CULTUUR ANTWERPEN 2011

GEÏNTEGREERD WERKINGSVERSLAG

CULTUUR ANTWERPEN 2011

“De kwaliteit van het nu bewerken is de hoogste vorm van kunst” (Thoreau)

Cultuurcentra Bibliotheken Districten

INHOUD

Algemene inleiding 3 Hoofdstuk 1: in de stad 5 1. Schets van een integratietraject 5 2. Naar een organogram 6 3. Mensen, middelen en gebouwen 12 4. Thematische aanpak 2011 18 Hoofdstuk 2: in de vzw’s 23 1. Inleiding 23 2. Per district 23 Hoofdstuk 3: in de cultuurcentra en culturele ontmoetingscentra 53 1. Facilitair voor de Antwerpse cultuurcentra 53 2. Thematische aanpak 53 3. De centra leggen accenten 56 Hoofdstuk 4: in de bibliotheken 65 1. Uitdaging voor de bibliotheek 65 2. Belangrijke doelstellingen 2011 66 3. Bibliotheeknetwerk legt accenten 69 Hoofdstuk 5: in de districten 75 1. Het netwerk cultuurantennes 75 2. Districten leggen accenten 75 Bijlagen 84 1. Rapportering gegevensregistratie cultuurcentra 84 2. Locatieoverzicht Bibliotheken, Cultuurcentra en 93 Cultuurantennes - Bibliotheken 93 - Cultuurcentra 96 - Cultuurantennes 98 Colofon: Tekstcoördinatie: Astrid Thoné en Inge Ceuppens Eindverantwoordelijke: Karel Hermans Foto: Jan Pandelaers Lay-out: Peter Verdonck v.u. Karel Hermans Depotnummer: D/2012/0306/125

ALGEMENE INLEIDING “De kwaliteit van het nu bewerken is de hoogste vorm van kunst” (Thoreau) “Tussen gisteren en morgen ligt alleen maar het nu. Je eigen hartslag. Nu, nu, nu, nu, nu. Zou je daar strafregels van kunnen maken? En hoeveel moet je er dan schrijven tot het besef doordringt, actie en gedrag het overnemen van wat je zo makkelijk gezegd krijgt – pluk de dag – maar zo moeilijk in praktijk brengt?” (Roel Verniers, Moederkeszalf – column van 3/08/2011) Het klinkt als een antwoord op de uitspraak van Thoreau die we als motto meegaven aan het actieplan 2011. Op donderdag 22 september overleed Roel Verniers aan de gevolgen van slokdarmkanker. Sindsdien schrijf ik elke avond trouw en vol overtuiging mijn regels, nu, nu, nu, nu, nu. Velen volgden zijn strijd via zijn columns in De Morgen of op zijn facebookpagina. Ondertussen groeide deze uit tot een soort gedenkplek. Maar ook zonder die pagina – Roel is een ijkpunt geworden – een moment waar ik af en toe graag naartoe surf. Wat is er verder nog gedenkwaardig aan 2011? De nieuwe regering, de bankencrisis, de opmars van de sociale media, de besparingen in de cultuursector in Nederland (èn nog erger in Groot Brittannië),…. Maar we gokken er toch op dat de opening van het MAS als voornaamste wapenfeit van 2011 in de geschiedenisboeken zal opgenomen worden. Het was, van al het bovengenoemde, trouwens het enige wat min of meer gepland was voor 2011. 2011 blaakte van ambitie. Naast het MAS was er AEYC2011 – Antwerpen als Europese culturele jongerenhoofdstad. AEYC2011 werd ook voor de cultuurwerking in 2011 één van de centrale thema’s waarop een geïntegreerde werking zou uitgebouwd worden. Die geïntegreerde werking krijgt meer en meer vorm; er tekent zich een nieuwe organisatie af. Over de voortgang hiervan vindt u het verslag in het eerste hoofdstuk van dit rapport. In hoofdstuk 2 leest u over de acties die in elk district door de verschillende partners samen gepland werden vanuit de vzw lokaal cultuurbeleid. In steeds meer districten wordt de vzw als het instrument gezien voor alle partners van het lokaal cultuurbeleid. Cultuurcentra en bibliotheken stonden voor grote uitdagingen en hadden behoorlijk steile ambities geformuleerd in het actieplan 2011. In hoofdstukken 3 en 4 wordt respectievelijk voor de cultuurcentra en de bibliotheken beschreven wat ze van hun plannen waarmaakten. 3

Hoe de bibliotheken bijvoorbeeld de sluiting van de buurtbibliotheken opvingen en hoe ze erin slaagden om meer dan 80.000 bibliotheekkaarten om te zetten in A kaarten. In het laatste hoofdstuk ligt de focus op de accenten die elk district aan zijn cultuurverhaal gaf. Een heel divers verhaal, maar vooral het verhaal van de eigenheid van elk district. Deze diversiteit en tegelijkertijd de eigenheid van elk district namen we als uitgangspunt voor de opmaak van het actieplan 2012.

4

HOOFDSTUK 1: IN DE STAD 1.Schets van een integratietraject Vanuit de districten... Een verslag begint met het goede nieuws: - Op 18 september 2011 opende UiThuis Hoboken zijn deuren. - In Berendrecht Zandvliet Lillo werd gekozen voor de uitbouw van een vrijetijdscentrum gebaseerd op een samenwerking tussen cultuur en jeugd. De jeugdconsulent werd aangesteld als vrijetijdscoördinator en wordt ook projectleider voor het nieuw te bouwen vrijetijdscentrum. - In Ekeren worden de medewerkers van het cultuurcentrum en van de cultuurantenne ondergebracht in één team. Ze staan onder leiding van de coördinator cultuur (directeur cultuurcentrum) en worden aangestuurd door de bestuurscoördinator van het district. In de praktijk wordt er in alle districten geëxperimenteerd met verschillende formules om de geïntegreerde werking een vorm te geven die past bij de specifieke noden van het district. Tussen stad en de vzw lokaal cultuurbeleid werden in 2011 geen nieuwe samenwerkingsovereenkomsten of uitbreidingen van de bestaande overeenkomst afgesloten. De vzw’s, nemen formeel, alleen het beheer waar van de werking van het cultuurcentrum. Het idee om van de vzw’s een sterke hefboom te maken voor de geïntegreerde cultuurwerking in het district – waarbij alle partners betrokken zijn – wordt vooral onderzocht en besproken tussen de partners in de dagelijkse werking buiten die vzw. In veel districten is er een grote nood en behoefte aan concrete afspraken over samenwerking en aan geruststellende praktijkvoorbeelden. Die moeten op termijn zorgen voor meer vertrouwen. Om zo te kunnen overgaan tot een formeel engagement tussen de verschillende partners. Zonder deze geruststellende praktijk is er onvoldoende vertrouwen om de uitvoering van een districtscultuurbeleid toe te vertrouwen aan de vzw lokaal cultuurbeleid. In Berchem en Wilrijk werd de samenwerkingsovereenkomst met de vzw wel uitgebreid. De geïntegreerde werking wordt dan ook elk jaar sterker. Terwijl 5

het ontbreken van zo’n overeenkomst in de andere districten, niet meteen betekent dat er geen samenwerking is tussen de verschillende partners in het district. Dit blijkt duidelijk uit de volgende hoofdstukken in dit verslag.

… naar een stedelijke context Een nieuw feit is de ondersteuning van de erfgoedwerking in de districten. Eind 2011 besliste de stadom een deel van de Vlaamse convenantmiddelen (erfgoed) voor Antwerpen, ter beschikking te stellen van de districten. Het district bepaalt zelf welke projecten of werkingen worden ondersteund. De middelen hiervoor worden – via een overeenkomst – overgedragen aan de vzw lokaal cultuurbeleid van het district. De structuur van de nieuwe organisatie werd in 2011 verder uitgebouwd. De verantwoordelijken van de drie netwerken – bibliotheken, cultuurcentra en cultuurantennes – vormen op stedelijk niveau, de staf cultuur. Ze werken samen met en onder leiding van de cultuurbeleidscoördinator. Samen sturen ze de drie werkingen aan. Ook in de districten startten teams cultuur bestaande uit de verantwoordelijken van de drie werkingen. Zij stellen samen het geïntegreerde actieplan op voor het district en geven gezamenlijk vorm aan de cultuurwerking in het district. Eén van hen wordt aangesteld als coördinator van het team en deze wordt mee in matrix aangestuurd door de districtscoördinator. Zo wordt in de praktijk het district mee betrokken bij de werking van zowel bibliotheek als cultuurcentrum, naast de specifieke districtswerking van de cultuurantenne. Hiervoor wordt een nieuwe dienstverleningsovereenkomst (DVO) afgesloten tussen de stedelijke bedrijven cultuur, sport en jeugd en districts- en loketwerking. De algemene principes van de teamwerking worden vastgelegd in een eerste algemeen deel van de DVO. In een tweede, specifiek deel wordt dan de concrete werking in het district beschreven. Er wordt afgesproken dat elk district voor eind 2012 ook dit tweede specifieke deel over de concrete werking in het district heeft opgesteld en goedgekeurd. Ten slotte is de optimalisatie van het personeelsbestand goed afgerond, dankzij de sterke gezamenlijke aansturing en opvolging.

2. Naar een organogram Vertrekken vanuit inhoud Zoals aangekondigd hebben we in 2011 enerzijds ingezet op de ondersteuning van de eigen werking van elk van de drie partners en anderzijds ook op het versterken van de gemeenschappelijkheid ervan. 6

Op zoek naar gelijkenissen? Vertrekkend van de gelijk gestemde opdrachten die het decreet lokaal cultuurbeleid heeft benoemd, brachten we bij de opmaak van het huidige cultuurbeleidsplan in 2007 alle werkzaamheden van de verschillende partners al onder in twee strategische doelstellingen. Deze werden in de opeenvolgende actieplannen uitgewerkt: “Cultuur in Antwerpen is – een recht – van iedereen: iedere Antwerpenaar heeft toegang tot actuele kennis-, informatie-, ontmoetings- en culturele voorzieningen met bijzondere aandacht voor dienstverlening op maat.” (CS03) “Cultuur in Antwerpen is – een recht – van iedereen: er is een nog betere toegankelijkheid, communicatie en spreiding van culturele activiteiten over de hele stad.” (CS04) In 2011 legden we voornamelijk de focus op het actualiseren en scherp stellen van de gezamenlijke missie: we willen cultuur voor zo veel mogelijk mensen zo dicht mogelijk bij mensen brengen. Onze gezamenlijke opdracht is het organiseren van een kwaliteitsvolle culturele dienstverlening. Want elke Antwerpenaar heeft hier recht op en het moet ook voor elke Antwerpenaar toegankelijk zijn. Dat betekent dat we dus niet in de eerste plaats vanuit onze organisatie, ons aanbod of ons product denken, maar wel dat we onze werking ontwikkelen op maat van ‘de klant’, afgestemd op de Antwerpenaar. Op zoek naar verschillen? Vervolgens maakten we in 2011 verder werk van het verfijnen van de bijdrage van elk van de partners aan deze gemeenschappelijke missie. Telkens vertrekkend vanuit de eigen specifieke opdracht en expertise. Elk van de netwerken legde een aantal reflectiemomenten vast in de loop van het jaar. Hier werd de eigen werking grondig geanalyseerd baserend op een aantal kernthema’s: - Het bibliotheeknetwerk wijdde een tweedaagse aan informatiebemiddeling in al zijn aspecten. - De cultuurcentra maakten een grondige analyse van hun ‘gebruikersprofielen’ tijdens hun tweedaagse. Aan de hand van deze profielen toetsten ze de relevantie van hun werking aan de realiteit van de stedelijke context. - De cultuurantennes bogen zich tijdens hun tweedaagse over hun taak als aanspreekpunt in de context van een extreem diverse stedelijke samenleving. 7

Kiezen voor het volledige netwerk van cultuur Bepaal het veld van integratie, geef ruimte aan verschil en spiegel deze terreinen stedelijk en lokaal. De thema’s waar rond in 2011 geïntegreerd is gewerkt: diversiteit, scholenwerking, gemeenschapsvorming, erfgoed, communicatie, vrijwilligerswerking en Antwerpen Europese jongerenhoofdstad (AEYC2011). In de volgende hoofdstukken komen de resultaten van de samenwerking rond deze thema’s uitgebreid aan bod. Bij het opstellen van het actieplan beschouwden we deze thema’s in de eerste plaats als structureel bindende elementen van een geïntegreerde werking. Maar in de praktijk bleek het toch veel minder het geval. Er werd zeer terecht gekeken op welk niveau – district of stad – de uitwerking van de vooropgestelde thema’s best werd opgenomen. In de meeste gevallen werd de uitwerking van concrete projecten aan teams in de districten toevertrouwd. Stedelijk werden vooral enkele belangrijke infrastructuurprojecten opgenomen, Hoboken, BeZaLi, Ekeren en ook de nieuwe bibliotheek in Wilrijk. Er werd ook werk gemaakt van het uitwerken van een visie rond geïntegreerde cultuurcommunicatie en er werd ook een begin gemaakt van een geïntegreerd verhaal rond klantenrelaties. Versterk de lokale werking in de districten, behoud een stedelijke blik. Clustering van expertise. In 2011 experimenteerden we met het systeem van horizontale verantwoordelijkheden over heel het netwerk van bibliotheken, cultuurcentra en cultuurantennes. Dit experiment omvatte een aantal thema’s waarop we geïntegreerd inzetten. Dus: gemeenschapsvorming, diversiteit, communicatie, scholenwerking, vrijwilligers, erfgoed en AEYC2011. Een verslag van de resultaten vindt u terug in de volgende hoofdstukken. Hou centraal wat niet gedecentraliseerd kan worden en probeer dat te versterken. - In 2011 werd verder gebouwd aan een inhoudelijk sterk collectiebeheer van de bibliotheken. Naar aanleiding van de sluiting van de buurtbibliotheken werd sterk ingezet op de uitbouw van extra dienstverlening. 8

Ook de klantendienst was een belangrijk aandachtspunt in 2011. Dit wordt ook in de toekomst een prioriteit om voor heel het netwerk uit te bouwen. - In 2011 werden bijzondere inspanningen gedaan om de instap van Antwerpen in het Provinciaal Bibliotheek Systeem te activeren. De Antwerpse openbare bibliotheken zullen zich, als grootste bibliotheek van Vlaanderen, ook in de toekomst blijvend engageren om in dit netwerk een zeer actieve rol op te nemen. Vzw als hefboom In 2011: - kreeg de vzw lokaal cultuurbeleid Deurne een budget van 72.000 € toegekend voor heel het netwerk, met het oog op het versterken van evenementen als Jeugdboekenweek, Kinder- en Jeugdjury, bibliotheekweek, Gedichtendag, Literaire Jongeren Cafés,… - integreerde de werking van Permeke als site in de vzw lokaal cultuurbeleid Antwerpen. Permeke ontwikkelt een culturele werking te vergelijken met CO Nova, COStA en CC Luchtbal samen met alle huidige bewoners van de site: bibliotheek Permeke, de diensten van Samen Leven en Districts- en Loketwerking, OpSinjoren, CAS vzw, Behoud de Begeerte vzw en Antwerpen Averechts. - maakten alle districten afspraken over de werking rond de stedelijke thema’s van integratie: diversiteit, scholenwerking, gemeenschapsvorming, erfgoed, communicatie, vrijwilligerswerking en AEYC2011. - werden geen nieuwe samenwerkingsovereenkomsten afgesloten. - besliste het college principieel om 80.000 € te verdelen over de verschillende districten. Met de bedoeling dit over te dragen aan de vzw’s lokaal cultuurbeleid ter ondersteuning van de lokale erfgoedwerking. - is de verwachte aanpassing van het gemeentedecreet niet gebeurd, zodat er nog steeds geen vzw lokaal cultuurbeleid voor het district Borgerhout is opgericht.

9

Uitgetekend Organogram stad

Cultuurbeleidscoördinator

District B

District A

Coördinator BIB

bib

bib

Coach cultuurantennes

ca

ca

Coördinator cultuurcentra

cc

cc

Enz.

Organogram district

Districtscoördinator districtsbibliothecaris

cultuurantenne

Coördinator cultuur

cultuurantenne

Coördinator cultuur Stedelijk coördinator

Directeur cc

cultuurteam

cultuurteam District

Stad

10

Voor het realiseren van de geïntegreerde werking werd in 2011 een netwerkorganisatievorm ontwikkeld op basis van volgende principes: - We vertrekken van drie partijen met elk een eigen organisatievorm; - De drie partijen hebben één gemeenschappelijk doel: cultuur is een recht van iedereen; - Eén netwerkorganisatie verbindt de drie partners; - Basis is een celstructuur met in elke cel een vertegenwoordiger van de drie partners; - Het organogram regelt de relatie tussen stad en districten. Op basis van het organisatiemodel wordt in elk district een organogram opgemaakt. Op basis daarvan worden afspraken gemaakt over de werking van het team cultuur in het district en over coördinatie en aansturing. Zowel organogram als afspraken worden opgenomen in het specifieke districtsluik van de nieuwe dienstverleningsovereenkomst tussen cultuur, sport en jeugd en districts- en loketwerking. In 2011 was er geen ruimte voor een verdere uitbouw van een stedelijk kenniscentrum. We hebben vooral ingezet op het versterken van de aansturing van de nieuwe organisatie: het uitbouwen van een directie cultuur (de staf cultuur) en van sterke ondersteunende diensten (infrastructuur, HR, financiën en ICT). In 2011 was er vooral veel verandering: het vertrek van personeelsleden, langdurig ziekte, een lange periode van bevallingsverlof, het overlijden van Roel Verniers. Er was maar weinig tijd of ruimte voor de geplande begeleiding van het veranderingsproces rond de integratie. We sloten het jaar af met een helder uitgangspunt voor een performante en scherpe organisatievorm. Deze verbindt een efficiënte back office aan een sterk uitgebouwde operationele geïntegreerde werking in de districten. Voor 2012 wordt de doelstelling hernomen voor het ontwikkelen van een performante organisatievorm waarin elke medewerker zijn plaats heeft en zich goed voelt. Waarin hij/zij zich bovendien geprikkeld weet om de ambitieuze doelstellingen van het geïntegreerde beleid mee te realiseren.

11

3. Mensen, middelen en gebouwen Human Resources: verslag acties 2011 Aanwervingen 2011 en ontwikkeling 2011 was het grote jaar van de besparingen. Er werden keuzes gemaakt met oog op personeelsbesparingen en een efficiënt en competent personeelskader. Bij persoonsinvulling keken we naar cultuur in het geheel. Daar waar nodig zetten we personeel in. Er werd niet 1 op 1 vervangen, maar vanaf nu worden de noden van de verschillende cultuurafdelingen in kaart gebracht. Op basis van deze ‘mapping’ maken we duidelijke keuzes wat betreft de invulling ervan. Binnen de bibliotheken werd er ter aanloop van een derde BIBbus gekozen om deze afdeling te versterken met: - BIBbus chauffeur (D1) - BIBbus deskundige pedagogiek (B1) - BIBbus assistent (Gesco C1) Ook opleidingen werden voorbereid en uitgewerkt voor de bibliotheekmedewerkers. Uitgebreide opleidingen rond infobemiddeling worden uitgerold in 2012. Met deze opleidingen zal er een onderscheid gemaakt worden tussen basiskennis en meer gespecialiseerde kennis op het vlak van informatievaardigheden, opleidingen rond klantvriendelijk werken, opleidingen leidinggeven, coaching nieuwe leidinggevende,… Bij de cultuurcentra stond in 2011 de professionalisering en loopbaanpaden van de technische ploeg centraal. In 2010 werd de functie van leidinggevende podiumtechnieken opgewaardeerd naar het niveau van deskundige cultuurfunctionaris. In 2011 werd een intern examen technisch vakspecialist georganiseerd (C1). Naar opleiding toe werd er een vaktechnische opleiding uitgeschreven voor technici op maat van de Antwerpse cultuurcentra. In 2010 kregen zij reeds modules als EHBO, hef- & tiltechnieken en omgaan met een hoogtewerker. In 2011 werd er verder gegaan met een opleiding rond rigging, trekkenwanden en elektriciteit. De uitrol van de loopbaanpaden en functieomschrijvingen loopt verder in 2012. 12

In 2010 besteedden we aandacht aan het ontwikkelen en opvolgen van volgende competenties: - Veranderingsbereidheid, - Samenwerken, - Klantgerichtheid, - Kostenbewustzijn, - Plannen en organiseren (leidinggevenden), - Vaktechnische kwaliteiten van de technici. In 2011 legden we de aandacht op twee belangrijke punten: begeleiding en ondersteuning van de afdelingen om de leidinggevende(n) te helpen deze competenties verder te ontwikkelen. We hebben ook ingepikt op actuele thema’s: - Participatiebeleid met nadruk op diversiteit (zie thematische aanpak): Een meer divers personeelsbeleid. - Verhoogde inzet sociale tewerkstelling: Actief onderzoeken waar we het personeelsbestand kunnen aanvullen of welke functies we kunnen invullen met sociale tewerkstelling. Op lokaal vlak werden er ook eigen initiatieven genomen: - Subsidiedossiers zoals de cultuurtoeleiders in 5 cultuurcentra. Dit tewerkstellingsproject behaalt zijn vooropgesteld doel: een netwerk van jongeren opbouwen in de wijken en districten, om samen met hen het jongerenaanbod van de CC’s te vergroten en te diversifiëren. Van jongerenevenementen zoals Boom Boom Pow in CC Berchem of dansguerillia’s op Linkeroever, tot structurele jongeren adviesraden in CO Nova en CC Deurne – elk huis zet in op een rijk gamma van projecten. Daarnaast krijgen de cultuurtoeleiders tijd en ruimte om te studeren, diploma’s te halen en hun positie op de (culturele) arbeidsmarkt te versterken.

