De 3 presentaties over crowdfunding staan na elkaar: 1. Dirk Lievens, KBC 2. Bruno Degrande, Deloitte 3. Roland Nobels, MyMicroInvest
Wat is crowdfunding? (online) financiering verwerven via een grote groep kleine financiers, startend in uw eigen (social) netwerk Project Doelbedrag Deadline …
supporters redden het stamboeknummer 25 van KV Mechelen onder leiding van Mark Uytterhoeven, Piet den Boer en Fi Vanhoof
Hoe werkt crowdfunding? al dan niet via een crowdfunding platform
Stand van zaken cf project
Voorstelling project (filmpje, beschrijving, business plan,…)
beloningen
Pebble Smartwatch Now Has Its Own App Store …there are more than 1,000 apps and watch faces currently in the store… …Pebble sold 400,000 devices in 2013, snagging somewhere around $60 million in revenue. And in 2014, the company is well on track to double that revenue number…
Communityfunding!
crowd
community
De financieringsmix Eigen inbreng Bankfinanciering
Leasing & Factoring Subsidies en overheidssteun
Business Angels en risicokapitaal Family, Friends, Fools,… - winwinlening
…& Fans - crowdfunding
4 vormen
donaties
rewards
leningen
aandelen
Crowdfunding vlag dekt veel! Niet financiële return
Financiële return crowdfinance
donaties
rewards
leningen
aandelen
hybride filantropie
Voorverkoop
P-to-B lening
Convertible note
‘Pretailing’
P-to-P lening
Equity linked note
sociale lening Achtergestelde lening Omzet- of winstdeling …
Equity CF
Donaties
stadsontwikkelingsproject “De Luchtsingel Rotterdam”
Donaties
stadsontwikkelingsproject “De Luchtsingel Rotterdam”
Rewards
Buitengewone varkens: €216.700 van 2.167 investeerders, in ruil voor 3 jaar lang elk jaar een vleespakket van €40
Lening
Yoghurt Barn: start nieuwe vestiging Amsterdam €50.000 van 36 investeerders tegen 5% rente
Aandelen
BrewDog: uitbreiding brouwerij £4.000.000 van >10.000 investeerders in 42.105 aandelen
Motivatie geldschieters
persoon
project
beloning
Motivatie projectaanbieders
2013 wereldwijd
5,1
+76%
480
miljard $
jaarlijkse groei 2009-2013
miljoen $
Larian Studios ontwikkeling game ‘Divinity: Original Sin’
Scanadu 24
ontwikkeling medische check-up scanner en app
2013 bij de Noorderburen
32 miljoen € wv 28 ondernemingen
1250 projecten wv 367 ondernemingen
25.000 € gem. per project 75.000 voor ondernemingen
Potentieel België?
[3-4]
onrechtstreeks fiscaal+
coöp
miljoen € 2009-nu
in miljoen € per jaar: • ~8 winwinlening • ~50 taxshelter • ~300 giften
betrokkenheid duurzaam
Financiering van eerste plaat op basis van ‘fansharing’ via platform en platenlabel SonicAngel
28
150.000 € via crowdfunding verdubbeling door sponsor
Platformen in België
Reglementair kader in België Kapitaalmarktwetgeving (Prospectuswet, ICB-wet, wet van 6 april 1995) Wetgeving van toepassing op betalingsinstellingen (wet van 21 december 2009)
Consumentenwetgeving (Wet Marktpraktijken, Wet Consumentenkrediet) “wegwijs” via FSMA mededeling en schema’s voor crowdfunding promotoren en investeerders van 12 juli 2012 specifieke wetgeving 2014
Initiatieven Europese Commissie Na onderzoek heeft Europa beslist om de financieringsvorm van crowdfunding niet in Europese wetgeving te gieten. Men wil eerst het fenomeen ten gronde bestuderen en "het pad effenen" voor eventuele latere initiatieven Voorlopig houdt men het bij het verhogen van de bewustwording over crowdfunding - met aandacht voor de risico's die eraan verbonden zijn - en de ontwikkeling van een kwaliteitslabel
Eerste bankroet in crowdfunding
Iedereen was vorig jaar enthousiast over het nieuwe restaurant Blauw in Den Haag. Nu is het failliet. En daarmee heeft Nederland zijn eerste grote crowdfund-misser te pakken. Martijn van Schelven van Geldvoorelkaar: 'En het zal niet de laatste zijn.'
