De fundamenten van CO-OP

Workshop: Waarom kan de CO-OP benadering ook een interessante interventie voor volwassen cliënten zijn?

De fundamenten van CO-OP

Jaarcongres Ergotherapie 2015

Utrecht, 6 nov. 2015

Ine van de Schoor, Jolien van den Houten, Rianne Jansens CO-OP NL team

CO-OP: Cognitive Orientation to daily Occupational Performance © Polatajko and Mandich

CO-OP is… “a client-centred, performance-based, problem solving, approach that enables skill acquisition through a process of strategy use and guided discovery.” (Polatajko & Mandich, 2004, p. 2).

© Polatajko and Mandich

Fundamenten van CO-OP Client gecentreerd

CO-OP Handelingsgericht

Probleem oplossend

Motor learning and performance Learning theory EBP ICF © Polatajko and Mandich

CO-OP: Doelen Vier kern doelen 1. Verwerven vaardigheden/taken 2. Strategie gebruik 3. Generalisatie 4. Transfer

De CO-OP Approach

Doel •

Verwerven VH/taken

•

Strategie gebruik

•

Generalisatie

•

Transfer

7 Kern elementen

© Polatajko and Mandich

Kernelementen CO-OP COGNITIVE ORIENTATION to daily OCCUPATIONAL PERFORMANCE CO-OP

Client Chosen Goals

Dynamic Performance Analysis

Cognitive Strategy Use

Guided Discovery

Enabling Principles

Setting the Parameters

Motivation

Global Problem Solving Strategy

One thing at a time!

Make It fun!

Program Structure

Daily Activity Log

Task Knowledge

Domain Specific Strategies

Ask, don't tell!

Promote Learning!

Session Structure

Pediatric Activity Card Sort

Performance Competence

Good Strategy Use

Coach, doin't adjust!

Work Towards Independence!

MATERIALS

Make it obvious!

Promote Generalization and Transfer!

COPM

Parent Significant other involvement

Intervention Format

PQRS

© Polatajko and Mandich

Gebruik van cognitieve strategieën

Vaardigheden verwerven door strategie gebruik Cognitieve Strategie: • Een cognitief ‘gereedschap’ dat gebruikt wordt om het leren, de inprenting en de probleemoplossing te vergemakkelijken • Een doelgestuurd cognitief proces dat leren en probleemoplossing faciliteert © Polatajko and Mandich

Vaardigheden verwerven door strategie gebruik Om het leren en het handelen te verbeteren, dient de lerende meer te weten:

 Over het hanteren van eigen cognitieve strategieën  Hoe het eigen handelen te analyseren  Hoe de situatie / context te analyseren Bekertje water op z’n kop drinken © Polatajko and Mandich

Vaardigheden verwerven door strategie gebruik Effecten: ● An effective learning strategy develops an awareness of one’s thinking (Riding & Rayner, 1998) ● Metacognitive behaviour helps novice as well as skilled learners to adjust to new conditions, to transfer previous knowledge and skills to related learning situations, and to cope with demands not previously experienced (Woolfolk, 1998; Lidor, 1999) © Polatajko and Mandich

Waarom strategieën? Mogelijkheid

Vaardigheid

STRATEGIE © Polatajko and Mandich

CO-OP: Cognitieve Strategieën Types • Globale Strategie (Executive Strategy) • Domein Specifieke Strategie (DSS) © Polatajko and Mandich

Globale Strategie Definitie: A higher order strategy that is used to control and coordinate other strategies (Pressley et al, 1987)

© Polatajko and Mandich

Globale Strategie Voorbeelden • Beertjes (Kaat Timmerman, Bash & Camp,1995) • Stop en denk methode (eindredactie: NaudtsGeschiere, Hendriksen, Prins)

• Goal-Plan-Do-Check (Meichenbaum, 1991) • IDEAL (Bransford & Stein, 1984)

Globale Strategie van CO-OP

GOAL PLAN DO

CHECK

Doel Plan

Actie Check

© Polatajko and Mandich

Domein specifieke strategieën Dit zijn cognitieve strategieën die een persoon bij een bepaalde activiteit in een bepaalde context gebruikt. Deze worden kortdurend gebruikt om een probleem op te lossen dat ze zich manifesteert tijdens het uitvoeren van de activiteit (tijdens ACTIE)

CO-OP: Strategieën Domein specifieke strategieën Globale strategie

Doel Plan Actie Check

• Lichaamspositie • Aandacht voor taak • Kennis van taak/taak aanpassen • Bijkomende kennis van taak • Bewegingsgevoel • 2V’s Verbal motor mnemonic en Verbal rote script • Visualiseren • Relaxatie

Hoe begeleiden we de cliënt bij het gebruiken van cognitieve strategieën?

