Da Vinci Project. Lifelong Learning. Ritske Jan Merkus

Da Vinci Project Lifelong Learning Ritske Jan Merkus

Leonardo Da Vinci

Inhoudsopgave 1.

Arbeidsmarkt – een definitie ........................................................................................................... 5 1.1 Algemeen; wat houdt de arbeidsmarkt in? ................................................................................... 5 1.1.1 Verschillende niveaus om de markt te bekijken .................................................................... 5 1.1.2 Verschillende benaderingen naar de arbeidsmarkt ............................................................... 5 1.1.3 Een vergelijking van aanbod en vraag .................................................................................... 6 1.2 Verdeling per sector ...................................................................................................................... 6 1.2.1 Hoe staat de arbeidsmarkt er per sector voor? ..................................................................... 6 1.3 De beroepsbevolking en werklozen verdeeld over beroepssectoren........................................... 8 1.3.1 Aantal niet-werkende werkzoekenden naar beroep ............................................................. 8 1.3.2 Percentage niet- werkende werkzoekenden van totale beroepsbevolking per beroep ........ 9 1.4 Behaald kwaliteitsniveau van de beroepsbevolking ..................................................................... 9 1.5 Leven Lang Leren mogelijkheden in Nederland. ......................................................................... 10 1.6 Vocational Education & Training (VET) situatie in economische sectoren. ................................ 11 1.7 Nationale instituties en regels voor Leven Lang Leren in Nederland.......................................... 14

2. National- and sectoral Qualification Framework .............................................................................. 16 2.1 Huidige situatie NQF en SQF. ...................................................................................................... 16 2.1.1 Huidige situatie NQF............................................................................................................. 16 2.1.2 Huidige situatie SQF ................................................................................................................. 16 2.2 Kwalificatie-eisen NQF en SQF .................................................................................................... 17 2.2.1 Kwalificatie-eisen NQF.......................................................................................................... 17 2.2.2 Kwaliteiten-eisen SQF........................................................................................................... 18 2.2.3 Kwalificatie-eisen in Vocational Education and Training ..................................................... 18 2.2.4 Hoe worden de kwalificatie-eisen gebruikt in de nationale systemen van kwalificatie ...... 19 2.2.5 Welke instanties zijn bevoegd om de kwalificatie-eisen te omschrijven ............................. 20 3. Most relevant occupations ................................................................................................................ 22 3.1 Medewerker schoonmaak ........................................................................................................... 22 2

Leonardo Da Vinci 3.2 Verkoopmedewerker................................................................................................................... 23 3.3 Onderwijsassistent ...................................................................................................................... 24 3.4 Verzorgende-IG ........................................................................................................................... 25 3.5 Chauffeur goederenvervoer ........................................................................................................ 26 4. Occupations described in terms of learning outcomes ..................................................................... 27 4.1 Omschrijving medewerker schoonmaak ..................................................................................... 27 4.1.1 Knowledge area and learning outcomes: skills .................................................................... 28 4.1.2 Knowledge area and learning outcomes: competences ...................................................... 29 4.1.3 Full table of learning outcomes ............................................................................................ 30 4.1.4 Structure of cleaner occupation ........................................................................................... 31 4.1.5 Draw up of the learning outcomes ...................................................................................... 32 4.2 Omschrijving van verkoopmedewerker ...................................................................................... 33 4.2.1 Knowledge area and learning outcomes: skills .................................................................... 34 4.2.2 Knowledge area and learning outcomes: competences ...................................................... 35 4.2.3 Full table of learning outcomes ............................................................................................ 36 4.2.4 Structure of the shop sales assistant occupation ................................................................. 37 4.2.5 Draw up of the learning outcomes ....................................................................................... 38 4.3 omschrijving onderwijsassistent ................................................................................................. 39 4.3.1 Knowledge area and learning outcomes: skills .................................................................... 40 4.3.2 Knowledge area and learning outcomes: competences ...................................................... 41 4.3.3 Full table of learning outcomes ............................................................................................ 42 4.3.4 Structure of the onderwijs assistant occupation ................................................................. 44 4.3.5 Draw up of the learning outcomes ....................................................................................... 46 4.4 Omschrijving Verzorgende-IG ..................................................................................................... 48 4.4.1 Knowledge area and learning outcomes: skills .................................................................... 49 4.4.2 Knowledge area and learning outcomes: competences ...................................................... 50 4.4.3 Full table of learning outcomes ............................................................................................ 51

3

Leonardo Da Vinci 4.4.4 Structure of the verzorgende-IG occupation ....................................................................... 53 4.4.5 Draw up of the learning outcomes ....................................................................................... 55 4.5 Omschrijving Chauffeur goederenvervoer .................................................................................. 57 4.5.1 Knowledge area and learning outcomes: skills .................................................................... 58 4.5.2 Knowledge area and learning outcomes: competences ...................................................... 59 4.5.3 Full table of learning outcomes ............................................................................................ 60 4.5.4 Structure of the truck driver occupation.............................................................................. 62 4.5.5 Draw up of the learning outcomes ....................................................................................... 64 5. Summary and conclusions ................................................................................................................. 66 6. Bronnenlijst ....................................................................................................................................... 72 7. Annexes ............................................................................................................................................. 76 7.1 Annex 1. Concept of learning outcomes: Knowledge, Skills and Competences ......................... 76 7.2 Annex 2. Dictionary of competences .......................................................................................... 79

4

Leonardo Da Vinci

1. Arbeidsmarkt – een definitie 1.1 Algemeen; wat houdt de arbeidsmarkt in? Om het begrip arbeidsmarkt te omschrijven is het belangrijk het begrip arbeid te definiëren. We spreken in deze context van arbeid wanneer deze beroepsmatig, als professie wordt verricht. Binnen de arbeidsmarkt wordt arbeid als ruilfactor gezien. Als men arbeid aan een werkgever aanbiedt staat daar een vergoeding tegenover. De arbeidsmarkt is het ruilproces van individuele personen die diensten aanbieden tegen een vergoeding. Deze vergoeding wordt gebruikt voor het deelnemen aan het consumptieproces van de samenleving.

Figure 1.1Het geheel van het ruilproces in relatie tot de arbeidsmarkt

1.1.1 Verschillende niveaus om de markt te bekijken Het aanbod van arbeid kan men op drie verschillende niveaus weergeven. Op microniveau staat de individuele werkende en/of werkzoekende centraal. De individuele kwaliteiten en motieven van een werknemer worden dan met elkaar vergeleken. Als er onderzoek wordt gedaan naar een groep op een bepaald criterium, kijkt men naar het mesoniveau. Hier kan bijvoorbeeld het opleidingsniveau of leeftijdsverschil centraal worden vastgesteld. De individuele werkende en/of werkzoekende is hier al niet meer herkenbaar. Dit onderzoek zal zich voornamelijk op mesoniveau afspelen, namelijk over bepaalde sectoren van de arbeidsmarkt. Op macroniveau kijken we naar het (landelijke) geheel van werkenden en/of werkzoekenden. Vraag en aanbod moeten zorgvuldig op elkaar worden afgestemd. Zo zou duidelijk moeten worden gedefinieërd welke kwaliteiten en eigenschappen per werkgebied worden gevraagd zodat vraag en aanbod elkaar constant kunnen blijven aanvullen. 1.1.2 Verschillende benaderingen naar de arbeidsmarkt De arbeidsmarkt kan op drie verschillende manieren worden benaderd, namelijk vanuit het economisch-, sociaal- of institutioneel oogpunt. 5

Leonardo Da Vinci Bij een economische kijk staat de verhouding tussen de (pötentiële) arbeidsproductiviteit en de arbeidskosten per werknemer centraal. Sociaal bekeken maakt elke werknemer deel uit van een maatschappelijk proces of een maatschappelijke levensstijl. Er wordt hier uitgegaan van arbeid als middel om een sociaal bestaan te handhaven (bestaanszekerheid). De institutionele kijk op de arbeidsmarkt is het in evenwicht houden van de machtsverhoudingen tussen de werkgevers en werknemers (vraag en aanbod gerelateerd). De overheid ziet het als taak om de economische efficiency en de bestaanszekerheid van de werknemers in evenwicht te houden en te beschermen. 1.1.3 Een vergelijking van aanbod en vraag Voor het onderzoek is het interessant om de in dit onderzoek relevante beroepsbevolking (bepaald door de behandelde beroepen binnen het onderzoek) te vergelijken met de bevolking voor dezelfde beroepen bij de andere betrokken onderzoeken. Hiervoor zal vraag en aanbod vergeleken moeten worden met de andere landen waar het uiteindelijk om gaat. De trends en ontwikkelingen binnen de Nederlandse arbeidsmarkt is een toename van oudere werknemers door het verhogen van de pensioengerechtigde leeftijd. Ook is er een toename van vrouwelijke werknemers. Dit doordat er in de samenleving inmiddels behoefte is aan een tweede inkomen bij het onderhouden van een gezin. Deze ontwikkelingen zijn grotendeels te danken aan de inmenging van de overheid. Het doel hiervan (vanuit de overheid) is de arbeidsparticipatie verhogen tot 80% in Nederland. Een andere ontwikkeling binnen de Nederlandse arbeidsmarkt is een toename van buitenlandse werknemers. Dit is te danken aan de open grenzen van de EU. Uit een rapport van het CWI zal het aantal banen in Nederland door de economische ontwikkelingen harder groeien dan de bevolking. Een grote oorzaak hiervan is de vergrijzing, welke door de generatie baby-boomers die net na WOII zijn geboren. Ook is er nog steeds een toename van hoger opgeleiden. Deze zorgen ervoor dat veel lager geschoolde beroepsfuncties niet zullen worden vervuld . Door een tekort van beroepsbevolking in de toekomst, komt er een overschot aan banen dat zal moeten worden opgevuld.

1.2 Verdeling per sector De Nederlandse arbeidsmarkt wordt in onderstaande 19 sectoren verdeeld: - Toerisme & maatschappelijke organisaties - Zorg - Onderwijs - Uitzendwezen en rest zakelijke diensten - Vervoer en telecom - Landbouw & Visserij - Advies bureaus & makelaardij - ICT - Groothandel - Welzijn - Openbaar bestuur - Financiele diensten - Horeca en training - Bouw en bouwinstallatie - Delfstoffenwinning

- Nutsbedrijven - Schoonmaak - Detailhandel - Industrie

1.2.1 Hoe staat de arbeidsmarkt er per sector voor? De werkgelegenheid op de Nederlandse arbeidsmarkt daalt. Toch zijn er een aantal sectoren waar nog steeds een groei wordt waargenomen. De deelsector telecom (vervoer en telecom) heeft op dit

6

Leonardo Da Vinci moment binnen de economie veel kansen. In de andere deelsector, vervoer, wordt tegelijkertijd (mede door daling van schriftelijke post) een daling van de werkgelegenheid waargenomen. Horeca, toerisme en de maatschappelijke organisaties laten op het moment nog een bescheiden groei zien. Binnen de huidige economie is bezuiniging een veel gebruikt begrip. Echter binnen de zorg en het onderwijs is nog steeds evenveel mankracht nodig, waardoor de vraag naar arbeid op dit moment nog gelijk blijft. Ook de detailhandel, welzijn en de financiële diensten blijven vanuit de arbeidsmarkt gezien nog redelijk stabiel. Dit omdat deze dienstverlening afhankelijk is van de consument. De koopkracht is nog wel redelijk gelijk gebleven. Ondanks dat mensen minder willen kopen hebben ze nog wel behoefte aan bepaalde zaken. Ook de nutsbedrijven en delfstofwinning blijven binnen de arbeidsmarkt stabiel. Op de rest van de arbeidsmarkt wordt wel een krimp waargenomen. De industrie krimpt al jaren, maar ook het uitzendwezen en rest zakelijke diensten dalen. Bedrijven bezuinigen vaak eerst in het ingehuurde personeel. Dit geldt ook voor dienstverlening zoals adviesbureaus & makelaardij en het openbaar bestuur (ambtenaren). In de sectoren groothandel, bouw, schoonmaak, ICT en landbouw & visserij wordt duidelijk een daling van de werkgelegenheid waargenomen. Veel diensten die door bedrijven worden ingeschakeld hebben het op dit moment moeilijk. Veel bedrijven bezuinigen in deze tijd van de economie. In zijn geheel is de arbeidsmarkt in Nederland aan het krimpen. Door de economische situatie zoals deze, zijn er slechts bepaalde sectoren die een langdurige stabiliteit vertonen. Hieronder is een klein overzicht van de totale groei en de groei per sector (binnen de Nederlandse arbeidsmarkt). Ontwikkeling aantal banen naar sector

Figure 1.2 Krimp en groei van werkgelegenheid per sector (UWV werkbedrijf 2010)

7

Leonardo Da Vinci

1.3 De beroepsbevolking en werklozen verdeeld over beroepssectoren In §1.3.1 wordt cijfermatig het aantal niet-werkende werkzoekenden naar beroep weergegeven. Vervolgens wordt in §1.3.2 de uitkomst vertaald naar procenten, ook de krapte indicator is berekend. 1.3.1 Aantal niet-werkende werkzoekenden naar beroep Elementaire beroepen Administratieve, commerciële Agrarische beroepen Beveiligingsberoepen Technische beroepen Transportberoepen Verzorgende beroepen Overige lagere beroepen Totaal lagere beroepen (para)medische beroepen Administratieve, commerciële Agrarische beroepen Gedrag en maatschappij Juridisch, bestuurlijk, beveiliging Taalkundige, culturele Technische beroepen Transportberoepen e.d. Verzorgdene beroepen e.d. Overige middelbare beroepen Totaal middelbare beroepen (para)medische beroepen Administratieve, commerciële, economische Gedrag en maatschappij e.d. Juridisch, bestuurlijk, beveiliging Pedagogische beroepen Taalkundige, culturele Technische beroepen Verzorgdene beroepen Managers Overige hogere beroepen Totaal hogere beroepen (para)medische beroepen Gedrag en maatschappij Economische, administratieve Juridisch, bestuurlijke beroepen Pedagogische beroepen Technische beroepen Managers Overige wetenschappelijke beroepen Totaal wetenschappelijke beroepen Onbekend

120.959 48.725 6.771 2.547 33.869 33.080 32.656 1.791 159.439 3.962 56.582 1.865 5.102 3.589 2.523 30.524 1.228 17.654 1.603 124.632 1.387 25.627 9.347 1.250 8.015 6.257 5.404 1.204 1.949 1.115 61.555 1.165 1.634 1.405 1.326 3.015 1.702 2.907 846 14.000 10.959 8

Leonardo Da Vinci 1.3.2 Percentage niet- werkende werkzoekenden van totale beroepsbevolking per beroep Elementaire beroepen: Totaal lagere beroepen: Totaal middelbare beroepen: Totaal hogere beroepen: Totaal wetenschappelijke beroepen:

1.5% 2.0% 1.6% 0.8% 0.2%

Krapte indicator: Elementaire beroepen: Lagere beroepen: Middelbare beroepen: Hogere beroepen: Wetenschappelijke beroepen:

0.35 0.34 0.39 0.36 0.36

    

zeer ruime arbeidsmarkt bij krapte < 0,25 ruime arbeidsmarkt bij krapte ≥ 0,25 en < 0,40 gemiddelde arbeidsmarkt bij krapte ≥ 0,40 en < 0,55 krappe arbeidsmarkt bij krapte ≥ 0,55 en < 0,70 zeer krappe arbeidsmarkt bij krapte ≥ 0,70

Uit onderzoek door het UWV-werkbedrijf kan worden geconcludeerd dat er een ruime arbeidsmarkt bestaat.

1.4 Behaald kwaliteitsniveau van de beroepsbevolking De hieronder gepresenteerde cijfers zijn van het jaar 2009. Op de volgende pagina vindt u een verklaring voor de gebruikte afkortingen. -

Basisonderwijs zijn alle opleidingen op niveau 1 en 2 van de SOI. Dit omvat het gehele basisonderwijs. Totaal aantal personen van de beroepsbevolking: 384000

-

VMBO, MBO 1, Avo onderbouw zijn alle opleidingen op niveau 3 van de SOI. Dit omvat de eerste 3 leerjaren van HAVO/VWO (en hun voorgangers) en het laagste niveau van het beroepsonderwijs, vergelijkbaar met de huidige assistentenopleiding (MBO kwalificatieniveau 1). Totaal aantal personen van de beroepsbevolking: 1445000

-

Avo onderbouw omvat de eerste drie jaren van HAVO/VWO (SOI-niveau 3.3), (M)ULO en de theoretische en gemengde leerwegen in het VMBO. Totaal aantal personen van de beroepsbevolking: 501000

9

Leonardo Da Vinci -

HAVO, VWO en MBO omvat de opleidingen op niveau 4 van de SOI, dat wil zeggen de tweede fase van het voortgezet onderwijs: bovenbouw HAVO/VWO en opleidingen vergelijkbaar met MBO 2, 3 en 4. Totaal aantal personen van de beroepsbevolking: 3364000

-

MBO 2 en 3 omvatten de basisberoeps- en vakopleidingen (beroepsopleidingen op SOI-niveau 4.1 en 4.2). Totaal aantal personen van de beroepsbevolking: 1157000

-

MBO 4 (beroepsopleidingen op SOI-niveau 4.3). Totaal aantal personen van de beroepsbevolking: 1556000

-

HAVO en VWO (algemene opleidingen op SOI-niveau 4.2 en 4.3). Totaal aantal personen van de beroepsbevolking: 650000

-

HBO en WO bachelor omvat de opleidingen op niveau 5 van de SOI. Totaal aantal personen van de beroepsbevolking: 1664000

-

WO masters, doctor omvat de opleidingen op niveau 6 en 7 van de SOI. Totaal aantal personen van de beroepsbevolking: 937000

Verklaring van de gebruikte afkortingen: AVO – Algemeen vormend onderwijs (M)ULO – (Meer) uitgebreid lager onderwijs ISCED - International Standard Classification of Education. SOI - Standaard onderwijsindeling. VMBO - Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs. MBO - Middelbaar beroepsonderwijs. MBO 1: WEB Assistentenopleidingen. MBO 2: WEB Basisberoepsopleidingen. MBO 3: WEB Vakopleidingen. MBO 4: WEB Middenkader- en specialistenopleidingen e.d. HAVO - Hoger algemeen voortgezet onderwijs. VWO - Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs. HBO - Hoger beroepsonderwijs. WO - Wetenschappelijk onderwijs.

