De beleids- en beheerscyclus: algemene principes Jan Leroy, VVSG

13/12/2012

De beleids- en beheerscyclus: algemene principes Jan Leroy, VVSG Studiedagen ‘BBC en externe verzelfstandiging’ Gent 7.12.2012 – Leuven 12.12.2012

Inhoud • • • •

Waarom een BBC? Voor welke besturen geldt de BBC? Uitgangspunten van de BBC De beleidsrapporten • Meerjarenplan • Budget • Jaarrekening

• Invoeringstraject

VVSG - BBC - Algemene principes

VVSG - BBC en verzelfstandiging

1

13/12/2012


Waarom een BBC? Voor welke besturen geldt de BBC? Uitgangspunten van de BBC De beleisdsrapporten • Meerjarenplan • Budget • Jaarrekening



Waarom een BBC? • Gemeentedecreet (2005), Provinciedecreet (2005) en OCMW-decreet (2008): • BBC-besluit = uitvoering van decretale regels over meerjarenplanning, budget, boekhouding en jaarrekening

• Oude regels hebben veel mankementen: • • • • •

Geen/nauwelijks koppeling beleid-financiën Verschillend systeem gemeenten-OCMW’s-EVA’s Gemeenten: centralistisch en verouderd OCMW’s: pakken papier en sterk uiteenlopend EVA’s: eigen systemen, los van moederbestuur



2

13/12/2012





Voor welke besturen geldt de BBC? • Gemeenten, OCMW’s en provincies en hun IVA’s • Districten (Antwerpen) • Deels voor: • OCMW-Verenigingen (Titel VIII, Hoofdstuk I) • Autonome gemeente- en provinciebedrijven

• Maar niet voor: • • • • •

Gemeentelijke/provinciale vzw’s Politiezones - Brandweerzones Kerkbesturen Filialen van autonome gemeente- en provinciebedrijven Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden



3

13/12/2012


Waarom (nu) een hervorming? Voor welke besturen geldt de hervorming? Uitgangspunten van de hervorming Basiselementen BBC-besluit • • • • •

Meerjarenplan Budget Dagelijkse werking Jaarrekening Varia

• Invoeringstraject VVSG - BBC - Algemene principes

Uitgangspunten van de BBC • Vanuit één geïntegreerd systeem de beleidsvoering én de financiële vertaling en gevolgen ervan: • • • •

Plannen (meerjarenplan) Budgetteren (budget – kredietbewaking) Registreren (boekhouding) Rapporteren en evalueren (jaarrekening)



4

13/12/2012

Uitgangspunten van de BBC • Vertrekken van een ‘conceptueel kader’: • Geen pure kopie van elders bestaand systeem • Centrale vraag: welk registratiesysteem is nodig voor informatienoden van hoofdgebruikers? • Hoofdgebruikers: • Raad: kan zelf geen rapporten maken: besluit legt regels op voor beleidsrapporten (meerjarenplan, budget, jaarrekening) • Vlaamse overheid als beleidsvoorbereider

• Managementinformatie (voor college, managementteam, …): • Niet centraal opgelegd (want behoeften te verscheiden) • Wel mogelijk op basis van registratiesysteem VVSG - BBC - Algemene principes

Uitgangspunten van de BBC • Ruime eigen invulling mogelijk door bestuur zelf: • Keuze aantal en aard prioritaire beleidsdoelstellingen • Aanpassing aan eigen organogram • Vrije groepering verplichte beleidsvelden in beleidsdomeinen: • belangrijk voor structuur van beleidsrapporten • belangrijk voor kredietbewaking

• Beleidsitems: zelf gekozen verdere opsplitsing beleidsvelden • Inspelen op werken met budgethouders en IVA’s

• Kredietbewaking op hoog niveau: onderliggend zelf te regelen • Uitbreidbaarheid minimum algemeen rekeningenstelsel • Analytische boekhouding kan maar is niet verplicht VVSG - BBC - Algemene principes


5

13/12/2012

Beleidsvelden, -domeinen en items Beleidsitem 1.1 (bv. zwembad)

Beleidsdomein 1 (bv. vrije tijd)

Beleidsveld 1 (bv. sport)

Beleidsitem 1.2 (bv. sportdienst)

Beleidveld 2

Beleidsitem 1.3 (bv. sporthal)

Beleidsveld 3

Beleidsdomein 2 (bv. welzijn)

Beleidsveld 4 (bv. rusthuizen) Beleidsveld 5

(Bijna) vrije keuze Indeling beleidsrapporten

Indeling door Vlaanderen

Beleidsitem 4.1 (bv. rusthuis 1) Beleidsitem 4.2 (bv. rusthuis 2)

