Format projecten jeugdwerkloosheid Naam Project Entree XXL Samen sterk in opleiding & werk Omschrijving/ Jeugdwerkloosheid in cijfers Probleemanalyse In Nederland heeft de economische crisis grote invloed op de loopbanen van jongeren. De crisis vindt plaats ten tijde van decentralisatie (transitie jeugdzorg), stelselwijzingen (wet op participatie en AMvB), reorganisaties (invoering scholingsplicht) en onderwijs-vernieuwingen (invoering entree onderwijs). De werkloosheidscijfers stijgen. Landelijk gezien: 7,5% werklozen, 15% onder jongeren en 28,4% onder jongeren van niet Nederlandse afkomst. In de regio IJsselvecht ligt het percentage op 6,7% jeugdige werklozen (1.689 geregistreerde NWW’ers). Zie onderstaande grafiek:
Figuur 1. Jeugdige werklozen tot 27 jaar – regio IJsselvecht (bron: Panorama, UWV)
Jeugdige werklozen in Ommen, Hardenberg, Zwolle en Steenwijkerland De jeugdwerkloosheid in de gemeenten Ommen – Hardenberg, Zwolle en Steenwijkerland ontwikkelt zich als volgt:
Figuur 2. Jeugdwerkloosheid onder gemeenten uitgesplitst (bron: Panorama, UWV)
De grafiek laat zien dat de jeugdwerkloosheid vanaf oktober 2012 toeneemt. Veranderende context Anno 2013 geldt dat alle jongeren werkloos kunnen worden. Niet alleen jongeren zonder startkwalificatie merken dat het moeizaam gaat, ook de hoger opgeleide jongeren hebben moeite met het vinden van een baan. Verdringing dreigt: steeds meer hoger opgeleide jongeren solliciteren naar functies op lagere niveaus om aan het werk te komen. Dit betekent minder kansen voor jongeren die geen dergelijke opleiding hebben genoten. De werkgevers merken veel van de crisis en werken iedere dag hard om het hoofd boven wat er te houden. Daar waar een vraag naar arbeidskrachten is, is het aanbod groot van jong talent op alle gewenste opleidingsniveaus.
Kwetsbare doelgroep: risicojongeren Vooral jongeren zonder startkwalificatie, die niet schoolfit zijn en een achterstand hebben tot de arbeidsmarkt, worden hard geraakt. Dit zijn zogenaamde ‘risicojongeren. Jongeren die een verhoogd risico hebben op een verstoorde ontwikkeling waardoor zij niet optimaal aan hun toekomst kunnen bouwen.
Figuur 3. Aantal jeugdige werklozen zonder startkwalificatie – regio IJsselvecht (bron: Panorama, UWV)
Door de transities, bezuinigingen en de invoering van de scholingsplicht (eerst melden bij school alvorens de jongere wordt geholpen bij het UWV) dreigen de risicojongeren tussen wal en schip te raken. In de begeleiding van deze jongeren is veel gericht op ‘zorgen’ voor in plaats van ontwikkeling van talenten. Juist in deze tijden staan zij als eerste buitenspel, weten zij niet hoe ze het heft in eigen hand kunnen nemen en komen de jongeren moeilijk bij werkgevers aan de bak. Invoering van entree opleidingen Het beleid van het Rijk is erop gericht dat iedere jeugdige werkloze kan doorleren. In principe verwacht je daarbij dat jongeren zonder startkwalificatie gewoon naar school kunnen en dan is het probleem ‘opgelost’. Niet is minder waar. Per september 2014 wordt het