1.5 Leven Lang Leren mogelijkheden in Nederland. Leonardo Da Vinci is een onderdeel van het Europese subsidieprogramma een Leven Lang Leren. Leonardo da Vinci stimuleert een Leven Lang Leren, bevordert het opdoen van kennis, vaardigheden en bekwaamheden voor een actief burgerschap en een goede inzetbaarheid op de arbeidsmarkt. Daarnaast subsidieert Leonardo Da Vinci internationale projecten voor beroepsonderwijs op MBO niveau. De subsidies zijn bedoeld voor onderwijsinstellingen, bedrijven, koepelorganisaties, sectorale organisaties enzovoort. Het Leonardo da Vinci project stelt beurzen beschikbaar voor een ieder die 10

Leonardo Da Vinci betrokken is bij MBO- beroepsonderwijs en/of bij opleidingen binnen een bedrijf. Van het bedrijf wordt wel verlangd bereid te zijn competenties, methoden en praktijken op dit gebeid te willen overdragen, verbeteren en actualiseren op internationaal niveau. Volgens onder andere de MBO-raad en het RWI behoort Nederland nog lang niet tot de meest dynamische kenniseconomieën ter wereld. Een aan elkaar hangende en gezamenlijke aanpak wat Leven Lang Leren (LLL) betreft is daarom noodzakelijk. Leven Lang Leren is een breed begrip en omvat alle vormen van formeel, non-formeel en informeel leren die volwassenen inzetten om te kunnen functioneren op de arbeidsmarkt, om te kunnen functioneren in de sociale omgeving en om volwaardig te kunnen deelnemen aan de maatschappij. De onderwijsraad vindt het belangrijk dat het leren in alle levensfasen gestimuleerd wordt. Het stelt dat Leven Lang Leren niet alleen de economische doelen dient maar ook van belang is voor een culturele en persoonlijke ontwikkeling. De conclusie van de onderwijsraad is dat er tot nu toe op beleidsmatig niveau veel aandacht is besteed aan het Leven Lang Leren maar dat er in de praktijk structureel en systematisch nog niet veel actie is ondernomen. De ambitie is dat Leven Lang Leren aldus bijdraagt aan de oplossing van drie basisvraagstukken op de arbeidsmarkt: - Tekorten aan vaklui op niveau MBO -3 en MBO -4; - Tekorten aan specialisten/kenniswerkers op hoger niveau; - Verbetering kwalificaties van laagopgeleiden en mensen zonder startkwalificatie. In 2007 zijn deze ambities uitgesproken en overgenomen door het toenmalige kabinet. Gezien de huidige situatie, het hervormen van een kabinet, is het niet te zeggen hoe de precieze invulling in de toekomst zal zijn. Concrete mogelijkheden wat betreft Leven Lang Leren in Nederland zijn de volgende: - Associate Degree trajecten voor MBO’ers en werkenden; - Werken en leren; - Stage in het buitenland; - Stage in Nederland. - Erkenning van eerder Verworven Competenties - trajecten

1.6 Vocational Education & Training (VET) situatie in economische sectoren. Het centraal bureau voor de statistiek (CBS) verdeeld de economie in de volgende vier sectoren. Primaire sector Onder de primaire sector vallen de ondernemingen die zich bezig houden met landbouw, visserij en bosbouw. De agrarische onderwijsinstelling AOC is de onderwijsinstelling voor deze sector. AOC’ s verzorgen opleidingen betreffende voeding, milieu en natuur.

11

Leonardo Da Vinci Om een beeld te krijgen van het aantal studenten in het beroepsonderwijs per sector is hieronder de uitstroom naar de arbeidsmarkt schematisch weergegeven. Met het gegeven aantal geslaagden. Het gaat om de sector landbouw. Sector landbouw Geslaagden

BOL 2008/2009

BBL 2008/2009

Aantal mannen en vrouwen

4 166

3 823

Figure 1.3

Secundaire sector Onder de secundaire sector vallen de ondernemingen waarin fabricage en verwerking van grondstoffen centraal staat. Dit wordt ook wel de industriële sector genoemd. Landelijk is het ROC de onderwijsinstelling waar leerlingen, verdeelt over verschillende regio’s, op worden geleid voor deze sector. Om een beeld te krijgen van het aantal studenten in het beroepsonderwijs per sector is hieronder de uitstroom naar de arbeidsmarkt schematisch weergegeven. Met het gegeven aantal geslaagden. Het gaat om de sector techniek. Sector techniek Geslaagden Aantal mannen en vrouwen

BOL 2008/2009

BBL 2008/2009

17 633

22 109

Figure 1.4

Tertiaire sector Onder de tertiaire sector vallen de ondernemingen die zich bezighouden met de commerciële dienstverlening. Alle ondernemingen die zich met commerciële dienstverlening bezig houden streven naar winst. Voorbeelden hiervan zijn winkels, horeca, handel en transport. Landelijk is het ROC de onderwijsinstelling waar leerlingen, verdeelt over verschillende regio’s, op worden geleidt voor deze sector. Om een beeld te krijgen van het aantal studenten in het beroepsonderwijs per sector is hieronder de uitstroom naar de arbeidsmarkt schematisch weergegeven. Met het gegeven aantal geslaagden. Het gaat om de sector economie. Sector economie Geslaagden Aantal mannen en vrouwen

BOL 2008/2009

BBL 2008/2009

32 900

14 568

Figure 1.5

12

Leonardo Da Vinci Quartaire sector Binnen deze sector gaat het om instellingen die zich bezig houden met de NIET- commerciële dienstverlening. Zij streven niet naar winst maar naar maatschappelijke dienstverlening. Het gaat hierbij om: - de rijksoverheid (ambtenaren op ministeries) en lagere overheden (ambtenaren bij provincies en gemeenten); - de instelling die sociale verzekeringen uitvoeren (zoals mensen die premies innen en sociale uitkeringen verstrekken aan werklozen en arbeidsongeschikten); - de instellingen die grotendeels door de overheid worden bekostigd.(scholen. Bibliotheken, ziekenhuizen en publieke omroepen). Landelijk is het ROC de onderwijsinstelling waar leerlingen, verdeelt over verschillende regio’s, op worden geleidt voor deze sector. Om een beeld te krijgen van het aantal studenten in het beroepsonderwijs per sector is hieronder de uitstroom naar de arbeidsmarkt schematisch weergegeven. Met het gegeven aantal geslaagden. Het gaat om de sector zorg en welzijn. Sector zorg en welzijn Geslaagden Aantal mannen en vrouwen

BOL 2008/2009

BBL 2008/2009

30 810

14 364

Figure 1.6

In het onderstaande figuur is het middelbaar beroepsonderwijs weergegeven naar leerweg, herkomst en aantal leerlingen per jaar. Middelbaar Herkomst beroepsonderwijs / Leerweg Totaal MBO naar Aantal herkomst westerse allochtonen Aantal niet westerse allochtonen Aantal niet westerse allochtonen BOL naar Aantal herkomst westerse allochtonen Aantal niet westerse allochtonen Aantal niet

Aantal leerlingen 2008 377 210

Aantal leerlingen 2009 382 690

31 680

32 260

101 500

104 320

239 130

244 640

20 680

21 330

80 870

84 010 13

Leonardo Da Vinci

BBL naar herkomst

westerse allochtonen Aantal 138 090 autochtonen Aantal 11 000 westerse allochtonen Aantal niet 20 630 westerse allochtonen

138 050 10 930

20 300

Figure 1.7 Aantal leerlingen, naar herkomst, naar leerweg MBO

1.7 Nationale instituties en regels voor Leven Lang Leren in Nederland. De nationale instituties die betrokken en belanghebbenden zijn bij het Leven Lang Leren programma in Nederland zijn o.a. de volgende: - De Onderwijsraad is een onafhankelijk adviescollege, opgericht in 1919. De raad adviseert de regering en de Kamer, gevraagd en ongevraagd, over hoofdlijnen van beleid en wetgeving op het gebied van het onderwijs; - MBO raad, AOC raad; - Nationale Agentschap Leven Lang Leren (NaLLL). Het Nationale agentschap zorgt voor informatie en geeft advies bij het aanvragen en uitvoeren van projecten. Daarnaast organiseert het Nationale agentschap de selectie en beoordeling van projecten en organiseert het verschillende bijeenkomsten zoals financiën, valorisatie, projectmanagement, disseminatie, e.d.; - Brancheorganisaties; - Onderwijsinstellingen; - Nederlands instituut voor onderwijs en onderzoek (Neth-ER). Het doel van deze organisatie is om Nederlandse participatie in Europese projecten te vergroten. Daarnaast moet het Nederlandse instituut voor onderwijs en onderzoek bijdragen aan een adequate beïnvloeding van het Europese beleidvormingsproces. De organisatie wordt hierbij ondersteund door het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OC&W) en het ministerie van Economische Zaken (EZ); - Netherlands Laboratory for Lifelong Learning (NeLLL); - Commissie Bakker: Deze commissie rapporteert over een beter functionerende arbeidsmarkt en heeft daarbij als belangrijke aandachtspunten scholing en kennisontwikkeling; - Gemeenten, UWV om deelnemers te motiveren en aan te leveren, dit betreft met name het kwetsbare deel van de beroepsbevolking. Regels voor leven lang leren: Competenties zijn hier gedefinieerd als een combinatie van kennis en vaardigheden. Sleutel competenties zijn die competenties die elk individu nodig heeft voor de zelfontplooiing en ontwikkeling, actief burgerschap, sociale integratie en werkgelegenheid.

14

Leonardo Da Vinci De regels zijn als volgt beschreven: 1. Communicatie in moedertaal 2. Communicatie in vreemde taal 3. Wiskundige competentie en basiscompetenties op het gebied van wetenschap en technologie 4. Digitale competentie 5. Leren om te leren 6. Sociale en burgerschapscompetenties 7. Initiatief in ondernemerschap Verder regels die betrekking hebben op het Leven Lang Leren zijn o.a.: - Leerplicht; - CAO desbetreffende sector; - Europese wetgeving; - Nederlandse wetgeving.

15

Leonardo Da Vinci

2. National- and sectoral Qualification Framework 2.1 Huidige situatie NQF en SQF. In §2.1.1 zal de huidige situatie van het NQF worden beschreven. Vervolgens zal in §2.1.2 een duidelijke schets worden gegeven van de huidige situatie van het SQF. 2.1.1 Huidige situatie NQF Het middelbaar beroepsonderwijs biedt verschillende opleidingen in verschillende sectoren aan: zorg en welzijn, techniek, economie en landbouw. Binnen deze sectoren zijn er verschillen in niveaus van de opleiding. De volgende niveaus worden benoemd: -

niveau 1: assistentenopleiding voor eenvoudig uitvoerend werk. (een half tot één jaar); niveau 2: basisberoepsopleiding voor uitvoerend praktisch werk (twee tot drie jaar); niveau 3: vakopleiding tot zelfstandig beroepsbeoefenaar zelfstandig uitvoerend werk, brede inzetbaarheid (twee tot vier jaar); niveau 4: middenkaderopleiding (drie tot vier jaar) en specialistenopleiding (kopstudie van één tot twee jaar), volledig zelfstandig uitvoerend werk, brede inzetbaarheid of specialisatie.

Het middelbaar beroepsonderwijs kent twee verschillende leerwegen. Men kan kiezen voor de beroepsopleidende leerweg ( BOL) en de beroepsbegeleidende leerweg ( BBL). De leerlingen van een beroepsopleidende leerweg hebben tijdens hun opleiding één of meer stageperiodes. De beroepspraktijkvorming, vormt bij een BOL opleiding minimaal 20 en maximaal 60%. De leerlingen die aan een beroepsbegeleidende leerweg deelnemen, werken met een arbeidsovereenkomst in een leerbedrijf en gaan meestal één dag in de week naar school voor de theoretische onderbouwing. Deze leerweg wordt ook wel werken en leren genoemd. Wat een leerling moet kennen en kunnen voor een bepaalde opleiding staat vast in de kwalificatiedossiers. Deze dossiers worden gebruikt in het MBO in Nederland. Ze worden vastgesteld door kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven. Gediplomeerden die verder willen leren, stromen door naar een vervolgopleiding binnen het MBO of in het HBO (alleen met MBO niveau 4 heb je toegang tot het HBO). De toegang tot MBO niveau 1 is een drempelloze toegang. Wel moet je minimaal 16 jaar zijn. Bij niveau 2 is een VMBO diploma ( basisberoepsgerichte leerweg) nodig. Soms geldt een drempelloze instroom, namelijk wanneer er geen verwante (onderliggende) niveau 1 opleiding bestaat. Ook hier moet je minimaal 16 jaar zijn. De toegang tot het niveau 3 en 4 – opleidingen is een VMBO (Kaderberoepsgerichte leerweg, Gemengde leerweg of Theoretische leerweg) diploma nodig.

2.1.2 Huidige situatie SQF Per sector (sectoren zoals: handel, bouw & infra, technische vakmanschap, uiterlijke verzorging, hout & meubel en foodsector) zijn er kenniscentra opgesteld. Elk kenniscentrum vertegenwoordigt zijn 16

Leonardo Da Vinci eigen sector(en). De 17 kenniscentra zitten verspreid over heel Nederland, een overzicht hiervan kan gevonden worden in de bijlage. De functie van kenniscentra is dat zij de schakel vormen tussen het bedrijfsleven en beroepsonderwijs. Een belangrijke taak van kenniscentra is de erkenning van leerbedrijven, ze houden de leerbedrijven up-to-date. Het doel hiervan is dat er een goede aansluiting is tussen leren en werken. Ook bieden ze effectieve oplossingen om vraag en aanbod op de arbeidsmarkt beter op elkaar af te stemmen. Nog een belangrijke taak van een kenniscentra is het opstellen van de kwalificatiedossiers. Een kwalificatiedossier laat zien wat een leerling in huis moet hebben om zijn diploma te behalen, om als beginnende beroepsoefenaar goed te kunnen functioneren en zich ook verder te kunnen ontwikkelen in het beroep. Een kwalificatiedossier geeft scholen en bedrijven de informatie die nodig is om de inhoud van opleidingen en examens te bepalen. Het biedt houvast om beroepen te kunnen vergelijken. Elk kenniscentrum stelt per beroep of beroepgroep een kwalificatiedossier op. Dit bestaat uit vier delen: -

Deel A: Beeld van de beroepengroep (hoe een beroep of beroepengroep er uitziet); Deel B: De kwalificaties (beschrijft de uitstroomrichtingen en in hoofdlijnen de eisen waaraan een beginnende beroepsbeoefenaar moet voldoen als hij/zij klaar is met de opleiding); - Deel C: uitwerking van de kwalificaties (uitwerking van deel B per uitstroomrichting in kerntaken, werkprocessen en benodigde competenties); - Deel D: Verantwoording ( toelichting en verantwoording van het dossier). Dankzij de kwalificatiedossiers kunnen scholen de inhoud van opleidingen en examens bepalen.

2.2 Kwalificatie-eisen NQF en SQF In dit hoofdstuk gaan we dieper in op de kwalificatie-eisen van het NQF en SQF. Ook zal aangegeven worden hoe deze eisen in het VET staan beschreven. Vervolgens zal omschreven worden hoe de kwalificatie-eisen worden gebruikt in de nationale systemen van kwalificaties. In de laatste paragraaf van dit hoofdstuk zal nog beschreven worden welke instanties bevoegd zijn kwalificatie-eisen te omschrijven. 2.2.1 Kwalificatie-eisen NQF Het National Qualification Framework (NQF) in Nederland zorgt voor het nationaal waarderen van diploma’s in het beroepsonderwijs. Men biedt zorg voor het opzetten van een kwalificatiedossier waar de volgende drie Europees vastgestelde kwalificaties in staan beschreven: - Kennis: De kennis is het geheel van feiten, theorieën, beginselen en manieren van werken dat in verbinding staat met een werkof studiegebied. In het European Qualification Framework (EQF) wordt kennis beschreven als theoretische kennis en/of feitenkennis; - Vaardigheden: Het vermogen hebben om kennis toe te passen en knowhow te gebruiken om taken uit te voeren en problemen op te lossen. Het EQF geeft aan dat de vaardigheden beschreven zijn als cognitief (logisch, intuïtief en creatief denken) en praktisch (handigheid en de toepassing van methodes, materialen, hulpmiddelen en instrumenten); - Competenties: Het draait om het bewezen vermogen om kennis, vaardigheden en persoonlijke, sociale, interculturele en/of methodologische capaciteiten te gebruiken bij werk of studie en voor professionele en persoonlijke ontwikkeling. Door het EQF wordt competentie beschreven in termen van verantwoordelijkheid en zelfstandigheid. 17

Leonardo Da Vinci

Deze kwalificaties zullen per niveau gekwalificeerd moeten worden. Het NQF zorgt ervoor dat het EQF op de hoogte blijft van de criteria. De descriptoren van het EQF zijn abstract geformuleerd om ruimte te bieden aan een veelheid van typen kwalificaties en systemen. Een nationaal kwalificatiekader kan, passend bij de nationale situatie, gedetailleerder worden geformuleerd. Ook kunnen descriptoren elementen worden gebruikt die aansluiten bij de nationaal gehanteerde begrippen. Voorwaarde is dat ook in het Nederlandse NQF leeropbrengsten worden beschreven en het mogelijk is de descriptoren elementen te relateren aan het EQF. Het MBO werkt in de beschrijving van de nieuwe competentiegerichte kwalificatiestructuur met de volgende begrippen:  rol en verantwoordelijkheid: rol, verantwoordelijkheid en zelfstandigheid  complexiteit: aard van het werk, aard van de benodigde kennis en vaardigheden 2.2.2 Kwaliteiten-eisen SQF Bij het Sectoral Qualification Framework (SQF) draait het om één specifieke branche, binnen een specifieke sector, die kwalificatie-eisen stelt aan de toekomstige werknemers. De sector transport en logistiek zal bijvoorbeeld de kwalificaties voor een vrachtwagenchauffeur beschrijven. Deze sectorale afstemming kan op Europees niveau tot stand komen door de samenwerkingsverbanden en brancheverenigingen met een groot aantal actoren binnen de sector. Aangezien de behoeften van de arbeidsmarkt zijn veranderd, hebben de Europese economische sectoren al langer behoefte aan een hogere arbeidsmobiliteit. Door het verwezenlijken van deze afstemming zal de flexibiliteit van werknemers op de arbeidsmarkt flink toenemen en naar verwachting zal ook de arbeidsmobiliteit worden vergroot. 2.2.3 Kwalificatie-eisen in Vocational Education and Training Het Vocational Education & Training (VET) moet zorgen voor transparantie, vergelijkbaarheid, accumulatie en de overdracht van leeruitkomsten die in verschillende contexten zijn opgedaan in de verschillende lidstaten. Het systeem moet deelnemers vanuit zowel het beroepsonderwijs en de volwasseneneducatie in staat stellen om leerresultaten te legaliseren ongeacht de manier waarop of waar deze zijn behaald. Dit geldt voor alle manieren van leren; formeel, non- formeel en informeel. Door deze mogelijkheden wordt het gezien als een systeem wat de internationale mobiliteit tussen de verschillende lidstaten zal vergroten aangezien validatie van leeruitkomsten niet meer plaatsgebonden is. Ook verwacht men dat Leven Lang Leren door het VET zal worden vergroot. De toepasbaarheid zal het meest succesvol zijn wanneer een goede samenwerking plaatsvindt tussen partners op Europees, nationaal, regionaal, locaal en sectoraal niveau. Deze samenwerking zal er toe leiden dat men meer inzicht krijgt in elkaars werken en hierdoor zal het vertrouwen toenemen. Deze aspecten leiden ertoe dat het wordt gezien als een systeem wat ervoor kan zorgen dat de afstemming tussen het beroepsonderwijs en bedrijfsleven wordt verbeterd. De opzet is om een ‘netwerk’ op te zetten tussen scholen en bedrijven gebaseerd op wederzijdse erkenning en een gemeenschappelijke bundeling van kwaliteitscriteria.

