De beroepskeuze - en loopbaanpsychologen van het NIP Waarom een registratieregeling voor beroepskeuze - en loopbaanpsychologen? Beroepskeuze- en Loopbaanadvisering is geen monopolie van psychologen. Van oudsher zijn er opleidingen op HBO-niveau waar studenten worden voorbereid op hun rol van beroepskeuze- en loopbaanadviseur. Daarnaast zijn er velen met een achtergrond op het gebied van schooldecanaat en personeelsbeleid die de rol van beroepskeuze of loopbaanadviseur op zich nemen. Loopbaanadviseur is geen beschermde titel. Bij veel beroepskeuze- en loopbaanadvisering spelen psychologische achtergrondfactoren een rol. Dat is ook de reden dat in voornoemde opleidingen maar ook in de professies daaromheen aandacht besteed wordt aan motivatie, capaciteiten en persoonlijkheidsfactoren bij het bepalen van een juiste richting in de (school)loopbaan. De psychologie is bij uitstek een wetenschappelijk vakgebied dat kennis en kunde heeft verzameld op het gebied van de psychologische variabelen die bepalend zijn voor het maken van keuzes op het gebied van (school) loopbaanplanning. In de Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologie wordt die kennis gebundeld. Tot dusver was het voor de cliënt/opdrachtgever niet mogelijk om op voorhand die psychologen te herkennen die voldoende kennis en ervaring hebben op het werkterrein van de wetenschappelijke Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologie. De registratieregeling voorziet in deze leemte. De registratieregeling garandeert dat een psycholoog met registratie in ieder geval beschikt over de psychologische kennis om een beroepskeuze/ loopbaanadvies naar de huidige stand van wetenschap uit te brengen. Noodzaak van een regeling Voor cliënten maar ook voor doorverwijzers en financiers van psychologische hulp is het moeilijk om uit te maken of zij met een kwalitatief goede hulpverlener in zee gaan. Het is van groot belang dat het publiek een zekere mate van garantie kan krijgen dat iemand die zich presenteert als beroepskeuze- en loopbaanpsycholoog, voldoende theoretisch onderlegd en praktisch ervaren is om op dit terrein adviezen en begeleiding te geven. Bovendien is het nuttig voor de herkenbaarheid van de beroepsgroep dat duidelijk kan worden gemaakt wie geldt als deskundig op het terrein van de beroepskeuze- en loopbaanpsychologie. Sommige beroepskeuze- en loopbaanadviseurs bewegen zich volledig buiten het circuit van erkende opleidingen en registraties - soms hebben zij zelfs geen enkele opleiding genoten - en zijn als het om kwaliteit van de beroepsuitoefening gaat ongrijpbaar. De HBO opgeleide loopbaanadviseurs hebben zich al gemeld in het register van loopbaanadviseurs. Een registratie is slechts mogelijk als de adviseur aan bepaalde opleidings- en ervaringseisen voldoet. Maar ook de loopbaanadviseurs die niet middels een opleiding gekwalificeerd zijn, hebben zich verenigd in de NOBOL, deze organisatie garandeert dat aangesloten adviseurs zich houden aan bepaalde gedragsregels. Het belang van de kwaliteit van beroepskeuze en loopbaanadvisering wordt ook internationaal onderkend (Foud 1993). Middels the International Association for Educational and Vocational Guidance wordt gestreefd naar een kader waarin kwaliteit en continuïteit in de loopbaan en beroepskeuzeadvisering voorop staat. Tot 1995 was de Raad voor studie en beroepskeuze actief bij het initiëren van beleidsvoorstellen voor de implementatie van beroepskeuze en loopbaan initiatieven in het veld. Ook daar was bezorgdheid omtrent de kwaliteit van de advisering. Recent heeft de Rijksuniversiteit Leiden besloten de bachelors opleiding psychologie een nieuw accent beroepskeuze en loopbaan te geven. Het register levend houden De sectie Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologen van het NIP wil de kwaliteit van het werken van psychologen binnen haar werkveld bevorderen. Dat is de reden dat per 1 januari 2000 het NIP een Register voor Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologen open heeft gesteld. Het besluit hiertoe werd reeds genomen in de algemene ledenvergadering van het NIP in 1995. Inmiddels zijn via de instroomregeling zo’n 70 psychologen in dit register ingeschreven. De instroomregeling had tot doel de reeds gevestigde beroepskeuze- en loopbaanpsychologen te registreren. De registratie geeft het begrip kwaliteit een gezicht. Het is een garantie voor de afnemers van deze psychologische dienstverlening dat aan bepaalde kwaliteitsvoorwaarden wordt voldaan.
