Databank voor talent. Dienstverlening moet warmer. Wethouder op kandidatenlijst. SLUITING COFFEESHOPS Terneuzen en Roosendaal blij

LOKAAL BESTUUR

Jaargang 33 nummer 11

November 2009

Maandblad van het Centrum voor Lokaal Bestuur van de PvdA

Databank voor talent SLUITING COFFEESHOPS

Terneuzen en Roosendaal blij

OMHOOG UIT HET DAL

Column van het campagneteam

LIJST­ VERBINDING

Helden en Oegstgeest

OPSCHUDDING OVER AZC

PvdA Schagen gooit roer om

Dienstverlening moet warmer Wethouder op kandidatenlijst

Foto Nationale Beeldbank

cmpgn

DE LANDELIJKE LOKALE VERKIEZINGEN JAN MARINUS WIERSMA is lid van de campagneleiding

Het was een beetje thuiskomen toen ik deze zomer het partijbureau op de Herengracht binnen stapte. Na mijn vertrek uit het Europees Parlement werd ik door de partijleiding benaderd om een rol te spelen in de campagne voor de raadsverkiezingen van maart 2010. Het is een uitdaging om in lastige tijden intensief met de Nederlandse politiek bezig te mogen zijn – een uitdaging die ik met plezier en strijdlust aanga. Ik ken het klappen van de zweep uit mijn tijd als campagnedirecteur in de jaren negentig. De huidige situatie is natuurlijk heel anders dan in 1998, maar het opzetten van een strakke organisatie is van alle tijden. Dat is en blijft de basis van een succesvolle campagne en ik verzeker u, we hebben een goede start gemaakt. In tegenstelling tot het beeld dat het rapport-Dijksma schetst, trof ik op het partijbureau in Amsterdam een enthousiast en gemotiveerd team dat zit te popelen om aan het werk te gaan. Ik heb er vertrouwen in dat de partij de klus, ondanks de moeilijke situatie waarin we zitten, zal kunnen klaren. De voorbereidingen voor de algemene raadscampagne zijn inmiddels in volle gang. Voor de herindelingsverkiezingen in Venlo, Oldambt en Zuidplas op 18 november zijn we keihard aan de slag om samen met de afdelingen daar te laten zien dat de PvdA er klaar voor is. Onze doelstelling als

2

campagneorganisatie is om optimale service te leveren aan de afdelingen in het land. Goede ondersteuning van de lokale campagnes vanuit Amsterdam, een boodschap waar we de straat mee op kunnen en goed materiaal dat op tijd geleverd wordt. We bouwen op de campagne-ervaring die in de afdelingen volop aanwezig is, en denken mee met afdelingen als dat nodig is. We investeren in goede communicatie tussen de afdelingen en de campagneorganisatie – twee kanten op, wel te verstaan. Het wordt geen makkelijke campagne. We weten maar al te goed dat het beeld van de partij voor een aanzienlijk deel in Den Haag wordt bepaald. Maar we mogen de kans niet laten liggen om te laten zien wat de PvdA in het lokaal bestuur voor elkaar heeft gekregen de afgelopen periode. Vanuit Tweede Kamer en de bewindsploeg zal de PvdA ervoor moeten zorgen dat we een gunstige uitgangspositie creëren voor de raadscampagne, zodat we onze prestaties scherp kunnen profileren. Op 3 maart draait het in de eerste plaats om de lokale resultaten. Om de vertegenwoordigers in de gemeenteraad en de bestuurders in de colleges. In Den Haag en op het partijkantoor in Amsterdam zetten we alles op alles om een daadkrachtige PvdA te laten zien. De campagne staat wat ons betreft in het teken van de weg omhoog uit het dal.

clfn LOKAAL BESTUUR

November 2009

Databank voor talent SLUITING COFFEESHOPS

Terneuzen en Roosendaal blij

OMHOOG UIT HET DAL

Column van het campagneteam

LIJST­ VERBINDING

Helden en Oegstgeest

OPSCHUDDING OVER AZC

PvdA Schagen gooit roer om

Einde gedoogbeleid

omslagfoto

Jaargang 33 nummer 11

Maandblad van het Centrum voor Lokaal Bestuur van de PvdA

Dienstverlening moet warmer Wethouder op kandidatenlijst

In Groningen kunnen patiënten op recept cannabis krijgen. Deze apotheek is inmiddels verhuisd.

Foto Nationale Beeldbank

LOKAAL BESTUUR Maandblad over gemeente- en provinciepolitiek van de PvdA. Verschijnt tien keer per jaar. Lokaal Bestuur is een voortzetting van De Gemeente, opgericht in 1907 door F.M. Wibaut en P.L. Tak. UITGAVE Centrum voor Lokaal Bestuur van de Wiardi Beckman Stichting, Postbus 1310, 1000 BH-Amsterdam. ISSN: 0167-0980 33e jaargang no. 11

4 8

PvdA werkt hard aan scouting en databank

Talent gezocht

Lijstverbinding

Samen met Groenlinks of D66? Het blijkt prima te werken in Helden en Oegstgeest

10

Overname van artikelen, delen daaruit of illustraties alleen na voorafgaande toestemming. REDACTIE Hans Alberse (voorzitter), Pierre Heijnen, Nico Portegijs, Kim Putters, Richard Scalzo, Nicole Teeuwen, Lobke Zandstra. De redactie werkt op basis van een redactiestatuut.

13

De koorts stijgt in Oldambt, Zuidplas en Venlo

Samen

Campagnedagboeken

maken we het wel!

EINDREDACTIE Jan de Roos SECRETARIAAT Jessica Schipper Postbus 1310, 1000 BH Amsterdam Telefoon: 0900-9553 E-mail: [email protected] BASISLAY-OUT Stan Wagter, Amsterdam

In de grensstreek mogen coffeeshops geen softdrugs meer verkopen. Reacties uit Roosendaal en Terneuzen

Rumoer over AZC

16

Ook PvdA tegen asielzoekerscentrum in Schagen

VORMGEVING Jos B. Koene, Amsterdam MEDEWERKERS AAN DIT NUMMER Jan Blom (Dilemma), Harriët van Domselaar, Simon van Driel (Afgevaardigde), Anita Engbers, Hay Janssen (dagboek), Ton Langenhuyzen (2e Kamer), Klaas van Leeuwen (dagboek), Nico Portegijs (Onderweg), Jessica Schipper (Persoonlijk), Jurjen Sietsema, Karin Slooters (dagboek), Kirsten Verdel, Margriet Visser, Jan Marinus Wiersma. PRODUCTIE EN DRUK Thieme Media Center, Rotterdam ABONNEMENTEN Gratis voor leden van het Centrum voor Lokaal Bestuur. Voor niet-leden € 20,- per jaargang. Losse nummers (€ 3,50 inclusief verzendkosten) zijn te bestellen bij de PvdA, telefoon 0900-9553. ADVERTENTIES Tarieven en opgave: Recent (Joop Slor), Postbus 17229, 1001 JE Amsterdam, tel. 020 3308998

INTERNET Lokaal Bestuur is ook te raadplegen op Internet: http://www.lokaalbestuur.nl KOPIJ Reacties en bijdragen naar: [email protected]

18

PvdA 2.0 wil een andere koers van de partij

Voor de gewone man

OLDAMBT . . . WWW OLDAMBT PVDA NL

Achterkant

Partij van de Arbeid

20 6 AFGEVAARDIGDE Simon van Driel 6 STELLING Uitstraling lijsttrekker 7 REACTIES Lekken 9 DILEMMA Wethouder op de lijst 14 CLB Nieuwe secretaris 15 INITIATIEF Leerlingbouwplaatsen 18 ONDERWEG Luisterend oor 19 3 2DE KAMER Armoedebeleid

‘Het zijn niet zozeer de gebruikers maar de criminelen eromheen die voor de overlast zorgen’

Foto Erald van der Aa

Michael Yap

EINDE GEDOOGB RUST AAN DE GRE Sinds 16 september mogen coffeeshops in de grensstreek geen softdrugs meer verkopen. Coffeeshops die het verbod negeren gaan vijf jaar dicht. Daarmee komt een eind aan het jarenlange gedoogbeleid en aan de enorme overlast die drugstoeristen veroorzaakten. Tweede Kamerlid Lea Bouwmeester is blij met het nieuwe beleid, maar zijn de lokale bestuurders in de grensstreek dat ook? Raadsleden Michael Yap (Roosendaal) en Marnix van Oyen (Terneuzen) vertellen over de aanloop naar en de gevolgen van het nieuwe beleid in hun gemeenten. JURJEN SIETSEMA FREELANCE JOURNALIST

4

Roosendaal en Terneuzen zijn twee gemeenten die weten wat overlast door drugstoerisme is. Beiden grenzen aan België en beiden kregen tot 16 september jaarlijks meer dan een miljoen drugstoeristen te verwerken. Met alle gevolgen van dien. Van alle drugstoeristen kwam 90% uit België. De rest kwam uit landen als Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland. Op de dag dat het nieuwe beleid van kracht werd (woensdag 16 september) zag de Roosendaalse binnenstad letterlijk blauw van de politie. Op de invalswegen naar de stad stond eveneens een grote politiemacht om drugstoeristen terug te sturen. Het bleef echter rustig. Raadslid Michael Yap is blij met het nieuwe beleid: ‘De mensen die hier drugs kwamen kopen, kwamen alleen daarvoor. Ze kwamen niet om te shoppen. Dat is aangetoond. We kunnen ze dus missen als kiespijn omdat ze eigenlijk niets bijdroegen aan de lokale economie. Daarnaast komen er genoeg andere Belgen naar Roosendaal die wel komen voor de winkels en die zijn natuurlijk van harte welkom.’ Volgens Yap is het nadeel van zoveel coffeeshops in de grensstreek dat de mensen die komen voor verkeers- en par-

keeroverlast zorgen en daarnaast de hele handel er omheen. ‘Als de mensen nu alleen voor de coffeeshop zouden komen maar er zijn zoveel lieden, criminelen die mensen proberen over te halen bij hen te kopen en niet bij de coffeeshops. Die zorgen misschien nog wel voor meer overlast.’

net als in Roosendaal, niet zo zeer in de coffeeshops zelf maar vooral in alles daaromheen. Van Oyen: ‘De grootste ergernissen voor de bevolking van Terneuzen waren de verkeersbewegingen, het verkeersgedrag, wildplassen, parkeerproblemen en daarnaast elke dag weer die overstelpende invasie van Belgen en Fransen.’

Het was meer een soort supermarkt, met lokaal gebruik had het niets te maken Drugssupermarkt In Terneuzen stond midden in het centrum, tegenover het theater, tot voor kort een van de grootste coffeeshops van Nederland (‘Checkpoint’, red.) waar dagelijks zo’n 2500 mensen op afkwamen. ‘Het was meer een soort supermarkt’, zegt raadslid Marnix van Oyen, ‘met in de kelder de verkoopruimte met daarin meerdere kassa’s en op de andere twee etages een ruimte om te gebruiken en een restaurant. Het was echt voor de grote verkoop en op geen enkele manier gerelateerd aan lokaal gebruik.’ De overlast zat hem in Terneuzen,

Coffeeshop Checkpoint is inmiddels door justitie gesloten. Schuin tegenover het pand zit één van de andere coffeeshops die nog wel open is en die volgens Van Oyen zo’n vierhonderd klanten per dag trekt. ‘Die mogen niet meer dan twee gram kopen. Die moeten ze binnen gebruiken. Als ze buiten komen en betrapt worden met drugs, dan is er een lik op stukbeleid. We zien inmiddels gelukkig dat er een situatie ontstaat die vooral gericht is op de lokale verkoop. Daarnaast is er wel iets van een illegaal circuit aan het ontstaan maar dat weegt niet op tegen ‘Checkpoint’. Dat was een

‘Wij zijn ontzettend blij dat er is ingegrepen’

Foto Peter Nicolai

Marnix van Oyen

BELEID BETEKENT ENS complete criminele organisatie met toeleveringsbewegingen en een crimineel netwerk. Wij zijn daarom ontzettend blij dat justitie heeft ingegrepen. Wij als gemeenteraad hadden namelijk al een aantal scenario’s bedacht om iets aan de situatie rond ‘Checkpoint’ te doen. Zo hadden we bedacht om de eigenaar uit te kopen en de shop te verplaatsen naar de grens maar dat gaf spanning met onze Belgische buurgemeente. Gelukkig is dat allemaal niet nodig geweest. De eigenaar van de coffeeshop heeft inmiddels vastgezeten op gerede verdenking van witwaspraktijken en het leiding geven aan een criminele organisatie. De zaak is nog onder de rechter, de shop is gesloten. Dat loste zich dus vanzelf op. Een ander scenario was om zelf een wietkwekerij te beginnen en die als gemeente ook zelf te distribueren. Ook dat was niet nodig omdat het nieuwe beleid er voor heeft gezorgd dat de overlast van drugstoeristen helemaal verdwenen is. Het oogt dus goed, zo op het eerste gezicht.’ Lokale gebruikers De eerste klap is een daalder waard gebleken in Roosendaal en Terneuzen. ‘Maar we zijn er nog niet’, zegt Michael Yap. ‘Wij als PvdA in Roosendaal

vinden dat je nu moet toewerken naar een goede situatie voor de lokale gebruiker. Nu zeg je hier in Roosendaal: je mag geen drugs verkopen en dat kan ik op dit moment begrijpen, maar dat kan niet zo blijven. De coffeeshops zijn nu dicht maar we weten niet voor hoe lang. De burgemeester heeft gezegd dat hij meteen laat

die opgeknapt moet worden. Je komt als bezoeker Roosendaal via die weg binnen en het gaf geen goed beeld. Daarom wilden we dat er iets aan die weg en de panden die er aan staan wordt gedaan. Bovendien zijn we als PvdA de eerste partij in de gemeenteraad geweest die op een vergunningenplicht voor de ondernemers aan die weg heeft aangedrongen. Daarmee heb je de mogelijkheid in handen om via de wet BIBOB te sturen. Dat heeft dan vooral te maken met die dubieuze shops omdat die op die manier de vraag moeten