18

Leonardo Da Vinci In onderstaand overzicht is af te lezen welke ontwikkelingen een individu moet maken voor de toelating tot een vervolgopleiding: Niveau Basisschool Voortgezet onderwijs Middelbaar beroepsonderwijs niveau 1 (assistentenopleiding) Middelbaar beroepsonderwijs niveau 2 (basisberoepsopleiding)

Middelbaar beroepsonderwijs niveau 3 (vakopleiding) + 4 (middenkaderopleiding)

Hoger beroepsonderwijs

Wetenschappelijk onderwijs (universiteit)

Wat moet behaald zijn voor een verdere ontwikkeling? Kleuterschool CITO toets maken Geen toelatingseisen Geen toelatingseisen, mits er geen verwant niveau 1 bestaat. Wel moet de student minimaal 16 jaar zijn VMBO basisberoepsgerichte leerweg VMBO kaderberoepsgerichte leerweg MAVO-VBO gemengde leerweg HAVO 3e jaar met succes afgerond VWO 3e jaar met succes afgerond VMBO kaderberoepsgerichte leerweg VMBO theoretische leerweg MAVO-VBO gemengde opleiding HAVO 3e jaar met succes afgerond VWO 3e jaar met succes afgerond MBO niveau 4 HAVO VWO Toelatingsonderzoek 21+ VWO HBO propedeuse

2.2.4 Hoe worden de kwalificatie-eisen gebruikt in de nationale systemen van kwalificatie Om te zorgen dat de normen voor het middelbaar beroepsonderwijs worden nageleefd worden per beroepsgroep kwalificatiedossiers opgesteld. In een kwalificatiedossier staat de beroepsbeschrijving van beroepen die delen gemeenschappelijk hebben. Kerntaken, werkprocessen en competenties vormen samen die beroepsbeschrijving in een kwalificatiedossier. De kerntaken bestaan uit werkprocessen. Bij elk werkproces is aangegeven welke competenties voor de uitvoering hiervan nodig zijn. Kwalificatiedossiers worden niet zomaar te pas en te onpas gemaakt, er wordt door de verschillende kenniscentra voor het schrijven van het dossier onderzocht of er behoefte is aan gediplomeerden voor het beroep. Wanneer deze behoefte er blijkt te zijn wordt een beroepscompetentie profiel voor het beroep gemaakt, hierin is te vinden wat een ervaren beroepsbeoefenaar kan. Aan de hand hiervan bepaalt het kenniscentrum wat een beginnende beroepsbeoefenaar allemaal moet kennen en kunnen aan het eind van de opleiding. Deze informatie is de inhoud van het kwalificatiedossier.

19

Leonardo Da Vinci De kwalificatiedossiers zijn als volgt opgebouwd:

Figure 2.1. Opbouw van kwalificatiedossier

-

-

-

In deel A wordt voor alle geïnteresseerden een korte omschrijving gegeven van de beroepengroep en de taken die de beroepsbeoefenaar zoal moet uitvoeren en de competenties die hij/zij daarbij nodig heeft; In deel B, de kwalificaties, worden in hoofdlijnen de diploma-eisen beschreven. Deze eisen geven samen weer wat de gediplomeerde moet kunnen als hij/zij op de arbeidsmarkt start; In deel C wordt een uitwerking gegeven aan hetgeen in deel B is gesteld. Deel C is zowel inhoudelijk als methodologisch aan deel B gekoppeld. Er is een één op één relatie tussen respectievelijk de kerntaken, de procescompetentie-matrices en de daarin opgenomen werkprocessen, de certificeerbare eenheden met deze entiteiten in deel C; In deel D wordt verantwoording afgelegd over de totstandkoming van dit kwalificatiedossier. Ook vindt u hier de verwijzingen naar het voor dit dossier relevante bronnenmateriaal.

2.2.5 Welke instanties zijn bevoegd om de kwalificatie-eisen te omschrijven Bij het totstand komen van de kwalificatiedossiers zijn verschillende instanties betrokken. Hieronder vindt u de verschillende instanties met daarbij hun taken en bevoegdheden met betrekking tot de kwalificatiedossiers: - Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap: het ministerie van OCW voert de regie over de invoering van de competentiegerichte kwalificatiestructuur. De minister stelt

20

Leonardo Da Vinci financiële middelen vast, laat evaluatieonderzoeken uitvoeren en is verantwoordelijk voor de juridische basis van de competentiegerichte kwalificatiestructuur. -

Samenwerkende kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven: de samenwerkende kenniscentra vormen de schakel tussen het onderwijs en het bedrijfsleven. Zoals eerder genoemd in het vorige hoofdstuk onderzoeken zij de behoefte aan gediplomeerde beroepsbeoefenaars, daarna onderzoeken zij wat een ervaren beroepsbeoefenaar kan. Door de schakel te zijn tussen het bedrijfsleven en het onderwijs zorgen ze dat de personen die dit onderwijs gevolgd hebben aan de slag kunnen als beginnende beroepsbeoefenaars. De kenniscentra zijn niet alleen verantwoordelijk voor het opstellen van de kwalificatiedossiers maar ook voor het onderhouden van de dossiers.

-

COLO: COLO is het overkoepelend orgaan van de kenniscentra. Het is een bindend orgaan voor de 17 verschillende kenniscentra en stimuleert een dynamische interactie tussen het bedrijfsleven en het beroepsonderwijs.

-

Het coördinatiepunt: om te zorgen dat de kwalificatiedossiers aan bepaalde eisen voldoen begeleidt het coördinatiepunt het proces van ontwikkeling van de kwalificatiedossiers. Zij adviseert en toetst of de kwalificatiedossiers aan deze eisen voldoen. Deze toetsing is als volgt opgebouwd: - Ingangstoets: deze toets geldt voor nieuwe kwalificatiedossiers of vernieuwde onderdelen van bestaande kwalificatiedossiers; - Toets I: het toetsen van de ordening en beschrijving van kerntaken en werkprocessen; - Toets II: Het toetsen van de keuze van competenties; - Toets III: Het toetsen van het gehele dossier; - Eindcontrole: Het besluit of een kwalificatiedossier een positief advies krijgt. Wanneer een kwalificatiedossier dit positieve advies heeft gekregen moet deze aangeboden worden aan het ministerie van OCW, ook dit wordt gecoördineerd door het coördinatiepunt. Sinds januari 2008 werkt het coördinatiepunt in opdracht van het ministerie van OCW.

-

Inspectie van het onderwijs: de eisen die in het kwalificatiedossier staan worden gesteld aan een opleiding. Wanneer het MBO-diploma is behaald, mag er aangenomen worden dat er is voldaan aan de eisen die in het kwalificatiedossier staan. Door de inspectie van het onderwijs wordt geinspecteerd of de examinering voldoet aan de eisen en of onderwijsinstellingen MBO-studenten goed voorbereiden op het behalen van het MBO-diploma.

21

Leonardo Da Vinci

3. Most relevant occupations 3.1 Medewerker schoonmaak Occupations

Functional area

Medewerker Schoonmaak

De (allround) schoonmaker/m edewerker vloeronderhoud werkt bij schoonmaakbedrijven die zich richten op het schoon maken van interieur en sanitair en het onderhoud van vloeren in verschillende omgevingen, zoals recreatiebungalows, kantoren, scholen, hotels, gezondheidzorg of bij bedrijven die zich richten op het reinigen van vervoersmiddel en.

Functions and tasks Medewerker schoonmaak; De (allround) schoonmaker/ medewerker vloeronderho ud reinigt interieur, sanitair en/of vloeren door middel van handmatige en/of machinale reiniging. Hij past bij het schoonmaken de traditionele of microvezel methode toe.

ISCO

sector

NACE

EQF

ICED

9; Elementair beroep, schoonmaker en helper.

Dienstverlening

T97; Activities of households as employers of domestic personnel.

3; ‘Kennis van feiten, grondslagen, processen en algemene concepten, in het werk of studie veld.’

MBO niveau 3

9112; Schoonmakers en helpers in kantoren, hotels en andere inrichtingen

ISCED level 3 (MBO1, 2, 3 en 4 vallen allemaal onder level 3 van de ISCED norm  upper secondary education)

Evolution of the occupation Medewerker schoonmaak is een traditioneel beroep.

Reason for selection Binnen het beroep medewerker schoonmaak is veelvuldige uitbreiding van kennis en vaardigheden afhankelijk van de technologische ontwikkeling wat betreft schoonmaakmi ddelen en technieken.

(Icares en EurOccupa tion, 2010)

22

Leonardo Da Vinci

3.2 Verkoopmedewerker

Occupations Verkoopmedewe rker (shop sales assistent)

Functional area In Midden Kader Bedrijf, Groot Winkel Bedrijf of Food- en non-food sector

Functions and tasks Verkoper; Ontvangt goederen Slaat goederen op Vult vaste artikelpresentati e aan Bouwt tijdelijke presentaties op Verzorgt de winkel en/of de opslagruimte

isco

sector

nace

eqf

isced

5; Medewerkers in dienstverleners en verkoopmedewerkers in winkels en op markten

Detailhandel

47; Retail trade, except of motor vehicles and motorcycles

3; ‘Kennis van feiten, grondslagen, processen en algemene concepten, in het werkof studieveld.’

MBO niveau 2

5223; Shop sales assistant


Evolution of the occupation Verandering binnen de producten. Automatisering bedrijfsprocessen. Verandering klantbehoeften (maatschappelijke trends en ontwikkelingen). Gebruik technologische ondersteundende middelen bij de uitvoering van een functie.

Reason for selection Het is nodig om jezelf te blijven ontwikkelen. Denk aan betaalsystemen die veranderen en het is vaak mogelijk naar verloop van tijd een hogere functie te bemachtige n.

23

Leonardo Da Vinci

3.3 Onderwijsassistent Occupations

Functional area

Functions and tasks

isco

sector

nace

eqf

isced

Onderwijsassistent

De werkzaamheden van de onderwijsassistent richten zich op het uitvoeren van taken rondom het primaire proces en het assisteren bij taken binnen het primaire proces, waarbij in een specifieke beroepscontext een geprofileerde keuze binnen de taakgebieden gemaakt kan worden. Binnen de werkzaamheden is aandacht voor ICT-taken.

Assisteren en ondersteunen bij onderwijstaken. Opvoedkundige rol. Leerlingen helpen bij taken. Inhoudelijke kennis van leergebieden. Observeren van leerlingen die bijv. zelfstandig werken en dit rapporteren. Vaak contact met leerlingen, handelt zelfstandig vragen af of verwijst een leerling door. Uitvoeren baliewerkzaamheden en eenvoudig administratief. Assisteren bij organisatie van evenementen en activiteiten zoals buitenschoolse activiteiten. In de klas taken uitvoeren, waar de bevoegde leraar bij begeleidt: lesmateriaal verzamelen en klaarleggen, een opdracht extra uitleggen, helpen bij het leren lezen of bij het zelfstandig werken. In het basis- en speciaal onderwijs verzorgende taken uitvoeren bij de voor- en naschoolse opvang. In het beroepsonderwijs en volwassenenonderwijs assisteren bij het ontwikkelen en verzorgen van lessen, gericht op het aanleren van beroepsvaardigheden.

331 t/m 334; ondergeschikt personeel onderwijs

onderwijs

8520; basisonderwijs 8520; Speciaal basisonderwijs 8520; Speciaal onderwijs in expertise-centra

4

MBO niveau 4

Evolution of the occupation Onderwijsassistent is een traditioneel beroep

Reason for selection Gezien de te verwachten tekorten op de onderwijsarbeids markt, zullen er krachtige impulsen komen voor verticale mobiliteit in de onderwijsberoeps kolom. De doorgaande professionele ontwikkeling is en blijft van groot belang. Door scholing is doorgroei naar andere beroepen binnen het onderwijs mogelijk.

24

Leonardo Da Vinci

3.4 Verzorgende-IG Beroep

Functioneel gebied

Verzorgende in instelling

Gehandicaptenzorg, Verpleeg-en verzorgingshuizen, Thuiszorg, Geestelijke gezondheidszorg en Kraamzorg

Functies en taken

- Bieden van zorg en ondersteuning op basis van het zorgplan - Begeleiden van de zorgvrager(s) op basis van het zorgplan - Uitvoeren van organisatieen professiegebond en taken

Ontwikkeling Reden voor van functie keuze

ISCO

Sector

NACE EQF

ISCED

532; personal care workers in health services

Gezondheidszorg

Q88

MBO niveau Traditioneel 3 opleiding verzorgendeIG

4

Het is belangrijk de nieuwe professionele handelingen bij te houden

25

Leonardo Da Vinci

3.5 Chauffeur goederenvervoer Occupations

Functional area

Functions and tasks

isco

sector

nace

eqf

isced

Chauffeur goederenvervoer

Het functioneel gebied van de chauffeur goederenvervoer is onderzoek en ontwikkeling. De chauffeur goederenvervoer krijgt te maken met verdergaande technologische ontwikkelingen op gebied van transportmiddele n de laaden losmiddelen (bijv. kranen, LZV, automatische versnellingsbak). De chauffeur moet zich blijven ontwikkelingen in het hanteren van deze nieuwe hulpmiddelen.

Vervoert lading

8324; Heavy truck & Lorry drivers

Transport & logistiek

4941; Goederenvervoer over de weg (geen verhuizingen)

3; Kennis van feiten, grondslagen, processen en algemene concepten, in het werk of studieveld

MBO niveau 2

Laad en lost goederen Voert onderhoud uit Handelt vervoersdocumen ten af


Evolution of the occupation Het is een traditioneel beroep, immers in de wereld zijn we al zo veel jaren bezig met het vervoeren van producten.

Reason for selection Het is nodig om kennis, vaardigheden en bevoegdheden veelvuldig te vernieuwen in dit beroep, omdat er technologische ontwikkelingen op het gebied van de transportmiddel en en de laaden losmiddelen zijn.

26

Leonardo Da Vinci

4. Occupations described in terms of learning outcomes 4.1 Omschrijving medewerker schoonmaak Beroep Medewerker schoonmaak

Kennisgebied Voert interieur- , vloeren- en sanitaironderhoud uit; Voert glazenwas werkzaamheden uit; Voert operationeel leidinggevenden taken uit.

Knowledge area and learning outcomes: knowledge Voor de volgende aspecten worden specifieke vaardigheden besproken en ontwikkeld:  Voert interieur- , vloeren- en sanitaironderhoud uit;  Voert glazenwas werkzaamheden uit;  Voert operationeel leidinggevenden taken uit.

