UITGAVE VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE TE LEIDEN EN DE EVANGELISCH-LUTHERSE GEMEENTE TE LEIDEN E.O.
De Bijbel dichter bij het hart 22e jaargang nr. 2 - januari 2012
De omstreden Duitse theoloog Eugen Drewermann gebruikt (diepte)psychologie om Bijbelteksten dichtbij te brengen. Niet omdat hij vindt dat het zo moet, maar omdat ons wereldbeeld, bepaald door techniek en natuurwetenschap, ons in de weg zit als we de woorden van de Bijbel willen verstaan. Het is gewoon niet de bril die je op moet zetten als je de Bijbel wilt begrijpen. Zo zijn wij, voor wat Bijbelteksten duidelijk willen maken, ongevoeliger geworden als we geen dichters, dromers of mystici zouden zijn. Drewermann gebruikt (diepte)psychologie om die afstand te overbruggen. Als het anders zou kunnen zou het hem ook goed zijn. Omstreden, want veel theologen moeten niets van hem hebben. Het dagblad Trouw noemde hem in een artikel ‘extreem vrijzinnig’. Zeer onrechtvaardig, want ik ken niemand die zo zorgvuldig probeert de vele details in de Bijbelverhalen (juist bij Marcus!) recht te doen en te verklaren.
En meteen, uit de synagoge weggegaan, gingen ze het huis van Simon en Andreas binnen…. Maar de schoonmoeder van Simon lag met koorts in bed, en meteen spraken zij hem aan over haar. En naar haar toegegaan, nam hij haar hand en richtte hij haar op. En de koorts week van haar en zij diende hen. Marcus 1:29-31 niet als historische verslagen, maar dat is voor ons toch geen nieuws meer. We weten toch dat de waarheid van de Bijbelwoorden niet in historische feitelijkheden zit, maar in wat de tekst ons als geloofsgetuigenis wil zeggen.
Drewermann is niet tevreden zolang er nog één woord niet zinvol is verklaard. Inderdaad, hij leest de Bijbelverhalen
EPIFANIE Voor veel mensen eindigt Kerst op 27 december. Zij beginnen in deze tijd de kerstspullen langzaam maar zeker weer op te ruimen, daartoe ook aangespoord door de gemeente, die op 1 januari de kerstbomen komt ophalen. Toch jammer. Voor de oosters-orthodoxe kerken moet op 1 januari het kerstfeest nog beginnen. Zij vieren Kerst op 6 januari: het feest van Openbaring des Heren. De westerse kerk noemt dit feest ‘Driekoningen’, naar de lezing uit Mattheüs 2 waarin de wijzen uit het oosten Jezus komen bezoeken. In de katholieke kerk een feestdag, bij ‘ons’ protestanten een gewone zondag. Wel is ook daar de voorganger in het wit gekleed. Dat wit geeft de zondag gelukkig een feestelijk tintje. Kerst is nog helemaal niet afgelopen op 27 december. Dan begint het pas net. Want tijdens Kerst lezen we dat God mens is geworden in Jezus. En in de tijd erna wordt steeds meer aandacht besteed aan het goddelijke van Jezus: de goddelijke geschenken van de wijzen, Jezus’ doop in de Jordaan en tot slot de bruiloft te Kana. We vieren dus door! Irma Pijpers
Voor mij heeft Drewermanns leeswijze vaak veel opgeleverd. De meeste uitleggers zijn met deze tekst vlug klaar: een genezingsverhaal, zoals Marcus er meer heeft. Ze zeggen er weinig over. Niets over de schoonmoeder, die dus net zo goed een achternicht of oudtante had kunnen zijn. En dat vind ik ongeloofwaardig. Wat zegt ons deze schoonmoeder? Wat brengt dit schijnbaar onbetekenende detail bij ons op gang? In het kort en met eigen woorden laat ik Drewermann aan het woord. Ik hoop dat het u aanspreekt. Zijn vrouw weet dat Petrus een zoeker is, vol verwachting, onrustig op zoek naar God en naar wat God van hem vroeg. In de woorden en daden van Jezus heeft hij gevonden wat hij al jaren zocht. Hij is een ander mens en zielsgelukkig. Dat ziet zij ook en ze begrijpt, dat Petrus niets liever wil dan een tijd met Jezus mee te gaan. Samen besluiten ze dat hij dat moet doen. Zij redt zich een tijd zelf. Zij vertrouwt hem en staat achter hem.
Leids Kerkblad | 1
Vervolg van pagina 1
Maar schoonmoeder is een heel ander verhaal! Je kunt je voorstellen, dat zij zielsverontwaardigd is: ‘Zo!! Dus meneer gaat achter Jezus aan! En wat is die Jezus voor man? Wat heeft hij voor papieren? Waar heeft hij gestudeerd? Wie heeft hem aangesteld? Wat is hij anders dan zo’n meeslepende goeroe, zo’n oplichter, die twaalf jonge mannen ertoe brengt hun vrouwen, hun hulpbehoevende ouders, hun families, in de steek te laten en de vrome vrijgestelde uit te hangen!!’ En nu ze in Kafarnaüm zijn, het dorp waar Petrus woont, nu komen ze na de
Colofon
Nou, deze schoonmoeder doet daar dus niet aan mee! Over haar lijk! Ze is ziek, heeft (rood)gloeiende koorts en gaat naar bed! Zijn ze nou helemaal!’
dienst in de synagoge koffiedrinken! ‘Jaja! En er moet zeker nog iets lekkers bij de koffie! Of moeder nog zo’n lekkere appeltaart wil bakken?! En daarna een drankje en een borrelhapje misschien?!!
VAN DE REDACTIE
Leids Kerkblad is een uitgave van de Protestantse Gemeente te Leiden en de Evangelisch-Lutherse Gemeente te Leiden e.o.
teksten gecorrigeerd, dit keer als ‘meester’ van dominees en andere scribenten. Hij heeft de overstap naar het nieuwe Leids Kerkblad meegemaakt en op de valreep nog de full colour-uitgave.
Dit blad verschijnt 8x per jaar; tussentijds wordt (wijk-)informatie verspreid. Redactieraad De redactieraad wordt gevormd door de scriba’s of andere vertegenwoordigers van de wijken en kerkelijke organen en is verantwoordelijk voor deze uitgave. Redactie ds. A. Alblas, hoofdredacteur mw. H. Eshuis-Boter, eindredactie ds. H.J. Hemstede, interviews E. van der Plicht, algemeen mw. J.I. Schoonwater, jongerenredactie mw. E.E. Veenstra-Monteban, algemeen mw. S.G. Visscher, eindredactie en website Fotoredactie Voor gebruik van de in dit blad gepubliceerde foto’s door derden is voorafgaande schriftelijke toestemming vereist van de redactie. J. Agasi H. Bertram J. van Duuren H. Labots mw. J. Takken F. Voets
N. Bavelaar mw. H. van den Broek P. Hulsken Ton Snepvangers mw. M. van Vliet
Advertentieredactie R. Favier, e-mail:
[email protected] Administratie, abonnementen en klachten over bezorging enz.: Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden, telefoon: 5764145
[email protected] rekening 2533285, t.n.v. Leids Kerkblad Het volgende nummer Verschijnt op 24 februari De kopij moet uiterlijk op zaterdag 11 februari om 09.00 uur zijn ingeleverd: wijkberichten bij de scriba, algemene berichten bij de redactie:
[email protected] Vormgeving en druk Groen Media Leiden
2 | Leids Kerkblad
Als je zo leest, krijgt de zinsnede ‘meteen spreken zij hem aan over haar’ een heel andere kleur. En ook de houding van Jezus die naar haar toegaat, met respect met haar spreekt, haar hand in de zijne neemt en haar opricht. Hij overtuigt haar. Nu begrijpt zij wat er met Petrus gebeurd is. Iets dergelijks gebeurt ook met haar. Haar woede smelt als sneeuw voor de zon en met vreugde en liefde gaat zij voor hen zorgen. Dit kleine verhaal is mij lief geworden! Piet Warmenhoven
Dank aan Herman de Geus Na 30 jaar zet Herman de Geus een punt achter zijn redactionele activiteiten. Daarmee verlaat ‘mister Kerkblad’ de redactie. Herman begon bij ‘Hervormd Leiden’ met o.m. redactieleden als Simon de Groot en Jan Eradus. Hij ging mee met het Leids Kerkblad toen de hervormde en gereformeerde organen samengevoegd werden. Hij leefde zich uit in de ‘stukjes’ die als bladvulling in het kerkblad-oude-stijl noodzakelijk (en leuk) waren. Herman heeft oneindig veel
De nachtelijke bezoekjes van kopijleveranciers aan het Jan Paetsplein behoorden al even tot het verleden, maar Herman stond altijd klaar. De tijd en energie die hij in zoveel uitgaven van het Leids Kerkblad investeerde is onbeschrijfelijk. Hij wilde niet in beeld, maar uiteindelijk mochten we toch een plaatje schieten tijdens zijn laatste redactievergadering. Achter de schermen verrichtte hij kleine wondertjes. Ten slotte, zo eenvoudig als jij het wilt: ‘Herman, bedankt, namens allemaal!’
Jong Ans van Broekhuizen
[email protected] Jacqueline Schoonwater
[email protected]
Kerst op Swetterhaghe Dit jaar kwamen we al vroeg in de kerststemming want 13 december zijn we met een groep van vijftien jongeren uit verschillende Leidse kerken na school en werk naar Swetterhaghe gegaan om mee te doen met de kerstreis die daar elk jaar wordt gehouden. Swetterhaghe is een woon- en werkgemeenschap voor geestelijk gehandicapten. We werden ontvangen met broodjes en erwtensoep alvorens we naar de kleedkamer gingen om een metamorfose te ondergaan. Zo zit je nog op school, en zo stap je als herder compleet met herdersstaf een andere wereld binnen. Voor degenen die er die avond voor het eerst waren, was het een grote verrassing. ‘In welke stad zijn we eigenlijk?’ vroeg één van de kinderen, toen we als herders en zwervers uitgedost naar onze plek liepen. Je zou bijna zeggen dat we in de buurt van Bethlehem waren, want daar zagen we drie koningen en een stuk verderop Jozef en Maria op een ezel. En
waren dat geen engelen daar die daar rolschaatsend voorbij zoefden? Wij herders en zwervers streken neer op onze plek en hebben iedere bewoner, die langskwam met zijn of haar familie, getrakteerd op beschuit met muisjes omdat we een belangrijke geboorte te vieren hebben! Ook hebben we gezongen op kerstmuziek en sterretjes uitgedeeld. Het was zeer feestelijk en het was voor ons heel bijzonder om een avond op Swetterhaghe mee te mogen doen met al die enthousiaste bewoners aan de levende kerstreis. Voor iedereen werd op deze manier de kerstgedachte echt tastbaar! Ans van Broekhuizen–De Rooij
De rollen omgedraaid! Op zaterdag 10 december werden de rollen letterlijk omgedraaid: nu eens niet soep uitdelen áán, maar dóór dak- en thuislozen. Die werden daarbij geholpen door deelnemers van M25 Leiden, die
In de snertkraam.
daarmee invulling gaven aan hun maatschappelijke stage en zich inzetten door positieve aandacht te geven aan dak- en thuislozen. Samen stonden ze in een marktkraampje bij de Hartebrugkerk. Het winkelende publiek werd uitgenodigd een kommetje hartverwarmende snert te eten! Om mensen te trekken werden kleine flyers uitgereikt. De goedgevulde soep met spek en rookworst, gekookt door de DZB, smaakte prima: de gamellen met 35 liter soep waren snel leeggeschept.
Even voorstellen Half november heeft Thijs van der Horst, wegens persoonlijke omstandigheden, helaas zijn werk als regionaal projectmedewerker M25 Leiden, beëindigd. Per 1 februari zal Jeroen Ernst die taak nu op zich gaan nemen. Jeroen is een goede bekende in De Bakkerij: hij gaat al jaren mee als begeleider van M25 Roemenië. Jeroen Ernst Afkomstig uit het jongerenwerk in Den Haag, heeft hij ruime ervaring in begeleiding van docenten en leerlingen op basisscholen en in het voortgezet onderwijs, ontwikkeling van didactische materialen en het begeleiden van vormingsprocessen. Om zich in te werken investeerde Jeroen samen met Jacqueline Schoonwater al de nodige uren in de voorbereiding en begeleiding van activiteiten van M25 Leiden, het aanhalen en leggen van contacten met scholen en de voorbereiding van nieuwe initiatieven. Met Jacqueline en straatpastor Paul Brommet verzorgde hij een bezoek van M25 Leiden aan de dagen nachtopvang voor dak- en thuislozen in de Nieuwe Energie ter voorbereiding van de soepuitdeling.
Leids Kerkblad | 3
Bijzonder Kerkenwerk Leiden Predikant: Secretaris: Penningmeester: Bankrekeningnr.:
ds. A. Alblas, , Jac.P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, tel. 071 - 5232488,
[email protected] mw. R.G.S. Jongsma, Schubertlaan 195, 2324 CT Leiden A. Zeilstra, Carneoolstraat 17, 2332 KA Leiden, tel. 071 - 5763061 783995 t.n.v. penningmeester Bijzonder Kerkenwerk
Kerstnachtdiensten De kerstnachtdiensten mochten zich ook dit jaar in een geweldige belangstelling verheugen. In de sfeervolle Pieterskerk stroomden de mensen binnen onder de klanken van het gospelkoor Elijah en het trombone choir met acht instrumenten. Vroeg in de avond waren al honderden kinderen met hun ouders en familie bij de kinderviering aanwezig geweest. De samenwerking met de Stichting Pieterskerk in ‘Kerst in de Pieterskerk’ kreeg dit jaar voor het eerst gestalte in de gezamenlijke publiciteit en verwante activiteiten. Het thema ‘moeder in nood’ was een inkoppertje met Het Glazen Huis in de stad. Een dag eerder was reeds een enveloppe met gift vanuit de kerstnachtdiensten in de brievenbus op de Beestenmarkt gedeponeerd. Tijdens de dienst werd een foto daarvan getoond. Veel dank is onze commissie verschuldigd aan de tientallen medewerkers en aan allen die deze kerstnacht in de Pieterskerk met ons wilden vieren.
Cantate Domino Nadat Ton Boon om gezondheidsredenen moest terugtreden als bestuurder bij de Stichting Cantate Domino, was er een vacature met twee aspecten: een voorzitter en een stevige verbinding met de Stichting Pieterskerk. Tot onze vreugde is de nieuwe directeur
Column
Frieke Hurkmans al eerder toegetreden tot het bestuur van Stichting Cantate Domino om de band tussen beide stichtingen te versterken. Eveneens tot onze vreugde is er inmiddels ook een nieuwe bestuursvoorzitter gevonden in de persoon van Wim Moleveld, een bekende Leidenaar met een breed netwerk en een warm hart voor de cantatediensten.
Cantatedienst 29 januari Hooglandse Kerk, 19.00 uur Het Brederode Consort o.l.v. Henk Gijzen laat cantate 76 klinken: ‘Die Himmel erzählen die Ehre Gottes’. Dit is de tweede cantate die Bach als cantor in de Thomaskirche schreef. Er is in de buitengewoon mooie tekst een duidelijke aansluiting bij het evangelie van de zondag, waarin de oproep tot bekering weerklinkt. De cantate bestaat uit twee delen, oorspronkelijk verbonden door de preek. We horen bekende thema’s in de indrukwekkende sopraanaria en aanzetten voor wat later terugkeert in één van de orgeltrio’s.
Cantatedienst 26 februari Hooglandse Kerk, 19.00 uur De COV Excelsior uit Leiderdorp o.l.v. Hans van der Toorn brengt cantate 33 ten gehore ‘Allein zu Dir, Herr Jesu Christ’.
Marten Stol
Uitgevers Groen Media maakt nu ons kerkblad. Hoog in de Pieterskerk Choorsteeg staat het in steen gebeiteld: ‘Boekdrukkerij van J.J. Groen’. De uitgever van De Vriend van Oud en Jong, in 1879 begonnen als ‘Christelijk weekblad voor den burger en den minderen man’. Het loopt nog steeds. In 1962 met vier lange smalle kolommen op de voorpagina, net als vroeger. Ik stapte toen binnen om me te abonneren en - vooral - de levensbeschrijving van Smytegeld gratis erbij te krijgen. Nu zit Groen en Zoon in Heerenveen, overgenomen door de Jongbloed Uitgeversgroep die kerkboeken maakt, vrome dundrukkers. Onze Groen Media lijkt een andere afsplitsing te zijn en hoort bij de Thieme groep. Wat is er toch gebeurd? Hetzelfde overkwam de gereformeerde Kok te Kampen.
4 | Leids Kerkblad
Dit is een koraalcantate, gemaakt op grond van een lied van Hubert uit de vroege Reformatie. De verbinding met het zondagsevangelie is zo dun, dat we in deze dienst de rollen omkeren en lezingen horen, die passen bij de Cantate. Ook de samenzang zet het thema kracht bij. De ritmiek en klankschilderingen die Bach verwerkte zijn verbazingwekkend.
Open Kerk Leiden Nieuw was dit jaar de mogelijkheid om ‘in’ mee te spreken in de Pieterskerk, bij de voorbereiding van de kerstnachtdiensten. Op bescheiden schaal werd hiervan gebruik gemaakt, met een frisse en actuele inbreng. De eerste twee maanden OKL zijn een feit. We hebben veel positieve reacties gehad. Het bezoek aan de site was goed, en gemiddeld vrij lang. Bij de start in november was er een hoge score en in december zijn we daar weer overheen gegaan. Nieuwe opinies, blogs, reacties, discussies, vragen en steeds de informatie over te verwachten activiteiten maken een regelmatig bezoek aan de site de moeite waard. Belangstellenden kunnen zich via de site aanmelden voor de nieuwsbrief. In januari komt de volgende brief uit met een opinie over eenzaamheid.
Eerst samen met de hervormde Ten Have en nu Kok te Utrecht, achter het voetbalstadion, in huis bij de ‘groep’ VBK. De V is Veen, de uitgever van Couperus. Ze maken er de Kosmos reisgidsen en de Van Dale woordenboeken. Trots prijkt er Swaab’s ongelovige bestseller over uw en mijn hersenen. Naast het bureau van Kok ligt post voor Ankh Hermes, die esoterie uitgeeft. Ik kwam er om mijn boek te bespreken. Mijn man van Kok heeft de gedichten van Nel Benschop over haar verboden liefde binnengehaald, Ik mag meneer Verboom ontmoeten, die op christelijke beurzen zitting houdt met schrijfgrage amateurs. Zoals ik. ‘Welk boek schrijf je dan?’ Fijn dat u dat vraagt! Nou, het is nogal mollig en heet Vrouwen van Babylon. Inhoud: De aartsvaders met hun bijwijven was heel gewoon en dat gaf krakeel. De moeder van de Assyrische koning Sanherib was een jodin en daarom sprak hij met gemak Hebreeuws voor de muren van Jeruzalem. Het boek verschijnt heden, tegelijk met dit kerkblad. ‘Goed getimed, joh!’ Dank u wel.
Mens in Beeld ‘Het leven is mijn school geworden’
Tim Rijnbeek ‘Als kind heb ik fijne herinneringen aan ons gezin. Een lieve zorgzame moeder, een wijze vader, een jonger broertje en zusje. Vader was beheerder op een tankstation. Op de protestantse school\in Hillegom hoorde ik de Bijbelverhalen. Toen ik 15 was, ben ik op het atheneum in Haarlem gestopt. Helaas! Te grote problemen. Mijn ouders gingen scheiden. Het leven is mijn school geworden’. Tim Rijnbeek, nu 28 jaar, zocht werk in allerlei baantjes. Een meubelbedrijf, een marmer- en granietbedrijf, dat grafstenen maakte, een zomer als stoelenverhuurder op het strand, een periode als conciërge in een hotel. ‘Ik leefde overal en nergens, kon in mijn eigen levensonderhoud voorzien. Maar ik zocht wel steeds baantjes, waarbij ik onder de mensen was en mensen ontmoette. Veel mensenkennis opgedaan, maar wel op jezelf aangewezen. Soms was ik te naïef en liet ik me meeslepen in zaken, die de criminele kant opgingen. Dat gaf spanning. Ik kon veel geld gaan verdienen. En als je veel geld gaat verdienen, heb je ook veel maatjes. In de wereld is alles met geld te koop. Dat leven gaf me geen voldaan gevoel. Het was een schijnwereld. Ik verlangde naar echte vrienden en echte liefde. Oude waarden, waarmee ik was opgevoed: wie
goed doet ook goed ontmoet, kwamen weer bij mij boven’.