De instroomregeling had uiteraard een beperkte duur en is gesloten per 1 december 2002. Om voor de toekomst het register van nieuwe instroom te voorzien, is de reguliere registratieregeling opgesteld. Uit een enquête gehouden in de zomer van 2001, blijkt dat er voldoende belangstelling bestaat bij leden van de sectie die al enige ervaring hebben om via een opleidingsroute de registratie te gaan behalen. Los daarvan zijn er natuurlijk ook leden die nieuw zijn in het werkveld van de beroepskeuzeen loopbaanpsychologie, en die het gehele registratietraject nog zouden moeten doorlopen. Naar aangenomen kan worden is dit het spreekwoordelijke topje van de ijsberg. Veel leden van de sectie zijn werkzaam in het veld van de beroepskeuze en loopbaanadvisering en zullen gestimuleerd worden zich te laten registreren zodra de feitelijke mogelijkheid zich voordoet. De sectie Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologen heeft door het NDC een inventarisatie laten maken van cursussen die geschikt zijn om in het kader van de reguliere registratieroute te volgen. Hiermee is een belangrijke praktische voorwaarde voor het adviseren van opleidingen reeds aanwezig. Verder is de sectie in gesprek met de Rijksuniversiteit Leiden waar vorm gegeven wordt aan een Master beroepskeuze- en loopbaanpsychologie. Een eerste verkennend gesprek heeft reeds plaatsgevonden. De sectie zal op korte termijn een workshop voor haar leden organiseren teneinde de universiteit van input uit de praktijk te kunnen voorzien. Op deze wijze wordt zowel het pré- als het postdoctorale traject door de sectie van nieuwe impulsen voorzien. Uiteindelijk zal dit resulteren in goed geschoolde vakgenoten. Doelstelling is ten minste 25% van de leden van de sectie Beroepskeuze en Loopbaanpsychologie te registreren. Dit percentage is gebaseerd op een onderzoek van B.Koch (Psycholoog april 2000) waarin werd geïnventariseerd voor welke activiteiten de leden van de sectie belangstelling hebbenen waar zij werkzaam in zijn. De helft van de leden werkzaam in de beroepskeuzeadvisering (ongeveer 65% van de sectieleden) is geïnteresseerd in een registratie. Met het huidige ledenbestand betekent dit een potentieel van 250 à 300 registraties. Kwaliteit krijgt een gezicht Met een geregistreerd Beroepskeuze- en Loopbaanpsycholoog NIP weten consumenten en doorverwijzers allereerst dat zij te maken hebben met een lid van het NIP, de beroepsvereniging van psychologen. Leden van het NIP zijn aan de universiteit opgeleid tot doctorandus in de psychologie. Zij zijn door hun lidmaatschap van het NIP gehouden aan de beroepscode en Standaard testgebruik voor psychologen. De beroepscode bestaat uit gedragsregels voor professioneel handelen. De Standaard testgebruik betreft richtlijnen voor het juist inzetten van psychologisch tests in de psychologische advisering. Met de registratie Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologen NIP wordt daar de waarborg aan toegevoegd dat met op een voldoende niveau is opgeleid om als zelfstandig beroepsbeoefenaar te opereren en dat voldoende psychologische kennis van het werkveld beroepskeuze- en loopbaanpsychologie is verworven. Hiermee onderscheidt de Beroepskeuze- en Loopbaanpsycholoog NIP zich van de vele andere beroepsbeoefenaren die zich in dit werkveld begeven (loopbaandadviseurs, beroepskeuzeadviseurs, reïntegratiedeskundigen, etc). In de registratieregeling Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologen NIP is het begrip 'kwaliteit' vertaald in de volgende eisen: • NIP-lidmaatschap • 2800 uur werkervaring op het werkveld beroepskeuze- en loopbaanpsychologie • 90 uur supervisie op het werkveld beroepskeuze- en loopbaanpsychologie • 700 uur theoretische scholing op het werkveld beroepskeuze- en loopbaanpsychologie • 6 casusverslagen schrijven op het werkveld beroepskeuze- en loopbaanpsychologie Aanvullende eisen zijn: • het actueel uitvoeren van werkzaamheden als beroepskeuze- en loopbaanpsycholoog • deelname aan intervisie met leden van de sectie Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologie van het NIP • toekomstige deelname aan het aanbod van bij- en nascholing (herregistratie) Het kwaliteitsbeleid van de sectie beperkt zich niet tot de registratieregeling zelf. Uit het bovenstaande blijkt al dat aan education permanente grote waarde wordt gehecht in de vorm van bijscholing,