27

Leonardo Da Vinci 4.1.1 Knowledge area and learning outcomes: skills De kerntaken en werkprocessen. Kerntaak Werkproces Voert interieur-, vloeren- en sanitaironderhoud uit

1. Werkzaamheden voorbereiden 2. Schoonmaken in een kantoor, school of kinderdagverblijf 3. Schoonmaken in een speciale omgeving 4. Dagelijks reinigen van harde vloeren 5. Harde vloeren onderhouden 6. Dagelijks reinigen van zachte vloeren 7. Periodiek reinigen van zachte vloeren 8. Periodiek sanitaironderhoud uitvoeren 9. Werkzaamheden afronden

Voert glazenwas werkzaamheden uit

1. Werkzaamheden voorbereiden 2. Glazenwas werkzaamheden uitvoeren 3. Werkzaamheden afronden

Voert operationeel leidinggevenden taken uit

1. Medewerkers aansturen 2. Nieuwe medewerkers inwerken 3. Kwaliteit en voortgang bewaken 4. Veiligheid, Arbo en milieu bewaken 5. Materialen en middelen beheren 6. Contact onderhouden met de opdrachtgeven 7. Beheerstaken uitvoeren

28

Leonardo Da Vinci 4.1.2 Knowledge area and learning outcomes: competences Tijdens de opleiding schoonmaker (MBO2) wordt aandacht besteed aan de volgende vaardigheden (competenties). Knowledge Area Competences Voert interieur- , vloeren- en sanitaironderhoud uit

Samenwerken en overleggen Ethisch en integer handelen Materialen en middelen inzetten Vakdeskundigheid inzetten Plannen en organiseren Instructies en procedures opvolgen Op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ kunnen richten Kwaliteit kunnen leveren


Samenwerken en overleggen Formuleren en rapporteren Materialen en middelen inzetten Vakdeskundigheid inzetten Plannen en organiseren Instructies en procedures opvolgen Op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ kunnen richten Kwaliteit kunnen leveren


Aansturen Begeleiden Samenwerken en overleggen Formuleren en rapporteren Materialen en middelen inzetten Vakdeskundigheid inzetten Plannen en organiseren Instructies en procedures opvolgen Op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ kunnen richten Kwaliteit kunnen leveren Ondernemend in commercieel handelen

29

Leonardo Da Vinci 4.1.3 Full table of learning outcomes Knowledge Aria Voert interieur- , vloeren- en sanitair onderhoud uit



Knowledge 1. Schoonmaken van het interieur voorbereiden 2. Gebruik maken van een materiaalwagen 3. Doceren van schoonmaakmiddel 4. Werken met een werkdoek 5. Veilig en gezond (ook ergonomisch het interieur schoonmaken) 1. Het traditioneel wissen van stof 2. Gebruik maken van werkkast 3. Veiligheidsaspecten toepassen 4. Het traditioneel moppen voorbereiden 5. Reinigingsmiddelen doseren 6. Plaatselijk moppen

1. Medewerkers aansturen 2. Nieuwe medewerkers inwerken 3. Kwaliteit en voortgang bewaken 4. Veiligheid, Arbo en milieu bewaken 5. Materialen en middelen beheren 6. Contact onderhouden met opdrachtgeven 7. Beheers taken uitvoeren

Skills - Voorbereiden van de werkzaamheden - Opbouw van de materiaalwagen - Prullenbakken legen - Schoonmaken met een werkdoek - Reinigen van een ladeblok -

Werken met de werkkast Natte plekken verwijderen Stofwis apparaat gereed maken Stofwissen (techniek, route) Stofwis doek verwijderen en weggooien. Voorbereiden van het moppen Emmers vullen met water en reinigingsmiddel Mopsteel op hoogte zetten Plaatselijk moppen Controleren, schoonmaken en opruimen Werken met de werkkast Natte plekken verwijderen Stofwis apparaat gereed maken Stofwissen (techniek, route) Stofwis doek verwijderen en weggooien. Voorbereiden van het moppen Emmers vullen met water en reinigingsmiddel Mopsteel op hoogte zetten Plaatselijk moppen Controleren, schoonmaken en opruimen

Competences EQF; level 3 Kennis van feiten, grondslagen, processen en algemene concepten, in het werk of studieveld. Instructies en procedures opvolgen Vakdeskundigheid toepassen Materialen en middelen inzetten Aansturen

30

Leonardo Da Vinci 4.1.4 Structure of cleaner occupation Kennisgebied

Kennis

Vaardigheden

Voert interieur- , vloeren- en sanitair onderhoud uit

1. Schoonmaken van het interieur voorbereiden 2. Gebruik maken van een materiaalwagen 3. Doceren van schoonmaakmiddel 4. Werken met een werkdoek 5. Veilig en gezond (ook ergonomisch het interieur schoonmaken) 1. Het traditioneel wissen van stof 2. Gebruik maken van werkkast 3. Veiligheidsaspecten toepassen 4. Het traditioneel moppen voorbereiden 5. Reinigingsmiddelen doseren 6. Plaatselijk moppen

-



1. Medewerkers aansturen 2. Nieuwe medewerkers inwerken 3. Kwaliteit en voortgang bewaken 4. Veiligheid, ARBO en milieu bewaken 5. Materialen en middelen beheren 6. Contact onderhouden met opdracht geven 7. Beheers taken uitvoeren

Voorbereiden van de werkzaamheden Opbouw van de materiaalwagen Prullenbakken legen Schoonmaken met een werkdoek Reinigen van een ladeblok Werken met de werkkast Natte plekken verwijderen Stofwis apparaat gereed maken Stofwissen (techniek, route) Stofwis doek verwijderen en weggooien Voorbereiden van het moppen Emmers vullen met water en reinigingsmiddel Mopsteel op hoogte zetten Plaatselijk moppen Controleren, schoonmaken en opruimen Aansturen en begeleiden Samenwerken en overleggen Formuleren en rapporteren Plannen en organiseren Kwaliteit leveren Vakdeskundigheid toepassen Instructies/procedures opvolgen Materialen/middelen inzetten Ondernemend/commercieel handelen Op behoeften en verwachtingen richten

31

Leonardo Da Vinci 4.1.5 Draw up of the learning outcomes Knowledge

Skills

Competences

1. Schoonmaken van het interieur voorbereiden 2. Gebruik maken van een materiaalwagen 3. Doceren van schoonmaakmiddel 4. Werken met een werkdoek 5. Veilig en gezond (ook ergonomisch het interieur schoonmaken)

-

Werkzaamheden voorbereiden Schoonmaken in een kantoor, school of kinderdagverblijf Schoonmaken in een speciale omgeving Dagelijks reinigen van harde vloeren Harde vloeren onderhouden Dagelijks reinigen van zachte vloeren Periodiek reinigen van zachte vloeren Periodiek sanitaironderhoud uitvoeren Werkzaamheden afronden

1. Het traditioneel wissen van stof 2. Gebruik maken van werkkast 3. Veiligheidsaspecten toepassen 4. Het traditioneel moppen voorbereiden 5. Reinigingsmiddelen doseren 6. Plaatselijk moppen 1. Medewerkers aansturen 2. Nieuwe medewerkers inwerken 3. Kwaliteit en voortgang bewaken 4. Veiligheid, ARBO en milieu bewaken 5. Materialen en middelen beheren 6. Contact onderhouden met opdracht geven 7. Beheerstaken uitvoeren

-

Werkzaamheden voorbereiden Glazenwas werkzaamheden uitvoeren Werkzaamheden afronden

-

Medewerkers aansturen Nieuwe medewerkers inwerken Kwaliteit en voortgang bewaken Veiligheid, ARBO en milieu bewaken Materialen en middelen beheren Contact onderhouden met de opdrachtgever Beheerstaken uitvoeren

-

EQF; level 3 Kennis van feiten, grondslagen, processen en algemene concepten, in het werk of studieveld. -

Ethisch en integer handelen Samenwerken en overleggen Formuleren en rapporteren Materialen en middelen inzetten Vakdeskundigheid inzetten Plannen en organiseren Instructies en procedures opvolgen Op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ kunnen richten Kwaliteit kunnen leveren Aansturen Begeleiden Ondernemend in commercieel handelen

32

Leonardo Da Vinci

4.2 Omschrijving van verkoopmedewerker Beroep Verkoopmedewerker

Kennisgebied Ontvangt en verwerkt goederen; Verkoopt en verleent service; Handelt verkooptransacties af.

Knowledge area and learning outcomes: knowledge Voor de volgende aspecten worden specifieke vaardigheden besproken en ontwikkeld:  Ontvangt en verwerkt goederen;  Verkoopt en verleent service;  Handelt verkooptransacties af.

33

Leonardo Da Vinci 4.2.1 Knowledge area and learning outcomes: skills De kerntaken en werkprocessen Kerntaak Ontvangt en verwerkt goederen

Verkoopt en verleent service

Handelt verkooptransacties af

Werkproces 1. Ontvangt goederen 2. Slaat goederen op 3. Vult vaste artikelpresentatie aan 4. Bouwt tijdelijke presentaties op 5. Verzorgt de winkel en/of de opslagruimte 1. Ontvangt en benaderd klanten 2. Voert verkoopgesprek 3. Levert branchespecifiek maatwerk 4. Plaatst een bestelling voor een klant 5. Neemt klachten aan 6. Neemt deel aan werkoverleg 1. Maakt aftrekpunt en –systeem gebruiksklaar 2. Informeert de klant over de verkoopafhandeling 3. Hanteert het afrekensysteem 4. Sluit het afrekensysteem af

34

Leonardo Da Vinci 4.2.2 Knowledge area and learning outcomes: competences Tijdens de opleiding Verkoper (MBO2) wordt aandacht besteed aan de volgende vaardigheden (competenties. Knowledge Area Competenties Ontvangt en verwerkt goederen Presenteren Samenwerken en overleggen Materialen en middelen inzetten Leren Instructies en procedures opvolgen Verkoopt en verleent service

Aandacht en begrip tonen Samenwerking en overleggen Ethisch en integer handelen Overtuigen en beïnvloeden Vakdeskundigheid toepassen Leren Op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ kunnen richten Kwaliteit kunnen leveren

Handelt verkooptransacties af

Leren Instructies en procedures opvolgen

35

Leonardo Da Vinci 4.2.3 Full table of learning outcomes Knowledge Area Ontvangt en verwerkt goederen


Knowledge

Skills

Competences

1. Ontvangt goederen 2. Slaat goederen op 3. Vult vaste artikelpresentatie aan 4. Bouwt tijdelijke presentaties op 5. Verzorgt de verkoop- en opslagruimte 1. Voert verkoopgesprek

-

EQF; level 3 Kennis van feiten, grondslagen, processen en algemene concepten, in het werkof studieveld.

2. Levert branchespecifiek maatwerk 3. Plaatst bestelling voor klant 4. Neemt klachten aan 5. neemt deel aan werkoverleg

Handelt verkooptransac ties af

1. Informeert de klant over de verkoopafhandeling 2. Hanteert het afrekensysteem 3. Sluit het afrekensysteem

-

-

-

-

-

Instructies en procedures opvolgen Instructies en procedures opvolgen Instructies en procedures opvolgen Presenteren & materialen en middelen inzetten Vakdeskundigheid toepassen en kwaliteit leveren Overtuigen en beïnvloeden & klantgericht handelen & ondernemend en commercieel handelen & op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ kunnen richten & ethisch en integer handelen Vakdeskundigheid toepassen en kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen Klantgericht handelen & aandacht en begrip tonen & ethisch en integer handelen Samenwerken en overleggen & ondernemend en commercieel handelen Klantgericht handelen Instructies en procedures opvolgen Instructies en procedures opvolgen

Mate van zelfsturing Verantwoordelijkheid nemen om taken in het werk of studie in stabiele omgevingen uit te voeren. Eigen gedrag aan omstandigheden aan te passen om problemen op te lossen. Persoonlijke competenties Up-to-date over de producten/diensten die worden geleverd, kennis over de technische hulmiddelen en de toepassing ervan. Sociale competenties Inlevend, communicatief vaardig. Organisatiegerichte competenties Teamwork, gestructureerd te werk gaan en de procedures kennen en kunnen toepassen. 36

Leonardo Da Vinci 4.2.4 Structure of the shop sales assistant occupation Knowledge Area Knowledge Ontvangt en 1. Ontvangt goederen verwerkt goederen 2. Slaat goederen op 3. Vult de vaste artikelpresentatie aan 4. Bouwt tijdelijke presentaties op 5. Verzorgt de verkoop- en opslagruimte


Skills - Instructies en procedures opvolgen - Instructies en procedures opvolgen - Instructies en procedures opvolgen -

Presenteren & materialen en middelen inzetten

-

Vakdeskundigheid toepassen en kwaliteit leveren

1. Voert verkoopgesprek

-

2. Levert branchespecifiek maatwerk 3. Plaatst een bestelling voor een klant 4. Neemt klachten aan 5.Neemt deel aan werkoverleg

-

Overtuigen en beïnvloeden & klantgericht handelen & ondernemend en commercieel handelen & op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ kunnen richten & ethisch en integer handelen Vakdeskundigheid toepassen en kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen Klantgericht handelen & Aandacht en begrip tonen & ethisch en integer handelen Samenwerken en overleggen & ondernemend en commercieel handelen

-

Klantgericht handelen

-

Instructies en procedures opvolgen Instructies en procedures opvolgen

Handelt 1. Informeert de klant over de verkooptransacties verkoopafhandeling af 2. hanteert het afrekensysteem 3. sluit het afrekensysteem

37

Leonardo Da Vinci 4.2.5 Draw up of the learning outcomes Knowledge 1. Ontvangt goederen 2. Slaat goederen op 3. Vult de vaste artikelpresentatie aan 4. Bouwt tijdelijke presentaties op 5. Verzorgt de verkoop- en opslagruimte 6. Voert verkoopgesprek 7. Levert branchespecifiek maatwerk 8. Plaatst een bestelling voor een klant 9. Neemt klachten aan 10. Neemt deel aan werkoverleg 11. Informeert de klant over de verkoopafhandeling 12. Hanteert het afrekensysteem 13. Sluit het afrekensysteem

Skills - Instructies en procedures opvolgen - Presenteren - Materialen en middelen inzetten - Vakdeskundigheid toepassen en kwaliteit leveren - Overtuigen en beïnvloeden - Klantgericht handelen - Ondernemend en commercieel handelen - Op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ kunnen richten - Ethisch en integer handelen - Aandacht en begrip tonen - Samenwerken en overleggen

Competences EQF; level 3 Kennis van feiten, grondslagen, processen en algemene concepten, in het werkof studieveld. Mate van zelfsturing Verantwoordelijkheid nemen om taken in het werk of studie in stabiele omgevingen uit te voeren. Eigen gedrag aan omstandigheden aan te passen om problemen op te lossen. Persoonlijke competenties Up-to-date over de producten/diensten die worden geleverd, kennis over de technische hulmiddelen en de toepassing ervan. Sociale competenties Inlevend, communicatief vaardig. Organisatiegerichte competenties Teamwork, gestructureerd te werk gaan en de procedures kennen en kunnen toepassen.

38

Leonardo Da Vinci

4.3 omschrijving onderwijsassistent Beroep Onderwijsassistent

Kennisgebied Assisteren bij het uitvoeren van onderdelen van het primaire proces; Uitvoeren van taken rondom het primaire proces; Uitvoeren van organisatieen professiegebonden taken.

Knowledge area and learning outcomes: knowledge We onderscheiden de volgende kennisgebieden:  Assisteren bij het uitvoeren van onderdelen van het primaire proces  Uitvoeren van taken rondom het primaire proces  Uitvoeren van organisatieen professiegebonden taken

39

Leonardo Da Vinci 4.3.1 Knowledge area and learning outcomes: skills De kerntaak en werkprocessen. Kerntaak Werkproces Assisteren bij het uitvoeren van onderdelen van het primaire proces

1. Observeert de werkwijze van leerlingen/deelnemers en rapporteert de bevindingen 2. Bereidt de uitvoering van programmaonderdelen voor 3. Assisteert bij de uitvoering van programmaonderdelen 4. Begeleidt de leerlingen/deelnemers bij de uitvoering van programmaonderdelen

Uitvoeren van taken rondom 1. Voert werkzaamheden uit ten behoeve van het primaire proces het primaire proces 2. Assisteert bij het organiseren van activiteiten 3. Voert administrieve taken uit 4. Houdt toezicht en begeleidt buiten het primaire proces 5. Voert PO en SO pedagogisch-verzorgende taken uit Uitvoeren van organisatieen professiegebonden taken

1. Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep 2. Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg 3. Stemt de werkzaamheden af 4. Evalueert en rapporteert ervaringen en bevindingen

40

Leonardo Da Vinci 4.3.2 Knowledge area and learning outcomes: competences Tijdens de opleiding onderwijsassistent wordt aandacht besteed aan de volgende vaardigheden (competenties). Dit zijn de uiteindelijke algemene vaardigheden die je als onderwijsassistent moet bezitten. Kennisgebied Competenties Assisteren bij het uitvoeren van onderdelen van het primaire proces

Formuleren en rapporteren Ethisch en integer handelen Vakdeskundigheid toepassen Instructies en procedures opvolgen Materialen en middelen inzetten Aansturen Beslissen en activiteiten initiëren Met druk en tegenslag omgaan Omgaan met verandering Aanpassen Aandacht en begrip tonen Begeleiden

Uitvoeren van taken rondom het primaire proces

Kwaliteit leveren Materialen en middelen inzetten Onderzoeken Plannen en organiseren Instructies en procedures opvolgen Gedrevenheid en ambitie tonen Aansturen Ethisch en integer handelen Aandacht en begrip tonen Begeleiden Beslissen en activiteiten Initiëren Omgaan met verandering en aanpassen

Uitvoeren van organisatieen professiegebonden taken

Vakdeskundigheid toepassen Instructies en procedures opvolgen Met druk en tegenslag omgaan Plannen en organiseren Samenwerken en overleggen Met druk en tegenslag omgaan Plannen en organiseren Samenwerken en overleggen

41

Leonardo Da Vinci 4.3.3 Full table of learning outcomes Kennisgebied

Kennis

Vaardigheden

Competenties

Assisteren bij het uitvoeren van onderdelen van het primaire proces.

1. Ethisch handelen 2. Integer handelen 3.Verschillen tussen respect voor mensen 4. Correct formuleren 5. Nauwkeurig en volledig 6. Rapporteren. 7. Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden 8. Instructies opvolgen 9. Geschikte materialen en middelen kiezen 10. Werken conform voorgeschreven procedures 11. Beslissingen nemen 12. Instructies en aanwijzingen geven 13. Materialen en middelen doelmatig gebruiken 14. Werken conform veiligheidsvoorschriften 15. Coachen 16. Motiveren 17. Anderen ontwikkelen 18. Interesse tonen 19. Luisteren 20. Inleven in andermans gevoelens 21. Anderen steunen 22. Omgaan met onduidelijkheid en onzekerheid 23. Met diversiteit (tussen mensen) omgaan 24. Gevoelens onder controle houden 1. Goed zorgdragen voor materialen en middelen 2. Systematisch werken 3. Activiteiten plannen 4. Tijd indelen 5. Informatie achterhalen

-

Formuleren en rapporteren

Uitvoeren van taken rondom het primaire proces.

-

Observeert de werkwijze van leerlingen/deelnemers en rapporteert de bevindingen Bereidt de uitvoering van programmaonderdelen voor Assisteert bij de uitvoering van programmaonderdelen Begeleidt de leerlingen en of deelnemers bij de uitvoering van programmaonderdelen

Ethisch en integer handelen Vakdeskundigheid toepassen Instructies en procedures opvolgen Materialen en middelen inzetten Beslissen en activiteiten initiëren Met druk en tegenslag omgaan Omgaan met verandering en aanpassen Aandacht en begrip tonen Begeleiden Kwaliteit leveren Onderzoeken

-

-

Voert werkzaamheden uit ten behoeve van het primaire proces Assisteert bij het organiseren van activiteiten

Plannen en organiseren Gedrevenheid en ambitie tonen

42

Leonardo Da Vinci

Uitvoeren van organisatieen professiegebo nden taken.