Dakloos ‘Ik ben een tijd dakloos geweest en verbleef toen in de Dag- en Nachtopvang van De Binnenvest in Leiden. Ik was bezig met overleven, toe aan rust om over mijn eigen leven na te kunnen denken. Overdag las ik veel, hielp bij het
schoonmaken van het opvanghuis, waarmee ik wat geld verdiende om mijn sjekkie te kunnen roken. Het was wel wennen tussen mensen met psychische, alcohol- en drugsproblemen. Op een zaterdagavond ben ik bij een kerkdienst in de Hartebrugkerk binnengelopen. Daar ontmoette ik iemand met wie ik een tijdje ben opgetrokken. En ging voortaan iedere week. Ik ben er gelovig door geworden. Er is meer in het leven, iemand die mij doorziet. Je krijgt inzicht in goed en slecht in het leven, dat je je
eigen leven niet hoeft te verliezen aan duistere gedachten of zaken. Maar je moet er wel zelf voor kiezen’. Vanuit de Dag- en Nachtopvang van De Binnenvest vond Tim een woongelegenheid op kamers in Leiden. ‘Ik had mijn vrijheid weer terug. Ik sta nu anders in het leven. En doe vrijwilligerswerk als raadslid van de cliëntenraad De Binnenvest. Belangenbehartiging van de cliënten in de opvanghuizen, waar mensen verblijven die voor korte of langere tijd in hun leven zijn vastgelopen. Vanuit die cliëntenraad heb ik meegedaan met de jongens en de meiden van M25 van De Bakkerij, die op straat soep uitdeelden. Dat die jongens en meiden dat doen vanuit hun geloof vind ik grote klasse. Ik heb gezien wat barmhartigheid doen is’. Tim reageerde op een personeelsadvertentie van een uitvaartverzorger. Hij liet zich voor zijn sollicitatiebezoek door Dress for Success in een driedelig pak steken en werd als leerling aangenomen. ‘Ik sta nu anders in het leven. Nee, ik heb nooit het gevoel gehad: ik sta te wachten op een bus, die nooit langs komt’. Henk J. Hemstede
Leids Kerkblad | 5
Raad van Kerken in Leiden Secretaris: mw. C.C.M. Boeren, Hugo van Woerdenstraat 73, 2332 PH Leiden, telefoon 071 – 572 14 12; email:
[email protected] Voorzitter: ds. A.Alblas, Jac.P.Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, telefoon 071- 523 24 88; email:
[email protected]
Website: www.raadvankerkenleiden.nl
christenen. In evangelische kringen bestaat er al ruim honderdzestig jaar een traditie om het nieuwe jaar met de Week van Gebed in Gods hand te leggen. Het thema is dit jaar aangedragen door vertegenwoordigers van de RoomsKatholieke Kerk, de Orthodoxe Kerk, de Oud-Katholieke Kerk en de Protestantse kerken van Polen. Gekozen is voor een thema waarin de herscheppende kracht van het geloof in Christus zichtbaar wordt.
Colour your mind 2012 Op 21 maart brengen de organisatoren van Colour Your Mind 2012 in beeld wat Leidenaren verstaan onder ‘Sleutels voor gelijke behandeling’. Flyersleutel Binnenkort wordt de flyer gepresenteerd in de vorm van een sleutel, waarop de wensen en ideeën geschreven kunnen worden. Uw idee wordt samen met andere sleutels voor gelijke behandeling verwerkt in een kunstwerk in de bibliotheek.
De voorbereidingsgroep is dieper ingegaan op de betekenis van ‘winnen’ en ‘verliezen’. Kenmerkend voor de Poolse geschiedenis is de reeks nederlagen en overwinningen. Vele malen was Polen bezet, verdeeld en onderdrukt.
De aan de Raad verbonden kerken kennen al meer dan honderd jaar een Week van gebed voor de Eenheid van de
6 | Leids Kerkblad
YOUR
De Raad van Kerken en de Evangelische Alliantie hebben voor de Week van Gebed in 2012 een gezamenlijk thema vastgesteld. De gebedsweek van beide organisaties vindt plaats van 15-22 januari. Honderdduizenden christenen nemen er aan deel.
COLOUR COLOUR
Gebedsweek voor de eenheid
MIND MIND
De Leidse Raad van Kerken is met een website begonnen. Waarom? Heel simpel. De doelstelling is dat de kerken in Leiden gezamenlijk ‘in getuigenis en dienst gestalte geven aan het geloof in Jezus Christus’. De digitale weg is niet meer weg te denken als manier om mensen te vertellen over de boodschap van Jezus Christus en hoe wij dat in Leiden gestalte geven. De website geeft onder meer een agenda van de oecumenische diensten en activiteiten in Leiden.
Deze flyersleutel is tegelijk uitnodiging voor de opening van de foto-expositie. Deze expositie wordt geopend op 21 maart om 17.00 uur in de Centrale Bibliotheek van Leiden, Nieuwstraat 4.
Het constante streven naar bevrijding uit de slavernij en het verlangen naar vrijheid hebben geleid tot belangrijke veranderingen. Maar, waar overwinnaars zijn, zijn ook verliezers. In de gebedsdienst wordt uitgediept wat in navolging van Christus ‘winnen’ en ‘verliezen’ is. Jezus’ gedachte en levenshouding is daarbij bepalend: ‘wie de belangrijkste wil zijn, moet de minste willen zijn’. Overwinning komt door onderlinge hulp en dienstbaarheid.
Wereldgebedsdag Op 2 maart is de wereldgebedsdag met als uitgangspunt een dienst uit Maleisie over ‘gerechtigheid’. In het volgende kerkblad volgt verdere informatie over de bijeenkomst in Leiden.
COLOUR COLOUR
2012 2012
Verder is het de bedoeling informatie te geven over activiteiten waar de Raad van Kerken zich samen met veel anderen actief voor inzet. Te denken valt aan de Anti-discriminatiedag, de Dag van respect, de Jodenherdenking, de Internationale Vredesweek en de Kerkennacht. Weet u van oecumenische activiteiten in Leiden? Geef het ons door! Fred Kok
2012 2012
YOUR
MIND MIND
Fotowedstrijd Festival Color Your Mind daagt jou uit om mee te kijken en wat je ziet vast te leggen op foto. Wat draagt volgens jou bij aan een Leiden zonder discriminatie? Wie of wat zorgt voor meer tolerantie in Leiden. Wat heeft jou geïnspireerd? Verras jouw medestadgenoten met een fantastisch beeld. Inzendingen vóór 20 februari door te uploaden via www.coloryourmind.nl
Kerken in Leiden een rondgang langs onze voormalige kerkgebouwen
Op bezoek in de KOOIKAPEL Geschiedenis
Karakterisering
Op zondag 15 mei 1994 werd de laatste dienst in de Bethlehemkerk gehouden. Onder de bezielende leiding van dominee Groot Enzerink brachten de hervormde kerkleden in de jaren dertig van de vorige eeuw zélf de benodigde gelden bijeen voor deze kerk en het wijkgebouw. Een plaquette met zijn beeltenis is verplaatst van wijkgebouw ‘Irene’ naar de hal van het Hooglandsche Huys.
De Baptisten horen bij de ‘vrije kerken’, wat betekent dat elke gemeente autonoom is. Wel zijn ze aangesloten bij de koepel van de Unie. Intern is de organisatie congregationalistisch opgezet met de gemeentevergadering als hoogste bestuursorgaan. De (kerken)Raad wordt door die vergadering gekozen. Nieuwe leden worden na een gesprek met de Raad door deze gemeentevergadering toegelaten. Bij de toelating wordt het
Sinds 1986 ging de gereformeerde wijk C, met de Petrakerk als wijkkerk, samen met de hervormde gemeente ter kerke, wisselend in de beide kerken. Na sluiting van de Petrakerk op datum gingen beide gemeentes vanaf Kerst 1990 samen ter kerke in de Bethlehemkerk. Op grond van besluiten van de Centrale Kerkenraad en Kerkenraad Algemene Zaken vormden de beide wijkgemeenten in de Kooi samen met de gereformeerde wijk B in de Oude Vestkerk, die eveneens gesloten werd, en de hervormde Pniëlwijk, de Leidse Binnenstadsgemeente.
Baptistengemeente Na sluiting trok de Baptistengemeente in de kerk. Deze geloofsgemeenschap wisselde de jaren ervoor maandelijks tussen Petra- en Bethlehemkerk. De bezoeker treft op een zondagmorgen nu gemiddeld 120 kerkgangers aan van een breed leeftijdsspectrum.
Veranderingen in de kerk Bij het betreden van de kerk valt direct op dat de eiken banken plaats hebben gemaakt voor moderne stoelen. Ook is de kansel voorin de kerk verdwenen. In het podium is plaatsgemaakt voor een doopvont; dat is groot vanwege de bij Baptisten gangbare doop van volwassenen.
fulltime voorganger te werken, maar met een team van parttime medewerkers, die specialist zijn op een specifiek terrein zoals pastoraat, jeugdwerk, of onderwijs. Na het welkom wordt de samenzang begeleid door een muziekgroep. Daarbij zingt de gemeente gerust vier liederen achter elkaar om God te prijzen en te aanbidden. Er is aandacht voor de kinderen. De preek is Bijbels en persoonlijk in de thema’s, die ook worden besproken in de gemeentekringen.
Doordeweek
aspirant-lid vooral gevraagd naar zijn/ haar persoonlijk geloofsleven, specifieker wat de Here Jezus voor hen betekent. De kerk kent geen dogma’s. De Bijbel en de eigen belijdenis van het persoonlijk geloof staan centraal. De sfeer van het geloofsdenken kan gekenschetst worden als ‘Bijbelgetrouw’ en ‘evangelisch’, met allerlei ‘kleuren’ in de verschillende gemeenten.
Kerkdienst In principe is ieder lid bevoegd om voor te gaan in de kerkdienst, de zegen uit te spreken en het Heilig Avondmaal te bedienen. In de praktijk zijn voorgangers toch wel de theologisch opgeleiden. Er is een theologisch seminarie voor de Baptisten. De kerkgemeente in de Kooikapel heeft ervoor gekozen om niet met één vaste
Een flink aantal activiteiten voor jong en oud vindt plaats in het vernieuwde wijkgebouw. Bijzonder is de jaarlijkse gebedsweek, waarbij het kerkgebouw de hele dag open staat en gemeenteleden zonder onderbreking voor zichzelf en anderen bidden. Er zijn alphakringen, waaronder één voor mensen met een verstandelijke beperking. Belangrijk is het onderwijsprogramma. Daarin wordt elk jaar een onderwerp of Bijbelboek doorgenomen. Dit jaar is dat gericht op missionair gemeentezijn. Dat realiseert men in de Kooiwijk, rondom de kerk, door onder meer te nodigen voor de diensten. Onderlinge zorg is er in de vorm van ‘even een bakkie doen’ tot gekwalificeerd pastoraat bij moeilijke gezins- en persoonlijke situaties. Dit alles wordt gefinancierd door vrijwillige gaven van de kerkleden. Ad Alblas in gesprek met Kees Middelbeek, voorzitter van de Raad
Leids Kerkblad | 7
EBHFMJKLTPQFO ,PGmFt-VODIt%JOFS #PSSFM+ TPPSUFOCJFS
8F[JFOVHSBBH )PPJHSBDIUt-FJEFOt5 0QFOWPPSMVODIEPOEFSEBHUN[POEBH
DBGFPMJWJFSCF t etenbij.nl
Dat was pas een mooie uitvaart. Maar hoe regel je zoiets?
Van muziek tot rouwauto: in Monuta Uitvaartwens kunt u al uw wensen vastleggen. Kijk op monuta.nl of bel ons voor een afspraak.
ICHTHUS
BOEKHANDEL
Bij Monuta in Leiden denken we graag met u mee.
Bel 071 - 521 32 31
BIJBELS, BOEKEN EN MUZIEK
Monuta Van der Luit Willem de Zwijgerlaan 179, Leiden
Bel 071 - 573 08 30
www.ichthusboekhandel.nl
Monuta ‘t Leidse Huys & Soek Gitstraat 1, Leiden www.monuta.nl
Korevaarstraat 2eLLPKLU;LSLMVVU!
ZAALBERG makelaardij
Lid LMV
Korevaarstraat 35 - Tel. 071-514 91 47
Rhijnhof - centrum voor begraven en cremeren
- snelle transactie - snelle taxaties - scherpe tarieven
“Rijks beëdigd makelaar” web: www.zaalbergmakelaardij.nl email:
[email protected]
HAARHUIS VA N TO N G E R E N Kappersbenodigdheden Pruiken - Toupets
***
Breestraat 32 LEIDEN Telefoon 071-5125212
Al meer dan 100 jaar is Rhijnhof een bijzondere begraafplaats met een prachtige natuur. Het nieuwe gedeelte met mooi aangelegde vijvers en hagen kwam in 2010 gereed. De begraafplaats biedt een ruime keuze aan mogelijkheden voor begraven en as-bestemmingen.
Dijkmanschans 198 ZOETERMEER Telefoon 079-3312993
LAAN TE RHIJNHOF 2332 HZ LEIDEN TEL. 071 532 06 09 FAX 071 532 04 48
www.haarhuisvantongeren.nl
REDKEN AMBASSADOR Restauratie / Renovatie / Utiliteitsbouw / Woningbouw
[email protected]
8 | Leids Kerkblad
Openingstijden kantoor in het Poortgebouw op werkdagen van 09.00 tot 16.00 uur e-mail:
[email protected] website: www.rhijnhof.nl
Mens en maatschappij PRESENT Omzien naar elkaar Stichting Present brengt mensen die hulp willen bieden en mensen die hulp kunnen gebruiken bijeen. In 2011 organiseerden we meer dan 80 van deze ontmoetingen. Ruim 500 vrijwilligers hebben zich in het tweede bestaansjaar van Stichting Present Leiden ingezet voor hun medemens in Leiden.
Soms is het ook heel aangrijpend wat de vrijwilligers meemaken. Ze worden geconfronteerd met de levenssituatie van een ander. Zo hielp een groep vrijwilligers een meneer bij het leegruimen van zijn woning. Al jaren stapelde het oud papier zich in de woning op. Je kon er eigenlijk niet meer lopen. De hulpverlening van de man had drastische maatregelen willen nemen door een schoonmaakbedrijf in te schakelen (met alle kosten van dien). Met hulp van de vrijwilligers kon de woning op een prettige en menselijke manier worden leeggeruimd voor deze bijzondere man.
Aanmelden bij Stichting Present Leiden
Ervaringen Een groep vrijwilligers uit een kerk heeft zich ingezet bij een gezin. Dit gezin probeerde na een moeilijke periode hun huis weer als een thuis te zien. Een van de vrijwilligers vertelde ‘De dankbaarheid en gastvrijheid van het gezin heb ik als heel positief ervaren. Wij zijn er maar
Wilt u ook een dag iets betekenen voor een ander – in praktische zin of door samen een activiteit te ondernemen? Laat het weten aan Stichting Present Leiden via www.stichtingpresent-leiden. nl. Wij kunnen voor uw groep vrijwilligers een bijzondere ontmoeting regelen, waarbij u naast de ‘klus’ gezelligheid biedt aan eenzame bewoners in Leiden. Wij komen graag bij uw groep langs om een presentatie te geven over de mogelijkheden. Op basis van uw wensen zoekt Present een passend project op de datum die u uitkomt.
gezellig praatje maken met een ander? Kijk dan voor meer informatie en aanmelden op www.kerkinactie.nl/ veranderdagen. Meld u bij voorkeur aan vóór 14 januari, zodat wij een geschikt project voor u/jullie kunnen zoeken.
Veranderdagen
één dag om te helpen, maar dit betekent zoveel voor dit gezin. En het was ook erg gezellig met de groep vrijwilligers, je bent zo echt weer eens heel anders met elkaar bezig’. Een andere groep vrijwilligers heeft onlangs de kerstversiering opgehangen en kerststukjes gemaakt bij een woning van GGZ Rivierduinen (Leiden), waar mensen met psychiatrische problematiek wonen. Een vrijwilliger: ‘Wat me erg is bijgebleven zijn de glimmende ogen van een bewoner op het moment dat zij iets leuk vond’.
In samenwerking met Kerk in Actie organiseert Stichting Present tijdens de Veertigdagentijd de Veranderdagen. Voor Leiden is deze dag dit jaar vastgesteld op 3 maart. Tijdens deze dag kunt u als individu of als groep een sociaal- of klusproject doen. Steekt u graag uw handen uit de mouwen en/of wilt u een
Financiële steun aan Stichting Present Leiden Stichting Present Leiden is afhankelijk van giften en subsidies om de projecten met alle vrijwilligers elke keer vorm te kunnen geven. Wij vinden het belangrijk om naar elkaar om te zien. Wilt u ons hierin financieel steunen? Wij maken u graag Fannoot van Present Leiden. Kijk voor meer informatie op www.stichtingpresent-leiden.nl. In 2012 hopen wij weer 100 projecten met onze vrijwilligers te doen, 100 momenten van ontmoeting. Doet u ook mee?
Contact Sietske Steenbergen, tel. 06 16512448; e-mail:
[email protected]; internet: www.stichtingpresent-leiden.nl
Leids Kerkblad | 9
Diaconie Secretariaat: Coördinator: Diaconaal werker: Redactie diaconie-pagina: Bankrekeningnrs: Website: Stichting Hofjes Hervormde Diaconie:
Uitnodiging Nieuwjaarsbijeenkomst Van harte nodigen de Diaconie Protestantse Gemeente Leiden en de RK Diaconie van Leiden u uit voor de traditionele Nieuwjaarsbijeenkomst in Diaconaal Centrum De Bakkerij.
Het jaar 2011 was voor beide Diaconieën een bijzonder jaar met diverse activiteiten om De Bakkerij tijdens de viering van haar 25-jarig bestaan nog eens extra in het zonnetje te zetten. Ter afsluiting van dit jubileum presenteren we bij de start van het nieuwe jaar met veel plezier het verslag van het inspirerende Jubileumsymposium van 12 november 2011. Een symposium dat, met een knipoog naar het verleden, vooral vooruit wilde kijken naar de toekomst en dan met name rond de vraag: wat zijn de nieuwe taken die voor ons liggen? In 2011 is met die nieuwe koersbepaling ook al een begin gemaakt via de formulering van een gezamenlijk mission statement van beide diaconieën waarvan u de tekst op deze Diaconiepagina vindt: wat inspireert en motiveert ons en waar willen wij ons als diaconieën met name voor inspannen? Dit jaar zal dr. Henk Meeuws tijdens onze Nieuwjaarsbijeenkomst een korte, prikkelende inleiding houden naar aanleiding van zijn onlangs verschenen proefschrift, getiteld: Diaconie - van grondslagenonderzoek tot een pleidooi voor een diaconale mystagogie. Dat klinkt wat ingewikkeld, maar leidt wel tot een nieuwe doordenking van de betekenis en het belang van de diaconie in onze tijd. In zijn boek staat hij stil bij
10 | Leids Kerkblad
De Bakkerij, Oude Rijn 44b/c, 2312 HG Leiden, tel. 071 - 5144965,
[email protected] Ton Snepvangers,
[email protected] Jacqueline Schoonwater,
[email protected] Henriëtte van den Broek,
[email protected] 97065 t.n.v. Diaconie Protestantse gemeente Leiden; 7820129 t.n.v. Vrienden van De Bakkerij www.debakkerijleiden.nl Oude Rijn 44b/c, 2312 HG Leiden, tel. 071 - 5144965,
[email protected]
belangrijke vragen als: ‘Wat is de wezenlijke relatie tussen geloof en naastenliefde, tussen spiritualiteit en sociale inzet? En welke onvervangbare bijdrage kan de diaconie leveren aan de toekomstige vitaliteit van onze kerken?’ Het antwoord van Meeuws is uitdagend en glashelder: diaconie is sublieme eredienst. Diaconie voert op heel concrete wijze mensen binnen in het mysterie van het geloof. De dienst van de liefde brengt de hoogste eer aan mens en God. Wie de dienst van de liefde zo hoog acht, heeft weet van de Liefde die in het Woord verkondigd en in sacramenten gevierd wordt. En dat is goed voor de mensen die zich inzetten, goed voor de samenleving en goed voor de kerk. U bent van harte welkom om met ons het glas te heffen op vrijdag 20 januari van 16.30 – 18.00 uur in De Bakkerij.
meedeed met M25 Roemenië, informatie gegeven (o.a. met een powerpointpresentatie) over de werkvakantie. Lori vertelde zelf ook over zijn ervaringen. Al met al was dat een geslaagde eerste ontmoeting, waarna contactgegevens werden uitgewisseld. Uit het bezoek aan de Bolyaischool vorig jaar was al een groep van 15 jongeren voortgekomen die in wisselende samenstellingen helpen bij projecten en acties van de diaconale organisatie van de Burchtkerk. Tien daarvan hebben ook deelgenomen aan de werkvakantie in 2011. Laszlo en Norbert waren en zijn de drijvende kracht achter dit contact. Ook dit jaar werd de Bolyaischool bezocht en keken en luisterden 75 leerlingen naar de presentatie van Jeroen en Jacqueline. Zes jongeren vertelden over hun ervaringen met de werkvakantie. Ook het contact met de Bolyaischool wordt voortgezet.
Roemenië In oktober werd door Jacqueline Schoonwater, Jeroen Ernst en Thijs van der Horst een werkbezoek gebracht aan onze partnerorganisatie in Roemenië. Daarin ging de aandacht vooral uit naar het betrekken van een groeiende groep Roemeense jongeren bij de zomerwerkvakantie (M25 Roemenië). Er werd op de Gheorghe Sincaischool van Lori, een Roemeense jongen die vorig jaar
Rond het symposium van de diaconieën op 12 november was Ilona Fülop een aantal dagen in Leiden. Naast enkele momenten van ontspanning, een bezoek aan Den Haag, de Hongaarse Ambassadeur, en enkele bekenden, zijn er ook gesprekken gevoerd met het bestuur van Stichting de Carolusgulden voor een aanvraag om subsidie voor de uitbreiding van het bejaardenhuis in Targu Mures. Ilona en Jacqueline brachten ook een bezoek aan de diaconie van Noordwijk. Een eerste kennismaking, een maaltijd met erwtensoep en een presentatie van het werk van De Bakkerij (jubileumfilm) en van de Fundatia Lazarenum d.m.v. actueel fotomateriaal en live gesproken toelichting door Ilona! Op de avond werd spontaan 500 lona Fülop (m) op het symposium, met twee vrijwilligers. euro opgehaald voor
het Picihuis voor de opvang van straatkinderen in Targu Mures. Met dit bezoek en de presentatie hoopt de Noordwijkse diaconie voldoende draagvlak gecreëerd te hebben om ook in het komend jaar de Fundatia Lazarenum financieel te kunnen steunen.