entree onderwijs ingevoerd door het samenvoegen van niveau 1 – AKA. Het entree onderwijs is bedoeld voor jongeren vanaf 16 jaar zonder startkwalificatie. Vanuit het ministerie van OCW worden enkele regels toegepast: binnen 4 maanden dient iedere jongere een bindend studieadvies te ontvangen op zijn of haar leerbaarheid, heeft iedere jongere minimaal het taal- en rekenniveau op 2F en daar waar grote problemen zijn dient een jongere door te stromen naar jeugdhulp. In de praktijk zal dit inhouden dat niet iedere jongere op de opleiding kan blijven zitten. Simpelweg doordat ze niet aan de eisen kunnen voldoen. Het is aan het ROC, in samenwerking met de ketenpartners, om ervoor te zorgen dat de jongeren uitstromen naar een vervolgopleiding (na behalen diploma), werk (met of zonder diploma) en/of dagbesteding (bij grote zorgvraag). Op dit moment groeit het aantal jongeren zonder startkwalificatie, dat zich meldt bij school, snel. Het percentage is met ruim 30% gestegen in de afgelopen maanden. Het Alfa College en Deltion maken zich hard voor het bieden van leerplekken voor deze jongeren op school. Maar dat is niet genoeg. Deze jongeren verdienen nu en op termijn een kans op de arbeidsmarkt. Zij moeten kunnen participeren in onze maatschappij. De jongeren in het entree onderwijs sluiten naadloos aan bij de doelgroep omschrijving van het 1.000 jongerenplan! Uitdaging! Van belang voor risicojongeren is dat zij een positief toekomstbeeld creëren en hier binnen hun mogelijkheden gericht aan werken. Juist door de economische crisis zijn zij een doelgroep die langdurig aan de kant dreigt te staan bij economische tegenslag. Voor deze jongeren geldt dat zij kansen nodig hebben op rust en regelmaat: job opportunity’s op maat. De uitdaging is hoe we bij deze generatie jongeren hun vaardigheden ontwikkelen en op welke manieren zij zich kunnen voorbereiden op toetreding op de arbeidsmarkt op hun eigen niveau. Om job opportunity’s te creëren, in allerlei soorten en maten, zijn ondernemers nodig die hun schouders eronder zetten. Ondernemers die samen een vuist maken en de boodschap uitdragen dat jongeren geholpen moeten worden om zich optimaal te ontwikkelen.
Samen aan de slag: maatschappelijk verantwoord ondernemen De ondernemers uit de gemeenten Ommen – Hardenberg, Steenwijkerland, Raalte en Zwolle vinden dit onacceptabel. Zij slaan de handen in een, samen met het onderwijs, overheid en jeugdhulp. Een coöperatieve samenwerking waarin jongeren een veilig onderkomen kunnen vinden, om langzaam maar zeker toe te treden tot de arbeidsmarkt. De jongeren krijgen op deze wijze de kans om zich te kwalificeren op basis van talent en de wens naar talentontwikkeling binnen de eigen mogelijkheden. Per juli 2013 bieden de ondernemers gezamenlijk 90 leerwerkplekken (25 in Ommen en Hardenberg, 25 in Steenwijkerland, 15 in Raalte en 25 in Zwolle) aan voor de kwetsbare doelgroep: risicojongeren. De leerwerkplekken worden geboden in de sectoren: Techniek-breed, Zorg & Welzijn, Economie en Zakelijke dienstverlening.
