19/03/2012
De complexiteit van de grootstad: een stad is geen land
• Eric Corijn •Vrije Universiteit Brussel BEOstudiedag- Brussel – 16.03.2012
De complexiteit van de grootstad: een stad is geen land
• Eric Corijn •Vrije Universiteit Brussel BEOstudiedag- Brussel – 16.03.2012
1. De context: Mondialisering is verstedelijking
1
19/03/2012
A world in transition .... ... it will constitute a watershed in human history, comparable to the Neolithic or Industrial revolutions. For the first time the urban population of the earth will outnumber the rural. Mike Davis (2006) Planet of Slums
De stad is de wereld! 1900: 1970: 2000: 2025:
10% in de stad 37% in de stad 50% in de stad 75% in de stad (5 miljard)
West Europa: 82% verstedelijkt Latijns Amerika: 78% verstedelijkt Japan/Korea 78% verstedelijkt USA: 77% verstedelijkt Rusland: 75% verstedelijkt
[email protected]
De grootstad is de wereld In 1950: alleen: New York en London + 8 miljoen vandaag: 24 - 2015: 33 megapolen vandaag : 411 steden van + 1 miljoen Latijns Amerika: 1/3 bevolking Rijke landen: ook 30%
Dus:
urbanisatie metropolitanisering
[email protected]
2
19/03/2012
De stad maakt ook de wereld Steden als innovatiecentra Zie Castells & Hall, Taylor, Sassen etc. “information technology” zaken / diensten culturele industriën
Gemengde postindustriële functies Space of flows Netwerk van metropolitane knopen De stad: van uitzondering naar norm
[email protected]
Antistedelijkheid
U rijdt in alle comfort en uiterst veilig op weg naar Brussel of de jungle van een andere grootstad.
Suburbane mentaliteit… “De stad is de grote bewerker geweest van de geestelijke en ruimtelijke ontworteling … Er bestaat geen stad van de mens. De stad zal altijd de vijand van het menselijke zijn” 1984. Vlaams politicus… wonend in de schaduw van Brussel…
3
19/03/2012
AMSTERDAM 1h53 LONDON 1h56 KÖLN 1h47
PARIS 1h25
4
19/03/2012
Brussels is a small world city
II.Brussels
5
19/03/2012
6
19/03/2012
Airport
Demografie 1.1 miljoen (+ 100.000!) of 2,3 miljoen Compositie: + vreemdelingen (migratiesaldo) Nationaliteit
[email protected]
% 2001
Aantal 2006
% 2006
België
Aantal 2001 701.634
72,8
745.111
73,1
Frankrijk
35.811
3,7
41.716
4,1
Marokko
54.980
5,7
40.646
4,0
Italië
28.771
3,0
27.097
2,7
Spanje
21.019
2,2
19.725
1,9
Portugal
15.677
1,6
15.824
1,6
Turkije
15.799
1,6
10.939
1,1
Polen
2.210
0,2
9.766
1,0
Verenigd Koninkrijk
8.818
0,9
8.856
0,9
Griekenland
9.235
1,0
8.338
0,8
Duitsland
6.959
0,7
8.322
0,8
Kongo
5.980
0,6
6.856
273.693 = 26,87%
0,7
Andere
52.449
5,4
69.678
6,8
Totaal
964.405
100
1.018.804
100
7
19/03/2012
8
19/03/2012
Italians, Spanish, Portugueses, Greeks, Turks and Moroccans
9
19/03/2012
Foreigners from North-Western Europe, North Americans Japaneses, Australasians
2000 Capital of EU
Brussels Foreigners and “Belgians”
Foreigners
Belgians of recent foreign origin
Belgians of Belgian origin Population & Foreigners: Figures SPF Economy; New Belgians: estimations Jan Hertogen 2008 Graph: Jonathan Van Parys
By province 2008
2005 Source: Jan Hertogen. Graph: Bernard Masuy
10
19/03/2012
Bron/ Welzijns- en Gezondheidsatlas, 2006
2. De cosmopolitische stadsschool
11
19/03/2012
Socialiseren in een stad? Gemeinschaft & Gesellschaft Socialiseren in de nationale gemeenschap Stadsproject voor internationale stad? Making Brussels the City of «Europeaness»
[email protected]
Duurzame culturele ontwikkeling en stedelijkheid Stedelijkheid = Project = Hybride = Participatie = Netwerk
Democratie
Dichtheid
Diversiteit
Nationale cultuur = Traditie = Identiteit = Representatie = Territorium
Stedelijkheid als mentaliteit van de mondialisering Stedelijkheid is de conditie van glocalisering De stad als knooppunt voor politieke en sociale reconstructie: stedelijke democratie
Stedelijke cultuur is een gemaakte cultuur Geen gegeven en gereproduceerde cultuur als de nationale cultuur: de creatieve stad
12
19/03/2012
Vertrekken van het dagelijks leven Cfr. Het dagelijkse levenspad: Tijd-Ruimte geografie Hägerstrand Sociale praktijken Cultuur van de plek Modularisering van het dagelijks leven Multi-cultuur en inter-cultuur Erkennen van het vreemde Ook in onszelf Stedelijkheid als cultuur
Culturele insluiting en uitsluiting I:
De natiestaat Selectieve traditie
Gedocumenteerde cultuur
Stad Alledaagse cultuur Dagelijks leven - Levenspad - Sociale praktijken
Culturele insluiting en uitsluiting II :
Glocalisering Andere tradities en referenties
Stad
Selectieve traditie
Gedocumenteerde culturen
Alledaagse culturen Dagelijks leven - Levenspad - Sociale praktijken
13
19/03/2012
Culturele insluiting en uitsluiting
Dubbele uitdaging Andere tradities en referenties
Stad
Selectieve traditie
Gedocumenteerde culturen
Alledaagse culturen Dagelijks leven - Levenspad - Sociale praktijken
Lijfgeur van de plek Gemeenschappenvorming Maatschappelijke vorming Burgerschap Samenleven op plekken Imago - Beeld van een plaats
Cultuur, gemeenschap en maatschappij Significante Referenties Burger- Republiek - Staat Polis - La cité
Gemeenschap «bonding» De Groep
Maatschappij «bridging» De Ander - Intercultuur
[email protected]
14
19/03/2012
Politiek van de verbeelding Nood aan een nieuwe discussie Stadsproject in de wereld Heterotopie, marginaliteit et tijdelijkheid Stad + Wereld = Cosmo-polis
[email protected]
De stad is geen land Cultuur als stem …het is een hele wereld
Met dank voor de aandacht
•
[email protected]
15