Nieuwe projectmedewerker M25 Leiden Jeroen Ernst is per 1 februari aangesteld als Regionaal Projectmedewerker M25 Leiden (zie Jong!).
Symposiumverslag staat op de website Het verslag van het symposium ‘Wordt het weer brood en soep uitdelen?’ staat op de website van De Bakkerij: www.debakkerijleiden.nl
Mission statement Wat inspireert en motiveert beide diaconieën en waar willen zij zich met name voor inspannen? De Diaconie Protestantse gemeente Leiden en de Rooms Katholieke Diaconie van Leiden formuleerden een gezamenlijk mission statement, uitgangspunt en toetsingskader van de diaconale activiteiten en projecten:
Personalia Peterhans van den Broek is bevestigd als diaken van De Regenboog en is voorzitter geworden van de Protestantse Wijkkerkenraad Merenwijk.
Kerstbonnenactie 2011 In de afgelopen weken werd weer de Kerstbonnenactie gehouden in samenwerking met de Stichting Urgente Noden. Fondsen, charitas instellingen en diaconieën hebben hieraan bijgedragen. Hulpverlenende organisaties en instanties hebben 423 gezinnen en 283 alleenstaanden aangemeld. Er is voor ongeveer € 25.000,00 aan bonnen uitgegeven. De diaconale Kerstcollecte in de wijkgemeenten van Leiden was dit jaar ook bestemd voor de Kerstbonnen.
Vacature voorzitter Exodus Leiden Exodus Leiden is op zoek naar een nieuwe voorzitter. Zie voor meer info www.debakkerijleiden.nl onder VACATURES. Naast de weg Naast de weg van Jeruzalem naar Jericho ligt een zwaar gewonde man, het slachtoffer van een roofoverval. Een reiziger ziet dat er dringend hulp nodig is, verbindt de wonden, brengt de toegetakelde man naar een herberg en regelt verzorging voor hem. De reiziger voelt zich spontaan geroepen de ander te helpen, herkent de vreemdeling als zijn naaste. Heb je naaste lief als jezelf, help waar geen helper is, en besef ook dat je daar als mens toe geroepen bent. Dat laat Jezus ons in het evangelie van Lucas opnieuw ontdekken in het verhaal van de barmhartige Samaritaan. De Bakkerij helpt waar geen helper is De Bakkerij is een kerkelijk centrum voor hulpverlening aan mensen in nood, midden in de stad Leiden.
Organiseert hulp waar dat nodig is We sporen zelf actief maatschappelijke noden op en brengen die onder de aandacht van de bestaande hulpverlening. Indien nodig starten we nieuwe hulpprojecten op en brengen die onder in zelfstandige organisaties. Helpt anderen helpen • we werken graag samen • ondersteunen kerkgemeenschappen in het opsporen en begeleiden van hulpvragen • helpen mensen, en met name jongeren, die zich vrijwillig willen inzetten voor anderen, bij het vinden van passende activiteiten • en ondersteunen nieuwe ideeën voor concrete hulpverlening en opkomende organisaties.
Aan tafel bij de Multicultikookclub De volgende multicultikookclub is op vrijdag 27 januari in De Bakkerij. Het concept van de kookclub is eenvoudig: Samen inkopen doen voor de maaltijd en zo elkaars ingrediënten, winkels, gewoontes en gebruiken leren kennen. Vervolgens koken en samen eten. Wie mee wil eten is welkom tussen 18.30 en 19.00 uur. Aan tafel ontwikkelen zich vaak leuke en informatieve gesprekken! De hoofdelijk omgeslagen kosten bedragen niet meer dan € 10,00 per persoon. Na afloop wordt afgesproken wie de volgende keer kookt. Opgeven vóór 20 januari via multicultikoken@ hotmail.nl
Thuisplek van de Diaconie Protestantse gemeente Leiden en de Rooms Katholieke Diaconie Leiden, die in nauwe samenwerking met partnerorganisaties, ‘helpen waar geen helper is’. Onze hulpverlening staat open voor iedereen, met speciale aandacht voor: • vluchtelingen • dak- en thuislozen • mensen die dreigen te vereenzamen • of in dringende financiële problemen raken Daarnaast ondersteunen we ook enkele projecten in het buitenland.
Couscous, smakelijk eten!
Leids Kerkblad | 11
Leidse Binnenstadsgemeente Predikant: ds. A. Alblas, Jac. P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, tel. 071 - 5232488, tel. spreekuur dagelijks 08.00-09.00 uur (voor spoedgevallen 0654 797 098),
[email protected] Secretariaat: Nieuwstraat 20, 2312 KC Leiden Scriba: R.G. Vanhaelen, tel. 071 - 5224162 Penningmeester: mw. G. Betgen, Multatuliplein 10, 2332 EC Leiden Bankrekeningnr.: 703141 t.n.v. penningmeester Binnenstadsgemeente; doel s.v.p. vermelden Wijkkerk: Hooglandse Kerk, Nieuwstraat/Middelweg Wijkgebouw: Het Hooglandsche Huys, Moriaansteeg 7, 2312 KD Leiden Website wijkgemeente: www.leidsebinnenstadsgemeente.nl Website Hooglandse Kerk: www.hooglandsekerk.com; Koster/beheerder: R. Hartsuiker, tel. 071 – 5149636,
[email protected]
GEMEENTELEVEN
Lectoren zijn ze beiden zó verweven geraakt dat ze ook vanuit hun nieuwe woonplaats met de LBG verbonden blijven. Ze kozen als thema: ‘Liefde is als twee vissen en vijf stukken brood, nooit genoeg, tot dat je het begint weg te geven’. We wensen hen met familie en vrienden een vreugdevolle dag.
Kerkenraad
In december vergaderde de wijkkerkenraad. Er was een evaluatie en bezinnende bespreking van kerkdiensten. De betekenis van de vieringen in onze gemeente vraagt aandacht. Door het jeugdwerk werd een nota aangeboden en toegelicht door Jan-Peter Loof. Aanbevelingen werden besproken en overgenomen. Maar liefst 18 punten uit onderdelen van het gemeentewerk sieren elke vergadering met nieuwtjes of dilemma’s. Verder ging het over het aanstaande 25-jarig jubileum van de wijkpredikant en de gemeente op Pinksteren. Ter gelegenheid van het jubileum wordt een boek voorbereid over ‘25 jaar kerkenwerk in de Leidse binnenstad: dilemma’s en keuzes’.
Kerkbalans Tot onze vreugde kon door de kerkrentmeesters gemeld worden dat onze wijkgemeente over 2011 een groot bedrag aan vrijwillige bijdragen heeft geleverd. Nadere gegevens hierover volgen. We mochten al wel horen dat er een stijging ten opzichte van vorig jaar in de inkomsten is waar te nemen. Dat is een prachtige aftrap voor de volgende Actie Kerkbalans. Er wordt gehoopt en vertrouwd op uw bijdragen voor 2012. Ook op de nodige ‘handen en voeten’ om de actie uit te voeren. Bert Favier (5311302) zal informeren.
Geboren gaat dit jaar over het thema ‘Licht’. Aan de hand van bijbel- en ervaringsverhalen gaan de kinderen twee weken aan de slag. Bij het begin van het project gaat de wijkpredikant de klassen langs om een kwartiertje met hen te praten over het thema en te horen wat dit oproept. Op vrijdag 10 februari is er een afsluitende dienst in de kerk. ‘Domino’ en kinderen verstevigen zo de band.
Trouwen Op 3 februari trouwen Karien van Bergen & Sander van der Burg. Zij vragen de zegen van God over hun huwelijk in een viering om 19.15 uur in de Hooglandse Kerk. Door deelname aan de groepen ‘Bewust geloven’ en ‘Bijbelse Kernwoorden’ en de werkgroep
We ontvingen het geboortebericht van Veerle Maria, de dochter van Kornelis & Inge Drijfhout. Zij gaven haar de mooie spreuk mee: ‘Gan jy nou in of gan jy nou yt: Hy’s oor jou vi ewig an vi altyd’. Van harte gefeliciteerd met het jullie toevertrouwde mensenleven.
LEREN
Bewust geloven Na een mail- en belronde gaat deze bijzondere gespreksgroep van start. In vijf avonden Bijbelcatechese leren de deelnemers zowel de bronnen van de Bijbel als elkaar beter kennen. In nóg vijf avonden komen de eigen geloofsteksten aan de orde. Belangstellenden kunnen door deze late start nog aanschuiven door zich aan te melden bij de wijkpredikant.
Bezoekersgroep
Bijbelse Kernfiguren
Bij jubilea en verjaardagen vanaf 75 jaar krijgen gemeenteleden bezoek van de kerk met een feestbloemetje. De bezoekersgroep zorgt daar trouw voor. Hoewel niet overal een hartelijke ontvangst van de bezoeker tegemoet gezien kan worden, is dit een vreugdevolle tak van het gemeentewerk, want verreweg de meesten zijn blij met een blijk van meeleven.
Op 12 december kroop Henny van der Mark in de huid van Hanna, de moeder van Samuël. Maar vóór het zóver was … De vrouw die maar niet zwanger kon raken, zocht het ‘hogerop’ bij de priester. Waarom zij het zo erg vond om geen kind te mogen krijgen, was één van de vragen, die tot de diepere gedachtelagen doordrongen. Op 26 januari en 16 februari staat weer een ontmoeting ‘over de tijden heen’ te wachten. Van 20.00-22.15 uur in het Hooglandsche Huys, waar als altijd belangstellenden welkom zijn.
Kerk en school Het jaarlijkse project ‘Kerk en School’ met de PC basisschool De Springplank
12 | Leids Kerkblad
André Potters-Kemp, die zowel Leids als landelijk bezig is met het Charter for Compassion. Er passeerden heel wat onderwerpen de revue: de landelijke diaconale dag, de Voedselbank, de Kerstactie van De Bakkerij, het project Schuldhulpmaatje, het Glazen Huis, het Symposium en het Stripboek van de jubilerende Bakkerij.
Oudejaarsavond Troost zoek ik liefde zoek ik Ik wil mij warmen aan mijn geloof en een opmaat vinden voor het nieuwe jaar De eeuwenoude muren sluiten mij troostrijk in De hoge bogen welven om mij heen in een warme omarming
(
[email protected], 06 33 97 08 57). Met de maaltijd dragen we bij aan de bezinning op en ondersteuning van de mensen die minder of niets te eten hebben. Aansluitend en ook apart mee te maken is de vesper die om 18.30 uur begint in het hoogkoor van de kerk, ingang Hooglandsche Huys.
Groet Sobere maaltijd met vesper Al een aantal jaren is er op Aswoensdag aan het begin van de Veertigdagentijd een sobere maaltijd in het Hooglandsche Huys. De kring van deelnemers wordt breder. Vorig jaar was er een aantal uit de Ekklesia en dit jaar doet ook de Marewijkgemeente mee. Aswoensdag op 22 februari. We beginnen om 18.30 uur met de maaltijd, waarvoor aanmelding bij Joost van Kempen
Ik luister naar de muziek en naar teksten vol verwachting Ik zing met overgave over een hoopvolle toekomst Wij spannen zo een boog van hoop waar geen plaats lijkt voor verdriet, een boog die ons koestert Dan – als uit een andere wereld worden mij woorden aangereikt “Onder deze boog van hoop is ruimte voor een vloed van tranen”
Hartverwarmend, die kerst- en nieuwjaarskaarten. Een ware vreugde, om zoveel kerstwensen te delen bij de ontmoetingen. Graag wil ik ieder daarbij betrekken. Kerst en Nieuwjaar zijn mooie momenten voor de uitwisseling van gevoelens van verbondenheid en wederzijdse waardering. Veel dank voor alle en elke vorm van onderlinge betrokkenheid. ds. Ad Alblas
VIEREN
Ik heb meer gevonden dan ik zocht: geloof, hoop en liefde en de wetenschap dat mijn tranen in de warme omarming van deze drie hun weg vinden naar een nieuw begin
Frederieke
Leerhuis over Job We hebben Gods antwoord aan Job behandeld en van Jan Boersema geleerd, dat de rede van God meer doet dan Job het zwijgen opleggen. God leert Job iets over de schepping en over het leven. De chaos, het voor de mens onbeheersbare, is een deel van de wereld waarin we leven. In Gods rede schemert al de troost door die Job krijgt aangereikt. Zijn onschuldig lijden betekent niet dat God oneerlijk en onbetrouwbaar is in zijn bestuur. De komende avond bestuderen we Job 42:1-7 in het perspectief van het boek als geheel. Op 31 januari om 20.00 uur in het Hooglandsche Huys.
[email protected]
Gesprekskring Kerkgeschiedenis De eerste bijeenkomst in 2012 van de kring ‘Wat betekent de kerkgeschiedenis voor ons?’ is op 19 januari van 10.00-12.00 uur in het Hooglandsche Huys. Gast is Henk Jan de Jonge, die spreekt over de rol en de betekenis van de Waalse kerk van Leiden in verleden en heden. Inlichtingen Jan den Boeft (5132657).
Op 15 januari volgt ds. Michiel de Leeuw het oecumenisch leesrooster uit Johannes 2:1-11 over het eerste teken dat Jezus verricht en zo zijn visitekaartje afgeeft: het veranderen van water in wijn op een bruiloft in Kana. 22 Januari begroeten we gemeentelid Ab Ridder als voorganger. Hij zal preken over Psalm 136:1-9 met als thema de eerste zin: ‘Loof de Heer, want Hij is goed’. Op 29 januari lezen we Marcus 1:21-28. Het gaat over ‘wat wil Jezus van ons?’ Dat is de vraag van iemand die zomaar begint te roepen tijdens de bijeenkomst in de synagoge. Een storende interruptie, wel een goede vraag. Ook voor de jongeren van Youth United Leiden, die onze gasten zijn. De doopouders behoren tot de mensen die vinden dat Jezus met het thema van de dienst ‘een sterk verhaal’ heeft en dat willen meegeven. 5 Februari vieren we de dienst van Schrift en Tafel. We lezen verder in Marcus. Het verhaal van Jezus gaat als een lopend vuurtje door de omgeving en velen warmen zich er aan. Op een moment neemt Jezus tijd voor zichzelf en bidt. Daar blijven we hangen, als we ons bidden om eigen heling en kracht om anderen te helen verbinden met het ontvangen van de heilige gaven: brood en wijn. De Leidse Cantorij verleent medewerking. Op 12 februari staat de genezing van de melaatse centraal uit Marcus 1:40-45, onder het thema ‘gezond’. Het meest opmerkelijke is dat hij niet om ‘genezing’ maar om ‘zuivering’ vraagt. Het gaat dan over het verschil tussen ‘genezen’ en ‘beter worden’ en dat is een thema voor iedereen. 19 Februari vieren we de eredienst met de VVP en is ds. Marjan Driessen voorganger.
DIENEN
Op woensdag 22 februari vieren we het begin van de Veertigdagentijd in een vesper van 19.30-20.00 uur in het hoogkoor van de Hooglandse Kerk. Dat doen we dit jaar met de clustergenoten Leidse Studenten Ekklesia en Marewijkgemeente. De sobere bijeenkomst staat in het teken van ‘inkeren en toekeren’.
Op 29 november kwam de raad bijeen. De volgende bijeenkomst is op 1 februari. We begroetten als nieuw lid
26 Februari is het zondag Invocabit (‘als hij roept’). We volgen het project voor de veertig dagen op weg naar Pasen met als titel ‘de Veranderaar’. De rode draad wordt gevormd door bijbelse figuren die verandering teweeg brachten.
Diaconale Raad
Leids Kerkblad | 13
Leidse Studenten Ekklesia Secretariaat: Rapenburg 100, 2311 GA Leiden, 071-5134558,
[email protected], www.ekklesia.leidenuniv.nl, www.ekklesialeiden.nl Studentenpastores: drs. Elise Woertman (RK), 06-45100439,
[email protected]; ds. Rob van Waarde (PKN), 06-41935997,
[email protected] Participantenpastores: wnd. ds. Henk Schouten (PKN), 071-5218723,
[email protected] Academiepredikante: prof. dr. Christiane Berkvens-Stevelinck (rem.), 020-6714568,
[email protected] Rekeningnummers: Leidse Studenten Ekklesia: 2635559 t.n.v. Stichting Materiële Voorzieningen LSE te Leiden; Diaconaat: 3313366 t.n.v. Stichting Diaconaal Fonds Hulpverlening LSE te Leiden Vereniging LSE: Amos Kater,
[email protected], Marga Bakker, vicevoorzitter,
[email protected]; Wim Schouten,
[email protected], Johan de Groot,
[email protected]
Hooglandse Vieringen
blijven (de stabilitas loci). En zei Pascal niet dat het een probleem was dat de mensen niet rustig thuis kunnen blijven? Over ‘blijven’ gaat de tweede dienst. Het ‘onderweg zijn’ is het thema van de derde dienst op 19 februari. Omdat we dan met hulp van geavanceerde moderne technieken met elkaar naar Santiago de Compostella zullen pelgrimeren, is dat toegespitst op ‘lopen’.
Iedere zondag is er om 11.45 uur een oecumenische viering van de Leidse Studenten Ekklesia in de Hooglandse Kerk. Deze vieringen worden niet alleen door studenten bezocht, maar ook door anderen die aangesproken willen worden in een taal die niet dogmatisch is, maar ook niet vrijblijvend. In de vieringen in januari staan we stil bij de Bergrede uit het evangelie van Matteüs (de hoofdstukken 5-7). Het overheersende thema is de Wet (de Thora): hoe moeten we die begrijpen en actualiseren? Opvallend zijn de radicalisering en de verinnerlijking. Dat heeft de christenheid gedurende eeuwen heel wat hoofdbrekens gekost. Dient de Bergrede tot onze verootmoediging om ons des te ontvankelijker voor de Genade te maken? Is het een programma dat alleen uitvoerbaar is voor mensen die zich in een klooster uit de wereld terugtrekken? Is het een blauwdruk voor politiek handelen? Of laat het ons zien hoe het in het komende Koninkrijk zal toegaan? Na de inleidende dienst spreekt op 15 januari Christiane van den Berg over radicalisering (‘Gij hebt gehoord, maar ik zeg u’). Een week later preekt Karin van den Broeke over de verinnerlijking (de binnenkamer). De laatste dienst in januari (Roze Zondag), zal over de vrije wil gaan: is (bijvoorbeeld) een verliefdheid iets dat je gewoon overkomt of zijn we daar op de een of andere manier toch vrij in? Misschien zal er een verbinding met de Bergrede gelegd worden.
14 | Leids Kerkblad
De diensten vanaf 26 februari laten zien dat we met onze tijd meegaan en op de actualiteit kunnen reageren. Feel connected, het thema van de laatste dienst in februari: voel je verbonden, lijkt in ieder geval een goed ding. Een mens alleen is maar een mens alleen. De drie volgende diensten in februari zijn aan het thema ‘reizen’ gewijd. Een thema dat niet alleen interessant is voor reisbureaus maar ook levensbeschouwelijke aspecten vertoont. Wordt immers de mens niet als de homo viator (de mens als reiziger) gezien? Het altijd maar onderweg zijn kan als een vloek ervaren worden (De vliegende Hollander) maar ook als een levensvervulling. De Bijbel zit vol mensen die, vaak na een crisis, hun oude stee verlaten en op reis gaan. Abraham is daar het oermodel van. ‘Vertrekken’ is dus het onderwerp van de eerste dienst op 5 februari. Maar misschien moet je ook weleens ergens gewoon blijven. Dat was een van de regels van Benedictus voor zijn monniken: ze moesten op één plek
Amos Kater, voorzitter van de LSE, over de LSE-gemeenschap Wat is voor mij gemeenschap? Wanneer ervaar ik gemeenschap? De kleinste gemeenschap waarin ik fungeer is mijn eigen gezin. Dan is er de grotere gemeenschap waarvan ik deel uitmaak met mijn familie en vrienden. De gemeenschap van mijn werk. En sinds kort is er de LSE-gemeenschap waarvoor ik mij nu actief ga inzetten. Wel voel ik mij al vele jaren betrokken bij de LSE. Daardoor voel ik mij al jaren lid van deze gemeenschap. Van sommige gemeenschappen ben je door geboorte, door familie, door de straat waarin je bent geboren en woont, automatisch en onbewust lid. Voor
Agenda andere gemeenschappen geldt dat niet. Er moet interesse zijn voor het doel van een gemeenschap; daarom is het lidmaatschap van een sportvereniging zo voor de hand liggend. Voor buitenstaanders is dat ook een gemakkelijk te accepteren lidmaatschap. Daarnaast zijn er lidmaatschappen, waarvoor je enkel gevraagd wordt, zoals de vrijmetselarij. Andere gemeenschappen dwingen zich op, zoals de gemeenschap van de school waar het kind, jouw kind naar toe gaat. Maar er zijn ook gemeenschappen die zich minder makkelijk laten zien, zich minder makkelijk laten kennen, maar die toch waardevol zijn. Waardevol omdat zij een ander deel van ons zijn aanspreken. Zij gaan voorbij het cognitieve en fysieke karakter van ons zijn, maar doen een appèl op onze ziel. Dit zijn gemeenschappen die ons (geestelijk) inspireren.