intervisie en supervisie. De sectie organiseert daarnaast geregeld bijeenkomsten in de vorm van themadagen en congressen. Ook worden contacten onderhouden met andere relevante organisaties (zie ‘Nadere implementatie van de regeling’). Inbedding in een breder NIP-registratiebeleid Op dit moment kent het NIP zeven postdoctorale registratieregelingen. Twee andere regelingen zijn in voorbereiding. Het huidige aanbod is daarmee nog versnipperd en dekt niet de volledige breedte van de werkvelden waarbinnen NIP-leden zoal werkzaam zijn. Daarom wordt gewerkt aan een verbreding en verheldering van het registratiebeleid. Hiermee wordt bedoeld dat naar meer uniformiteit inzake de eisen van de diverse regelingen wordt toegewerkt, en dat tevens wordt gestreefd een postdoctoraal aanbod te bieden waarbij elk NIP-lid iets van zijn gading kan vinden. Op dit moment is de gewenste uniformiteit helaas nog geen feit. Daarom is bij het opstellen van de registratie-eisen voor de Beroepskeuze- en Loopbaanpsycholoog enerzijds gekeken naar wat in dit specifieke werkveld nodig is om op een voldoende postdoctoraal niveau opgeleid te zijn, en anderzijds zijn de eisen van de gz-registratie hierbij vergelijkenderwijs betrokken geweest. Het resultaat is een pakket aan eisen dat zich goed laat meten met niet enkel de gz-registratie, maar tevens de registratie als Kinder- en Jeugdpsycholoog NIP en Psycholoog van Arbeid en Gezondheid van het NIP. Maatschappelijke inbedding Beroepskeuze- en loopbaanadvisering zijn van cruciaal belang voor een efficiënt gebruik van maatschappelijk, menselijk potentieel en verdeling van de middelen om dit potentieel operationeel te maken. Hierbij kan gedacht worden aan het gehele loopbaantraject van opleiding tot prepensionering cursussen. Door de steeds strakkere eisen die gesteld worden aan een ononderbroken leerweg is het maken van juiste keuzes van groot belang om school drop out te voorkomen. Vervolgens is het van belang dat het juiste loopbaanpad ingeslagen wordt om kwaliteiten en mogelijkheden in een loopbaan te maximaliseren. Dit laatste is van groot maatschappelijk belang gezien de kosten die gepaard gaan met mogelijk ziekteverzuim ten gevolge van een foute loopbaankeuze. Voor degenen die in hun loopbaan onverhoopt vastraken is een snelle reïntegratie van groot belang. Er is geen tijd meer voor proberen, een tweede keuze dient trefzeker te zijn en waar mogelijk ook met wetenschappelijke theorievorming en methodieken onderbouwd te worden. In de loopbaan worden wisselingen gemaakt. In deze loopbaankeuzes kan een goed onderbouwd advies de kans op mislukken verkleinen. Ook dit is een werkterrein van de loopbaanpsycholoog. Tenslotte dient aan het eind van de loopbaan reële keuze gemaakt te worden. Het gaat om keuzes rond prepensionering en demotie, ook hier heeft de beroepskeuze- en loopbaanpsycholoog een rol. Het maatschappelijk belang is groot, niet alleen financieel maar ook vanuit het perspectief van goed beheer van het human capital. Vanwege deze belangen is het zwaarwegend dat de adviezen die gegeven worden conform de wetenschappelijke stand van zaken zijn. Alleen een registratieregeling kan hier enige duidelijkheid over geven. Dit belang van beroepskeuzeadvisering en loopbaanbegeleiding is ook in Europese verdragen vastgelegd (verdrag