6. Zichzelf actief beschikbaar stellen 7. Instructies opvolgen 8. Werken conform voorgeschreven procedures 9. Beslissingen nemen 10. Op eigen initiatief handelen 11. Uitoefenen van gezag 12. Motiveren 13. Interesse tonen 14. Luisteren 15. Inleven in andermans gevoelens 16. Ethisch handelen 17. Integer handelen 18. Verschillen tussen mensen respecteren 19. Omgaan met onduidelijkheid en onzekerheid 20. Met diversiteit (tussen mensen) omgaan 21. Werken conform veiligheidsvoorschriften 22. Anderen ontwikkelen 23. Anderen steunen 24. Bezorgdheid tonen voor anderen 25. Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden 26. Instructies opvolgen 27. Werken conform Veiligheidsvoorschriften 1. Expertise delen 2. Werken conform voorgeschreven procedures 3. Afstemmen 4. Doelen en prioriteiten stellen 5. Grenzen stellen 6. Luisteren 7. Zichzelf kennen en laten zien 8. Vlot en bondig formuleren

-

-

-

Voert administratieve taken uit Houdt toezicht en begeleidt buiten het primaire proces Voert in PO en SO pedagogisch-verzorgende taken uit

Aansturen Plannen en organiseren Samenwerken en overleggen

Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg Stemt de werkzaamheden af Evalueert en rapporteert ervaringen en bevindingen

43

Leonardo Da Vinci 4.3.4 Structure of the onderwijs assistant occupation Kennisgebied

Kennis

Vaardigheden

Assisteren bij het uitvoeren van onderdelen van het primaire proces.

1. Ethisch handelen 2. Integer handelen 3. Verschillen tussen 4. mensen respecteren 5. Correct formuleren 6. Nauwkeurig en volledig 7. Rapporteren 8. Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden 9. Instructies opvolgen 10. Geschikte materialen en middelen kiezen 11. Werken conform voorgeschreven procedures 12. Beslissingen nemen 13. Instructies en aanwijzingen geven 14. Materialen en middelen doelmatig gebruiken 15. Werken conform veiligheidsvoorschriften 16.Coachen 17. Motiveren 18. Anderen ontwikkelen 19. Interesse tonen 20. Luisteren 21. Inleven in andermans gevoelens 22. Anderen steunen 23. Omgaan met onduidelijkheid en onzekerheid 24. Met diversiteit (tussen mensen) omgaan 25.Gevoelens onder controle houden 1. Goed zorgdragen voor materialen en middelen 2. Systematisch werken 3. Activiteiten plannen 4. Tijd indelen

-

Uitvoeren van taken rondom het primaire proces.

-

-

Observeert de werkwijze van leerlingen/deelnemers en rapporteert de bevindingen Bereidt de uitvoering van programmaonderdelen voor Assisteert bij de uitvoering van programmaonderdelen Begeleidt de leerlingen/deelnemers bij de uitvoering van programmaonderdelen

Voert werkzaamheden uit ten behoeve van het primaire proces Assisteert bij het organiseren van activiteiten Voert administratieve taken uit 44

Leonardo Da Vinci

Uitvoeren van organisatieen professiegebo nden taken.

5. Informatie achterhalen 6. Zichzelf actief beschikbaar stellen 7. Instructies opvolgen 8. Werken conform voorgeschreven procedures 9. Beslissingen nemen 10. Op eigen initiatief handelen 11. Uitoefenen van gezag 12. Motiveren 13. Interesse tonen 14. Luisteren 15. Inleven in andermans gevoelens 16. Ethisch handelen 17. Integer handelen 18. Verschillen tussen mensen respecteren 19. Omgaan met onduidelijkheid en onzekerheid 20. Met diversiteit (tussen mensen) omgaan 21. Werken conform veiligheidsvoorschriften 22. Anderen ontwikkelen 23. Anderen steunen 24. Bezorgdheid tonen voor anderen 25. Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden 26. Instructies opvolgen 27. Werken conform Veiligheidsvoorschriften 1. Expertise delen 2. Werken conform voorgeschreven procedures 3. Afstemmen 4. Doelen en prioriteiten stellen 5. Grenzen stellen 6. Luisteren 7. Zichzelf kennen en laten zien 8. Vlot en bondig formuleren

-

Houdt toezicht en begeleidt buiten het primaire proces Voert in PO en SO pedagogisch-verzorgende taken uit

-


-

45

Leonardo Da Vinci

4.3.5 Draw up of the learning outcomes Knowledge

Skills

Competences

1. Ethisch handelen 2. Integer handelen 3. Verschillen tussen mensen respecteren 4. Correct formuleren 5. Nauwkeurig en volledig 6. Rapporteren 7. Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden 8. Instructies opvolgen 9. Geschikte materialen en middelen kiezen 10. Werken conform voorgeschreven procedures 11. Beslissingen nemen 12. Instructies en aanwijzingen geven 13. Materialen en middelen doelmatig gebruiken 14. Werken conform veiligheidsvoorschriften 15. Coachen 16. Motiveren 17. Anderen ontwikkelen 18. Interesse tonen 19. Luisteren 20. Inleven in andermans gevoelens 21. Anderen steunen 22. Omgaan met onduidelijkheid en onzekerheid 23. Met diversiteit (tussen mensen) omgaan 24. Gevoelens onder controle houden 1. Goed zorgdragen voor materialen en middelen 2. Systematisch werken 3. Activiteiten plannen 4. Tijd indelen

-

Formuleren en rapporteren

-

Observeert de werkwijze van leerlingen/deelnemers en rapporteert de bevindingen Bereidt de uitvoering van programmaonderdelen voor Assisteert bij de uitvoering van programmaonderdelen Begeleidt de leerlingen/deelnemers bij de uitvoering van programmaonderdelen

Ethisch en integer handelen Vakdeskundigheid toepassen Instructies en procedures opvolgen Materialen en middelen inzetten Beslissen en activiteiten initiëren Met druk en tegenslag omgaan Omgaan met verandering en aanpassen Aandacht en begrip tonen Begeleiden Kwaliteit leveren Onderzoeken

-

Voert werkzaamheden uit ten behoeve van het primaire proces Assisteert bij het organiseren van activiteiten Voert administratieve taken uit

Plannen en organiseren Gedrevenheid en ambitie tonen

46

Leonardo Da Vinci 5. Informatie achterhalen 6. Zichzelf actief beschikbaar stellen 7. Instructies opvolgen 8. Werken conform voorgeschreven procedures 9. Beslissingen nemen 10. Op eigen initiatief handelen 11. Uitoefenen van gezag 12. Motiveren 13. Interesse tonen 14. Luisteren 15. Inleven in andermans gevoelens 16. Ethisch handelen 17. Integer handelen 18. Verschillen tussen mensen respecteren 19. Omgaan met onduidelijkheid en onzekerheid 20. Met diversiteit (tussen mensen) omgaan 21. Werken conform veiligheidsvoorschriften 22. Anderen ontwikkelen 23. Anderen steunen 24. Bezorgdheid tonen voor anderen 25. Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden 26. Instructies opvolgen 27.Werken conform Veiligheidsvoorschriften 1. Expertise delen 2. Werken conform voorgeschreven procedures 3. Afstemmen 4. Doelen en prioriteiten stellen 5. Grenzen stellen 6. Luisteren 7. Zichzelf kennen en laten zien 8. Vlot en bondig formuleren

-

Houdt toezicht en begeleidt buiten het primaire proces Voert in PO en SO pedagogisch-verzorgende taken uit

-


-

Aansturen Plannen en organiseren Samenwerken en overleggen

47

Leonardo Da Vinci

4.4 Omschrijving Verzorgende-IG Beroep Verzorgende-IG

Kennisgebied Bieden van zorg en ondersteuning op basis van het zorgplan Begeleiden van de zorgvrager(s) op basis van het zorgplan Uitvoeren van organisatieen professiegebonden taken

Knowledge area and learning outcomes: knowledge Voor de volgende aspecten worden specifieke vaardigheden besproken en ontwikkelt:  Bieden van zorg en ondersteuning op basis van het zorgplan;  Begeleiden van de zorgvrager(s) op basis van het zorgplan;  Uitvoeren van organisatieen professiegebonden taken.

48

Leonardo Da Vinci 4.4.1 Knowledge area and learning outcomes: skills Kerntaken en werkprocessen Kerntaken Bieden van zorg en ondersteuning op basis van het zorgplan

Werkprocessen 1. Stelt het zorgplan op 2. Ondersteunt bij persoonlijke basiszorg 3. Biedt palliatief-terminale zorg 4. Ondersteunt bij huishouden en wonen 5. Voert verpleegtechnische handelingen uit 6. Monitort de gezondheidstoestand op somatisch en psychosociaal gebied 7. Geeft voorlichting, advies en instructie 8. Hanteert crisissituaties en onvoorziene situaties 9. Verleent zorg en ondersteuning in één specifieke branche

Begeleiden van de zorgvrager(s) op basis van het zorgplan

1. Begeleidt een zorgvrager bij de zelfredzaamheid 2. Begeleidt een zorgvrager op psychosociaal gebied 3. Begeleidt een zorgvrager op sociaalmaatschappelijk gebied 4. Begeleidt een groep zorgvragers op sociaalmaatschappelijk gebied 5. Biedt begeleiding in één specifieke branche


1. Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep 2. Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg 3. Stemt de zorgverlening af 4. Evalueert de zorgverlening

49

Leonardo Da Vinci 4.4.2 Knowledge area and learning outcomes: competences Tijdens de opleiding Verkoper (MBO2) wordt aandacht besteed aan de volgende vaardigheden (competenties). Dit zijn de uiteindelijke algemene vaardigheden die je als verkoopmedewerker moet bezitten. Knowledge Area Bieden van zorg en ondersteuning op basis van het zorgplan

Competences Ondernemend en commercieel handelen Met druk en tegenslag omgaan Instructies en procedures opvolgen Op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ richten Onderzoeken Analyseren Materialen en middelen inzetten Vakdeskundigheid toepassen Formuleren en rapporteren Presenteren Overtuigen en beinvloeden Ethisch en integer handelen Samenwerken en overleggen Aandacht en begrip tonen Begeleiden Beslissen en activiteiten initieren


Omgaan met verandering en aanpassen Op de behoefte en de verwachtinggen van de ‘klant’ richten Vakdeskundigheid toepassen Relaties opbouwen en netwerken Ethisch en integer handelen Samenwerken en overleggen Aandacht en begrip tonen Begeleiden Leren Analyseren Vakdeskundigheid toepassen Formuleren en rapporteren Samenwerken en overleggen Aandacht en begrip tonen Aansturen


50

Leonardo Da Vinci 4.4.3 Full table of learning outcomes Knowledge area

Knowledge

Skills

Competences

Bieden van zorg en ondersteuning op basis van het zorgplan

1. Stelt het zorgplan op

-

EQF; level 3 Factual and theoretical knowledge in broad contexts within a field of work or study a range of cognitive and practical skills required to generate solutions to specific problems in a field of work or study exercise self-management within the guidelines of work or study contexts that are usually predictable, but are subject to change; supervise the routine work of others, taking some responsibility for the evaluation and improvement of work or study activities

2. Ondersteunt bij persoonlijke basiszorg

3. Biedt palliatief-terminale zorg

4. Ondersteunt bij huishouden en wonen

-

5. Voert verpleegtechnische handelingen uit 6. Monitort de gezondheidstoestand op somatisch en psychosociaal gebied 7. Geeft voorlichting, advies en instructie 8. Hanteert crisissituaties en -

Aandacht en begrip tonen Overtuigen en beinvloeden Formuleren en rapporteren Vakdeskundigheid toepassen Analyseren Etisch en integer handelen Vakdeskundigheid toepassen Op de behoeften en verwachtingen van ‘klant’ richten Samenwerken en overleggen Etisch en integer handelen Met druk en tegenslag omgaan Materialen en middelen inzetten Op de behoeften en verwachtingen van ‘klant’ richten Instructies en procedures opvolgen Vakdeskundigheid toepassen Materialen en middelen inzetten Instructies en procedures opvolgen Formuleren en rapporteren Onderzoeken Presenteren Materialen en middelen inzetten Beslissen en activiteiten initieren

Mate van zelfsturing De verantwoordelijkheid nemen voor de zorg van de klanten.

51

Leonardo Da Vinci onvoorziene situaties Begeleiden van de zorgvrager(s) op basis van het zorgplan


1. Begeleidt een zorgvrager bij de zelfredzaamheid 2. Begeleidt een zorgvrager op psychosociaal gebied 3. Begeleidt een zorgvrager op sociaalmaatschappelijk gebied 4. Begeleidt een groep zorgvragers op sociaalmaatschappelijk gebied 5. Biedt begeleiding in één specifieke branche 1. Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep 2. Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg 3. Stemt de zorgverlening af

4. Evalueert de zorgverlening

-

Instructies en procedures opvolgen Omgaan met druk en tegenslag Begeleiden Aandacht en begrip tonen Aandacht en begrip tonen

-

Relaties bouwen en netwerken Op de behoeften en verwachtingen van de klant richten Begeleiden Omgaan met verandering en aanpassen Aandacht en begrip tonen Relaties bouwen en netwerken Vakdeskundigheid toepassen Leren

-

Kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen Aansturen Samenwerken en overleggen Plannen en organiseren Omgaan met verandering en aanpassen Aandacht en begrip tonen Formuleren en rapporteren Analyseren

Persoonlijke competenties Up-to-date over de procedures binnen het werkveld.

Sociale competenties Inlevend, communicatief vaardig, gevoelig, hulpvaardig, geinteresseerd, behulpzaam.

Organisatiegerichte competenties Teamwork, gestructureerd te werk gaan en de procedures kennen en kunnen toepassen.

52

Leonardo Da Vinci 4.4.4 Structure of the verzorgende-IG occupation Knowledge area Bieden van zorg en ondersteuning op basis van het zorgplan

Knowledge 1. Stelt het zorgplan op

Skills - Aandacht en begrip tonen - Overtuigen en beinvloeden - Formuleren en rapporteren - Vakdeskundigheid toepassen - Analyseren 2. Ondersteunt bij persoonlijke - Etisch en integer handelen basiszorg - Vakdeskundigheid toepassen - Op de behoeften en verwachtingen van ‘klant’ richten 3. Biedt palliatief-terminale zorg - Samenwerken en overleggen - Etisch en integer handelen - Met druk en tegenslag omgaan 4. Ondersteunt bij huishouden en - Materialen en middelen inzetten wonen - Op de behoeften en verwachtingen van ‘klant’ richten - Instructies en procedures opvolgen 5. Voert verpleegtechnische - Vakdeskundigheid toepassen handelingen uit - Materialen en middelen inzetten - Instructies en procedures opvolgen 6. Monitort de gezondheidstoestand - Formuleren en rapporteren op somatisch en psychosociaal - Onderzoeken gebied 7. Geeft voorlichting, advies en - Presenteren instructie - Materialen en middelen inzetten 8. Hanteert crisissituaties en - Beslissen en activiteiten initieren onvoorziene situaties - Instructies en procedures opvolgen - Omgaan met druk en tegenslag

53

Leonardo Da Vinci



1. Begeleidt een zorgvrager bij de zelfredzaamheid

-

Begeleiden Aandacht en begrip tonen

2. Begeleidt een zorgvrager op psychosociaal gebied 3. Begeleidt een zorgvrager op sociaalmaatschappelijk gebied 4. Begeleidt een groep zorgvragers op sociaalmaatschappelijk gebied 5. Biedt begeleiding in één specifieke branche 1. Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep 2. Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg 3. Stemt de zorgverlening af

-

aandacht en begrip tonen

-

Relaties bouwen en netwerken Op de behoeften en verwachtingen van de klant richten Begeleiden Omgaan met verandering en aanpassen Aandacht en begrip tonen Relaties bouwen en netwerken Vakdeskundigheid toepassen Leren


Kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen Aansturen Samenwerken en overleggen Plannen en organiseren Omgaan met verandering en aanpassen Aandacht en begrip tonen Formuleren en rapporteren Analyseren

54

Leonardo Da Vinci 4.4.5 Draw up of the learning outcomes Knowledge 1. Stelt het zorgplan op

2. Ondersteunt bij persoonlijke basiszorg

3. Biedt palliatief-terminale zorg

4. Ondersteunt bij huishouden en wonen

5. Voert verpleegtechnische handelingen uit

6. Monitort de gezondheidstoestand op somatisch en psychosociaal gebied 7. Geeft voorlichting, advies en instructie 8. Hanteert crisissituaties en onvoorziene situaties

Skills - Aandacht en begrip tonen - Overtuigen en beinvloeden - Formuleren en rapporteren - Vakdeskundigheid toepassen - Analyseren - Etisch en integer handelen - Vakdeskundigheid toepassen - Op de behoeften en verwachtingen van ‘klant’ richten - Samenwerken en overleggen - Etisch en integer handelen - Met druk en tegenslag omgaan - Materialen en middelen inzetten - Op de behoeften en verwachtingen van ‘klant’ richten - Instructies en procedures opvolgen - Vakdeskundigheid toepassen - Materialen en middelen inzetten - Instructies en procedures opvolgen - Formuleren en rapporteren - Onderzoeken - Presenteren - Materialen en middelen inzetten - Beslissen en activiteiten initieren - Instructies en procedures opvolgen - Omgaan met druk en tegenslag

Competences EQF; level 3 Factual and theoretical knowledge in broad contexts within a field of work or study a range of cognitive and practical skills required to generate solutions to specific problems in a field of work or study exercise self-management within the guidelines of work or study contexts that are usually predictable, but are subject to change; supervise the routine work of others, taking some responsibility for the evaluation and improvement of work or study activities

Mate van zelfsturing De verantwoordelijkheid nemen voor de zorg van de klanten.

Persoonlijke competenties Up-to-date over de procedures binnen het werkveld.