Wat bindt ons met de LSE-gemeenschap? Sinds mijn partner in Leiden woont, komen wij met enige regelmaat in de LSE. Dat was aan het einde van onze studie. Wij begonnen allebei met werken en een stralende toekomst, zoals dat heet, ontvouwde zich voor ons. Een periode waarin er minder ruimte was voor de LSE. Vanaf 2002 werden wij, inmiddels als gezin, geconfronteerd met de zingeving van het leven. Een leven waarin het materieel allemaal goed voor elkaar was en is. Maar waar het leven ons dwong, door de omstandigheden, na te denken over de kern van het leven. Wat is leven, wat is kwaliteit van leven? De essentie van het leven ligt in het nu, in het kleine, in alles wat je wel hebt. De essentie van het leven ligt niet in morgen en al helemaal niet bij ‘als’ en bij ‘dan’. De waarde van het leven, dien je er zelf uit te halen. Als er iets is wat je wilt, moet je het allereerst zelf proberen, met respect voor hoe een ieder dit doet. Wanneer het gaat om de kern van het leven, doet iedereen dit op zijn eigen wijze. Deze eigen wijze is waardevol! In deze periode is er veel intensiever contact ontstaan met de LSE en de verbondenheid is gebleven. Het voelt goed om in de warmte van een zondagse viering de stilte te ervaren, inspiratie te krijgen en samenhorigheid te voelen. Maar dit kun je niet alleen,
De zondagse vieringen zijn altijd in de Hooglandse Kerk, Middelweg 2, Leiden. Zondag 15 januari, 11.45 uur Gij hebt gehoord, maar ik zeg u - pastor Christiane van den Berg Zondag 22 januari, 11.45 uur De binnenkamer - ds. Karin van den Broeke Zondag 29 januari, 11.45 uur, Roze Zondag De vrije wil - ds. Rob van Waarde Zondag 5 februari, 11.45 uur Ik vertrek - pastor Hans Evers Zondag 12 februari, 11.45 uur Ik blijf - pastor Christiane van den Berg Zondag 19 februari, 11.45 uur Ik loop - ds. Christiane Berkvens Zondag 26 februari, 11.45 uur Feel connected - ds. Rob van Waarde
daar zijn anderen voor nodig. Het is mooi dat wij dagelijks naar school kunnen, kunnen sporten, kunnen werken. Maar het leven heeft ook de voeding van de ziel nodig. Voeding om te kunnen verwerken wat is geweest, wat was, maar ook voeding om te kunnen werken en bouwen aan een mooie en zinvolle toekomst. Deze voeding of te wel inspiratie vind ik in de zondagse vieringen van de LSE. Omdat ik
een doener ben, denk en hoop ik dat ik praktisch vorm kan geven aan deze gemeenschap waarin anderen mij inspireren. Samen hebben wij elkaar nodig met waardering voor elkaars talenten, om wat al mooi en goed is, tot nog meer bloei te laten komen. Amos Kater is op 26 oktober 2011 benoemd tot voorzitter van de recent opgerichte Vereniging LSE.
Cluster Binnenstad Contactadres: dhr C. van Vliet e-mail:
[email protected] In de maand december heeft het cluster Binnenstad vergaderd en verder gekeken hoe wij elkaar kunnen helpen om kerk te zijn in de (binnen)stad van Leiden. We hebben afscheid genomen van Hans Nuiver. Zijn inbreng was altijd levendig en inspirerend. De nieuwe voorzitter van de LSE, Amos Kater, zal zijn plekje innemen. Wij hopen dit jaar op Aswoensdag de lijdenstijd gezamenlijk te beginnen. De Marewijkgemeente sluit zich aan bij de bestaande viering van een sobere maaltijd en een aansluitende vesper. Er is duidelijk behoefte aan vormen van bezinning in de lijdenstijd. Op 22 november was ik op een bijeenkomst van Netwerk Citykerken Nederland (NCN). We waren te gast bij ds. Netty de Jong-Dorland in de Domkerk te Utrecht. Samen met de kerkelijk-cultureel werkster vertelde ze over hun zoektocht om kerk te zijn in een grote stad. Ik heb deze bijeenkomst als inspirerend ervaren. De tijd van schaamte blijkt gelukkig voorbij te zijn. De kerk mag er (ook) zijn. Sterker nog: de kerk heeft vanuit de Bijbel en de traditie een geweldig woord voor mensen in en buiten de kerk. De Domkerk probeert naast de kerkdiensten op zondag ook doordeweeks open te zijn voor mensen, die behoefte hebben aan zang en/of stilte. De Dom staat in het hartje van Utrecht en doet dan ook vaak mee met activiteiten die plaatsvinden in de stad. Natuurlijk dacht ik meteen: Hoe kunnen wij dat doen in ons eigen Leiden? ds. Ton Jacobs
Leids Kerkblad | 15
Hervormde Marewijkgemeente Predikant: ds. T. Jacobs, Edelkarper 28, 2318 NK Leiden, tel. 071- 8870207,
[email protected] Scriba: Jan en Tineke Domburg, Loevestein 42, 2352 KP Leiderdorp, tel. 071 – 5897816, e-mail:
[email protected] Penningmeester: P. Jasperse, Postbus 62, 2300 AB Leiden, tel. 071 - 5610122,
[email protected] Bankrekeningnr.: 1720266 t.n.v. Hervormde MarewijkgemeenteWijkkerk: Marekerk, Lange Mare 48, 2312 GS Leiden, tel. 071 - 5121208 Wijkkerk: Marekerk, Lange Mare 48, 2312 GS Leiden, tel. 071 - 5121208 Beheerder kerk en wijkgebouw: P. Breedijk, tel. 06 - 57721473 Website: www.marekerk.nl
Anno Domini 2012 Het is onze gewoonte om een nieuw jaar met goede wensen te beginnen. Sommigen hebben ook expliciet goede voornemens. Hoe staan wij in het leven? Als mensen waarin het vuur van het evangelie mag branden of als uitgedoofde mensen die wel zien wat er zal komen? Dat maakt nogal uit. Het is mijn wens en gebed dat wij een levende gemeente mogen blijven tezamen met de andere gemeentes/kerken in Leiden. Mag de gemeente een warm thuis zijn voor mensen die het onderweg lang niet altijd makkelijk hebben. We zijn op reis door de tijd naar het Koninkrijk van God. Wat een troost om te mogen weten dat de tijd niet van ons is, maar van de Here (Dominus).
periode van ziekte heeft haar leven ook verdiept, zoals zijzelf heeft verwoord. Wij hebben veel voor haar gebeden. Dat heeft een wederzijdse band gegeven. Op haar geboortedag, 8 december, was de dienst van Woord en Gebed. Deze werd gehouden in het Groene Kerkje te Oegstgeest. Het is een bijzondere dienst geworden met veel aanwezigen. Centraal stonden de woorden van Psalm 16. In vrede konden wij Jos begraven omdat zijzelf ook de
tijd ook weer doorgegeven mag worden aan de gemeente. De catechese op maandagavond blijf ik wel doen; de jongeren krijgen een uitzonderingspositie. Voor pastorale zaken kunt u in deze periode contact opnemen met ouderling Gerrit Sirag (071-5892028; gerritsirag@ hotmail.com). Voor meer algemene zaken kunt u aankloppen bij het scribaat, Jan & Tineke Domburg. ds. Ton Jacobs
Ontmoetingsmiddag voor ouderen Op woensdag 16 november kwamen 39 ouderen van onze gemeente samen in Rosenburch voor een ontmoetingsmiddag. Extra bijzonder dit keer, want het was 25 jaar geleden dat dit voor het
Nieuwe ambtsdragers In de nieuwjaarsmorgendienst was de bevestiging van (nieuwe) ambtsdragers. We zijn erg blij dat er vier nieuwe broeders zijn toegetreden tot de kerkenraad. Bas van der Hoeven en Victor van der Hoeven hebben in het verleden al zitting gehad in dit gezelschap. Voor Herman ten Hove en Joost Kosten is de kerkenraad helemaal nieuw. Naast deze mensen zijn Jaap-Jan Snoep en Mar in ‘t Veld herbevestigd. En zo mogen wij met vernieuwde kracht het nieuwe jaar beginnen. Nieuw is de taak als studentenouderling. Daar ben ik erg blij mee. Herman ten Hove mag inhoud gaan geven aan deze groep mensen in onze gemeente en stad. Graag wil ik u vragen om in uw voorbede aan het werk van de kerkenraad te denken.
vrede had gevonden. Wij wensen haar familie en vrienden Gods zegen toe in deze weg van moeten loslaten.
Overleden Op donderdag 1 december is overleden Jozina Cornelia Prins. Na een lange reis van ziekte, strijd en geloof is zij thuisgeroepen door de Here. Ze is 60 jaar oud geworden. Ruim een jaar is zij liefdevol verzorgd in het hospice Sint Elizabeth Gasthuishof. De
16 | Leids Kerkblad
Studieverlof Mijn nieuwe jaar mag beginnen met studeren. Van 2 januari t/m 18 februari trek ik me terug in de studeerkamer om me te gaan verdiepen in een aspect van het Oude Testament. Deze studie is gericht op verdieping, zodat het te zijner
eerst gebeurde. De ontmoetingsdag vindt twee keer per jaar plaats. Broeders en zusters die in verzorgings- of verpleeghuizen wonen, ouderen die fysiek niet meer in staat zijn de kerkdiensten bij te wonen én senioren die op zondag naar de Marekerk gaan, ontmoeten elkaar. In het voorjaar om met elkaar een bustocht te maken, in het najaar om samen te zijn en het Heilig Avondmaal te vieren.
Agenda ’s Middags leidde onze wijkpredikant Ton Jacobs een dienst waarin de tekenen van brood en wijn bediend mochten worden. Joop Brons begeleidde de samenzang op de piano. De ontmoetingsmiddag bood oudere gemeenteleden waardevolle momenten waarin elke broeder of zuster van nabij mocht ervaren onderdeel te zijn van de Marewijkgemeente, ook al kunnen zij de zondagse diensten in de Marekerk niet meer bezoeken. Juist dan is het fijn om met elkaar te zingen en te vieren, in plaats van luisteraar te zijn via de kerkradio. Ook hebben we samen genoten van een Chinees buffet. Na de maaltijd keerde iedereen weer huiswaarts, waarbij de autorijders onder de ouderen zoveel als mogelijk de andere broeders en zusters thuisbrachten. Met deze ontspannende activiteiten geeft de wijkdiaconie invulling aan het ouderendiaconaat, want omzien naar elkaar staat voorop. De wijkdiakenen
Alphadienst Op zondag 22 januari zal DV de vierde Alphadienst van het seizoen met het thema ‘Geloof in Uitvoering’ plaatsvinden. Ds. K. van den Berg zal de dienst leiden, die om 19.30 uur begint. We willen nadenken over ‘werk’. Zouden christenen anders met hun werk (moeten) omgaan? Mag je als christen carrière maken of gaat het alleen om dienen of zwoegen, zoals in het begin van de Bijbel te lezen is? Hoe ga je om met morele vraagstukken? Naar aanleiding van het verhaal van Daniël willen we deze vragen bespreken. Na de dienst staan koffie en thee klaar om na te praten. Iedereen is van harte welkom! De Alphadienstcommissie
Donderdag 19 januari Trouwdienst van Jan de Vries en Jojanneke Dekker in de Marekerk om 18.30 uur. Zondag 22 januari Vierde Alphadienst in het kader van ‘geloof in uitvoering’ (19.30 uur). Zondag 12 februari Deze zondag staat helemaal in het teken en zegel van het Heilig Avondmaal. Ds. Smaling, onze oud-predikant, zal deze dag onze voorganger zijn. Aswoensdag 22 februari Gezamenlijk begin van de Veertigdagentijd met de Leidse Binnenstadsgemeente en de Leidse Studenten Ekklesia. Om 18.30 uur sobere maaltijd, om 19.30 uur vesper in het hoogkoor van de Hooglandse Kerk (ingang via het Hooglandsche Huys). Zondag 26 februari Eerste lijdenszondag; ds. Jacobs hoopt dan zelf weer voor te gaan (na zeven weken studeren). In de voorbede extra aandacht voor de zieken.
pakken. ‘Het werd Katwijk niet vergund een christelijke enclave te vormen op het grondgebied van een heidense natie’, schrijft Van Deursen. Bovendien heeft hij, getuige de slotpagina’s, weinig hoop dat dit in de toekomst verandert. De secularisatie schrijdt voort, ook in Katwijk. Wat het boek - ondanks deze sombere tonen - lezenswaard maakt, is dat de in november overleden VU-historicus dit proces van secularisatie helder en overtuigend analyseert. Hoe komt het dat (sommige) Katwijkers hun geloof
Missionair Stadswerk Missionair ouderling Marewijkgemeente: Herman Paul,
[email protected]
Een christelijk dorp ontmoet de wereld ‘Ooit was Katwijk een christelijk dorp’, zegt Arie van Deursen in zijn laatste boek In Katwijk is alles anders (uitg. Bert Bakker). Maar hoe lang zal dat zo blijven? ‘Een christelijk dorp ontmoet de wereld’, luidt de ietwat onheilspellende ondertitel van zijn studie. Wie daarin proeft dat het ‘dorp’ het tegen de ‘wereld’ moeilijk kan volhouden, heeft een belangrijk thema uit het boek te
verloren? Uiteraard niet omdat ze Maarten ’t Hart hadden gelezen, hoe vaak diens naam ook klonk in waarschuwingen van dominees. Ook niet omdat ze een beter geloof hadden gevonden in het socialisme, in de wetenschap, of in Koning Voetbal. Nee, secularisatie wordt veroorzaakt door zulke gewone dingen als het strand, de aanwezigheid van
toeristen, de invoering van een vrije zaterdag, en de auto op de stoep. Secularisatie is een kwestie van identiteit die steeds minder door het christelijk geloof wordt bepaald. Het is op zondagmiddag denken: hé, ik ben niet alleen kerkganger, maar ook een mens, die van het leven mag genieten en er daarom eens lekker op uit trekt. Het is denken: hé, ik ben niet alleen christen, maar ook zakenman en ik wil goed geld verdienen. Daarom is secularisatie subtieler dan kerkverlating met slaande deuren en wapperende jaspanden. Er is immers christelijk gesproken niets mis met genieten en verdienen. Maar toch: wie zijn leven in stukjes opdeelt - christen, zakenman, levensgenieter - is bezig het geloof naar de marge van zijn leven te verbannen. Van Deursens boek is een aanrader, vind ik, omdat het geen moord en brand schreeuwt over dalend kerkbezoek, maar fijnzinnig in kaart brengt hoe geloven in een snel veranderend dorp als Katwijk steeds meer tegendraadse keuzes vergt. Wie niet bewust reflecteert op wat geloof betekent, zal geloof steeds meer ervaren als iets voor de zondag. Geloven in een seculiere tijd betekent dan ook: te midden van alle herrie steeds bewust de oren spitsen, om te luisteren naar de stem van het evangelie. En dat geldt, uiteraard, ook voor mensen buiten Katwijk. Herman Paul A.Th.van Deursen, In Katwijk is alles anders, Een christelijk dorp ontmoet de wereld, 1940-2005. (Uitgeverij Bert Bakker) ISBN 978 903 513 6571, prijs € 29.95
Leids Kerkblad | 17
Maranathawijk Wijkpredikant: Kerkelijk werker: Consulent: Scriba: Bankrekening: Wijkkerk: Internet: Kerkdienst op internet: Wijkcentrum: Beheerder: Auteur niet ondertekende artikelen:
Afscheid van de kerkenraad van Elly Venekamp-Van Hal Aan een ‘tijdperk’ komt een einde: in totaal heb ik 16 + 10 jaar in de kerkenraad van de Maranathawijk (voorheen Hervormd Morskwartier) gezeten. Maar dit jaar word ik 70 en dan is het wel mooi geweest. Ik zal het missen! Ik ben voorzitter geweest, ‘gewoon’ kerkenraadslid en nu al weer een hele tijd scriba. Eerst als diaken, de laatste paar jaar als ouderling. Altijd heb ik het werk met mijn hele inzet gedaan en ik heb er ook veel plezier en voldoening aan beleefd. Ik heb rustige periodes meegemaakt, maar ook heel turbulente. Om een paar punten te markeren: van hervormd en gereformeerd naar protestants. De sluiting van onze eigen kerk, de plannen die we hadden voor de bouw van een kerkelijk centrum met flats aan de Dijkstraat en het afwijzen daarvan, de sloop van de Maranathakerk, het samengaan in de kerkdienst in de Vredeskerk en de activiteiten daaromheen, het betrekken van een wijkcentrum aan de Topaaslaan. Het komen en gaan van predikanten en nu de komst van een kerkelijk werker. Een mix van pijnlijke en vreugdevolle gebeurtenissen. Ik heb veel mensen leren kennen, die in de meeste gevallen een meerwaarde aan mijn leven hebben gegeven. Daar ben ik dankbaar voor. Zonder deze activiteiten en contacten zou mijn leven minder ‘rijk’ geweest zijn. Ik heb geen opsomming willen geven van alles wat er gebeurd is in het kerkelijk Morskwartier c.q. kerkelijk Leiden en mijn rol daarin. Dat is verleden tijd en ik wil me liever richten op de toekomst. Eigenlijk kan ik me niet voorstellen hoe mijn leven er uit zal zien na het beëindigen van al deze werkzaamheden, ofschoon er altijd wel weer wat op je weg komt. Zo help ik sinds een paar maanden op het secretariaat van de diaconie met ‘klusjes’. Ben doet ook zulk werk op IT-gebied, dus dan maken we er
18 | Leids Kerkblad
vacant Mario Boelen, tel. 06 - 5190 3576, e-mail:
[email protected] ds. G.J. Venema (Vredeskerkgemeente, gegevens: zie aldaar) Bas van Velzen, Coornhertstraat 7, 2332 AN Leiden, tel. 5132551, e-mail:
[email protected] 240776, t.n.v. Protestantse Maranathawijkgemeente Leiden Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden www.vredeskerk-leiden.nl www.kerkomroep.nl De Wijkplaats, Topaaslaan 23, 2332 JC Leiden Karel Bakker, Smaragdlaan 45, tel.: 5765158 Mario Boelen
een gezellige dag van! Gelukkig hebben we twee fijne kinderen met daarbij behorende schoonkinderen en twee fantastische kleinkinderen. Die zullen ons leven wel vullen. Elly Venekamp
Nieuwe scriba Op 15 januari hoopt Bas van Velzen in het ambt van ouderling bevestigd te worden. Hij zal de taak van scriba op zich nemen. Bij deze hartelijk welkom in de kerkenraad aan Bas. We zien er naar uit met de nieuwgevormde - jonge - club ook weer nieuwe plannen te maken zodat de Maranathawijkgemeente met een nieuw toekomstperspectief kan voortborduren op de goede en belangrijke periode die achter ons ligt.
Afscheid ambtsdragers Tijdens een informele bijeenkomst, na de laatste kerkenraadsvergadering, hebben we in klein comité afscheid genomen van een aantal ambtsdragers: ouderling Lia van der Laan, ouderling-scriba Elly Venekamp–Van Hal, diaken Sam Anes, diaken Henk Middelkoop, ouderlingkerkrentmeester Willy van Hal én vaste notuliste Pauli Venekamp. Dit, onder het genot van een hapje, een drankje, en woorden van Koos Groen (voorzitter kerkenraad). Met een bloemetje, na gezellige onderlinge ontmoetingen en verhalen en vrolijk geluimd (ondanks de aanleiding voor dit samenzijn), keerden we allen huiswaarts. Ook hier, bij deze gelegenheid: nogmaals veel dank voor het vele werk dat jullie met veel liefde hebben gedaan! Vermeldenswaardig én bewonderenswaardig is dat jullie allen,
ook na dit afscheid nog, volop betrokken en actief willen blijven. Dus: weliswaar een afscheid, maar zeker ook ‘tot ziens’! In de dienst van 15 januari zullen wij formeel afscheid van hen nemen. Zij zullen dan, allen na vele jaren, van hun ambtstaken worden ontheven. Zij hopen velen in die dienst te begroeten.
Herkansing: gespreksgroep ‘Doornse Catechismus’ Sommigen onder ons kennen hem nog, de Heidelbergse Catechismus. Sommigen zullen er zelfs nog uit kunnen citeren; in vroeger tijden in bepaalde tradities verplichte kost bij de catechese. De Heidelbergse Catechismus is bedoeld als leerboek, ontstaan in de nadere reformatie, met daarin een beknopte calvinistisch/ gereformeerde theologie volgens een vraag-antwoord stramien. Inmiddels leven we in andere tijden met aloude maar ook hele nieuwe (levens) vragen over God, leven en dood, geloof, etc. En met andere (of soms helemaal geen) antwoorden. Daarom heeft recentelijk een aantal theologen de Doornse Cathechismus opgesteld. Doel: nieuwe antwoorden zoeken op die grote vragen die van alle tijden zijn. Over deze Doornse Cathechismus leidt Mario Boelen een maandelijkse gespreksgroep. In hoeverre zijn die aloude vragen ook onze vragen? En wat kunnen wij met die aloude en/of nieuwe antwoorden? Praktische details: hieronder, in onvervalste catechismusvraag en antwoord-stijl.