Het is een kwestie van handhaven én van communiceren sluiten op het moment dat ze opengaan en verkopen. Van een coffeeshop weet ik dat ze gaan proberen om een proefproces uit te lokken. Daarom zeggen wij dat je er beter voor kunt zorgen dat er een stabiele situatie ontstaat waarin de lokale gebruikers goed bediend kunnen worden zodat je overlast zoveel mogelijk kunt uitsluiten.’ Hoe groot die lokale gebruikersgroep is, weet Yap niet. ‘Dat hebben we helaas nog niet goed in beeld.’ Ook in Roosendaal heeft de gemeenteraad pogingen gedaan om de overlast uit de stad, in elk geval uit het centrum, te weren. Michael Yap: ‘De coffeeshops zitten geconcentreerd aan een toegangsweg naar het station. Daarvan hebben wij gezegd dat

beantwoorden of ze een bonafide onderneming zijn of niet. Dat traject loopt nog steeds.’ Volgens Yap werken de coffeeshops in dat gebied wel goed mee met de gemeente. ‘Zoals gezegd zijn het vooral de handel op straat en de toeristen. Die wilden we weg hebben. Dan verdwijnt namelijk ook de vraag. Daarbij is ook communicatie belangrijk. Dat je tegen mensen zegt: ‘je moet niet meer naar Roosendaal komen want wij hebben het hier niet meer’. Het is dus een kwestie van handhaven en communiceren.’ Grijs gebied ‘Wat eigenlijk heel interessant is’, zegt Marnix van Oyen ‘is dat je er nu achter komt dat er nauwelijks een grijs gebied bestaat tussen

legaliseren en aanpakken. Het legaliseren van softdrugs is, zeker in Europees verband, een utopie. Daarnaast wakkert een ruimhartig gedoogbeleid zoals dat er tot nu toe was, alleen maar problemen aan. Wat we nu hebben, een inpandig gedoogbeleid en het aanpakken van de problemen in de omgeving, geeft tot nu toe het beste resultaat.’ Van Oyen benadrukt nog eens dat het gedoogbeleid zoals dat bestond, in de Terneuzense raad niet ter discussie stond (met uitzondering van een enkele partij als de SGP en de ChristenUnie). ‘Dat was een gegeven. Waar wij ons vooral op hebben gericht is de vraag hoe wij de overlast voor de bevolking zoveel mogelijk konden minimaliseren. Wat wij wel constateerden is dat het gedoogbeleid failliet was, zeker in de grensstreek. Dan kun je niet anders dan aanpakken en ontzettend oppassen dat je problemen niet verplaatst.’ Dat er ooit in Terneuzen opnieuw zoiets als een ‘Checkpoint’ zal verrijzen is voor Marnix van Oyen geen vraag. ‘Dat is uitgesloten. Tien jaar geleden dachten we dat het met het gedogen van twee coffeeshops in Terneuzen wel goed zou komen. De tijden zijn echter veranderd. Formeel is er in Terneuzen nog steeds ruimte voor twee coffeeshops maar wij willen dat als PvdA zeker niet en ik kan daarmee ook spreken voor de rest van de gemeenteraad. Er zijn partijen die akkoord gaan met de huidige vorm van inpandig gedogen maar er zijn er ook

die compleet voor de nul-optie gaan.’

Balans ‘De gemeente Roosendaal zet nu vooral in op repressie’, zegt Michael Yap. ‘Wij als PvdA hebben gezegd dat er een balans moet komen tussen repressie en preventie. Een coffeeshop is tenslotte een controleerbare setting. Voor de toekomst hebben we gezegd: ‘Kijk nu eerst even wat er gebeurt met het verbod en met het feit dat de coffeeshops in Roosendaal hun deuren nu even gesloten houden. Ga vervolgens na hoe je kunt komen tot een zo goed mogelijke lokale voorziening. Tijdens het bezoek van Lea Bouwmeester was er een organisatie die zo’n lokale voorziening zou willen runnen. Dat zou een experiment of zelfs een oplossing kunnen zijn. Zij hebben kennis van zowel preventie als de gevolgen van softdrugsgebruik. Maar dat hangt heel nauw samen met wat er landelijk gaat gebeuren want je hebt nog altijd het probleem van de achterdeur. Dat is ook constant waar wij als PvdA op hameren in lijn met het landelijk beleid. Zorg ervoor dat er een goede lokale voorziening is maar ook dat die achterdeur niet wagenwijd open blijft staan. Daar is namelijk nog wel wat te winnen.’

5

2de kmr

KINDEREN EN ARMOEDE Het zijn roerige tijden. Deplorabele lekken en berichten over vermeende koningsdrama’s verhullen helaas het zicht op het werk dat in de Tweede Kamer gelukkig gewoon doorgaat.

Foto Serge Ligtenberg

TON LANGENHUYZEN is beleidsmedewerker van de Tweede Kamerfractie van de PvdA. Heeft u een vraag aan hem of wilt u reageren? Stuur dan een e-mail naar [email protected] of bel 070-3182792

Armoedebeleid Hans Spekman presenteerde onlangs Alle kinderen een goede start, het tweede deel van zijn boekje over de maatschappelijke deelname van kinderen in armoede. De eerste notitie stamt uit 2007. De notitie resulteerde in een aangenomen motie bij de begroting Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 2008 waarin om extra geld is gevraagd voor armoedebestrijding bij kinderen. Dit geld (40 miljoen euro) is beschikbaar gesteld aan gemeenten. Met een groot deel van de gemeenten is een convenant gesloten over de inzet van het extra budget. Spekman was weliswaar verheugd over de middelen die beschikbaar komen om kinderen uit arme gezinnen te laten meedoen, maar het blijft wel zaak dat dat geld ook daadwerkelijk bij die kinderen terecht komt. In het vervolgboekje staan succesvolle voorbeelden uit de lokale praktijk. Spekman eindigt met aanbevelingen. Want ondanks de goede aanpak is duidelijk dat er

nog héél veel moet gebeuren om de doelstellingen uit het plan van de PvdA te behalen: vermindering met een derde van het aantal kinderen dat opgroeit in een arm gezin; vermindering van de helft van het percentage kinderen in arme gezinnen dat om financiële redenen geen lid van een sportvereniging, muziekschool enzovoorts kan zijn. Spekman vindt dat het kabinet - ondanks de economische crisis - onverkort moet vasthouden aan bovengenoemde doelstellingen. Daarbij is de inzet van de gemeenten cruciaal. De extra gelden die beschikbaar zijn gesteld zijn niet geoormerkt, en de verantwoordelijkheid voor de besteding ligt dan ook bij de gemeenten. Een deel van de gemeenten doet goed mee, maar een aanzienlijk deel ook niet. Meer dan de helft van de gemeenten heeft het convenant Kinderen doen mee niet ondertekend. Spekman wil dat het kabinet de gemeenten die de handschoen niet hebben opgevat zoveel mogelijk stimuleert om alsnog mee te doen en het extra geld daadwerkelijk uitgeeft aan het verminderen van kinderen in armoede. Ook zouden gemeenten veel meer van het Jeugdsportfonds, het Jeugdcultuurfonds en de Stichting Leergeld gebruik moeten maken. Het kabinet moet investeren in de bekendheid van deze stichting en de fondsen. Gemeenten moeten doordrongen worden van de voordelen van

de aanvullende aanpak van die fondsen, naast het lokale beleid. Er moet op lokaal niveau door de afdeling sociale zaken en cultuur beter worden samengewerkt. Zeker indien gemeenten het extra geld voor armoedebestrijding onder kinderen onvoldoende daarvoor inzetten, moet worden overwogen geld uit het Gemeentefonds over te hevelen naar de fondsen en de stichting. Voor meer informatie: Daniël Tempelman, beleidsmedewerker Hans Spekman d.tempelman@ tweedekamer.nl Legionella De gevaarlijke variant van de legionellabacterie die de veteranenziekte kan veroorzaken, zorgt voor 300 doden per jaar in Nederland. Legionella kreeg voor het eerst in 1999 in Nederland veel aandacht toen er een grote uitbraak was bij de Westfriese flora in Bovenkarspel. Steeds weer duiken mogelijke verdenkingen op en ook blijken bijvoorbeeld waterleidingen in woningen of bij bedrijven waar mensen met besmette waterdamp in aanraking komen - denk aan zwembaden, ziekenhuizen, sauna’s - risico’s op te leveren. Toch wordt de regelgeving om legionella te voorkomen slecht nagevolgd. In de praktijk is het ook lastig en tijdrovend om vast te stellen of er sprake is van een gevaarlijke legionellabesmetting. De Nederlandse waterbedrijven hebben een chip ontwikkeld die

binnen vier uur (tot nu toe zeven dagen!) uitsluitsel kan geven of er sprake is van een gevaarlijke vorm van legionella. Deze chip wordt momenteel getest op betrouwbaarheid en validiteit, de eerste uitkomsten zien er veelbelovend uit. Jan Boelhouwer pleitte ervoor deze nieuwe uitvinding grootschalig in te zetten bij controles en opsporen van legionella. De zgn. ‘natte koeltorens’ brengen ook risico’s met zich. Een natte koeltoren zorgt voor afkoeling van een gebouw of een industrieel proces door middel van het gebruik maken van water als koelmiddel. Tijdens het koelproces kunnen fijne waterdruppeltjes in de buitenlucht terechtkomen en mogelijk voor een legionellabesmetting zorgen. Een goede registratie van deze koeltorens is nodig om bij een uitbraak van legionella snel de besmettingsbron te kunnen vinden. Boelhouwer maakt zich zorgen over de registratie. Die registratie vindt nu door gemeenten plaats en die geeft geen volledig beeld. Boelhouwer bepleit een landelijke registratie van natte koeltorens via de leveranciers. Via deze landelijke registratie moeten vervolgens de gemeenten en GGD worden geïnformeerd. Voor meer informatie kunt u zich wenden tot Monique Christiaanse, beleidsmedewerker bij de fractie: M.Christiaanse@ tweedekamer.nl

afgvrdgd

WARME DIENSTVERLENING Wat houdt PvdA’ers in de Eerste en Tweede Kamer en in het Europees Parlement bezig? Zij komen hier beurtelings aan het woord. Dit keer Simon van Driel. Hij is lid van de Eerste Kamer.

Foto Dirk Hol/WFA

6

‘Ik verbind u even door’. Nadat de telefoon negen keer is overgegaan denk je eindelijk iemand van de gemeente te pakken te hebben, maar je komt op een dode lijn. ‘Oh, ik zie het al, op die afdeling is niemand, ik zal vragen of u teruggebeld wordt.’ Je weet dan bijna zeker dat je niets meer hoort. Het gebeurt ook regelmatig dat de ambtenaar die je wilt spreken er niet is. Zijn collega weet van niks en dan krijg je ‘probeert u het later nog eens.’ Of je komt in een lange wachtrij voor de balie terecht, terwijl er niemand wordt ‘bijgezet’. Een bezoek aan de gemeentelijke website is ook niet altijd een pretje, de toegankelijkheid is soms nul. Wat maken de gemeenten - de goeden niet te na gesproken, maar dat zijn er zo verrekt weinig - toch een zooitje van hun dienstverlening. En dat terwijl dienstverlening - naast het verzorgen van de infrastructuur – toch de kerntaak van de gemeente is. College en gemeenteraad hebben daar echter minimale aandacht voor. Bijna nergens is de dienstverlening een afspiegeling van het belang dat de burger er aan hecht. Er zijn wel wat redenen te bedenken waarom dat zo is. Grootse plannen zijn meer sexy, beleid en beleidsnota’s genereren veel meer aandacht, wethouders en raadsleden weten vaak niets van de kwaliteit van de dienstverlening, er is onkunde om te goed te

organiseren. Dat speelt allemaal een rol. Maar sinds het begin van de huidige raadsperiode is een mantra die alle klachten lijkt op te lossen: we gaan de dienstverlening automatiseren! Daar wordt nu op veel plaatsen aan gewerkt. Ook het ministerie van BZK zet daar in de begroting van 2010 volledig op in. Natuurlijk is het goed de administratieve lasten ook voor burgers te verlagen. En natuurlijk is het prima dat burgers hun persoonsgegevens niet telkens opnieuw hoeven op te geven. Maar is het een antwoord op de klachten van de burgers? Niet of nauwelijks. Om te beginnen maakt de automatisering geen einde aan de wachtrij. Ook verbetert het de telefonische dienstverlening niet. De tevredenheid zal door de automatisering niet stijgen. Veel burgers willen namelijk warme dienstverlening. Dat betekent snel de telefoon opnemen (na maximaal drie keer overgaan), een stem die luistert en begripvol reageert, een ambtenaar die het probleem echt oplost, één wachtende voor je en geen tien met een nummertjesautomaat. Ja, dat kost geld, minder dan je denkt overigens, maar het verbetert de verstandhouding met de burgers zo. Lang niet iedereen wil via de computer zijn klacht kwijt, al moet dat natuurlijk wel kunnen. Dit is geen pleidooi tegen automatisering, dit is een pleidooi voor warme, op mense-

lijke maat gesneden dienstverlening. In mijn werkzame leven ben ik jaren ambtenaar geweest, maar heb ik ook bij bedrijven gewerkt en daar als directeur jarenlang marketing in mijn portefeuille gehad. Daar liet je het wel uit je hoofd alles per computer te doen. Daar waagde je het niet de telefoon lang te laten rinkelen. Elk telefoontje kon een klant en dus omzet zijn. Spréék met zo’n klant, los zijn probleem op en de tevredenheid leidt tot omzet, winst en werk. Waarom vragen raadsleden niet of nauwelijks om metingen van wachttijden, om verbeterrapporten, om plannen van aanpak, om burgertevredenheidsrapporten op het vlak van dienstverlening? Hoeveel vragen en problemen op het gebied van onderhoud zijn er binnen 72 uur opgelost en welke na twee maanden nog niet? Tja, je verwerft er geen toppositie mee in de fractie en of je er wethouder mee wordt is zeer de vraag. Maar de burger zal je er dankbaar voor zijn. [email protected]

DE STELLING VAN DE MAAND Foto Nationale Beeldbank

Elke maand legt Lokaal Bestuur een stelling aan u voor. Vorige keer was dat:

De uitstraling van de lijsttrekker is belangrijker dan het verkiezingsprogramma. Frank Depla, raadslid in Eindhoven: Ik ben het eens met de stelling. In de politiek gaat het om vertrouwen. Aan wie geef ik mijn stem de komende vier jaar? En natuurlijk hoort daar een goed inhoudelijk verhaal bij, het verkiezingsprogram. In de campagne komt dat verhaal het beste over wanneer de lijsttrekker vanuit zijn/haar hart met overtuiging vertelt wat goed gaat in de stad en wat beter moet. Een lijsttrekker zonder passie en gedrevenheid kan het beste program van het land niet aan de kiezer verkopen. Andersom, een gedreven lijsttrekker kan zelfs met een matig program overtuigen bij de kiezers. Bouwe Olij, stadsdeelvoorzitter Amsterdam Oud-West: Het program is belangrijker dan

de toevallige lijsttrekker. Mensen kiezen PvdA om het merk. Dat wil zeggen dat ze een beeld hebben bij de ideeen van de partij. Daar herkennen ze zich in, ze vertrouwen erop dat de partij hun belangen behartigt en de PvdA een partij is waar ze bij willen horen. Daarna speelt pas mee of we een aansprekende lijsttrekker hebben in de gemeente of voor de Tweede Kamer. Er zijn inmiddels genoeg onderzoeken die aantonen dat mensen om inhoudelijke redenen op de PvdA stemmen. Als Wouter Bos in zijn goede dagen opeens lijsttrekker was geworden van de VVD zouden onze kiezers niet massaal VVD gaan stemmen. Het program is ook van belang voor de onderhandelingen na de verkiezingen. Als de PvdA in Amsterdam niet in het verkiezingsprogamma had staan

dat Schiphol onder geen beding geprivatiseerd mocht worden dan was het niet in het programakkoord gekomen. Omdat het er nu wel in stond moest het college wel alles uit de kast halen om privatisering tegen te houden. Zo belangrijk kan een program zijn.

baar persoon van onbesproken gedrag en geef hem/haar een helder en kort actieprogram mee waar je de komende vier jaar voor gaat, want het gemeentebeleid gaat echt niet volledig elke vier jaar op de schop, en dat weet de kiezer ook!