55

Leonardo Da Vinci 1. Begeleidt een zorgvrager bij de zelfredzaamheid

2. Begeleidt een zorgvrager op psychosociaal gebied 3. Begeleidt een zorgvrager op sociaalmaatschappelijk gebied 4. Begeleidt een groep zorgvragers op sociaalmaatschappelijk gebied 5. Biedt begeleiding in één specifieke branche 1. Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep 2. Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg 3. Stemt de zorgverlening af


-

Begeleiden Aandacht en begrip tonen Aandacht en begrip tonen Relaties bouwen en netwerken Op de behoeften en verwachtingen van de klant richten Begeleiden Omgaan met verandering en aanpassen Aandacht en begrip tonen Relaties bouwen en netwerken Vakdeskundigheid toepassen Leren Kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen Aansturen Samenwerken en overleggen Plannen en organiseren Omgaan met verandering en aanpassen Aandacht en begrip tonen Formuleren en rapporteren Analyseren

Sociale competenties Inlevend, communicatief vaardig, gevoelig, hulpvaardig, geinteresseerd, behulpzaam.


56

Leonardo Da Vinci

4.5 Omschrijving Chauffeur goederenvervoer

Beroep

Kennisgebied

Chauffeur goederenvervoer

Vervoert lading; Laadt en lost goederen; Voert onderhoud uit; Handelt vervoersdocumenten af.

Knowledge area and learning outcomes: knowledge Voor de volgende aspecten worden specifieke vaardigheden besproken en ontwikkeld: Vervoert lading; Laadt en lost goederen; Voert onderhoud uit; Handelt vervoersdocumenten af.

57

Leonardo Da Vinci 4.5.1 Knowledge area and learning outcomes: skills Kerntaken en werkprocessen Kerntaak

Werkproces

Vervoert lading

1.Vervoert lading van en naar klanten 2. Krijgt werkinstructies van de planner 3. Gaat rijden met een vrachtwagen 4. Voert de dagelijkse controle van de vrachtwagen uit 5. Stelt de route samen en berekent de rij en -rusttijden 6. Past de rij en -rusttijdenregeling toe 7. Anticipeert op gedragingen van andere weggebruikers 8. Rijdt zuinig en veilig en beperkt de overmatige slijtage van voertuig en banden 9. Levert de goederen op tijd en onbeschadigd af

Laadt en lost goederen

1.Aan de hand van ladingsdocumenten laadt de chauffeur de vrachtwagen in de volgorde van het lossen 2. Telt de goederen en beoordeelt de staat van de verpakking 3. Bij onregelmatigheden worden er opmerkingen op de vrachtbrief geplaatst 4. Is verantwoordelijk voor het vastzetten van de lading en voor het aantal te vervoeren colli of de te vervoeren massa van de lading 5. Verantwoordelijk voor een juiste verdeling van de lading over het voertuig om overschrijding van de asdrukken te voorkomen 6. Voorkomen van diefstal van de lading tijdens de rit 7. Controleren van de lading tijdens de rit 8. Het lossen van goederen bij de klant 9. De klant laten tekenen voor de ontvangst van de goederen 10. Voorkomen van overschrijding van de asdruk door het verplaatsen van de resterende lading 1.Controleren en inspecteren van de vrachtwagen 2. Voert het dagelijkse onderhoud aan de vrachtwagen en de hulpmiddelen uit 3. Verricht kleine reparaties aan de vrachtwagen en de (laad/los) hulpmiddelen

Voert onderhoud uit

Handelt 1.Controleert de aanwezigheid en volledigheid van de persoonlijke lading, vervoersdocumenten voertuig- en douanedocumenten af 2. controleert de lading op schade en aantallen colli aan de hand van de vrachtbrief 3.Vult vrachtbrieven in 4. Vrachtwagenchauffeur controleert de gegevens op de douanedocumenten om vertraging bij douane kantoren in het buitenland te voorkomen 5. Na aflevering van de goederen, moet de vrachtbrief getekend worden door de afzender 6. Na het tekenen van de vrachtbrief is de chauffeur verantwoordelijk voor het aantal colli en voor beschadigingen van de lading, totdat de ontvanger de verantwoordelijkheid overneemt en de vrachtbrief aftekent

58

Leonardo Da Vinci 4.5.2 Knowledge area and learning outcomes: competences Tijdens de opleiding chauffeur goederenvervoer(MBO2) wordt aandacht besteed aan de volgende vaardigheden (competenties). Dit zijn de uiteindelijke algemene vaardigheden die je als chauffeur moet bezitten. Kennisgebied Competenties Vervoert lading

Professioneel verkeersgedrag Professioneel rijgedrag Bijhouden van vakkennis Het laden, lossen, stuwen en vastzetten van goederen in/uit de vrachtauto Uitvoeren van ritten Probleemoplossend handelen op de weg Klantvriendelijkheid Voertuigonderhoud Vervoersdocumenten afhandelen


Bijhouden van vakkennis Het laden, lossen, stuwen en vastzetten van goederen in/uit de vrachtauto Probleemoplossend handelen op de weg Klantvriendelijkheid Vervoersdocumenten afhandelen Verantwoordelijk handelen

Voert onderhoud uit

Bijhouden van vakkennis Uitvoeren van ritten Voertuigonderhoud Verantwoordelijk handelen

Handelt vervoersdocumenten af

Bijhouden van vakkennis Vervoersdocumenten afhandelen

59

Leonardo Da Vinci 4.5.3 Full table of learning outcomes Kennisgebied

Kennis

Vaardigheden

Competenties

Vervoert lading

1.Vervoert lading van en naar klanten 2. Krijgt werkinstructies van de planner 3. Gaat rijden met een vrachtwagen 4. Voert de dagelijkse controle van de vrachtwagen uit 5. Stelt de route samen en berekent de rij en rusttijden 6. Past de rij en -rusttijdenregeling toe 7. Anticipeert op gedragingen van andere weggebruikers 8. Rijdt zuinig en veilig en beperkt de overmatige slijtage van voertuig en banden 9. Levert de goederen op tijd en onbeschadigd af 1.Aan de hand van ladingsdocumenten laadt de chauffeur de vrachtwagen in de volgorde van het lossen 2. Telt de goederen en beoordeelt de staat van de verpakking 3. Bij onregelmatigheden worden er opmerkingen op de vrachtbrief geplaatst 4. Is verantwoordelijk voor het vastzetten van de lading en voor het aantal te vervoeren colli of de te vervoeren massa van de lading 5. Verantwoordelijk voor een juiste verdeling van de lading over het voertuig om overschrijding van de asdrukken te voorkomen

-

EQF; level 3 Kennis van feiten, grondslagen, processen en algemene concepten, in het werk of studieveld.


-

-

Professioneel verkeersgedrag Professioneel rijgedrag Bijhouden van vakkennis Het laden, lossen, stuwen en vastzetten van goederen in/uit de vrachtauto Uitvoeren van ritten Probleemoplossend handelen op de weg Klantvriendelijkheid Voertuigonderhoud Vervoersdocumenten afhandelen Bijhouden van vakkennis Het laden, lossen, stuwen en vastzetten van goederen in/uit de vrachtauto Probleemoplossend handelen op de weg Klantvriendelijkheid Vervoersdocumenten afhandelen Verantwoordelijk handelen

Mate van zelfsturing Verantwoordelijkheid nemen om taken in het werk of studie in stabiele omgevingen uit te voeren. Eigen gedrag aan omstandigheden aan te passen om problemen op te lossen.

Persoonlijke competenties Up-to-date over de producten/diensten die worden geleverd, kennis over de

60

Leonardo Da Vinci

Voert onderhoud uit

Handelt vervoersdocu menten af

6. Voorkomen van diefstal van de lading tijdens de rit 7. Controleren van de lading tijdens de rit 8. Het lossen van goederen bij de klant 9. De klant laten tekenen voor de ontvangst van de goederen 10. Voorkomen van overschrijding van de asdruk door het verplaatsen van de resterende lading. 1.Controleren en inspecteren van de vrachtwagen 2. Voert het dagelijkse onderhoud aan de vrachtwagen en de hulpmiddelen uit 3. Verricht kleine reparaties aan de vrachtwagen en de (laad/los) hulpmiddelen 1.Controleert de aanwezigheid en volledigheid van de persoonlijke lading, voertuig- en douanedocumenten 2. controleert de lading op schade en aantallen colli aan de hand van de vrachtbrief 3. Vult vrachtbrieven in 4. Vrachtwagenchauffeur controleert de gegevens op de douanedocumenten om vertraging bij douane kantoren in het buitenland te voorkomen 5. Na aflevering van de goederen, moet de vrachtbrief getekend worden door de afzender 6. Na het tekenen van de vrachtbrief is de chauffeur verantwoordelijk voor het aantal colli en voor beschadigingen van de lading, totdat de ontvanger de verantwoordelijkheid overneemt en de vrachtbrief aftekent.

technische hulmiddelen en de toepassing ervan.

Sociale competenties Inlevend, communicatief vaardig. -


-



61

Leonardo Da Vinci 4.5.4 Structure of the truck driver occupation Kennisgebied

Kennis

Vervoert lading

1.Vervoert lading van en naar klanten. 2. Krijgt werkinstructies van de planner. 3. Gaat rijden met een vrachtwagen. 4. Voert de dagelijkse controle van de vrachtwagen uit. 5. Stelt de route samen en berekent de rij en -rusttijden. 6. Past de rij en -rusttijdenregeling toe. 7. Anticipeert op gedragingen van andere weggebruikers. 8. Rijdt zuinig en veilig en beperkt de overmatige slijtage van voertuig en banden. 9. Levert de goederen op tijd en onbeschadigd af.

-

1.Aan de hand van ladingsdocumenten laadt de chauffeur de vrachtwagen in de volgorde van het lossen. 2. Telt de goederen en beoordeelt de staat van de verpakking. 3. Bij onregelmatigheden worden er opmerkingen op de vrachtbrief geplaatst. 4. Is verantwoordelijk voor het vastzetten van de lading en voor het aantal te vervoeren colli of de te vervoeren massa van de lading. 5. Verantwoordelijk voor een juiste verdeling van de lading over het voertuig om overschrijding van de asdrukken te voorkomen. 6. Voorkomen van diefstal van de lading tijdens de rit. 7. Controleren van de lading tijdens de rit. 8. Het lossen van goederen bij de klant. 9. De klant laten tekenen voor de ontvangst van de goederen. 10. Voorkomen van overschrijding van de asdruk door het verplaatsen van de resterende lading. 1.Controleren en inspecteren van de vrachtwagen

-


Voert onderhoud uit

Vaardigheden

-

Professioneel verkeersgedrag Professioneel rijgedrag Bijhouden van vakkennis Het laden, lossen, stuwen en vastzetten van goederen in/uit de vrachtauto Uitvoeren van ritten Probleemoplossend handelen onderweg Klantvriendelijkheid Voertuigonderhoud Vervoersdocumenten afhandelen

-


-

Bijhouden van vakkennis 62

Leonardo Da Vinci 2. Voert het dagelijkse onderhoud aan de vrachtwagen en de hulpmiddelen uit. 3. Verricht kleine reparaties aan de vrachtwagen en de (laad/los) hulpmiddelen. Handelt vervoersdocu menten af

1.Controleert de aanwezigheid en volledigheid van de persoonlijke lading, voertuig- en douanedocumenten. 2. controleert de lading op schade en aantallen colli aan de hand van de vrachtbrief. 3.Vult vrachtbrieven in. 4. Vrachtwagenchauffeur controleert de gegevens op de douanedocumenten om vertraging bij douane kantoren in het buitenland te voorkomen. 5. Na aflevering van de goederen, moet de vrachtbrief getekend worden door de afzender. 6. Na het tekenen van de vrachtbrief is de chauffeur verantwoordelijk voor het aantal colli en voor beschadigingen van de lading, totdat de ontvanger de verantwoordelijkheid overneemt en de vrachtbrief aftekent.

-

Uitvoeren van ritten Voertuigonderhoud Verantwoordelijk handelen Bijhouden van vakkennis Vervoersdocumenten afhandelen

63

Leonardo Da Vinci 4.5.5 Draw up of the learning outcomes Knowledge 1.Vervoert lading van en naar klanten. 2. Krijgt werkinstructies van de planner. 3. Gaat rijden met een vrachtwagen. 4. Voert de dagelijkse controle van de vrachtwagen uit. 5. Stelt de route samen en berekent de rij en rusttijden. 6. Past de rij en -rusttijdenregeling toe. 7. Anticipeert op gedragingen van andere weggebruikers. 8. Rijdt zuinig en veilig en beperkt de overmatige slijtage van voertuig en banden. 9. Levert de goederen op tijd en onbeschadigd af. 1.Aan de hand van ladingsdocumenten laadt de chauffeur de vrachtwagen in de volgorde van het lossen. 2. Telt de goederen en beoordeelt de staat van de verpakking. 3. Bij onregelmatigheden worden er opmerkingen op de vrachtbrief geplaatst. 4. Is verantwoordelijk voor het vastzetten van de lading en voor het aantal te vervoeren colli of de te vervoeren massa van de lading. 5. Verantwoordelijk voor een juiste verdeling van de lading over het voertuig om overschrijding van de

Skills -

-

Professioneel verkeersgedrag Professioneel rijgedrag Bijhouden van vakkennis Het laden, lossen, stuwen en vastzetten van goederen in/uit de vrachtauto Uitvoeren van ritten Probleemoplossend handelen op de weg Klantvriendelijkheid Voertuigonderhoud Vervoersdocumenten afhandelen


Competences EQF; level 3 Kennis van feiten, grondslagen, processen en algemene concepten, in het werk of studieveld.

Mate van zelfsturing Verantwoordelijkheid nemen om taken in het werk of studie in stabiele omgevingen uit te voeren. Eigen gedrag aan omstandigheden aan te passen om problemen op te lossen.

Persoonlijke competenties Up-to-date over de producten/diensten die worden geleverd, kennis over de technische hulmiddelen en de toepassing ervan.

64

Leonardo Da Vinci asdrukken te voorkomen. 6. Voorkomen van diefstal van de lading tijdens de rit. 7. Controleren van de lading tijdens de rit. 8. Het lossen van goederen bij de klant. 9. De klant laten tekenen voor de ontvangst van de goederen. 10. Voorkomen van overschrijding van de asdruk door het verplaatsen van de resterende lading. 1.Controleren en inspecteren van de vrachtwagen 2. Voert het dagelijkse onderhoud aan de vrachtwagen en de hulpmiddelen uit. 3. Verricht kleine reparaties aan de vrachtwagen en de (laad/los) hulpmiddelen. 1.Controleert de aanwezigheid en volledigheid van de persoonlijke lading, voertuig- en douanedocumenten. 2. controleert de lading op schade en aantallen colli aan de hand van de vrachtbrief. 3.Vult vrachtbrieven in. 4. Vrachtwagenchauffeur controleert de gegevens op de douanedocumenten om vertraging bij douane kantoren in het buitenland te voorkomen. 5. Na aflevering van de goederen, moet de vrachtbrief getekend worden door de afzender. 6. Na het tekenen van de vrachtbrief is de chauffeur verantwoordelijk voor het aantal colli en voor beschadigingen van de lading, totdat de ontvanger de verantwoordelijkheid overneemt en de vrachtbrief aftekent.

Sociale competenties Inlevend, communicatief vaardig.

-


-



65

Leonardo Da Vinci

5. Summary and conclusions Arbeidsmarkt De werkgelegenheid op de Nederlandse arbeidsmarkt daalt. Toch zijn er een aantal sectoren waar men nog steeds een groei waarneemt. De deelsector telecom (vervoer en telecom) heeft binnen de economie veel kansen. De handel heeft op het moment geen goede vooruitzichten. In de diensten sector wordt door zowel bedrijven als consumenten veel bezuinigd. Echter in zorg en onderwijsgebieden blijft de werkgelegenheid tot zover gelijk. Door de vergrijzing in Nederland komen er echter ook nog steeds banen vrij, wat weer een positief punt is in de krimpende arbeidsmarkt. Het opleidingsniveau is echter steeds hoger, waardoor veel middelbare beroepsfuncties blijven liggen. Er zijn dus te veel hoger opgeleiden en te weinig middelbaar opgeleiden om voor een goede verdeling op de arbeidsmarkt te zorgen. Beroepsbevolking en werklozen De krapte indicator ligt gemiddeld tussen de 0.34 en de 0.39. Uit onderzoek, door het UWVwerkbedrijf, is door middel van de krapte indicator gebleken dat er op dit moment in Nederland sprake is van een ruime arbeidsmarkt. Leven Lang Leren mogelijkheden in Nederland. Leonardo Da Vinci is een onderdeel van het Europese subsidieprogramma een leven lang leren. Leonardo da Vinci stimuleert een leven lang leren, bevordert het opdoen van kennis, vaardigheden en bekwaamheden voor een actief burgerschap en een goede inzetbaarheid op de arbeidsmarkt. Daarnaast subsidieert Leonardo Da Vinci internationale projecten voor beroepsonderwijs op MBO niveau. De ambitie is dat leven lang leren aldus bijdraagt aan de oplossing van drie basisvraagstukken op de arbeidsmarkt: - Tekorten aan vaklui op niveau mbo-3 en mbo-4; - Tekorten aan specialisten/kenniswerkers op hoger niveau; - Verbetering kwalificaties van laagopgeleiden en mensen zonder startkwalificatie. Concrete mogelijkheden wat leven lang leren in Nederland betreft zijn de volgende: - Associate Degree trajecten voor MBO’ers en werkenden; - Werken en leren; - Stage in het buitenland; - Stage in Nederland; - Erkenning van eerder Verworven Competenties – trajecten. Beroepsonderwijs en Training (VET) situatie in de economische sectoren. Het centraal bureau voor de statistiek (CBS) verdeeld de economie in de volgende sectoren. Primaire sector In de primaire sector is het aantal geslaagden in de landbouw voor mannen en vrouwen tezamen 4166 (BOL 2008/ 2009) en 3823 (BBL 2008/ 2009).