Agenda Wanneer? Maandelijks vanaf 26 januari, elke laatste donderdag van de maand, om 20.00 uur. Waar? Gebouw De Wijkplaats, Topaaslaan 23 (eind van de laan, bij de parkeerplaats) Aanmelden!! Bij Mario Boelen (zie boven)! Kosten? Een bijdrage voor koffie / thee / kopieën Benodigd? Doornse Catechismus, ISBN: 978 90 435 1746 1. ZELF AANSCHAFFEN bij de boekwinkel / via internet Deelnemers? Minimaal vijf, maximaal tien. Geen leeftijdsdoelgroep.
Fietsenspreekuur in De Wijkplaats In de Wijkplaats beginnen wij een fietsenspreekuur, in samenwerking met andere kerkelijk betrokkenen in de wijk. U kunt komen voor kleine reparaties aan uw fiets, met name wanneer het – om wat voor reden ook - moeilijk voor u is om hiervoor naar de fietsenmaker te gaan. Bandje plakken, kettinkje spannen, …, we doen het tegen kostprijs. Misschien kunt u het dan een volgende keer zelf. Hiermee hopen we de afhankelijke wijkbewoners in de wijk een dienst te bewijzen en meer in de wijk present te zijn. Zegt het voort. Wekelijks op de donderdagavond in de Wijkplaats, vanaf 19.00 uur.
Verslag bijeenkomst ‘Memento Mori. Mijn Uitvaart’ 16 december Deze voorlichting was voor een goed aantal mensen reden om naar De Wijkplaats te komen. Kerkelijk werker Mario Boelen en een voorlichter van een uitvaartorganisatie presenteerden allerlei facetten, mogelijkheden en ónmogelijkheden om een uitvaart vorm en inhoud te geven. Wat moet er zoal geregeld worden bij een uitvaart? En wat kun je (niet) verwachten van de kerk en van een kerkdienst? Waar moet je rekening mee houden en wat kun je zelf tevoren regelen. Het devies bleek toch vooral je wensen vast te leggen. Want alleen zo ben je zeker dat ‘je gaat zoals je bent’. En alleen zo kun je nabestaanden helpen, praktisch en troostend. Informatie en hulpmiddelen werden gepresenteerd, zoals het formulier waarop verschillende wensen rond een kerkelijke uitvaart kunnen worden vastgelegd. Verschillende aanwezigen spraken hun waardering uit voor dit initiatief. Onderzocht wordt of er op termijn een vervolg kan zijn. Ook na deze bijeenkomst kunt u informatie en hulp inwinnen bij Mario Boelen (zie boven).
Woensdag 18 januari 15.00 uur dienst Schouwenhove Donderdag19 januari 14.30 uur inloopmiddag Wijkplaats Woensdag 25 januari 20.00 uur kerkenraadsvergadering Donderdag 26 januari 20.00 uur gesprekskring ‘Doornse Catechismus’ (zie boven) Vrijdag 27 januari 14.30 uur bijbelgesprekskring Robijnhof Woensdag 15 februari 15.00 uur dienst Schouwenhove Donderdag16 februari 14.30 uur inloopmiddag Wijkplaats Donderdag 23 februari 20.00 uur gesprekskring ‘Doornse Catechismus’ Vrijdag 24 februari 14.30 uur bijbelgesprekskring Robijnhof Donderdag, wekelijks, 19.00 uur fietsenspreekuur Wijkplaats
Verantwoording Giften voor de wijk wijkwerk: mw./dhr. K. € 10,00; bloemengroet: mw. H-vdL € 20,00; mw. vK-vH € 20,00 (via HM) Collectes Schouwenhove 15 juni: € 108,00; 21 september € 30,40; 16 november € 55,50 De opbrengsten uit Schouwenhove liggen telkens tientjes hoger, maar in de aanloopfase worden ook onkosten uit collectes betaald (bloemen, opknappen lessenaar enz.).
Opbrengst collecte Robijnhof 7 september: € 147,00 Istihazacommissie inhoud busje € 181,00; gift mw. O-T € 75,00 Als u onze zustergemeente in Istihaza wilt steunen: banknummer 63592 t.n.v. Istihazacommissie, Leiden. Er wordt weer een reis gepland in april 2012. Hartelijk dank voor alle giften! Elly Venekamp
Leids Kerkblad | 19
Vredeskerk Predikant: dr. G.J. Venema, Van den Brandelerkade 24, 2313 GW Leiden, tel. 071 – 5137919,
[email protected] Scriba: mw. R. Smit, p/a Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden,
[email protected] Penningmeester: Th. Weizenbach, Van Vollenhovenkade 5, 2313 GG Leiden, tel. 071 – 5149092 Bankrekeningnr.: 8285572 t.n.v. Protestantse wijkgemeente Vredeskerk Wijkkerk: Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden, tel. 071 - 5142317 Koster/beheerder: H. Holswilder,
[email protected] Wijkcentrum ‘Staalwijk’: Herenstraat 45, 2313 AF Leiden, tel. 071 – 5143666; verhuur via mw. J. van Rossen, tel. 071 – 5128692,
[email protected] Website: www.vredeskerk-leiden.nl
Actie Kerkbalans 2012 – Wat is de kerk jou waard? In de maand januari wordt gewoontegetrouw de Actie Kerkbalans gehouden. Het woord zegt het al: de balans tussen kerkelijke activiteiten, predikantsplaatsen en kerkgebouwen enerzijds en de hiervoor benodigde financiële middelen anderzijds, dient in evenwicht te zijn. Zo kan het kerkenwerk, ook in onze Vredeskerk, het komende jaar en de volgende jaren doorgaan. Aan een ieder van u wordt gevraagd om naar vermogen bij te dragen aan de benodigde geldelijke middelen. Dat ook onze kerk met stijgende kosten te maken heeft, zal u niet verrassen. In de week van 16 januari ontvangt u de envelop met informatie en toezeggingsformulier. In de week daarop, tussen 23 en 25 januari, wordt uw antwoord bij u opgehaald. In een aantal gevallen wordt u verzocht uw antwoord per post te retourneren. Wilt u de antwoordenvelop tijdig klaarmaken, zodat u deze direct aan onze medewerker kunt meegeven, of tijdig kunt posten? Hartelijk dank voor uw medewerking en gulle gave, Mark Zwijsen, wijkkerkrentmeester
Jubileum Henk Holswilder Deze maand viert Henk Holswilder alweer zijn eerste jubileum als koster van
de Vredeskerk. Niet alleen zijn wij hem daarvoor zeer dankbaar, wij hopen ook nog jaren van zijn goede zorgen, zijn bijzondere ideeën en inbreng en zijn vrolijke aanwezigheid te genieten!
Gebedenboek Het is u wellicht opgevallen wanneer u de dienst in de Vredeskerk bijwoont: de diaken van dienst draagt bij binnenkomst het gebedenboek mee en legt het op de liturgische tafel. Tijdens de dienst van gebeden en gaven wordt het boek geopend en bidt de diaken de voorbeden. De meeste voorbeden zijn overwogen en geformuleerd in de week vóór de betreffende zondag, maar het kunnen ook gebeden zijn waarom verzocht is door degenen die in de dienst aanwezig zijn. Het is goed er nog eens op te wijzen dat u voorafgaand aan de dienst een gebedsintentie kunt opschrijven in het gebedenboek. Dat kan tot vijf minuten voor aanvang van de dienst. De diaken van dienst zal die intenties in overleg met de voorganger verwerken in de gebeden. Momenteel denken we na over de mogelijkheid het gebedenboek een plek te geven waardoor ook op doordeweekse dagen gebedsintenties kunnen worden opgeschreven en dus niet alleen vlak voor aanvang van de dienst. We hopen een goede vorm te vinden om deze wens te realiseren!
Geloven met kinderen, geloven in kinderen Van verschillende kanten bereikte ons het verzoek om een nieuwe kring te starten voor ouders met jonge kinderen. Het heeft even geduurd voordat
20 | Leids Kerkblad
we op dit verzoek konden ingaan, maar nu is het dan toch zo ver. Een aantal keer per jaar komen we bijeen om te praten over zaken met betrekking tot opvoeding en geloof: Wat vertel je je kind over God en geloof? Geloof je zelf wat je je kind wilt vertellen? Wat betekent het voor ouders en kinderen om betrokken te zijn bij de kerk? Een eerste open avond voor ouders die geïnteresseerd zijn, wordt gehouden op woensdag 15 februari in de Vredeskerk, aanvang 20.30 uur. Ouders met kinderen in de leeftijd van nul tot tien jaar zullen worden aangeschreven en uitgenodigd. Heeft u geen uitnodiging ontvangen, maar wel interesse? Laat het dan weten aan dominee Venema (adresgegevens hierboven).
Oproep vrijwilligers Oud Papier Aktie Al ruim 30 jaar staat op de eerste maandag en dinsdag van de maand een container aan de Zeemanlaan, waar wijkbewoners, maar vaak ook mensen van ver buiten de wijk, hun oud papier kunnen inleveren. Daarnaast wordt op vele adressen met een aanhanger oud papier opgehaald, als het onmogelijk is om het zelf te brengen. De opbrengst is de laatste jaren gemiddeld € 360,00 per maand. Hiermee worden Bijbels, Bijbelse lectuur en vertaalprojecten gefinancierd, bestemd voor kerken en christelijke groeperingen die dat niet zelf kunnen betalen. Deze Oud Papier Actie is een oecumenisch project van de Vredeskerkwijkgemeente en de Petrusparochie. Maar dit gaat, zoals overal, niet vanzelf! Vele vrijwilligers zijn elke maand trouw in de weer om deze actie in goede banen te leiden. Velen doen dit dan ook al jaren achtereen. En dan komt er soms een tijd dat men moet stoppen. Vandaar deze oproep: we zijn op zoek naar vier enthousiaste vrijwilligers!
Vredeskerkcheque naar Serious Request Eind december gingen de kinderen en jongeren van de Vredeskerk samen naar Het Glazen Huis op de Leidse Beestenmarkt. Daar hebben zij het geld aangeboden dat zij de afgelopen tijd hebben ingezameld voor Serious Request. Een eindbedrag van € 867,95! Op de foto hiernaast ziet u een – helaas wat vage – impressie van het Glazen Huis, met dj Gerard Ekdom, en rechtsonder op de voorgrond de cheque van de Vredeskerk.
Wie heeft 1x per maand op de eerste maandag OF daaropvolgende dinsdag van de maand twee uur tijd over om te helpen met het in ontvangst nemen van het oud papier bij de container? Het gaat om een periode van twee uur achtereen op de maandag tussen 8 uur ‘s morgens en 6 uur ’s avonds OF op de dinsdag tussen 8 uur ’s morgens en 3 uur ’s middags. Kortom: het gaat maar om twee uur per maand!! Verder zijn we op zoek naar iemand (of liever nog, een koppel), die met de aanhanger van de kerk langs diverse adressen wil rijden om papier op te halen om naar de container te brengen. Dit vergt wat meer tijd, namenlijk de hele eerste maandag van de maand. Ook kan erover gedacht worden deze functie te splitsen in een ochtend- en middagploeg. In 2012 staat de oudpapiercontainer weer aan de Zeemanlaan op de volgende data: 6 en 7 februari, 5 en 6 maart, 2 en 3 april, 7 en 8 mei, 4 en 5 juni, 2 en 3 juli, 6 en 7 augustus, 3 en 4 september, 1 en 2 oktober, 5 en 6 november, 3 en 4 december. In de Vredeskerk en in de Petrusparochie doen we deze weken een dringend beroep op uw inzet. Het kan toch niet zo zijn dat we de actie moeten stoppen wegens gebrek aan vrijwilligers! Dan gaat een project van 30 jaar verloren en daarmee elke maand € 360,00 voor het goede doel!! Meldt u dus aan voor enkele uren of een dagdeel per maand!! Dit kunt u doen bij Arend Vording, tel 5143479 of Astrid Krispijn, tel 5143700.
Rondom de eredienst Vertrekkende en komende ambtsdragers Op zondag 15 januari zullen ambtsdragers uit de Maranathawijkgemeente die vele jaren hun wijkgemeente en de Protestantse Gemeente te Leiden hebben gediend, hun ambt neerleggen. Daarmee nemen zij afscheid van de kerkenraad van de Maranathawijk (zie hiervoor de rubriek van de Maranathawijkgemeente). Tijdens de dienst zullen we tevens stilstaan bij het feit dat enkele ambtsdragers uit de Vredeskerkgemeente bereid zijn gevonden tot een tweede termijn van vier jaar. Dit is zeer verheugend, want het is een teken van betrokkenheid en goed voor de continuïteit! Hun namen: ouderlingen Monica van der Plaat en Roelien Smit, ouderling-kerkrentmeester Theo Weizenbach en diaken Willemien van Pijkeren. Ten slotte zullen op deze dag gemeenteleden worden bevestigd in het ambt: voor de Maranathawijkgemeente Bas van Velzen; voor de Vredeskerkgemeente zijn de namen op het moment van schrijven nog niet met zekerheid bekend. Oecumenische dienst Zoals gebruikelijk vieren we in januari een oecumenische dienst van Tafel en Schrift in de Vredeskerk, samen met de Oud-Katholieke Parochie en Evangelisch Lutherse Gemeente, en wel op zondag 22 januari. De verkondiging wordt verzorgd door pastoor Brommet, dominee Venema is liturg bij de tafelviering. Medewerking wordt verleend door de cantorij van de Vredeskerk o.l.v. Liesbeth Boertien. ‘Dromen van toekomst’ Op zondag 12 februari vieren we een dienst samen met kinderen en leerkrachten van basisschool Roomburg. Thema van de dienst is ‘Dromen van toekomst’. In deze dienst zullen profeten vertellen over hun dromen en visioenen van een nieuwe toekomst. Eén van hen is Ezechiël. Van hem zullen we komende tijd vaker horen, maar daarover meer in het volgende nummer van dit kerkblad. De diensten met Kerst en op 1 januari waren bijzonder: we hebben inspiratie gedeeld én ontvangen. Ik hoop dat u anno Domini 2012 vanuit deze inspiratie zult leven! Met een hartelijke groet, dominee René Venema
Leids Kerkblad | 21
Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest Predikant: Jongerenwerker: Missionair-diaconaalwerker: Scriba: Penningmeester: Bankrekeningnr.: Geluidsopname vieringen: Wijkkerk: Wijkcentrum: Website:
Een nieuw jaar – Marcusjaar! Het kerkelijk jaar begon in de adventstijd en we lazen Jesaja en Psalm 24. Nu, in het nieuwe jaar, gaan we met Marcus beginnen. En ik beloof u, dat wordt een feest! Het rooster laat er lezingen uit Johannes doorheen lopen, daar gruw ik van, want Marcus en Johannes liggen zeer ver uit elkaar, niet alleen in jaren (Johannes is ongeveer dertig jaar later geschreven), maar ook en heel sterk in theologie, in wijze van denken en vertellen. Ik neem mij voor om volgend jaar veel uit Johannes te preken, dit jaar wil ik graag alleen Marcus aan het woord laten. Marcus wil laten zien, dat met Jezus het koninkrijk van God gekomen is: alles wordt nu anders! God laat zien hoe Hij mensen liefheeft en daardoor worden mensen verlost, genezen, bevrijd en vernieuwd. Jezus laat dat in zijn leven en daden zien en dat vertelt Marcus in verhalen. Er wordt vaak gezegd dat Marcus haast heeft. Dat klopt. Het woordje meteen of terstond (Grieks euthus) komt bij hem in zestien hoofdstukken 42 keer voor. Hij heeft bijna geen redevoeringen (slechts één, in Marcus 13 – de apocalyptische rede over de laatste dingen. Verder niet!). Maar er wordt ook vaak gezegd dat Marcus zich spoedt naar het kruis. En
22 | Leids Kerkblad
Piet Warmenhoven, tel. 071 – 3100007,
[email protected] Pieter Nauta, tel. 06 81494568,
[email protected] Sity Smedinga, tel. 06 81118017,
[email protected] H. van der Vlist, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB Leiden, tel. 071 – 5790677 mw. E.T. van der Vlist-Zandstra, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB Leiden, tel. 071 – 5790677 534930 t.n.v. penningmeester Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest Siem Roosendaal, Jacob van Campenlaan 100, 2321 GG Leiden, tel. 071 – 5728274 Antoniuskerk, Boshuizerlaan 11, 2321 TS Leiden (vieringen: zondag 09.15 uur) ‘De Verdieping’, Stevensbloem 269, 2331 JD Leiden, tel. 071 – 8882393 http://leidenzuidwest.protestantsekerk.net
dat is volgens mij niet juist. Marcus is wel het kortst, maar de afzonderlijke verhalen zijn bij hem langer en staan vol details, die Matteüs en Lucas kennelijk niet aanspraken en die ze dan ook weglieten. Ten onrechte, want Marcus schrijft geen woord teveel. Al die kleine gegevens hebben een diepe zin! Voor mij zijn die verhalen puur goud. Ze laten God zien in zijn ontferming, bevrijding en genezing van alles wat mensen gevangen houdt, ze star, angstig en ongelukkig maakt! Ze zijn daarnaast sterk theocentrisch, niet christocentrisch! Ik ben ervan overtuigd dat Jezus verbijsterd (en ook woedend en bitter!) zou reageren als hij zou horen hoe het geloof van zijn leerlingen in onze tijd niet God en zijn koninkrijk tot kern en hoogtepunt heeft, maar dat veel christenen een soort Jezulatrie bedrijven. Latrie naar het Griekse latreia: afgodendienst, een sterk woord en dat bedoel ik ook. Als God ver weg en streng en onbenaderbaar wordt en Jezus als onze lieve Heer die pijn moet komen verzachten, dan zijn we een quasi-christelijke sekte geworden. Dan hebben we het Oude Testament verminkt en tandeloos gemaakt, dan zitten we op het (wezenlijk antisemitische) spoor waar de kerk vele eeuwen op gezeten heeft en - naar ik meen - vaak nog zit. Er is in het
tweede testament geen beter geneesmiddel voor deze afgodendienst dan de verhalen van Marcus. Ik hoop dat u die ontdekking met mij mee gaat doen, dit kerkelijke jaar! Piet Warmenhoven
Oecumene Het was een bijzonder moment. Op vrijdagavond 23 december verzamelden zich na 19.00 uur allerlei mensen bij de Hartebrugkerk voor de Lichtprocessie naar de Beestenmarkt! Wij waren met velen tezamen gekomen! Verschillende kerken hadden in eigen kring acties gevoerd en met elkaar brachten we het geld naar de Beestenmarkt. Het geld werd verzameld in een klein kerkje en wij kwamen uit op het eind bedrag van € 3.900,00! Bij al die mensen die op het plein verzameld waren hebben we, naast al het geluid van muziek en acties, ons lied in alle bescheidenheid laten klinken. In de week van 15 tot 22 januari is de Week van Gebed voor de Eenheid van de Christenen. Het thema van deze week is ‘winnen met gevouwen handen’ uit 1 Korintiers 15: 51-58. In de actie rondom Serious Request hebben we ook genoemd dat bidden één van de taken is van de kerken. ‘Omzien naar elkaar’ is een andere taak. Wat verbindt ons met
Agenda andere christenen? Wat geloven we gemeenschappelijk? En hoe kunnen we dat gemeenschappelijke inzetten in de samenleving? Wat kunnen we ‘winnen’ met elkaar? Winnen is niet bedoeld als in een wedstrijd: wat kan ik winnen of verliezen? Winnen is bedoeld als: wat kan er positief veranderen? Toen we met elkaar als kerken over de Haarlemmerstraat liepen en op de Beestenmarkt met elkaar stonden te zingen, waren we bezig met de diepe essenties van geloven en van kerk in de samenleving zijn. Ik hoop dat we zo de week van de Eenheid in mogen gaan. Sity Smedinga
Kerst en scholen in de wijk Zuidwest is een grote kerkelijke wijk met veel scholen. Jeugdwerk kan alleen door samenwerking met de scholen. Zo ook in de afgelopen kerstperiode. Opnieuw vierde basisschool De Zwaluw uit de Stevenshof haar kerstfeest in een stampvolle Antoniuskerk. Ook hierbij was weer een aantal gemeenteleden aanwezig. Kinderen uit verschillende klassen voerden samen een musical op over de herberg De Stilte. Die maakt haar naam niet waar door de geboorte van een bijzonder kind, dat voor veel opschudding zorgt. Een koperblaasensemble van K&G verzorgde de muzikale ondersteuning. Aan het einde sprak ik een gebed uit en gaf de zegen mee. Diezelfde week was er een sfeervolle kerstviering op De Sleutelbloem. De kinderen presenteerden een zelfbedacht goed-nieuws-journaal om tegenwicht te bieden aan al het slechte nieuws in de wereld. Vol goede plannen om zich in te zetten voor andere kinderen, mensen in armoede en oudere mensen. Daarna een heerlijk kerstdiner in prachtig versierde klaslokalen met allerlei zelfgemaakte lekkernijen uit de Marokkaanse en Turkse keuken. Er was veel meer dan we op konden. Hoe kan het nu meer Kerst zijn dan wanneer je als moslim en christen samen lacht, zingt, eten in overvloed hebt en dat met elkaar deelt? Pieter Nauta
Een leerhuis Oude Testament! Het Oude Testament, wat moeten we daarmee? God ontoegankelijk en ongenaakbaar, oorlogen waarin volkeren moeten worden uitgemoord - genocide - vreselijke dingen in naam van God! Alle vooroordelen tegen het Oude Testament in een zin. Niet makkelijk te weerleggen. Maar …. het Nieuwe Testament kunnen we niet begrijpen als we ons niet eerst verdiepen in het Oude. Dat Oude Testament was voor Jezus wèl de hele Bijbel en hij leert: ‘geen streepje of puntje ervan mag weg!’