Aantallen
Doelstelling
Resultaat
Samenwerken met het 1.000 jongerenplan Het 1.000 jongerenplan is geïnitieerd vanuit de Provincie Overijssel. Het projectplan ondersteunt (de meest) kwetsbare jongeren met het vinden en behouden van werk. Kwetsbaar in de zin van: werkloos / werkzoekend, geen startkwalificatie, schulden, psychische problemen, zwakke sociale structuur, stoornissen e.d. Sinds 2010 zijn bijna 800 jongeren begeleid bij het oplossen van hun problemen en 400 jongeren geholpen aan een leerwerkbaan. Tot 2015 worden circa 100 jongeren aan een baan geholpen. Hierboven op helpt en ondersteunt het 1.000 jongerenplan dit initiatief. In het project Entree XXL worden ‘hetgeen wat werkt’ en de goede elementen duurzaam geborgd. De kwantitatieve doelstelling voor dit project wordt als volgt omschreven: - Bereik van jongeren (informeren) 250 jongeren - Aantal jongeren in beeld 150 jongeren - Aantal jongeren dat wordt geplaatst 90 jongeren (werkzaam bij werkgevers) De jongeren zijn afkomstig uit de 14 gemeenten van het RPA. 90 jongeren die niet geplaatst kunnen worden, gaan op maat geholpen worden door de samenwerkende partners. Dit wordt gezien als een pilot in de samenwerking ondernemers, onderwijs en jeugdhulp. De 90 jongeren worden geplaatst via drie subprojecten, te weten: A) Project ‘Door beweging onderweg’ – plaatsing van 25 jongeren door het Dienstenbedrijf Ommen en Hardenberg in samenwerking met alle lokale en regionale initiatieven op dit gebied; B) Project ‘SociaalPlus / Entree XXL’ – plaatsing van 25 jongeren door de ondernemer coöperatie ‘SociaalPlus’ in samenwerking met ondernemers; C) Project ‘Parkmanagement Steenwijkerland’ – plaatsing van 25 jongeren bij leden van de businessclub in Steenwijk en omgeving. D) Project Concept Maatwerk – plaatsing van 15 jongeren bij ondernemers in Raalte en omgeving. Het is mogelijk dat andere gemeenten aansluiten bij dit project. Naast de kwantitatieve doelstelling (in aantallen – zie bovenstaand) beoogt het project: - Structureel 90 leerwerkplekken geboden door ondernemers die samenwerken in een coöperatie om jongeren op te leiden tot specialist / werknemers voor de werkgevers; - Tripartiete samenwerking tussen ondernemers, jeugdhulp en onderwijs structureel te borgen ten behoeve van de ondernemer en jongeren; - Versterken van de lokale – regionale samenwerking door per sub project 1 coördinatie- & matchpunt waarin vraag en aanbod worden samengebracht en de begeleiding direct per jongere op maat tot stand komt waarbij de vraag van het bedrijfsleven centraal staat (tijdig in, door en uitschakelen van begeleiding); - Ontwikkeling van praktische handvatten, instrumenten en tools voor ondernemers, jongeren en ouders ontwikkeld die breed inzetbaar zijn voor alle samenwerkende partners. - Borging van het 1.000 jongerenplan op gemeentelijk niveau (tenminste 3 gemeenten). 90 jongeren zonder startkwalificatie aan het werk bij werkgevers, die samenwerken in een coöperatie waarbij onderwijs en jeugdhulp vraaggericht ondersteunen waar nodig. Er worden 4 subprojecten ingericht, bij 4 verschillende gemeenten. Hierin wordt ervaring opgedaan die gevolgd kunnen worden door de omliggende gemeenten. Hiervoor wordt 1x per jaar een kennisuitwisselingsbijeenkomst georganiseerd om te leren van elkaar. Op deze wijze kan de borging van het 1.000 jongerenplan tot stand komen op lokaal niveau. Dit is een geleidelijk proces.
Aanpak / activiteiten