van Amsterdam, 1 mei 1999). De praktijk van de beroepskeuze- en loopbaanpsycholoog Een beroepskeuze- en loopbaanpsycholoog is werkzaam in de hulpverlening (advisering, begeleiding, vorming) bij studie-, beroeps- en loopbaankeuze, of verricht in de tweede lijn psychologische werkzaamheden ter ondersteuning of bevordering van dit werk (bijv. docentschap, management/ beleid, instrument- of programmaontwikkeling, theoretische of toegepaste research). Men kan praktische hulpverlening bij studie-, beroeps- en loopbaankeuze ruwweg onderscheiden in twee sectoren, namelijk 'studie en opleiding' en 'arbeid', waaronder reïntegratie. Bij studie en opleiding is de advisering en begeleiding vooral gericht op jongeren, bij arbeid op volwassenen. Een gemeenschappelijk kenmerk is dat het individu bij de hulp altijd centraal staat, ook al is een organisatie opdrachtgever. De traditionele beroepskeuze advisering geschiedt in de laatste klassen van het algemeen vormend onderwijs als keuzes gemaakt moeten worden met betrekking tot een vervolgopleiding. Precieze cijfers zijn er niet, maar aangenomen kan worden dat een substantieel percentage (tientallen
procenten) van de scholieren professionele hulp inroept. Dit gebeurt op verschillende niveaus. De klassikale onderzoekingen waarbij psychologen betrokken zijn vormen de grootste groep van professionele advisering. Daarnaast zijn er de individuele onderzoekingen en de advisering van schooldecanen. Een voorzichtige schatting leert dat het hier om zeker 300.000 adviezen per jaar gaat. Het aandeel van de psycholoog wordt geschat op 20%. Steeds belangrijker wordt het werkterrein van de beroepskeuze- en loopbaanpsycholoog met betrekking tot de reïntegratie van arbeidsgehandicapten en werkzoekenden. Deze psychologen zijn werkzaam bij reïntegratieadviesbureaus. In deze instellingen worden reïntegratietrajecten uitgevoerd waarbij de beroepskeuze- en loopbaanpsycholoog een spilrol vervuld. Op grond van zijn advies worden trajecten ingeslagen die grote financiële en menselijke implicaties hebben. In 2003 zijn ongeveer 45.000 individuen aangewezen voor het volgen van een reïntegratietraject vanuit WAO en WW. Daarbovenop zijn er nog vele duizenden ABW gerechtigden die vanuit de gemeenten een reïntegratietraject krijgen aangewezen waarbij en beroepskeuze- en loopbaanpsycholoog ingeschakeld kan worden. Veel beroepskeuze- en loopbaanpsychologen doen daarnaast hun werk bij adviesbureaus voor opleiding en beroep, in particuliere praktijken en bij loopbaanadviesbureaus. Het betreft hier de school en beroepskeuzeadvisering waarbij een beslissing genomen wordt over te kiezen vakkenpakket of beroepsopleiding. Beroepskeuze- en loopbaanpsychologen werken hier samen met schooldecanen en ouders om de keuze van de leerlingen te begeleiden. Beroepskeuze- en loopbaanpsychologen kunnen echter ook een functie hebben in organisaties waar men geconfronteerd is met de problemen van studie- , beroeps- of loopbaankeuze van bepaalde categorieën van mensen. Te denken valt hier aan werknemers die aan een loopbaanverandering toe zijn, gehandicapten in revalidatieinstellingen, leerlingen die van richting willen veranderen, etc. Maar ook zijn beroepskeuze- en loopbaanpsychologen actief op het terrein van plaatsing en loopbaancounseling. Nadere implementatie van de regeling De registratieregeling Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologen blijkt vooralsnog op een beperkt aantal leden van de sectie Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologie van toepassing te zijn. Dit wordt voor een deel veroorzaakt door de hoge opleidingseisen die gesteld worden aan de registratie. De universitaire opleiding tot beroepskeuze- en loopbaanpsycholoog bestaat al enige tijd niet meer en de scholingsmogelijkheden zijn vooralsnog gering. Veel van de eisen met betrekking