Oculus VR:
Crowdsourcing Or Mass Exploitation? Facebook's $2 billion acquisition of Oculus VR should consider rewarding its Kickstarter backers with something more than a T-shirt.
Toenemend aantal infosessies
...
Toenemende media aandacht
Succesvol crowdfunden?
pré-
campagne
post-
[ 1maand / >1 jaar ] voorbereiding pitchen
[ 1maand / 6maanden ] binnen buiten on- & offline now or never
[…] community mgt beloftes nakomen
Zelf doen of hulp vragen? Zelf doen? Stappenplannen Tutorials
Andere crowdfunding campagnes & platformen
Hulp vragen? Friends, family, fools,… Workshops Begeleiding via expert
Via welk platform of eigen website (plugins)?
Kostprijs crowdfunding? verschillend van platform en model:
registratie
succes fee
[ 0 – 250 € ] project op platform plaatsen
[ 3% - 12% van bedrag ] succesvolle financiering flexibele financiering minimum bedrag
+
tax
?
administratie [ 0% - 3% ] transactiekost betalingen overschrijving vs betalingsprovider minimum bedrag
Dirk Lievens
KBC beleid & innovatie
[email protected]
0499 80 20 23 @dirklievens25
Alternatieve financieringen? Optimaal financieringspotentieel
Bruno Degrande Deloitte Fiduciaire Director Finance M&A & Finance 056/594400
Introductie
© 2014. For information, contact Deloitte Fiduciaire
2
M&A & Finance Funding
NEEDS
MEET
FUNDING
Analysing Budgetting
Real estate Machinary Working Capital Restructuring Seasonality M&A Real estate projects MBO – MBI - OBO WCO Growth Start-up
Structuring
Funding proces
Assisting Negotiating Rapporting
Leasing Factoring Financing Mezzanine financing Investment credit Straightloans FFF Subordianted loans Private Equity Business angels Venture Capitalists Government Vendorloans Crowd Funding
© 2009 Deloitte Touche Tohmatsu
Funding start-ups: what’s up? Enquette start-ups Type externe financiering waar respondenten beroep op doen
Meest gebruikte financieringsvormen naast eigen inbreng:
% van de respondenten die externe financiering aanwenden
• Bankfinanciering 80% 70% 60%
• Friends, family & fools • Leasing
50% 40% 30%
Verhouding overheidsfinanciering (bv. starteo) en bankfinanciering?
20% 10% 0%
© 2014. For information, contact Deloitte Fiduciaire
TIP: Indien netwerk of kennis van mogelijke financieringsbronnen ontoereikend is, vraag raad aan een financiële dienstverlener met een netwerk.
4
Funding start-ups: what’s up? Enquette start-ups Co-financiering met bankfinanciering
% van de respondenten die reeds bankfinanciering aanwenden
60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
TIP: Gebruik ook bankfinanciering als hefboom voor andere vormen van financiering.
© 2014. For information, contact Deloitte Fiduciaire
5
Funding start-ups: what’s up? Enquette start-ups
% van het totaal aantal respondenten
100%
38%
35%
54%
62%
“Borgen zijn telkens weer een uitdaging” “Een lening zonder borg is heden niet meer mogelijk.”
75%
50%
Meer dan één derde heeft geen kennis van de bestaande waarborgregelingen!
25%
9%
3%
0% Tweede waarborgregeling Onbekend
© 2014. For information, contact Deloitte Fiduciaire
Europees investeringsfonds
Geen gebruik
Gebruik
6
Financierinspotentieel: Optimaal?
© 2014. For information, contact Deloitte Fiduciaire
7
Funding Optimeo: Participatiefonds Bedrag?
Wat/voorwaarden?
Kleinste van de volgende bedragen (minimum € 7.500):
Achtergestelde lening (quasi EV)
Vaste rentevoet = Belgian Prime Rate met min. van 3%
Bedrag van de lening die de bank zelf verstrekt
Looptijd: 5, 7 of 10 jaar
3 maal de eigen inbreng
Financiering van MVA, IVA, FVA, en BBK
€ 250.000
Minimum aan gevraagde waarborgen
Andere regels voor overname van aandelen (€ 350.000)
Eigen inbreng van aanvrager minimum 10% van de investering
Aanvraag?