Financiën: verslag acties 2011 Stedelijke begroting 2011 – Cultuurcentra Gewone begroting Energiekosten € 277.648,84 Schoonmaak € 531.070,57 Technische contracten € 81.590,37 Communicatie (taak werd opgenomen via vzw’s LCB) € 0,00 13

Buitengewone begroting (cf. deel infrastructuur voor detail) Masterplannen € 130.430,20 Aanpassingswerken aan gebouwen € 520.000,00 Aankoop meubilair € 21.150,84 Aankoop technisch materiaal € 61.646,40 Toelagen aan Antwerpse cultuurcentra via vzw’s Deze toelagen kaderen in de convenant tussen de Vlaamse Gemeenschap en de cultuurcentra en culturele ontmoetingscentra van de stad Antwerpen. CC Luchtbal € 159.000 CO Sint Andries € 53.000 CC Link (Stedenfonds) € 56.000 CO Nova (Stedenfonds) € 55.900 CC Berchem € 159.000 CC De Schelde € 53.000 CC Deurne € 159.000 CC Ekeren € 148.000 CC Hoboken € 153.000 CC Merksem € 159.000 CC De Kern € 159.000 De Roma € 636.000 ’t Werkhuys € 212.000 Inkomsten Verhuringen € 73.925,85 Provincie toelagen € 200.000,00 Vlaamse Gemeenschap € 1.483.875,19 Toelage Stedenfonds € 111.900,00 Stedelijke begroting 2011 – Bibliotheken Gewone begroting Energiekosten € 473.519,16 Schoonmaak € 595.066,07 Technische contracten € 85.299,75 Communicatie € 40.259,12 Collectie € 1.123.175,63 Abonnementen € 202.844,07 Buitengewone begroting (cf. deel infrastructuur voor detail) Aanpassingswerken aan gebouwen € 305.300,00 Aanpassingen en bijzonder onderhoud bibliotheekbussen € 9.065,93 14

Toelagen aan Antwerpse bibliotheken via vzw’s lokaal cultuurbeleid per district

Deze toelagen kaderen in de lokale verankering van (promotie)activiteiten van de Antwerpse bibliotheken. Bibliotheken district Antwerpen € 10.000 Bibliotheken district Berchem € 2.500 Bibliotheken district Berendrecht-Zandvliet-Lillo € 1.500 Bibliotheken district Borgerhout € 2.500 Bibliotheken district Deurne € 5.000 Bibliotheken district Ekeren € 2.500 Bibliotheken district Hoboken € 2.500 Bibliotheken district Merksem € 2.500 Bibliotheken district Wilrijk € 2.500 Overkoepelende middelen bibliotheken € 72.600 Inkomsten Verhuringen Permeke € 9.394,00 Lidgelden, reserveringen, interbibliothecair leenverkeer en computergebruik €326.341,00 Leengelden € 304.450,34 Maningen € 11.631,55 Diversen € 387.707,11 Vlaamse Gemeenschap prestaties Open Vlacc € 223.651,00 Vlaamse Gemeenschap bijdrage gevangenisbibliotheek € 18.750,00 Vlaams Gemeenschap personeelsbijdrage € 4.698.212,00 Stedelijke begroting 2011 – stimuleren cultuurparticipatie Gewone begroting Districten – Gemeenschapsvormende subsidie € 383.500 Amateurkunsten € 351.300 Projectsubsidies (incl. gemeenschapsvormende subsidie stad) € 232.400 Toelagen aan culturele instellingen € 384.400 Lokaal sociaal beleid Stedenfondspartners € 506.500 Participatiedecreet € 169.122 Inkomsten Vlaamse Gemeenschap gemeenschapsvormende subsidie Vlaamse Gemeenschap participatiedecreet Vlaamse Gemeenschap Stedenfonds Vlaamse Gemeenschap bijdrage personeelsuitgaven

€ 538.305,64 € 169.122,00 € 506.500,00 € 56.417,03 15

Infrastructuur: verslag acties 2011 en perspectief 2012 Bij het begin van de beleidsperiode werd een ambitieus infrastructuurprogramma vastgelegd, voornamelijk met betrekking tot de renovatie van het netwerk van de cultuurcentra en een aantal bibliotheken. In 2011 werden volgende verbouwingswerken gerealiseerd: ANTWERPEN Linkeroever Na het bekijken van de werkprocessen van BIB en CC Link werd de piste van een geïntegreerde balie – verlaten. Om de geïntegreerde werking van BIB en CC te realiseren werd de leeszaal van de BIB omgevormd tot een kleine polyvalente ruimte. Deze kan gebruikt worden als studieruimte, filmzaal of plek voor een klein evenement. Een mobiele wand werd geplaatst. Stedelijke investering 2011 € 6.000 CC Luchtbal Vernieuwen van de stookinstallatie CC Luchtbal – Columbiastraat 110 Stedelijke investering € 160.000 Opsplitsen van de meters van de school en de schouwburg Stedelijke investering € 200.000 ZANDVLIET LILLO De bouwvergunning voor het verbouwen van het huidige cultuurcentrum tot een modern cultuurcentrum werd in 2011 toegekend. Stedelijke investering 2011 € 120.000 DEURNE In de loop van 2011 werd BIB Couwelaer opgenomen op het ‘Ontwerp van lijst van voor bescherming vatbare monumenten, stads- en dorpsgezichten die van belang zijn omwille van hun artistieke, wetenschappelijke, historische, volkskundige, industrieelarcheologische of andere sociaal-culturele waarde’. In afwachting van de definitieve beslissing tot bescherming werden de geplande werken opgeschort. Deze beslissing verwachten we midden 2012. EKEREN Bij het tekenen van de renovatieplannen van Hof De Bist waren de terechte opmerkingen van brandweer en Monumentenzorg moeilijk verenigbaar. Het 16

zoeken van een oplossing waarin met al deze opmerkingen rekening werd gehouden, zorgde voor vertraging. Het bouwhistorisch onderzoek toonde aan dat de later aangebrachte toevoegingen in de centrale hal en cafetaria niet waardevol zijn. Er werd beslist de oorspronkelijke toestand te herstellen. De principebeslissing om het nieuwe cultuurcentrum in te planten in het Veltwijckpark werd in 2011 goedgekeurd. HOBOKEN In het huidige bibliotheekgebouw werd de geïntegreerde werking met jeugd, cultuurcentrum, cultuur- en sportantenne en bibliotheek die al startte in 2010 verder uitgewerkt. Het gelijkvloers werd heringericht met een gemeenschappelijke balie en een leescafé, de back offices kregen een plaats op de tweede verdieping. Stedelijke investering € 30.000 Voor het cultuurcentrum werd in 2011 – op basis van een in 2010 opgesteld dynamisch parkbeheerplan – een nieuw voorontwerp gerealiseerd door architectenbureau Poponcini en Lootens. Dit werd tijdens een hoorzitting voorgesteld aan de buurt. Stedelijke investering € 200.000 erelonen WILRIJK In Wilrijk werd verder gewerkt aan het masterplan bibliotheken. De nieuwe ankerbibliotheek maakt deel uit van het masterplan Wilrijk: het districthuis, de stedelijke academie voor muziek en woordkunst, de politiezone zuid en de bibliotheek vormen samen het gemeenschapscentrum. Het district Wilrijk is trekker van dit project. CC De Kern Het plaatsen van een laadplatform loopt, door gebrek aan personeelscapaciteit bij Patrimoniumonderhoud vertraging op. Dit wordt met hoogste prioriteit in 2012 opgenomen. Stedelijke investering € 140.000 PRIORITAIRE INFRASTRUCTUURWERKEN 2011 - Voor de infrastructuurwerken bij cultuurcentra werd er in 2011 een stedelijke investering van € 520.000 voorzien. - Voor de infrastructuurwerken bij bibliotheken werd er in 2011 een stedelijke investering van € 305.300 voorzien. 17

Algemeen - In 2011 werd een volledig akoestisch onderzoek voor CO Nova en een beperkt akoestisch onderzoek voor CC Berchem gegund via raamcontract. - Alle liften van zowel de cultuurcentra als de bibliotheken werden aangepast aan de wettelijke vereisten. SIGNALISATIE Om de aanwezigheid van de bibliotheken zichtbaar en herkenbaar te maken voor de Antwerpenaar, is het belangrijk de bibliotheken te voorzien van duidelijke, eenvormige binnen- en buitensignalisatie. In 2008 werd gestart met het voorzien van signalisatie in bibliotheekvestigingen conform de huisstijl van de stad. In 2011 kregen de resterende vestigingen de nodige binnen- en buitensignalisatie. Eind 2011 zijn alle bibliotheekvoorzieningen volledig herkenbaar als onderdeel van het bibliotheeknetwerk, dit in de stedelijke huisstijl.

4. Thematische aanpak 2011 Inhoudelijk bepaalden we de domeinen waarop we in 2011 op stedelijk vlak de integratieoefening wilden maken. We sommen concrete acties of plannen op per domein. Wanneer deze ook implicaties hadden voor de lokale werking, lichten we ze verder toe in hoofdstuk 2, 3, 4 en 5.

Communicatie In 2011 richtten we een centraal geïntegreerde communicatiecel op binnen cultuur. Geïntegreerd in de voor ons meest evidente zin. Als in: een fusie van BIB-, CC- en cultuurantennewerking. Maar tegelijk geïntegreerd met de dienst Marketing en Communicatie. Waar we in het verleden in gespreide slagorde werkten, bundelen we nu de krachten. MC voor de communicatiestrategie, wij voor de inhoud. En samen ontwikkelen we een cultuurcommunicatiestrategie die als leidraad zal dienen voor de komende jaren. We houden rekening met de autonomie van districtsbesturen op het vlak van communicatie. We streven naar zo toegankelijk mogelijke communicatiekanalen en een reeks aanvullende communicatieacties voor drempelgroepen als blinden/slechtzienden, doven/slechthorenden, mensen met een beperkte competentie Nederlands,… Voor die drempelgroepen doen we onze communicatie via intermediairen. De uitgangspunten van onze cultuurcommunicatiestrategie zijn glashelder: 18

- De afzender maken we zo duidelijk mogelijk. We slaan mensen niet om de oren met vage afzenders als ‘het netwerk van de Antwerpse cultuurcentra’, ‘de openbare bibliotheek’ of ‘de cultuurantennes’. We kiezen bij stads/districtsbrede onderwerpen voor het A merk (de stad, district X, ‘ ’t stad is van iedereen’) en voor de locatiedescriptor bij activiteiten die vanuit één huis vertrekken (‘cc De Kern’, ‘Bibliotheek Elsschot’,…). - De bestemmeling dicteert in de toekomst de kanalen. We verruilen onze huidige strategie (“Wat willen we vertellen aan onze klanten?”) door een bestemmelingsgerichte strategie (“Wat wil de Antwerpenaar van ons weten?”). Dit zal in de toekomst een ingrijpende invloed hebben op onze communicatiekanalen. Hoe ziet onze schoolcommunicatie er immers uit wanneer we die modeleren op de interesse van leerkrachten ipv op ons huidige aanbod? - We gaan de ecologische uitdaging aan. We herdenken onze promotionele communicatie ook in functie van minder drukwerk. Waar we kunnen gaan we in de toekomst digitaal of adverteren we in andermans publicaties. We zetten samen met MC ook in op de Nieuwe Antwerpenaar (en de dna.be) en triëren in het cultuurcommunicatieoverleg (centraal en lokaal) waar welke info kan. Ons geïntegreerd cultuurcommunicatieteam bestaat uit Filip Martens, directeur van CC Luchtbal die horizontaal verantwoordelijk is voor cultuurcommunicatie van de centra, Lucie Mees en Walter Milbou die vanuit de bibliotheken de centrale communicatie bewaken, Bart Verdeyen en Eva Staes die zich als cultuurantennes ontfermen over cultuurcommunicatie, Katrien Roos als CS liaison voor de A kaart en Jana Thiers als klantverantwoordelijke voor MC. Dit team wordt aangestuurd door Ken Veerman, coördinator van de Antwerpse cultuurcentra.

Diversiteit 2011 was het jaar waarin het participatieplan cultuur vertaald werd in een aantal concrete acties. Zo werd er een actieplan rond de ringleidingen uitgewerkt en kwam er een studiedag rond slechtzienden voor de techniekers van de cultuurcentra. Ook de de tweedaagse van de cultuurantennes stond in het teken van diversiteit. Bedoeling is dat elke medewerker binnen zijn werk de reflex ontwikkelt om oog te hebben voor drempels die een diverse participatie kunnen belemmeren. Bijzondere aandacht ging in 2011 naar de doelgroep kinderen en jongeren, dit in het kader van Antwerpen Europese jongerenhoofdstad. De ervaringen daarvan worden naar de toekomst toe ingebed in de reguliere werking. 19

Aangezien het plan zelf een handig naslagwerk blijkt te zijn, werden hierover ook nog geregeld presentaties gegeven. Er wordt ook geregeld gevraagd de opgebouwde expertise in te zetten in denkgroepen, jury’s en debatmomenten. Het lijkt zinvol naar de toekomst toe om de inzet hiervoor te verspreiden en verdelen. Dat kan overigens ook een multiplicerend effect opleveren onder de medewerkers cultuur. Tenslotte werd ook gestart met een aantal experimenten, zoals het stagelopen bij partners of een pilootproject rond cultuurambassadeurs samen met Cultuurnet Vlaanderen. Dit krijgt in 2012 verder vorm.

Gemeenschapsvorming In 2011 brachten we tot uitvoering wat we in 2010 bepaald hebben: gemeenschapsvorming opgevat als tijdelijke groepsvorming in een context van stedelijkheid, eerder dan een groot verhaal met een parochiale missie. Enerzijds brachten de cultuurcentra dit verhaal bij alle partners van het lokaal cultuurbeleid: ook de bibliotheken en de cultuurantennes zijn zich bewust van hun rol en opdracht inzake dit ‘kleine ontmoeten’. Anderzijds konden we het toch niet laten om een stadsbreed en geïntegreerd project op poten te zetten dat vele doelgroepen aanspreekt. Biodroom is een stadstuinproject dat doorgaat op Linkeroever vanaf maart tot eind september 2012. Biodroom zet in op ontmoeting via een biologische gemeenschapstuin, waar elke Antwerpenaar kan leren zaaien en tuinieren. De oogst is voor de gemeenschap. Deze tuin is tevens gekoppeld aan een artistiek luik rond beeldende kunstinstallaties en een socio-cultureel programma van theater, muziek, kinderactiviteiten en literatuur.

Scholenwerking Bibliotheken en cultuurcentra lijstten hun initiatieven op voor scholen. Samen met de intendant cultuur onderwijs van de stad Antwerpen en Algemeen Onderwijsbeleid Antwerpen werd dit aanbod in vier focusgroepen geëvalueerd en werd een plan van aanpak opgemaakt. Daarbij zijn delen stedelijk aan te pakken en delen op districtsniveau. Voor dit laatste zijn de cultuurcoördinatoren districten de gesprekpartners. Eén van de aandachtspunten is de communicatie naar scholen toe. Op districtsniveau werkten verschillende cultuurteams aan zo’n verbeterde communicatie met de scholen uit hun buurt. Zo werd in Deurne ingezet op een gezellige onthaalavond met etentje en toelichting van het aanbod naar scho20

len; een geslaagd initiatief dat met enige bijsturingen ook op andere plaatsen ingezet kan worden. Vanuit cultuur werd extra ingezet op de doelgroep kleuters, omwille van de diversiteit en de (culturele) leerkansen van deze kinderen. In onderling overleg werkten onderwijs en cultuurbeleid een ‘kleutertraject’ uit: Elke ingeschreven klas participeert aan twee sportactiviteiten en twee cultuuractiviteiten in de buurt van de school en betaalt 200 € per klas (2 € per activiteit per kind). In het eerste jaar namen 30 scholen deel, met ongeveer 1.300 kleuters. Dit aantal willen we in het volgende jaar optrekken naar 25 % van de Antwerpse kleuterscholen. Maar ook voor de medewerkers startte een competentietraject op rond werken met/voor kleuters. Deze opleiding wordt in het voorjaar 2012 aan bibliotheken en cultuurcentra gegeven.

Erfgoed De opening van het Museum aan de Stroom / erfgoedforum in 2011 was een voltreffer. Naast allerlei activiteiten, konden alle erfgoedpartners uit de districten het museum bezoeken nog vóór de officiële opening. Een aantal onder hen werden ook uitgenodigd voor ‘erfgoedsalons’ – publieke momenten in de buurt van het museum. Het resultaat is op YouTube te bekijken. De opening was dan ook het moment om het thema erfgoed mee centraal te stellen in het lokale cultuurbeleid. Een eerste stap was het briefen van alle cultuurpartners over het wat en hoe rond erfgoed in Antwerpen. In bepaalde districten leidde dat ook tot het aanduiden van een specifieke contactpersoon voor erfgoed, maar dit is wegens beperkte personeelsbezetting (nog) niet in alle districten het geval. Vertrekkend van de studie die het MAS in 2010 liet opmaken rond lokale erfgoedpartners en het beleid daarrond, werden de krijtlijnen voor een ondersteuningsbeleid erfgoed uitgetekend. Dit zal in 2012 leiden tot samenwerkingsafspraken per district met het MAS. Verder werden de districtsrondes – opgestart in 2010 met Hoboken en Berchem/Deurne – verder gezet. Op 25 maart 2011 vond in district Antwerpen een bezoek plaats aan de Synagoge op het Zuid en het ontruimde KMSKA. De goesting is er om dit patroon in 2012 verder te zetten. Tot slot focuste het driedaags congres van het Eurocities Culture Forum, met Antwerpen als gaststad, zich op jongeren en erfgoed als thema’s. 21

Dit mondde uit in een aanbevelingsnota voor een Europees erfgoedbeleid, waarin onder meer expertise-uitwisseling rond diversiteit centraal staat.

Vrijwilligers De stedelijke dienst Samen Leven startte in 2011 – internationaal jaar van de vrijwilliger – met een stedelijk vrijwilligersbeleid. Dat focust op juiste omkadering, verzekeringen, onthaalbeleid, etc. Parallel hiermee zetten verschillende cultuurteams in de districten ook stappen in hun vrijwilligerswerking. Zo werd overgestapt van een vrijwilligersbeleid bij de cultuurcentra naar een geïntegreerd vrijwilligersbeleid voor cultuurcentra, cultuurantennes en bibliotheken in bv. Ekeren of Deurne. Waar zinvol werd ook samengewerkt met partners die hiertoe de knowhow in huis hebben, zoals met Vormingplus Antwerpen voor het project Rhizomen. Een specifiek, meer inhoudelijk georiënteerd cultuur-vrijwilligersbeleid volgt in 2012-2013. Het betreft dan vooral een diversifiëring in het bereik en in het betrekken van vrijwilligers voor de cultuurwerking, om zo tot een meer gedragen werking te komen.

Europese Jongerenhoofdstad Op zondag 20 november 2011 werd het Antwerps Europees Jongerenhoofdstad jaar officieel afgesloten met een groot slotfeest. Het programma bevatte 330 onderscheiden onderdelen, waarvan bijna de helft cultureel ingevuld werden. Naast een centrale coördinatie en enkele grote koepelprojecten zorgden tal van partners voor de samenstelling van een zeer divers programma. De tweede dag van het Eurocities cultuurforum in Antwerpen op 27 en 28 oktober 2011 stond in het teken van jongerencultuur in onze Europese steden. Antwerpen lanceerde de discussie rond Urban Culture – een paper van Michael De Cock – en presenteerde in het kader daarvan de resultaten van een Europees samenwerkingsproject aan de deelnemers van het congres. Liefhebber – het Antwerps amateurkunstenfestival – besteedde in 2011 extra aandacht aan jongeren, er was een sterke ondersteuning van het Urban luik in de programmatie van AEYC2011. In het kader van de projectsubsidies gemeenschapsvorming en artistiek vernieuwende projecten voor 2011 werd een speciale oproep gedaan voor projecten die zich richtten op jongeren. Op die manier werd bijvoorbeeld het draaimolenproject “L’imaginarium du Capitain Gustav II” van El Circo dell’ Fuego mogelijk gemaakt. (De specifieke acties in de cultuurcentra, de bibliotheken of de districten komen aan bod in de volgende hoofdstukken.) 22

HOOFDSTUK 2: iN DE VZW’S 1. Inleiding De vzw’s lokaal cultuurbeleid werden in 2011 – nog sterker dan in 2010 – het samenwerkingsinstrument voor een afgestemde cultuurwerking in de districten. In wat volgt vindt u per district enerzijds een overzichtslijst en anderzijds een focus op enkele belangrijke gebeurtenissen daarbinnen.

2. Per district ANTWERPEN Actie/project Annie MG Schmidt in de hoogbouw

Verslag Vermits we de rechten van Pluk niet verkregen hebben, schreef onze partner in dit project – Luxemburg vzw – een eigen theaterstuk voor sociale woningblokken in vier wijken.

Aanbevelingen voor de toekomst Cocreatie projecten als deze slagen alleen mits goede financiële en inhoudelijke afspraken met de partners.

‘Botst het niet dan klinkt het’ werd een prachtige voorstelling voor 8+.

Kansengroepen

De aandacht voor kansengroepen – zoals bepaald in het participatieplan – vormde de rode draad in het geheel van onze acties in 2011.

Door de vergrijzing, verjonging en verkleuring van de stad zijn deze kansengroepen stilaan de gemiddelde bewoners van alle wijken waarin we actief zijn.

Cultuurtoeleiders

In CO Nova en CC Link ging een cultuurtoeleider aan de slag:

Een grondigere screening van de kandidaten cultuurtoeleiders.

-

-

Cultuurtraject 2018

Voor Nova resulteerde dit in een groter bereik van jongeren en tal van samenwerkingsprojecten. Voor CC Link voldoen de competenties van de toeleider niet voor het bereiken van resultaten en wordt een alternatief scenario uitgewerkt.

Een geslaagd aanvangsjaar met een goedgevulde lokale cultuur-

Opmerkingen: Meer dan 1.300 bezoekers van 18 scholen en vele gezinnen bezochten de voorstelling. De toeleiding van scholen was meer dan geslaagd, de toeleiding van omwonenden vroeg echter tijdsinput die de personeelscapaciteit van de OC’s jammer genoeg overschrijdt. In 2011 hebben 2.500 inburgeraars zich ingeschreven in bibliotheek Permeke.

Screening i.s.m. relevante partners. (zoals Formaat die een jongerenwerking opstarten op Linkeroever)

23 Aandacht voor doelgroepen.

competenties van de toeleider niet voor het bereiken van resultaten en wordt een alternatief scenario uitgewerkt. Cultuurtraject 2018

Cultuurstraten

Een geslaagd aanvangsjaar met een goedgevulde lokale cultuuragenda, de presentatie van 2 buurtonderzoeken, de inrichting van 4 buurtsalons en meer dan 800 inwoners die zich inschreven op de digitale nieuwsbrief Cultuur 2018.

Aandacht voor doelgroepen.

De format van de cultuurstraten werd verder gezet:

Een evaluatie met OpSinjoren, district en CC’s zal bepalen hoe er in 2012 wordt verder gewerkt.

20 straten in Antwerpen kregen voor hun straatfeest een artistieke act zonder technische ondersteuning. Strategisch plan cultuurcommunicatie district Antwerpen

Wordt uitgerold in 2012.

Cultuurwerking Linkeroever

De plannen voor een ééngemaakte balie op Linkeroever zijn uitgesteld wegens mogelijke uitbreidingsplannen op langere termijn

Kraak het Cultuurhuis

jongerenwerking opstarten op Linkeroever)

-

de banden CC / cultuurantenne / bibliotheek zijn versterkt

-

gezamenlijke communicatie via de Oeverkrant

De eerste editie van ‘Kraak het Cultuurhuis’ was een onverhoeds succes. Meer dan 100 deelnemende jongeren die coaching kregen, meer dan 400 bezoekers op het slotfeest.

Het A-team op tournee langs de scholen

Deze actie is omgezet in drie voorstellingen die doorgingen in tot op heden weinig participerende scholen.

Databank vrijwilligers cultuur district Antwerpen

De databank is gerealiseerd. De discussie is nog steeds lopende hoe we onze vrijwilligers kunnen betrekken bij het lokaal cultuurbeleid in bredere zin.

Werving onthaalavonden district

De beoogde uitbreiding van de werving onthaalavonden met cultuurcommunicatie is in 2011 niet opgenomen.

Thema erfgoeddag: ‘Armoe Troef’

In samenwerking met de cultuurraad werd de

Afronding van het traject in 2012 met concrete aanbevelingen voor een volgehouden cultuurwerking in deze wijken.