tot registratie betreffen daarom vooralsnog ervaring. Nu de regeling zijn definit ieve vorm bereikt heeft is het in het belang van het NIP al die leden die daar voor in aanmerking komen uit te nodigen zich in te schrijven in het register. Daarbij behoort bekendheid gegeven te worden aan de eisen die gesteld worden. De implementatie van de regeling dient daarom begeleid te worden door een mailing naar de leden om zich aan te melden voor een inschrijving. De vraag is wat de meerwaarde is van deze registratie, wat is het surplus dat geboden wordt boven het dienstmerk PSYCHOLOOG NIP . Voor de beroepskeuze- en loopbaanpsycholoog is dit een tautologie: een advies dient altijd gebaseerd te zijn op de wetenschappelijk stand van zaken. Maar deze vraag wordt mede door de markt beantwoord: wat is de naamsbekendheid van de registratie in het veld van de beroepskeuzen en loopbaanadvisering op grond waarvan eerder gekozen wordt voor een geregistreerde Beroepskeuze- en Loopbaanpsycholoog dan een ander. Daarom dient zowel de beroepskeuze- en loopbaanpsycholoog als de afnemer van het beroepskeuzeen loopbaanadvies benaderd te worden middels alle beschikbare media. Gedacht wordt aan de volgende reeks van activiteiten: • Hernieuwde uitnodiging van leden om zich aan te melden voor de regeling (mailing plus stukje in Psycholoog). Hiertoe dient een korte notitie met betrekking tot de stand van zaken en de noodzaak tot registratie geconcipieerd te worden. • Persbericht vanuit het NIP over de implementatie van de regeling. De aanleiding tot dit persbericht is dat de regeling definitief geworden is. Aandacht hierbij voor kwaliteit.
• • • • • • •
Workshop registratieregeling(en) sector A&O, intern NIP. Alle regelingen binnen de sector presenteren zich. Publicatie hierover in vaktijdschriften. Mailing en presentatie van de regeling bij landelijke organisaties: CWI, RWI, NVS, UWV, DIVOSA, NVP, NVS, Vakbonden, Werkgeversorganisaties, Branche organisaties etc. Contacten ministerie OC & W, SoZaWe over de wenselijkheid van kwaliteit bij beroepskeuze- en loopbaanwerk en mogelijke benoeming daarvan in (ministeriële) regelingen in de Staatscourant en Staatsblad. Contacten met zusterorganisaties NOLOC en VBA registratie over gezamenlijk belang en afbakening. Contacten universiteiten (met name Leiden) structureel aanhalen in verband met afstemming met het doctoraalonderwijs en de eisen van de regeling. Participatie in thema katernen van landelijke dagbladen (onderwijsbijlage, loopbaankatern etc). Voor zover dit advertenties betreft dient hier een budget voor vrijgemaakt te worden.
De uitvoering van deze activiteiten dient een samenwerkingverband te zijn tussen de registratiecommissie, het sectiebestuur Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologie en het NIP-bureau. De punten dienen in samenhang met elkaar uitgevoerd te worden. Literatuur • Foud, N.A. (1993). Cross cultural vocational assessment. Career Development Quarterly, 421, 413. • Koch, B. (2000). Belangstellingsonderzoek onder de leden van de sectie beroepskeuze en loopbaanpsychologie. De Psycholoog, 35, 200-201. • Kooreman, A. (2003). Praktijkinfo reïntegratie. Elsevier Bedrijfsinformatie. • Kooreman, A. (2003) Het belang van Beroepskeuze en Loopbaanadvisering bij reïntegratie. Praktijkboek Arbeidsintegratie. Elsevier Bedrijfsinformatie. • Nevill, D.D. (1995). The work Importance Study in the United States. In D.E. Super & B.Sverko (eds). Life role, values, and carees: International findings of the work importance study (pp. 204221) San Fransisco: Jossey-Bass, Inc. • Raad voor de Beroepskeuzeadvisering. Den Haag. Diverse publicaties van 1985 tot 1995. • Sernee, A., Onderzoek naar de universitaire opleidingen op het gebied van Loopbaan & Beroepskeuze psychologie. Interne notitie sectiebestuur Bk &L. De Psycholoog, mei 2002 p. 284.