Jan van Bergen, burgemeester van Woudenberg: Natuurlijk moet je geen Jan Doedel als lijsttrekker hebben want daar win je de verkiezingen noch de collegeonderhandelingen mee! De lijsttrekker is hoe dan ook het boegbeeld en moet dus een min of meer ‘opvallende’, maar vooral betrouwbare uitstraling hebben. Maar zonder een programma is de lijsttrekker een ongeleid pojectiel en blijft de kiezer in het ongewisse wat er met zijn stem gebeurt. Maar hou op met die lijvige programma’s en beperk je tot een kort en krachtig pamflet met een beperkt aantal realistische actiepunten voor de komende vier jaar. Tsja, het is dus niet anders: zoek een aansprekend, betrouw-

Erik van der Noord, fractievoorzitter in Assen: Uitstraling van een lijsttrekker is belangrijk. De praktijk wijst ook deze kant op. Indien een lijsttrekker geen krachtige uitstraling heeft wordt deze in het algemeen in de media negatief neergezet.

Het verkiezingsprogramma staat dan op de tweede plaats. Dat kan je als nadeel zien maar elk nadeel heeft zijn voordeel. En dan komt de kracht van een goed/helder verkiezingsprogramma terug. Vooral in combinatie met een goede kandidatenlijst. Je trekt SAMEN de verkiezingsstrijd in. Bij lokale verkiezingen is de invloed/uitstraling van de landelijke politiek vele malen belangrijker en van doorslaggevender betekenis dan een lijsttrekker zonder uitstraling. Uitstraling van een individu is belangrijk maar niet belangrijker.

De nieuwe stelling van de maand luidt:

Twitterende politici trekken meer stemmen en moeten daarom hoger op de lijst. Mail uw opvatting (max 200 woorden) naar [email protected]

nws PERSOONLIJK > In het ZuidHollandse Alblasserdam is Bert Blase benoemd tot burgemeester. Hij is sinds 2007 interim-gemeentesecretaris in deze gemeente. Eerder was hij lid van de directieraad van de gemeente Dordrecht en lid van het managementteam bij de Unie van Waterschappen. > Sinds 14 september is Joyce Sylvester waarnemend burgemeester van het Noord-Hollandse Naarden. Hiervoor was zij waarnemend burgemeester van Anna Paulowna. Tevens is zij sinds 2003 lid van de Eerste Kamer. > Anneke van Dok is sinds 5 oktober waarnemend burgemeester van het Noord-Hollandse Niedorp. In verband met de voorgenomen herindeling wordt er geen procedure gestart voor een benoeming van een nieuwe burgemeester. > In het Limburgse Venray is Hans Gilissen benoemd tot burgemeester. Hij was tot nu toe burgemeester van de Brabantse gemeente Laarbeek. > Els Kuijper is aangetreden als voorzitter van het Dagelijks Bestuur van de Rotterdamse deelgemeente

REACTIES

>

> >

> >

>

> >

> >

Hillegersberg-Schiebroek. Zij volgt Bert Cremers op, die burgemeester van Waddinxveen is geworden. In de provincie Utrecht is Wim Bos gestopt als statenlid en fractievoorzitter. Het fractievoorzitterschap is overgedragen aan Karin Fokker. Gerry Nalis is nieuw als statenlid. Paul Vonk is nieuw in de raad van het Amsterdamse stadsdeel Noord. In het Amsterdamse stadsdeel Westerpark is Bert de Vries opgevolgd door Kees van Scherpenzeel als raadslid. In het Groningse Bellingwedde is L. Schiltkamp opgevolgd door Stienus Melis als raadslid. George Muskens is geïnstalleerd als raadslid in het Noord-Brabantse Bergen op Zoom. Hij volgt Diana van den Kieboom op. John Hommes is afgetreden als wethouder van het NoordHollandse Castricum tijdens een raadsvergadering over vernieuwbouw van het gemeentehuis. De PvdA heeft zich in dezelfde raadsvergadering teruggetrokken uit de coalitie. In de Gelderse gemeente Duiven is Caroline Jager opgevolgd door Marion Lips als raadslid. Wethouder Cor Gradisen van de Gelderse gemeente Geldermalsen heeft zijn ontslag ingediend. ‘De fut is eruit’, geeft hij als reden. In het Friese Heerenveen is Arleta Kuczynska aangetreden als raadslid. In de Noord-Hollandse

> >

> >

>

gemeente Heerhugowaard is Ella de Goede opgestapt als raadslid. In het Limburgse Heerlen is Jan Bertholet geen raadslid meer. Raadslid Nico Gros van het Zuid-Hollandse Leerdam is uit de PvdA-fractie gestapt omdat hij zich niet meer herkent in de landelijke PvdA-opstelling. Hij heeft zich bij een plaatselijke partij aangesloten. In de Overijsselse gemeente Losser is wethouder Hendrik Knol opgestapt. In de Zuid-Hollandse gemeente Moordrecht is raadslid Frank Appelman opgevolgd door C. Laurier. In de Utrechtse gemeente Rhenen is Leen van den Hil nieuw in de raad.

> In het Utrechtse Veenendaal is Alyssa Bos gestopt met raadswerk. Gert Scherpenzeel volgt haar op. > Kees Stapper is nieuw in de raad van het Noord-Hollandse Velsen. > Herman Janssen is vanwege gezondheidsredenen gestopt als wethouder van het Limburgse Venlo. G. van Avesaath is gestopt als raadslid. > In de Gelderse gemeente Voorst is Barbara Ulfman opgevolgd door Gusta van Weeszenberg als raadslid. > Fleur Imming heeft de raad van Amersfoort verlaten. Zij ging met zwangerschapsverlof maar keert na de verkiezingen niet meer terug.

WELKOM Wilt u reageren op wat u in Lokaal Bestuur leest? Of heeft u vanuit uw gemeente of provincie iets te melden dat ook voor andere PvdA’ers interessant is? Laat het ons weten. Zorg ervoor dat uw mailtje uiterlijk maandag 9 november in ons bezit is, dan kunnen wij het plaatsen in het gecombineerde december-januarinummer. Alle andere kopij voor dat nummer moet op maandag 2 november in ons bezit zijn. U kunt uw bijdrage sturen naar eindredacteur Jan de Roos, e-mail: [email protected] De sluitingsdatum voor het februarinummer is maandag 4 januari 2010.

WIJZIGINGEN IN DE FRACTIE?

WILT U

Het CLB ontvangt graag bericht over wijzigingen in uw raads- of statenfractie. Wij kunnen die dan verwerken in onze administratie en er zonodig melding van maken in onze rubriek Persoonlijk. De volgende gegevens zijn van belang: naam- en adresgegevens, telefoon- en faxnummer en e-mailadres, zowel van het nieuwe als van het vertrekkende raads- of statenlid, plus de datum waarop de verandering is ingegaan. Ook als er een nieuwe PvdA-wethouder (al dan niet ‘van buiten’) of gedeputeerde aantreedt, horen we dat graag. Mail uw gegevens naar: [email protected]. Als u vragen heeft kunt u bellen (0900-9553) of mailen.

ADVERTEREN?

AUTOMATISCH BETALEN Als u nog per acceptgiro betaalt, maar het CLB wilt machtigen middels een automatische incasso, stuur ons dan een e-mail ([email protected]) of bel ons even: 0900-9553. Wij sturen u dan een machtigingsformulier toe.

U kunt tegen een aantrekkelijke korting gecombineerd adverteren in de bestuurdersbladen van PvdA, CDA en VVD. Uw advertentie komt dan onder ogen van 80% van alle gemeenteraadsleden, wethouders, burgemeesters, statenleden, gedeputeerden en de commissarissen van de koningin. Inlichtingen over tarieven en sluitingstijden zijn verkrijgbaar bij Bureau Recent, Joop Slor, postbus 17229, 1001 JE Amsterdam. Tel. 020-3308998.

7

PVDA ZOEKT TALENT Foto Nationale Beeldbank

Nu de gemeenteraadsverkiezingen in aantocht zijn en de kieslijsten voor de afdelingen opgesteld moeten worden, komt een groot aantal afdelingen tot de conclusie dat zij de afgelopen jaren actiever naar potentiële raadsleden hadden moeten zoeken. Het scouten van talent in de afdeling zou een continu proces moeten zijn, maar blijkt zich voornamelijk te concentreren op het jaar voor de raadsverkiezingen. Het partijbestuur heeft de afgelopen jaren ingezet op het verbeteren van het HRMbeleid door o.a. aandacht te vragen voor functioneringsgesprekken en opleidingen voor politici en leden van kandidaatstellingscommissies. Nu is het tijd voor een professionele aanpak van scouten. De eerste stap is al in het voorjaar gezet door de instelling van een landelijke scoutingcommissie. Deze commissie gaat op zoek naar potentiële kandidaten voor het wethouderschap, een burgemeesterspost, Eerste- en Tweede Kamerlidmaatschappen, en toezichthoudende functies bij maatschappelijke organisaties. Het CLB en Pierre Heijnen, portefeuillehouder burgemeestersbenoemingen, hebben zich aangesloten bij de scoutingcommissie. Tot op heden werden op verschillende plekken gegevens van kandidaten bijgehouden. Alle aanmeldingen zullen vanaf eind oktober

MARGRIET VISSER BELEIDSMEDEWERKER CLB

8

via één systeem verwerkt en opgeslagen worden: de landelijke databank. Vanuit de landelijke scoutingcommissies is de samenwerking gezocht met de gewesten, grootste afdelingen, netwerken/ werkgroepen in de partij en de Jonge Socialisten. Aan hen werd gevraagd een scout te leveren. Met de landelijke scoutingcommissie en de scouts uit voorgenoemde gremia zijn er ongeveer 50 personen actief bezig met het scouten van talent. Daarnaast is het ook mogelijk dat mensen zichzelf aanmelden. Op de landelijke PvdA-website vindt u hier meer informatie over. De vervolgstap voor het professionaliseren van het scouten in de komende jaren zal zijn dat afdelingen gestimuleerd en ondersteund gaan worden zelf een actief lokaal HRM-beleid te voeren, zodat bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 veel meer talent is opgespoord.

DE DATABANK Op de website van de PvdA - zie linker kolom op de site - staan de profielen voor wethouder, burgemeester, Eerste- en Tweede Kamerlid, en toezichthouder bij een maatschappelijke organisatie. Hier kunt u nagaan of u beschikt over de noodzakelijke kwaliteiten, kennis en ervaring. Iedereen die geïnteresseerd is in een functie en zich bovendien herkent in een profiel kan zich aanmelden voor de databank. Op de website staat ook vermeld hoe de selectieprocedures in elkaar zitten, dit verschilt per functie. DE WETHOUDERSPOOL Sinds maart 2002 is het door de invoering van het dualisme mogelijk om wethouders van buiten de gemeenteraad aan te stellen. Deze wethouders hebben niet op de verkiezingskieslijst van de partij gestaan, zij komen van buiten de lijst en vaak ook uit een andere gemeente. Sinds de verkiezingen van 2006 zijn ongeveer 30 kandidaten via bemiddeling van het CLB aan gemeenten gekoppeld. Met het oog op de komende verkiezingen willen wij fracties en kandidaten graag attenderen op deze databank. – Vindt u zichzelf een goede kandidaat voor het wethouderschap? Schrijf u dan in bij de scoutdatabank via www.pvda.nl. – Zoekt u juist een kandidaat voor in uw gemeente? Meld u dan bij het CLB (Margriet Visser) en hopelijk kunnen wij u in contact brengen met uw toekomstige nieuwe wethouder. DE BURGEMEESTERSPOOL Tweede Kamerlid Pierre Heijnen is portefeuillehouder burgemeestersbenoemingen voor de PvdA. De afgelopen jaren is een flink aantal burgemeesters van PvdA-huize benoemd, zeker in grote steden. Ook Heijnen doet mee met de landelijke scoutdatabank en roept geïnteresseerden op zich aan te melden via de website van de PvdA. Zorgvuldigheid en geheimhouding Uiteraard wordt er zeer zorgvuldig omgegaan met de persoonsgegevens, u kunt er van op aan dat een aanmelding of eventuele afwijzing geheim blijft. Wij willen voorkomen dat ambities voortijdig sneuvelen. Contact De wethouderskandidaten worden in behandeling genomen door het CLB, de burgemeesterskandidaten door Pierre Heijnen. De overige functies worden door Martijn Brandenburg, secretaris van de landelijke scoutingcommissie, gecoördineerd. CLB Margriet Visser: [email protected] Pierre Heijnen: [email protected] Landelijke scoutingcommissie: [email protected]

im HILTON WEIDEMA (1955-2009) Fractievoorzitter in Dordrecht Hilton Weidema, die op 14 september jl. overleed, werd in 2006 voorzitter van de PvdA-fractie in Dordrecht. Hij vervulde die functie met hart en ziel, gedegen, rustig, weloverwogen en standvastig. In het overleg zocht hij overeenstemming, maar hij ging de discussie niet uit de weg. Hilton liet iedereen in zijn/haar waarde en gaf in de fractie veel ruimte aan ieders persoonlijke inbreng. Daardoor duurden vergaderingen wel wat lang, maar alle aspecten kwamen wel aan bod en er werden besluiten genomen waar we allemaal achter konden staan. Zijn taak als voorzitter van de grootste raadsfractie in Dordrecht nam Hilton heel serieus. Hij bewaakte op zijn rustige manier de orde van de vergadering en slaagde er steeds weer in om zaken - ook al waren ze complex of emotioneel - terug te brengen tot reële proporties. Onverwacht fel kon Hilton uit de hoek komen als hij vond dat iets onrechtvaardig of onredelijk was. Dan kon hij ook emotioneel worden. Over discriminatie kon hij zich helemaal opwinden. Hilton was een sociaaldemocraat in hart en nieren, die zich inzette voor een sociale en rechtvaardige samenleving. In en buiten ons politieke leven was er ook veel humor en vrolijkheid. Wij deelden lief en leed met hem en ook tijdens de fractieweekenden was er buiten de politieke discussies veel ruimte voor gezelligheid en andere activiteiten. Op de algemene ledenvergadering in juni 2009 kreeg Hilton van de PvdA het ‘speldje van verdienste’ uit handen van Tweede Kamerlid Paul Kalma. Hij was hierdoor zeer verrast en ook wel een beetje ontroerd. Als gevolg van de behandelingen die hij moest ondergaan, viel zijn haar uit. Hij schaamde zich daar helemaal niet voor en ging gewoon overal naar toe. Hij was sowieso heel open over zijn ziekte en de gevolgen ervan. Met Elma en kinderen ging hij afgelopen zomer nog naar Griekenland. Hilton hield erg van zon en warmte. Daarna is het snel gegaan. Tot het laatste toe bleef hij betrokken en belangstellend. Ook las hij nog de biografie over Joop den Uyl, de man die hem bijzonder aansprak en inspireerde. We zijn dankbaar voor de bijzondere en intensieve tijd die we met elkaar hebben gedeeld. We missen Hilton heel erg. Hij wilde nog zoveel en was nog zo jong. Zijn vrouw en (klein) kinderen wensen wij heel veel sterkte bij het verwerken van dit verlies. Fractie en wethouders PvdA-Dordrecht, Jacqueline van den Bergh