Dankzij vertrek van het aanpalende dienstencentrum Ter Welen ligt de mogelijkheid er om één grote cultuursite Linkeroever te realiseren met een eigen zaal.

Hoewel de balie niet werd gerealiseerd, was er wel een seizoensopening in BIB/CC met grote cdverkoop.

Dankzij steun van het district en talrijke positieve reacties wordt ‘Kraak het Cultuurhuis’ in 2012 verder gezet.

De laureaten van de eerste editie kregen meermaals podiumplekken aangeboden, via het netwerk van Antwerpse cultuurcentra en andere.

De herinrichting (restyling) BIB gebeurde door herschikking en opruimen van bestaand meubilair/ materiaal.

13 voorstellingen in 8 scholen van het district.

24 De tentoonstelling wordt in 2012

bredere zin. Werving onthaalavonden district

De beoogde uitbreiding van de werving onthaalavonden met cultuurcommunicatie is in 2011 niet opgenomen.

Thema erfgoeddag: ‘Armoe Troef’

In samenwerking met de cultuurraad werd de tentoonstelling ‘Armoede door kinderogen’ ingericht in o.a. CO Nova, Permeke en het districtshuis.

Een tweede toren voor de kathedraal

Deze expo heeft in 2011 in de KBC-toren en drie cultuurcentra gestaan en werd heel goed ontvangen.

De tentoonstelling wordt in 2012 uitgediept met inhoud die wordt bijgedragen vanuit de doelgroep.

Toelichting Dankzij het grote engagement van alle stedelijke partners van het lokaal cultuurbeleid, vonden er in 2011 in district Antwerpen tal van langdurige en intense samenwerkingsprojecten plaats. Enkele spraakmakende voorbeelden zijn ‘Kraak het Cultuurhuis’, ‘Botst het niet dan klinkt het’ in samenwerking met Luxemburg vzw en Cultuurtraject 2018. In de toekomst stappen we af van grootschalige tournees langs de verschillende wijken, om plaats te maken voor verdieping in samenwerking tussen lokale cultuurpartners binnen de zes wijken van het district.

BERCHEM BERCHEM Actie/project Gedichtendag

Verslag In het kader van ‘Verzet De Stad’ organiseerden we in de BIB een tentoonstelling over wat de buurt over Berchem vindt en gaf Scale een basiscursus rap en beatbox.

Aanbevelingen voor de toekomst De combinatie van ‘Scoolsout!’ is ook naar de toekomst toe een goede methodiek. (voorstellingen in CC Berchem gekoppeld aan kleinere workshops in BIB of scholen)

Opmerkingen: Basiscursus beatbox voor cursisten ‘Literaire creatie’ (academie), leerlingen van H. Familie / Sint-Willibrord en een aantal ‘vrije’ deelnemers. Totaal 41 deelnemers.

Nieuwjaarsreceptie

Deze receptie is een geslaagd netwerkmoment voor alle partners in de buurt die werk maken van het bredere socio-culturele leven in Berchem.

In de toekomst zou het goed zijn om de interculturaliteit te verhogen bij dit evenement.

Ongeveer 250 bezoekers

Nieuwjaarsconcert

Naar traditie werd de nieuwjaarsreceptie van het district gekoppeld aan een concert van de Harmonie.

Deze constructie houden we niet meer aan.

197 bezoekers, voornamelijk familie en kennissen van de harmonie en senioren.

De 6 gezinsdagen waren een geweldig succes!

We willen graag verder op dit pad en zien vooral kansen in een nog uitgebreidere samenwerking met de

Gezinsdagen

Twee ervan vonden plaats in de openbare ruimte, wat door

We kiezen eerder voor een toegankelijke receptie in de openbare ruimte, losgekoppeld van het jaarlijkse concert van de Harmonie.

De familiedagen resulteren 25 in volle zalen met een verhoogd diversiteitgehalte, mede dankzij meertalige

concert van de Harmonie.

Gezinsdagen

De 6 gezinsdagen waren een geweldig succes! Twee ervan vonden plaats in de openbare ruimte, wat door de combinatie met gratis activiteiten en goede samenwerking met o.a. jeugddienst de toegankelijkheid verhoogde.

Seniorenprogramma

In 2011 werd bewust gekozen voor een meer divers matineeaanbod. Waardoor bijna evenveel theatermatinees geprogrammeerd stonden naast de populaire matineeconcerten.

We kiezen eerder voor een toegankelijke receptie in de openbare ruimte, losgekoppeld van het jaarlijkse concert van de Harmonie. We willen graag verder op dit pad en zien vooral kansen in een nog uitgebreidere samenwerking met de jeugddienst.

De familiedagen resulteren in volle zalen met een verhoogd diversiteitgehalte, mede dankzij meertalige communicatie in de buurt.

Mogelijke verbreding publiek door een programma dat een 60+ publiek aanspreekt. (verjonging matineepubliek). Bv: Filmaanbod per thema.

Met de matineevoorstellingen spreken wij een groter 2€-publiek aan.

Deze laatste bereikten iets minder, maar wel betrokken publiek. Ochtendlezingen

Voor een publiek met tijd overdag, organiseert de vzw geslaagde ochtendlezingen in de bibliotheek. Dit najaar was Leo Pleysier te gast.

De goede samenwerking binnen de vzw maakt dat we vanuit de vzw vanaf 2012 voor alle inhoudelijke keuzes rond literatuur naar de bibliothecaris kijken.

75 bezoekers

Cultuurmaand

Bundeling van culturele activiteiten die zowel door professionele als amateurkunstenaars werden opgezet.

We kiezen ervoor om hier niet meer mee verder te gaan, omdat het ondersteunen van liefhebbers een permanente zorg is en we de meerwaarde van een maandelijkse focus, vlak na het Liefhebberfestival niet zien.

De meeste activiteiten waren succesvol, maar het feit dat ze binnen de campagne vielen had daar geen verdienste aan.

Bij het inrichten van dergelijke ruimtes is het belangrijk om de juiste experts mee in het bad te trekken.

Wel begin 2012 geopend.

In 2012 heeft de vzw de intentie om de samenwerking met Berchemse Middelbare scholen ook via andere voorstellingen te vergroten.

Deze voorstellingen bereikten zowel jongeren als regulier publiek.

Het houden van die trajecten blijft waardevol maar de nood aan een gemeenschappelijk toonmoment is twijfelachtig.

Magere opkomst bij het slotmoment.

Opening repetitieruimte

Uitgesteld!

ScoolsOut

Bedoeling van Scoolsout is het bereiken van scholieren in een avondvoorstelling.

Er werden belangrijke logistieke stappen gezet, maar niet meer gelukt in 2011.

De voorstelling in het kader van ScoolsOut was ‘Bezette Stad’ van KVS. Deze voorstelling kaderde in het project ‘Verzet de Stad’. European Youth Capital

Er werden in Berchem vier workshoptrajecten opgesteld die een toonmoment kenden op Container City, een festival voor en door jongeren in en rond containers. De meeste trajecten waren

Het niveau van de meeste activiteiten werd opgetild door de samenwerking met professionele partners.

Het evenement had te weinig body, datum en ligging waren mogelijk ook niet ideaal.

26

De voorstelling in het kader van ScoolsOut was ‘Bezette Stad’ van KVS. Deze voorstelling kaderde in het project ‘Verzet de Stad’. European Youth Capital

Er werden in Berchem vier workshoptrajecten opgesteld die een toonmoment kenden op Container City, een festival voor en door jongeren in en rond containers.

Berchemse Middelbare scholen ook via andere voorstellingen te vergroten.

Het houden van die trajecten blijft waardevol maar de nood aan een gemeenschappelijk toonmoment is twijfelachtig.

Magere opkomst bij het slotmoment. Het evenement had te weinig body, datum en ligging waren mogelijk ook niet ideaal.

De meeste trajecten waren geslaagd maar het slotmoment viel mager uit. Jeugdboekenweek

Met twee auteurslezingen, een ‘Geheim spel’ en het vertelparcours ‘Verdwaald in Wonderland’ namen heel wat klassen van de lagere scholen maar ook individuele kinderen deel aan de Jeugdboekenweek met als thema ‘Geheimen’.

Combinatie van klasactiviteiten en themanamiddagen voor individuele kinderen blijven we organiseren.

Zoals elk jaar is de opkomst voor de Jeugdboekenweek groot. Mede dankzij de landelijke organisatie en promotiecampagne.

Vrijwilligersfeest

Samen met cultuurpartners maar ook met andere beleidsdomeinen (senioren, jeugd, sport, middenstand, groen en dierenwelzijn) hielden we een muzikale zondagbrunch.

Naar de toekomst toe lijkt het ons beter om dit bedankingsmoment te combineren met de publieke nieuwjaarsreceptie.

132 bezoekers wat gezien de hoeveelheid organisaties en beleidsdomeinen eerder weinig is.

11 juli-viering

Deze viering kaderde in Berchem Feest, een driedaags evenement aan de start van de zomervakantie.

Het lijkt naar logistiek en communicatie wenselijk om dit evenement steeds aansluiting te laten vinden op andere evenementen in de openbare ruimte met een groot publieksbereik.

Zo’n 450 bezoekers

Optredende groepen waren Matthieu en Guillaume en Buurman.

Gedichtenmuur

Als slot van het schrijftraject Verzet de Stad (zie ook AEYC) werd de eerste Berchemse gedichtenmuur gerealiseerd.

Het is belangrijk om bij dergelijke projecten tijdig met alle betrokkenen rond de tafel te zitten, zodat de verwachtingen bij iedereen juist zijn.

Het resultaat is zowel artistiek als naar verbetering van het straatbeeld erg positief.

Muziek in de Wijk

Muziek in de wijk werd sedert vorig jaar verplaatst naar wijk Groenenhoek om een grotere spreiding van dit evenement in Berchem te realiseren.

Het blijft een belangrijk aandachtspunt om de inbedding in de wijk te versterken door de verenigingen nog meer bij de organisatie te betrekken.

Weinig opkomst door slechte weersomstandigheden.

Cultuurstraten

Bij deze jaargang werden in Berchem enkele participatieve trajecten aangeboden, met wisselend succes.

In 2012 slaan we een jaar over om met het concept van de Guinguettes verder te gaan, waarbij we minder vanzelfsprekende ontmoetingen tussen burgers willen aanmoedigen.

Grote opkomst in alle straten.

Berchem Bruist / Open Dag

Groot, geslaagd buurtfeest gedragen door voornamelijk district en winkeliersvereniging.

Verder doorgedreven samenwerking tussen alle partners.

Heel veel volk mede dankzij prachtig weer.

Vanuit vzw werd een

Belangrijk om zorgvuldig af te stemmen waar en

27

Berchem Bruist / Open Dag

trajecten aangeboden, met wisselend succes.

van de Guinguettes verder te gaan, waarbij we minder vanzelfsprekende ontmoetingen tussen burgers willen aanmoedigen.

Groot, geslaagd buurtfeest gedragen door voornamelijk district en winkeliersvereniging.

Verder doorgedreven samenwerking tussen alle partners.

Vanuit vzw werd een verenigingenmarkt, een kindervoorstelling, bal populair en een kunstenmarkt georganiseerd. Maanpraatjes

Berchem On Tour

Belangrijk om zorgvuldig af te stemmen waar en wanneer welke activiteit plaatsvindt

Een kunstig huwelijk tussen de aangrijpende verhalen van Bart Moeyaert en de jonge muziekmakers van het Ensemble Houthandel Antwerpen

Het vermengen van kunstvormen is eigen aan ‘maanpraatjes’, toch zorgen in de toekomst dat dit niet te gekunsteld overkomt.

Beproefd concept van gratis optredens in cafés, afgesloten in CC Berchem.

Het blijft een uitdaging om Groenenhoek, Nieuw Kwartier, Pulhof beter te betrekken.

Vlot verlopen.

Heel veel volk mede dankzij prachtig weer.

In BIB De Poort werden een aantal kasten op wieltjes gezet om zo de ruimte flexibeler te kunnen gebruiken. Bij ‘maanpraatjes’ 2011 konden er meer dan 100 mensen deelnemen. De vorige jaren was dit maximum 70. Redelijke opkomst en erg gevarieerd, doordat elk café zijn vast publiek heeft.

Het zou wenselijk zijn om het tourgevoel te versterken. Nu blijven veel bezoekers in hun vaste café. Muziekfestival podiumkansen

Niet plaatsgevonden.

Was bedoeld om podiumkans te bieden aan groepen die repeteren in de repetitie-ruimte, die echter nog niet geopend werd in 2011.

Voorleesweek

Verhalennamiddag in RVT Sint-Maria Berchem.

72 deelnemers

Ierse verhalen met een Guinness binnen handbereik. Gesmaakt door rusthuisbewoners en externen. Sinterklaasstoet en -feest

Combinatie van de traditionele Sintstoet met het jaarlijkse Sinterklaas-feest in het cultuurcentrum. Opnieuw een voltreffer, onder andere naar diversiteit in publieksbereik.

Berchem Schittert

Koepelproject waaronder bestaande, maar ook nieuwe laagdrempelige en sfeervolle evenementen gebundeld werden.

Gezien de laattijdigheid (2de keer) van de Sint aan het cultuurcentrum is het wenselijk om zijn aankomst op de luchthaven te vervroegen.

Heel veel volk op het traject, uitverkochte zaal in het cultuurcentrum.

Scherpere keuzes in wat er onder deze koepel ondergebracht wordt zijn wenselijk.

De meeste activiteiten kenden een grote opkomst. (kerstboomverbranding 500 bezoekers, nieuwjaarsreceptie 700, …)

28

Toelichting Berchem Schittert Voor het eerst werd Berchem Schittert opgevat als een project waarin laagdrempelige activiteiten in de kerstperiode werden gebundeld. Met deze activiteiten mikten we in de eerste plaats op de buurt en wilden we een zo ruim mogelijk publiek bereiken. Met gratis activiteiten zoals een rommelmarkt, buurtfeesten en een kerstboomverbranding slaagden we erin een diverse groep buurtbewoners samen te brengen. Binnen de programmering van het cultuurcentrum werd in deze periode gekozen voor toegankelijke voorstellingen zoals de Antwerpse Volksliekes van Axl Peleman en een poppentheatervoorstelling van Duda Paiva. Berchem Bruist Onder de noemer Berchem Bruist slaan het district Berchem en de winkeliersvereniging Hart van Berchem de handen in elkaar. Ze werden versterkt met heel veel actieve partners in Berchem. Op 10 september waren de Driekoningenstraat, de Statiestraat en de Victor Jacobslei het toneel van een waaier aan sportieve en culturele activiteiten voor jong en oud. Thema dit jaar was ‘water’ wat bijvoorbeeld resulteerde in een boot die de Driekoningenstraat ‘afvoer’. Vanuit de vzw werd o.a. voor het eerst een kunstenmarkt georganiseerd op het plein voor het Sint Maria Gasthuis. Het Bal Populaire en de verenigingenmarkt zijn vaste waarden op Berchem Bruist. Sinterklaasstoet /-feest Voor het tweede jaar op rij werd het Sinterklaasfeest van het cultuurcentrum gekoppeld aan de traditionele Sinterklaasstoet doorheen Berchem. Dit resulteert in bomvolle straten en een overvol cultuurcentrum waar diversiteit troef is. Weinig andere evenementen in Berchem brengen een dergelijk divers publiek op de been. Grootouders met kleinkinderen, allochtoon en autochtoon. Iedereen houdt van de Sint. Thema van de stoet was dit jaar ‘sprookjes’ en in het cultuurcentrum werd de Sint verwelkomd in een sprookjesbos met zingende dieren.

29

BERENDRECHT-ZANDZANDVLIET VLIET-LILLO BERENDRECHT LILLO Actie/project

Verslag

Kerstboomverbranding

In januari vond de kerstboom verbranding plaats. Dit was een samenwerking tussen CC De Schelde en de lokale zaalvoetbalclub.

Aanbevelingen voor de toekomst Bij een volgende samenwerking bekijken we de opstelling van de tenten op het terrein ten opzichte van het vuur.

Opmerkingen:

De koude winternacht weerhield de toeschouwers er niet van om een kijkje te komen nemen naar de optredens, een jenever te drinken of zich op te warmen aan het vuur van de kerstbomen. Muziek in de Wijk: talentenjacht

Wegens het gedeeltelijk wegvallen van de geplande personeelsinzet, werd beslist deze actie niet te laten doorgaan.

In de toekomst bekijken of een samenwerking met het nieuw opgerichte jeugdhuis opportuniteiten biedt.

Liefhebber Kunstenfestival: Passe-partout

Passe-partout kaderde dit jaar binnen Antwerpen Europese Jongerenhoofdstad en richtte zich daarom specifiek op jongeren.

De samenwerking tussen jeugd, cultuur en lokale jeugdbewegingen is en blijft een succesformule.

Meer dan 60 jongeren namen deel en leerden de beginselen van film en animatie, met een toonmoment als afsluiter. Viswater in beeld

Locatieproject waarbij cultuur, jeugd en buurtregie samen de wijk introkken. Met een passief en actief aanbod werd een publiek bereikt dat niet noodzakelijk het klassieke theaterpubliek is.

Reuze speelstraat

In 2011 was Antwerpen Europese Jongerenhoofdstad. Dit gaf jongeren in het district de mogelijkheid om uitzonderlijke projecten te organiseren, waardoor de reuze speelstraat opschuift naar 2012/2013.

Roefeldag

Voor het eerst in 14 jaar vond de Roefeldag plaats in september in plaats van in juni. Dit was nodig omdat we de Roefeldag ook openstelden voor tieners tussen 12 en 14 jaar. Ook dit jaar konden kinderen een bezoekje achter de schermen brengen bij de plaatselijke fitnessclub, de Delhaize, de politie, de brandweer,…

We blijven hier dan ook op inzetten bij volgende edities.

Vanwege de geplande verhuis van cultuurcentrum en jeugddienst, de nieuwe ploeg van Liefhebber en het drukke voorjaar stappen we in 2012 niet in dit project.

Hoewel oorspronkelijk als éénmalige actie gepland, werd er besloten voor een aangepaste versie in 2012.

Ter promotie van speelstraten in het district wordt dit project zeker nog uitgevoerd! Uitstel is geen afstel.

175 kinderen tussen 6 en 14 jaar namen deel.

30

14 jaar namen deel.

de Roefeldag plaats in september in plaats van in juni. Dit was nodig omdat we de Roefeldag ook openstelden voor tieners tussen 12 en 14 jaar. Ook dit jaar konden kinderen een bezoekje achter de schermen brengen bij de plaatselijke fitnessclub, de Delhaize, de politie, de brandweer,… Vlaanderen Feest

De klassieke Vlaamse Feestdag werd in een jong kleedje gestoken, met kinderen als voornaamste doelgroep. Er werd eveneens ingezet op ontmoeting door openbare barbecuestellen te voorzien en mensen uit te nodigen samen te eten.

Lillo Boekendorp

Jaarlijks weerkerend literair festival. Door samenwerking met stadsdichter en polderdichter werd er dit jaar extra ingezet op laagdrempelige poëzie.

Muziek in de Wijk: zomerfestival

Klassiek laagdrempelig zomerfestival in samenwerking met de Zomer van Antwerpen. De slechte zomer was hier de voornaamste spelbreker, het festival kende dan ook een lagere opkomst dan de vorige edities.

Geïntegreerde communicatie

Waar mogelijk wordt er op het gebied van communicatie samengewerkt. Ook intern wordt er nu meer afgestemd via een maandelijks cultuuroverleg met de drie partners en de schepen.

Boekbaby’s

Dit project ging niet door, omdat er een gelijkaardig project centraal door de Antwerpse Bibliotheken georganiseerd werd.

Mobiliteit en Lillo blijven een probleem en de huidige regelingen (aangepast busvervoer, parking, ..) dienen te worden herbekeken.

In 2012 wordt er een nieuwe polderdichter gezocht die de fakkel kan overnemen van zijn collega.

Ook in dit project is het wegvallen van personeel te voelen. De formule moet dan ook worden herbekeken binnen de beschikbare middelen.

Vanaf 2012 wordt een groter communicatieverhaal voor cultuur geïmplementeerd. Het lokale verhaal zal dan ook herbekeken worden met dit overkoepelende plan als achtergrond. In 2012 wordt dit project verder uitgebreid naar de stedelijke onthaalouders.

In 2011 werd er ingezet op leesbevordering via de stedelijke kinderopvang. BIB-punt in CC De Schelde

In de nieuwbouw van het vrijetijdscentrum komt een BIB-punt.

Na een overleg met Luc Van Bocxlaer werd besloten dat hij deze aanvraag voor een BIB-punt opneemt in zijn begroting tegen 2014.

31

Toelichting Het werkingsjaar 2011 bleek op cultureel vlak een erg interessant jaar, waarin de eigen werking steeds evolueerde. De lessen die we hieruit leerden, vormen de basis vormen voor nieuwe beleids- en actieplannen. Eerst en vooral is het succes van een aantal evenementen en formules nogmaals bewezen. Zo zijn we er in geslaagd een nieuw, niet-evident publiek aan te spreken door theater te brengen op locatie. Er werd dan ook besloten in 2012 terug te keren naar wijk Viswater, samen met Theater Luxemburg, om opnieuw te picknicken bij de buren (zie ook: Picknick bij de buren, CC De Schelde). Ook het ondersteunen van verenigingen, om zo hun evenement een culturele meerwaarde te geven, bewijst zijn waarde. Om dit blijvend aan te bieden, wordt de formule in een beleidskader gegoten en verankerd in de ondersteuning die aangeboden wordt aan lokale verenigingen. Ook de nauwere samenwerking tussen de drie cultuurpartners en het structureel overleg werpt zeker zijn vruchten. Een flink deel van de deelwerkingen,– zoals communicatie en ondersteuning van verenigingen,– werd op elkaar afgestemd en gestroomlijnd. Toch leren we ook een aantal personeelslessen uit het voorbije werkingsjaar. Een aantal personeelsbewegingen hebben getoond welke de impact op de werking kan zijn. Daarom blijven we er op aandringen nodige personeelswissels kwalitatief en snel op te vangen. Tot slot werd er in 2011 de papieren basis gelegd voor een gloednieuw vrijetijdscentrum. Ondertussen is de volledige werking reeds af in de hoofden en wordt er reikhalzend uitgekeken naar het gebouw.

32

BORGERHOUT BORGERHOUT Actie/project Gedichtendag Donderdag 27 januari (thema nacht)

Verslag Woordkunstenaar Seckou (winnaar kif kif) heeft verschillende dichters en slampoetry artiesten samenbracht op één podium. Aansluitend (vanaf 20.30 uur) konden bezoekers in De Roma (op wandelafstand) genieten van Bankroet Jazzlive, naar Paul Van Ostaijen, met o.a. Marcel Vanthilt.

Aanbevelingen voor de toekomst Zeker herhalen 2012! De Roma had in 2011 een programma dat toevallig aansloot, maar in 2012 wordt er niet actief gezocht naar een juiste insteek.

Opmerkingen: Uitgelezen kans om literatuur/ poëzie in de kijker te zetten.