Voor wie?
Bestaande kleine ondernemingen
Activiteit meer dan 4 jaar in hoofdberoep uitoefenen
Zowel eenmanszaken als rechtspersonen
Via eigen krediet- en financiële instellingen
Terugbetaling?
8
Maandelijkse of driemaandelijkse variabele aflossingen
Maandelijkse constante aflossingen
Vrijstelling van terugbetaling van kapitaal mogelijk van 1 tot 2 jaar
Funding Starteo: Participatiefonds Bedrag?
Wat/voorwaarden?
Achtergestelde lening (quasi EV)
Vaste rentevoet = Belgian Prime Rate met min. van 3%
Looptijd: 5, 7 of 10 jaar
Financiering van MVA, IVA, FVA en BBK
Minimum aan gevraagde waarborgen
Eigen inbreng van aanvrager minimum 10% van de investering
Kleinste van de volgende bedragen (minimum € 7.500):
Bedrag van de lening die de bank zelf verstrekt
4 maal de eigen inbreng
€ 250.000
Andere regels voor overname van aandelen (€ 350.000)
Aanvraag?
Voor wie?
Via eigen krediet- en financiële instellingen
Nieuwe kleine ondernemingen
Terugbetaling?
< 50 werknemers, jaaromzet of balanstotaal < € 10.000.000
Activiteit minder dan 4 jaar in hoofdberoep uitoefenen
Zowel eenmanszaken als rechtspersonen
Maandelijkse of driemaandelijkse variabele aflossingen
Maandelijkse constant aflossingen
Vrijstelling van terugbetaling van kapitaal mogelijk van 1 tot 2 jaar
Jonger dan 30 jaar?
Als u jonger bent dan 30, werkzoekende en u wilt bij uw eerste vestiging als zelfstandige gebruik maken van Starteo, dan hebt u recht op een gratis begeleiding (administratief, opstart) tijdens de eerste 2 jaar van uw zelfstandige activiteit in het kader van het Plan Jonge Zelfstandige.
9
Funding Winwinlening: PMV Bedrag?
Wat/voorwaarden?
Achtergestelde lening (quasi EV)
Kredietgever: maximum € 50.000
Rentevoet: 1,375% tot 2,75% (max. wettelijke rentevoet 2014)
Kredietnemer: maximum €200.000
Vaste looptijd van 8 jaar (ev. vervroegde terugbetaling)
Geld uitsluitend te gebruiken voor ondernemingsdoeleinden
Kredietgever: familieleden, vrienden, kennissen
Aanvraag?
Via onderhandse of notariële akte
Aanvraag indienen via winwinlening.be
Voor wie?
Vlaamse KMO’s
Terugbetaling?
< 250 werknemers
Jaaromzet niet > 50 miljoen € of balanstotaal niet > dan 43 miljoen €
zelfstandigheidscriterium
Maandelijks, driemaandelijks, zesmaandelijks, jaarlijks, éénmalig
Mogelijkheid van vervroegde terugbetaling voorzien in akte
Fiscaal voordeel voor de kredietgever?
Jaarlijkse belastingvermindering van 2,5% op het openstaand saldo
Éénmalige belastingvermindering van 30% op het openstaand saldo indien de winwinlening niet wordt terugbetaald
10
Funding 2de waarborgregeling: PMV Bedrag?
Wat/voorwaarden?
Aanvullende waarborg (bovenop bestaande zekerheden)
In kader van investeringslening of werkkapitaallening
Niet voor herfinanciering bestaande kredieten
Maximum 75% van de betrokken financiering
Tot een bedrag van € 750.000
Kan worden verhoogd naar € 1.500.000 mits goedkeuring
Aanvraag?
Voor wie?
Vlaamse bedrijven met investering in Vlaanderen of buitenland
Buitenlandse bedrijven met investering in Vlaanderen
Zelfstandigen, vrije beroepen, vzw’s, kmo’s en grote ondernemingen
Via kredietinstelling
Realistisch en onderbouwd businessplan
Toelichten van elementen die getuigen van intrinsieke gezondheid van de onderneming
Kostprijs?