LASTIGE VRAGEN OP STRAAT Vol goede moed begint u aan de verkiezingscampagne. U trekt er in uw dorp of stad op uit om de PvdA onder de aandacht van de kiezer te brengen. Die blijkt best wel waardering te hebben voor de lokale inspanningen van de PvdA. Prima dat jullie wat tegen de verloedering in de wijk hebben gedaan, en complimenten voor het feit dat je, dankzij het PvdA-voorstel in de gemeenteraad, nu eindelijk weer met een gerust hart over die ooit levensgevaarlijke kruising kunt fietsen… So far, so good. Maar dan begint het gekanker op ‘Den Haag’… Voor u het weet vliegen de verwijten u om de oren. Over de AOW, Uruzgan, de zakkenvullers, het immigratiebeleid en ga zo maar door. Komt u dan zonder blikken of blozen met een overtuigend antwoord? Of staat u toch een beetje met de mond vol tanden en het zweet in de handen?\ Lokaal Bestuur wil graag weten welke onplezierige vragen u verwacht te krijgen tijdens het canvassen. Vragen of opmerkingen die je nu soms ook al krijgt voorgeschoteld tijdens een verjaardagsfeestje zodra het woord PvdA valt. Mail ons de vragen waar u zelf ook mee zit. Wij voorzien ze van een stevig antwoord waar u wat mee kunt tijdens het campagnevoeren. In het volgende nummer vindt u het antwoord, pijnlijk of niet.

INTEGER HANDELEN: ALS EEN TANG OP EEN VARKEN

rcts

Ik overweeg me voor de derde keer kandidaat te stellen voor de komende gemeenteraadsverkiezingen. Om in aanmerking te komen voor een plek moet ik sowieso eerst de PvdA-gedragscode onderschrijven en zelfs ondertekenen. Ik lees in deze gedragscode zinnen als: De geloofwaardigheid van de PvdA is in het geding als volksvertegenwoordigers en bestuurders van de PvdA flagrant in strijd met die beginselen handelen. PvdA-politici kijken niet de andere kant op als collega’s een scheve schaats rijden. Ze spreken elkaar erop aan. PvdA-politici doen er alles aan om te voorkomen dat hun gedrag er toe leidt dat hun integriteit en die van de PvdA in een kwaad daglicht komen te staan. Vervolgens begrijp ik er niets meer van als ik hoor dat Paul Tang, Tweede Kamerlid en financieel woordvoerder van de PvdA-fractie, bekend heeft dat hij begrotingscijfers voor 2010 heeft gelekt aan RTL Nieuws. Tang heeft hiervoor overigens zijn excuses aangeboden. Ik kan het een en het ander lastig rijmen. Veel drukte en gedoe over het belang van integer handelen en vervolgens een kamerlid dat willens en wetens begrotingsinformatie blijkt te lekken en er vervolgens vanaf komt met een straf zijnde: een maand geen woordvoerderschap. Nu weet ik ook wel dat velen ‘informatie in de trein laten liggen’ als hen dat zo uitkomt. Er is echter nauwelijks een stuk papier waar jaarlijks meer over te doen is dan de Miljoenennota en alle andere begrotingsstukken. Dit is niet zomaar lekken, het gaat om lekken van informatie waarover al vele jaren keiharde afspraken staan en waarvan iedereen heel goed weet welke betekenis ‘vertrouwelijk’ heeft. Ik vind niet alleen de straf volstrekt ridicuul, minstens zo vreemd vind ik dat er binnen mijn partij nauwelijks een discussie over dit feit is losgebarsten. Terwijl over de vreemdste onderwerpen uitvoerige discussies ontstaan, is het rond Tang angstaanjagend stil. Blijkbaar is er iets mis met het zelfreinigend vermogen binnen de partij. Menno van Duin fractievoorzitter PvdA Capelle aan den IJssel

Stuur uw vraag naar: [email protected]

9

‘ De sfeer tussen PvdA en GroenLinks is echt super’

SAMENGAAN MET EN D66: HET GEB Foto Jack Jacobs

Mariet Tijssen-Janssen

Eens in de zoveel tijd gooit er Mariet Tijssenweer eens iemand voorzichtig een Janssen Raadslid PvdA/GroenLinks balletje op over de vraag of er geen Helden www.pvdagroenlinks.nl serieuzere vorm van progressieve lijstverbinding tussen de samenwerking moet komen tussen De PvdA en GroenLinks in Helden bestaat nog niet zo lang. partijen als de PvdA, GroenLinks Waarom zijn jullie samen gaan werken? en D66. Op landelijk niveau zijn er ‘Het klopt dat we nog niet zo lang zijn. Onze lijstverbinding uiteenlopende redenen, variërend van samen bestaat sinds 2006. Bij de vorige verkiezingen opereerden we nog heel praktisch tot sterk principieel gescheiden van GroenLinks, maar omdat er zoveel raakvlakwaarom het er nooit van komt, ken bleken te zijn, hebben we besloten om samen te gaan wermaar op lokaal niveau ligt dat heel ken. Met name op sociaal gebied waren er enorm veel aanknoanders. Lijstverbindingen komen pingspunten. Over de WMO en WWB waren we het bijvoorbij gemeenteraadsverkiezingen met debeeld 100% met elkaar eens. Een samenwerking leek niet meer dan regelmaat voor. logisch.’ Lokaal Bestuur besloot eens in Waren er alleen inhoudelijke voor de samenwerHelden en Oegstgeest te gaan kijken motieven king? ‘Nee, er speelde ook mee dat we hoe lijstverbindingen in de praktijk dachten dat we door samen te gaan meer kans zouden maken uitwerken. om in het college te komen. De

KIRSTEN VERDEL FREELANCE JOURNALISTE

10

afgelopen twintig jaar had ieder afwisselend één of twee zetels en dus te weinig gewicht om in het college te komen. Onze hoop kwam uit, want wij kregen nu vier zetels en mochten meteen een wethouder leveren voor het college. Het was de eerste keer dat het CDA de meerderheid verloor, dus we sloegen echt een unieke slag door de samenwerking met GroenLinks. Overigens zitten we nu wel met het CDA samen in de coalitie, maar dat terzijde.’

Zijn mensen nu lid van de PvdA/GroenLinks, of van de afzonderlijke partijen? ‘Je bent lid van de afzonderlijke partij in deze constructie. Wij hebben meer leden dan GroenLinks. Verder zijn we een van de fusiegemeenten waar er de laatste jaren zoveel van zijn. Op 18 november hebben we verkiezingen. Maasbree, Kessel, Meijel en Helden fuseren dan tot de gemeente Peel en Maas. In de andere gemeenten waren een zelfstandige PvdA-fractie en een combinatie van PvdA met een plaatselijke partij. Per 1 januari 2010 worden we officieel samengevoegd. Er is weer gekozen om een PvdA/GroenLinks fractie te vormen. En hoe werkt het binnen de afdeling? ‘De PvdA heeft eens per kwartaal een eigen vergadering. Daarin wordt onder andere besproken hoe de samenwerking met GroenLinks verloopt. Eens per maand vergaderen we met de fractie en steunfractie van PvdA/GroenLinks, en daar kan iedereen aanschuiven, dus ook leden van beide partijen. Er is eigenlijk helemaal geen gedoe over de samenwerking, ook niet nu met de fusie. Het enige wat ik zo kan bedenken is dat GroenLinks meer groen wil. Maar ja, daar zijn wij het dan eigenlijk meteen mee eens.’ Hoe ziet de coalitie in Helden er nu uit? ‘Er zijn maar een paar partijen. Naast ons zijn dat alleen het CDA, de VVD en Lokaal Helden. Na de fusie kan alles natuurlijk heel anders worden. We gaan van 20.000 naar 42.000 mensen, en wellicht komen er dan ook andere partijen in de raad.’

Denk je nou soms niet: die samenwerking zou ook in de landelijke politiek moeten kunnen? ‘Politiek inhoudelijk zijn er denk ik weinig echt grote verschillen tussen de PvdA en GroenLinks, ook landelijk niet. Maar het ligt natuurlijk ook een beetje aan de personen. Kunnen die wel goed met elkaar overweg? Dat was bij ons in ieder geval absoluut het geval. We zijn ook heel ambitieus: we willen de eerste gemeente zonder armoede worden. Daarin trekken we met GroenLinks gezamenlijk ten strijde. Het CDA, waarmee we in het College zitten, doet daar ook aan mee. We maken van elke optie gebruik die de wet ons biedt om minder draagkrachtigen bij te staan en we hebben een zeer ruimhartig kwijtscheldingsbeleid. Alles wat maximaal mogelijk is binnen de wet, wordt gedaan.’ Geen enkel licht tussen jullie en GroenLinks dus. Kortom: jullie gaan gewoon samen door? ‘Absoluut. De sfeer is echt super. Om dat te illustreren heb ik nog wel een leuk verhaal. Onze vorige fractievoorzitter was een vrouw. Zij vroeg een van de mannelijke woordvoerders die ’s avonds aanwezig zou zijn bij een begrotingsvergadering ooit: ‘En, wat trek jij vanavond aan? ‘ Dat is natuurlijk een vraag die mannen normaal gesproken nooit wordt gesteld! Er wordt nu nog steeds om gelachen en grappen over gemaakt. Het laat echt zien dat er niet wordt gekeken naar wie wie is: man, vrouw, van welke partij, het maakt ons niets uit. We gaan dus gewoon samen de verkiezingen in, en we zullen het sociale blok handhaven!’

‘Er is nergens ruzie over. Goed hè?’

T GROENLINKS BEURT AL! Foto Martine Sprangers

Lia de Ridder

Lia de Ridder Fractievoorzitter Progressief Oegstgeest (PvdA/GroenLinks/D66) Oegstgeest www.progressiefoegstgeest.nl Progressief Oegstgeest bestaat al heel lang. Is de samenwerking ‘dus’ een succes? ‘De samenwerking bevalt echt heel goed. Het is wel grappig, want ik ben van D66 en sinds de laatste verkiezingen word ik aan de lopende band gevraagd of D66 niet uit Progressief Oegstgeest stapt en alleen verder gaat. Maar daar denk ik niet eens over na, het gaat prima hier. We hebben onderling gewoon nauwelijks meningsverschillen, dus waarom zouden we?’ Jullie hebben echt helemaal geen ruzie, nergens over? Helemaal niks? Lachend: ‘Gewoon niet. Goed hè?’ Wat delen jullie? ‘Ze noemen ons hier ‘PrO-ers’. We hebben pro-standpunten op een drietal hoofdthema’s: duurzaam, sociaal en lokaal. Om een voorbeeld bij ‘sociaal’ te geven: We betrekken onze vuilniswagens van de gemeente Leiden en die heeft besloten om alle wagens onder te brengen in een NV. Dat betekent dat de betrokken ambtenaren straks medewerkers worden van een commercieel bedrijf. Dat heeft ook gevolgen voor hun arbeidsvoorwaarden. Wij horen dan van tevoren al dat ‘PrO natuurlijk weer voor die mensen opkomt.’ Dat is eigenlijk wel een compliment.’

Was het praktisch veel gedoe om op te gaan in een andere partij? ‘We hebben hele praktische afspraken gemaakt. Er zijn nog steeds drie afdelingen voor alle partijen. Die partijen moeten immers ook folderen voor nationale verkiezingen en zo. De afspraak is dat de afzonderlijke partijen zich niet met de lokale politiek bemoeien. Verder vaardigt elke partij iemand af in het bestuur van Progressief Oegstgeest, dat daarnaast ook eigen bestuursleden kent. Mensen in de gemeente kunnen kiezen: ze kunnen lid worden van D66, GroenLinks of PvdA, of van Progressief Oegstgeest zelf. Er zijn echter niet heel veel mensen die dat laatste doen. Slechts een van onze raadsleden is alleen maar lid van Progressief Oegstgeest en er zijn volgens mij nog geen tien echte PrO-leden.’ Waar ben je het meest trots op met betrekking tot de samenwerking? ‘Waar ik trots op ben is de kwaliteit van onze standpunten. We hebben vaak zeer langdurige fractievergaderingen doordat we overal net ietsje anders over denken. We komen daardoor tot zeer gedegen standpunten, in mijn ogen beter dan die van andere fracties. Bovendien zijn er mede dankzij onze samenwerking maar vier partijen in Oegstgeest. Daardoor zijn de commissievergaderingen een stuk minder vervelend dan in plaatsen waar zeven partijen zijn waarvan er vier maar één raadslid hebben en er dus veel herhaald wordt.’

Het college bestaat uit Progressief Oegstgeest, de VVD en het CDA. Hadden jullie niet met alleen de VVD ook al een meerderheid? ‘Klopt, maar we hadden in de voorgaande periode gezien dat het CDA zich vaak oppositioneel opstelde met Leefbaar Oegstgeest. Wij wilden deze collegeperiode gewoon een aantal dingen voor elkaar krijgen en geen last hebben van een sterke oppositie. Het CDA insluiten was daar een handige oplossing voor.’ En gaat dat ook goed? Het CDA doet lekker mee? ‘Haha… tja... ik roep soms dat ik wel zou willen dat we de absolute meerderheid hadden, want de andere partijen zijn toch gewoon conservatief. Wij zijn met Progressief Oegstgeest niet voor niets in naam progressief. Onze coalitiepartners lopen niet zo hard voor vernieuwing en verandering. Het CDA meekrijgen lukt niet altijd. Maar ze snappen ook dat de coalitie in theorie zonder ze kan. Ze doen dus wel hun best, maar traag. Hebben jullie het wel eens over de landelijke politiek? Dat de partijen daar ook samen moeten gaan? ‘Ja. Ons 10-jarig lustrum was in 2005. We organiseerden toen een debat waar kopstukken uit de drie partijen naar kwamen, zoals Ruud Koole en Thom de Graaf. De wonden van Paars waren echter nog heel vers. Toen bleek wel heel duidelijk dat er landelijk nog veel oud zeer zat waardoor een toenaderingspoging er gewoon niet in zat. Uiteindelijk vind ik het belangrijkste in de samenwerking dat de kwaliteit van het bestuur goed is en dat we heel

praktisch kunnen werken. En dat doen we in Oegstgeest. Ik zie vooral voordelen. Het is voor mij heel makkelijk om niet over de mogelijkheid van een splitsing te denken!’