Dit is de recente en enige verfilming van het swingende, door Paul Van Ostaijen in 1921 geschreven filmscenario. De voorstelling is in jaren twintig-stijl gemaakt, volgens het door de dadaïsten uitgevonden procedé van de collage: ready made film footage en ten dele ready made sounds resulteren in een ontregelende, avantgardistische performance. Sprookjeskasteel

Opkomst ‘t Werkhuys: 75 personen. Opkomst De Roma: 400

Theatervoorstelling van Kip van Troje in het districtshuis (in het kader van Jeugdboekenweek) op woensdag 23 maart (voormiddag voor scholen, namiddag familievoorstelling). Goeie mix van publiek. Drie keer volzet (150 personen).

De formule is gegroeid. Door de samenwerking met de scholen bereiken we ook diversiteit. Voorstelling moet gratis blijven.

Communicatie moet beter. Programma was te laat voor de campagne van de jeugdboekenweek.

Na de voorstelling heeft elk kind een persoonlijk geheim laten wegvliegen. Circo Roma

In 2011 hebben er twee edities plaatsgevonden: één in de krokusvakantie en één in de herfstvakantie. Verschillende buitenlandse en binnenlandse acts. Ook een circus speelweek voor kinderen op locatie in ’t Werkhuys. -

Krokus: 2.550 deelnemers Herfst: 2.100 deelnemers

Uitbreiden van knowhow en netwerk binnen de circustheaterwereld. Nog meer samenwerking aangaan met andere spelers. Het circustheater actiever promoten bij andere organisatoren en het grote publiek.

Erg laagdrempelige, maar hoogstaande en vernieuwende cultuurvorm. Geschikt voor anderstaligen en jong en oud. Ideaal voor Borgerhout.

33

Cucinema

Een voorstelling tussen lokale spelers Laika en Circoripopolo.

Deze voorstelling wordt herhaald in 2012.

Een ongesproken voorstelling rond een keuken, koken, eten, en alles wat er mis kan lopen. Pure slapstick! Organisatie en ticketverkoop verliep via de Roma en ‘t Werkhuys was de speelplek.

Door deze samenwerking worden er heel wat technische problemen opgevangen door De Roma met de mogelijkheid om kleinschalige voorstellingen te laten doorgaan in ’t Werkhuys.

Meer dan succesvol verlopen! Infomoment voor scholen

Dit infomoment heeft plaatsgevonden, maar wegens omstandigheden waren niet alle partners op de hoogte gebracht.

Partners vinden dit wel een nuttig project en in 2012 wordt opnieuw bekeken hoe we dit gezamenlijk invullen.

Cultuurcafé + Literair Café

Dit is een project van Recht-Op en ’t Werkhuys, ondersteund door De Roma.

Er ligt ondertussen al een nieuw concept op tafel in samenwerking met Recht-Op en Barbara Rottiers rond woord.

-

Gemiddeld 50 personen per voorstelling in ‘t Werkhuys.

-

In juni is de werking in ’t Werkhuys door Recht-Op stopgezet.

BIB-punt Werkhuys

In ’t Kaffee van ‘t Werkhuys kunnen huisgebruikers en bezoekers gebruik maken van een aanbod kranten en tijdschriften. Dit bevordert de ‘ontmoeting’.

Erfgoeddag

Recht-Op werkte – in het kader van de erfgoeddag, met als thema ‘Armoe troef!’ – een voorstelling uit.

Het is voor een organisatie als Recht-Op onmogelijk om zo’n productie te blijven opvolgen.

Onder begeleiding van Hans van Cauwenberghe gingen 12 zangers, mensen die in (generatie)armoede leven, creatief aan de slag met woord en muziek.

De voorstelling ‘Onze Rijkdom’ wordt vanaf nu opgevolgd door Kunstencentrum Rataplan.

Op 1 mei – tijdens het Feest van den Boom – gaf de groep haar eerste twee optredens voor telkens een volle zaal (250 toeschouwers).

Jammer dat de werking van Recht-Op in Borgerhout plots gestopt is.

BIB-punt is een absolute meerwaarde voor ’t Kaffee.

Gezien de procesmatige werking heeft zo’n project enorm veel draagkracht. De Erfgoeddag viel in 2011 samen met het Feest van den Boom en het Liefhebber Kunstenfestival.

Zo’n combinatie biedt inhoudelijke en financiële mogelijkheden.

Geen klaagzang, maar nummers over vriendschap, de kinderen, eenzaamheid, geluk, angst, hun armoedebeleving…

34

De positieve reacties op de eerste optredens en de kwaliteit van het programma stimuleerden om meer op te treden. Elf van de liedjes werden ook op CD gezet. De presentatie van de CD vond op 14 oktober plaats in CC Deurne. BorgerRio

Gratis stadsfestival op zaterdag 25 juni op en rond de Turnhoutsebaan.

Beleidsvoorbereiding (collegebesluiten) moet sneller.

Het festival is een modelvoorbeeld van samenwerking.

Wegens verloop (en plots wegvallen) van personeel intern en bij de partners organisatorisch een huzarenstuk.

Programma moet nog meer collectief worden samengesteld.

Enerzijds tussen stad, district en allerlei externe partners. Anderzijds wordt er vanuit heel verschillende hoeken gekeken en worden er met dit feest verschillende doelstellingen nagestreefd.

Ondanks het slechte weer opnieuw een groot succes, wat aantoont dat zo’n feest nodig is. Volgens de politie was er niet minder volk dan andere jaren: ± 25.000 bezoekers. Op Hoogte (Reuzenjaar)

Startweekend van het Reuzenjaar op het Moorkensplein, in het districtshuis en in De Roma.

Voor dit soort van vieringen moet het district beroep doen op externe organisaties.

Uitgebreid programma: Pretpark Op Hoogte, Maak je eigen Reus, Kleur het plein, Uit de Hoogte, Reuzenterras (+ optredens siertrap en Mombasa), Expo Jozef Posenaer, Op Zolder, Miniatuur, 2 concerten in De Roma en 1 in Café Mombasa.

Ondersteuning door MAS moet ook vroeger doorgepraat en vastgelegd worden.

Samenwerking tussen verschillende districtsdiensten (cultuur, jeugd, secretariaat,…). Wegens tijdelijke afwezigheid jeugddienst heeft de cultuurantenne het project getrokken. Ondanks de late voorbereiding voor de bezoeker een groot succes. Concept zat goed, communicatie was laat.

Maak je Eigen Reus (Reuzenjaar)

In het kader van 300 jaar Reuzen is er een massale oproep gebeurd voor het maken van reuzen. Individuen, verenigingen, bewonersgroepen… worden op verschillende manieren begeleid bij het maken van een reus. Momenteel zijn er meer dan 50 nieuwe reuzen in de maak.

Van bij de start benoemen van een projectleider.

Door het ontbreken van een duidelijk artistiek leider kwam het project traag op gang. ‘t Werkhuys was initieel trekker. Het district heeft in een latere fase mee de coördinatie opgenomen.

35

Reuzendans/clip (Reuzenjaar)

Oorspronkelijk: videoclip van de authentieke dans om deze te promoten bij verschillende doelgroepen en workshops door lokale verenigingen (De Wevers, Lange Wapper…).

Duidelijke definiëring van het project

Evolutie: Nieuwe dans uitgewerkt door Boombal. Reuzenlied (Reuzenjaar)

Enerzijds werd er een nieuw kinderlied uitgewerkt onder leiding van Kapitein Winokio. In een later stadium werd de tekst van het authentieke reuzenlied aangevuld door jeugdschrijfster Noëlla Elpers. Tijdens ‘Bekoorlijk Borgerhout’ werd het Reuzenlied van Borgerhout met succes gelanceerd.

Reuskensbal (Reuzenjaar)

Oorspronkelijk was er op initiatief van de jeugddienst een mega openluchtparty gepland. Dit concept is in een late fase afgeblazen. Plan B was een concertavond in De Roma op zaterdag 17/9 met Sandrine en Kevin (winnaar Idool) op de affiche.

Duidelijke formulering van de opdracht. Een nieuw lied kan ook interessante materie zijn voor andere projecten. Samen zingen schept een band.

Oorspronkelijk zou dit getrokken worden door De Roma. Het project is overgenomen door De Dagen vzw, vervolgens door het Reuzenteam.

Gedeeld erfgoed.

Wegens onduidelijke formulering van de opdracht is er een dubbel traject ontstaan.

Gezien de overlapping met de Tap Toe misschien beter uitkijken naar een fuifformule, waarbij mensen ook op een later moment kunnen instappen.

De Roma is voorstander om dit feest jaarlijks te blijven herhalen.

Districtsoverschrijdende initiatieven zijn een meerwaarde, maar vragen meer overleg/terugkoppeling.

Unieke samenwerking tussen Borgerhout, Berchem en Deurne.

Ondanks de vele publiciteit rond het Reuzenjaar was er een eerder beperkte opkomst. Wielerhelden (Reuzenjaar)

Uniek erfgoed evenement in het Te Boelaarpark, een grensgebied tussen Borgerhout, Berchem en Deurne. Van 12 tot 26 september konden parkbezoekers genieten van een openlucht expo over oude Wielerhelden. Tijdens het weekend van 22, 23 en 24 september waren er overdag allerlei fietsattracties voor jong en oud. Elke dag werd afgesloten met een Magisch Luchttheater door Theater Tol. Op zondag werd een fietsbrunch aangeboden door CC Deurne en CC Berchem.

Zowel cultuurantennes, sportantennes, cultuurcentra als enkele externe organisaties zoals De Vrienden van Stan Ockers en Rataplan. Ontevredenheid bij de partners over het verloop van de communicatie. Goed onthaald bij het publiek, grote opkomst.

36

Seniorenfeest(Reuzenjaar)

In het kader van het reuzenjaar werd het ‘traditionele’ koekenpakket’ vervangen door ‘Reuzenkoeken’.

Het seniorenfeest is een vast onderdeel van de Borgerhoutse Septemberfeesten. Er wordt gestreefd naar een laagdrempelige programmering. Het programma dit jaar rond ‘Canzonissima’ werd als gedurfd ervaren. Programma kwam tot stand in overleg met de Ouderenraad. Er wordt veel aandacht besteed aan de toeleiding o.a. door het inleggen van gespecialiseerd busvervoer.

Cultuurstraten

Initiatief van OpSinjoren, Cultuurcentra Antwerpen en de districten. Bij de evaluatie van 2010 werd het rendement in vraag gesteld.

Er is een nieuwe medewerker aan de slag in Borgerhout die onderzoekt of een nieuwe editie mogelijk is.

Gemiste kans voor het project ‘Maak Je Eigen Reus’.

Praktische doorloop blijft belangrijk bij dit soort van avonden.

Aanwezigheid van de Reuzen waren een absolute meerwaarde.

Bedoeling was om dit jaar tijdens de cultuurstraten het project ‘Maak je eigen Reus’ bij de bewoners te promoten.

Voor 2012 zijn er momenteel nog geen middelen voorzien.

Gezien de personeelswissel bij OpSinjoren is hier geen concept uitgewerkt in Borgerhout. Bekoorlijk

Op 8 december vond er opnieuw een Borgerhouts korentreffen plaats. Na de ludieke ontvangst door de Borgerhoutse Reuskens werd het publiek getrakteerd op optredens van 7 koren. Uniek was dat elk koor een deel van het (nieuwe) Reuzenlied bracht.

Een thema zorgt voor samenhang en ook voor variatie. Het nodigt uit tot experimenteren.

Gastheer van de avond was stadsdichter Peter Holvoet-Hanssen.

Toelichting Borgerhout herdenkt zijn 175 jaar bestaan en de 300ste verjaardag van de Reuskens met een Reuzenjaar Borgerhout. Dat Reuzenjaar loopt van september 2011 tot en met september 2012. Na een moeilijke start werd er een stuurgroep opgericht en een plan opgesteld met concrete acties. Door de vele (en vooral) diverse projecten en een opvallende huisstijl merken we dat deze historische verjaardag wel degelijk aanslaat. Erfgoed is een dankbaar onderwerp is om een breed publiek aan te spreken. 37

Zo werden de expo Jozef Posenaer (verwijzend naar de Jozef Posenaerstraat), de rondleiding Op Zolder in het districtshuis onder leiding van Theater Aksident, het project Wielerhelden (expo + Magisch Luchttheater in het Te Boelaarpark), het Reuzenlied Borgerhout (aanvulling authentiek lied door Noëlla Elpers) en vele andere met succes onthaald. In het teken van Antwerpen Europese Jongerenhoofdstad hadden we extra veel aandacht voor kinderen en jongeren. Zowel bij de uitwerking van evenementen als bij het bevestigen van toelagen werd er stilgestaan bij deze doelgroep. Met projecten als de Nieuwjaarsreceptie, het Sprookjeskasteel, het Feest van den Boom, de Reuzenkoffer en De Reuzenreis werden opvallend veel jongeren bereikt. In Borgerhout mikken we met districtsacties altijd op families. Dit zetten we in 2012 verder.

DEURNE DEURNE Actie/project ENTER (cultuur en onderwijs)

Verslag Driehonderd jongeren, vierdejaars middelbaar onderwijs uit vier Deurnese scholen kregen een onderdompeling in de wereld van de poëzie en een eigen stem in Deurne.

Aanbevelingen voor de toekomst Voor samenwerking met onderwijs, goed om dit samenwerkingsconcept te kiezen dat heel zichtbaar is in het district.

Na enkele ‘Enter-acties’ van Peter Holvoet-Hanssen in de klassen en een voorstelling rond poëzie in het CC, schreven zij i.s.m. Antwerpen Boekenstad 12 krachtige gedichten die op grote billboards de straten van Deurne sierden.

Deurne Leeft (vrijwilligerswerking)

‘Deurne Leeft’ staat ook voor een ver doorgedreven, geïntegreerde, duurzame vrijwilligerswerking. CC Deurne, den Tip, de bibliotheken en de buurthuizen van Samenlevingsopbouw werken met een gemeenschappelijke vrijwilligerspool ‘Deurne Leeft’. Ondertussen bestaat de pool uit meer dan 100 vrijwilligers. Aan de hand van een gemeenschappelijk intakeformulier zoeken we

Opmerkingen: Modelvoorbeeld van samenwerking (BIB, CC, CA, jeugddienst, district, Antwerpen Boekenstad) Cross-over project dat uitstraalt naar andere districten. Met het gedicht ‘Deurnroosje’ gaan Antwerpse scholen verder aan de slag. Het stadsgedicht ‘Deurnroosje’ en één van de jongerengedichten van ENTER werden in september 2011 officieel ingehuldigd en kregen een definitieve plaats in de Hallershofstraat.

De vrijwilligerswerking wordt in 2012 verder uitgebouwd op basis van persoonlijke feedbackgesprekken met de vrijwilligers.

Het intakeformulier is op maat gemaakt van de verschillende partners en de betreffende doelgroepen i.s.m. het Servicepunt vrijwilligers.

We willen de werking nog meer integreren en op elkaar afstemmen.

38

buurthuizen van Samenlevingsopbouw werken met een gemeenschappelijke vrijwilligerspool ‘Deurne Leeft’.

We willen de werking nog meer integreren en op elkaar afstemmen.

Ondertussen bestaat de pool uit meer dan 100 vrijwilligers. Aan de hand van een gemeenschappelijk intakeformulier zoeken we voor iedereen een taak op maat. Per jaar organiseren we een feedbackmoment en drie verwenmomenten waarop we de vrijwilligers in de bloemetjes zetten. Deurne Leeft (communicatie)

Onder de noemer ‘Deurne Leeft’ werken de partners van het Lokaal Cultuurbeleid district Deurne al een aantal jaar nauw samen.

In de volgende brochure wordt het aantal pagina’s gereduceerd en de oplage beperkt. De distributie wordt grondig herbekeken.

De gezamenlijke seizoensbrochure is een voorbeeld voor de andere districten.

Voor de brochure Deurne Leeft 2012-2013 trachten we de inhoud nog persoonlijker te maken, zodat Deurnenaars zich echt verbonden voelen met het concept.

De beelden van fotograaf Jesse Willems waren voor de brochure van 2011-2012 een meerwaarde, hij fotografeerde een jaar lang Deurne en de mensen die er wonen. Deurne Wintert! (cultuur)

de

Met deze 5 jubileumeditie van Deurne Wintert vond het festival de juiste artistieke vorm. Binnen in het districtshuis kreeg de programmatorische cocktail de juiste samenstelling.

De ontsluiting van het districtshuis – waarbij naast puur inhoudelijke invulling ook ruimte is voor een culinair en ontspanningsgedeelte – is de moeite om te behouden

Absoluut hoogtepunt in het gebouw was een expo die het resultaat was van een intensieve zoektocht naar de Deurnese identiteit.

De trend om terug iets breder te gaan in de genrespreiding werd door het publiek gesmaakt en zal ook voortgezet worden in een volgende editie.

In de programmatie moeten we blijvend rekening houden met technische workload (vooral bij voorprogramma’s).

Met maar liefst 18 verschillende activiteiten en 800 verkochte tickets mogen we met recht en rede spreken van een succesvol evenement op locatie, waarbij we er nog eens in slaagden om de verschillende zalen van het mooie districtshuis voor het publiek te ontsluiten. Vrijdagavondconcerten (cultuur)

2011 kon helaas niet genieten van een zonnige zomer. Hoewel de concerten voor een zoveelste jaar op rij droog bleven, hebben we in de publieksopkomst toch de invloed van het weer mogen ondervinden. Maar zelfs met die geringe

Deurne Leeft, seizoensbrochure 2011-2012, bevatte 150 pagina’s en werd verdeeld via de verschillende partners en STIP.

Fotograaf Jesse Willems legde de gevoelige binnenkant van sleutelfiguren en -plaatsen van de Deurnese stafkaart vast op de ‘gevoelige plaat’.

18.000 bezoekers + 1.700 extra met het Bevrijdingsconcert.

39

Vrijdagavondconcerten (cultuur)

2011 kon helaas niet genieten van een zonnige zomer. Hoewel de concerten voor een zoveelste jaar op rij droog bleven, hebben we in de publieksopkomst toch de invloed van het weer mogen ondervinden.

De trend om terug iets breder te gaan in de genrespreiding werd door het publiek gesmaakt en zal ook voortgezet worden in een volgende editie.

In de programmatie moeten we blijvend rekening houden met technische workload (vooral bij voorprogramma’s). 18.000 bezoekers + 1.700 extra met het Bevrijdingsconcert.

Maar zelfs met die geringe tegenslag haalden we nog ruim 18.000 bezoekers. Vrijdagnamiddagconcerten (cultuur)

Tijdens de zomermaanden werden er vijf gratis namiddagconcerten voor senioren georganiseerd in het Provinciaal Openluchttheater Rivierenhof (OLT) in Deurne. Aangezien ‘senioren’ een zeer ruim begrip is en we ook een breder publiek wilden bereiken, bestond het programma uit vijf zeer verschillende concerten.

Den Tip feest (cultuur)

Feest in ontmoetingscentrum Den Tip, waarbij de verschillende werkingen in het ontmoetingscentrum zichzelf voorstellen. Zomerterras en animatie op het voorplein, sportmarkt op het achterplein, buurtenquiz, gigantische paella en podiumoptredens. Een grote publieksopkomst, behalve voor het podiumoptreden.

Het vlotte verloop van de concertnamiddagen hebben we te danken aan een zeer goede productionele samenwerking met de medewerkers van het Openluchttheater (OLT). De concertnamiddagen worden ook opgenomen in de algemene communicatie van het OLT en dankzij onze mediapartner Radio Minerva – de seniorenradio bij uitstek – bereiken we een breed seniorenpubliek. De buurtenquiz is misschien aan vervanging toe.

We hebben geen enkele vrijdag kunnen genieten van schitterend zomerweer, maar de dagen dat het droog bleef konden we toch meer dan 1.100 bezoekers trekken. In totaal klokten we voor de concertnamiddagen af op 5.025 bezoekers.

Over het algemeen een grote publieksopkomst, behalve voor het podiumoptreden.

Een openluchtfilm met een zuiderse bar kan een alternatief zijn. Ook het optreden moet herdacht worden: tijdens de paella spelen ze op de achtergrond en nadien verdwijnt het publiek.

ste

In 2011 werd de 100 verjaardag van het gebouw gevierd, o.a. ook met een heuse kinderboerderij die vooral succes had bij het allochtone jongerenpubliek. Kunstroute (cultuur)

De Kunstroute (12/06) sloot beter aan bij het Rozenfeest (provincie), wat voor extra bezoekers zorgde. Er werd extra ingezet op actieve promotie dankzij vrijwilligers (met luidsprekers al bakfietsend door het publiek rijden).

De Salons

In 2011 opteerde de cultuurraad voor 7 in plaats van 5 Salons. Zeven locaties

Nog meer zichtbaar aanwezig zijn als organisator (vlaggen, ballonnen, banners, programmafolders). Beter doorverwijzen naar andere activiteiten die dezelfde dag doorgaan in het district.

37 lokale kunstenaars / hobbyisten namen deel met eigen werk. Nog eens 8 Deurnese verenigingen deelden het podium (muziek en dans). Hoge opkomst dankzij prachtig weer en betere locatie. Het anders populaire onderdeel van de Cultuurmaand kende een

40

Er werd extra ingezet op actieve promotie dankzij vrijwilligers (met luidsprekers al bakfietsend door het publiek rijden).

Beter doorverwijzen naar andere activiteiten die dezelfde dag doorgaan in het district.

verenigingen deelden het podium (muziek en dans). Hoge opkomst dankzij prachtig weer en betere locatie.

De Salons

In 2011 opteerde de cultuurraad voor 7 in plaats van 5 Salons. Zeven locaties in Deurne-Zuid zetten hun deuren open voor bezoekers die een concertje willen meepikken. Om de 2 extra Salons te kunnen bekostigen, werd een inkomprijs van 5 euro gevraagd.

Het anders populaire onderdeel van de Cultuurmaand kende een veel lagere opkomst dan anders. Een mogelijke verklaring hiervoor kan de economische crisis zijn. Omwille daarvan zullen we in 2012 teruggrijpen naar het oude concept: 5 Salons gratis aanbieden.

De Salons voor Kids

In het kader van het Europese Jongerenjaar organiseerde de cultuurdienst in samenwerking met de cultuurraad een jongerenversie van de klassieke huiskamerconcerten.

Tijdens de Salons voor Kids speelde Ik en den Theo een interactief concert voor kleuters in de huiskamer van de voorzitter van de cultuurraad.

Cultuurstraten (cultuur)

Twee cultuurstraat momenten op 25/6 en 27/8. In het totaal namen 10 straten deel. De sfeer per straat was erg verschillend. De organisatoren ervaren de Cultuurstraten als té vrijblijvend. Het moet nog steeds een extraatje zijn op eigen straatfeest, geen evenement op zich.

Hoven van Plaisantië (cultuur)

In het kader van het Europese Jongerenjaar konden kinderen proeven van één van de zes theatervoorstellingen in het Ontmoetingscentrum Den Tip op zondag 9/10. Er werd rekening gehouden met verschillende leeftijdscategorieën. Tussen 2 voorstellingen door konden kinderen genieten van vertellingen door voorleesvrijwilligers van de BIB.