Therapeut leert de globale strateige aan

• Introductie van de concepten door uitleg, powerpoint, via video • Gebruik een visuale mnemonic bv. powerpoint, armband, plaatjes,..

Guided discovery gebruikt de therapeut voor het verwerven van domein specifieke strategieën

Guided discovery is … • a process of enabling active learning

(Mayer 2004).

• an instructional method in which the therapists acts as a facilitator, guiding the learning. Guided learning is a middle ground between didactic ‘teaching’ and pure discovery learning (https://dairynutrient.wisc.edu/875/page.php?id=444#a7)

© Polatajko and Mandich

Guided Discovery De basale aanname is dat

(Mayer, 2004):

• Betekenisvol leren ontstaat wanneer de client (streeft naar): – Relevante informatie selecteert – De informatie in een (cognitieve) structur kan plaatsen – De informatie kan integreren met reeds aanwezige kennis.

• Gevolg is dat instructie en begeleiding welke hier naar streeft, effectiever is dan instructie en begeleiding welke dat niet doet. © Polatajko and Mandich

Guided Discovery Guided discovery is effectief omdat het de lerende stimuleert tot actief leren: • Activeren en construeren van informatie en kennis, waardoor nieuwe info betekenisvol ‘gemaakt’ kan worden • Integreren van nieuwe info in een bestaande relevante kennis basis © Polatajko and Mandich

(Mayer, 2004)

Enabling Principles: Promoting Learning Technieken die de therapeut kan aanwenden voor Guided Discovery

        

Verbale of visuele instructie geven Directe instructie Hand over hand begeleiden Voorbeeld gedrag Een beschrijving aanbieden Vragen stellen Prompts geven bv. aantikken Verbale cues geven Omgeving structureren/aanpassen

Continuum van ondersteuning MAX

MIN

Oefeningen in relatie tot CO-OP

Instructie versus Begeleid Ontdekken: technieken die de therapeut gebruikt

Instructie

Begeleid ontdekken

• Verbale instructie geven • Kennis delen • Feedback vragen en geven

• Vragen stellen passend bij leerproces • Demonstreren en vragen wat client heeft gezien/geleerd • Cliënt laten uitproberen • Cliënt vertelt therapeut wat hij moet doen • Vergelijking laten maken • Contradicties reflectie, metacognitie

De paalsteek breien

26

Taakgerichte vs. procesgerichte interventies

• Performance-focused benaderingen – Verwerven van taken – Aanpassing taak/omgeving – Focus op leren

• Process-focused benaderingen – Focus op componenten van (motorische) taak – Focus op herstellen van dysfuncties Polatajko et al., in Dewey & Tupper , 2004 p. 463

Taakgerichte benadering

• CO-OP benadering – Verwerven van taken – Aanpassing taak/omgeving – Focus op leren

• Specific skills training – Verwerven van taken – Evt. aanpassen taak/omgeving

Problem Solving Skills “Because self-esteem actually comes from facing difficult challenges and successfully overcoming obstacles, kids need a chance to solve problems by themselves” Dr. Susan Hales

CO-OP bij cliënten met CVA-NAH Evidence

Research: CO-OP with adults in chronologische volgorde •

Dawson, D. R., Gaya, A., Hunt, A., Levine, B., Lemsky, C., & Polatajko, H. J. (2009). Using the Cognitive Orientation to Occupational Performance (CO-OP) with adults with executive dysfunction following traumatic brain injury. Canadian Journal of Occupational Therapy, 76(2), 115-127.