17 januari - 15.00 uur Bijbeluur, Rosenburch 18 januari - 10.00 uur Themaochtend, Antoniuskerk 20 januari - 16-18 uur Leerhuis Oude Testament, De Verdieping 25 januari - 10.00 uur Mantelzorgontmoeting, Antoniuskerk 26 januari - 10.00 uur Bijbelkring, Antoniuskerk 26 januari - 13.30 uur Bijbelkring, De Verdieping 27 januari - 18.00 uur Maaltijd en levensvragen, De Verdieping (graag opgave voor 25 januari, 071-3100007) 3 februari - 16.00 uur Leerhuis Oude Testament, De Verdieping 7 februari - 14.30 uur Soos, vergaderzaal Antoniuskerk 8 februari - 14.00 uur Bijbelkring, Parelvissers 9 februari - 10.00 uur Bijbelkring, Antoniuskerk 9 februari - 13.30 uur Bijbelkring, De Verdieping 15 februari - 10.00 uur Themaochtend, De Verdieping 17 februari - 16.00 uur Leerhuis Oude Testament, De Verdieping 23 februari - 10.00 uur Bijbelkring, Antoniuskerk 23 februari - 13.30 uur Bijbelkring, De Verdieping 24 februari - 18.00 uur Maaltijd en levensvragen, De Verdieping (graag opgave voor 22 februari, 071-3100007) 29 februari - 10.00 uur Mantelzorgontmoeting, Antoniuskerk
Leerhuis, zes vrijdagmiddagen van 16.00-18.00 uur, tweewekelijks in De Verdieping in de Stevenshof. Eerste bijeenkomst op 20 januari, daarna 3 en 17 februari, en 2, 16 en 30 maart. Er doet ook een aantal mensen uit de Merenwijk mee. Dat maakt het leuker, precies waar de Protestantse Gemeente te Leiden naar toe wil: samenwerkende wijkgemeenten, de PGL verwevend tot één organisch geheel. Er zijn ook mensen uit onze wijk nodig! Opgave graag bij mij tel. 3100007 of
[email protected].
In memoriam Andries (André) Immink, 24 oktober 1940 Leiden - 30 november 2011 In Leiden lopen veel mensen rond die hun EHBO-diploma aan André Immink te danken hebben.
Hij was al 43 jaar lid van de Eerste Leidse EHBO-brigade, later kaderinstructeur en voorzitter. Ook was hij erelid van de Leidse Reddingsbrigade. Hij was een goede organisator en zette zich voor honderd procent in. Tegelijk een erg gesloten mens. Een harde werker met een goed hart, zorgzaam voor wie hem lief waren, maar geen prater. Hij liet zijn goede hart zien in zijn daden, maar had er geen woorden voor. Ook niet voor zijn geloof. De laatste jaren, toen hij ernstig ziek werd, was hij emotioneler. Ook toen zonder veel woorden. En het ging altijd goed. We hebben hem begraven met de woorden van hun trouwtekst: Dient elkaar door de liefde – Galaten 5:13. Hij laat een grote leegte achter. Piet F. Warmenhoven
Leids Kerkblad | 23
Oecumenische geloofsgemeenschap Merenwijk Pastores: pastor J.A. van der Bie, p/a Watermolen 1, 2317 ST Leiden, tel. 071 - 5220655,
[email protected], ds. J.F. Boon, p/a Watermolen 1, 2317 ST Leiden, tel. 071 - 5222723,
[email protected] mw. ds. E.S. Smidt, p/a Watermolen 1, 2317 ST Leiden, tel. 071 - 5284909,
[email protected] Wijkkerkenraad: voorzitter ds. J.F. Boon,
[email protected]; scriba O. Bloem,
[email protected] Algemene Kerkelijke Merenwijkraad: voorzitter mw. Ingrid (I.J.A.M.) Weitenberg, p/a Watermolen 1, 2317 ST Leiden, tel. 071 - 5211963,
[email protected], secretaris mw. A.J. Delleman,
[email protected] Bankrekeningnr: ING 2581191 t.n.v. Algemene Kerkelijke Merenwijkraad Kerkelijk Centrum de Regenboog, Watermolen 1 2317ST Leiden,tel. 071 - 5212858 Koster-beheerder: R. van Heijningen:
[email protected] Website: www.deregenboogmerenwijk.nl
Nieuwe voorzitter Protestantse wijkkerkenraad Merenwijk Ds. John Boon is de afgelopen jaren voorzitter van de Protestantse wijkkerkenraad Merenwijk geweest. Hij bereikt volgend jaar de pensioenleeftijd. Omdat hij niemand voor de voeten wil lopen in de besluitvorming hoe het verder moet, heeft hij het voorzitterschap neergelegd. Gelukkig is Peterhans van den Broek bereid gevonden om voorzitter van de wijkkerkenraad te worden. Hij is jaren voorzitter geweest van de Diaconie van de Protestantse Gemeente Leiden en is goed op de hoogte met het reilen en zeilen van de PGL. De PGL moet uiteindelijk besluiten nemen over de toekomst van de Merenwijk, nu ook langs lijnen van een lopend vitaliseringsproces binnen de PGL. De wijkkerkenraad heeft eensgezind ingestemd met het aanbod van Peterhans van den Broek en zal zich de komende maanden intensief met bovengenoemde zaken bezighouden. Peterhans is in de dienst van 18 december bevestigd als diaken van de Protestantse wijkgemeente Merenwijk.
februari willen we in ieder geval een definitief besluit nemen over de hoogte van het podium en de zaalopstelling. Daarna zullen we - na het genoemde overleg - spoedig een begin maken met de plannen voor de verdere inrichting van de kerkzaal, zoals een stilte hoek voor het voorbedenboek, een doopvont, een collecteschaal en bijpassende kaarsenstandaards.
De zilversmid heeft ons alleen zijn materiaalkosten berekend, omdat hij op die manier een bijdrage wil leveren aan de oecumenische ontwikkeling in de Regenboog. We zijn Bern Hardt zeer erkentelijk voor het enthousiasme waarmee hij deze opdracht heeft uitgevoerd. We zullen bij de viering van de maaltijd/eucharistie dankbaar gebruik maken van het werk van zijn handen.
De nieuwe bekers zijn klaar! Zondag 18 december werden in de viering de nieuwe liturgische bekers getoond. De nieuwe bekers waren een wens van de AKM om de viering van de eucharistie in de Regenboog meer volgens de rooms-katholieke liturgische voorschriften te kunnen laten plaatsvin-
De Regenboog was goed gevuld toen de voorzitter van de AKM, Ingrid Weitenberg, de aanwezigen welkom heette voor een bijzondere kerstsamenzang op zondag 18 december. Voorafgaand aan de uitvoering van ‘The Promise of Christmas’, gecomponeerd door Dan Burgess, werden door de leden van de Christelijke Gemengde Zangvereniging ‘Excelsior’ uit Lisse en het ‘Regenboogkoor’ samen met de aanwezigen traditionele kerstliederen gezongen. The Promise of Christmas is een muziekstuk dat in 1990 voor het eerst werd uitgevoerd in Nederland en ongekende reacties losmaakte bij het publiek. De compositie bestaat uit elf delen en is een ontroerend en machtig getuigenis van het kerstgebeuren. Van de ouverture tot de finale wordt Gods plan met de wereld, Zijn beloften, de lijn van de geschiedenis waarin die beloften waarheid worden en de hoop die voortkomt uit deze heilsgeschiedenis, beschreven.
KERKZAAL De afgelopen weken hebben velen hun ervaring met ons gedeeld over de nieuwe opstelling in de kerkzaal. Je kunt de reacties globaal samenvatten als een waardering voor de opstelling van de stoelen en een verlangen naar een hoger podium. De Commissie kerkzaal heeft een voorstel uitgewerkt en voorgelegd aan de AKM en de Stichting Beheer. Het resultaat van deze consultaties zal weer aan de geloofsgemeenschap worden voorgelegd. Met de kerstdagen was het podium weer op de oude hoogte. Heel januari is het podium op tweederde van de hoogte. In
24 | Leids Kerkblad
den. De AKM besloot drie van de zes bekers om te laten werken tot brede kelken. De Duitse zilversmid Bern Hardt, die ook de andere bekers heeft gemaakt, heeft deze opdracht uitgevoerd. Hardt ontwierp een nieuwe ‘Romeinse’ kelkvorm, vanuit de katholieke traditie. Het was uit verschillende oogpunten niet mogelijk de ‘oude’ bekers te hergebruiken. Dus maakte hij bekers uit nieuw materiaal met nieuwe houten voeten.
Treffend is de eenheid tussen woord en muziek, waarvan de melodieën (variërend van ingetogen tot triomfantelijk, ontroerend en feestelijk) moeiteloos in elkaar overlopen.
Agenda Dirigente Marja Goudzwaard had de algehele muzikale leiding. Organist Dirk Out begeleidde de koren vakkundig. De solo’s werden met overgave gezongen door Cees Hanenburg (Gabriel), Jos Huisman (Maria), Erwin Hazelaar (Simeon) en Nardy Gros (slotlied). Een bijzondere rol was weggelegd voor Christel Goudzwaard die in perfect Engels op de juiste toon de tekst van de verteller voorlas. De aanwezigen hadden de Nederlandse vertaling ter beschikking. Na afloop kregen de koren een staande ovatie van het publiek en werden er bloemen uitgereikt, waarbij ook de vaste organist Wilfred van de Wal werd bedankt voor zijn belangrijk aandeel in de voorbereiding. De avond werd besloten met het zingen van het ‘Ere zij God’. In groepjes bleven mensen nog wat napraten over de belevenis van deze avond. De kerstzangavond, een goede jaarlijkse traditie, waar altijd naar wordt uitgekeken. Jong Volwassenen Op maandag 16 januari zal er weer een bijeenkomst zijn van de jongvolwassenen. Ben je in de leeftijd van ong. 25-35 en zou je het leuk vinden met leeftijdsgenoten over het leven en het geloof te praten en na te denken, dan ben je van harte welkom bij deze groep. Voor informatie kun je terecht bij Corine Knoester (
[email protected]) Een goed gesprek Elke tweede donderdag van de maand is er een goed gesprek rond een aantal thema’s uit de boekjes Uitgesproken protestant (E. Asscher en J. Offringa, € 7,50) en Na een gezonde geloofscrisis (J. Offringa, € 11,00). De vragen die daarin aan bod komen raken zowel protestanten als rooms-katholieken. Dus is het de bedoeling dat in het gesprek uit beide geloofstradities gespreksargumenten worden aangedragen. Beide boekjes zijn via website (Uitgeverij Skandalon: www.skandalon.nl) of boekhandel verkrijgbaar. Graag van tevoren even aan- of afmelden bij John Boon.
LEERHUIS OUDE TESTAMENT Een aantal jaren heeft Ab Ridder het leerhuis Oude Testament verzorgd. Daarvoor zijn we hem zeer erkentelijk. Voor het komend seizoen moeten we uitzien naar een nieuwe leermeester. Ds. Piet Warmenhoven uit Leiden Zuidwest is graag bereid zijn brede kennis en jarenlange ervaring op dit gebied met ons te delen. Bij voldoende deelnemers starten we op vrijdagmiddag 20 januari om 16.00 uur.
Repetitie Spetters: elke maandag van 18.30 tot 19.15 uur Morgengebed: elke woensdag van 09.30 tot 09.45 uur Inloop koffieochtend: elke woensdag van 10.00 tot 12.00 uur Repetitie Regenboogkoor: elke woensdag van 20.00 tot 22.00 uur Inzamelen oud papier, metaal en kleding: elke eerste donderdag van de maand van 09.00 tot 21.00 uur Mothers Prayers: elke eerste vrijdag van de maand van 10.30 tot 12.00 uur Regenboogdis: elke laatste vrijdag van de maand van 18.00 tot 20.00 uur Regenboog open: elke werkdag van 10.00 tot 12.00 uur Stiltecentrum open: elke werkdag van 10.00 tot 12.00 uur
We schuiven aan bij geïnteresseerden uit Leiden Zuidwest in De Verdieping, Stevensbloem 269 (boven de Digros in de Stevenshof). Het Leerhuis omvat zes bijeenkomsten die om de 14 dagen plaatsvinden. Het karakter van de bijeenkomsten is die van een inleiding in het Oude Testament, waarbij het accent ligt op de betekenis die dit Bijbeldeel heeft voor het verstaan van wie Jezus is. Elke bijeenkomst staat op zichzelf. Er worden zes verhalen behandeld: twee uit de Thora, twee uit de Profeten en twee uit de geschriften. We starten op 20 januari met Genesis 3:1-7, de Zondeval. Belangstellenden kunnen zich voor een eerste kennismakingsbijeenkomst opgeven bij ds. Warmenhoven (
[email protected], tel. 3100007).
Scratchdagen in De Regenboog In het kader van 40 jaar oecumene in de Merenwijk wordt op zaterdag 21 januari een instrumentale scratchdag gehouden. Inhoudelijke informatie over deze dag vindt u in het vorige nummer van het Leids Kerkblad (pag. 25).
Looddag 2011 een succes De Landelijke Oecumenische Ontmoetings Dag bracht mensen uit alle delen van het land naar de Regenboog. Dagvoorzitter drs. Henk van Hout keek terug op de gebeurtenissen van het afgelopen jaar. Professor Christiane Berkvens gaf een powerpoint presentatie over het thema van de dag De Hoop. Ze relateerde de hoop aan onze cultuur en de Bijbel en droeg daarbij interessante citaten aan. Zoals van Vaclav Havel: ‘Hoop is niet hetzelfde als optimisme. Evenmin is het de overtuiging dat iets goed zal aflopen. Wel is het de zekerheid dat iets zinvol is, afgezien van de afloop, het resultaat’. ’s Middags konden bezoekers kiezen uit vijf workshops om het thema De Hoop verder uit te werken. Daarvan werd in een voltallige zitting verslag gedaan. Na een korte viering droeg Frans Voets het stokje over aan de gemeenschap van Rotterdam Omoord, waar in 2012 de Looddag gehouden zal worden.
Oók in het kader van ons jubileum organiseren we voor kinderen tussen de 4 en 12 jaar een muzikale scratchdag. Op zaterdag 11 februari wordt in De Regenboog de musical Het Geschenk ingestudeerd en uitgevoerd. Het Geschenk is een musical rond het verhaal van Naäman (2 Koningen 5), een rijke man die een groot probleem heeft dat niemand kan oplossen. Tot de slavin Alma een goede raad voor hem heeft die alles zal veranderen. Een voorstelling over hoe iets kleins, iets groots teweeg kan brengen. Kinderen uit heel Leiden zijn welkom om mee te zingen, te dansen en te spelen. Uitgebreidere informatie vindt u op de website www.deregenboogmerenwijk.nl
Leids Kerkblad | 25
Evangelisch-Lutherse Gemeente Predikant: vacature Voorzitter kerkenraad: mw. G. Graner-Bijma, Westerdreef 145, 2161 GR Lisse, tel. 0252 – 414887,
[email protected] Secretaris kerkenraad: mw. C.C. Pet-Vonk, Muiderkring 217, 2332 BP Leiden, tel. 071 – 5762782,
[email protected] Bankrekeningnrs: 103946 en 451024303 t.n.v. ELG Leiden te Lisse Kerk en consistorie: Hooglandse Kerkgracht 26 en 28, 2312 HV Leiden, tel. 071 – 5140783,
[email protected] Kosterij: mw. H.J. Schotsman, Middelweg 36, 2312 KL Leiden, tel. 071 – 5140783,
[email protected] Website: www.luthersekerkleiden.nl
Epifanie In het kerkelijk jaar zijn we nu gekomen in de tijd van de zondagen na Epifanie, de Openbaring van de Heer. Dit zijn drie belangrijke momenten uit het leven van Jezus:
Aanbidding der Wijzen
Tevens is een commissie ingesteld die een nieuw te benoemen organist gaat beoordelen. Door de kerkenraad is goedkeuring verleend aan de begrotingen van kerk en diaconie voor het boekjaar 2012. Bij beide begrotingen zijn de ontvangsten en uitgaven in evenwicht.
In de aanbidding van de wijzen uit het Oosten zien we de vervulling van de profetie van Jesaja: ‘Sta op, word licht, Jeruzalem! De Heer zal zijn licht doen stralen in Jeruzalem, zodat de heidenvolken er heen zullen optrekken’. Adventsontbijt De goddelijke liefde is verschenen Foto: Fresco ‘De Bruiloft van Kana’ in Cappella Scrovegni (Padua), Het was ’s morgens al in Jeruzalem en wel in de Giotto di Bondone, 1304-1306 vroeg een gezellige persoon van Jezus. drukte in de keuken Matteüs meldt dat enkele heidense veranderde Hij op verzoek van zijn van de kerk. De heerlijke geur van magiërs uit het oosten op basis van een moeder Maria water in wijn. ‘Zo maakte afgebakken brood begon al aardig de joodse profetie een ster achterna reizen Jezus te Kana in Galilea een begin met ruimte te vullen. De gedekte ontbijttadie in Bethlehem bij Jeruzalem bleef de tekenen en openbaarde Hij zijn fels zagen er schitterend uit. De laatste stilstaan. Zij aanbidden het Kind in de heerlijkheid. En zijn leerlingen geloofvoorbereidingen werden getroffen om kribbe. Dit verhaal vertelt dat de God den in Hem.’ In de Bijbel is wijn het zo’n 45 mensen weer een gezellig ontbijt symbool van de hemelse vreugde en van Israël alle volkeren van de wereld tot te kunnen aanbieden. zich geroepen heeft. Jezus is niet alleen water is onder andere dat van de aardse Toen iedereen in de omloop van de kerk de Verlosser van Israël maar van de werkelijkheid. De betekenis van Jezus’ aan tafel zat, werd er verteld wie dit jaar gehele mensheid. wonder is dat Hij het aardse verheft tot onze ‘gast’ aan tafel was. Dit keer geen het goddelijke; het sterfelijke onsterfelijk moeilijke keuze met ‘Het Glazen Huis’ in Doop van Jezus maakt. In die zin is de Bruiloft van Kana Leiden. De gast was het project Serious Door de doop van Jezus in de Jordaan een voorafspiegeling van het mysterie Request, waardoor vrouwen met wordt de ware identiteit van de zoon van Pasen. kinderen in oorlogsgebieden worden van Jozef en Maria onthuld: Jezus is de geholpen te overleven. Messias, de Gezalfde van God. ‘Nadat Vanuit de Jezus gedoopt was, steeg Hij terstond uit kerkenraad het water. En zie, de hemel opende zich In de kerkenraadsen Hij zag de Geest van God op Hem vergadering van neerdalen in de gedaante van een duif. december is een Een stem uit de hemel sprak: Dit is mijn sollicitatiecommissie veel geliefde Zoon in wie Ik welbehagen samengesteld voor heb’ (Matteüs 3:16,17). De Doop van het aantrekken van de Heer is zodoende een wezenlijk een kerkelijk onderdeel van Epifanie. Met dit werker. De commisdoopfeest wordt de liturgische kersttijd sieleden zijn Lenie afgesloten. de Jongh, Carla Pet, Theo Zee en Greet Bruiloft te Kana Graner. Zij zullen Dit verhaal staat in het evangelie van een profielschets Johannes 2:1-12. Jezus was in het dorp gaan maken en dit Kana in Galilea te gast op een bruiloft. voorleggen aan de Toen daar de wijn opgeraakt was, kerkenraad.
26 | Leids Kerkblad
Agenda Het ontbijt werd afgesloten met de viering van een Metten. Ten slotte werd door een aantal mensen een kerstattentie meegenomen om die te bezorgen bij ouderen, die niet gemakkelijk meer ter kerke kunnen gaan.