Wat veel PvdA-leden niet weten, is dat er vier varianten zijn waarop je lokaal mee kunt doen aan gemeenteraadsverkiezingen. Ten eerste kan dat met een lokale afdeling van de partij. Zo is er de PvdA Haarlem, de PvdA Groningen, de PvdA Rotterdam, enzovoorts. Dit is uiteraard de meest voorkomende variant. Vanuit het landelijk partijbureau wordt aan elke afdeling afzonderlijk toestemming gegeven om de partijnaam te gebruiken. In de tweede variant wordt er gekozen voor het letterlijk verbinden van partijen. Je hebt het dan bijvoorbeeld over een PvdA/ GroenLinks lijst. Of PvdA/D66. Onder die naam gaan partijen dan de verkiezingen in. Bij deze variant houden de beide partijen nog steeds hun eigen besturen en is het voor de kiezer zeer duidelijk dat ze op twee partijen stemmen die samen een blok vormen. De derde versie is de meest vergaande, namelijk het oprichten van een geheel nieuwe partij met een eigen bestuur. Ook in die variant is het echter nog steeds mogelijk om ook nog eigen partijbesturen te hebben, maar die bestaan dan naast die van de nieuwe partij. De vierde variant ten slotte behelst een technische lijstverbinding, die puur wordt aangegaan om eventuele restzetels onderling te verdelen. In dat geval gaan partijen gewoon onder hun eigen naam de verkiezingen in, maar formeel staat dan geregistreerd dat eventuele reststemmen bij elkaar mogen worden opgeteld, zodat een van de twee partijen in kwestie de restzetel kan krijgen die anders wellicht naar een andere partij gegaan zou zijn. Bij de overweging om wel of geen technische lijstverbinding aan te gaan staat meestal de vraag centraal of je de andere partij inderdaad zo een restzetel zou gunnen, want het is natuurlijk niet zeker dat een restzetel naar de PvdA gaat. De zetel kan ook naar de partnerpartij gaan, meestal D66 of GroenLinks.

11

SLOPPENSOCIALISME VIER JAAR VERDER Foto Nationale Beeldbank

In 2005 publiceerde Lokaal Bestuur het Manifest der Sloppensocialisten. Daarin pleitte raadslid Anita Engbers onder andere voor een inflatievolgend huurbeleid, meer zeggenschap voor woonconsumenten en uitbreiding van de bouwlocaties. Wat is ervan terechtgekomen? In veel gemeenten buiten de Randstad is anno 2009 sprake van krimp en is het duidelijk dat daar adequaat beleid voor moet komen. In de Randstad zelf is er nog steeds woningnood. Van de twee grote bouwlocaties die onze VROM-minister Jan Pronk ooit aanwees om deze nood te lenigen, komt er slechts één goed van de grond: Almere. In de Zuidplas - gelegen tussen Rotterdam, Zoetermeer en Gouda - is ter

ANITA ENGBERS PVDA­RAADSLID IN GOUDA

12

elfder ure besloten om allereerst een dun bebouwd, duur woongebied te realiseren voor de chief executive officers uit Rotterdam. De aanvankelijke bouwaantallen zijn drastisch verlaagd. Het inflatievolgend huurbeleid is in deze regeerperiode binnengehaald door de PvdA maar ligt opnieuw zwaar onder vuur, zowel buiten als binnen onze partij. De woningmarktdiscussie in de PvdA wordt gedomineerd door

huiseigenaren en corporatiemedewerkers. Het huurstelsel geniet brede onbekendheid. Welk raadslid kent het woningwaarderingsstelsel, waarmee de kwaliteit van een woning wordt uitgedrukt in een aantal punten? Welk raadslid weet dat de Tweede Kamer jaarlijks een maximale puntprijs vaststelt; dat de kale huurprijs bestaat uit puntentotaal x puntprijs en dat corporaties minder dan de maximale puntprijs hanteren? Tot en met 142 punten - denk daarbij aan een zeer eenvoudig rijtjeshuis - is iedereen hieraan gebonden. Daarboven zijn de huren geliberaliseerd: de huurprijs is vrij overeen te komen tussen huurder en verhuurder. In de praktijk betekent het dat de verhuurder kan vragen wat hij wil. Grote commerciële verhuurders bewegen zich bij voorkeur in dit segment van de huurmarkt. Uitbuiting Een toenemend aantal particuliere verhuurders vraagt meer huur dan wettelijk is toegestaan voor een woning of kamer ónder de liberalisatiegrens. Sommige huurders stappen binnen een half jaar na ondertekening van het huurcontract naar de Huurcommissie om de huur te corrigeren maar dat doet de relatie met de huisbaas meestal geen goed. De meest huurders zijn onbekend met de Huurcommissie en betalen gewoon te veel. Welke gemeente heeft oog voor deze vorm van uitbuiting en ontwikkelt beleid ertegen? Het tegendeel lijkt nu het geval: diegenen die pleiten voor verdere liberalisering van de huurmarkt, pleiten feitelijk voor legalisering van een praktijk van uitbuiting en misbruik van de woningnood, die nu nog onwettig is.

Voorstanders van liberalisering zijn met name te vinden in de liberale hoek: VVD en D66. In PvdA-gelederen dreigt het idee van inkomensafhankelijke huren salonfähig te worden. Straks brengt dan een corporatie het wettelijk toegestane maximum in rekening tenzij de huurder zo arm is, dat hij voor korting op de huur in aanmerking komt. Bij een combinatie van verdere liberalisering met inkomensafhankelijke huren wordt het woningwaarderingsstelsel waardeloos en zijn het alleen nog de allerarmste huurders voor wie de woonlasten in toom gehouden worden. Wakker worden Liberalisering en inkomensafhankelijke huren zijn allebei even kwalijk omdat ze de kwaliteit van een woning geheel loskoppelen van de prijs, een stimulans zijn tot behoud van de tekorten op de woningmarkt en de noodzaak tot goed woningonderhoud ondermijnen. Tegen inkomensafhankelijke huren zijn vanuit sociaal-democratische invalshoek nog twee bezwaren in te brengen. Ze zijn onfatsoenlijk omdat ze mensen

met een onregelmatig inkomen - uitzendkrachten, freelancers, (on)vrijwillig zzp’ers - zullen vernederen tot een vrijwel maandelijks gang naar de huisbaas om het loonstrookje te tonen. Ze vormen een breuk met onze bestuurlijke opvattingen omdat ze het aan verhuurders toestaan om inkomenspolitiek te bedrijven. Voor liberalen is een bijkomend voordeel dat de overheid dan gerust de individuele huurtoeslag kan afschaffen. In mijn ogen past hierom extra waardering voor de inzet van Tweede Kamerlid Staf Depla om de individuele huurtoeslag overeind te houden. Ik doe een beroep op mijn partijgenoten om wakker te worden. Goede volkshuisvesting is voor ons toch nog cruciaal? Daarnaast stel ik mijn hoop op de actie die ik onlangs ben gestart om de zeggenschap van huurders te vergroten: de kiloprijs van een woning. Het Manifest der Sloppensocialisten is te vinden op onze website www.lokaalbestuur.nl, zoekterm: sloppensocialisten.

De actie kiloprijs van een woning wil bewerkstelligen dat verhuurders, die een kamer of woning adverteren, voortaan wettelijk verplicht worden om in de advertentie naast de kale huurprijs ook te vermelden wat het puntentotaal van de woning is volgens het woningwaarderingsstelsel en wat de gehanteerde puntprijs is. Op die manier kunnen huurders zelf de prijs/kwaliteitsverhouding controleren en kan geen verhuurder ze nog knollen voor citroenen verkopen. Steun voor de actie kan kenbaar gemaakt worden via www.anitaengbers.nl

UIT HET DAGBOEK VAN EEN LIJSTTREKKER

De verkiezingen komen eraan! In enkele gemeenten staan ze zelfs al voor de deur. Zoals in Oldambt, Zuidplas en Venlo. Daar gaan de kiezers al op 18 november naar de stembus in verband met herindeling. Lokaal Bestuur vroeg de PvdA-lijsttrekkers in deze drie nieuw te vormen gemeenten om de komende maanden een campagneen verkiezingsdagboek bij te houden. Wat staat er op het spel en hoe denken zij de verkiezingen te gaan winnen?

KLAAS VAN LEEUWEN OLDAMBT

LANDELIJKE POLITIEK WERKT NIET MEE De impact van dit dagboek wordt een stuk anders nu ons ‘Streekblad’ een deel ervan integraal heeft overgenomen onder de kop ‘In de lift omhoog’. Dat leverde ook buiten ‘eigen kring’ leuke reacties op over ons geworstel met het landelijk imago van de partij. Lokaal lijkt dat wel goed te zitten, voor wat het waard is. We zitten nu middenin de campagneactiviteiten. Veel debatbijeenkomsten, waaronder een jongerendebat in de plaatselijke discotheek. Waar we discussies lokaal kunnen houden komen we er betrekkelijk goed af. Ook bij het veelvuldig canvassen en folderen, waar ik steeds meer lol in krijg. De door ‘Amsterdam’ opgeroepen extra krachten uit gewest en landelijk circuit beamen dat. Overwegend positief, al steekt hier en daar een weerbarstige stoeptegel of conifeer de kop op. Amsterdam vindt ons nu echt belangrijk en doet het uiterste om ons te steunen. Alleen de landelijke politiek werkt niet mee. Als we het daarover krijgen, blijft er weinig van ons over. Dan gaat het toch over de declaraties, de bril van Bos, de banken en de AOW. Die kan ons toch nog wel opbreken als Tweede Kamer en regering er nu, na de bonden en werkgevers, ook niet goed uitkomen. Ik baal ervan dat dit weer op straat wordt uitgevochten! PvdA’ers en FNV’ers tegenover elkaar! Over de AOW, maar ook over ander regeringsbeleid. We hebben samen zoveel te doen in dit land. Zo blijft het lokaal moeilijk en onvoorspelbaar. Kunnen we ons ontworstelen aan het landelijke gedoe en het er over hebben dat in onze drie gemeenten de voorzieningen in de dorpen goed op orde zijn dankzij diezelfde PvdA? En over onze inzet dat te behouden? We hebben wel die PvdA-kiezer in dat hokje nodig om dat te bereiken. Foto PRocomAdvies

KARIN SLOOTERS ZUIDPLAS

OP DE MENS AF Met nog een week of vijf te gaan voor de verkiezingen loopt de spanning zo langzamerhand behoorlijk op. En ik moet zeggen het wordt steeds pittiger! Wij gaan net als bij andere verkiezingen weer voor een zeer actieve manier van campagnevoeren. Dit houdt in dat we echt bij elke activiteit aanwezig proberen te zijn om zo onze herkenbaarheid te vergroten in alle dorpskernen. Een nieuw fenomeen van het campagnevoeren is voor mij het canvassen. We kregen dan ook via het partijbureau een canvastraining. Na een uur training gingen we daadwerkelijk de straat op om in de aanliggende wijk te canvassen. Daar stond ik dan met een roos in mijn hand en licht knikkende knieën voor het eerste huis, vanaf het moment dat de voordeur echter open ging verdween deze gezonde spanning. De mensen vonden het zeer sympathiek dat we langskwamen en hun vragen stelden over de buurt. Zulke leuke reacties had ik in eerste instantie niet verwacht. Dit heeft er mede voor gezorgd dat we een zeer geslaagde avond hebben gehad en ik geheel overtuigd ben, canvassen is een must! Het is een zeer geschikte manier om sympathie bij de burgers te krijgen die (zelfs wanneer het geen PvdA’ers zijn) het toch bijna altijd leuk vinden om een roos te ontvangen en een gezellig praatje te maken op eigen stoep. Daarbij durven mensen echt het gesprek met mij aan te gaan over inhoudelijke onderwerpen, voor een politicus de manier om erachter te komen wat er speelt bij de mensen. Dus u raadt het al, wij staan de aankomende weken niet alleen herkenbaar in het winkelcentrum en op pleinen maar zelfs bij de burger op de stoep! Foto G. Slooters

HAY JANSSEN VENLO

EXTRA TANDJE ERBIJ De hele maand ’s avonds weinig thuis geweest. Buiten de campagneactiviteiten zijn er de gebruikelijke raadsactiviteiten. Tussendoor met de leden van de commissie financiën nog een werkbezoek gebracht aan de ‘Landtag’ in Düsseldorf. Hier hadden ze net verkiezingen achter de rug. De CDU had in tegenstelling tot de peilingen in een aantal gemeenten in NRW verliezen geleden. Men had een te slappe campagne gevoerd volgens de regionale voorzitter. Dit knoop ik in mijn oren. Een extra tandje bij zetten dus. Het weekend van 18 september spant de kroon. Hectisch maar wel super leuk. Vrijdag met Lilianne Ploumen twee gedoogde coffeeshops aan de grens bezocht. Dankzij het Venlo-model is de drugsgerelateerde overlast uit het straatbeeld verdwenen. Zaterdagmorgen vroeg op. Boodschappen doen en snel naar het campagnehuis. Het is canvasdag. Met de regio gecanvast en rozen uitgedeeld. Om 5 uur gaan we samen met Lilianne, Wouter en Mariette het startschot geven voor de Noord-Limburgse gemeenteraadsverkiezingen. Daarna volgens goed Venloos gebruik nog even uitwaaien op een Venloos terras. De volgende ochtend al vroeg in de weer om de laatste voorbereidingen te treffen voor het bezoek van minister Plasterk. Na ontvangst in het campagnehuis te voet naar het Nedinsco-complex, Een toren en machinehal aan de Maas die aangewezen zijn als Rijksmonument. Er dient een nieuwe bestemming voor te komen. Aansluitend naar VVV. In gezelschap van Lilianne en onze wethouder Ramon Testroote zien we VVV voor het eerst dit seizoen verliezen. Maar wel tegen Ajax, dat is verteerbaar toch! Na afloop een fikse wandeling naar huis. Zet Studio Sport aan en val meteen in slaap. Foto DFPstudio

