De grootste financiële beslissing in een mensenleven

De grootste financiële beslissing in een mensenleven

1

€ 520.000.000.000,(€ 520 mrd)

Totale hypotheekschuld van Nederlandse huishoudens

Bron: NMa

2

€ 170.000,De gemiddelde grootte van een hypotheek in Nederland

Bron: NMa

3

€ 295.000,De gemiddelde grootte van een nieuw afgesloten hypotheek in 2010

Bron: Kadaster, 3e kwartaal 2010

4

Vandaag: de hypotheek, een lening met onderpand Lening met onderpand Lening zonder onderpand

(hypotheek)

(consumptief krediet)

•

Voor aanschaf (duurzame) consumptiegoederen

•

Hoge rente want de bank heeft weinig zekerheid (2011: 9-15%)

•

Voorbeelden van geldgevers:

5

•

Voor aanschaf huis / bedrijfspand

•

Lagere rente want de bank heeft onderpand (huis, bedrijfspand) als zekerheid (2011: 3-5%)

•

Voorbeelden van geldgevers

Afsluiten van een hypotheek Hoe werkt het?

1. Zoeken

• “Shoppen” voor de beste rente en andere voorwaarden • Drie mogelijkheden

2. Afsluiten

• Papierwerk bij − Bank of tussenpersoon − Notaris

6

3. Betalen

• Rente • Aflossing

Stap 1 – Zoeken Drie manieren 1. Online

• Online vergelijken van rentepercentages en voorwaarden • Op basis van een aantal standaard vragen • Let op: is de site onafhankelijk of probeert hij je een hypotheek van een bepaalde bank aan te smeren?!

2. Tussenpersoon

• Grote ketens, bijvoorbeeld de Hypotheker • Kleine financieel adviseurs (eenmanszaak), vaak verbonden aan makelaardij (“Dijkstra”)

7

3. Bank

• Banken publiceren niet altijd hun rentetarieven • Onderhandelen bij de bank is mogelijk • Zeker als je andere producten bij de bank hebt / afsluit (denk aan: spaarrekening, verzekeringen)

Stap 2 – Afsluiten Direct bij de bank of via tussenpersoon Tussenpersoon

Bank

Klant

Hypotheeknemer: de bank krijgt het hypotheekrecht van de eigenaar van het huis

Hypotheekgever: de eigenaar van het huis geeft het hypotheekrecht aan de bank

Tussenpersoon

8

9

Sparen: het niet-consumeren van inkomen Twee vormen Vrijwillige besparingen

•

•

Gedwongen besparingen

Meestal voor een bepaald doel: vakantie, auto, etc. Volgens onderzoek van ING spaart een gemiddelde Nederlander € 216,- per maand

Volgende les 10

•

Sparen voor pensioen

•

Pensioenpremie wordt maandelijks automatisch ingehouden van je salaris

Hoe komt een 65+’er aan geld?

1. AOW 

+

2. Aanvullend pensioen 

€ 1.034,38 per maand voor een alleenstaande (2011)

11

% van gemiddelde loon gedurende loopbaan

Aanvullend pensioen Financiering met kapitaaldekkingstelsel Kapitaaldekkingstelsel   

12

Elke maand wordt geld gespaard en gestort in het pensioenfonds Het pensioenfonds belegt het geld in obligaties / aandelen / etc. Aan het eind van je carrière krijg je een maandelijkse uitkering (=pensioen) uit het fonds

Aanvullend pensioen “Recente” problemen en mogelijke oplossingen Problemen

Oplossingen

• Beleggingen op de beurs vallen tegen

• Langer doorwerken: “zo sparen we langer voor ons pensioen”

• Vergrijzing: “we worden steeds ouder dus halen steeds langer geld uit de pot”

• Pensioenfondsen gaan meer / agressiever beleggen (mogelijk meer rendement, zeker meer risico) • Minder pensioen uitbetalen . . . 13

AOW Financiering met omslagstelsel Kapitaaldekkingstelsel 

Er wordt gespaard








Omslagstelsel 

Er wordt niet gespaard



Elk jaar wordt geschat hoeveel er nodig is voor de uitkeringen Dit bedrag wordt dan verdeeld over het aantal werkende mensen Iedereen betaalt een vast % van zijn inkomen om het totale bedrag binnen te halen”

 

14

Het omslagstelsel: “de AOW wordt onbetaalbaar” Werkenden betalen de premie voor de AOW van de 65+’ers 2040

2010 Aantal werkenden

Aantal 65+’ers

15

“De AOW wordt onbetaalbaar” 2040

2010

Bron: CBS.nl

16

Opdracht • Bedenk drie oplossingen om de AOW weer betaalbaar te maken • Overleg met je buurman/-vrouw • We bespreken de oplossingen