SERIOUS REQUEST De tweede week van december kreeg ik een paar e-mails van Sity Smedinga, de diaconaal werker in de wijk Zuidwest van de Protestantse Gemeente te Leiden. We kennen elkaar van de maandelijkse vergaderingen van de centrale diaconie in de Bakkerij, waar ook onze gemeente aanschuift. Het ging over Serious Request en over moeders die er alleen voor staan door oorlog. Ze stimuleerde alle christelijke (wijk) gemeenten en parochies in Leiden om aan de actie van Serious Request mee te doen en nam daarvan ook de coördinatie op zich. ‘Wéér een goed doel bij die eindeloze rij van alle andere goede doelen’, dacht ik aanvankelijk. Iets later werd mij duidelijk, dat onze hele stad in het teken van Serious Request stond: Het Glazen Huis op de Beestenmarkt, overal aanplakbiljetten in winkels, het was steeds op radio en TV. Dat was van tevoren helemaal niet goed tot me doorgedrongen! Maar goed dat Sity aan de bel trok! In onze kerkenraad hadden we niet veel tijd nodig om te besluiten mee te doen en de opbrengst van ons adventsontbijt voor dit doel te bestemmen. Sommige andere gemeenten barstten van de activiteiten: samen eten, bazaars, veilingen, sporten, noem maar op, allemaal voor Serious Request. De opbrengsten van alle activiteiten hebben we met alle deelnemende kerken gezamenlijk weggebracht naar het Glazen Huis op de vrijdagavond vóór Kerst. De opbrengst in onze gemeente bedroeg € 285,00 en gezamenlijk brachten we (dat is de kerken) € 3900,00 bijeen! Op die bewuste vrijdagavond kwamen we bij de Hartebrugkerk bijeen, in de motregen, en hadden allemaal een wit lichtje bij ons. We waren met ongeveer 100 man. Ik herkende mensen van de Marekerk, de rooms-katholieke Antoniuskerk, de Hooglandse Kerk, de Vredeskerk en de Hartebrugkerk. Leuk is dat, ik was volgens mij de enige Lutheraan en toch had ik het gevoel in een vertrouwde gemeenschap te verkeren! De opbrengst van onze actie werd in een model van een kerk gestopt (die sprekend leek op de inmiddels gesloten rooms-katholieke Leonardus-
Activiteiten van A tot Z Erediensten 15 januari 22 januari 29 januari 5 februari 12 februari 19 februari 26 februari
geen dienst oecumenische dienst in de Vredeskerk geen dienst geen dienst mw. C. Dahmen, muziekzondag geen dienst drs. G.W. Scholten
Kerkenraad 7 februari en 13 maart om 20.00 uur in de consistorie Lutherse studiedag Oude sporen – Nieuwe wegen 4 februari van 10.00 tot 16.00 uur in de Luthersekerk, Hamburgerstraat 9 - 11, Utrecht Opgeven tot uiterlijk 28 januari bij Coby Aartsen-Kraaypoel, tel. 0575-515396 of e-mail:
[email protected] Muziekzondag 12 februari Oecumenische dienst 22 januari in de Vredeskerk Redactiecommissie Contactpersoon Lenie de Jongh (0348 419778) Periode van het volgende Leids Kerkblad is 26 februari t/m 1 april. Inleverdatum kopij: uiterlijk 11 februari per mail bij
[email protected]
kerk aan de Haagweg). Na eerst onder begeleiding van een cornet ‘Komt allen tezamen’ gezongen te hebben, gingen we in optocht naar de Beestenmarkt. Prachtig! De kerk met de opbrengst ging voorop en werd hoog in de lucht gehouden. Het was bijna een processie en zo werd ook de rooms-katholieke inbreng zichtbaar. De Beestenmarkt leek wat op een kermis. Op een iets stiller moment hebben we nogmaals ‘Komt allen tezamen’ gezongen en na even wachten konden we de modelkerk met opbrengst aanbieden. Ik lette even niet op en kon niet mee naar binnen, maar kon de ceremonie van buiten wel zien. We hebben elkaar daarna een goede Kerst toegewenst en zijn naar huis gegaan. Onderweg liep ik langs de pissoirs die de organisatie van het Glazen Huis had laten neerzetten. Allemaal bezet. In al het lawaai vormden die een oase van stilte. Misschien wel een heilige stilte. Een goede, mooie en ook leuke actie! Hans Nuhoff
Van de kerkrentmeesters In de maanden november en december ontvangen aan collecten: kerk € 689,90; diaconie € 95,20; het project ‘Serious Request’ € 285,00,
bloemenbusje € 63,20; onderhoudsbusje € 45,00. Giften: dhr. en mw. V. € 250,00; dhr. H. € 500,00; mevr. P. € 100,00; dhr. v.H. € 500,00; dhr. K. € 100,00; mw. v.d. L. € 120,00; dhr. R. € 200,00; dhr. S. € 500,00; dhr. N. € 35,00; dhr. H. € 100,00; dhr. en mw. Z € 400,00; dhr. v. L. € 50,00; dhr. en mw. A. € 25,00; dhr. J. € 100,00. Alle gevers hartelijk dank.
Kerkenraadsleden Onderstaand treft u de namen en telefoonnummers aan van de kerkenraadsleden. Als u iets te melden heeft bijvoorbeeld in verband met ziekte of pastorale hulp - dan kunt u met één van hen contact opnemen. ouderling mw. G. Graner 0252 414887 mw. R. Braumüller 071 5128832 kerkrentmeester dhr. M. Zee 071 5613297 dhr. C. Sparrius 071 5233346 mw. L. de Jongh 0348 419778 diaken mw. C. Pet 071 5762782 mw. J. Roodzant 0252 415596 dhr. H. Nuhoff 071 5768880 bijz. opdracht dhr. W. van Leeuwen 071 3019037 financiële adm. dhr. M. Graner 0252 414887
Leids Kerkblad | 27
Vereniging van Vrijzinnig Protestanten Predikant: mw. ds. M. Driessen, Lammenschansweg 51, 2313 DJ Leiden, tel. 071 – 5131422,
[email protected] Voorzitter: G. Eegdeman, Laan van Arenstein 23, 2341 LS Oegstgeest, tel. 071 – 5153865 Secretaris: mw. E. Kromhout, Ridderspoorlaan 25, 2343 TV Oegstgeest, tel. 071 – 5157567,
[email protected] Bankrekeningnr.: 175067 t.n.v. 2e penningmeester VVP Leiden-Oegstgeest Kerkdiensten: Gemeentecentrum, Lijtweg 9, 2341 HA Oegstgeest Website: www.vvpleidenoegstgeest.nl
Vieren
Activiteiten
Op 29 januari zal dr. Aljo Klamer in onze dienst voorgaan. Het is bijna traditie geworden dat hij de laatste zondag van januari bij ons voorgaat en mede vanuit zijn vakgebied (economie van de kunst en cultuur) een Bijbelgedeelte belicht. De andere predikanten komen vanuit de Doopsgezinde Broederschap, ds. Hasselbach en Remonstrantse gemeente, dr. Meijering, dr. Cossee en sinds oktober ook ds. Martine Wassenaar. Zij is onlangs tot remonstrants predikant bevestigd door ds. Van Asselt. Martine zal voorgaan en klarinet spelen in onze dienst en daarbij begeleid worden door Rigt Luger. Liesbeth Kromhout, geestelijk verzorger in het Willem Dreeshuis in Den Haag en in het nieuwe verpleeghuis Vlietwijk in Voorschoten, is de andere gastvoorganger.
De kring Literatuur en Religie zal in de middag- en avondgroep in januari ‘Asta’s ogen’ lezen, een boek over de levenskracht van een Indische familie. De schrijver is Eveline Stoel. In de Bijbelmuziekkring verdiepen we ons in het leven van Elia, zoals daar in de Bijbel over gesproken wordt. Naast sommige verhalen leggen we de muzikale interpretatie van Felix Mendelssohn Bartholdy in zijn Elias. Voor wie dat wil, gaan we op 11 maart in de Petruskerk dit oratorium ‘life’ horen in
Agenda 16 januari 20.00 uur, Literatuur en Religie, Gemeentecentrum 17 januari 14.00 uur, Literatuur en Religie, Gemeentecentrum 17 januari 14.30 uur, VVP-vrouwengroep, Vredeskerk 23 januari 20.00 uur, Kerkenraadsvergadering, Gemeentecentrum 29 januari 17.00 uur, Inspiratie en Spiritualiteit à la carte, Gemeentecentrum 2 februari 10.00 uur, Bijbelmuziekkring, Vredeskerk 13 februari 20.00 uur, Literatuur en Religie, Gemeentecentrum 14 februari 14.00 uur, Literatuur en Religie, Gemeentecentrum 16 februari 10.00 uur, Bijbelmuziekkring, Vredeskerk 16 februari 20.00 uur, Lezing ‘Oosters christendom en de islam’, Gemeentecentrum
28 | Leids Kerkblad
de uitvoering van het kamerkoor Akkoord. Inspiratie en spiritualiteit zal in het teken staan van een korte film: Paris je t’aime. Naar aanleiding van dit filmfragment staat het thema ‘existentiële ervaringen’ centraal. Laat u even weten of u wilt komen (071-5131422)? Dit met het oog op de maaltijd die we tot slot hebben. Het is tussen 19.00 en 19.30 uur afgelopen.
Lezing ‘Oosters christendom en de islam’ Op donderdag 16 februari zal prof. dr. Bas Romeny, hoogleraar Oude Testament aan de Universiteit Leiden, in het Gemeentecentrum spreken over het ontstaan en de onderlinge relaties van het Jodendom, het Oosters christendom en de islam. In de loop van de geschiedenis vormden met name de Syrische christenen een schakel tussen de verschillende culturen. Zij vertaalden de oude Grieken in het Arabisch en van hen heeft de islam de kennis over de klassieke oudheid geleerd. De verbreiding van de Griekse filosofie en andere wetenschappen in de Arabische wereld, is een belangrijk proces geweest. De geest van de islam heeft door de eeuwen heen wonderen van kunst, literatuur, filosofie en rechtsgeleerdheid geïnspireerd. Wat is het belang van de oosterse kerken voor de geschiedenis van het christendom en hun relatie met de islam? Hoe zag de religieuze wereld eruit in de tijd van het ontstaan van de verschillende godsdiensten, die zich alle drie op Abraham beroepen? Op deze en andere vragen zal die avond ingegaan worden. Een inspirerend 2012 gewenst en een hartelijke groet, Marjan Driessen.
Eglise wallonne Pasteur: Mme Françoise Weber, Houtlaan 15, 2334 CJ Leiden, tel. 071 – 5177533,
[email protected] Presbytère: Houtlaan 15, 2334 CJ Leyde Président du consistoire: H.J. de Jonge, Zeemanlaan 47, 2313 SW Leiden.
[email protected] Trésorier: Frank E. H. van Egmond, Herensteeg 16, 2311 SJ Leiden Compte de l’Eglise: ING bank 5370099 au nom de: Eglise wallonne de Leyde à Leiden Temple: Breestraat 62, 2311 CS Leiden, tél. 071 – 5134139 Compte de la diaconie: 575834431 au nom de Diaconie Waalse Kerk Leiden. Salle Loeber: Breestraat 62, 2311 CS Leiden Marguillier et organiste: Erik van Bruggen, Breestraat 64, 2311 CS Leiden, tél. 071 – 5134139,
[email protected] Site web: http://www.eglisewallonne.vze.com Secrétariat:
[email protected]
Rencontre des Chrétiens Francophones 2012 La Rencontre des Chrétiens francophones de la région aura lieu le samedi 21 janvier 2012 de 12h30 à 17h30, à l’Exoduskerk, Beresteinlaan 263, La Haye. Dans le cadre de la semaine de l’Unité des Chrétiens, des églises francophones catholiques et protestantes de la région se rassemblent pour une après-midi d’échanges de réflexion, de détente et de prière. Cette année, nous nous pencherons sur le thème de la crise: comment partager sa foi dans un contexte de crise religieuse, et comment partager son argent dans un contexte de crise économique? Participation gratuite, collecte pendant la prière.
Irène Jardine chante en s’accompagnant au piano le jour de Noël
Atelier chants de Taizé Dimanche 15 janvier de 16h à 18h au presbytère, atelier de répétition des chants de Taizé à quatre voix, qui seront chantés lors de la prière œcuménique de la Rencontre des Chrétiens francophones avec le soutien de la chorale des jeunes de la paroisse de Willibrord d’Oegstgeest.
Atelier gâteaux spécialités françaises Vendredi 20 janvier de 13h30 à 15h au presbytère, atelier de confection de gâteaux, des spécialités françaises, pour apporter le lendemain à la Rencontre des Chrétiens francophones. Chacun est bienvenu, les ingrédients sont fournis, la bonne humeur assurée.
temple de 12h à 13h30 ou jeudi 16 février au presbytère de 20h à 21h30: ‘L’attente de Dieu’.
Journée Mondiale de la Prière Un groupe œcuménique de femmes organise le service de la Journée Mondiale de la Prière qui se tiendra le vendredi 2 mars 2012. Vous pouvez participer aux réunions de préparation, les 16 et 30 janvier à 20h.
Chorale La chorale est active les jours de fêtes dans notre Église, où elle interprète un répertoire classique et les psaumes de Genève. Elle fait appel à de nouveaux chanteurs et chanteuses, pour les quatre pupitres, et offre le matériel de répétition sur CD, avec les voix séparées et la prononciation des textes en français.
Rendez-vous à l’Église wallonne CYCLES DES PRÉDICATIONS
Catéchisme pour adultes Le pasteur organise chaque mois une séance d’étude de catéchisme pour adultes avec l’appui de l’ouvrage du pasteur A. Nouis, de l’Église Réformée de France. Le livre est offert aux participants. Les rencontres ont lieu la seconde semaine du mois, les participants peuvent choisir de venir soit au temple le dimanche après le culte soit au presbytère le jeudi soir. Dimanche 8 janvier au temple de 12h à 13h30 ou jeudi 12 janvier au presbytère de 20h à 21h30: ‘Jésus, sa vie’. Dimanche 12 février au
Cycle ‘Jésus grandissait et se fortifiait’ Dimanche 15 janvier Luc 4, 14-30, ‘Jésus, adulte accompli’ Dimanche 29 janvier Luc 5, 1-11, ‘Jésus, adulte reconnu’ Cycle ‘Le Dieu de nos pères’ Dimanche 5 février Genèse 12, 1-20, ‘Le Dieu d’Abraham’ Dimanche 12 février Genèse 26, 1-31, ‘Le Dieu d’Isaac’ Dimanche 19 février Genèse 27, 1-29, ‘Le Dieu de Jacob’
Leids Kerkblad | 29
BMS Netwerk Notarissen
persoonlijk, betrokken en altijd dichtbij
> Alle rechtsgebieden
Notarissen mr. R.H. Breedveld
> Combinatievoordeel bij gelijktijdig passeren van verschillende akten
mr. E.J. Moolenaar mr. M. Schwarze
Nico Soek begeleidt en verzorgt de uitvaart, ook als u elders verzekerd bent.
> Gratis abonnement op onze elektronische nieuwsbrief
Plantsoen 25 2311 KG Leiden T (071) 516 29 30 F (071) 516 29 35 E
[email protected]
> Eigen parkeerterrein 16458
www.bmsnotarissen.nl
in online Schrijf u
GRAFMONUMENTEN Sinds 1902 de leverancier van grafmonumenten in de regio.
- Lisse Meer en Duin 21-23 Tel. 0252-413307
[email protected] 2163 HB Lisse Fax. 0252-419664
voor d
ieuw tis n e gr a
e sbri
071 - 57 20 076 dag en nacht www.arumuitvaartzorg.nl
Vestigingen
- Leiderdorp Hoogmadeseweg 68 Tel. 071-5425806
[email protected] 2351 CV Leiderdorp Fax. 071-5422376
www.bootlisse.nl
:RRUDOMH]RUJGHHGRQVJRHG.HSHUVRRQOLMNH EHQDGHULQJYHUGLHQWORIHQYHU]DFKW]HNHU HHQEHHWMHGHSLMQ EFFECTIEF NETWERKBEHEER HEEFT VAAK
NIETS MET ICT TE MAKEN
Succesvol netwerkonderhoud vergt de inzet van zorgvuldig geselecteerde ‘precious presents’ op een met zorg gekozen ogenblik. Voor de keuze van het moment, vertrouwt u op uw zakengevoel. Voor perfecte ‘precious presents’ ROOSEVELTSTRAAT 16 vertrouwt u op de 2321 BM LEIDEN adembenemende THE NETHERLANDS keuzerijkdom in T: 071 532 45 00 PRECIOUS PRESENTS F: 071 532 24 58 het assortiment van M: 06 547 815 77 Griffioen Precious Presents
riffioen
E:
[email protected]
JUWELIER VOOR HET BEDRIJFSLEVEN | MAKELAAR IN RELATIEGESCHENKEN | SPECIALIST IN KERSTPAKKETTEN | GEEFT ‘ACTE DE PRÉSENTCE’ OP ELK GESCHENKMOMENT |
30 | Leids Kerkblad
0DQJH:RRUW3HJVWJHHVWW %WWHQGR9LWYDDUW]RUJQO
leidend in communicatie productie Rietschans 71 - 2352 BB Leiderdorp Tel. (071) 579 75 00 - www.groenmedia.nl
f
Boekbespreking De Pieterskerk, icoon van de stad Lopend door de Leidse binnenstad spreek ik mijzelf soms vermanend toe: ‘kijk nu toch eens om je heen. Kijk eens naar al die bouwwerken, eeuwen oud, en verdiep je in hun verhalen’. Wie wel eens dezelfde gedachten heeft, is het voor het achterhalen van het verhaal van de Pieterskerk een stuk eenvoudiger gemaakt. Over dit icoon van de stad verscheen vorige maand het boek De Pieterskerk in Leiden: bouwgeschiedenis, inrichting en gedenktekens. Nadat de Pieterskerk een aantal jaren in de steigers stond, kwam er eind 2009 een officieel einde aan een periode van ingrijpende renovatiewerkzaamheden. Sinds de ramp met het kruitschip, ruim 200 jaar geleden, heeft de kerk niet meer zo’n grondige onderhoudsbeurt gehad. Door de renovatie kon er uitgebreid onderzoek worden gedaan naar de geschiedenis van de bouw en het interieur van de kerk. Dit leidde tot
een rijk geïllustreerd boek, dat als een biografie van de kerk kan worden gezien. Het weghalen van de steigers na de renovatie viel precies samen met de 888e verjaardag van de Pieterskerk. Volgens overlevering werd de kerk in 1121 gewijd. In 1390 werd een begin gemaakt met de bouw van de Pieterskerk zoals wij die vandaag de dag kennen. Na het einde van de zestiende eeuw zijn er geen uitgebreide verbouwingen meer geweest. In het tijdperk dat daaraan vooraf ging, was juist sprake van grote veranderingen. Zo stortte in 1512 de toren van de kerk in. Fijntjes wordt de mythe ontkracht dat de top zo’n honderd meter boven de rest van de Leidse daken uittorende. De toren was
in de eerste plaats een overzicht van de bouwgeschiedenis en van de religieuze kunstvoorwerpen uit het verleden van de kerk. Daarnaast is er aandacht voor andere aspecten. Zo wordt duidelijk, dat het in de Pieterskerk geweldig moet hebben gestonken. Tot in de negentiende eeuw werd er in de kerk begraven. Dieren, voornamelijk honden, liepen er vrij rond en deden her en der hun behoeften. Vanaf het einde van de vijftiende eeuw had men een inventieve oplossing: de kerk kreeg speciale ‘hondenslagers’. weliswaar een baken in de stad, maar veel minder hoog. De decennia daarna ging het interieur van de kerk op de schop. In 1566 en 1572 kreeg de Pieterskerk tweemaal met een beeldenstorm te maken. Voor kleur en opsmuk was geen plaats meer. Zoals men het later verwoordde, werd ‘de geheele geest van het heiligdom veranderd. De muren en pilaren namen aan alle kanten de zuiverste, maar tevens eentonigste en vervelendste kleur der onschuld aan’. Ternauwernood bracht de burgemeester ‘Het Laatste Oordeel’ van Lucas van Leyden in veiligheid. Levendig wordt beschreven hoe de kerk er moet hebben uitgezien voor de vernieling van de katholieke inventaris.
Wat dit boek op een prettige manier inzichtelijk maakt, is dat de Pieterskerk weliswaar hetzelfde gebouw is als dat van eeuwen geleden, maar dat van het materiaal waaruit de middeleeuwse kerk bestond weinig over is. De huidige kerk is het product van zes eeuwen bouwen, verbouwen en opnieuw aankleden. Na het omslaan van de laatste bladzijde vraag ik me ongedurig nog maar één ding af: ‘waar blijven de boeken over de andere monumentale kerken die ik wandelend door Leiden tegenkom?’ Elias van der Plicht E. den Hartog en J. Veerman (red.), De Pieterskerk in Leiden: bouwgeschiedenis, inrichting en gedenktekens (Leiden 2011), 527 pgn, ISBN 9789040078187; € 49,50 (na 1 februari € 59,50).
Ruim twintig auteurs werkten mee aan De Pieterskerk in Leiden. Het merendeel heeft een achtergrond als architectuur- of kunsthistoricus. Het boek geeft dan ook
Leids Kerkblad | 31
5RRPEXUJ« een basisschool voor ouders die bewust kiezen voor een school met een duidelijke christelijke identiteit.