Vrije keuze


Uitgangspunten van de BBC • Financiële vertaling gepland en uitgevoerd beleid (doelstellingen, actieplannen, acties): via uitgaven en ontvangsten (kosten en opbrengsten: boekhouding) • Financieel evenwicht met drie dimensies (geldt niet voor AGB’s, APB’s en OV’s): • Toestandsevenwicht: jaarlijks op kasbasis • Structureel evenwicht: einde planningsperiode leninglasten kunnen dragen met verschil exploitatieontvangsten en –uitgaven • Geen fictief evenwicht

• Lenen gebeurt in functie van thesauriebehoeften VVSG - BBC - Algemene principes


6

13/12/2012

Uitgangspunten van de BBC • Planlastdecreet 15.7.2011 maakt gebruik van beleidsrapporten BBC: • Aanvraag subsidies voor Vlaamse beleidsprioriteiten via digitaal doorsturen meerjarenplan • Verantwoording gebruik subsidies via digitaal doorsturen jaarrekening

• Zelfde systeem gemeente-OCMW-AGB-OV (en provincie-APB): • maakt schaaleffecten mogelijk • zorgt voor beter begrip van elkaars plannen en (financiële) situatie • bevordert aansturings- en controlemogelijkheden VVSG - BBC - Algemene principes

Uitgangspunten van de BBC • Band met internationale verplichtingen en normen: • Opgelegde ESR-rapportering overheidsfinanciën (vorderingensaldo, schuld) mogelijk op basis van BBC • Europa legt kwartaalrapportage op (intussen opgenomen in Gemeente-, OCMW- en Provinciedecreet) • International Public Sector Accounting Standards (IPSAS): belangrijke inspiratiebron voor BBC



7

13/12/2012





De beleidsrapporten - meerjarenplan • Wat zeggen de decreten? • Loopt zes jaar: vanaf jaar 2 huidige legislatuur tot en met jaar 1 volgende legislatuur (dus bv. 2014-2019) • Goedkeuren vóór einde jaar 1 (2013) • Bestaat uit strategische nota en financiële nota • Verplichte aanpassing vóór goedkeuring budget • Goedkeuring: • altijd bevoegdheid raad (van bestuur) • bijkomende goedkeuring voor meerjarenplan OCMW’s, AGB’s, OV’s en APB’s

• Digitaal verzenden = voorwaarde voor uitvoerbaarheid



8

13/12/2012

De beleidsrapporten - meerjarenplan • BBC-besluit: (1) • Meerjarenplan is een beleidsrapport (met dus opgelegde minimumregels) • Strategische nota met: • (interne of externe) prioritaire beleidsdoelstellingen overig beleid (met o.a. niet-prioritaire beleidsdoelstellingen) moet dus niet in strategische nota • beoogd resultaat (en eventueel maatschappelijk effect) • actieplannen • jaarlijkse uitgaven en ontvangsten


De beleidsrapporten - meerjarenplan • BBC-besluit: (2) • Financiële nota • Looptijd: deel verplicht, deels facultatief (zie volgende dia) • Bestaat uit: • Financieel doelstellingenplan (zie volgende dia) • Staat van het financiële evenwicht

• Verplichte toelichting: • O.a. omgevingsanalyse, financiële risico’s, beleidsdoelstellingen, info over organisatie, evolutie schulden en belastingen, … • geen voorwerp van besluitvorming!



9

13/12/2012

Meerjarenplan • Looptijd financiële nota meerjarenplan 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2013 X

X

X

X

X

X

2014

X

X

X

X

X

F

X

X

X

X

F

F

X

X

X

F

F

F

X

X

X

F

F

F

X

X

X

F

F

2015 2016 2017 2018

F

X= verplicht F= facultatief


Financieel doelstellingenplan Jaar 1 Uitgaven

Ontvangsten

…

Jaar 2 Saldo

Uitgaven

Ontvangsten

Saldo

Algemene financiering • Prioritaire beleidsdoelstellingen Exploitatie Investeringen Andere • Overige Exploitatie Investeringen Andere

Beleidsdomein 1 • Prioritaire beleidsdoelstellingen Exploitatie Investeringen Andere • Overige Exploitatie Investeringen Andere

… VVSG - BBC - Algemene principes


10

13/12/2012

De beleidsrapporten - meerjarenplan • Is meerjarenplan verplicht? Ja. Budget moet passen binnen meerjarenplan.