Éénmalige vooraf te betalen premie bedrag waarborg x duur waarborg (in jaar) x 0,50% met een maximale looptijd van 10 jaar
Uitwinning?
Bank ontvangt 75% van het openstaand krediet
Bank gaat over tot de uitwinning van de overige waarborgen
Bank stort maximum 75% van de uitgewonnen waarborgen door aan 2de waarborgregeling voor een maximumbedrag ontvangen van PMV 11
Funding Gigarant Bedrag?
Wat/voorwaarden?
Aanvullende waarborg (bovenop bestaande zekerheden)
Maximum 80% van de betrokken financiering
In kader van investeringslening of werkkapitaallening
Vanaf een bedrag van € 1.500.000 en meer
Kan ook voor herfinancieringen
Aanvraag?
Voor wie?
Vlaamse bedrijven met investering in Vlaanderen of buitenland
Buitenlandse bedrijven met investering in Vlaanderen
Zowel kleine, middelgrote als grote ondernemingen
Via kredietinstelling
Realistisch en onderbouwd businessplan
Toelichten van elementen die getuigen van intrinsieke gezondheid van de onderneming
Kostprijs?
KMO: safe harbour-premie, afhankelijk van rating bedrijf
Grote onderneming: marktconform
Surplus van 15% indien werkgelegenheid niet wordt nageleefd
Uitwinning?
Bank maakt een inschatting van het verlies (obv openstaand saldo kredieten mogelijkse uitwinningswaarde van de waarborgen)
Bank ontvangt maximum 80% van het verlies
Na uitwinning van de overage waarborgen wordt het verlies vereffend tussen bank en Gigarant 12
Funding Goederenpand Voordelen kredietverstrekker?
Wat?
100% van de voorraden wordt in pand gegeven aan de kredietverstrekker voor de financiering van de voorraad
Retentierecht
Voorrecht van 100% (ipv 50% bij pand handelsfonds)
Opvolgbaar via derde-pandhouder
Hoe?
R
Voordelen kredietnemer?
Voorraadfinanciering optimaliseren
Genereren van additioneel werkkapitaal
Doelgroep?
Ondernemingen met een substantiële hoeveelheid voorraad:
Jonge/snel groeiende ondernemingen
Voorraden met grote schommelingen
Ondernemingen met seizoensgebonden activiteiten
Ondernemingen in een LBO of een turn-around situatie
13
Funding Commercial finance Extra servicemogelijkheden?
Wat?
Financiering van uitstaande facturen
Debiteurenadministratie
Op niveau houden van werkkapitaal
Debiteurenbeheer en inning
Controle op kredietwaardigheid klanten
Kredietverzekering
Voorwaarden commercial finance?
Bevoorschottingspercentage: 75% - 85%
Concentratielimiet per debiteur: 15% - 25%
Onttrekking bevoorschotting: 30 – 90 dagen na vervaldag
Kosten:
Start-, registratie- en beheerskosten
Omzetcommissie
Intresten financiering
Voordelen?
Voorziet direct in werkkapitaal
Afwending kredietrisico
Inschatting kredietwaardigheid debiteuren
Administratieve lasten (vooral bij de opstart)?
Vangt seizoensfluctuaties op
Verzakelijkt relatie tussen bedrijf en klant (tenzij silent)?
Nadelen?
14
Funding Mezzaninefinanciering Contract clausules?
Wat?
Achtergestelde lening (quasi EV)
Terugbetaling hoofdsom op vervaldag lening
Duurtijd: 5 à 7 jaar
Hoog risico hoge intrest! (8% - 10%, waarborgafhankelijk)
Voorwaarden?
Financiële covenanten?
Evenwichtig uitgebouwd managementteam
Bonus/penalisatie mogelijk bij overschrijding ratio’s
Onderbouwd businessplan
Netto financiële schulden / EBITDA
Stevige track record van cash flows (constant business)
Minimum eigen vermogen
Voordelen?