bijlage
Sectie Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologie van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) Ruim 1100 leden van het NIP zijn actief op het terrein van de Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologie. Zij zijn verenigd in de sectie Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologie. In het volgende wordt een introductie gegeven van het werkterrein van deze oudste tak van toegepaste psychologie. Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologie (verder B&L psychologie genoemd) betreft die sector van de wetenschappelijke psychologie die zich richt op: 1) 2)
het opstellen en toetsen van theorieën over de processen en factoren die studie- beroeps- en loopbaankeuzes bepalen, èn het onderzoek naar de kenmerken die het succes en tevredenheid in specifieke soorten van werk verklaren. In de dagelijkse praktijk adviseert en begeleidt de B&L psycholoog cliënten die voor een studie-, beroeps- of loopbaankeuze staan. Loopbaankeuzes betreffen zowel loopbaanbegeleiding in het bedrijf als gedwongen verandering van loopbaan door arbeidsongeschiktheid of werkloosheid. In beide gevallen kan sprake zijn van de beantwoording van gerichte vragen maar ook van de begeleiding van een bepaald traject. Vragen die de B&L psycholoog in geval van studie- en beroepskeuze beantwoordt zijn bijvoorbeeld: Het VWO blijkt toch te zwaar. Hoe plan ik mijn verdere studie, rekening houdend met de problemen die ik in het verleden tegenkwam? De opleiding gaat goed maar is dit nu wel de meest passende richting voor mij? Vragen die de B&L psycholoog in het geval van loopbaankeuzes krijgt zijn bijvoorbeeld: Ik kan door psychische problemen mijn werk niet meer doen, welke functies sluiten het beste aan op mijn beperkingen? Door reorganisatie zal ik op een andere plek in het bedrijf aan de slag moeten, welke van de aangeboden functies past het best bij mijn persoonlijkheid? De praktiserende B&L psycholoog begeleidt daarnaast trajecten die naar arbeid toeleiden. Zoals counseling bij outplacement, sollicitatietraining en bevordering van employability (breed inzetbaar blijven op de arbeidsmarkt). In alle voornoemde gevallen gebruikt de B&L psycholoog allerlei, in de wetenschappelijke psychologie ontwikkelde methodes en instrumenten. Bijvoorbeeld counseling technieken en psychologische tests. De B&L psycholoog is een wetenschapper, waar mogelijk draagt hij bij aan de wetenschappelijke ontwikkeling van zijn vak. Hij doet dit door zijn werkzaamheden toegankelijk te maken voor onderzoek, instrumenten en technieken te ontwikkelen en te publiceren over eigen (onderzoeks)bevindingen. Uitgangspunt van de B&L psycholoog is altijd dat de keuzes om richting te geven aan de school- of beroepsloopbaan op vrijwillige basis genomen worden. Hij is daarbij gehouden aan de beroepsethiek van het NIP. De psycholoog helpt door individuele motieven, keuzeprocessen, ontwikkelingsprocessen, capaciteiten en omstandigheden van zijn cliënt
zichtbaar, bespreekbaar en hanteerbaar te maken. Hij doet dit in opdracht van zijn cliënt of in opdracht van derden. De sectie Beroepskeuze- en Loopbaanpsychologie zet zich in voor de verdere professionalisering van haar vakgebied. De sectie doet dit door het organiseren van studiedagen en symposia, het organiseren van cursussen, de ontwikkeling van tests, de medewerking aan publicatie van boeken en artikelen, de opzet van een registratieregeling en de belangenbehartiging van de sectie binnen het NIP en daarbuiten. Deze activiteiten zijn slecht s mogelijk door een actieve inbreng van leden van de sectie. Er is een registratieregeling. B&L psychologen kunnen zich laten inschrijven indien zij voldoen aan de gestelde voorwaarden. Meer informatie over de sectie B&L is te verkrijgen bij: Hedwig Jurrius-Franssen (secretatris) tel. 023 5293370 of Aart Kooreman (voorzitter) tel. 075 6160775