• Functies van het meerjarenplan: • Beleidsfunctie: politieke voornemens: belangrijkste beleidsdoelstellingen en actieplannen • Financiële functie: • Financiële gevolgen gepland beleid • Financieel evenwicht

• Aanvraag subsidies planlastdecreet (digitaal) • Evaluatie-instrument of toetssteen achteraf • Statistische functie (Vlaams, ESR, …) VVSG - BBC - Algemene principes






11

13/12/2012

De beleidsrapporten - budget • Wat zeggen de decreten? • Budget past binnen meerjarenplan (uitz.: budget jaar 1) • Bestaat uit beleidsnota en financiële nota • Goedkeuring: • altijd bevoegdheid raad (van bestuur) • bijkomende goedkeuring voor meerjarenplan OCMW’s, AGB’s, OV’s en APB’s

• Aanpassing via budgetwijziging of interne kredietaanpassing • Digitaal verzenden = voorwaarde voor uitvoerbaarheid


De beleidsrapporten - budget • BBC-besluit: (1) • Budget is beleidsrapport (met dus opgelegde minimumregels) • Beleidsnota bestaat o.a. uit: (1) • Doelstellingennota: prioritaire beleidsdoelstellingen uit strategische nota meerjarenplan met actieplannen, acties, uitgaven en ontvangsten • Doelstellingenbudget (zie volgende dia) • Financiële toestand: vergelijking elementen financieel evenwicht in budget en meerjarenplan



12

13/12/2012

Doelstellingenbudget Budget jaar N Uitgaven

Ontvangsten

Saldo



… VVSG - BBC - Algemene principes

De beleidsrapporten - budget • BBC-besluit: (2) • Financiële nota met: • Exploitatiebudget: uitgaven en ontvangsten per beleidsdomein • Investeringsbudget: nieuwe en lopende investeringen • Liquiditeitenbudget: verwachte geldstromen uit exploitatie, investeringen en overige (o.a. financiering met leningen, aflossingen bestaande leningen)

• Bij budget hoort een toelichting: • Bevat o.m.: • • • •

Verdere uitleg bij exploitatiebudget Verdere uitleg bij investeringsbudget (bv. gevolgen voor exploitatie) Lijst met geplande subsidies per beleidsveld Evolutie liquiditeitenbudget in de tijd

• Geen voorwerp van besluitvorming VVSG - BBC - Algemene principes


13

13/12/2012

De beleidsrapporten - budget • Budget moet (behalve in jaar 1) passen binnen meerjarenplan, maar hoe? • Overname prioritaire beleidsdoelstellingen • Verplicht positief resultaat op kasbasis

• Functies van het budget: • • • • •

Beleidsfunctie: concretisering meerjarenplan Financiële functie: gevolgen op financiën en evenwicht Autorisatiefunctie: maximaal besteedbare kredieten Evaluatie-instrument of toetssteen achteraf Statistische functie (Vlaams, ESR, …)



Waarom een BBC? Voor welke besturen geldt de BBC? Uitgangspunten van de BBC Beleidsrapporten • Meerjarenplan • Budget • Jaarrekening




14

13/12/2012

Beleidsrapporten - jaarrekening • Wat zeggen de decreten? • Jaarrekening bestaat uit beleidsnota, financiële nota, en samenvatting algemene rekeningen (uitzondering voor enkele grote VE’s) • Raad stelt jaarrekening vast vóór einde van eerste semester (nadien procedure via moederbestuur en/of gouverneur) • Verplicht ook digitaal verzenden


Beleidsrapporten - jaarrekening • BBC-besluit: (1) • Jaarrekening is beleidsrapport (dus minimumregels) • Drie delen: beleidsnota, financiële nota, samenvatting algemene rekeningen (uitzondering voor enkele grote VE’s) • Beleidsnota: • Doelstellingenrealisatie: voor elke prioritaire beleidsdoelstelling: • Werd beoogd resultaat (of effect) bereikt? • Werden actieplannen en acties uit budget uitgevoerd? • Vergelijking werkelijke uitgaven en ontvangsten met budget

• Doelstellingenrekening: zie volgende dia • Financiële toestand: evenwichten vergeleken met budget



15

13/12/2012

Doelstellingenrekening Jaarrekening Uitgaven

Ontvangsten

Saldo

Eindbudget Uitgaven

Ontvangsten

Saldo

Initieel budget Uitgaven

Ontvangsten

Saldo



…


Beleidsrapporten - jaarrekening • BBC-besluit: (2) • Financiële nota: • Exploitatierekening • Investeringsrekening • Liquiditeitenrekening

• Samenvatting algemene rekeningen: (niet voor enkele grote VE’s) • Balans • Staat van opbrengsten en kosten

• Bij jaarrekening hoort een toelichting, met o.m.: waarderingsregels, relevante gebeurtenissen na balansdatum, uitleg bij verschillen budget-realiteit, details bij financiële nota, toegekende subsidies, … VVSG - BBC - Algemene principes


16

13/12/2012

Beleidsrapporten - jaarrekening • Functies van de jaarrekening: • Beleidsfunctie: • gevoerd beleid (beleidsmatig en financieel) • nadruk op realisatie prioritaire beleidsdoelstellingen • zijn de doelstellingen nog OK?