Geen verwatering van het kapitaal
Aanzien als quasi eigen vermogen
Niet-financiële covenanten?
hefboom bancaire financiering
15
Periodische rapporteringsplicht
Meldingsplicht
Toelatingsplicht
An introduction to crowdfunding
Roland Nobels
[email protected] Sint-Niklaas, 22 mei 2014
2
MyMicroInvest
Risks and pitfalls
The crowdfunding market
The origins of crowdfunding
Agenda
1 2 3 4
1
The origins of crowdfunding
Collective intelligence
How much does this ox weights? • • •
Lowest guess: 139 kg Highest guess: 3,600 kg Average: 806 kg
And real weight ? 808 kg!
3
Lior Zoref at TED2012
1
The origins of crowdfunding
The wisdom of crowds
Research and sharing new ideas
Collective Intelligence Strengthen the skills and share the workload
Increase the reliability of predictions
Conditions to capture collective intelligence : • Diversity (variety of point of view) • Independence • Large crowd • Appropriate mechanism to aggregate 4
1
The origins of crowdfunding
Crowdsourcing applied to financing
A little Money
x
By pooling small contributions of money …
Crowdfunding
A lot of People
=
… from groups of people who share different interests …
5
… everyone has the power to achieve financial goals …
1
The origins of crowdfunding
Crowdfunding is not a new concept !
Crowdfunding since 1884
6
1
The origins of crowdfunding
Crowdfunding boom
Facebook members (#) Google Volume index on the word “Crowdfunding” Total funds raised on crowdfunding campaigns (USD)
2007
2008
2009
2010
2011
Technological revolution : - Web functionalities - Social networks boom
2012
Economic revolution : - Financial crisis - Consumption choices
7
2013
8
MyMicroInvest
Risks and pitfalls
The crowdfunding market
The origins of crowdfunding
Agenda
1 2 3 4
2
The crowdfunding market
The crowdfunding market is divided into 4 categories USD 2.7 bn in 2012
Donation
Rewards
Lending
Equity
(Philanthropy)
(Non financial return)
(Financial return)
(Financial return)
36%
16%
43%
5%
$979m (+45% vs. Y-1)
$383m (+527% vs. Y-1)
$1,170m (+111% vs. Y-1)
$115m (+30% vs. Y-1)
Source : 2013CF – Massolution (report)
9
2
The crowdfunding market
North America and Europe lead the way
1.1
# million crowdfunding campaigns
Source : 2013CF – Massolution (report)
10
2
The crowdfunding market
Growth is expected to accelerate Forecast (2013) 5,2 billions of USD
Source : 2013CF – Massolution (report)
11
12
MyMicroInvest
Risks and pitfalls
The crowdfunding market
The origins of crowdfunding
Agenda
1 2 3 4
3
Risks and pitfalls
Crowdfunding failures
Unsatisfied community
Uncontrolled investor community
Fake projects
13
3
Risks and pitfalls
Crowdfunding risks
For the crowd
Risks
Opportunities
Need
Mis-selling
Accessibility
(Information – Valuation)
Materialization
Regulation
Fraud
Financial Alternative
Information
Governance
Meaning
Source of funding For the entrepreneur
Crowd structure
Marketing Collective intelligence
14
Structuring
15
MyMicroInvest
Equity-Based Based crowdfunding
The crowdfunding market
The origins of crowdfunding
Agenda
1 2 3 4
4
MyMicroInvest
Socioeconomic context
The economy
Entrepreneurs
People
Crowding out
Equity Gap
Confidence
16
MyMicroInvest
4
Equity gap SME Cash-Flow PreSeed
Seed
Start-up
Early Growth
Expansion / Development
Maturity
3Fs
Business Angels Venture Capital Private Equity MBO/MBI Trade Sale / IPO
SME Development stages
Equity Gap
17
4
MyMicroInvest
Importance of start-ups and SMEs in the economy? SMEs represent 66% of the employment and 85% of the net job creation, fuelled by start-ups Employment %
Number of 2004-2010 net job creation (in million):
100%
17,5
Start-ups* 75%
* 3% of the population
Young
SMEs
0,2
50%
-4,2
Established
Large enterprises 25%
•Start-ups: less than 5 years old •Young SMEs: between 5 and 10 years old •Established SMEs: 10 years and older
Net job creation 25%
Source: EIM, EU 27 figures
50%
75%
100%
18
(between 2002 and 2010)
4
MyMicroInvest
The crowdfunding opportunity for our economy
Source : MyMicroInvest
19
MyMicroInvest
4
Our vision (and experience) explained SME Cash-Flow PreSeed
Seed
Start-up
Entrepreneur’s plan
Early Growth
Expansion / Development
3Fs
Maturity
Reality? Crowdfunding Business Angels Professionals’ view Venture Capital Private Equity MBO/MBI Trade Sale / IPO
SME Development stages
Closing the gap 20
4
MyMicroInvest
How can you support the economy? Risk/Reward High
Legend
Crowdfunding (start-ups equity)
The size of the dots represents the minimum amounts to be invested, ranging from EUR 50 (crowdfunding) and EUR 100,000 (venture capital funds)
Business Angels
In the highlighted categories, investors can select specific investments. Business angels must on top of that actively manage their investment themselves.