66

Leonardo Da Vinci Secundaire sector In de secundaire sector is het aantal geslaagden in de techniek voor mannen en vrouwen tezamen 17633 (BOL 2008/ 2009) en 22109 (BBL 2008/ 2009). Tertiaire sector In de tertiaire sector is het aantal geslaagden in de economie voor mannen en vrouwen tezamen 32900 (BOL 2008/ 2009) en 14569 (BBL 2008/ 2009). Quartaire sector In de quartaire sector is het aantal geslaagden in de zorg voor mannen en vrouwen tezamen 30810 (BOL 2008/ 2009) en 14364 (BBL 2008/ 2009). In 2009 zijn er in verhouding tot 2008 meer MBO studenten bijgekomen. Nationale instituties en regels voor Leven Lang Leren in Nederland. De nationale instituties die betrokken en belanghebbenden zijn bij het Leven Lang Leren programma in Nederland zijn o.a. de volgende: - De Onderwijsraad; - MBO raad, AOC raad; - Nationale Agentschap Leven Lang Leren (NaLLL); - Brancheorganisaties; - Onderwijsinstellingen; - Nederlands instituut voor onderwijs en onderzoek (Neth-ER); - Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OC&W); - Ministerie van Economische Zaken (EZ); - Netherlands Laboratory for Lifelong Learning (NeLLL); - Commissie Bakker; - Gemeenten,UWV werkbedrijf. Regels voor leven lang leren: Competenties zijn hier gedefinieerd als een combinatie van kennis, vaardigheden. Sleutel competenties zijn die competenties die elk individu nodig heeft voor zijn zelfontplooiing en ontwikkeling, actief burgerschap, sociale integratie en werkgelegenheid. 1. Communicatie in moedertaal 2. Communicatie in vreemde taal 3. Wiskundige competentie en basiscompetenties op het gebied van wetenschap en technologie 4. Digitale competentie 5. Leren om te leren 6. Sociale en burgerschapscompetenties 7. Initiatief in ondernemerschap Verder regels die betrekking hebben op het Leven Lang Leren zijn o.a.: - Leerplicht; - CAO desbetreffende sector; - Europese wetgeving; - Nederlandse wetgeving. 67

Leonardo Da Vinci Huidige situatie NQF en SQF in Nederland Het middelbaar beroepsonderwijs biedt verschillende opleidingen in verschillende sectoren aan; zorg & welzijn, techniek, economie en landbouw. Binnen deze sectoren zijn er verschillen in niveaus van de opleiding. Denk aan niveau 1 (eenvoudig uitvoerend werk) t/m niveau 4 (volledig zelfstandig uivoerend werk). Binnen het MBO zijn twee verschillende leerwegen, namelijk de beroepsopleidende leerweg (BOL) en de beroepsbegeleidende leerweg (BBL). Het verschil is dat leerlingen van een BBL opleiding met een arbeidsovereenkomst in een leerbedrijf werken en één dag in de week naar school voor de theoretische onderbouwing. Leerlingen van de BOL leerweg gaan voltijd naar school. In een kwalificatiedossier staat wat een leerling moet kennen en kunnen voor een bepaalde opleiding. Zo’n dossier wordt opgesteld door een kenniscentra die bij de desbetreffende opleiding hoort. Deze kenniscentra zijn erg belangrijk voor middelbare scholen, omdat deze scholen aan de hand van een kwalificatiedossier de opleiding indelen. Zonder kenniscentra zouden er geen goede richtlijnen zijn voor de vele verschillende opleidingen in Nederland. Kwalificatie-eisen NQF en SQF Het NQF in Nederland zorgt voor het nationaal waarderen van diploma’s in het beroepsonderwijs. Men biedt zorg voor het opzetten van een kwalificatiedossier waar de volgende drie Europees vastgestelde kwalificaties in staan beschreven: - Kennis; - Vaardigheden en; - Competenties . Deze kwalificaties zullen per niveau gekwalificeerd moeten worden. Het NQF zorgt ervoor dat het EQF op de hoogte blijft van de criteria. Het MBO werkt in de beschrijving van de nieuwe competentiegerichte kwalificatiestructuur met de volgende begrippen:  rol en verantwoordelijkheid: rol, verantwoordelijkheid en zelfstandigheid;  complexiteit: aard van het werk, aard van de benodigde kennis en vaardigheden. Bij het SQF draait het om één specifieke branche, binnen een specifieke sector, die kwalificatie-eisen stelt aan de toekomstige werknemers. Aangezien de behoeften van de arbeidsmarkt zijn veranderd, hebben de Europese economische sectoren al langer behoefte aan een hogere arbeidsmobiliteit. Door het verwezenlijken van deze afstemming zal de flexibiliteit van werknemers op de arbeidsmarkt flink toenemen en naar verwachting zal ook de arbeidsmobiliteit worden vergroot. Vocational Education & Training Het VET moet zorgen voor transparantie, vergelijkbaarheid, accumulatie en de overdracht van leeruitkomsten die in verschillende contexten zijn opgedaan in de verschillende lidstaten. Het systeem moet deelnemers vanuit zowel het beroepsonderwijs en de volwasseneneducatie in staat stellen om leerresultaten te legaliseren ongeacht de manier waarop of waar deze zijn behaald.

68

Leonardo Da Vinci Kwalificatiedossiers Om te zorgen dat de normen voor het middelbaar beroepsonderwijs nageleefd worden, is het van belang per beroepsgroep een kwalificatiedossiers op te stellen. In een kwalificatiedossier staat de beroepsbeschrijving van beroepen die delen gemeenschappelijk hebben. Kerntaken, werkprocessen en competenties vormen samen die beroepsbeschrijving in een kwalificatiedossier. De kerntaken bestaan uit werkprocessen. Bij elk werkproces is aangegeven welke competenties voor de uitvoering hiervan nodig zijn. De volgende instanties zijn betrokken bij het totstand komen van de kwalificatiedossier: - Ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschap; - Samenwerkende kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven onderhouden van de dossiers; - COLO; - Het coordinatiepunt; - Inspectie van het onderwijs. Aangezien de arbeidsmarkt enige eisen stelt aan potentiële werknemers worden er voor de verschillende opleidingen kwalificatiedossiers opgesteld. Hierin is te lezen wat het diploma werkelijk inhoudt en welke kennis en vaardigheden de potentiële werknemers zich hiervoor hebben moeten toe-eigenen. Medewerker schoonmaak Het beroep medewerker schoonmaak is een MBO niveau 3 vakopleiding. De gediplomeerde kan na het afronden van deze opleiding aan de slag bij een schoonmaakbedrijf. Algemeen Het beroep medewerker schoonmaak is een uitstroom mogelijkheid van de opleiding schoonmaak en glazenwassen. De medewerker schoonmaak reinigt interieur, sanitair en/of vloeren door middel van handmatige en/of machinale reiniging. Hij past bij het schoonmaken de traditionele of microvezel methode toe. Doorstroom mogelijkheden en ontwikkeling Na het afronden van de opleiding tot medewerker schoonmaak zijn er geen doorstroom mogelijkheden meer mogelijk. Dit is het hoogst haalbare niveau. Er blijven zich wel nieuwe methodes ontwikkelen binnen de schoonmaakbranche. Het is van belang deze ontwikkelingen te volgen en er kennis van de nemen zodat het gebruikt kan worden. Verkoopmedewerker Het beroep verkoopmedewerker is een MBO niveau 2 basisberoepsopleiding. De gediplomeerde kan na het afronden van deze opleiding aan de slag als verkoopmedewerker bij een Midden Kader Bedrijf, Groot Winkel Bedrijf of Food- en non-food sector. Algemeen De werkzaamheden van een verkoper richten zich op het ontvangen van goederen, slaat goederen op, vult vaste artikelpresentaties aan, bouwt tijdelijke presentaties op en verzorgt de winkel en/of de opslagruimte. 69

Leonardo Da Vinci

Doorstroom mogelijkheden en ontwikkeling Een gediplomeerde verkoopmedewerker kan doorstromen naar niveau 3 Verkoopspecialist. Het is nodig voor dit beroep jezelf te blijven ontwikkelen. Denk aan betaalsystemen die veranderen en het is vaak mogelijk naar verloop van tijd een hogere functie te bemachtigen Onderwijsassistent Het beroep onderwijsassistent is een MBO niveau 4 middenkader- en specialistenopleiding. De gediplomeerde kan werkzaam zijn als assistent in het primair & speciaal onderwijs, het voortgezet onderwijs & de Brede School en Voor- en Vroegschoolse Educatie en in kinderopvang/buitenschoolse opvang, hoewel het in de beroepscompetentieprofiel niet is opgenomen als beroepscontext. Algemeen De werkzaamheden van de onderwijsassistent richten zich op het uitvoeren van taken rondom het primaire proces en het assisteren bij taken binnen het primaire proces, waarbij in een specifieke beroepscontext een geprofileerde keuze binnen de taakgebieden gemaakt kan worden. Binnen de werkzaamheden is aandacht voor ICT-taken. Doorstroom mogelijkheden en ontwikkeling Een gediplomeerd onderwijsassistent die leraar wil worden kan doorstromen naar het HBO. Denk hierbij aan de PABO of lerarenopleiding. Voor de kans op een succesvolle schoolloopbaan op de PABO is het van groot belang dat de onderwijsassistent zich voldoende voorbereid op het gewenste startniveau van taal en rekenen. Gezien de te verwachten tekorten op de onderwijsarbeidsmarkt, zullen er krachtige impulsen komen voor verticale mobiliteit in de onderwijs beroeps kolom. De doorgaande professionele ontwikkeling is en blijft van groot belang. Verzorgende IG Het beroep verzorgende IG is een MBO niveau 3 middenkader- en specialistenopleiding. De gediplomeerde kan werkzaam zijn in gehandicaptenzorg, verpleeg-en verzorgingshuizen, thuiszorg, geestelijke gezondheidszorg en kraamzorg . Algemeen Er wordt een grote vakbekwaamheid van de werknemer gevraagd. Denk aan het opstellen van het plan van aanpak voor cliënten, het begeleiden van de cliënten en het uitvoeren van de organisatieen professiegebonden taken. Ook moet de werknemer vakbekwaam zijn. Door het werken met mensen vraagt deze beroepgroep sociaal ingestelde personen. Doorstroom mogelijkheden en ontwikkeling Een gediplomeerd verzorgende IG heeft de mogelijkheid door te stromen naar MBO niveau 4 Verpleegkundige. Het is voor dit beroep nodig om kennis, vaardigheden en bevoegdheden veelvuldig te vernieuwen, omdat er veel ontwikkelingen zijn op het gebied van gezondheidszorg door steeds groter wordende kennis van de samenleving.

70

Leonardo Da Vinci Chauffeurgoederenvervoer Het beroep chauffeurgoederenvervoer is een MBO niveau 2 basisberoepsopleiding. De gediplomeerde kan werkzaam zijn bij verschillende bedrijven die goederen vervoeren. Algemeen De chauffeur moet minimaal in het bezig zijn van de rijbewijzen C en D. Ook moet men vakbekwaam zijn. De algemene functie is producten vervoeren, de vrachtwagen onderhouden om ervoor te zorgen dat de producten tijdig, veilig en op een efficiënter manier de juiste bestemming bereiken. Doorstroom mogelijkheden en ontwikkeling Een gediplomeerd chauffeurgoederenvervoer heeft de mogelijkheid door te stromen naar MBO niveau 3 Planner Wegtransport. Het is in dit beroep nodig om kennis, vaardigheden en bevoegdheden veelvuldig te vernieuwen, omdat er veel ontwikkelingen zijn op het gebied van de transportmiddelen en de laaden losmiddelen zijn. De chauffeur goederenvervoer krijgt te maken met verdergaande technologische ontwikkelingen op het gebied van de transportmiddelen en de laaden losmiddelen (bijvoorbeeld kranen, LZV, automatische versnellingsbakken).

71

Leonardo Da Vinci

6. Bronnenlijst Literatuur  CWI (2008). CWI Arbeidsprognose 2008-2013. Amsterdam: CWI.  Zwegers, J. (2004). Een markt voor arbeid. In J. Zwegers, Organisatie en Arbeidsmarkt (p. 28 t/m 31). Alphen aan den Rijn: Kluwer.  Zwegers, J. (2004). Inleiding. In J. Zwegers, Organisatie en Arbeidsmarkt (p. 11 t/m 17). Alphen aan den Rijn: Kluwer.

Websites chapters 1 and 2 

 

   



  

UWV werkbedrijf (2010). UWV WERKbedrijf Arbeidsmarktprognose 2010 – 2011. http://www.ar beidsmarktbrabant.nl/html/doc.aspx?id=%7B2B31BDF2-6F27-4EF8-9318DE8242B57A93%7D&t=application/pdf&f=%20arbeidsmarktprognos%2020102015%20UWV_007579.pdf UWV werkbedrijf (2009). Nieuwsflits Arbeidsmarkt. https://www.werk.nl/pucs/groups/public/documents/document/wdo_008099.pdf. Centraal Bureau voor de Statistiek (2010): Beroepsbevolking; behaalde onderwijs naar herkomst geslacht en leeftijd. http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=71822NED&D1=01&D2=0&D3=0&D4=0-4&D5=a&D6=0&D7=0,4-8&HD=1006231524&HDR=T,G2,G1,G5,G6&STB=G4,G3 Raad Voor Werk en Inkomen (2008): Een open en flexibele infrastructuur voor Leven Lang Leren. www.rvwi.nl/CmsData/File/2008/Leven_lang_leren_feb_08_DEF.pdf Onderwijsraad (2010): Een leven lang leren. http://www.onderwijsraad.nl/dossiers/een-leven-lang-leren Rijksoverheid (2010): Beroepsonderwijs. http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/beroepsonderwijs Centraal Bureau voor de Statistiek (2010): Mbo; geslaagden naar leeftijd. http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=71826ned&D1=0,8&D2=0-1,45&D3=0-4,16&D4=a&D5=0-1,7,13,19,25,31-34&D6=0&D7=17-18&VW=T Centraal Bureau voor de Statistiek (2010): 40-wijkenaanpak; outcomemonitor.

http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=71718ned&D1=119,132,1 45-147,151-153,157-159,163-165,169-171,175-177,192-194,198-200,204-206,213221,225-227,234-251,253-255,259-260,263,265,271&D2=0-1,87-88,90,92&D3=14&VW=T MBO raad (2009): www.mboraad.nl EUR-Lex (2006): Official journal of the of the European Union. http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2006:394:0010:0018:en:PDF Leonardo da Vinci (2010). Leonardo newsflash.

www.leonardodavinci.nl/vault_public/cms/?ID=1952 

Nederlands- Vlaamse accreditatieorganisatie (2003-2010): Nederlands Kwalificatieraamwerk Hoger Onderwijs. www.nvao.net/download.php?id=610

72

Leonardo Da Vinci            



  

Kenteq, Kennis- en adviescentrum voor technische vakmanschap (2010): Kwalificatiedossier MBO. http://www.kenteq.nl/portal.html. Colo (2009): Samenwerkende kenniscentra voor beroepsonderwijs en het bedrijfsleven. http://www.colo.nl/samenwerkende-kenniscentra.html. Kenniscentrum handel (2010): Project NQF SQF zet stappen in Ede. http://www.kchandel.nl/Nieuws/Pages/ProjectNQFSQFzetstappeninEde.aspx. ROC (2010): Kenniscentra. http://www.roc.nl/default.php?fr=kenniscentra Wikipedia (2010): Middelbaar Beroeps Onderwijs. http://nl.wikipedia.org/wiki/Middelbaar_beroepsonderwijs. Kenniscentrum PMLF (2010): Leeswijzer kwalificatiedossiers laboratoriumtechniek. http://www.pmlf.nl/PMLF/LeeswijzerLaboratoriumtechniek.pdf. Colo (2009). Samenwerkende kenniscentra voor beroepsonderwijs en het bedrijfsleven. Adressen kenniscentra. http://www.colo.nl/adressen-samenwerkende-kenniscentra.html. MBO raad (2009): Internationalisering: Europa. http://www.mboraad.nl/?dossier/57192/Internationalisering+Europa.aspx Leido (2010): MBO 2010: doorstromen en elkaar verstaan. http://www.leido.nl/publicaties/documents/MBO2010_competentiesmbohbo.pdf EUR-Lex (2008): Official Journal of the European Union. http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=oj:c:2008:111:0001:0007:en:pdf Neth-er (2009): Sectoraal kwalificatiekader in de informatie- en communicatietechnologie. http://www.neth-er.eu/SiteCollectionDocuments/Scriptie_DEF_REV_MW_19092009.doc Rijksoverheid (2010): Wat zijn de toelatingseisen voor het middelbaar beroepsonderwijs (MBO)? http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/vragen-enantwoorden/wat-zijn-de-toelatingseisen-voor-het-middelbaar-beroepsonderwijs-mbo.html Rijksoverheid (2010): Met welke diploma’s kan ik naar het hoger onderwijs? http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/vragen-en-antwoorden/met-welkediploma-s-kan-ik-naar-het-hoger-onderwijs-ho.html#anker-nadere-vooropleidingseisenvoor-toelating-tot-hoger-onderwijs Kwalificaties MBO (2010): Chauffeur goederenvervoer. http://prod.pub.kwalificatiesmbo.nl/DossierDetails.aspx Coördinatiepunt (2010): Toetsproces kwalificatiedossiers. http://www.coordinatiepunt.nl/toetsproces.html Colo (2009): http://www.colo.nl/

Bronnen medewerker schoonmaak  Resolution Concerning Updating ISCO (2008): ISCO-08 Structure, Group Titles and Codes. http://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/docs/resol08.pdf  Savantis (2010/2011): Kwalificatiedossier schoonmaak en glazenwassen. http://www.savantis.nl/attachments/Savantis/2_Onderwijsinformatie/3_Kwalificatiedossiers /KD/kdsmk1011/KD%20Schoonmaak%20en%20Glazenwassen%202010-2011.pdf  Europese commissie (2010): List of NACE codes. http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/index/nace_all.html

73

Leonardo Da Vinci 

  

