ook in avonduren en weekenden; Meer oog voor verwaarloosde, mishandelde en misbruikte kinderen en zo sneller passende en betere zorg en bescherming; Samenhangend aanbod met netwerkpartners, waardoor snel op- en afschalen mogelijk is (matched care) Uit: visiedocument Jeugd-ggz 2014

10

Visie op jeugdggz – 14 ambities (3) 11. 12. 13.

14.

Respectvolle omgang met kinderen en hun ouders, waarbij beroepsgeheim en code kindermishandeling in achter worden genomen; Verstandige reductie van ‘bedden’ en vergroten van alternatieven voor klinische behandelingen; Goede zorg voor jongeren tussen 18 en 23 jaar, omdat juist in deze transitiefase problemen zichtbaar worden of kunnen versterken en continuïteit van de behandeling essentieel is; Intensieve samenwerking met kennispartners om meer onderzoek mogelijk te maken naar ontstaan en beloop van psychische aandoeningen en het resultaat van interventies. Uit: visiedocument Jeugd-ggz 2014: http://goo.gl/SGzJSq

11

Geschiedenis 2013 Verzet VNG en individuen uit KJP/jGGZ 2013 Gesprek van Rijn 2014 Visie jeugd GGZNederland Jeugddialoog 2015 Zorglandschap Manifest NVvP

12

Jeugddialoog

aanleiding en deelnemers

13

Jeugddialoog: wat wil een kind op weg naar volwassenheid? 1.

Ik mag zijn wie ik ben

2.

Mijn ouders zijn voor mij verantwoordelijk. Ze zorgen dat ik zelf afwegingen kan maken om te doen wat ik zelf wil en kan. Ze dagen me uit om verder te ontwikkelen en zijn er voor mij als ik ze nodig heb.

3.

Ik doe mee, in mijn familie, op school en in de buurt en krijg de ruimte en steun om mijn mogelijkheden te ontdekken en talenten te ontwikkelen.

4.

Ik groei veilig, goed gevoed en gekleed en uitgedaagd op - thuis, op school, in de buurt, in de zorg en op het internet.

5.

Als ik problemen tegenkom, die ik met mijn omgeving niet zelf kan oplossen, zijn er mensen die helpen, informeel en professioneel. Zij zorgen dat dat we samen passende hulp inzetten voor mij, ons gezin en onze omgeving. Ze overleggen met mij over wat ik wil en leggen me goed uit wat ze doen. 14

Jeugddialoog: basisprincipes goede zorg voor jeugd Ouders zijn verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kinderen en worden daarin gerespecteerd en aangesproken

Normale opvoeding, lichamelijke gezondheid, psychische gesteldheid en gezinscontext zijn aspecten die altijd meegenomen moeten worden Het onderwijs, de huisarts, het wijkteam en het CJG, de jeugdgezondheidszorg, het brede (jeugd)maatschappelijk werk en het werken samen als meest en gezinnen

dichtbij staande ondersteuning en hulp aan kinderen

Meer inzet op preventie, vroegsignalering en van generalistische zorg en specialistisch indien nodig

goede toegankelijkheid en beschikbaarheid

Generalistisch werken en specialistische inzet gaan hand in hand in verschillende vormen met flexibiliteit: dichtbij tenzij, gepersonaliseerde, kwalitatief goede zorg, generalistisch waar kan, specialistisch waar nodig (vlotte omgeving van het kind Specialistische kennis wordt voortdurende ontwikkeling

op- en afschaling). Ook specialisten werken in de

doorgegeven naar het generalistisch domein in een

We werken toe naar interventies die het best werken. Dus we onderzoeken en bieden alleen wat het best werkt en verliezen waarde van professioneel handelen niet uit het oog.

15

Jeugddialoog kerncompetenties van zorgverleners De transformatie wordt mogelijk als professionals en organisaties enkele kerncompetenties delen en van daaruit aan de zorg voor jeugd werken.

•

Verantwoordelijkheid nemen. Rekenschap willen afleggen over de wijze waarop je je taken vervult.