•

McEwen, S. E., Huijbregts, M. P. J., Ryan, J. D., & Polatajko, H. J. (2009). Cognitive strategy use to enhance motor skill acquisition post-stroke: A critical review. Brain Injury, 23(4), 263-277 Henshaw, E., Polatajko, H., McEwen, S., Ryan, J. D., & Baum, C. M. (2011). Cognitive approach to improving participation after stroke: Two case studies. The American Journal of Occupational Therapy, 65(1), 55-63. McEwen, S., Polatajko, H. J., Huijbregts, M. P. J., & Ryan, J. D. (2009). Exploring a cognitive-based treatment approach to improve motor-based skill performance in chronic stroke: Results of three single case experiments. Brain Injury, 23(13-14), 1041-1053. McEwen, S. E., Polatajko, H. J., Davis, J. A., Huijbregts, M., & Ryan, J. D. (2010). 'There's a real plan here, and I am responsible for that plan': Participant experiences with a novel cognitive-based treatment approach for adults living with chronic stroke. . Disability and Rehabilitation, 32(7), 540-550. McEwen, S. E., Polatajko, H. J., Huijbregts, M. P. J., & Ryan, J. D. (2010). Inter-task transfer of meaningful, functional skills following a cognitive-based treatment: Results of three multiple baseline design experiments in adults with chronic stroke. Neuropsychological Rehabilitation, 20(4), 541-561. Skidmore, E. R., M.B., H., Whyte, E. M., Drew, M. A., Dawson, D., & Becker, J. T. (2011). The feasibility of meta-cognitive strategy training in acute inpatient stroke rehabilitation: Case report. Neuropsychological Rehabilitation, 21(2), 208-223. Polatajko, H. J., McEwen, S. E., Ryan, J. D., & Baum, C. M. (2012). Pilot randomized controlled trial investigating cognitive strategy use to improve goal performance after stroke. The American Journal of Occupational Therapy, 66(1), 104-109. McEwen, S., Polatajko, H., Baum, C., Rios, J., Cirone, D., Doherty, M., & Wolf, T. (2014). Combined cognitive-strategy and task-specific training improve transfer to untrained activities in subacute stroke: An exploratory Randomized Controlled Trial. Neurorehabilitation and Neural Repair, November.

•

•

•

•

•

•

•

Summary of pre-posttest mean performance and effect size in stroke (n=12)

Baseline: Mean (SD)

Post test: Mean (SD)

Cohen’s d Effect size

PQRS

3,8 (0,6)

7,4 (1,7)

2,8 (0,8)

COPM satisfaction

2,8 (1.4)

7,2 (1,8)

2,7 (0,8)

COPM performance

2,8 (1,7)

7,1 (1,9)

2,4 (0,8)

McEwen et al., 2010

“….The whole idea ….stuck me…..and I have been using it in other stuff, other activities, like every time I do something I have to to plan….. [for example] carrying my laptop into church.” P7

McEwen et al., 2010

Improving untrained goals: transfer

Carey, Polatajko, Tabor Connor & Baum in Carey, L. M. (Ed.). (2012). Stroke rehabilitation: Insights from neuroscience and imaging. Oxford University Press.

Ch 2 Stroke rehabilitation: A learning perspective

CO-OP bij volwassenen met CVA http://ergotherapie.nl/kennisplein/vakinhoudelijkedocumenten/richtlijnen-en-standaarden/richtlijncva-clienten/

CO-OP modified for clients with TBI

• Goals are often social/cognitive and don’t lend themselves to PQRS, so COPM only • Increase to 20 sessions • Clients given binders with goal sheets • Sessions’ in participant own evironment rather than clinical setting Dawson et al., 2009

Casuïstieken uit Nederland

Vogelhuisje bouwen

Ipad gebruiken

Meer info: • http://www.ot.utoronto.ca/coop/ Officiële website CO-OP • https://www.facebook.com/coopapproach?fref=pb&hc_location=profile_browser Aankondiging workshops wereldwijd, info m.b.t. certificering • https://www.facebook.com/COOPinNederland?fref=ts Facebook CO-OP in Nederland, heeft link naar publieke dropbox voor NL documentatie, relevante info voor Nederlandse context • http://www.zuyd.nl/loopbaan-en-scholing/scholingsaanbod/co-op Info over scholingsaanbod •

Nieuw boek wordt verwacht in 2016

Ine van de Schoor [email protected] Jolien van den Houten [email protected] Rianne Jansens [email protected]