Van Vollenhovenkade 15 2313 GG Leiden (Professorenwijk)
Wilt u meer informatie? Kijk op onze website: www.roomburg.pcsl.nl of bel voor een afspraak met Beatrix van Maanen, telefoonnummer: 071-5130958.
van BEUKERING MAKELAARS
Professionele Ondersteuning Events Van organisaƟe tot decor inrichƟng
Verhuur van zaalruimte voor vergaderingen, recepties, cursussen, bijeenkomsten e.d. Beheerder : R. van Heyningen Watermolen 1, 2317 ST Leiden Tel. 071 - 52 128 58
Voor een regelrechte sfeerverademing! Ontwerp Meubilair verhuur RealisaƟe Decor verhuur Business Bloemist
Greenstyling
Energieweg 16 Zoeterwoude
Workshops
071-512 08 29
EventdecoraƟe www.nieuwenburg.nl
Diverse fraaie 55+ appartementen Rosenburch in Leiden – Tweekamerappartement – Etagewoning met lift – Diverse faciliteiten – Huismeester
– Netto huurprijs circa € 550,- exclusief servicekosten circa € 200,(inclusief stookkosten en elektra) – Huurtoeslag mogelijk – Voorwaarden: max. twee personen, max. bruto jaarinkomen € 34.085,-
Heeft u interesse? Laat ons weten of u op de wachtlijst wilt komen. Neem contact op met Vestia Zuid Nederland via 0900 8055 (4ct. p/min.) of met Rosenburch via (071) 576 92 09. U kunt ook mailen naar
[email protected].
www.baartbv.nl 32 | Leids Kerkblad
Algemene Kerkenraad Algemene Kerkenraad Protestantse Gemeente te Leiden preases: J.K. Radder, Marelaan 42, 2341 LE Oegstgeest, tel. 071 – 5174803 scriba: J.F. Nagelkerke, Eli Heimanshof 74, 2341 PH Oegstgeest, tel. 071 – 5215365 postadres: Kerkelijk Bureau, Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden telefoon: 071 – 5764145 e-mail:
[email protected]
De Algemene Kerkenraad (AK) vergaderde op 22 november. Een belangrijk deel van de vergadering was gewijd aan de bespreking van de begrotingen 2012 van de Protestantse Gemeente (PGL) en de Diaconie van de PGL. De AK stelt de begrotingen (en de rekeningen) in eerste instantie voorlopig vast. Volgens voorschrift van de Kerkorde moeten de begrotingen (en de rekeningen) gepubliceerd worden, in Leiden in het Leids Kerkblad. De volledige begrotingen (en de rekeningen) worden ook ter inzage gelegd en kunnen desgewenst toegezonden worden. Dat lijkt wat overbodig, maar het doel van publicatie en ter inzage leggen is gemeenteleden de gelegenheid te geven kennis te nemen van het financiële wel en wee van de kerkelijke gemeente. Dit behoort immers ook tot hun verantwoordelijkheid. Wie vragen of opmerkingen heeft kan dit de AK laten weten, die na behandeling van vragen en opmerkingen begrotingen en rekeningen definitief vaststelt. Gemeenteleden zijn in de afgelopen tijd via het Leids Kerkblad, de weekbrieven van de wijkgemeenten of andere vormen van communicatie gewezen op de mogelijkheden kennis te nemen van de begrotingen 2012. Het zal het opmerkzame gemeentelid opgevallen zijn, dat wel van de begroting 2012 van de Diaconie kennis genomen kon
worden, maar niet tegelijk ook van de begroting 2012 van de PGL. De reden daarvoor is, dat vanuit de AK zoveel opmerkingen gemaakt en wijzigingsvoorstellen gedaan werden, dat de vertegenwoordigers van het College van Kerkrentmeesters - verantwoordelijk voor het opstellen van deze begroting eerst in eigen kring één en ander nader wilden overwegen. Deze begroting komt dus voor de eerste lezing terug op de vergadering van de AK op 17 januari en volgt daarna de weg, die de begroting 2012 van de Diaconie dan al afgelegd heeft.
heimwee - het handelen van hun opvolgers nieuwsgierig volgen. De ‘vernieuwde’ AK zal immers onder anderen moeten beslissen over wellicht ingrijpende maatregelen om én de financiën van de PGL in orde te brengen (ook voor 2012 laat de begroting weer een fors tekort zien) én tegelijk de vitaliteit van de PGL te ondersteunen. Overigens is het goed te benadrukken, dat de leden van de AK het belang van de PGL als geheel behartigen - zonder ‘last of ruggespraak’ - en dus niet direct de belangen van de respectievelijke wijkgemeenten.
Het is niet ongebruikelijk, dat in een nieuw jaar een aantal leden van de AK afscheid neemt en nieuwe leden hun plaats innemen. In de Plaatselijke Regeling van de PGL (het reglement van orde) is een afvaardigingenschema voor de samenstelling van de AK opgenomen, telkens voor een periode van twee jaar. Daarbij is er nauwkeurig op gelet, dat de AK een evenredige afspiegeling vormt van predikanten, ouderling-kerkrentmeesters, ouderlingen en diakenen van de wijkgemeenten van de PGL. Deze ‘wisseling van de wacht’ is dus niet zo vreemd, maar nu nemen maar liefst tien van de achttien AK-leden afscheid. Een groot aantal van hen na een lidmaatschap van een lange reeks van jaren. Voor sommigen een afscheid met zucht van verlichting maar ongetwijfeld zullen ook zij – misschien zelfs met een zeker
Ook de voorzitter van de AK, Jasper Radder, neemt na acht jaar afscheid. Zoals ook geldt voor de andere leden van de AK, die afscheid nemen: veel dank voor inzet en inbreng. Jasper wordt als voorzitter opgevolgd door Foort van Oosten. Een deel uit een gedicht van Miriam Van Hee vertolkt mijns inziens goed hoe de PGL 2012 tegemoet kan treden: Komt er een dag waarop we lachen om de dagen, die nog voor ons liggen, sprankelend, vol geluiden. Dat we de dingen kunnen noemen bij hun namen en ze veranderen J.F. Nagelkerke.
College van Kerkrentmeesters Secretaris: J.P. Karstens, tel. 071 – 5212087 Postadres: Kerkelijk Bureau, Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden, tel. 071 – 5764145,
[email protected] Bankrekeningnrs: 41878 t.n.v. Protestantse Gemeente te Leiden (voor giften) 121554 t.n.v. Actie kerkbalans Leiden (voor vrijwillige bijdragen) Kerkelijk Bureau: Geopend: Collectebonnen: E-mail:
Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden maandag t/m donderdag van 09.00-12.00 uur, tel. 071 – 5764145 verkrijgbaar van € 0,75 van € 15,00 per vel; bonnen van € 1,20 van € 24,00 per vel en bonnen van € 2,00 van € 40,00 per vel
[email protected] Mutaties in verband met verhuizing, huwelijk, geboorte of overlijden gaarne melden bij het Kerkelijk Bureau ten behoeve van de verwerking in de ledenadministratie.
Leids Kerkblad | 33
Kerk wereldwijd Timon en Mariska Idema wonen en werken nu twee jaar in Philadelphia (USA). Timon is gepromoveerd natuurkundige en voor een postdoc op de University of Pennsylvania. Mariska is parttime docent wiskunde/rekenen op een basisschool. Even terug in Nederland vertellen zij over hun ervaringen met de kerk in het stadsdeel waar zij wonen.
Welkom Als je kersvers aankomt in een onbekende stad is het best prettig, dat de mensen actief op je afkomen. Niet alleen de begroeters maar ook andere kerkgangers spreken je aan. Daarvoor is in de kerkdienst ook wat tijd ingeruimd. Als de kinderen naar de nevendienst gaan, spreken de kerkbezoekers even met degene die vlak bij hen zit. Daardoor raak je snel bekend en vertrouwd. Als je helemaal nieuw in Amerika komt, geeft je dat het gevoel van gezien te worden en welkom te zijn.
Meedoen
als aparte kerkgenootschappen georganiseerd. Timon en Mariska hebben met twee verschillende kerken contact: de City-Church Philadelphia en de Tabernacle United Church. De eerstgenoemde is wat wij ‘evangelisch’ zouden noemen. Hier zingen de gelovigen uit een bundel zoals ‘Opwekking’. Het sociale engagement is meer gericht op de directe actie en de naaste omgeving. Het aantal kerkbezoekers is hier 250. De laatstgenoemde is progressief, zeker voor Amerikaanse begrippen. Homo’s zijn daar geheel en nadrukkelijk aanvaard, het spreken over God is niet
Als je enkele keren in dezelfde kerk bent gesignaleerd, word je al snel uitgenodigd om mee te gaan naar het koffiedrinken en mee te doen met diverse kerkelijke activiteiten. Dat heeft positieve kanten: er is geen drempel en je bent ook snel medeverantwoordelijk voor het kerkelijke gebeuren. Je wordt ook snel gekoppeld aan mensen met eenzelfde achtergrond, studie, belangstelling. Dat dit zo snel gebeurt hangt wel samen met het stadsdeel bij de campus van de universiteit, waar veel mensen tijdelijk verblijven. Er zijn veel mensen die er kort zijn, waardoor een snelle slag in de contacten gemaakt wordt.
Er zijn in Amerika zeker net zoveel stromingen als in Nederland, vaak ook
34 | Leids Kerkblad
Stadswijk De kerk in dit deel van Philadelphia leeft op de grens van rijk en arm. Het ene deel bestaat uit de campus van één van de duurste universiteiten van Amerika, met de daarbij voor de hand liggende voorzieningen. Daarbij hoort een bewaking van de campus, gezien de onveiligheid van de omgeving. De mensen die hier wonen hebben de betere banen. In het andere deel wonen vooral de Afro-Amerikanen, die vaak geen baan hebben en zelfs geen uitzicht daarop, of de vieze baantjes. Het kindertal in deze wijk is groot. Het verschil tussen deze beide stadsdelen is niet meer dan een straat, maar het maakt een wereld van verschil.
Zondagsgebeuren masculien, er is een sterk engagement met de grote maatschappelijke thema’s. De gebruikte liedbundel is vergelijkbaar met het Liedboek der Kerken. Het aantal kerkbezoekers ligt rond de 50.
Sfeer Stromingen
orde in de kerkdienst, maar die wordt door veel gemeenteleden uitgevoerd. De dominee houdt de preek en gemeenteleden dragen bij aan lezingen en gebeden. Het is ook mogelijk om spontaan aan de gebeden mee te doen, gewoon vanaf je zitplaats. De City-Church is liberaal van sfeer en de Tabernacle Church is meer gericht op persoonlijke relatie met God en Jezus staat daarbij centraal.
Een sfeerverschil van beide kerken in vergelijking met Nederlandse kerken, is dat het informeler toegaat. Er is wel een
Het is niet vreemd om uit de kerk even bij de supermarkt langs te gaan. Alle winkels zijn op zondag open en niemand vindt het vreemd daar gebruik van te maken. De zondag heeft niet veel van een ‘rustdag’. In de kerk heb je op zondag niet alleen de kerkdienst, maar ook kringen en vergaderingen. Kerkelijk leven is vooral een zondagsgebeuren. Ad Alblas
Bestuurder in beeld Hans Karstens In mei 2006 ben ik voor de eerste maal bevestigd in mijn wijkgemeente, de Leidse Binnenstadsgemeente, in het ambt van ouderling-kerkrentmeester. Sinds 26 oktober 2006, de datum waarop de Protestantse Gemeente te Leiden tot stand kwam, ben ik lid van het college van kerkrentmeesters en vervul ik de functie van secretaris. Sinds 2009 mag ik ook de classis Leiden vertegenwoordigen in de synode van onze kerk. Een boeiend takenpakket waarbij zowel praktische als inhoudelijke zaken aan de orde komen. Boeiend vond ik het om bezig te zijn met de onlangs in de synode vastgestelde nota: De hartslag van het leven. Een titel die ontleend is aan een versregel: ‘is de hartslag van het leven niet de Liefde van de Heer’.
Daarover zal het in de kerk moeten gaan: de Liefde van de Heer. En het is aan ons als leden van de gemeente en dus ook als bestuurders om wegen te vinden hoe die Liefde van de Heer verkondigd kan worden in onze samenleving. Een samenleving die nog wel eens gekenmerkt wordt juist door gebrek aan Liefde, zowel voor de naaste als voor God. Daarom ben ik heel benieuwd hoe het proces van vitalisering in onze gemeente gestalte gaat krijgen. Hoe we, daar waar de toekomst voor onze kerk zorgelijk lijkt, nieuwe wegen kunnen vinden om in contact te komen met mensen die verlangen naar liefde. Heel dankbaar ben ik daarom voor het initiatief Open Kerk waarin we als kerk, gebruik makend van nieuwe communicatiekanalen, met
mensen in contact komen die we in de gangbare vormen van kerkenwerk niet tegenkwamen.
Zorgcentrum Groenhoven
Gemeentecentrum Oegstgeest
10.00 u. R. Rus, Oegstgeest
10.30 u. ds. A. Klamer, Hilversum
Zuydtwijck
Overrhyn
Waalse Kerk
10.15u. mw. pastor M. Wassenaar
11.00 u. mw. S. Poppe-Rienks, Oegstgeest
10.30 u. mw. ds. F. Weber
LUMC
Zorgcentrum Groenhoven
10.00 u. ds. A.J. Hammer, m.m.v. cantorij Voorburg
10.00 u. mw. J.K. Borreman-la Fleur, Leiderdorp
Diaconessenhuis
11.00 u. mw. pastor E. Kromhout
10.15 u. ds. M. de Leeuw
LUMC
Ik hoop van harte dat onze gemeenteleden gul willen geven voor de actie Kerkbalans en het ons mogelijk maken om het werk van onze Protestantse Gemeente voort te zetten en – als het kan – verder uit te bouwen!
Kerkdiensten ■ Zaterdag 21 januari
■ Zondag 22 januari
Deurcollecte: oecumene / Marekerk: GZB Hooglandse Kerk
10.00 u. A.W. Ridder 11.45 u. oecumenische studentendienst, mw. ds. K. van den Broeke Marekerk
10.00 u. ds. A. Hamstra, Broek op Langedijk 17.00 u. ds. D. Verboom, Rijnsburg 19.30 u. ds. K. van den Berg, alphadienst
■ Zondag 29 januari
Overrhyn
10.00 u. mw. ds. H.C. Pasterkamp, m.m.v. Jeruel (Rijnsburg) Diaconessenhuis
Deurcollecte: onderhoud kerkelijke gebouwen
10.15 u. ds. A.C. Kooijman
Hooglandse Kerk
10.00 u. mw. P.A. de Jong-v.d. Zwaard
Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal):
10.00 u. oecumenische dienst
10.00 u. ds. A. Alblas, h. Doop 11.45 u. oecumenische studentendienst, ds. R. van Waarde 19.00 u. ds. A. Alblas, cantatedienst m.m.v. het Brederode Consort o.l.v. Henk Gijzen
Antoniuskerk
Marekerk
10.00 u. pastor I. Elling en mw. S. Smedinga, oecumenische dienst
10.00 u. ds. J. Ouwendijk, Alphen a/d Rijn 17.00 u. ds. C. Hendriks, Ede
De Regenboog
Maranathawijk
10.00 u. mw. ds. E.S. Smidt, m.m.v. kinderkoor de Spetters
10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk
10.00 u. ds. A. Alblas, Heilig Avondmaal, m.m.v. de Leidse Cantorij 11.45 u. oecumenische studentendienst, pastor J.H.S. Evers
Evangelisch-Lutherse Kerk
10.00 u. ds. G.J. Venema
Marekerk
10.15 u. oecumenische dienst in de Vredeskerk
Antoniuskerk
Gemeentecentrum Oegstgeest
09.15 u. ds. P.F. Warmenhoven
10.00 u. ds. F.J. van Harten, Scheveningen 17.00 u. ds. W.G. van den Top, Hazerswoude
10.30 u. ds. E.P. Meijering, Oegstgeest
De Regenboog
Maranathawijk
Waalse Kerk
10.00 u. pastor H. van Breukelen
10.00 u. zie Vredeskerk
10.30 u. H.J. de Jonge
Evangelisch-Lutherse Kerk
Vredeskerk
10.15 u. geen dienst
10.00 u. H. Boter
Maranathawijk
10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk
■ Zondag 5 februari
Deurcollecte: opbouw Protestantse Gemeentecentrum Leiden Hooglandse Kerk
Leids Kerkblad | 35
Antoniuskerk
LUMC
Diaconessenhuis
09.15 u. nog niet bekend
10.00 u. pastor H. van Breukelen
10.15 u. ds. A.C. Kooijman
De Regenboog
Diaconessenhuis
10.00 u. ds. J.F. Boon
10.15 u. H. Boter
Evangelisch-Lutherse Kerk
Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal):
10.15 u. geen dienst Gemeentecentrum Oegstgeest
10.30 u. mw. ds. M. Driessen Waalse Kerk
10.00 u. ds. A. Verburg, Oegstgeest, Heilig Avondmaal
Zorgcentrum Groenhoven
Dienst voor mensen met een verstandelijke beperking Dorpskerk Leiderdorp:
10.00 u. ds. G.F. Smaling, Oegstgeest
15.00 u. pastor R. van Dijk
10.30 u. mw. ds. F. Weber Overrhyn
11.00 u. mw. E. Kruyt
Hooglandse Kerk
19.30 u. gezamenlijke vesper van de Leidse Binnenstadsgemeente, de Leidse Studenten Ekklesia en de Marewijkgemeente ■ Zondag 26 februari
■ Zaterdag 18 februari
LUMC
10.00 u. pastor J.H.S. Evers
Zuydtwijck
Diaconessenhuis
10.15u. mw. ds. M. Driessen
10.15 u. ds. M. de Leeuw
Deurcollecte: Onderhoud kerkelijke gebouwen Hooglandse Kerk
■ Zondag 19 februari ■ Zondag 12 februari
Deurcollecte: Kerkelijk Buurtenwerk Leiden / Marekerk: Missionair Stadswerk
■ Woensdag 22 februari Aswoensdag
Deurcollecte: opbouw Protestantse Gemeente Leiden
10.00 u. ds. A. Alblas 11.45 u. oecumenische studentendienst, ds. R. van Waarde 19.00 u. ds. A. Alblas, cantatedienst m.m.v. COV Excelsior (Leiderdorp)
Hooglandse Kerk
Marekerk
10.00 u. mw. ds. M. Driessen 11.45 u. oecumenische studentendienst, ds. Chr. Berkvens-Stevelinck
10.00 u. ds. T. Jacobs 17.00 u. J. Kroon, Barneveld
Marekerk
10.00 u. zie Vredeskerk
10.00 u. ds. W.H.B. ten Voorde, Almere 17.00 u. ds. F.A.J. Heikoop, ‘s Graveland
Vredeskerk
Maranathawijk
Antoniuskerk
10.00 u. zie Vredeskerk
09.15 u. ds. P.F. Warmenhoven
Vredeskerk
De Regenboog
Maranathawijk
10.00 u. ds. J.R. Wolthaus
10.00 u. pastor H. van Breukelen
10.00 u. zie Vredeskerk
Antoniuskerk
Evangelisch-Lutherse Kerk
Vredeskerk
09.15 u. ds. B.J.W. Schelhaas, Heilig Avondmaal
10.15 u. ds. G.W. Scholten
10.00 u. ds. G.J. Venema
De Regenboog
Gemeentecentrum Oegstgeest
Antoniuskerk
10.30 u. ds. E.H. Cossee, Rotterdam
09.15 u. P.A.A. Nauta
10.00 u. mw. ds. E.S. Smidt, m.m.v. het Regenboogkoor
De Regenboog
Evangelisch-Lutherse Kerk
10.30 u. mw. ds. F. Weber
10.00 u. pastor J.A. van der Bie
10.15 u. geen dienst
Zorgcentrum Groenhoven
Evangelisch-Lutherse Kerk
Gemeentecentrum Oegstgeest
10.00 u. R. Rus, Oegstgeest
10.15 u. mw. C. Dahmen
10.30 u. mw. pastor E. Kromhout
Overrhyn
Gemeentecentrum Oegstgeest
Waalse Kerk
11.00 u. nog niet bekend
10.30 u. mw. M.J. Wassenaar, Katwijk
10.30 u. mw. ds. F. Weber
LUMC
Waalse Kerk
Zorgcentrum Groenhoven
10.00 u. pastor J.H.S. Evers
10.30 u. mw. ds. F. Weber
10.00 u. mw. S. Poppe-Rienks, Oegstgeest
Diaconessenhuis
Zorgcentrum Groenhoven
Overrhyn
10.15 u. ds. M. de Leeuw
10.00 u. J. van Wallinga, Leiderdorp
11.00 u. mw. J.K. Borreman-la Fleur, Leiderdorp
Overrhyn
LUMC
Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal):
11.00 u. mw. pastor E. Kromhout
10.00 u. ds. A.J. Hammer
10.00 u. J.P. Karstens (met tolk)
dat goede doelen - denk aan de prachtige opbrengst voor Serious Request - zich mogen blijven verheugen in de gunst van ons volk.
tantse Gemeente te Leiden op pad om bij u de folder en het toezeggingsformulier voor de Actie Kerkbalans te bezorgen.
Het is een gegeven dat mensen die betrokken zijn bij een kerkgenootschap gul geven, zowel voor de kerk als voor andere goede doelen.
Wilt u de folder aandachtig lezen en de envelop met het toezeggingsformulier klaarleggen op de dag dat deze wordt opgehaald? Indien de envelop niet bij u opgehaald kan worden, wilt u het formulier dan in de antwoordenvelop zenden naar het Kerkelijk Bureau (Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden).
Hooglandse Kerk
10.00 u. ds. A. Alblas 11.45 u. oecumenische studentendienst, pastor Chr. van den Berg-Seiffert Marekerk
10.00 u. ds. G.F. Smaling, Oegstgeest, Heilig Avondmaal 17.00 u. ds. G.F. Smaling, Oegstgeest, dankzegging
‘Erop of eronder’, zo gaven wij de actie kerkbalans 2011 nog een extra motto mee. De resultaten, zoals deze thans bekend zijn, laten zien dat we er niet onder zijn gegaan! Fantastisch zoals velen hun bijdragen in 2011 hebben verhoogd! We beseffen dat we nu aan het begin staan van een jaar waarin het er financieel-economisch niet rooskleurig uitziet. Tegelijkertijd mogen we zien
36 | Leids Kerkblad
Daarom durven we het ook dit jaar weer aan om een dringend beroep op u te doen. Wilt u weer een bijdrage verlenen? Indien enigszins mogelijk iets meer dan in 2011? Dat zou geweldig zijn! In de week van 15 januari gaan weer honderden vrijwilligers van de Protes-
Maranathawijk
10.00 u. ds. F.D. Rooze
Waalse Kerk
Wat is de kerk u waard? Aan u het antwoord!