Stap 1. In kaart brengen van vraag ondernemers Bij de werkgevers in de gemeenten wordt de vraag opgehaald. De werkgevers krijgen te maken met een aanbod dat past bij de gemeenten: A) Zwolle – ondernemers krijgen het aanbod om deel te nemen in de coöperatie SociaalPlus. Zij krijgen het aanbod voor a) kwaliteitsvoordeel (werken met specialisten tegen een gunstig tarief), b) kosten voordeel (ondernemers geven elkaar het kostenprijs voordeel door en helpen elkaar tijdens de crisis) en c) dragen uit dat zij maatschappelijk verantwoord ondernemen. B) Ommen en Hardenberg – ondernemers zijn veelal al aangesloten bij projecten / initiatieven als Jobklasse. In dit kader fungeert het Dienstenbedrijf Ommen en Hardenberg als coördinatiepunt om de vraag vanuit ondernemers en projecten in kaart te brengen. In dit geval is er sprake van het ophalen van de vraag en gecoördineerd uitzetten bij de samenwerkingspartners die het aanbod in kaart hebben (schakelen en makelen). C) Steenwijkerland – ondernemers verenigd in het parkmanagement Steenwijkerland bieden gezamenlijk werkplekken aan. Zij maken hiertoe ook budget vrij zodat jongeren structureel aan het werk kunnen bij de ondernemers. Hiertoe wordt het Jongerenloket in samenwerking met het 1.000 jongerenplan ingezet als coördinatiepunt voor het bij elkaar brengen tussen vraag en aanbod. D) Raalte – ondernemers die meedoen aan het project Concept Maatwerk die een leerwerkplek bieden voor jongeren vanuit het entree onderwijs. Stap 2. In kaart brengen van aanbod jongeren zonder startkwalificatie Vanuit de partners (onderwijs en jeugdhulp, maar ook gemeenten) wordt in beeld gebracht welke jongeren aan de slag willen bij een werkgever. Van iedere jongere wordt in een profiel opgesteld als vertrekpunt voor de match. Ook wordt er met het onderwijs en jeugdhulp gekeken waar de jongere behoefte aan heeft in het kader van voorbereidingen om goed beslagen ten ijs te komen bij de werkgever. Stap 3. A. Match in voorbereiding Om vraag en aanbod bij elkaar te krijgen worden werkgevers en jongeren gevraagd om deel te nemen aan een speeddate. Iedere jongere wordt van tevoren voorbereid op korte sollicitatiegesprekjes door trainingen van deskundigen. Ook worden andere jongeren gevraagd hier aan deel te nemen en daarmee op te treden als rolmodel. Ervaring leert dat van, voor en door jongeren een sterke aanpak is om overbelaste jongeren te helpen. Tijdens de speeddate krijgen werkgevers en jongeren de tijd om met elkaar in gesprek te komen. Daar waar de werkgever het gevoel heeft dat er een match is, is na afloop de tijd om een vervolg afspraak te maken. Stap 3. B. Match tot stand brengen Op basis van de gesprekken wordt de match tot stand gebracht door het coördinatie- & matchpunt waarin ondernemers (vertegenwoordiging), onderwijs en jeugdhulp samenwerken. De werkgever geeft in eerste instantie aan wat hij of zij nodig acht qua begeleiding (bij voorkeur geen overkill) en introductieprogramma daar waar jongeren extra scholing nodig hebben om van start te kunnen
gaan. De partijen die meedoen in het coördinatie- & matchpunt stemmen onderling af hoe zij zo goed mogelijk de vraag van de werkgever tegemoet kunnen komen. Stap 4. Bootcamp (START. Op maat)- Jongeren aan de slag Daar waar de werkgever aangeeft dat jongeren extra hulp nodig hebben wordt een programma op maat ontwikkeld. Hierbij gaan de jongeren maximaal 6 weken aan de slag om te werken aan: Cognitieve ontwikkeling Sociaal emotionele ontwikkeling Werkfitheid Dit traject kent een flexibele instroom en dient daarmee als introductieprogramma. Dit levert docenten en begeleiders een beeld op waar de jongere goed is in, waar ontwikkeldoelen liggen en wat er nodig is om al dan niet aan het werk te komen. Daar waar multiproblematiek zich voordoet, zijn de jeugdhulp en het onderwijs er tijdig bij. Dit om de jongere zo goed mogelijk voor te bereiden op het werken bij de werkgevers. Stap 5. Begeleiding op de werkvloer en nazorg Dit project biedt de mogelijkheid tot samenwerking gericht op het bieden van arbeidsplaatsen en samen met het onderwijs – gemeente te komen tot ´op maat´ werkplekken voor jongeren, kwetsbare doelgroepen in de regio. Binnen de werkplekcontext wordt voor werkgevers en jongeren specifieke begeleiding geboden, al dan niet in samenwerking met jeugdzorg instelling, naar voorbeeld van het 1.000 jongerenplan. Ondernemers worden niet aan hun lot over gelaten. Zij worden ondersteund door de tripartiete samenwerking (Triple Helix) tussen onderwijs, ondernemers en jeugdhulp. De gemeenten en het RPA zorgen voor de duurzame borging van dit initiatief in de regio.