13

Mijnke Bosman, statenlid Gelderland: Nee. Als de wethouder een goede kracht is, kan door de verkiezingscommissie met hem of haar worden overlegd over een eventuele terugkeer na de verkiezingen. Een wethouder hoeft uiteindelijk niet gekozen te worden uit de kandidaten die op de lijst staan. Van kandidaten op de lijst moet gelden dat zij in principe bereid zijn met iedere functie genoegen te nemen die ze toevalt. Mijn motto is: je gaat ervoor! Voor je gemeente, voor de partij. Zonder voorwaarden vooraf. Marka Spit, wethouder in Utrecht: Een zittende wethouder die stemmen trekt, zou ik hoog op de lijst zetten. Hij/zij moet echter wel bereid zijn om de buitenwereld te vertellen wat hij/zij doet als het wethouderschap er niet in zit. Je kunt niet voor de verkiezingen aan iedereen zeggen, dat je lid zal worden van de raad om vervolgens na mislukte collegeonderhandelingen toch weer af te haken, omdat je het raadslidmaatschap niet echt ambieert. Zeg dan van tevoren dat je ‘als wethouderskandidaat’ op de lijst staat. Kees Bosdijk, plv.-voorzitter afdelingsbestuur Wijdemeren: Dit dilemma is voor ons op dit moment geen theoretisch gegeven, maar realiteit. Onze wethouder heeft aangegeven graag in de volgende raadsperiode weer wethouder te willen zijn en daarom ook hoog op de kandidatenlijst te willen komen. De wethouder heeft daarnaast aangegeven niet meer in de raad te willen gaan zitten. Inmiddels hebben zowel kandidatencommissie als bestuur besloten om op de kandidatenlijst uitsluitend personen te plaatsen die raadslid willen worden. Zouden wij de wethouder op de lijst plaatsen, dan zouden wij bij de kiezers de indruk wekken dat zij de betrokkene als raadslid kunnen kiezen. Zou de huidige wethouder tot raadslid gekozen worden en dan aangeven niet in de raad te gaan zitten, dan zou de wethouder kiezersbedrog plegen en dat willen wij niet voor onze rekening nemen. Wat wij doen is dat wij aan de kandidatenlijst een opmerking zullen toevoegen dat de huidige wethouder in de volgende periode wil doorgaan, maar geen raadslid wil worden. Ook zullen wij van kandidaatsraadsleden aangeven of zij wethouder zouden willen worden. Op deze manier houden wij de zaken helder en weten de kiezers wat zij van welke personen mogen verwachten. En de huidige wethouder wordt wel degelijk in de verkiezingsfolder genoemd, namelijk als (één van de) kandidaat-wethouder(s). Duco Adema, stadsdeelvoorzitter in Zuideramstel en voorzitter van het overleg van de veertien Amsterdamse stadsdeelvoorzitters: Wanneer een zittende wethouder zich kandidaat stelt voor de verkiezingen, maar eigenlijk alleen wil terugkeren in het college, is dat helemaal geen schande. Mits je er maar eerlijk en open over bent als kandidaat. Juist om te voorkomen dat college en raad een monistische ‘één pot nat’ worden, is het misschien ook wel verstandig dat een bestuurder niet als raadslid terugkomt. Mocht de fractie in de oppositie belanden, dan vind ik het eigenlijk ook beter dat voormalige bestuurders niet allen de oppositieplaatsen bezetten, en dan ook nog meestal de boventoon gaan voeren in een fractie. In zo’n geval hebben we als PvdA

14

HET DILEMMA VAN DE MAAND Foto: Ivonne Wierink/Nationale Beeldbank

Iedere bestuurder en volksvertegenwoordiger wordt ermee geconfronteerd: lastige kwesties die vragen om een antwoord. Lokaal Bestuur legt u elke maand zo’n dilemma voor. Vorige maand was dat:

De gemeenteraadsverkiezingen staan weer voor de deur. Je bent voorzitter van de kandidaatstellingcommissie. De zittende wethouder geeft aan graag hoog op de lijst te willen. Wel tekent hij daarbij aan dat hij na de verkiezingen niet beschikbaar is als raadslid maar alleen als wethouder terug wil komen. Stel je de ledenvergadering voor hem hoog op de lijst te plaatsen? We kregen de volgende reacties:

toch vooral behoefte aan nieuwe fractieleden met een fris geluid? André Drost, raadslid in Zaanstad: Dat vind ik absoluut niet kunnen. Als een kandidaat op de lijst wil moet hij/zij zowel het verkiezingsprogramma onderschrijven als bereid zijn in de raad zitting te nemen, anders komt hij/zij naar mijn opvatting niet op de lijst. Na de verkiezingen zou de fractie bij gebrek aan goede kandidaten of een specifieke voorkeur voor een bepaald persoon, al dan niet de zittende wethouder, deze altijd nog als wethouder kunnen voordragen. Jan-Paul Middelburg, fractievoorzitter in Voorschoten: Als je weigert raadslid te worden, kan je niet bovenaan de lijst voor raadsverkiezingen staan. Dat is kiezersbedrog. Maar veel kiezers verwachten - ook in het dualisme - dat een wethouder op de lijst staat. Een goede wethouderskandidaat mag dus direct na de echte raadskandidaten op de lijst. Of misschien het beste: plaats de wethouder als lijstduwer. De ledenvergadering en kiezers hebben het recht te weten hoe de zaak in elkaar steekt. Vertel dus duidelijk dat de wethouderskandidaat de raad niet zal ingaan.

Dat is eerlijk en voorkomt terechte verontwaardiging mocht de wethouder met voorkeurstemmen toch een raadszetel bemachtigen en die weigeren. Inge Meijer-Westerbeek, raadslid in Zwolle: Ik zou hem/haar zeker van de lijst afhalen. Op de lijst staan, wat mij betreft, alleen de kandidaatsraadsleden die ook echt in de raad zitting willen nemen. Dat is wel zo transparant voor de kiezer! Natuurlijk blijft het mogelijk om als raadslid gekozen te worden als wethouder. Om verwarring te voorkomen is het handig om voor de verkiezingen bekend te maken wie mogelijk de wethouderskandidaten zijn. Als de persoon in kwestie (die dus geen raadslid wil zijn) zeer geschikt is als wethouder dan kan hij/zij dat ook worden zonder op de lijst te staan. Meeuwis Vermaak, 22 jaar raadslid van het stadsdeel Amsterdam Osdorp: Als voorzitter van de kandidaatstellingscommissie doe ik aan de ledenvergadering een voorstel. Als de zittende wethouder zijn werk goed gedaan heeft, kan hij uiteraard weer hoog op de lijst komen. Het kan natuurlijk gebeuren dat de ledenvergade-

ring het niet eens is met mijn voorstel en hem lager op de lijst plaatst. De betreffende persoon heeft zich daar dan maar bij neer te leggen. Wil hij geen gewoon raadslid worden moet hij zich maar terugtrekken. Paul Paulusma, deelraadslid Rotterdam Prins Alexander: Bij de aanvaarding van de rol van voorzitter van de adviescommissie heb ik me vergewist van het mandaat van het bestuur van de afdeling. Dit luidde dat de bestuurskandidaten in mijn gemeente vanaf de lijst gekozen worden en niet van buitenaf door de ledenvergadering gekozen worden (in het andere geval lijkt mij de zaak nogal simpel). De huidige wethouder zal door mijn commissie uitgenodigd worden voor een gesprek en met name bevraagd worden op zijn voorkeur voor alleen het wethouderschap. Hierbij komen zijn prestaties, zijn performance, zijn draagvlak bij bevolking en partij, zijn ambities, zijn persoonlijke omstandigheden etc. nadrukkelijk aan de orde. Afhankelijk van deze uitkomst adviseert de adviescommissie met een hoge of lagere plaats op de lijst. Het bestuur blijft verantwoordelijk voor de voordracht van de commissie. Zij kan deze wijzigen met het oog

Wilt u zelf in uw fractie ook het dilemmaspel spelen? Vraag het dan aan bij het CLB-secretariaat, 020-5512205. Meer weten over integriteit? Raadpleeg dan de PvdA-website. Zoekwoorden: ‘gedragscode’ en ‘integriteit’. Het nieuwe dilemma:

Je bent voorzitter van de programmacommissie die het verkiezingsprogramma maakt voor de komende raadsperiode. De commissie is ernstig verdeeld. Er zijn twee kampen. Het ene kamp wil beginnen met het formuleren van tien concrete punten en daar een programma om heen bouwen. Het andere kamp staat er op dat eerst het complete programma wordt gemaakt en dat daar tien punten uit worden gedestilleerd. Het werk binnen de commissie ligt stil en er wordt vragend naar jou gekeken. Jij mag het zeggen. Wij zijn benieuwd. Mail ons (desnoods anoniem) wat u ervan vindt. U mag ook zelf een kort en bondig geformuleerd dilemma insturen. Reacties en suggesties graag naar [email protected]

op de ledenvergadering. Als de wethouder onvoldoende draagvlak blijkt te hebben om terug te keren als wethouder zal hij van de lijst verdwijnen. Ergo: een dergelijk briefje van de zittende wethouder lijkt mij volstrekt legitiem,behalve dat niet automatisch een hoge plaats op de lijst gegarandeerd is. Daarover beslist eerst de adviescommissie, vervolgens het bestuur en in laatste instantie de ledenvergadering. Als voorzitter zal ik er voor zorg dragen dat de voorkeur om alleen wethouder te worden zo neutraal en transparant mogelijk een plaats krijgt bij het samenstellen van de lijst en de behandeling in de ledenvergadering. Met andere woorden: ik zie hier niet echt een dilemma in. Arjen Hazelebach, raadslid Gemeente Nieuwerkerk aan den IJssel, voorzitter campagnecommissie PvdA-Zuidplas: Als de zittende wethouder aangeeft in de volgende periode wethouder te willen worden, dan is voor hem of haar een hoge plaats op de lijst niet beslist noodzakelijk. Belangrijker is dat de partij bij de verkiezingen voldoende zetels krijgt om weer een serieuze coalitiepartij te zijn. Daarom is de keuze voor de meest aansprekende lijsttrekker (onze electorale troef ) veel belangrijker. Als de zittende wethouder de meest aanspreekbare en herkenbare PvdA-man of vrouw is, dan ligt het voor de hand dat deze de meeste stemmen zal trekken. In zo’n geval zou ik als voorzitter van de kandidaatstellingscommissie de zittende wethouder als lijsttrekker aan het afdelingsbestuur voorstellen. Als de zittende wethouder minder goed bij burgers ligt, is een hoge plaats op de lijst juist onverstandig.

Wij legden bovenstaande reacties voor aan Jan Blom, adviseur en trainer. Samen met Martin Honders, wethouder in Cromstrijen, ontwikkelde hij speciaal voor de PvdA een dilemmaspel, dat wordt gebruikt tijdens Op Maat-trainingen (voor fracties) van het CLB. Commentaar Jan Blom: Een actueel dilemma dat binnen verschillende afdelingen tot nogal wat discussie lijkt. Ik omschrijf het wel eens als een discussie tussen de rekkelijken en de preciezen. Formeel zou iedereen die op de lijst wil ook de bereidheid moeten hebben om in de gemeenteraad zitting te nemen. Om die reden zou je deze wethouderkandidaat niet op de lijst moeten willen zetten. Nu de andere kant. Een goed functionerende wethouder is binnen de gemeente vaak hét gezicht van de partij. Als hij of zij langer meedraait trekt hij of zij vaak ook veel stemmen. Stel nu dat betrokkene goed is voor twee zetels (absoluut niet ondenkbaar). Ik denk dat je die zetels best zou willen bezetten. Wel vind ik communicatie hierover van groot belang. Wees transparant, geef aan dat het een wethouderskandidaat is die geen zitting in de raad zal nemen. Draag het actief uit. Vertel het niet alleen als de vraag wordt gesteld. Noem me rekkelijk maar ik zou betrokkene zeker op de lijst zetten. Ik wens jullie veel wijsheid !

VERANDERINGEN BIJ HET CLB Beste lezers van Lokaal Bestuur/contribuanten van het CLB, Binnen het Centrum voor Lokaal Bestuur is een aantal belangrijke veranderingen noodzakelijk geworden. Het CLB is formeel een onderdeel van de Wiardi Beckman Stichting, maar beide organisaties beschouwen deze constructie steeds meer als kunstmatig en niet goed werkbaar. In feite is het CLB inmiddels een bestuurdersvereniging geworden zoals we die ook kennen in andere partijen. Nu de Wiardi Beckman Stichting naar Den Haag is verhuisd en het CLB opnieuw domicilie heeft gekozen aan de Herengracht 54, in het partijkantoor van de PvdA, ligt ontvlechting van beide organisaties voor de hand. Daar komt bij dat in de huidige situatie veel onduidelijkheid bestaat over de verantwoordelijkheid voor het opleidingsprogramma zoals dat binnen het CLB en de partij als geheel vorm heeft gekregen. Verantwoordelijkheden zijn onvoldoende scherp afgebakend, en mede daardoor komt een professioneel opleidingsinstituut, waaraan zowel partij als CLB dringend behoefte hebben, niet van de grond. Het bestuur van het CLB heeft daarom, in overleg met de besturen van de Wiardi Beckman Stichting en de PvdA, enkele initiatieven genomen om de positie van het Centrum te verhelderen en verstevigen - en tevens de weg vrij te maken voor een degelijk opleidingsinstituut van de PvdA. Wat dit laatste betreft: alle scholings- en opleidingsactiviteiten zullen worden gebundeld in één opleidingsinstituut. Eén van de medewerkers van het Centrum gaat dit opleidingsinstituut versterken. Het CLB maakt afspraken met het partijbestuur over het opleidingsprogramma en krijgt daarbij de garantie dat de omvang en kwaliteit van het programma aan de wensen van het CLB zullen voldoen. In de tweede plaats zal het CLB worden omgevormd tot een zelfstandige bestuurdersvereniging van de PvdA, waarvan niet alleen de huidige vertegenwoordigers van de PvdA in gemeente, provincie en waterschap lid zullen zijn, maar waar ook oud-bestuurders in kunnen deelnemen. Op betrekkelijk korte termijn zullen wij aan de contribuanten van het CLB concept-statuten voorleggen voor deze vereniging, waarin doelstellingen en takenpakket, alsmede de (regionale) bestuursstructuur van het CLB zullen worden geregeld. Wij hopen een en ander voor het eind van dit kalenderjaar te hebben afgerond, zodat de nieuwe vereniging per 1 januari 2010 een feit zal zijn. Het nieuwe CLB zal publicaties verzorgen, waaronder ons maandblad, zich toeleggen op het versterken van de netwerken tussen de politici van de PvdA op verschillende bestuursniveaus en in de regio, lokale en provinciale politici inhoudelijk ondersteunen en als makelaar optreden voor scholing en opleiding. Het resultaat hiervan zal naar onze overtuiging een sterk en initiatiefrijk CLB zijn, primair gericht op het ondersteunen van onze bestuurders en politici enerzijds, en een professioneel en goed georganiseerd opleidingsinstituut anderzijds. De organisatorische veranderingen zullen ook gevolgen hebben voor de begroting van het CLB en de afdracht van de leden. Tot op heden was er één afdracht aan het CLB, dat vervolgens eenderde hiervan in het verkiezingsfonds van de PvdA stortte. In de nieuwe situatie zal de afdracht aan het verkiezingsfonds apart zichtbaar worden en zal de afdracht aan het CLB uitsluitend bestemd zijn voor de activiteiten van het CLB. Als dit allemaal is uitgewerkt wordt u uiteraard eveneens hierover geïnformeerd. Naast genoemde organisatorische en financiële veranderingen zullen er bij het CLB ook in de personele sfeer enige wijzigingen optreden. Jos Kuijs, wetenschappelijk medewerker bij het CLB, en Jan Jaap van den Berg, secretaris, zullen de organisatie verlaten. Vera Bos vertrekt naar het nieuwe opleidingsinstituut. Margriet Visser wordt beleidsmedewerker bij het CLB en Jacqueline Kalk de nieuwe secretaris. Bij het CLB zijn verder werkzaam Jessica Schipper (secretariaat) en Jan de Roos (eindredacteur Lokaal Bestuur). Jullie zullen spoedig meer van ons horen in verband met onze op te richten bestuurdersvereniging. Met vriendelijke groet, namens het bestuur van het Centrum voor Lokaal Bestuur, Leen Verbeek, voorzitter