Dit initiatief werd met succes onthaald. Geijkte concept is aan verfrissing toe. Participatie en creatie stimuleren van artistiek talent in de straat (of uit de buurt) zelf. Geen vaste data meer opleggen, maar de keuze laten aan de straten zelf.

In 2012 nemen de Hoven van Plaisantië terug hun oorspronkelijke vorm aan: een viertal klassieke concerten op vier zondagen in oktober, verspreid over de Deurnese kastelen. Mogelijk wordt in 2013 het kindertheaterfestival herhaald onder het luik Kinderkunstendag.

13 inschrijvingen. Door loting namen 10 straten deel – waarvan 3 nieuwe – verspreid over 2 zaterdagen. Door het slechte weer tijdens de zomer-maanden redelijk lage opkomst.

150-tal bezoekers (exclusief ouders). Zeer groot succes. Hoge opkomst en een zeer divers publiek. Door het slechte weer ook veel last-minute bezoekers. Zeer positieve samenwerking tussen de cultuurdienst, de cultuurraad, BIB en CC. De cultuurraad deed bijdrage door voorstellingen of artiesten te suggereren.

Op vrijdag 21/10 konden jongeren genieten van de theatervoorstelling ‘De Schaamteclub’ en een optreden van de hiphopgroep Ondergronds Deurne in het Koninklijk Atheneum. Bevrijdingsfeesten (feestelijkheden /

De Bevrijdingsfeesten werden dit jaar gepromoot

41 Deurnroosje zal volgend jaar worden opgenomen in de

‘De Schaamteclub’ en een optreden van de hiphopgroep Ondergronds Deurne in het Koninklijk Atheneum. Bevrijdingsfeesten (feestelijkheden / cultuur)

De Bevrijdingsfeesten werden dit jaar gepromoot als de ‘Deurnese Feestdag’, met huldiging van een EreDeurnenaar, vuurwerk, concert in het OLT, TapToe, braderijen, Deurnroosje,… en uiteraard Den Tip Feest.

Deurnroosje zal volgend jaar worden opgenomen in de Cultuurmaand ipv Bevrijdingsfeesten en verhuist naar het eerste weekend van juni.

11 juli-viering (cultuur)

De viering van de Vlaamse feestdag in het Rivierenhof kan steevast op veel publiek rekenen.

Eva de Roovere wist perfect hoe ze het publiek naar haar hand moest zetten. Maar ook Buurman wist zeker even hoge ogen te gooien.

Ook al zijn er over heel de stad grote activiteiten gepland. Ons publiek zakt graag af naar het Rivierenhof om te feesten. Cultuurprijs Deurne 2011: Laureaten van de Kunst (cultuur)

De cultuurprijs Deurne 2011 werd toegekend aan jonge of debuterende artiesten: Les Offs, Sarah Budts en Steven Gabriëls. Een vlekkeloze viering met een steeds groeiend publiek.

Vila Cabral

Dankzij een intensieve samenwerking met meer dan 40 verenigingen en organisaties in Deurne, werd een boeiend en gevarieerd programma aangeboden waarbij de Noord-Zuid verhoudingen centraal stonden.

De contrasten tussen de verschillende laureaten werken wel. Vooral als je hen uitdaagt om – ondanks hun verschillen – toch samen iets te doen.

2.287 bezoekers

In 2012 wil de cultuurraad de prijs toekennen aan het van origine Hongaarse violistenduo SchifferSebestyen en danser Alain Honorez.

Met het bestuur van Vila Cabral werd geëvalueerd dat er sleet zit op het oorspronkelijke concept. In 2011 wordt de werking herbekeken.

Op zaterdagavond 10 december werd het slotmoment van Vila Cabral gekoppeld aan Deurne Wintert met een Zuiders etentje voor de deelnemers, gevolgd door een aangepaste filmvertoning. Liefhebber Kunstenfestival

Tijdens de maanden april en mei gingen heel wat Deurnenaars creatief aan de slag met steen en klei. Binnen het thema SteenGoed bood het district verschillende workshops aan zoals mozaïeken, kleipotjes bakken en juwelen uit zeepsteen maken.

De workshops waren een groot succes, alsook de toonmomenten die aan het einde van de cursussen georganiseerd werden.

42

Wielerhelden

Het voorlaatste weekend van september konden bezoekers uit Deurne, Borgerhout en Berchem genieten van een spetterende voorstelling in het Te Boelaarpark. De cultuurantennes van de 3 aangrenzende districten haalden historische elementen op uit hun lokale wielergeschiedenis. De avond werd telkens afgesloten met een magisch luchtspektakel in het park. Doorlopend konden de 3 districten dankzij lokale erfgoedpartners een reeks van beelden en anekdotes samenstellen die bekende coureurs uit het verleden in kaart brachten. De foto’s werden gebundeld tot een expoparcours en Wielerheldengids.

Bonte Radio Minerva Trein (senioren)

In samenspraak met de (commissie activiteiten van) de seniorenraad Deurne werd ook voor 2011 een afwisselend matineeprogramma samengesteld. Grote namen als Barbara Dex, Andrea Croonenberghs en Francois Glorieux wisselden af met kleinere verrassende producties.

Uit de reacties van het publiek bleek alvast dat er vraag is naar meer klassieke concerten, een vraag waar we zeker rekening mee houden bij het samenstellen van het programma voor 2012.

Dat deze reeks door het publiek geapprecieerd wordt, blijkt uit een hoge bezettingsgraad van 80 %.

Naar goede gewoonte worden de bezoekers bij de matineeconcerten tijdens de pauze getrakteerd op koffie en gebak.

Hoogtepunt in de reeks was misschien wel de viering van ste de 80 verjaardag van Deurnes ereburger en meester-gitarist / concertleider Freddy Sunder. Een fel gesmaakt klassiek winterconcert sloot de reeks af.

43

Vorming (senioren)

Het vormingsaanbod bestond in 2011 voornamelijk uit de vaste waarden.

In 2012 willen we het aanbod van vormingsactiviteiten en infosessies vernieuwen.

Enkele reeksen die reeds jaren succesvol zijn werden dan ook hernomen: tekenen, geheugentraining, initiatie pc en internet, kalligrafie,… Deze vaste reeksen vormen zo de kern van het aanbod.

De seniorenconsulent stelt een nieuw programma samen aan de hand van vragen en suggesties van senioren.

Daarnaast werden enkele nieuwe korte reeksen of infomomenten georganiseerd.

Het vormingsaanbod is voornamelijk gericht op de (actieve) senior. Verschillende reeksen lopen overdag of zijn uitsluitend voor senioren. Met andere reeksen willen we een breder publiek aanspreken, maar ook daar trachten we met gerichte communicatie de senioren extra te motiveren om deel te nemen.

Nieuw in 2011 was de start van het project Dochters van Eva: een reeks danslessen voor vrouwen boven de vijftig, die uitmondt in een toonmoment in maart 2012.

Toelichting Deurne Leeft! draait op volle toeren! Samenwerkingen worden steeds ruimer en rijker, zowel in de breedte en de diepte. Maar ook binnen de verschillende domeinen van de respectieve, dagelijkse werking (programma, communicatie, publiekswerking, vrijwilligerswerking, productie). Om die hoge ambities kort op te volgen en op operationeel vlak waar te maken, komt de staf van het Lokaal Cultuurbeleid sinds 2011 maandelijks een hele dag samen tijdens een stafoverleg om af te stemmen, vooruit te blikken en te evalueren. Een ingreep met een opvallende verhoging in efficiëntie en effectiviteit als gevolg. Beste bewijs van die steeds nauwere samenwerking is het traject en project ENTER. Hierbij kregen de leerlingen van het vierde jaar middelbaar onderwijs een uniek bad in de poëzie. Een modelvoorbeeld van samenwerking tussen de drie partners van het lokaal cultuurbeleid, aangevuld met de jeugd- en communicatiedienst van het District, Lerende Stad, Patrimoniumonderhoud, Antwerpen Boekenstad en de stadsdichter. Een project waarbij zowel aan creatie, spreiding als gemeenschapsvorming gedaan werd. Dit kende een hoge zichtbaarheid in het Deurnese straatbeeld en zo waar een stadsbreed nabestaan. Verschillende scholen uit de andere districten gingen immers met de door Deurnese leerlingen geschreven gedichten aan de slag tijdens Gedichtendag. Lokaal Cultuurbeleid met een bovenlokale uitstraling! De geïntegreerde vrijwilligerswerking is een ander paradepaardje. Nadat de respectieve vrijwilligerspools van BIB, CC en cultuurdienst samengevoegd 44

werden in 2010, zag in 2011 een gemeenschappelijk intakeformulier en een gezamenlijk planningsinstrument voor Deurne Leeft! het levenslicht. Vanaf nu worden vrijwilligers over de werkingen van de drie partners heen ingezet en wordt de gezamenlijke pool drie keer per jaar samengebracht voor een bedankings- en ontmoetingsmoment. Niet alleen geraken de vrijwilligerstaken vlotter en vollediger ingevuld, op die manier verhoogt ook de cohesie binnen de pool en de betrokkenheid bij de werking van Deurne Leeft! in het algemeen. De doorstroming en samenwerking verder proefdraaien, afstemmen, concretiseren en optimaliseren wordt de uitdaging voor 2012.

EKEREN EKEREN Actie/project Geïntegreerde communicatie

Verslag

Aanbevelingen voor de toekomst

Opmerkingen:

Met de brochure ‘Ekerse Podia 2011-2012’ realiseerden we een mijlpaal in de geïntegreerde cultuurcommunicatie in Ekeren: een programma-aanbod gespreid over 12 podia in het district. De brochure viel in elke Ekerse brievenbus.

Gedichtendag

Jong poëtisch talent stond centraal op de gedichtendag 2011. De leerlingen Woord van de muziekacademie Ekeren brachten een selectie van eigen werk en hun favoriete poëzie.

Lezing rond liefde

Carine Cuypers bracht de meest ontroerende fragmenten uit de liefdesbrieven die Kafka aan zijn vriendin Milena richtte.

Cultuurmaand

I.s.m. cultuurstation Tracé.

De leerkrachten van de afdeling Woord van muziekacademie Ekeren waren enthousiast over de samenwerking. Ze onthaalden met plezier het voorstel voor een herneming. Er bestaat zeker een publiek in Ekeren voor dergelijke manifestaties.

Een ruim aanbod kunstzinnige workshops. De eindproducten werden geveild ten voordele van een goed doel. Tentoonstelling VTB

Wegens onvoorziene omstandigheden niet plaats gevonden.

Parkfeesten

Een driedaags festival in een tent aan het Hagelkruis. Een divers programma en activiteiten i.s.m. lokale verenigingen.

Erfgoeddag

De Erfgoeddag 2011 stond in het teken van ‘Armoede’. In samenwerking met het

Gezien de hoge logistieke kost, de kleine personeelsbezetting en de relatief geringe publieksopkomst werd er besloten om de Parkfeesten in 2012 niet meer te organiseren.

45

Een divers programma en activiteiten i.s.m. lokale verenigingen.

Erfgoeddag

relatief geringe publieksopkomst werd er besloten om de Parkfeesten in 2012 niet meer te organiseren.

De Erfgoeddag 2011 stond in het teken van ‘Armoede’. In samenwerking met het dienstcentrum Groot Hagelkruis en het Documentatiecentrum Antwerpse Noorderpolders werd op zondag 1 mei 2011 een tentoonstelling opgezet over de armenzorg in Ekeren in de 18de eeuw.

Optocht

De stadsdichter had het plan opgevat om vanuit het centrum van Antwerpen een stoet te maken naar de verschillende districten. De vzw Antwerpen Boekenstad blies dit project echter af, wegens té grote logistieke investeringen.

Braderie

De braderijbezoeker kreeg een voorsmaakje van het cultuurprogramma van seizoen 2011-2012 en kon genieten van een heuse BIB-hoek.

De braderij is een dankbaar evenement om ons geïntegreerde programma naar een breed publiek te communiceren.

Naast ludieke acties werden onze bezoekers ook nog in de watten gelegd met éénmalige korting op het najaarscomedy programma. Onthaal nieuwe bewoners

Nieuwe inwoners van Ekeren maakten kennis met alle diensten, kregen desgewenst een rondleiding en een pakket informatie. De BIB bood iedereen een gratis jaarabonnement aan, het CC deelde lanyards uit met nuttige gegevens. Zo’n 90-tal nieuwe Ekerenaars kwamen opdagen.

11 juli-viering

Het programma omvat een concert voor kinderen, een lezing van Ludo Abicht, en een optreden van Zjef Van Uytsel en groep. De avond werd besloten met een receptie, aangeboden door het district. We konden méér dan 300 toeschouwers verwelkomen.

Muziek in de Wijk

I.s.m. Zomer van Anwerpen. Telkens een volksfeest dat 800 man op de been brengt.

De zo broodnodige verjonging van de deelnemende verenigingen was eindelijk een feit met de komst van een jonge sportploeg die de negen andere Ekerse verenigingen kwam versterken.

46

De avond werd besloten met een receptie, aangeboden door het district. We konden méér dan 300 toeschouwers verwelkomen. Muziek in de Wijk

I.s.m. Zomer van Anwerpen. Telkens een volksfeest dat 800 man op de been brengt.

Project Hangjongeren

De zo broodnodige verjonging van de deelnemende verenigingen was eindelijk een feit met de komst van een jonge sportploeg die de negen andere Ekerse verenigingen kwam versterken.

In samenwerking met Antwerpen Jongeren Hoofdstad 2011 werd het plan opgevat om de skatebaan die zich in het Veltwijckpark bevindt op te waarderen. Dit moest uitgesteld worden tot het Ruimtelijk Uitvoerings Plan van het Veltwijckpark op punt stond.

Sinterklaasfeest

BIB Driehoek bood de dienst onthaalouders de mogelijkheid om een Sinterklaasfeest te laten doorgaan voor de onthaalkinderen in de voorleeskelder. Wegens gebrek aan animo bij de onthaalouders ging dit niet door.

Opening nieuw jongerencentrum

2011 was ook het jaar van een geslaagde opening van het nieuwe jongerencentrum in Ekeren. Tijdens de opening kon de Ekerse jeugd ook voor de eerste maal kennismaken met een nieuwe BIB-hoek.

Toelichting In 2011 werden cruciale stappen gezet betreffende het geïntegreerd cultuurbeleid. De cultuurantenne werd toegevoegd aan het kleine team van het cultuurcentrum en met de bibliotheek wordt intens samengewerkt. De vzw realiseert – guerillagewijs – een breed cultuurprogramma op maat van het district en haar bewoners. Gespreid in het district en bijna altijd in samenwerking met lokale partners. Zo vonden klassieke concerten plaats in verschillende kerken, trokken we voor concerten en theatervoorstellingen naar verschillende scholen, voor stand up comedy naar de lokale cafés en de traditionele jaarlijkse Ekerse kerstmarkt wordt uitgebreid met een spiegeltent met een breed toegankelijk programma. 47

HOBOKEN HOBOKEN Actie/project Cultuurburen

Verslag

Aanbevelingen voor de toekomst

Opmerkingen:

Een geslaagde eerste editie! We organiseerden workshops voor jongeren i.s.m. met de cultuurtoeleider, een buurfeest in de Draaiboomwijk, twee grotere evenementen met lokale partners en specifieke workshops voor vrouwen.

Cultuurstraten

Cultuurmarkt Hoboken

In samenspraak met OpSinjoren organiseerden we vijf x cultuurstraten tijdens de winterperiode met een publieksbereik van 20 à 50 mensen per straat en een uitschieter met een opkomst van 95 mensen.

Herdenken van de ‘formule’ cultuurstraten

Op 18 september kregen de verenigingen de kans om zich in het kader van de braderij actief voor te stellen aan een divers publiek (etnisch, maar ook qua leeftijd).

De verenigingen aanzetten om zich actief voor te stellen en in interactie te gaan met het publiek.

(andere wijken, andere periode, andere formule en aandachtsgroepen,...)

Net als de vorige jaren stelden we vast dat de inspanning niet in verhouding is met de opbrengst. Er worden veel financiële middelen en manuren gepresteerd, maar het resultaat blijft wat mager

Voor de eerste maal was er een publieksprijs voor de mooiste en/of creatiefste stand. Jaarmarkt

Tijdens het jaarmarktweekend vierden we de opening van UiThuis Hoboken met een aantal voorstellingen als geslaagde try-out. Cfr. Hoofdstuk 5

Hoboken feest!

Cfr. Hoofdstuk 5

Nieuwjaarsdrink

Cfr. Hoofdstuk 5

Cultuurmaand

Cfr. Hoofdstuk 5

11.11.11 project

Cfr. Hoofdstuk 5

Viering 100 jaar parochie St. Jozef + eerste steenlegging St. Jozefkerk

Cfr. Hoofdstuk 5

Cultuurinsteek tijdens de braderij en jaarmarkt behouden, omdat we zo een publiek bereiken dat slechts moeizaam de weg vindt naar cultuuractiviteiten

48

Stadsdichter

De stadsdichter schreef ‘De inwijkeling’ speciaal voor Hoboken. Het gedicht werd op diverse manieren in de kijker gezet: op canvas, onthulling van de 1ste strofe aan de veerboot en een literaire wandeling langs plekken die voorkomen in het gedicht.

Deze vorm van literatuur is minder toegankelijk dan romans. Met de knowhow van de medewerkers van het UiThuis komen verschillende vormen van literatuur aan bod.

Het publiek werd verrast met een rap-versie van het gedicht. Hoboken literair

Geen lezingen voor volwassenen georganiseerd in 2011.

Literaire lezingen moeten worden ingebed in een ruimer programma. Lezingen waren in het verleden zelden succesvol. Wordt in 2012 opnieuw opgenomen.

Jeugdboekenweek / 100 jaar Annie M.G. Schmidt

De BIB-medewerkers organiseerden een groot spel rond ‘geheimen’ in de bibliotheek.

In te bedden in een breder aanbod en actiever toeleiden is de boodschap.

Een verjaardagsfeestje voor kinderen georganiseerd met de jeugddienst was helaas geen succes.

Gilgamesj kende een moeilijke start, maar eindigde met een schitterende apotheose in het kader van wintervuur (januari 2012).

De werving en betrokkenheid van de Hobokense secundaire scholen verliep moeizaam, maar toch kon het project succesvol worden afgerond.

Rond 100 jaar Annie MG Schmidt organiseerden we verschillende activiteiten: kinderfeestje, expo,… Samenwerkingsovereenkomst

Samenwerkingsovereenkomst is aangepast (artikel 3G).

Professionele expo

Cfr. Hoofdstuk 5

AEYC

Een tiental onervaren jongeren, begeleid door twee professionals, maakten een sterke theatervoorstelling rond het Gilgamesjverhaal. Uitvoeringen tijdens Wintervuur in Fort VIII.

Door de voorbereiding en uitvoering van de aanpassingswerken aan het gebouw was er letterlijk en figuurlijk weinig ruimte voor de organisatie van lezingen.

Toelichting 2011 was een overgangsjaar, maar dan wel één met veel dynamiek! Sinds september 2011 biedt UiThuis Hoboken onderdak aan de bibliotheek, de cultuurantenne, het cultuurcentrum, de jeugddienst, buurtsport en pleinontwikkeling. Zo kreeg de geïntegreerde cultuur- en vrijetijdswerking een duidelijk gelaat. 49

Op die ingeslagen weg gaan we in 2012 en 2013 verder: op naar sterke projecten, gedragen door sterke schouders en op maat van de lokale context. Op die manier leggen we nu al stevige fundamenten voor een nieuw cultuur- en jeugdcentrum in Hoboken.

MERKSEM MERKSEM Actie/project Cultuurstraten

Verslag In juni 2011 ging CC Merksem voor twee cultuurstraten in zee met buurtbewoners, de cultuurantenne van het district en OpSinjoren. Samen werkten we een gevarieerde, gedurfde, maar ook een bijzonder aanlokkelijke aanbod van allerhande acts uit.

Feest v/d Vlaamse Gemeenschap

Het feest van de Vlaamse Gemeenschap trok 1.000 mensen. Het muzikale aanbod en de randanimatie was zeer gevarieerd en sloot goed aan bij verschillende doelgroepen. De beoogde doelstellingen – laagdrempelig & gemeenschapsvormend – werden optimaal bereikt.

Aanbevelingen voor de toekomst Aan de formule van de Cultuurstraten willen we volgend jaar verder sleutelen – door ons niet te beperken tot één straat – om de ingezette middelen nog beter te laten renderen.

Opmerkingen:

Hoewel er veel ouderen en kinderen waren, kan er in de toekomst meer ingezet worden op een breder bereik naar jongeren. Er wordt samengewerkt met het jongerencentrum Bouckenborgh

ZOMERksemfestival

Dit jaar koos het cultuurcentrum ervoor om dit festival niet te laten plaatsvinden en in te zetten op Club Canal.

Aangezien Club Canal in 2012 niet herhaald wordt, zetten we dit laagdrempelig festival dat de ZOMERksem-campagne afsluit terug op de agenda.

Opmaak cultuuractieplan 2012 districtswerking

Doorgedreven overleg met de verschillende partners en raad van bestuur zorgden voor een helder afgestemd actieplan voor het lokaal cultuurbeleid Merksem.

Tijdig nadenken over projecten waarbij BIB, CC, en cultuurantenne nog meer samenwerken.

Zomerkrant

De zomerkrant maakt deel uit van de volledige ZOMERksem-campagne, die elke Merksemnaar op uniforme wijze informeert over alle activiteiten van verschillende partners & verenigingen tijdens de maanden juli, augustus en september.

De teksten mogen meer entertainend en uitgebreid worden. Momenteel een opsomming van activiteiten, dit kan afgewisseld worden met redactionele artikelen of interviews.

Elke Merksemnaar krijgt de krant in de bus. Canvassen

De canvassen maakten deel uit van de volledige communicatiecampagne over de zomeractiviteiten – de ZOMERksem-campagne. Op zichtbare plaatsen stonden de

Wegens de heraanleg van de Bredabaan kan er waarschijnlijk geen canvas aan het districtshuis worden geplaatst.

50

verschillende partners & verenigingen tijdens de maanden juli, augustus en september.

activiteiten, dit kan afgewisseld worden met redactionele artikelen of interviews.

Elke Merksemnaar krijgt de krant in de bus. Canvassen

De canvassen maakten deel uit van de volledige communicatiecampagne over de zomeractiviteiten – de ZOMERksem-campagne.

Wegens de heraanleg van de Bredabaan kan er waarschijnlijk geen canvas aan het districtshuis worden geplaatst.

Op zichtbare plaatsen stonden de canvassen met het campagnebeeld en de informatie opgesteld. Bevrijdingsfeesten

CC Merksem organiseerde i.s.m. de evenementencel een feest om de bevrijding te herdenken en zo het belang en bewustzijn rond dit erfgoed te versterken. Met 1.500 bezoekers kende deze gemeenschapsvormende activiteit een groot succes.

Cultuuroverleg vzw LCB

Op maandelijkse basis komen BIB, CC en cultuurantenne samen om het actieplan te monitoren en bij te sturen waar nodig.

Cultuuractorenoverleg

Tijdens het cultuuractoren-overleg werd districtsbreed het (professionele) culturele leven van Merksem in kaart gebracht.