Venture capital funds IPOs Listed stocks Listed equity funds Low
Listed bonds and bond funds Impact Large enterprises Low impact
SMEs High impact
21
Start-ups Very high impact
4
MyMicroInvest
Our “raison d’être” Vision & Values
Mission
Action
Connect
Enable anyone
economy of tomorrow:
individuals’ savings
to invest any amount
• Democratize capitalism
with
alongside professional investors
companies’ funding needs
in high potential SMEs
Build the
• Enable societal investments • Create jobs
Venture Capital
+ Crowd
22
4
MyMicroInvest
Collaboration as DNA Professional structure and investment process … (Venture Capital dimension) Selection
Investment
Follow-up
Exit
Professional financial validation
Conditions & Investment
Coaching & Representation
Exit optimisation
… reinforced by the community intervention (Crowdfunding dimension) Selection
Investment
Follow-up
Exit
Concept validation by the community
Co-investment - Same conditions -
Promotion & Support
Remuneration - Same conditions -
23
4
MyMicroInvest
MyMicroInvest is … A crowdfunding platform (MyMicroInvest) • • • • • • •
Launched in September 2012 17,000+ active members 8 financed projects (8 ongoing) 3,300,000+ € raised Top 5 in Europe Accenture Innovation Awards (Financial Services) Regulated emissions with a prospectus (FSMA)
• • • • •
Funding of societal innovation 6 realized investments Co-selection et co-investment with the crowd +6 million euros under management Investment Committee (B.Colmant, J.Zurstrassen, etc.)
A venture capital vehicle (Inventures)
24
4
MyMicroInvest
MyMicroInvest is … A crowdfunding platform (MyMicroInvest) • • • • • • •
Pan-European efficient crowdfunding structure that can operate everywhere in Europe under Regulated issuances. Proved and tested. Industrialized regulated issuances. Very competitive prospectus processing. Outstanding back-office tool. Very efficient collective intelligence crowdsourcing tool. Very efficient online subscription process.
A venture capital vehicle (Inventures) • • •
First VC fund using systematically crowdfunding to select best deals and enhance performance. Synergies with the crowd platform. Synergies with the business angels.
25
4
MyMicroInvest
Structuring MyMicroInvest S.A.
Crowd
Investors Manager
Subscribe to securities issued by MMiF Equity-linked notes (investment specific)
Invest in SMEs’ equity
MyMicroInvest Finance S.A.
Equity
Start-ups/SMEs
26
4
MyMicroInvest
What makes us different
One single shareholder
Prospectus / Memorandum
27
4
MyMicroInvest
Pipeline Q1-Q2 2014
ONE DEAL PER WEEK!!!! Pipeline continues to flow Jan.
Closed: 1 success and 1 failure
Feb.
March
April
May
June
Sacriana 1 E-loue 2 2-Houses 3 Woké 4 Skinoo 5 Elysia 6 Sales Assist 7 2-Observe 8
Launched – Online 8 deals (3 are already a success)
Earnieland 9 Neufchâtel 10 Secured Keybox 11
Planned Contracts signing In sales 28
Thank you for your attention
MyMicroInvest community: 17,000 members, 2,500 investors 3,300,000 € invested
Contact: Roland Nobels
[email protected] +32 475 78 04 46
29