JACQUELINE KALK NIEUWE SECRETARIS CLB Jacqueline Kalk wordt de nieuwe secretaris van het Centrum voor Lokaal Bestuur. Zij is de opvolger van Jan-Jaap van den Berg. Jacqueline Kalk (49) is nu nog interim-manager bij BMC. Zij begint haar werkzaamheden voor het CLB op 16 november a.s. Maatschappelijke betrokkenheid is de rode draad in haar loopbaan. In haar huidige baan bij BMC is Jacqueline Kalk sinds 2008 verantwoordelijk voor de vormgeving en uitvoering van diverse organisatie-adviestrajecten binnen de lokale overheid. Deze trajecten waren vaak gericht op de ontwikkeling en invoering van wijkgericht werken en burgerparticipatie. Daarvoor werkte ze een aantal jaren bij Veilig Verkeer Nederland en was daar als manager verantwoordelijk voor het gedecentraliseerde beroepsapparaat en de ondersteuning van de vereniging in de regio’s. Van 2003 tot 2005 was Jacqueline raadsgriffier in de gemeente Vlagtwedde. Als zodanig hield zij zich bezig met het ondersteunen van de gemeenteraadsleden bij hun kaderstellende, controlerende en volksvertegenwoordigende rol. Tussen 1999 en 2003 was zij directeur van de Stichting Bewonersondersteuning in de Rotterdamse deelgemeente Feijenoord. Eerder werkte zij als adviseur wijkgericht werken, stedelijke vernieuwing en leefbaarheid bij Stade Advies in Utrecht en was zij teamleider bij de welzijnsorganisatie Raster te Deventer. In die tijd was zij betrokken bij de sociale vernieuwing en de ontwikkeling van de wijkaanpak. De nieuwe CLB-secretaris studeerde in 2004 af als socioloog aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Haar roots liggen in OostGroningen waar zij is opgegroeid in een traditioneel rood nest. Zij is enthousiast om samen met de CLB-medewerkers met u en voor u te werken aan het CLB van de toekomst.

CONTACT MET PVDA-BEWINDSPERSONEN U zit met een probleem in uw gemeente of provincie en wilt daarover een PvdA-bewindspersoon benaderen. Maar hoe krijgt u snel contact? Om u te helpen hierbij een lijst van alle

PvdA-ministers en -staatssecretarissen, met de namen van hun politiek assistenten en de adresgegevens van hun secretariaten. Voor wie liever mailt, vermelden we tevens het e-mailadres.

FINANCIËN Minister Wouter Bos Lianne Raap, [email protected] Werk: 070-3428538 / Mobiel: 06-44890798 Secretariaat: Trudy van Dijk / Margot Tijssen Tel: 070-3428468 / 070-3428467 [email protected] / [email protected]

VOLKSHUISVESTING, RUIMTELIJKE ORDENING EN MILIEU Minister Jacqueline Cramer Simon den Haak [email protected] Werk: 070-3390890 / Mobiel: 06-11388891 Secretariaat: Richard van den Born / Jeane ten Hoorn Tel: 070-3393404 [email protected]

BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES Minister Guusje ter Horst Jean Fransman, [email protected] Werk: 070-4266088 / Mobiel: 06-10751830 Secretariaat: Simone Andriesen / Berna Derks Tel: 070-4267091 [email protected]

WONEN, WERKEN EN INTEGRATIE Minister Eberhard van der Laan Dagmar Letanche [email protected] Werk: 070-339056 / Mobiel: 06-52595060 Secretariaat: Gilly Hendriks / Nicoline van Doorn Tel: 070-3393863 [email protected]

ONTWIKKELINGSSAMENWERKING Minister Bert Koenders Tijmen Rooseboom [email protected] Mobiel: 06-46073536 Secretariaat: Els Rijkelijkhuizen Tel: 070-3486926 [email protected]

BUITENLANDSE ZAKEN Staatssecretaris Frans Timmermans Thijs Reuten, [email protected] Werk: 070-3485700 / Mobiel: 06-46073576 Secretariaat: Margriet Jansen / Annemarie Reimers Tel: 070-3485026 [email protected]

ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Minister Ronald Plasterk Judith Duveen, [email protected] Werk: 070 4124295 / Mobiel: 06-52367498 Secretariaat: Michael Bolle van Ham / Hanneke van Westenbrugge Tel: 070-4122887 [email protected] / [email protected]

JUSTITIE Staatssecretaris Nebahat Albayrak Nina Huygen, [email protected] Werk: 070-3709281 / Mobiel: 06-48100177 Secretariaat: Marianneke van Driel / Wiebrig van den Burg Tel: 070-3706885 / 070-3707058 [email protected] / [email protected]

ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Staatssecretaris Sharon Dijksma Sherlo Esajas, [email protected] Werk: 070-4122758 / Mobiel: 06-15038 443 Secretariaat: Antoniella Colletti / Diana Saridjojo Tel: 070-4122324 / 070-4122291 [email protected] / [email protected] ECONOMISCHE ZAKEN Staatssecretaris Frank Heemskerk Zita Schellekens, [email protected] Werk: 070-3796448 / Mobiel: 06-525 71384 Secretariaat: Marieke van Kreuningen / Barbara Allard Tel: 070-3796106 / 070-3797913 [email protected] / [email protected] SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Staatssecretaris Jetta Klijnsma Leon Noorlander, [email protected] Werk: 070-3335504 / Mobiel: 06- 13749053 Secretariaat: Kitty Heemskerk / Iris Tjong-Akijt Tel: 070-3334112 / 070-3334146 [email protected] VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Staatssecretaris Jet Bussemaker Caroline de Heer, [email protected] Werk: 070-3407617 / Mobiel: 06-15035435 Secretariaat: Marian Spring in ’t Veld Tel: 070-3406564 [email protected]

15

COMMOTIE ROND CENTRUM SCHAG Foto Harriët van Domselaar

Is Schagen hier bang voor?

‘Of het ons in maart stemmen zal opleveren? Wie zal het zeggen.’ Aan het woord is Henk Huijser, fractievoorzitter van de PvdA in de Schager gemeenteraad. Eind september sprak de raad zich – ondanks eerdere positieve voorboden – uit tegen de bouw van een AZC. Opmerkelijk feit: ook de PvdA stemde tegen. Huijser, bij nader inzien: ‘Ik verwacht eerlijk gezegd toch wel dat onze durf om dit besluit te nemen eerder stemmen zal opleveren dan kosten. Maar laat de mensen vooral niet denken dat dit de reden is waarom we uiteindelijk tegen een nieuw AZC hebben gestemd.’

HARRIËT VAN DOMSELAAR FREELANCE JOURNALIST

16

De verwarring in Schagen is groot. De inwoners van het middelgrote plattelandsstadje (bijna 19.000 inwoners) rollebolden over elkaar heen, toen openbaar werd gemaakt dat hun gemeente van plan was om voor de tweede keer een locatie te zoeken voor een asielzoekerscentrum. Het vorige AZC had tien jaar lang probleemloos onderdak verschaft aan honderden vluchtelingen, maar werd vorig jaar afgebroken in verband met een overeenkomst met een projectontwikkelaar. Die gaat daar woningen bouwen. Ook het aantal asielzoekers leek landelijk minder te worden, dus leek de bouw van een nieuw AZC aanvankelijk niet nodig. Totdat

het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) begin dit jaar Schagen alsnog verzocht opnieuw opvangruimte te creëren. Het COA vertrouwde op een positief antwoord. Het verleden had immers aangetoond dat zowel de politiek als de bevolking van Schagen een AZC in de armen sloot. Maar het werd nee. Draagvlak ‘Tien jaar geleden was er geen enkele wanklank te horen toen er een nieuw AZC moest komen’, aldus Jan Muntjewerf, een van de vijf PvdA- raadsleden. ‘We gingen er dan ook van uit, dat we ook nu weer een ruime meerderheid in de raad zouden kunnen krijgen.

Wel wilden we eerst kijken of er voldoende draagvlak was en of we ons zouden kunnen vinden in de voorwaarden.’ Fractievoorzitter Huijser: ‘Wij zijn als PvdA altijd voor een AZC geweest. Maar we vonden ook dat de accommodatie van het laatste AZC - stacaravans - behoorlijk te wensen overliet. Het ging in eerste instantie dus om een principe-uitspraak.’ In juni bleek de meerderheid van de raad het daarmee eens: er zou een onderzoek gestart worden naar de haalbaarheid en de benodigde voorwaarden. Maar in grote lijnen waren zowel college als raad vóór de komst van een nieuw AZC. Geen vuiltje aan de lucht dus, zou je denken. Totdat

BURGEMEESTER EEN ILLUSIE ARMER ‘Ik heb er letterlijk niet van geslapen.’ Een paar dagen na het unanieme raadsbesluit om geen derde AZC in ‘zijn’ stad te willen, blijkt burgemeester Gerrit Westerink (PvdA) van Schagen nog altijd aangeslagen door de hele gang van zaken. ‘Ik heb gisteren geëvalueerd met het COA en daar was men uiteraard ook hevig teleurgesteld. Boos zelfs. Want ook zij hadden niet verwacht dat de stekker er plotseling uitgetrokken zou worden. Maar gelukkig kon ik hen duidelijk maken waarom dat gebeurd is. Waarna er van hun kant begrip getoond werd. Het zou immers geen enkel nut gehad hebben om koste wat het kost door te gaan. Met alle vervelende gevolgen van dien. Dat zou voor alle partijen, en niet in de laatste plaats voor de asielzoekers zelf, geen goede zaak geweest zijn.’ ‘We hebben hier negen jaar een AZC gehad zonder problemen. Toen het COA mij dan ook vroeg of we wederom voor een locatie zouden willen zorgen, voorzag ik geen enkele tegenstand. Maar dat bleek een grote inschattingsfout. Resultaten uit het verleden geven - zoals maar weer eens blijkt - geen garantie voor de toekomst. Nadat we namelijk zo snel mogelijk alles transparant wilden maken voor de bevolking, begon het gedonder. Kijk, iedere verandering veroorzaakt in het begin weerstand, dat weet je. Maar dat er zoveel - ik noem het maar PVV-reacties kwamen, sloeg bij mij in als een bom. Die vreemdelingenhaat. Die agressie. Een volslagen

gebrek aan nuancering. Echt zeer verontrustend. Ik wist niet wat ik meemaakte op die eerste bijeenkomst. Ook die ondertoon vol wantrouwen naar overheid en politiek: schrikbarend!’ ‘Uiteraard hebben we meteen de koppen bij elkaar gestoken. Waar komt dat vandaan? Hitst men elkaar op? Ligt er een brok onvrede aan ten grondslag? Ik heb gesprekken gevoerd achter de schermen en geïnformeerd bij de fractievoorzitters. Hoe zit het bij jullie achterban? Pols eens in jullie omgeving. Zou er nu ineens - ondanks alle goede ervaringen - geen draagvlak meer zijn voor een AZC in Schagen? En wat bleek? Een meerderheid vond dat ‘nu maar eens een andere gemeente aan de beurt moest zijn’. Schagen heeft z’n best gedaan, luidde een veelgehoorde conclusie. Ja, zelfs in PvdA- en CDA-kringen.’ ‘Tja, het is niet anders,’ zegt hij met een diepe zucht. En na een stilte: ‘Ik ga overigens ook een brief sturen naar staatssecretaris Albayrak, want ik wil van haar nu wel eens duidelijk weten hoe groot de urgentie is om tot nieuwe locaties te komen. Dat werd me af en toe gevraagd en daar kon ik eerlijk gezegd geen goed antwoord op geven. Wel weet ik dat het tekort aan huisvesting nu tijdelijk wordt opgevangen door hotels en pensions in te schakelen, en dat er dus niemand op straat staat. Toch hoopte ik dat mijn stad de verantwoording voor de opvang van vluchtelingen weer zou willen nemen. Ik ben een illusie armer…’

D ASIELZOEKERSGEN Foto Nationale Beeldbank

Het oude AZC van Schagen een paar weken na de zomervakantie, de eerste onderzoekende stap genomen werd door gemeentebestuur en COA: een eerste voorlichtingsbijeenkomst voor de bevolking, in het kader van het met de raad afgesproken onderzoek- en informatietraject. Muntjewerf: ‘Daar werd onder meer een kaart gepresenteerd met acht mogelijke locaties. Dat verraste ons trouwens, want die was niet vooraf aan de raad voorgelegd. Maar de avond was bedoeld voor de bewoners en zo leek alles dus heel democratisch te gaan. Dat bleek echter erg naïef gedacht.’ Angstaanjagend ‘Het liep volslagen uit de hand. De emoties laaiden hoog op. We schrokken ons rot van de negatieve reacties. Niet alleen de Wilders-achtige reacties verontrustten ons, maar ook uitlatingen in de pers en in contacten die we later in onze persoonlijke omgeving legden, maakten duidelijk dat er geen draagvlak is voor een nieuw AZC.’ Huijser: ‘Er werd tijdens die bijeenkomst, waar honderden mensen vanuit alle acht voorgestelde locaties aanwezig waren, geschreeuwd en gehuild. Echt angstaanjagend. Er waren de verschrikkelijkste argumenten te beluisteren. Mensen waren niet meer bereid en in staat om naar ons te luisteren. De weerstand bleek dermate groot, dat we allemaal ontgoocheld naar huis gingen. Die verdeeldheid en scheuring in de Schager bevolking deed pijn.’ ‘Je zag fervente tegenstanders die alles op alles zouden zetten om een AZC te weren en gedreven voorstanders die - soms beschaamd - hun verdriet niet onder stoelen of banken staken,’ aldus Huijser. ‘Er heerste bovendien een heel groot wantrouwen,

tegen de politiek in het algemeen, tegen de gemeenteraad en tegen het COA. Een sfeer die we tot nu toe niet kenden in het rustige Schagen.’ Verantwoordelijkheid ‘Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 waren onze slogans ‘samen voor de toekomst van Schagen’ en ‘voor een solidaire, respectvolle gemeenschap’. Dat kwam recht uit ons sociaaldemocratische hart,’ aldus Huijser. ‘We staan namelijk voor een streng maar rechtvaardig asielbeleid, dus we waren van mening dat een centrumgemeente als Schagen daarvoor verantwoordelijkheid moet willen nemen. Precies de reden waarom we instemden met een onderzoek naar het opnieuw vestigen van een AZC. Maar dat daar zoveel commotie over zou ontstaan? Ongelooflijk! We hadden er alle

vertrouwen in. Maar toch hebben we nu met pijn in ons hart besloten dat we moeten stoppen.’ Muntjewerf: ‘Daarbij komt nog dat er een handtekeningenactie in gang was gezet om te komen tot een referendum. Met als onderliggend doel het tegenhouden van een AZC. Want het leek er sterk op - al spreken ze dat zelf tegen - dat de initiatiefnemers daarvan tegen een AZC waren. Mijn mening is: als je vóór een referendum bent, ben je tégen een AZC. En al zeker bij jou in de buurt. Ben je vóór een onderzoek, dan ben je vóór een AZC. Men kwam uiteindelijk met een lijst van ruim 1800 handtekeningen voor een referendum. We hebben daar trouwens niet eens een verordening voor, dus dat zou eerst ook allemaal op poten gezet moeten worden. Met alle maandenlang gesodemieter van dien. Dat zou alleen maar nóg meer onrust