Momenteel kan de vorm van het overleg worden herzien om de betrokkenheid van de partners te verhogen.

Alle culturele partners deelden hun activiteiten agenda met elkaar, maar ook hun vragen of opmerkingen. Verdere uitbouw en optimalisatie Nieuwdreefsite

In 2011 wilde CC Merksem i.s.m. met de Academie voor muziek, woord en dans en de BIB het BIB-punt verder uitbouwen om te komen tot een nieuw ontmoetingspunt voor de Nieuwdreefsite. Dit is nog niet gerealiseerd doordat we eerst een masterplan voor de restyling van de site willen uittekenen.

Vila Cabral

Door dit initiatief werden de verenigingen van Merksem gestimuleerd om een activiteit te organiseren rond de noord-zuid problematiek. Dit resulteerde in 26 activiteiten, georganiseerd met 30 verenigingen. Door alle activiteiten werd er op een positieve manier aandacht besteed aan deze thematiek.

Buitenspelen

Buitenspelen 2011 was een zeer geslaagde editie; mooi weer, toffe sfeer, veel volk en een spannende programmatie. Amateurkunstenaars wisselden af met enkele professionele gezelschappen en voor het kleine volkje was er meer dan voldoende randanimatie om de

In overleg met de verschillende partners in huis zal er in 2012 effectief werk gemaakt worden van het masterplan voor de restyling van de Nieuwdreefsite en willen we in het najaar het vernieuwde BIB-punt openen.

In de toekomst wordt het accent gelegd op doelgroepenwerking – senioren & jeugd. Daarnaast gaat kwaliteit boven kwantiteit en wordt er geprobeerd om meer bruggen te bouwen / samenwerkingen te realiseren tussen de verschillende verenigingen.

De stedelijke convenant is licht aangepast voor 2012 en in Merksem zal er met een thema gewerkt worden: ‘het klimaat’.

Na evaluatie wordt voor de volgende editie bekeken welke rollen de verschillende partners willen opnemen.

51

Dit resulteerde in 26 activiteiten, georganiseerd met 30 verenigingen. Door alle activiteiten werd er op een positieve manier aandacht besteed aan deze thematiek. Buitenspelen

Buitenspelen 2011 was een zeer geslaagde editie; mooi weer, toffe sfeer, veel volk en een spannende programmatie.

geprobeerd om meer bruggen te bouwen / samenwerkingen te realiseren tussen de verschillende verenigingen.

‘het klimaat’.

Na evaluatie wordt voor de volgende editie bekeken welke rollen de verschillende partners willen opnemen.

Amateurkunstenaars wisselden af met enkele professionele gezelschappen en voor het kleine volkje was er meer dan voldoende randanimatie om de hele middag te vullen met cultuur.

WILRIJK WILRIJK Actie/project Kind en Cultuur

Liefhebber & Cultuurmaand

Het nieuwe podiumkunstenfestival voor en door jongeren presenteerde meerdere voorstellingen op twee dagen.

Aanbevelingen voor de toekomst Jongeren van Wilrijkse theatergezelschappen vinden het interessant om naar elkaars werk te gaan kijken.

Véél volk kwam kijken en zag dat het goed was.

Schouwburg De Kern als artistiek klankbord, dus.

Tijdens de cultuurmaand organiseerden we de voorleesweek en was er een optreden van een klarinettenensemble in het Dionteater.

Het werken met en voor semiprofessionelen is een permanent aandachtspunt, balancerend op het continuüm van toegankelijkheid versus relevantie.

Verslag

Er was geen activiteit i.h.k.v. Liefhebber kunstenfestival. Stripmuur

Opmerkingen:

De realisatie van de allereerste stripmuur werd verschoven naar voorjaar 2012, wegens onvoorziene technische problemen. In juni 2012 zal hij desalniettemin de gevel van CC De Kern sieren!

Erfgoeddag

Rond de Erfgoeddag van 2011 werd door de vzw Lokaal Cultuurbeleid Wilrijk niets extra geprogrammeerd.

In 2012 is zulks wel het geval.

Sinterklaasfeest

De Sinterklaasvoorstelling in het cultuurcentrum, een samenwerking van de Jeugddienst en de vzw Lokaal Cultuurbeleid, was een groot, uitverkocht succes dat vele honderden kinderen charmeerde en enthousiasmeerde.

Heel laagdrempelig initiatief met een voor cultuurcentrum relatief nieuw publiek.

Werd wegens onvoorziene personeelsuitval uitgesteld naar het najaar van 2012.

We linken dit opzet aan het project Wortels in Wilrijk, zie actieplan 2012.

Kunst in de Wijk

We moeten op een meer structurele wijze samenwerken met de jeugddienst van Wilrijk. Zowel in programmatie en in communicatie.

52

HOOFDSTUK 3: IN DE CULTUURCENTRA EN CULTURELE ONTMOETINGSCENTRA 1. Facilitair voor de Antwerpse cultuurcentra In 2011 slaagden we er niet in om een nieuw tickettingsysteem te installeren voor de cultuurcentra. De oorzaak is meervoudig en had te maken met o.a. zwakke afspraken tussen Digipolis en CS (in tegenstelling met eerdere afspraken had Digipolis de middelen voor dit project niet voorzien, waardoor CS de middelen moest zoeken) en een onduidelijke projectscope. Dit project wordt dus verder – en concreter – opgenomen in 2012. We voerden in 2011 de eerste gesprekken met Prospekta rond de organisatie van een centrale ticketverkooplijn voor de cultuurcentra. Voorlopig resulteert dit in een gezamenlijk gecommuniceerd telefoonnummer voor CCA-tournees. De bestaande telefoonbalies in de centra blijven (voorlopig) behouden.

2. Thematische aanpak Publiekswerking De cultuurcentra zetten verder in op drie fronten: (1) een sterke algemene klantenwerking, (2) een duidelijke lokale inbedding en (3) een toeleidende werking voor mensen met drempels. Waar mogelijk liep dat in 2011 al samen met een geïntegreerde werking met bibliotheken en cultuurantennes. - (1) De sterke algemene klantenwerking draait in essentie om een professionalisering van de promotiestrategieën. Dit binnen het geïntegreerd lokaal cultuurbeleid en binnen een stadsbrede werking (o.a. via de versterkte relatie met het bedrijf Marketing en Communicatie). We installeerden in 2011 een centraal cultuurcommunicatieteam, samengesteld uit communicatiespecialisten uit de verschillende afdelingen met als doel een sterke professionele promotionele communicatie op te zetten gericht op de Antwerpenaar. Er werd een cultuurcommunicatiestrategie ontwikkeld die uitgaat van een heldere afzender, bestemmelingen die de kanalen dicteren (“Wat wil de klant weten?” ipv “Wat willen we de klant vertellen?”) en een ecologische ambitie (minder en correcter gebruik van drukwerk). 53

- (2) De klanten van cultuurcentra worden steeds meer geworven uit de directe omgeving. De cultuurhuizen profileren zich steeds meer vanuit een principe van nabijheid. Rond onze rol in de stad ontwikkelden we de theorie van de zone 30 versus de zone 1,5. Waarbij de zone 30 werking van een huis slaat op de stadsbrede impact (typisch spreiding) en de zone 1,5 werking slaat op de buurtgerichte werking (typisch ontmoetingsactiviteiten). De kiem werd gelegd van een denken in functie van demografische relevantie van cultuurcentra. - (3) In 2011 werd de 2€ pas (gaf mensen met een laag inkomen recht op CC tickets aan 2 euro) succesvol geïntegreerd in de A kaart. Het ‘lage inkomen’ werd vervangen door het veel meer meetbare statuut van Omnio/VT en het stigmatiserende van de 2€ pas (een aparte kaart voor mensen met een laag inkomen) werd vervangen door een vrijetijdskaart voor iedereen.

Gemeenschapsvorming In 2011 vond gemeenschapsvorming als algemene insteek voor een socioculturele grootstedelijke werking haar ingang. Cultuurcentra gaan uit van het idee dat hun werking pas ten volle werkt als het draait om / ten dienste staat van / verweven is met de ontmoeting tussen stedelingen. Tegelijk botsten we in 2011 op de grenzen van ons denken rond gemeenschapsvorming, diversiteit en publiekswerking. We publiceerden een groot publieksonderzoek waaruit een helder profiel van onze kernklanten naar voor komt, dat echter niet gelijk loopt met de razendsnelle demografische ontwikkeling van Antwerpen. De uitdaging om onze werking relevant te houden voor de Antwerpenaar van vandaag en morgen (jonger, gekleurder én grijzer dan ooit te voren) houdt ons overdag scherp, maar doet ons ’s nachts ook wakker liggen. Exemplarisch voor die paradigmatische verschuiving is de vraag hoe zinvol het nog is te denken in functie van ‘toeleidingsacties voor de moeilijk bereikbare doelgroep allochtonen’ als breed gerekend zo’n 40 % van de Antwerpenaren in die categorie valt? Waar eindigt ‘toeleiding’ en waar begint het heruitvinden van ons product zelf? Een update en herdenken van ons gebruikelijk jargon en methodieken (‘gemeenschapsvorming’, ‘participatie’, ‘toeleiding’, ‘publiekswerking’, ‘moeilijk bereikbare doelgroepen’,…) dringt zich op.

54

Diversiteit Zie Gemeenschapsvorming.

Zaalverhuur De Antwerpse cultuurcentra stapten in 2011 mee in het Netwerk Ontmoetingsruimte, waardoor onze zalen nog beter ontsloten geraken voor de Antwerpenaar.

Communicatie Zie Publiekswerking.

Cultuurcreatie en clusterwerking In 2011 stonden de clusters theater en muziek onder druk. Het werd duidelijk dat clustervergaderingen waarin (1) informatie wordt uitgewisseld en (2) gezamenlijke projecten worden georganiseerd, in de toekomst niet meer zullen volstaan om een kwalitatieve zone 30 werking uit te bouwen. De toekomst van de clusterwerking wordt bekeken in 2012. Op het vlak van cultuurcreatie gingen we interessante samenwerkingen aan met stedelijke partners (het succesvolle ‘Amber&S’ in het Steen binnen de wintercampagne van MC), lokale verenigingen (‘Ergens in de Stad’ met solidariteitskoor Frappant en Nathalie Meskens) en Antwerpse gezelschappen (de samenvattende voorstelling rond ‘De Revue van het Ontembare Leven’ van het Martha!Tentatief).

55

3. De centra leggen accenten ANTWERPEN - Murga Los Niños profileerde zich in het voorjaar als bruisend en dynamisch project waar kinderen uit de wijk St Andries voor aangetrokken werden. Valkuil bleek het gebrekkige eigenaarschap van de participanten: geen van ons werkt dagdagelijks met deze doelgroep. Vanaf het najaar werd een bezinningsperiode ingelast om er in 2012 nieuw leven in te blazen. - Na een rondvraag bleek dat onze nabijgelegen scholen wel nood hebben om sporadisch rond de tafel te zitten om ervaringen uit te wisselen en het over het cultuuraanbod te hebben. Een grootser, overkoepelend project zagen zij op vlak van draagkracht vs. draaglast niet haalbaar. - Steeds meer organisaties vinden de weg naar COStA om er ondersteuning te vinden. Benefietvoorstellingen zijn steeds een succes: uitverkochte zalen, veel opbrengst voor de partner, veel nieuwe mensen die ons huis leren kennen. CC Link - CC Link heeft er in 2011 een loodzwaar, maar fantastisch projectenjaar op zitten. - Blok Bloc trok in de mooie aprilmaand een 3.000 bezoekers en was een waar feest voor de bewoners van Linkeroever en de stad. Het zette Europark op de sociaal artistieke kaart en vormde de wijk om tot tijdelijke ontmoetingsplek voor kinderen, senioren en cultuurminnaars. - Aan de oever van de Schelde staat sinds juni 2011 een nieuw monument: de Golem werd gebouwd en versierd met bijna alle scholen van linkeroever. Het inhuldigingsmoment werd een kinderfeest met o.a. Kapitein Winokio op de boeienweide. CC Luchtbal - 2011 was voor CC Luchtbal een b(l)oeiend jaar. Door vooral een stevige portie theater, (populaire) muziek, expo’s en unieke locatieprojecten stegen de (bovenlokale) bezoekcijfers gestaag tegenover 2010. Ook de lokale werking raakte in stroomversnelling. - Naast de kinderspeelwerf en de steeds populairder wordende Luchtbar (circus56

voorstellingen gekoppeld aan een buurtbarbecue), vonden de wijkbewoners vlot hun weg naar Wintermagie, Komen Eten! en het straattheater van het Feestweekend. - Met Go Afrika!, Salahedinne Live! en de klassieke concerten in de Sint Laurentiuskerk (Rozemaai) werden bescheiden actief receptieve successen geboekt. Met het inrichten van wekelijkse circus- en theaterlessen voor kinderen en jongeren werd een eerste stap gezet richting ‘Academie Luchtbal’. CO Nova - In kader van ‘Kraak het Cultuurhuis’ ondersteunde de cultuurtoeleider van Nova drie jongeren bij het maken van een kortfilm. Een intensief proces dat resulteerde in een zeer mooi resultaat. - Er werden drie Groenbanken geplaatst; aan de Silvertopblokken, aan het nest en op de koer van CO Nova. De drie banken worden gebruikt door de buurt, maar een langlopend traject kon niet worden opgezet. - Vrijwilligerswerking: De drie partners hebben in totaal ongeveer 130 zeer diverse vrijwilligers (± 40 allochtonen, een vijftal mensen met een beperking, mensen in armoede). Er werden twee gezamenlijke vrijwilligersfeesten georganiseerd waarbij ontmoeting centraal stond, zodat vrijwilligers uit de verschillende deelwerkingen / activiteiten elkaar en de werking beter leerden kennen en er makkelijker doorstroming mogelijk wordt.

BERCHEM 30 jaar ccBe Cultuurcentrum Berchem vierde in 2011 haar dertigste verjaardag en zette daarbij de buurt en haar bewoners centraal. We organiseerden Guinguettes – eet- en dansfeestjes voor buurtbewoners – in de zijstraten van de Driekoningen/Statiestraat, ondersteunden de theatervoorstellingen ‘In De naam van de Straat’ – over het verleden van Berchem – en ‘Bezoeking aan Berchem’ – een theaterwandeling doorheen de wijk Vijfhoek. Retina Dance Company zocht en vond liefhebbers om mee in haar nieuwste voorstelling te dansen en amateurfotografen brachten onze verjaardag – 16 mei – in beeld. Afsluiten deden we in stijl met een geweldige familiedag op het plein voor het Sint Maria Rusthuis en een BBQ voor 400 buurtbewoners. ondersteunden de theatervoorstellingen ‘In De naam van de Straat’ – over 57

het verleden van Berchem – en ‘Bezoeking aan Berchem’ – een theaterwandeling doorheen de wijk Vijfhoek. Verzet de Stad Verzet de Stad begon met een oproep aan de buurtbewoners om impressies over de buurt neer te schrijven. Een selectie werd op affiches getoond in de buurtwinkels, alle inzendingen werden tentoongesteld in de bibliotheek. Gelijklopend hieraan werd een schrijftraject voor jongeren opgezet dat deels hierop voortbouwde en dat onder andere door de stadsdichter werd begeleid. Dit resulteerde in een eerste Berchemse Gedichtenmuur die geopend werd op Berchem Bruist. Daarnaast was er de inhoudelijke link met de voorstelling Bezette Stad van KVS waarop we een jongerenpubliek en een regulier publiek combineerden. Theater, literatuur, jongerenwerkingen, buurt- en districtswerking in één project vervat. Theaterprogrammatie In 2011 werd opnieuw duidelijk dat de theaterprogrammatie – zowel familie als avond – de stevigste poot is waarop ons huis staat. Theater waarbij we de artistieke lat hoog durven leggen zonder elitair te zijn. Meer dan 30 voorstellingen, waarvan er een tiental in eigen huis gemaakt of ondersteund werden. Van klein, intiem locatietheater tot straffe, grote zaalproducties, sommige eenmalig maar verscheidene in een reeks. Sommige op zich zelf staand, andere omkaderd door een geweldige familiedag. Jong talent en gevestigde waarden bereikten samen zo’n 12.000 bezoekers.

BERENDRECHT ZANDVLIET LILLO Picknick bij de buren Tijdens de paasvakantie voerde het theatergezelschap Luxemburg twee theatervoorstellingen op voor kinderen in de wijk Viswater te Berendrecht. Hier58

voor werden tenten geplaatst. Vooraf werden kinderen en (groot)ouders uitgenodigd om te picknicken en foto’s te nemen van deze wijk. In de wijk Viswater woont een divers publiek, waarvan het merendeel van de bewoners moet toegeleid worden naar het cultuurcentrum en de jeugddienst. Deze actie kwam tot stand door een intense samenwerking van de jeugddienst, buurtregie, de cultuurantenne, de bibliotheek en het cultuurcentrum. ScheldEvent De aftrap van het nieuwe najaarsseizoen werd gegeven begin september 2011. Tijdens Scheldevent konden mensen de eerste tickets kopen voor het nieuwe seizoen. De opkomst was immens, veroorzaakt door de komst van Alex Agnew. Maar ook de uitstap naar het MAS met busvervoer, de ‘Volksliekes’ van Axl Peleman, de optredens van Eric Melaerts & Jean Blaute en de toneelvoorstelling van De Family Darling werden gesmaakt. Seniorenprogrammatie In 2011 bestond de seniorenraad 10 jaar. Dit bestaan werd gevierd met een groot feest, waaraan cultuurcentrum De Schelde een muzikale bijdrage leverde. 350 feestvierders namen deel. Maar ook tijdens de week van de senioren werkte de seniorenraad en cultuurcentrum De Schelde samen. Zo werd Mitta van der Maat uitgenodigd en ze bracht een beklijvende voorstelling. Zondagmatinees met taart voor deze doelgroep met optredens van The Jacquelines, The Golden Glows en Chris Lomme maakten het geheel compleet. Er werd geëxperimenteerd met het communiceren van een totaalaanbod; een seniorenbrochure waarin het aanbod van cultuurcentrum De Schelde, het dienstencentrum, het woonzorgcentrum van het Zorgbedrijf Antwerpen en van de seniorenconsulent werd opgenomen.

BORGERHOUT De Roma Op artistiek vlak blijft het zaalaanbod van film, concerten en podiumvoorstellingen het speerpunt van de jaarwerking. De Roma ontving in 2011 meer dan 138.000 bezoekers, een stijging met bijna 16 % t.o.v. 2010 en een nieuw record. Vooral in de categorieën jazz, wereldmuziek, pop en rock, Nederlandstalige muziek en theater/variété telde De Roma veel extra bezoekers. Een belangrijke stap voorwaarts is het proefproject informatisering van de ticketverkoop in de zaal. Bezoekers kunnen sinds oktober 2011 hun A kaart 59

volledig gebruiken en de losse ticketverkoop wordt ook meteen in het SRO tickettingsysteem verwerkt. En daarnaast gaat de digitale evolutie snel: via internet worden ook cadeau- en drankbonnen verkocht en de abonnees op de digitale nieuwsbrief zijn fors uitgebreid. Hoogtepunten van de jaarwerking waren de uitgebreide reeksen Circo Roma in de schoolvakanties, de drie reeksen van Tutti Fratelli voorstellingen en de spraakmakende internationale voorstellingen zoals Live from Buena Vista – The Havana Lounge, Femi Kuti en de geslaagde reeks Europalia!Brasil. ’t Werkhuys ’t Werkhuys heeft een geslaagd jaar achter de rug, ondanks de personeelsverschuivingen. We zijn blijven investeren in vragen à la minute en gaven onze medewerking aan beginnende projecten. Ook de zaalverhuur loopt goed. Meer dan 200 verschillende gebruikers maken hier doorlopend gebruik van; zowel individuen als groepen, amateurs en profs van alle culturen en alle leeftijden. Er gingen verschillende kleine (theater)voorstellingen door in ’t Werkhuys. De ticketverkoop verliep gedeeltelijk via de Roma. Deze nieuwe samenwerking biedt de kans aan ’t Werkhuys om meerdere keren per jaar kleinschalige voorstellingen te laten doorgaan. In 2011 zijn er een aantal nieuwe succesvolle projecten gestart: zondagmatinees, het Vertellersfestival van de De Fabulatoriërs, de Pianoblues… In de toekomst zullen deze concepten nog worden verfijnd. Het Feest van den Boom was , mede door de goede samenwerking met Recht Op, een enorm succes.

DEURNE CC Deurne kende een goed jaar 2011. Niet alleen bereikten we heel wat meer publiek, ons aanbod werd ook breder en relevanter. Net omdat we meer tegemoet kwamen aan de socio-demografische context, kansengroepen en unserved audiences. Onze klanten werden steeds diverser door een geïntegreerde aanpak. We deden dit door een verhoging van het actief-receptieve aanbod, de introductie van nieuwe genres, een doorgedreven jongerenwerking en (ver)nieuwe(nde) samenwerkingsverbanden. We verkochten 36 % meer tickets dan vorig jaar, de inkomsten van ticketverkoop stegen met 22 % en het aantal nieuwe klanten ging met 8 % naar boven. Opvallende cijfers waren de bezettingsgraad van het senioren- en theaterpro60

gramma die piekten met 80 %. De cijfers van het filmprogramma en vormingsaanbod blijven lichtjes dalen, wat in 2012 een bijsturing noodzakelijk maakt. Op actief receptief vlak werkten we onder andere succesvol samen met de muziekverenigingen van Deurne onder de vlag Charmonieën en met het Gitaarfestival. Twee harmonieën, een symfonisch poporkest en het orkest van de stedelijke academie voor woord en muziek speelden hun jaarconcerten onder de gemeenschappelijke vlag Charmonieën. Dit resulteerde in een verbeterde communicatie, een eenvormige ticketverkoop en een vlot productieverloop. Samen goed voor meer dan negen uur muziek, meer dan 140 artiesten en meer dan en 1.200 bezoekers. Een samenwerking die door alle partijen als waardevol werd ervaren. In 2011 was CC Deurne getuige van een internationaal gitaarfestival. Niet alleen werkten we samen met de Vlaamse cultuurcentra uit tournee mondial voor een ongezien traject van gitaristen uit binnen en buitenland. We mochten ook twee nieuwe cd’s voorstellen van lokale gitaarhelden Jokke Schreurs en Jan Depreter. Die laatste is ook bezieler van een traject met succesvolle masterclasses en een concours voor jonge veelbelovende gitaristen, dat voor de gelegenheid volledig binnen de muren van het cultuurcentrum plaatsvond. Met bijna 1.000 bezoekers en deelnemers mogen we gerust van een succes spreken. 2011 was het jaar dat URBAN zijn intrede deed in het programmaschema van CC Deurne en met succes! In samenwerking met de twee voornaamste Antwerpse labels – Eigen Makelij en Made Men Muzik – boden we stevige concerten aan die zorgden voor een toestroom van nieuw, jong en divers publiek. Absoluut hoogtepunt was het Urban Art Festival, een multidisciplinair, internationaal georiënteerd muziek- en dansfestival. Bedacht en georganiseerd door onze artist in residence Samir Bakhat (die in 2011 de RIX introk met zijn danscollectief VZW Rhythm Naturals). Hiermee zetten we ons op de kaart binnen het Urban Dance milieu. Met de komst van de cultuurtoeleider bouwde CC Deurne zijn netwerk uit met partners in het jeugdwerk via het tweemaandelijks ‘jeugdwerkoverleg’. Samen met de BIB en de jeugddienst werd een oproep gedaan voor jongerenambassadeurs om meer vraaggestuurd te kunnen werken. Zo werd ook een jongeren-promoteam opgericht. Verschillende activiteiten van het CC kregen een ‘jongerenluik’, bv. een concertavond tijdens het festival ‘Club Canal’ of het podium op de Cultuurmarkt. In samenwerking met Kif Kif vzw organiseerde CC Deurne een intercultureel kunsteducatief traject (vermomd als wedstrijd) voor jongens en meisjes in verschillende kunstuitingen: slam poetry, digital 61

storytelling, mode en parkour. In totaal ging het om zo’n 65 tal jongeren die in het voorjaar intensieve workshops aangeboden kregen van professionals om in het najaar op het grote podium van CC Deurne hun talent te tonen. We mochten in 2011 een nieuwe structurele partner verwelkomen in CC Deurne Rix. Recht Op, vereniging waar armen het woord nemen, verhuisde van Antwerpen Dam naar Deurne Noord en vond een geschikte plek in de lokalen van CC Deurne Rix. Deze verhuis bleek ook voor het cultuurcentrum een uitgelezen kans om samen met Recht Op extra in te zetten op kansengroepen. Het openingsfeest met de voorstelling ‘Onze Rijkdom’ was alvast een schot in de roos.