Icares en EurOccupation (2010): Voorman of voorvrouw schoonmaak. http://eurocc.icares.com/groupsearch/profession_explanation.html?pk=21205&group_pk=1 0003&subgroup_pk=20027 UWV WERK bedrijf (2010): De competentieatlas: industrieel schoonmaker. http://www.competentieatlas.nl/cluster.asp?beroep_cd=4000000259 Calibris (2010): Vergelijking Assistent Schoonmaak (AKA) met Zorghulp http://www.calibris.nl/attartikel.php?guid=34513a86-ff52-11de-af56-000c299e1a48 MBO 2010 Marktplaats (2009): Onderzoek naar transparante niveau-aanduiding MBO. http://www.marktplaatsmbo.nl/bronnen/details/24,2355/onderzoek-naar-transparanteniveau-aanduiding-mbo

Bronnen verkoopmedewerker  Bedrijfshogeschool (2007): Exameneisen NIMA Marketing-A, module A1 en A2. http://www.bedrijfshogeschool.com/assets/files/pdf/Exameneisen%20NIMA%20MarketingA%20vanaf%202008.pdf  Da Vinci (2010): Opleiding Verkoper Kwalificatieniveau MBO-2. http://www.davinci.nl/site/media/documenten/BBL%20Maatwerk/Verkoper.pdf  Education and Culture DG & CEDEFOP (2007): European Inventory on validation of informal and non-formal learning. http://www.ecotec.com/europeaninventory/publications/inventory/casestudies/2008/NL.pdf  European Commission (2010): Statistical Classification of Economic Activities in the European Community, Rev. 2 (NACE Rev. 2). http://ec.europa.eu/eurostat/ramon/nomenclatures/index.cfm?TargetUrl=LST_NOM_DTL&StrNo m=NACE_REV2&StrLanguageCode=EN&IntPcKey=18510944&StrLayoutCode=HIERARCHIC  Hoofdbedrijfschap Detailhandel (2010): Verkoper. http://www.hbd.nl/websites/hbd/files/Onderwijs%2FCompetentieprofielen%2FVerkoper.pdf  International Labour Organization (ILO) (2004): ISCO-08 Structure and preliminary correspondence with ISCO-88. http://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/isco08/index.htm  Kenniscentrum Handel & Innovam Groep (2010): Landelijke kwalificaties MBO Verkoper. http://www.kchandel.nl/kch/Beroepskwalificaties/kwalificatiedossiers-handel-20102011/Documents/Verkoper%20-%202010-2011.pdf  Kenniscentrum handel (2010): Verkoper. http://www.kchandel.nl/kch/Beroepkwalificaties/kwalificatiedossiers-handel-20102011/Pages/Verkoper.aspx  SZW (2005): Reinforcing Learning & Working Action programme 2005-2007. http://project.lerenenwerken.nl/html/documenten/ReinforcingLearning&Working.pdf Bronnen onderwijsassistant  Kwalificaties MBO (2010): Onderwijsassistent.  http://prod.pub.kwalificatiesmbo.nl/DossierDetails.aspx  Calibris (2010): Kwalificatiedossiers 2010-2011. http://www.calibris.nl/onderwijs/artikel.php?guid=02a94664-283c-11df-8e98-000c299e1a48

74

Leonardo Da Vinci  

International Labour Organization (2010): International Standard Classification of Occupations. http://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/index.htm Social security (2010): ISCO codes. https://www.socialsecurity.be/portail/glossaires/bijlagen.nsf/f1d30856730fb9d6c1256ba600 44674a/42881182f9b9866dc1256b6f003323d2/$FILE/AN2001-3-1Nl18.pdf

Bronnen verzorgende-IG  Kwalificaties MBO (2010): Verzorgende IG. http://prod.pub.kwalificatiesmbo.nl/DossierDetails.aspx  International Labour Organization (2007): Resolution Concerning Updating the International Standard Classification of Occupations. http://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/docs/resol08.pdf  Ellis publications (2008): List of NACE codes. http://www.ellispub.com/eclo/help/nace.htm Bronnen chauffeur goederenvervoer:  Kenniscentra VTL (2004): Chauffeur goederenvervoer. http://www.vtl.nl/uploads/pdf/bcp/Chauffeur_Goederenvervoer.pdf  Internatiol labour organisation (2004): Alfabetische index van beroepstitels. http://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/isco88/alpha.htm  Mbo 2010 marktplaats (2009): Niveau MBO. Een analyse van niveau-aanduidingen in de kwalificatiestructuur van het mbo. http://www.marktplaatsmbo.nl/bronnen/details/24,2355/niveau-mbo  De belastingdienst (2010). Lijst NACE codes. http://download.belastingdienst.nl/belastingdienst/docs/bedrijfsactiviteiten_nace_codes_ob 4111b1ed.pdf  Landelijke kwalificaties MBO (2010). Chauffeur goederenvervoer. http://prod.pub.kwalificatiesmbo.nl/Tonen.aspx?did=410

75

Leonardo Da Vinci

7. Annexes 7.1 Annex 1. Concept of learning outcomes: Knowledge, Skills and Competences In the task of describing and writing learning outcomes (knowledge, skills and competencies) EQFSPREAD project seeks a common lexicon, using the following references: the principles of the European Qualifications Framework (EQF), verbs of action identified in Bloom's Taxonomy (cognitive domain) and the dictionary of skills Hay McBer, recommended by the OIT / Cinterfor. Description of knowledge. According to the terminology of MEC, knowledge means the outcome of the assimilation of information through learning. Knowledge is the body of facts, principles, theories and practices that is related to a field of work or study. In the context of the European Qualifications Framework, knowledge is described as theoretical and/or factual. For the description of knowledge in the EQF-SPREAD project we have used action verbs within the fields of knowledge, comprehension and of the analysis of the situations. 





The field of knowledge implies the specific facts, the way of dealing withsituations and problems. It means knowledge of the universal and specificabstractions in a particular field of knowledge. It refers to remember information and to recognize ideas, symbols, definitions, etc. The most commonly used verbs are: to define, to find, to describe, etc. The field of comprehension concerns the simplest aspect of understanding, which is to capture the direct sense of a communication or a phenomenon. Comprehension means understanding what is learned, show what has been learned, which is demonstrated when information is presented differently, is transformed, looking for connections, is associated to another fact, etc. The most suitable verbs are: to determine, to change, to draw conclusions, to recognize, etc. The field of the analysis involves dividing a whole into its parts and the perception of the same in relation to the whole. The analysis includes the knowledge of the elements, their connections, etc. It means that the employee sorts, distinguishes and relates structures or evidences of a fact. He asks questions, makes hypothesis, breaks down the whole into its parts, etc. The most appropriate verbs are: to analyze, to inspect, to examine, to discover, to prove, to relate, etc.

Description of skills. According to the terminology of EQF, skills means the ability to apply knowledge and use know-how to complete tasks and solve problems. In the context of the European Qualifications Framework, skills are described as cognitive (involving the use of logical, intuitive and creative thinking) or practical (involving manual dexterity and the use of methods, materials, tools and instruments). Fort the description of skills in the EQF-SPREAD Project we have used action verbs within the fields of implementation, synthesis and evaluation: 

The field of implementation of knowledge involves the interaction of general principles to specific cases learned by the employee. In this context it is assumed that a worker may use 76

Leonardo Da Vinci





and apply the knowledge learned in different contexts of use. The most common verbs are: to use, to implement, to solve, etc. The field of synthesis regards to the verification of elements that form a whole. The employee is able to decompose the whole into its parts and be able to solve problems using the acquired knowledge. The most common verbs are: to organize, to plan, to propose, to elaborate, to design, etc. The field of evaluation includes a critical attitude towards the facts and is usually related to judgments relating to internal and external evidence. The verbs used are: to evaluate, to review, to verify, to decide, etc.

Description of competences. The definition of EQF identifies competence as the proven ability to use knowledge, skills and personal, social and/or methodological abilities, in work or study situations and in professional and personal development. In the context of the European Qualifications Framework, competence is described in terms of responsibility and autonomy”. Nowadays companies are working in changing environments, within organizations with a net structure, with high level of qualification workers and in high qualified equipements. Organizations must be able to innovate, learn and provide creative and inteligent solutions to each problem. This has caused that the Human Resources departments are looking for solutions to management and personal motivation problems. In EQF-Spread we are proposing to use the following categories to describe the learning outcomes: competences. Autonomy level2 in the performance of the activity. - No autonomy. Competence in a reduced group of relatively simple working activities related to normalized processes. - Autonomous within the limits. Competence in a group of well-determined professional activities with the capacity to use particular instruments and techniques concerning, mainly, an execution activity, which can be autonomous within the limits of the above-mentioned techniques. - Autonomous: responsibility and coordination. Competence in a group of professional activities which require the command of different techniques and can be executed in an autonomous way. It involves responsibility on the coordination and supervision of technical and specialized work. - Great autonomy to define projects. Competence in a wide group of complex professional activities performed in a great variety of contexts which require to combine technical, scientific, economic or organizational variables to plan actions, or to define or develop projects, processes, products or services. - Great personal autonomy: execution and evaluation. Competence in a wide group of professional activities of great complexity performed in different contexts, often unpredictable, which imply to plan actions or to conceive products, processes or services.

77

Leonardo Da Vinci Personal competences3. - Communication in mother tongue: listening, reading, writing and speaking. - Communication in foreign language. - Mathematics competence and key competences in science and technologies. - Digital competence: key competences in ICT. - Ability of learning to learn. - Social and civil competences. - Sense of initiative and entrepreneurship. - Cultural expression. Social competences. - Customer Service Orientation. - Developing Self and Others. - Impact and Influence. - Initiative. - Interpersonal Understanding. - Interpersonal Understanding. - Self-Confidence. - Teamwork and Collaboration. Organizative competences. - Analytical Thinking. - Conceptual Thinking. - Concern for Order. - Flexibility/Adaptability. - Organizational Awareness. - Sets and Works to Meet Challenging Goals. - Team Leadership. - Teamwork and Collaboration.

78

Leonardo Da Vinci

7.2 Annex 2. Dictionary of competences Autonomy level4 in the performance of the activity. - No autonomy. Competence in a reduced group of relatively simple working activities related to normalized processes, in which the theoretical knowledge and practical capacities involved are limited. - Autonomous within the limits Competence in a group of well-determined professional activities with the capacity to use particular instruments and techniques concerning, mainly, an execution activity, which can be autonomous within the limits of the above-mentioned techniques. It requires knowledge on the technical and scientific fundamentals of the activity concerned and capacity for the comprehension and the application of the process. - Autonomous: responsibility and coordination Competence in a group of professional activities which require the command of different techniques and can be executed in an autonomous way. It involves responsibility on the coordination and supervision of technical and specialized work. It demands the understanding of the technical and scientific fundamentals of the activities concerned as well as the assessment of the factors in the process and the assessment of the economic repercussions. - Great autonomy to define projects. Competence in a wide group of complex professional activities performed in a great variety of contexts which require to combine technical, scientific, economic or organizational variables to plan actions, or to define or develop projects, processes, products or services. - Great personal autonomy: execution and evaluation. Competence in a wide group of professional activities of great complexity performed in different contexts, often unpredictable, which imply to plan actions or to conceive products, processes or services. Great personal autonomy. Frequent responsibility on the assignment of resources and on the analysis, diagnosis, design, planning, execution and assessment. Personal competences Communication in mother tongue: listening, reading, writing and speaking: Communication in the mother tongue is the ability to express and interpret concepts, thoughts, feelings, facts and opinions in both oral and written form (listening, speaking, reading and writing), and to interact linguistically in an appropriate and creative way in a full range of societal and cultural contexts; in education and training, work, home and leisure. Communication in foreign languages. Communication in foreign languages broadly shares the main skill dimensions of communication in the mother tongue: it is based on the ability to understand, express and interpret concepts, thoughts, feelings, facts and opinions in both oral and written form (listening, speaking, reading and writing) in an appropriate range of societal and cultural contexts (in education and training, work, home and leisure) according to one's wants or needs. Communication in foreign languages also calls for skills such as mediation and intercultural understanding. An 79

Leonardo Da Vinci individual's level of proficiency will vary between the four dimensions (listening, speaking, reading and writing) and between the different languages, and according to that individual's social and cultural background, environment, needs and/or interests. Mathematics competence and key competences in science and technologies A. Mathematical competence is the ability to develop and apply mathematical thinking in order to solve a range of problems in everyday situations. Building on a sound mastery of numeracy, the emphasis is on process and activity, as well as knowledge. Mathematical competence involves, to different degrees, the ability and willingness to use mathematical modes of thought (logical and spatial thinking) and presentation (formulas, models, constructs, graphs, charts). B. Competence in science refers to the ability and willingness to use the body of knowledge and methodology employed to explain the natural world, in order to identify questions and to draw evidence-based conclusions. Competence in technology is viewed as the application of that knowledge and methodology in response to perceived human wants or needs. Competence in science and technology involves an understanding of the changes caused by human activity and responsibility as an individual citizen. Digital competence: key competences in ICT. Digital competence involves the confident and critical use of Information Society Technology (IST) for work, leisure and communication. It is underpinned by basic skills in ICT: the use of computers to retrieve, assess, store, produce, present and exchange information, and to communicate and participate in collaborative networks via the Internet. Ability of learning to learn. ‘Learning to learn’ is the ability to pursue and persist in learning, to organise one's own learning, including through effective management of time and information, both individually and in groups. This competence includes awareness of one's learning process and needs, identifying available opportunities, and the ability to overcome obstacles in order to learn successfully. This competence means gaining, processing and assimilating new knowledge and skills as well as seeking and making use of guidance. Learning to learn engages learners to build on prior learning and life experiences in order to use and apply knowledge and skills in a variety of contexts: at home, at work, in education and training. Motivation and confidence are crucial to an individual's competence. Social and civil competences. These include personal, interpersonal and intercultural competence and cover all forms of behaviour that equip individuals to participate in an effective and constructive way in social and working life, and particularly in increasingly diverse societies, and to resolve conflict where necessary. Civic competence equips individuals to fully participate in civic life, based on knowledge of social and political concepts and structures and a commitment to active and democratic participation. Sense of initiative and entrepreneurship. Sense of initiative and entrepreneurship refers to an individual's ability to turn ideas into action. It includes creativity, innovation and risk-taking, as well as the ability to plan and manage projects in order to achieve objectives. This supports individuals, not only in their everyday lives at home and in society, but also in the workplace in being aware of the context of their work and being able to seize opportunities, and is a foundation for more specific 80

Leonardo Da Vinci skills and knowledge needed by those establishing or contributing to social or commercial activity. This should include awareness of ethical values and promote good governance. Cultural expression. Appreciation of the importance of the creative expression of ideas, experiences and emotions in a range of media, including music, performing arts, literature, and the visual arts. Social competences Customer Service Orientation. To focus one’s efforts on discovering and meeting the customer’s needs. This includes being able to develop trust in all relationships and add to the level of trust in the university or System. Customers include, but are not limited to internal and external associates, peers, colleagues, community members, students, faculty, external agencies or anyone that the person is trying to help. Developing Self and Others. This is reflected in one’s efforts to grow and apply one’s expertise/knowledge (and a genuine interest in helping others do so) within and across specialized technical/functional areas. It includes taking initiative to keep up-todate with key changes in higher education and process/technical trends and acquiring the knowledge and skills that will contribute to making the unit’s operation an industry benchmark. Impact and Influence. This implies an intention to persuade, convince, influence, or impress others (individuals or groups) in order to get them to go along with or to support the speaker’s agenda. The key is to understand others, since Impact and Influence is based on the desire to have a specific impact or effect on others where the person has his or her own agenda, a specific type of impression to make, or a course of action that he or she wants the others to adopt. Initiative. This refers to the identification of a problem, obstacle or opportunity and taking action in light of this identification to address current or future problems or opportunities. Initiative should be seen in the context of proactively doing things and not simply thinking about future actions. The time frame of this scale moves from addressing current situations to acting on future opportunities or problems. Interpersonal Understanding. This means wanting to understand other people. It is the ability to accurately hear and understand the unspoken or partly expressed thoughts, feelings, and concerns of others. It measures increasing complexity and depth of understanding of others and may include cross-cultural sensitivity. Self-Confidence. A belief in one’s own capacity to accomplish a task and select an effective approach to a task or problem. This includes confidence in one’s ability as expressed in increasingly challenging circumstances and confidence in one’s decisions or opinions. Teamwork and Collaboration The intention to work cooperatively with others, to be a part of a team, to work together, as opposed to working separately or competitively. Teamwork and Collaboration may only be considered when the subject is a member of a group of people functioning

81

Leonardo Da Vinci as a team, generally where he or she is not the leader. “Team” is broadly defined as any task or process-oriented group of individuals. Organisation competences Analytical Thinking. To understand a situation, issue, problem, etc., by breaking it into smaller pieces, or tracing the implications of a situation in a step-by-step way. Analytical Thinking includes organizing the parts of a problem, situation, etc., in a systematic way; making systematic comparisons of different features or aspects; setting priorities on a rational basis; and identifying time sequences, causal relationships, or if-then relationships. Conceptual Thinking. The ability to identify patterns or connections between situations that are not obviously related, and to identify key or underlying issues in complex situations. It includes using creative, conceptual, or inductive reasoning. Concern for Order. To reflect an underlying drive to reduce uncertainty in the surrounding environment. It is expressed in such forms as monitoring and checking work or information, insisting on clarity of roles and functions, etc. Flexibility/Adaptability. The ability to adapt to and work effectively within a variety of situations, and with various individuals or groups. Flexibility/Adaptability entails understanding and appreciating different and opposing perspectives on an issue, adapting one’s approach as the requirements of a situation change, and changing or easily accepting changes in one’s own organization or job requirements. Organizational Awareness. This is the ability to understand and learn the power relationships in one’s own organization or in other organizations. This includes the ability to identify the real decision makers; the individuals who can influence them; and to predict how new events or situations will affect individuals and groups within the university or System. Sets and Works to Meet Challenging Goals. “Challenging” means it is a definite, but not unrealistic or impossible. Refers to specific measures of baseline performance compared with better performance at a later point in time. May include setting out to achieve a unique standard. Team Leadership The intention of taking a role as leader of a team or other group. It implies a desire to lead others. Team Leadership is generally, but certainly not always, shown from a position of formal authority. The “team” here should be understood broadly as any group in which the person takes on a leadership role, including the university or System as a whole.

82

Da Vinci Project. Lifelong Learning. Ritske Jan Merkus

Recommend Documents