VOOR EN TEGEN Hieronder een greep uit de veelal emotionele reacties op de komst van een AZC in Schagen. Franske Keuter: Dit onderwerp raakt mij. Ik heb in mijn werk menige uitzetting moeten aanschouwen. Vaak van mensen die jaren op een uitspraak hebben moeten wachten. De PvdA zou moeten blijven hameren op snellere en betere asielprocedures in combinatie met goede AZC’s. Die praktisch gezien, direct en indirect, ook de nodige werkgelegenheid bieden. Toch óók een speerpunt van de PvdA. Bovendien: het terugkomen op een beslissing of standpunt door voortschrijdend inzicht is een kracht. Maar angst is een slechte raadgever. Dit soort ‘zwabberen’ maakt de PvdA ongeloofwaardig.

Ton Dekker: Die politiek begint me de strot uit te hangen. Doen ze eerst poeslief alsof wij er nog iets over te vertellen hebben, maar je snapt natuurlijk wel dat alles al lang besloten is. Ja, nu doen ze even niks, dat durven ze niet meer. Maar let op mijn woorden: over een jaartje komt er toch zo’n asielgedoe. Lopen er weer allemaal zwarten door onze wijk. Nou, daar zit ik niet op te wachten. Dus we blijven ze in de gaten houden, die raadsleden. Maartje van Bruggen: De burgemeester had zelfs nog zijn eigen ‘achtertuin’ als mogelijkheid geopperd. Dat klinkt natuurlijk aardig, maar degenen die daar de meeste last van zouden hebben zijn de bewoners van die wijk. Die kijken er pal op. En aan de andere

geven in de stad.’ ‘Vandaar,’ zegt Huijser, ‘dat we als fractie hebben gewikt en gewogen. En, ook na overleg met een deel van onze leden en het bestuur, besloten dat we beter nú konden stoppen dan dat het een kwestie werd van dooretteren, met uiteindelijk toch nog een negatief resultaat. De kans dat een referendum het door ons gewenste resultaat zou opleveren was nihil. En als het COA zou horen dat Schagen er eigenlijk geen zin in heeft, zou dat ook niet werken.’ Hoofd buigen ‘Nee, dit is niet het hoofd buigen voor ongenuanceerde en soms discriminerende meningen,’ reageert de fractievoorzitter op de vraag of dit geen zwichten voor de schreeuwende minderheid is. ‘In de eerste plaats moeten asielzoekers zich welkom voelen, en kant van Schagen is ook al zo’n raar voorbeeld: daar woont een boer die natuurlijk mooi geld had gekregen voor zo’n transactie. Jannie Paarlberg: Tot mijn grote verbazing las ik het bericht dat onze PvdA tegen de komst van een AZC had gestemd en er zodoende voor zorgde dat dit er ook niet kwam, want: meerderheid in de raad. De argumenten van de fractievoorzitter, zoals ik die in de krant las, hebben op mij geen indruk gemaakt. Erger nog: ik vind het PvdA-onwaardig. Enig wantrouwen maakt zich dan ook van mij meester. De verkiezingen in aantocht. Angst voor tweespalt in de bevolking? Is de PvdA er juist niet voor om de rug recht te houden en dit met argumenten te bestrijden? Tom van de Schouw: Opzouten

daarnaast hebben wij ook geen belang bij een sterk verdeelde bevolking. Vandaar dat we hebben voorgesteld om te stoppen met alle procedures voor het vestigen van een AZC in Schagen. Het werd unaniem aangenomen.’ Huijser: ‘In onze beleving hebben we geluisterd naar het volk. Doorgaan met de plannen zou alleen maar nóg meer tweespalt teweeg gebracht hebben. Nu keert de rust terug. Kijk, als je er alleen maar even de partijbeginselen op na zou hoeven slaan, zou besturen wel erg gemakkelijk zijn. We hebben als fractie een eigen verantwoordelijkheid naar de bevolking toe. En dat hebben we dit keer zwaarder laten wegen. Soms kan je niet anders.’

die asielzoekers. Laat nou een andere gemeente maar eens wat doen. Schagen moet weer eens zo nodig de sociale stad uithangen. Nou, forget it! Dat is ze mooi niet gelukt! Ria Slijboom: Ik ben bij de eerste informatiebijeenkomst geweest en schrok me kapot van de negatieve meningen. Ik werk bij Vluchtelingenwerk en was coördinator bij beide eerdere AZC’s in Schagen, waar nooit problemen zijn geweest. Jammer dat de Schager politiek niet stevig in zijn schoenen is blijven staan. Ze hadden eerst helder moeten maken dát er een AZC zou komen. Die beslissing overlaten aan een klein, bij de eventuele locaties betrokken deel van de inwoners heeft niet goed uitgepakt. De humanitaire afweging is niet gemaakt. Erg jammer.

17

Foto Nationale Beeldbank

INITIATIEF VAN DE MAAND

Heeft u als PvdA-fractie in de gemeente of de provincie een leuk voorstel gerealiseerd waar iedereen eigenlijk jaloers op is? Of doet u iets anders wat heel bijzonder is? Meld het ons, zodat wij het kunnen doorgeven in onze rubriek Het initiatief van de maand. Op die manier kunnen wellicht ook andere PvdA’ers in het land er hun voordeel mee doen. Dus kom in actie en geef uw initiatief aan ons door! Wij zetten u graag in het zonnetje. Reacties naar: [email protected]

LEERLINGBOUWPLAATSEN UTRECHT In deze tijd van economische neergang is ieder initiatief om de werkgelegenheid te bevorderen natuurlijk welkom. De PvdA-fractie in Provinciale Staten van Utrecht deed onlangs een aanvullend voorstel om de woningbouw in de provincie

weer vlot te trekken. Er is een knelpuntenpot woningbouwstagnatie, maar op voorstel van de PvdA-statenfractie wordt nu aan het verstrekken van gelden uit deze pot de voorwaarde verbonden dat bedrijven die er gebruik van maken, indien mogelijk, een

leerlingbouwplaats inrichten. In een aantal gemeenten, zoals Nieuwegein en Amersfoort, zijn er samenwerkingverbanden voor de bouw. Vandaar uit worden jonge bouwvakkers in opleiding gedetacheerd bij bouwbedrijven. In deze centra zit een groot

aantal leerling-bouwvakkers te wachten op een baan in de bouw. PvdA-statenlid Pieter Pollmann: ‘Betaalbare woningen en werkgelegenheid zijn belangrijk voor de PvdA. Met dit besluit slaan we twee vliegen in een klap: de woningbouw kan voortgang

vinden en leerlingen kunnen in de praktijk aan de slag.’ Wie er meer over wil weten, kan bellen met Pieter Pollmann, 06-51078629 of een e-mail sturen naar [email protected].

PVDA 2.0 WIL MEER AANDACHT VOOR ‘GEWONE MENSEN’ Een groep lokale- en gewestbestuurders uit de regio Utrecht heeft het initiatief genomen tot PvdA 2.0. Zij willen ‘de PvdA tot een moderne sociale partij maken die de belangen van de gewone mensen dient.’ Een van de initiatiefnemers is Gerard Aaftink, raadslid in Maarssen en tot voor kort gewestelijk bestuurder. ‘Er is veel belangstelling voor PvdA 2.0.’, aldus Aaftink. ‘Eind september hebben we een bijeenkomst gehad waar 70 mensen op afkwamen. Ook buiten onze regio is er belangstelling voor PvdA 2.0.’ Volgens de initiatiefnemers bevindt de PvdA zich in ‘zwaar weer’. ‘Deelname aan een kabinet met christelijke partijen betaalt zich niet uit. De doelstellingen van de PvdA zijn onvoldoende zichtbaar, en er worden onvoldoende zichtbare resultaten gehaald. Ondanks de marketingpolitiek herkennen kiezers de acties van de PvdA niet als een oplossing voor hun problemen. Lage koersen in de peilingen zijn het gevolg. Leden morren, de partij kraakt in haar voegen.’ Kiezers verlangen volgens PvdA 2.0 ‘een herkenbare en vooral duidelijke koers van de PvdA, gericht op hun situatie en gericht op het oplossen van hun problemen. Daarbij gaat het om onderwerpen als zekerheid, economie, werk en ondernemen, en Nederlander zijn in Europa. Kiezers willen zich vertegenwoordigd voelen door de uitgangspunten en de doelen die de PvdA nastreeft, en ze willen resultaten. Het profiel van de PvdA is nu onvoldoende duidelijk. De urgentie voor een andere koers is groot. PvdA 2.0 wil het kompas van de PvdA richten op de belangen van de gewone Nederlander. Ambitie en participatie zijn belangrijke kernwaarden die worden ingezet om inwoners meer bij de ontwikkeling van Nederland te betrekken.’ De discussie binnen PvdA 2.0 staat open voor zowel leden als niet-leden. Aaftink: ‘Iedereen kan suggesties doen’. De voorstellen worden gepubliceerd op www. utrechtps.pvda.nl. Uiteindelijk moet dit leiden tot een ‘slotakkoord’, dat wordt aangeboden aan de PvdApartijleiding. Meer informatie over PvdA 2.0 is te krijgen bij Gerard Aaftink, 06-10618646, e-mail: [email protected].

18

Foto Nationale Beeldbank

EEN LUISTEREND OOR

ondrwg

Nico Portegijs raadslid in Diemen en lid redactie Lokaal Bestuur

De concurrentiepositie van de noordelijke Randstad staat onder druk; een goede bereikbaarheid zou soelaas kunnen bieden. Daarnaast moeten er straks 80.000 mensen van Almere naar Amsterdam en terug. Als die allemaal in de auto zouden stappen, moet de achtbaansweg dubbeldeks worden uitgevoerd. Het is dus begrijpelijk dat er geïnvesteerd wordt in de OV-SAAL: de openbaar vervoersverbinding SchipholAmsterdam-Almere-Lelystad. Probleem is natuurlijk altijd dat zo’n verbinding door bewoond gebied loopt. En wat dat betreft voelt Diemen zich wel eens de navel van de wereld. Alles gaat door, over, langs en in de toekomst wellicht ook onder – wie weet tot welke mogelijkheden het geworstel met de noord-zuidlijn leidt - het dorp door. Dat is ook het gevolg van de keuze die gemaakt wordt: vervoer van goederen gebeurt liefst ’s nachts en het ontwijkt de stadscentra. Diemen is geen stadscentrum en meestal zijn de bewoners daar blij mee. Maar vanavond, 29 september, zijn de bewoners die de inloopavond van ProRail bezoeken, minder blij. De avond is georganiseerd als een gezellige in- en uitloop. Medewerkers van ProRail en Rijkswaterstaat wijzen op kaarten om gedetailleerde vragen te beantwoorden over de op handen zijnde veranderingen. Op een videoscherm vertelt een aantal politieke hotemetoten over de noodzaak en op een geweldig grote luchtfoto kan iedereen zien wat er aan de rand van zijn achtertuin gaat veranderen op het spoortalud. Alle mensen met een woning langs het spoor hebben ook nog een map ontvangen met daarin berekeningen over de geluidsbelasting. Vreemd genoeg is er weinig informatie en – voor zo ver ik heb kunnen nagaan – weinig deskundigheid over veiligheid. Terwijl Bert Klerk, president-directeur van

ProRail juist vanmorgen in de Volkskrant en op Radio 1 dreigende taal heeft gesproken over die veiligheid. Goederenvervoerders zouden per 1 januari van het spoornet geweerd worden. ‘Als ze geen extra maatregelen nemen voor de veiligheid, plant ik een rode vlag op het spoor’. En dan gaat het niet over ‘vierkante wielen’ of ‘gladde rails door blaadjes’, maar over slecht functionerende remsystemen. Weliswaar heeft de Inspectie Verkeer en Waterstaat de opmerkingen in de loop van de dag ‘volstrekt misplaatst’ genoemd, maar dat heeft mijn ongerustheid niet doen afnemen. Er ontbreekt een plenair gedeelte. Ik kan de vragen over veiligheid niet kwijt. Dus het blijft een beetje gissen hoe vaak de ammoniaktreinen rijden en welke andere stoffen er vervoerd worden. Het ontbreken van het plenaire gedeelte geeft wel veel ruimte om allerlei mensen haast informeel aan te spreken. Mensen die interesse hebben in de toekomst van hun leefomgeving, maar die lang niet altijd naar een informatieavond van de plaatselijke politiek zouden komen, omdat ze twijfelen aan het luisterend vermogen van politici. Met de luchtfoto aan onze voeten denken we na over de ruimtelijke knelpunten in de gemeente en verheugen we ons over het vele groen. Sommigen herkennen mij als raadslid; anderen wijs ik er terloops op dat we als PvdA bezig zijn met de afronding van het verkiezingsprogramma, maar dat er nog enkele dilemma’s zijn waar we een oplossing voor zoeken. Bijvoorbeeld dat vele groen: is dat nu primair voor natuurontwikkeling of voor recreatief gebruik? Tot een eenduidig antwoord komen we niet.

[email protected]

19

achtrknt Foto Harriët van Domselaar

20

PARTIJ VAN DE ARBEID Mensen bezig met hun alledaagse werk, is het fotothema van deze achterpagina.