•

Blijven leren. Je blijven ontwikkelen als mens en in je vak, door open te staan voor nieuwe

kennis en om methoden te verkennen die werken (evidence based werken).

•

Samenwerken. Vanuit je eigen rol en kennis op een goede manier communiceren en

handelen ten behoeve van het gemeenschappelijke doel om een kind op een goede manier te laten opgroeien.

•

Luisteren. Naar wat jeugdigen en hun ouders willen en kunnen en de ervaringen die zij als

kennis te bieden hebben

•

Risico’s inschatten. Op basis van kennis en intuïtie weten wat te doen in welke situatie, de

afweging begrijpen of zelf kunnen maken tussen risico’s op korte en op lange termijn, en de verantwoordelijkheid durven te nemen voor dingen die op basis van jouw handelen, anders kunnen gaan dan je voorziet. Daarbij is aandacht voor de conflict van belangen waar professionals in terecht kunnen komen.

16

Wat is wat? Grenzen en overlap jeugdzorg, jGGZ, zorg voor kinderen met LVB etc We hebben het er zo min mogelijk over gehad.

17

18

Zorglandschap aanleiding en samenstelling • Verkoop essentiële zorg • VNG, VWS, VOBC, JZNederland, VGN en GGZNederland

19

Zorglandschap beddenreductie

Doel of uitkomst?

20

Zorglandschap beddenreductie als uitkomst Geld bedden nodig voor opbouw sociale wijkteams Beddenaantal kan alleen krimpen als instroom beperkt Kwaliteit zorg vooraan moet omhoog 21

Waar kunnen we zoal in versterken? • • • • • • •

Angst Gedragsproblemen Trauma Hechtingsstoornissen van ouders “milde” vormen van autisme ……….. N.B.: illusies 22

Zorglandschap

23

Zorglandschap sociaal wijkteam als belangrijke toegang IJkpunt: In gemiddeld 1,5 gesprek met gemiddeld maximaal 1,2 hulpverlener het juiste advies gekregen. D.w.z. • er is een geruststellend en afdoende advies, • of er is gekozen voor adequate hulp binnen het wijkteam, • of er is verwezen naar de organisatie die met de ouders de ontwikkeling weer zo goed mogelijk op gang brengt Zie ook: http://goo.gl/5PyCFG

24

Zorglandschap sociaal wijkteam als belangrijke toegang

Situatie april 2015

25

Zorglandschap sociaal wijkteam als belangrijke toegang

26

Zorglandschap sociaal wijkteam als belangrijke toegang

IJkpunt: In 2017 gaan wij allemaal zonder aarzelen bij vragen over ontwikkeling van ons kind naar een sociaal wijkteam, omdat we horen hoe tevreden mensen zijn

Zie ook: http://goo.gl/5PyCFG

27

Zorglandschap vereist om doelen transitie binnen financiële kaders waar te maken 1. Sturen op zelfredzaamheid en deelname 2. Ontwikkelen volgens principes Evidence based Practice Dus in praktijk o.a.: adequaat detecteren en helpen van bijvoorbeeld • alle kinderen met angst • alle kinderen en ouders met trauma Zie notitie zorglandschap: http://goo.gl/3lygfR

28

Zorglandschap

Academische ontwikkel-, consultatie- en zorgtaak

Tijdig en snel open afschalen

29

samenvatting VNG, VWS en leden van jeugdbranches: • Lagere kosten, maar waak over opbrengsten • Dichter bij huis • Kwaliteit omhoog • Werken en ontwikkelen volgens EBP

30

Wat is de rol van de jGGZ/KJP hierin? • Hoe denken gemeentes dat onze kennis best ingezet kan worden om doel te bereiken? • Beperken tot ziekte? • Openlijk uitbreiden naar kwetsbaarheid in een veranderende samenleving? • Rekenen we trauma en hechting tot ons domein? • Gaan we samenwerken, of gaan we werk “van andere branches” doen? • Versmelten we met andere branches? • Is ambitie jGGZ de transitie tot succes te maken? • ……………….. 31

jg Peter Dijkshoorn Accare Bestuur GGZ Nederland @pdijkshoorn [email protected]