17

Mogelijke oplossingen • “Laat rijkere mensen meer AOW premie betalen.” • “Geef geen AOW uitkering aan mensen met een hoog inkomen of met veel vermogen.” • “Laat de oudjes maar aan hun lot over.” • “Schaf de AOW af.” • “Laat mensen tot hun 70-ste doorwerken” • ... 18

Vorige les: kapitaaldekkingstelsel en omslagstelsel Kapitaaldekkingstelsel 

Er wordt gespaard








Omslagstelsel 

Er wordt niet gespaard



Elk jaar wordt geschat hoeveel er nodig is voor de uitkeringen Dit bedrag wordt dan verdeeld over het aantal werkende mensen Iedereen betaalt een vast % van zijn inkomen om het totale bedrag binnen te halen”

 

19

€ 100.000,20

Stel . . . je hebt € 100.000,• Je wilt geld verdienen met deze € 100.000,• Oftewel: je wilt het geld “wegzetten” met het doel er rendement op te behalen • Twee vragen – Wat zijn je mogelijkheden? – Hoeveel heb je over 5 jaar? 21

Drie verschillende beleggingsmogelijkheden Hoe werkt het en wat is het rendement?

1. Sparen

• •

Spaarrekening Spaardeposito

2. Beleggen op de beurs

• •

Aandelen Obligaties

3. Niet-beursverhandelbare beleggingen

• • •

Vastgoed Antiek Etc.

22

23

1. Sparen Tegenwoordig zeer veel internetspaarrekeningen Kenme

Spaarrekening

Spaardeposito

rken Rente (2011)

 2,75%

 4,25%

Looptijd

 Variabel

 Vast  1 – 10 jaar

Geld bijstorten en opnemen?

 Ja, je kunt op elk moment geld bijstorten en opnemen

 Nee, niet mogelijk  Boete bij vervroegd opnemen

Kosten

 Geen

 Geen  Boete bij vervroegd opnemen

Risico

 Geen, tot € 100.000,- garantie onder het depositogarantiestelsel

 Geen, tot € 100.000,- garantie onder het depositogarantiestelsel

24

2. Beleggen op de beurs AEX index: mix van aandelen van de 25 grootste bedrijven op de Amsterdamse beurs

+250% +0%

25

2. Beleggen op de beurs Obligaties Aandeel (Eigendomsbewijs)

Obligatie (Schuldbewijs)

X X Xx X X X X X

Omschrijving

 Een bewijs van (stukje) eigendom van  Een stukje van een lening van een een bedrijf bedrijf  Verhandeld op de beurs  Verhandeld op de beurs

Rendement

 (Variabel) dividend  Koersrendement

 Vaste rente  Koersrendement

Looptijd

 Geen

 Vaste looptijd, bijvoorbeeld 10 jaar

Risico

 Hoog

Waarde

 Meestal vrij laag

 Laag 26

 Hoog: € 500,-, € 1000,-

2. Beleggen op de beurs Griekse staatsobligaties Rente op Griekse staatsobligatie (looptijd: 10 jaar) Rente (%) 18 16 14 12 10 8 6 4 2

2002

2004

2006

27

2008

2010

2. Beleggen op de beurs Let op: er wordt nog veel meer op de beurs verhandeld!

28

3. Niet-beursverhandelbare beleggingen Voorbeeld: beleggen in vastgoed Gemiddelde verkoopprijs van een woning in Amsterdam

€ 281.000

€ 98.000,-

Bron: CBS.nl

29

3. Niet-beursverhandelbare beleggingen Risico: hoog!

Bron: depers.nl

30

Samengevat Drie verschillende beleggingsmogelijkheden 1. Sparen

• •



• •

Aandelen Obligaties


• • •


31

Vorige les: drie beleggingsmogelijkheden 1. Sparen

• •



• •

Aandelen Obligaties


• • •


32

Vorige les: Beleggen op de beurs Aandelen: een bewijs van (stukje) eigendom van een bedrijf Voorbeelden van NV’s

Grote onderneming (NV = Naamloze Vennootschap) In stukjes gehakt

Een aandeel (verhandeld op de beurs) Rendement op aandelen bestaat uit  Dividend: aandeelhouder is mede-eigenaar en heeft recht op deel van de winst (=dividend)  Koersrendement: stijging van de koers van het aandeel

33

Vorige les: niet-beursverhandelbare beleggingen Voorbeeld: beleggen in vastgoed Gemiddelde verkoopprijs van een woning in Amsterdam

€ 281.000

€ 98.000,-

Bron: CBS.nl

34

De grootste financiële beslissing in een mensenleven

Recommend Documents