EKEREN Expeditie Ekeren Op 10 april 2011 ontving de vrije basisschool van Mariaburg ons met open armen voor de 13de Expeditie Ekeren. Het recept bleef ongewijzigd. Een unieke combinatie van cultuur, brunch, ontmoeting en ontdekking op sfeervolle plekken in Ekeren. Dit steeds in samenwerking met enthousiaste lokale partners. Met dezelfde ingrediënten organiseerden we in juli 2011 voor de eerste maal een Expeditie voor kinderen, in samenwerking met Aitor vzw (AEYC). Ekeren Klassiek Een gevarieerd programma klassiek was ook één van de paradepaardjes van CC Ekeren in 2011. De Koninklijke Muziekkapel van de Gidsen liet op twee dagen tijd meer dan duizend kinderen genieten van het verhaal van Peter en de Wolf. De voorstellingen ‘Splash!’ en ‘Echt Antwerps’ bereikten eveneens het maximum aantal toegelaten toeschouwers. Spiegeltent Ekeren De kerstperiode werd traditiegetrouw opgefleurd met een Spiegeltent programma. Het werd een gevarieerd gedragen programma. Vrijdag werd in samenwerking met Jeugdhuis Tel18 een jazz en bluesavond georganiseerd. Zaterdag vond de Ekerse kerstmarkt plaats. De spiegeltent was voor vele ouders de ideale uitvalsbasis om hun kinderen te laten genieten van een laagdrempelige kindervoorstelling. Zaterdagavond genoot een nokvolle spiegeltent van een echte Antwerpse avond. Op zondag sloegen we de handen in elkaar met de Ekerse Bigband St. Cecilia. Zij zorgden voor een geslaagde dansnamiddag. 62

HOBOKEN Met ‘cultuurburen’ streven we naar diversiteit in het aanbod van CC Hoboken. Die diversiteit zien we meer en meer weerspiegeld in het publiek. De cultuurtoeleider organiseerde workshops beats, DJ en slam poetry voor jongeren en samen met Antwerp Piranhas en Arabian Nights werkten we twee grotere evenementen uit. We bouwden een buurtfeest in de Draaiboomwijk en organiseerden workshops specifiek voor vrouwen samen met TamTam GoGo. We werken maximaal samen met interne en externe partners. Tijdens de kinderfeesten (vier gratis feesten in mei en juni voor kinderen van vier tot twaalf jaar met animatie, circus, muziek, dans en workshops in samenwerking met buurtsport en de jeugddienst) bereiken we een sterke diversiteit in het publiek, dat meer en meer een weerspiegeling van de samenleving in Hoboken is.

MERKSEM Met Club Canal sloegen de cultuurcentra van Deurne en Merksem de handen in elkaar. Vier dagen feest aan twee kanten van het kanaal. Zo komt deze miskende grensbuurt tussen Deurne en Merksem, tussen wonen en werken, tussen water en land eens op een andere, positievere manier op de kaart te staan. Met een feeëriek openingsfeest bracht een harmonie een symfonie op een reuzenrad. Hiermee werd het startschot gegeven voor een bruisende vierdaagse met een gevarieerd aanbod voor jong en oud op verschillende locaties. Dit project toonde aan dat we als cultuurcentrum willen inzetten op het organiseren van unieke gemeenschapsvormende projecten op minder voor de hand liggende locaties. Cultuurcentrum Merksem bleef in 2011 ook inzetten op een eerlijke artistieke programmatie voor een breed publiek, met de nodige aandacht voor specifieke doelgroepen. Extra aandacht ging ook naar de scholenprogrammatie, waardoor we meer dan 5 000 leerlingen over de vloer kregen. We sleutelden ook verder aan succesformules als de aperitiefconcerten. Door die van het kasteel naar het cultuurcentrum te verplaatsen, verdubbelde het publieksbereik voor een moeilijk genre als klassiek.

WILRIJK Koekeloeren in Wilrijk (inclusief Wilrijk Feest) De groene insteek van onze vier banken, trokken we over de ganse lijn door in 63

het culturele aanbod tijdens de zomermaanden. Koekeloeren 2011 trok meerdere malen naar parken en andere groene omgevingen om er te genieten van o.a. films en een fel gewaardeerd openluchtrestaurant in het Middelheim Beeldenpark, van kindervoorstellingen zoals de Kinderboerderij (CCA) in Park Steytelinck en meerdere muzikale avonden in datzelfde park. Vlaanderen Feest in juli, de allereerste editie met twee Willrock-dagen in augustus, Park Akoestiek – onze akoestische afsluiter begin september … Tot slot vermelden we dat in dezelfde zomer CC De Kern trots zijn compleet vernieuwde foyer en ruim uitgebouwde toog voor het eerst aan de goedkeurende blikken van het publiek blootstelde. AEYC In 2011 vierde Antwerpen zichzelf als terechte Europese Jongerenhoofdstad. Wilrijk deed mee, met twee fel opgemerkte projecten: - Graffiti Jam XL De jeugddienst, jongerencentrum Vizit en Antwerpen Europese jongerenhoofdstad 2011 organiseerden een groot feest. Gevuld met skateboards, hiphopmuziek en graffitikunst feestte iedereen op 17 september mee onder de brug van de A12. Een aantal grijze pijlers werd door graffiti artiesten kunstig onder handen genomen. De skatehappening verhuisde voor één keer naar hier, maar het concept bleef ongewijzigd: de deelnemers toonden het beste van zichzelf op leuke muziek. Het feestje onder de brug kreeg nog een vervolg in Zaal Ars met hiphop acts uit binnen- en buitenland. Een overrompelende belangstelling maakte van deze Graffiti Jam XL een erg groot succes. - Podiumkunstenfestival Tijdens het weekend van 25 & 26 november bezetten enkele jonge toneelgroepen de schouwburg van cultuurcentrum De Kern. De jonge makers van Het Dionteater, Pit! Jongerenatelier en de Bijzonder Sympathieke Onruststokers brachten elk een eigen voorstelling. Het publiek kreeg dus drie voorstellingen voor één prijs. Ze keken ook naar elkaars presentatie. Hierdoor werd het een unieke toonervaring, die prijsgaf waar jong Wilrijks theatertalent anno 2011 toe in staat is. 64

Cinékids 2 De tweede editie van Cinekids 2, het Wilrijkse kinderfilmfestival,– stond helemaal in het teken van Annie MG Schmidt. Tijdens de herfstvakantie veranderde CC De Kern, ook letterlijk, in de Petteflet van Pluk. Vijf familiefilms, inleidende kinderlezingen door o.a. auteur Bart Van Nuffelen in de jeugdbib en erg avontuurlijke workshops (telkens inhoudelijk gestoeld op de films) completeerden de affiche. Een kinderfuif sloot deze tweede editie met veel trommels en trompetten af. Meer dan 1 300 (!) deelnemers genoten van Cinekids 2 – meer dan een schoon resultaat voor deze inspannende samenwerking tussen De Kern, de Jeugdbib en de Jeugddienst.

HOOFDSTUK 4: IN DE BIBLIOTHEKEN 1. Uitdaging voor de bibliotheek Om de toekomst in vertrouwen tegemoet te zien is het belangrijk dat bibliotheken investeren in technologie, marketing en competentieverhoging van de medewerkers. Hiervoor namen we in 2011 de volgende initiatieven: - In eerste instantie werd samen met de leidinggevenden het proces informatiebemiddeling uitgeschreven. Dit zal in de loop van 2012 aan elke medewerker toegelicht worden. Er werd een vormingstraject rond klantvriendelijk werken en informatiebemiddeling samengesteld dat ook in 2012 zal uitgerold worden in het netwerk van de bibliotheken. - De omvorming van de bestaande klantendienst van de bibliotheek naar een klantendienst voor het lokale cultuurbeleid, inclusief ticketverkooppunt werd verlaten. Dit ten voordele van een integratie met andere ticketpunten zoals Prospekta. - Met het oog op de uitrol van RFID en ‘selfcheck ‘in verschillende districtsbibliotheken werd er een dossier voorbereid. Hiervoor kan een raamcontract afgesloten worden met een leverancier die de apparatuur kan leveren. - De webtoepassing ‘Mijn bib’ werd geïntegreerd in het provinciaal bibliotheekportaal en online reserveren werd mogelijk. Hierdoor werd de gebruiksvriendelijkheid aanzienlijk verhoogd. Dit vertaalt zich in een significante stijging van 52 % van het aantal bezoekers van ‘Mijn bib’. 65

Tevens biedt dit portaal mogelijkheden om de collectie van de bibliotheek in de kijker te zetten en te linken aan culturele activiteiten die in de bib of het cultuurcentrum georganiseerd worden. - De uitrol van draadloos internet in de districtsbibliotheken is nog niet gerealiseerd, maar werd wel voorbereid en zal in de loop van 2012 plaatsvinden. - De bibliotheken reikten in 2011 iets meer dan 80.000 A kaarten uit.

2. Belangrijke doelstellingen 2011 1) Iedere Antwerpenaar kan terecht in een kwaliteitsvol, klantgericht, laagdrempelig en open bibliotheeknetwerk dat evenwichtig gespreid is over heel de stad. In 2011 werden er in het kader van optimalisatie, 7 buurtbibliotheken en 2 vertelhuizen gesloten. Om na de sluiting de nabijheid van de bibliotheken te verzekeren werd er geïnvesteerd in alternatieve dienstverlening zoals BIB-punten, boekenpakketten, bib aan huis,…. Een BIB-punt is een minibibliotheekje met een aanbod op maat van de doelgroep. BIB-punten bevinden zich op een locatie waar een sociale, culturele of educatieve activiteit plaatsvindt. BIB-punten werden geïnstalleerd in diensten-, jongeren- en ontmoetingscentra, cultuurcentra, consultatiebureaus van Kind en Gezin, stedelijke kinderkribbes, buurthuizen,... Totaal Dienstencentra Buurthuizen Jeugdhuizen Cultuurcentra Kind & Gezin & stedelijke kribbes

55 4 6 2 1 42

Uit de omzetcijfers blijkt dat het sluiten van de buurtbibliotheken zeker geen negatieve impact heeft gehad op het aantal uitleningen of het aantal actieve leners. Het aantal actieve leners (126 765) – dit zijn leners die minimum één item uitleenden in de loop van 2011 – bleef quasi gelijk tegenover 2010 (127 208) en dat ondanks het sluiten van 7 buurtbibliotheken. Met 3 990 000 uitleningen op jaarbasis realiseerden de bibliotheken een stijging van 16 % ten opzichte van 2010 (3 440 929 uitleningen in 2010). 66

2) De openbare bibliotheken Antwerpen garanderen een actueel, innoverend, divers en vraaggericht aanbod. Via het sprintersysteem werd de circulatie van populaire materialen aanzienlijk verhoogd. Voorheen konden bestsellers de eerste drie maanden na plaatsing in de BIB slechts door drie klanten geleend worden. Door het sprintersysteem genieten in dezelfde periode tien leners van deze materialen. In het district Deurne werd in samenwerking met Provinciaal bibliotheekcentrum en M&C een marktonderzoek bij volwassenen uitgevoerd over het cultuuraanbod in dit district. De resultaten hiervan zullen meegenomen worden bij een herprofilering van bibliotheek Couwelaar. De inhaaloperatie op vlak van sanering van de collecties werd intensief verder gezet. 3) De openbare bibliotheken Antwerpen bieden een volwaardige dienstverlening op maat aan voor diverse doelgroepen en de bibliotheek is gekend als vanzelfsprekende partner voor deze doelgroepen. De scholenwerking werd gereorganiseerd zodanig dat de dienstverlening voor de scholen die naar de gesloten buurtbibliotheken kwamen, kon verder gezet worden. Er zijn drie keer zoveel boekenpakketten verdeeld dan in 2010. Het aantal klassen dat bediend werd door de BIBbus steeg van 606 naar 642. In totaal bereiken de bibliotheken 194 van de 214 kleuter- en basisscholen ofwel 90,7 %. Tevens werden de nodige middelen vrijgemaakt voor de aankoop van een derde BIBbus. Deze bus zal in de loop van 2012 effectief in gebruik genomen worden. Daardoor zal de frequentie van de klasbezoeken opnieuw toenemen en zullen ook nieuwe scholen van het aanbod gebruik kunnen maken. 1 357 klanten werden met een OMNIO statuut, lid van de BIB. In 2010 waren dit er slechts 504. Toch kan dit aantal nog aanzienlijk groeien. Traditiegetrouw deden de bibliotheken heel wat inspanningen naar kinderen toe. In het kader van Kinder- en Jeugdjury kiezen de jongste lezers jaarlijks welk boek zij het beste vinden. Alle deelnemers krijgen bij aanvang een leesdagboekje. In 2011 brachten 494 kinderen en jongeren hun stem uit. Deze activiteit wordt georganiseerd voor kinderen en jongeren van drie tot zestien jaar. Woensdag vijf januari kwamen 165 kinderen naar ‘Koeken voor boeken’, een feest voor onze juryleden in Permeke. Na een auteurslezing werden ze verwend met koffiekoeken en een drankje. 67

Tijdens de voorleesmomenten van Leeslekker lazen 48 vrijwilligers voor in de Antwerpse bibliotheken of tijdens evenementen van andere (cultuur)partners. In totaal genoten 1 995 kinderen en 281 volwassenen van de mooiste, grappigste of spannendste verhalen. Deze activiteit wordt georganiseerd voor kinderen vanaf drie jaar. Van negentien maart tot drie april was het Jeugdboekenweek in Vlaanderen. De openbare bibliotheken Antwerpen werken jaarlijks mee aan deze promotieactie voor jeugdliteratuur. De actie duurt twee weken en laat kinderen kennismaken met jeugdboeken en met de werking van de bibliotheek. Het werd dit jaar een bijzonder spannende Jeugdboekenweek, met als thema ‘Geheim’. 12 311 kinderen namen – al dan niet in klasverband – deel aan één van de talrijke activiteiten: het educatieve spel “Geheim Gezocht”, auteurslezingen, wedstrijden en animatievoorstellingen, tentoonstellingen, knutselmiddagen en workshops en natuurlijk een groot slotfeest in Permeke. De evenementen gingen door in bibliotheken, cultuurcentra en scholen. Het vakantieaanbod in de stedelijke buitenschoolse kinderopvang werd ook dit jaar uitgebreid. De BIBbus ging opnieuw op reis en passeerde dit jaar ook de niet-stedelijke buitenschoolse kinderopvang. In de BIBbus werden kinderen betoverd met een gek, grappig, eigenaardig of donzig kapsel. De kapsters waren niet enkel haarartiesten, het waren ook kakelende babbelaars. Van wachtrij tot de klant zelf: iedereen kreeg gedichten te horen, kon meezingen met de staartjes-rap, speelde mee met een knip-en-krol-woordspel. 2 300 kinderen genoten van deze poëtische aandacht en kwamen netjes versierd van de BIBbus. Op 26 plekken werden ook boekenpakketten geleverd. De pakketten bleven gedurende de hele zomervakantie ter beschikking van de kinderen in de buitenschoolse kinderopvang. In samenwerking met actieve stad werd de scholenmap ‘Van boekenkriebels tot bibexpert’ geactualiseerd en verwerkt tot een prikkelend krantje voor alle Antwerpse scholen. Leerkrachten vinden in dit krantje alle informatie over de dienstverlening van de bibliotheek voor scholen, tips rond leesbevordering en een bon waarmee ze een auteurslezing kunnen winnen voor de klas. Dit jaar gingen de eerste auteurslezingen door in winnende klasjes. 189 kinderen en hun leerkracht maakten kennis met enkele grote namen uit de wereld van de jeugdliteratuur: Do Van Ranst, Annemie Berebrouckx, Leen van den Berg, Miriam Borgermans en Reine De Pelseneer. 68

Tijdens de Voorleesweek – van maandag 18 tot en met vrijdag 27 november – maakten kinderen vanaf zes jaar kennis met het oeuvre van Annie M.G. Schmidt. Marc Stroobants en Hans Wellens vertelden, dichtten en zongen werk van jarige Annie. Tijdens vijftien voorstellingen in verschillende Antwerpse bibliotheken kwamen ongeveer 750 kinderen genieten van versjes en verhalen over koningen en koninginnen, prinsen en prinsessen.

3. Bibliotheeknetwerk legt accenten Elke bibliotheek rapporteert over twee à drie accenten of hoogtepunten uit haar werking (zie ook actieplan). Koepelactiviteiten worden in deel een en twee vermeld, niet bij elk district/BIB afzonderlijk.

ANTWERPEN Permeke Op de site Permeke draait sinds 2011 de cultuurcoördinatie op volle toeren. Permeke heeft nu een eigen website, een aantrekkelijke interne nieuwsbrief, een veelbezochte facebookpagina en een eigen koelkastflyer die om de drie maanden verspreid wordt. De cultuurcoördinator heeft de samenwerking tussen de verschillende actoren op de site geoptimaliseerd en daar kwam een evenwichtig gezamenlijk programma uit voort. Net zoals voorgaande jaren bood Permeke een uitgebreid literair-cultureel programma aan. Uitschieters zijn het strip- en boekenplein (nieuwe stijl), de jeugdboekenweek, de verwendag, FalderAnnie (kindervoorstellingen rond Annie M.G. Schmidt), de filmfestivals in samenwerking met Filmhuis Klappei en de Donderdagen van de Poëzie. Sitebewoner Behoud de Begeerte heeft dit seizoen een mooie reeks voorstellingen opgestart onder de titel ‘Aanbevelingen voor een Beter Leven’. De eerste voorstellingen, in het najaar van 2011, genoten alvast veel bijval. De wijkbibliotheken In de strategische planning is voorzien dat de bibliotheken van het district Antwerpen in 2012 een masterplan voorleggen. Omdat we streven naar meer integratie tussen de stedelijke partners van het lokaal cultuurbeleid, werken de bibliotheken voor de opmaak van dit masterplan nauw samen met de cultuurcentra en cultuurantenne. In 2011 zocht en vond de bibliotheek alternatieven voor de filialen die om besparingsredenen gesloten werden. De installatie van een BIBpunt in Elcker-Ick 69

Centrum, de planning van een schoolbibliotheek in Het Anker en een verhoging van het bereik van de BIBbussen brachten hier een oplossing. Op Linkeroever is bibliotheek Elsschot begonnen met een herschikking, om zo meer plaats te creëren voor ontmoetingen en activiteiten. Dit in samenwerking met de cultuurantenne en CC Link. Ook op het Kiel, Luchtbal, Sint Andries en de zuidrand van het district werken de stedelijke partners van het lokaal cultuurbeleid samen aan een geïntegreerd socio-cultureel programma.

BERCHEM In 2011 sloot bibliotheek Hedera de deuren. Blijkbaar vonden de meeste klanten van Hedera de weg naar de andere Berchemse bibliotheken. Bibliotheek De Poort kreeg er 1 093 nieuwe bezoekers bij en het uitleencijfer steeg met 27 %. Bibliotheek Groenenhoek verwelkomde 155 nieuwe bezoekers en het uitleencijfer steeg met 12 %. De stijging van de uitleencijfers had ook te maken met het inkorten van de uitleentermijn van vier naar drie weken en het gratis uitlenen van cd’s en dvd’s. BIB Groenenhoek kreeg in de zomervakantie een nieuwe en modernere ‘look’ en een aangepaste collectie. De bibliotheek zette een intensief literatuurtraject met kinderopvang Elief op poten. Ouders en kinderverzorgsters waren enthousiast over het infomoment ‘boekjes voor zeer jonge kinderen’ en de sessie ‘Muziek op schoot’. Het derde luik van het traject: rugzakjes met boeken meegeven aan de ouders had iets minder succes. Met de ochtendlezingen bereikten we een nieuw publiek: voornamelijk vrouwen, – soms uit een leesclub, die het een meerwaarde vinden om persoonlijk in contact te komen met auteurs van boeken die ze gelezen hebben.

BERENDRECHT ZANDVLIET LILLO Bibliotheek Viswater neemt actief deel aan het lokaal cultuurbeleid en ontplooit een werking en activiteiten gericht op de inwoners van het district. De bibliotheek is een belangrijk distributiekanaal voor de A kaart, affiches, folders en promotiemateriaal van de stad Antwerpen en de lokale verenigingen. Rekening houdend met de demografische structuur van het district en het gebruik van de collecties werd de collectie in 2011 grondig geëvalueerd. De afgeschreven materialen werden verkocht op een informatiestand van BIB Viswater tijdens Lillo Boekendorp (3 zondagen). Het locatieproject ‘Viswater in Beeld’ in Berendrecht, een voorbeeld van sa70

menwerking tussen cultuur, jeugd , bibliotheek en buurtregie was een succes en bereikte een publiek dat soms minder in contact komt met cultuur (de bibliotheek profileert zich als een laagdrempelige culturele dienst). De vernieuwde aandacht voor het fietsbeleid (doortocht Schaal Sels en Sluitingsprijs Putte, nieuwe fietspaden) werd door de bibliotheek regelmatig ondersteund (nieuwe boeken, nieuw tijdschrift, promotiestandje). In het nieuwe vrijetijdscentrum in Zandvliet komt op vraag van het lokaal cultuurbeleid een aangepast BIBpunt. De haalbaarheid hiervan werd onderzocht en de nodige voorzieningen werden vastgelegd.

BORGERHOUT De bibliotheek van Borgerhout realiseerde in 2011 66.935 uitleningen. Dit is een stijging van 17 % ten opzichte van 2010. De jeugdcollecties en taalcursussen Nederlands renderen goed. Bij de taalcursussen gaat de voorkeur van de klanten uit naar die cursussen die een vertaling geven vanuit een andere taal naar het Nederlands. Bij nieuwe aankopen zal daar ook rekening mee gehouden worden. De bibliotheek investeerde initiaties voor inburgeraars en cursisten van het centrum voor basiseducatie. In totaal werden er 895 mensen ontvangen die een uitleg kregen over het aanbod en de mogelijkheden van de bibliotheek.