Werkgarantie Vanuit de coöperatieve samenwerking van de ondernemers wordt een twee jarig werkgarantie gegeven. Dit wordt nader vormgegeven. Ook wordt verkend hoe eventuele andere doelgroepen die langdurig niet deelnemen in het arbeidsproces kunnen aanhaken in samenwerking met de gemeenten.
Partijen
Monitoring Het project wordt gemonitord op de maatschappelijke waarde van deze aanpak. Ieder jaar volgt een voortgangsrapportage opgesteld door een onafhankelijke partij. De voortgangsrapportage wordt ingebracht in het RPA en aangeboden aan de Provincie Overijssel. - SociaalPlus / Kompbaan - Dienstenbedrijf Ommen en Hardenberg - Businessclub Parkmanagement Steenwijkerland - Concept Maatwerk project in Raalte - 30 – 50 werkgevers in de gemeenten Ommen – Hardenberg, Raalte, Steenwijkerland en Zwolle - Deltion College en aansluiting van andere ROC’s als het Alfa College - Trias Jeugdhulp / 1.000 jongerenplan - Gemeenten Zwolle, Ommen-Hardenberg, Steenwijkerland, Kampen, Dalfsen, Staphorst, Zwartewaterland, Hattem, Heerde, Oldebroek, Raalte, Westerveld en Meppel - Ondernemersverenigingen, VNO – NCW, MKB etc.
Planning
Maand Mei – juni 2013
Juni – juli 2013
Juli – augustus 2013
Augustus – september 2013
Vanaf september 2013
Activiteiten Ontwikkelen aanpak en sub projecten Kwartiermaken langs alle betrokken partijen Afstemmen van samenwerkingsafspraken (al grotendeels gedaan, fine tunen) en definiëren van de rollen (wie doet wat?) Inrichten coördinatie & matchpunt (3x) Ophalen van vraag bij ondernemers & opstellen profiel van ondernemers Startbijeenkomst organiseren Inventarisatie 75 jongeren (o.a. vanuit het Deltion College) – opstellen van profielen Empowerment jongeren / ophalen vraag Relatiemanagement ondernemers / jongeren Voorbereidingen voor september 2013: starten opmaat traject en organiseren kennismaking Kennismaking verzorgen tussen ondernemer – jongeren via coördinatiepunt (speeddate) Werkbezoeken van jongeren brengen aan bedrijfsleven (voorlichting) Starten van op maat traject Van start in leerwerktraject (tenminste 10 jongeren per sub project) Vinger aan de pols houden bij gematchde jongeren Ondersteunen en begeleiden van ondernemers Match van overige jongeren vormgeven conform eerder geschetste aanpak Monitoring van start (doorlopend)
Kosten en cofinanciering (50%)
Opmerkingen bij begroting (zie bijlage 1): - Subsidie komt zoveel mogelijk ten goede van ondernemer – jongeren. Dat houdt in dat middelen die worden aangevraagd direct bijdragen aan ondernemers en jongeren; - Iedere ondernemers die meedoet aan dit traject kan aanspraak maken op de subsidieregeling (max 6.000 euro) vanuit het 1.000 jongerenplan en bijbehorende begeleiding. - Gezamenlijke partijen in de sub projecten dragen zorg voor cofinanciering. Hierop volgt in de werkgroep een korte toelichting.
Periode
De doorlooptijd van dit project is 2 jaar.
Relatie met
-
SociaalPlus / Kompbaan Dienstenbedrijf Ommen – Hardenberg Businessclub Parkmanagement Steenwijkerland 30 – 50 werkgevers in de gemeenten Ommen – Hardenberg, Steenwijkerland, Raalte en Zwolle Deltion College en aansluiting van andere ROC’s als het Alfa College Trias Jeugdhulp / 1.000 jongerenplan (ook aanvraag JWL) Gemeenten Zwolle, Ommen-Hardenberg, Steenwijkerland, Kampen, Dalfsen, Staphorst, Zwartewaterland, Hattem, Heerde, Oldebroek, Raalte, Westerveld en Meppel Ondernemersverenigingen, VNO – NCW, MKB etc.