• Evaluatiefunctie: is bestuur binnen kredieten gebleven? • Financiële functie: • Financiële gevolgen van het gevoerde beleid • Evolutie financieel evenwicht

• Statistische functie (Vlaanderen, ESR, …) • Verantwoording gebruik subsidies planlastdecreet



Waarom een BBC? Voor welke besturen geldt de BBC? Uitgangspunten van de BBC Beleidsrapporten • Meerjarenplan • Budget • Jaarrekening




17

13/12/2012

Invoeringstraject • Besluit wordt algemeen van kracht vanaf financieel boekjaar 2014. Dat betekent: • Dat besturen in 2013 meerjarenplan 2014-2019 en budget 2014 volgens BBC-regels opstellen • Dat besturen vanaf 1.1.2014 BBC-boekhouding voeren • Dat besturen in 2014 de laatste jaarrekening ‘oude stijl’ maken voor 2013

• Uitzonderingen mogelijk: • Besturen kunnen toelating krijgen om eerder te starten • Besturen kunnen indien echt nodig toelating krijgen om later dan 1.1.2014 te starten (uitzondering!) VVSG - BBC - Algemene principes

Invoeringstraject Starters 2011 (20 + 2) Gemeenten

Aalst, Geel, Hemiksem, Mol, Oostrozebeke, Poperinge, Vilvoorde

OCMW’s

Boutersem, Opwijk, Zwevegem

AGB’s

Overpelt, Vilvoorde

Gemeente en OCMW

Antwerpen, De Pinte, Dilbeek, Overpelt, Zoersel

Starters 2012 (42 + 3) Gemeenten

Begijnendijk, Beringen, Deerlijk, Drogenbos, Kasterlee, Lier, Linter, Meerhout, Olen, Schelle, Temse, Wevelgem en Zonnebeke

OCMW’s

Boortmeerbeek, Denderleeuw, Grobbendonk, Haaltert, Merksplas, Oosterzele, Oudenaarde, Stabroek, Waregem en Zutendaal

Gemeente en OCMW

Aalter, Eeklo, Grimbergen, Herent, Houthalen-Helchteren, Sint-Katelijne-Waver, Spiere-Helkijn, Tienen en Zottegem

AGB’s

Grimbergen, Wingene, Zottegem

VVSG Provincie

West-Vlaanderen


18

13/12/2012

Invoeringstraject Starters 2013 (175 + 11) Gemeenten

Berlare, Boortmeerbeek, Brakel, Buggenhout, De Panne, Denderleeuw, Dendermonde, Diksmuide, Evergem, Gavere, Grobbendonk, Haaltert, Halle, HechtelEksel, Herenthout, Hoeselt, Kortemark, Linkebeek, Lokeren, Lubbeek, Maldegem, Merksplas, Oosterzele, Puurs, Ravels, Tongeren, Tremelo, Wommelgem, Zandhoven, Zaventem, Zoutleeuw, Zutendaal

OCMW’s

Ardooie, Balen, Beerse, Begijnendijk, Beringen, Bierbeek, Bocholt, Destelbergen, Geel, Halen, Herentals, Herzele, Ichtegem, Kampenhout, Kortenaken, Kortenberg, Lier, Lo-Reninge, Meerhout, Mortsel, Pittem, Poperinge, Rijkevorsel, Sint-PietersLeeuw, Tervuren, Tielt-Winge, Vilvoorde, Wemmel, Wielsbeke, Zomergem

Gemeenten en OCMW

Affligem, Anzegem, Avelgem, Berlaar, Bertem, Boom, Borgloon, Bornem, Borsbeek, Brecht, Deinze, Heers, Heist-op-den-Berg, Heusden-Zolder, Hoeilaart, Hooglede, Huldenberg, Ieper, Ingelmunster, Izegem, Kaprijke, Knokke-Heist, Laarne, Langemark-Poelkapelle, Lendelede, Lennik, Lichtervelde, Liedekerke, Lierde, Maaseik, Maasmechelen, Machelen, Malle, Meise, Moorslede, Nazareth, Nieuwerkerken, Ninove, Oostkamp, Opglabbeek, Peer, Putte, Retie, Ronse, Roosdaal, Schoten, Sint-Amands, Sint-Lievens-Houtem, Sint-Martens-Latem, Staden, Stekene, Ternat, Wingene, Wortegem-Petegem, Zemst, Zwijndrecht

AGB’s

Dendermonde, Hamme, Ieper (x2), Ninove (x2), Oostkamp, Putte (x2), Zaventem

OCMW-Ver.

Woonwinkel Knokke-Heist

Oost-Vlaanderen Provincie VVSG - BBC - Algemene principes

Nog vragen?


19

De beleids- en beheerscyclus: algemene principes Jan Leroy, VVSG

Recommend Documents