DEURNE In 2011 zijn de Deurnese bibliotheken zeer intensief gebruikt. Een stijging van 22 % meer uitleen van materialen in BIB Couwelaar en een stijging van uitleen van materialen van 7 % in BIB Arena. Vooral de uitleen van DVD’s is enorm toegenomen, met een stijging van 65 %. De taalcursussen vinden door de nieuwe plaatsing nog beter hun weg naar de klant, een stijging van 30 % meer uitleen. Dankzij de opfrissing in BIB Arena is het aanbod veel aantrekkelijker opgesteld. De flexibele opstelling in de krantenhoek biedt meer kansen voor familievoorstellingen, leeskringen en auteursvoorstellingen. De knusse leeshoek is de favoriete plek van kinderen die maandelijks naar de voorleessessies van Leeslekker komen. Het aanbod internetpc’s is uitgebreid. Meer en meer mensen vinden hun weg naar de bibliotheek voor het gebruik van de infopc’s. Dankzij de inzet van vrijwilligers krijgt men indien nodig indi71

viduele computerbegeleiding. Vooral senioren zijn vaste klanten. De BIB streeft ernaar om kinderen én ouders te verwelkomen. Met het drempelverlagende project Boekenkriebels voor kleuters en de voorleessessies van Leeslekker is dit aardig gelukt. De voorleessessies van Leeslekker zijn warme momenten waar zeer diverse families luisteren naar verhalen die vrijwilligers vol enthousiasme vertellen. In 2011 was Antwerpen Europese Jongerenhoofdstad. Daarom kregen jongeren tussen 13 en 25 jaar de kans om hun muzikale talenten te tonen aan een publiek van muziekliefhebbers. In BIB Couwelaar kregen zij een free podium waar ze graag gebruik van maakten. Ook in schoolverband vonden jongeren opnieuw de weg naar de BIB tijdens het project ‘literair jongerencafé’ in BIB arena. Dit is een vaste traditie geworden, meer dan 140 jongeren kregen een BIBinitiatie op maat, gekoppeld aan de komst van drie auteurs. Een zeer intens project dat door school en BIB wordt gedragen. In de wijken wil de BIB zichtbaar blijven. Met de installatie van twee nieuwe BIBpunten, komt de BIB nog meer in zicht bij de bezoekers van de wijkcentra. In wijkcentra ‘t Pleintje en Dinamo openden twee splinternieuwe BIBpunten. De tijdschriften, kranten en boeken vinden er hun weg naar de bezoeker. De banden tussen BIB en de wijkcentra worden extra gesmeed tijdens de verwendag in de BIB. De wijkcentra zijn hier een vanzelfsprekende samenwerkingspartner. Naast de wijkcentra ‘t Pleintje en Dinamo is ook het CLB een nieuwe partner in de samenwerking om de collectie ‘makkelijk lezen’ en taalcursussen extra bekendheid te geven. We kiezen ervoor om regelmatig een auteur voor de cursisten Nederlands uit te nodigen. In 2011 beet Johan Lambrechts de spits af. Het college keurde goed dat bibliotheek Couwelaar in Deurne niet verhuist naar het Maurice Dequeeckerplein. Daarnaast besliste ze dat de bibliotheek moet opgenomen worden in het masterplan Hart van Deurne. Bibliotheek Couwelaar is intussen een ‘voorlopig beschermd gebouw’. In augustus 2012 wordt een beslissing verwacht over de definitieve bescherming. Daarna zal een haalbaarheidsstudie uitgevoerd worden en kan in afstemming met de stedelijke dienst die bevoegd is voor onroerend erfgoed/monumentenzorg een plan voor restyling van deze bibliotheek uitgewerkt worden.

EKEREN Vanuit BIB Driehoek werkten wij in 2011 aan het masterplan voor de bibliotheek van het district Ekeren. Dit masterplan vormt de samenvatting van de 72

visie die wij voor de bibliotheek willen uittekenen zowel binnen het kader van het lokaal cultuurbeleid Ekeren als binnen de organisatie van de openbare bibliotheken Antwerpen. We willen een zo ruim mogelijk bibliotheekaanbod realiseren voor zoveel mogelijk inwoners van Ekeren. In 2011 werd de samenwerking met de doelgroepen en lokale verenigingen op punt gesteld. Nieuwe BIBpunten werden gerealiseerd in de vernieuwde jeugddienst en bij EVA. De lokale Muziekacademie werd nauwer betrokken bij de werking van de muziekafdeling en de BIB promoot meer lokale activiteiten via de verspreiding van brochures en affiches. Bijzondere aandacht werd besteed aan een bevraging van de lokale scholen en naar het oplijsten van hun voorkeuren. De collectie werd grondig gesaneerd en het collectiebeleid werd bijgestuurd.

HOBOKEN De aanpassingswerken naar aanleiding van de opening van het UiThuis boden kansen om de opstelling van de collectie te herzien: de jeugdafdeling kreeg een volwaardige nieuwe plek, vooraan creëerden we een nieuw leescafé en de volwassenen fictiecollectie staat voortaan opgesteld in zeven thema’s: literatuur, spannende boeken, romantiek, sciencefiction, historische romans, reisverhalen en poëzie. Bibliotheek Hoboken heeft de ambitie om mee in de spits van de geïntegreerde cultuur- en vrijetijdswerking te lopen. Aan de vrijetijdsbalie kan men dan ook onder andere terecht voor theatertickets, inschrijvingen voor A kaartactiviteiten voor jongeren en informatie over allerlei cultuur- en vrijetijdsactiviteiten. De verwendag in oktober was een succes en smaakt naar meer. De lokale partners besteedden aandacht aan taal met workshops slam poetry voor jongeren en we experimenteerden met filmvoorstellingen voor kinderen in de BIB.

MERKSEM We hechten veel belang aan de toeleiding van kinderen en jongeren naar onze bibliotheek. Zo ontwikkelden we in 2011 een toeleidingstraject in samenwerking met het Sint Eduardusinstituut waarbij veertien klassen uit de tweede graad (ca. 280 scholieren) een geleid bezoek aan de BIB werd geboden. Gevolgd door opdrachten die ter plaatse en later in de klas verder dienden afgewerkt te worden. De opdrachten kaderden in het thema ‘humor met respect’. Als kers op de taart werd de leerlingen een voorstelling met stand-up-comedian Xander De Rycke aangeboden. 73

Een andere belangrijke doelgroep vormen de senioren. Om hen naar ons toe te leiden organiseerden we drie lezingen (één in elk dienstencentrum van Merksem) door Staf Schoeters, telkens over een ander onderwerp zodat mobiele bejaarden meer dan één lezing konden bijwonen. De lezingen gingen over funeraire kunst en symboliek (DC Zeelbaan), het Antwerpen ten tijde van Napoleon (DC ’t Dokske) en Rubens en zijn tijd (DC Den Brem). De BIB wil ook een vanzelfsprekende partner worden voor auteurs uit het werkgebied die een nieuw boek willen ‘presenteren’. In 2011 vond in BIB Park de presentatie plaats van het boek “Van de Maas tot de IJzer” door Staf Schoeters. Deze lezing stond open voor al onze bibliotheekgebruikers en richtte zich niet tot één bepaalde doelgroep.

WILRIJK Literair Jongerencafé De start van schooljaar 2011-2012 was voor de bibliotheek van Wilrijk het uitgelezen moment om met een nieuw en vernieuwend project met leerkrachten Nederlands van het vierde middelbaar Sint-Ursula op de proppen te komen. Het Literair Jongerencafe belicht drie boekenaspecten: om te beginnen de bibliotheek en haar werking, dan de jeugdboeken zelf en tot slot de auteurs àchter die verhalen. Jan De Leeuw, Guy Didelez en Pat van Beirs engageerden zich voor de eerste editie van het Literaire Jongerencafé. Eerst ging de aandacht naar de verschillende databanken van de bibliotheek. Daarna werd in de klassen gedurende verschillende weken gewerkt rond de verhalen van de gekozen auteurs. Het project eindigde met een ontmoeting tussen de leerlingen en de drie auteurs in het Gemeenschapscentrum van Wilrijk. Op 17 november 2011 kwamen de drie auteurs vertellen over wat het betekent schrijver te zijn, over wat hen inspireert en hoe een boek tot stand komt. Alles eindigde met een vernissage van de verschillende klasprojecten in het auditorium van het Gemeenschapscentrum. Tijdens de tentoonstelling konden de leerlingen op een informele manier met de auteurs praten. Deze vernieuwende methodiek rond leesbevordering en alle randvoorwaarden die daarmee gepaard gaan, wierp al meteen overduidelijk z’n vruchten af.

74

HOOFDSTUK 5: IN DE DISTRICTEN 1. Het netwerk cultuurantennes Ondersteuning van het lokale cultuurleven De cultuurantennes ondersteunden samen met de lokale cultuurraad vraaggericht verenigingen, amateurkunstenaars en erfgoedpartners – Dit zowel op communicatief, inhoudelijk, financieel als logistiek vlak. Een overzicht van de subsidies voor gemeenschapsvormende projecten die via jury’s in de districten werden toegekend, is in bijlage toegevoegd aan het verslag. Het geeft alvast een beeld van een zeer divers en rijk cultuurleven dat mensen aanzet tot ontmoeting, actieve cultuurdeelname en zelfontplooiing. Er werd ingezet op verdere samenwerking met Liefhebber en het MAS/erfgoedforum. Zo ging er een erfgoedmoment in district Antwerpen door en werd er gewerkt aan een ondersteuningsbeleid (zie hoofdstuk 1). De samenwerking met Liefhebber werd herbekeken zodat de focus niet meer uitsluitend ligt op de week van de amateurkunsten in april en de respectieve cultuurmaanden in de districten. Dit zal in 2012 verder uitgewerkt worden naar een versterkte jaarlijkse werking rond amateurkunsten, met tevens meer oog voor een positieve uitstraling hierrond. Het teamoverleg van de cultuurantennes werkt als reflectie- en uitwisselingsplatform. In 2011 werd onder meer tijdens een tweedaagse gefocust op de uitdagingen die een diverse samenleving aan een cultuurdienst stellen. Tevens werd een visienota uitgeschreven rond de zeven speerpunten voor een toekomstgerichte cultuurwerking in de districten. Dat wordt zeker vervolgd in het verkiezingsjaar 2012 en 2013. Om de werking in kaart te brengen werd ook gewerkt aan het opstellen van een aantal indicatoren. Deze zullen in 2012 proefdraaien, om na eventuele bijsturing of scherpstelling in 2013 operationeel te zijn.

2. Districten leggen accenten ANTWERPEN District Antwerpen Feest! (10/07/2011) Kielpark Zeer succesvolle editie van het gratis districtsevenement ter gelegenheid van de Vlaamse feestdag, met meer dan 1 400 bezoekers. 75

Cultuurtraject 2018 (2011-2012) in de verschillende wijken met postcode 2018

Een langlopend buurtproject dat de bewoners stimuleert om te participeren aan culturele ontmoetings-momenten in de eigen buurt, onder meer door de organisatie van buurtsalons en de actieve ondersteuning van bewonersinitiatieven. Tijdens dit eerste jaar schreven niet minder dan 1 000 inwoners zich in op de gratis e nieuwsbrief Cultuur 2018. Vliegerhappening (29/05/2011) Linkeroever Een origineel openluchtevenement in park Middenvijver, waar de hele stad werd uitgenodigd om te komen vliegeren. 1 500 bezoekers genoten van een hapje en een drankje van de lokale verenigingen, live muziek en véél creatieve en interactieve kinderanimatie (mede onder auspiciën van Antwerpen Europese Jongerenhoofdstad).

BERCHEM Berchemse kunstenaars Naar jaarlijkse traditie sloegen het district, de cultuurraad en de professionele galerij Campo&Campo de handen in elkaar en organiseerden ze een expositie met lokaal talent: Erica Chaffart en Charles van Gisbergen kregen gedurende een maand de galerij ter beschikking gesteld. Er vond een vernissage plaats waarop een tweehonderdtal genodigden aanwezig waren. Het blijft een dankbaar concept dat lokale kunstenaars de kans geeft om in een professioneel kader te exposeren. Berchem ça Bouge Voor het Liefhebberfestival werd gekozen voor een format waarbij verschillende amateur dansgroepen een toonmoment uitwerkten op hun maat. De verenigingen – waaronder de Berchemse Murga, een breakdancegroep, De Dochters van Eva en een hedendaags dansgezelschap – werden uitgedaagd om een voorstelling in de openbare ruimte te geven. Een presentatie in de etalages van de Driekoningenstraat, een breakdancemobiel en een tram attack behoorden tot het aanbod. Naast deze wervende teasers,– die heel wat sfeer brachten in de buurt, organiseerden we initiaties Urban dance en een Oriëntaalse instaples. Gemeenschapsvormende projecten Twaalf projecten werden ondersteund door het district met subsidies voor ge76

meenschapsvormende projecten. Vier subsidieaanvragen werden niet goedgekeurd.

BERENDRECHT ZANDVLIET LILLO Cultuur is een recht van iedereen Vanuit deze stelling vertrokken onze ambities voor 2011. We wilden dan ook inzetten op doelgroepen die we vandaag niet altijd bereiken met het algemene aanbod. Onze samenwerking met de partners van het OCMW leverde dan ook de eerste, voorzichtige resultaten op. Zo ging de culturele groep van het OCMW op verkenning door het Zandvlietse erfgoed en werd de cultuurcommunicatie uit het district ook ontsloten via Sociaal Centrum Reigershof. Fietsverenigingen voor senioren testten en adviseerden onze nieuwe fietsroute en jeugdverenigingen genoten van het aangepast programma van Antwerpen Europese Jongerenhoofdstad. Daarnaast was ook erfgoed een belangrijk aandachtspunt: het beheer van begraafplaatsen werd aan een erfgoedtoets onderworpen, waardoor er belangrijke richtlijnen werden opgenomen in de beheersplanning. De samenwerking met de lokale erfgoedpartners werd versterkt, om samen aan erfgoedbeheer en de ontsluiting ervan te kunnen werken. In het kader van het stimuleren van eigen kunstcreatie werd het districtshuis te Berendrecht verder uitgebouwd als tentoonstellingsplatform voor niet-professionele kunstbeoefening. Beginnende kunstenaars krijgen de kans om een (vaak eerste) tentoonstelling te organiseren. Het Recycl’art project plaatste elf geïnteresseerden zeven weken lang onder de vleugels van een professioneel recyclagekunstenaar, om samen tot een groepstentoonstelling van de eigen werken te komen.

BORGERHOUT Sinds 2010 werken we met een geïntegreerd actieplan cultuur. Hierin wordt per actie benoemd wie het project opvolgt. Door personeelsverschuivingen bij de cultuurantenne, maar ook bij De Roma en ’t Werkhuys , was 2011 organisatorisch een bewogen jaar. Vanaf november hebben we de frequentie van het platform lokaal cultuurbeleid opgedreven. Op deze maandelijkse bijeenkomst wordt een stand van zaken gegeven van de verschillende acties. Belangrijke werkpunten zijn de voorbereiding van de vzw lokaal cultuurbeleid, de evolutie van de bibliotheek Borgerhout en de komst van de cultuurtoeleider. 77

Het district ondersteunt het culturele veld voornamelijk via verschillende vormen van subsidies. In 2011 werden er via de verenigingstoelagen cultuur, waar we vooral ontmoeting en participatie mee stimuleren, 38 Borgerhoutse verenigingen financieel ondersteund ter waarde van 71.453,77 euro. Creativiteit en spreiding werden ook aangewakkerd door middel van projecttoelagen cultuur. Van de 25 aanvragen konden er 19 projecten rekenen op een toelage (zie bijlage).

DEURNE In 2011 werden er 22 project- en 28 werkingssubsidies goedgekeurd, tegenover 21 project- en 36 werkingssubsidies in 2010. Het aantal goedgekeurde projectsubsidies bleef zo goed als stabiel. Het hoge aantal werkingsdossiers in 2010 valt te verklaren doordat er meerdere afdelingen van nationale federaties individueel dossiers indienden (o.a. KAV en VIVA SVV). Met de komst van een nieuwe en jonge secretaris-penningmeester in de cultuurraad werd er meer actief ingezet op het werven van dynamische, jonge en meer etnisch-diverse leden in de adviesraad. Dit heeft duidelijk zijn vruchten afgeworpen. Het afgelopen jaar werden een vijftiental inschrijvingen van nieuwe leden weerhouden. De cultuurraad richtte ook een facebookpagina op die zeer actueel en nauwgezet wordt opgevolgd. Intussen sloten zich al 1 767 vrienden aan (28/02/2012). De voorzitter en secretaris van de cultuurraad zijn intussen bezig met alle leden van de cultuurraad (een 200-tal) een gezicht te geven op de facebookpagina (wie zijn ze, wat doen ze, fotoalbum,…) om de banden tussen de leden onderling te versterken. Met hetzelfde doel voor ogen werd er ook op de Algemene Vergaderingen (31/03/2011 en 5/12/2011) ruimte gelaten voor mogelijke kruisbestuivingen tussen de verschillende verenigingen en individuen. In 2011 diende de cultuurraad zeven officiële adviezen in (exclusief adviezen per mail of mondeling aan het cultuurcentrum of het districtscollege). Hiervan werden er vijf gericht aan het districtscollege, een aan de dienst Buurtregie en een aan de schepen van cultuur Philip Heylen. De cultuurdienst – en bij uitbreiding het hele district – kan naast de expertise en advisering van de cultuurraad rekenen op de positieve samenwerking en inbreng van deze adviesraad. Zeker op het vlak van erfgoed worden projecten en activiteiten zoals Erfgoeddag, Heemdag, Week der Begraafplaatsen en Open Monumentendag jaarlijks bijna volledig autonoom tot stand gebracht door de lokale musea (het Volksmuseum Turninum in het bijzonder). 78

Het afgelopen jaar hebben de cultuurantenne en de erfgoedzorgers in het district – in samenwerking met het MAS – enorme inspanningen geleverd om bedreigd onroerend erfgoed te inventariseren en te consolideren. Zo werd het voormalige gemeentehuis op het Cogelsplein voorlopig beschermd. Ook de zorg van het sterk verwaarloosde boswachtershuisje aan de Schotensesteenweg werd gevrijwaard.

EKEREN Voor Ekeren stond de ondersteuning van het lokale verenigingsleven op het voorplan. Door het in werking treden van een nieuwe subsidiereglementering konden de Ekerse verenigingen zowel hun reguliere werking als verbeteringen in infrastructuur laten subsidiëren. Via de gelden van de beoordelingscommissie konden de talrijke projecten van de Ekerse verenigingen op ondersteuning rekenen.

HOBOKEN Hoogtepunten Stadsgedicht ‘De inwijkeling’ (8 mei en 25 juni) Naar aanleiding van de 875ste verjaardag van district Hoboken schreef stadsdichter Peter Holvoet Hanssen, samen met Frank De Vos en Bert Bevers, een gedicht: ‘De inwijkeling’. Dit gedicht werd op verschillende manieren in de kijker gezet: aan de veerboot Hoboken / Kruibeke kan men nog steeds de eerste strofe bewonderen, het volledige gedicht werd op twee grote canvassen gedrukt en aan de kioskplaats en de Antwerpsesteenweg opgesteld. Tenslotte organiseerden we een literaire wandeling langsheen plekken die voorkomen in het gedicht. Op deze wandeling werd het publiek verrast met een rap versie van de tekst en muziek van Axl Peleman. Lokale kunstenaars: stuur uw kat (4 tot 30 oktober) 2011 was niet alleen het jaar van het konijn, maar ook van de kat. Dit was voor de cultuurraad de ideale aanleiding om de kat letterlijk in de kijker te zetten: er werden gipsen modelkatten gemaakt, die iedereen creatief kon bewerken. Meer dan 876 van die kunstig bewerkte plaasteren katten werden verwerkt in de tentoonstelling ‘stuur uw kat’. Vanop de ‘catwalk’ zagen zo’n 1 200 bezoekers dat het goed was.

79

Cultuurprijs Ho Boke (15 december) De cultuurraad reikte voor de eerste maal de cultuurprijs Ho Boke uit. Met dit initiatief wil de cultuurraad de aangesloten verenigingen stimuleren om deel te nemen aan het publieke cultuurleven. De prijs (een beeldje van beeldhouwer Raf Vergauwen dat verwijst naar de legende van het ontstaan van Hoboken) werd uitgereikt aan wijkgemeenschap Zwaantjes voor haar originele bijdrage aan het feestjaar Hoboken viert 875. Gemeenschapsvormende projecten Via de een euro enveloppe beschikt het district over een instrument om gemeenschapsvormende projecten te ondersteunen. De beoordelingscommissie cultuur keurde ook dit jaar een aantal veelbelovende projecten goed. Andere culturele projecten Nieuwjaarsreceptie De jaarlijkse nieuwjaarsreceptie van het district kreeg ook dit jaar een cultureel tintje met animatie van Manoe en muziek van het jonge ensemble Par Hasard. Ruim 500 bewoners genoten van een hapje en een drankje. Op die manier brengen we op een niet specifiek culturele activiteit toch een laagdrempelig en toegankelijk cultuuraanbod. Ontvangst Markant (3 april) Naar aanleiding van hun vijftigjarig bestaan werd de vereniging Markant plechtig ontvangen op het districtshuis. Naast een drankje en een hapje zorgden The Jacquelines voor de muziek. Erfgoeddag: Armoe troef! (1 mei) Op erfgoeddag organiseerden het GenOOtschap en de Photo-Explorers, in samenwerking met de cultuurraad en met ondersteuning van het district, een fototentoonstelling met als thema ‘armoe troef’ in de oranjerie van kasteel Sorghvliedt. Concert Sint Jozef (13 mei en 23 oktober) Het honderdjarig bestaan van de parochie Sint Jozef vormde de ideale gelegenheid om de Sint Jozefkerk als lokaal erfgoed in de kijker te zetten. We organiseerden concerten met Musica Con Gioia en het Don Bosco Koor. Een blikseminslag zorgde ervoor dat het 2de concert in de Don Bosco kerk plaatsvond. 80

Brialmontfortengordel (22 mei) Voor de 3de editie van de fietstocht langsheen de Antwerpse fortengordel werd het Fort 8 als startpunt gebruikt. Tevens werden er door het GenOOtschap rondleidingen voorzien in het binnenfort, ook voor deelnemers met een beperking. Zo was er onder meer een doventolk aanwezig. Feest van de Vlaamse gemeenschap (9 juli) Voor het feest van de Vlaamse gemeenschap werd op de Kioskplaats een muziekkiosk geplaatst. Tijdens de zaterdagmarkt trad op deze kiosk de covergroep J Red en een kinderdiscoband op. ’s Avonds kon men in het park Sorghvliedt genieten van de Vlaamse film ‘Smoorverliefd’. Open monumentendag / nacht op het fort: thema conflict (9 en 10 september) Open Monumentendag bestond uit twee luiken Fort(n)acht en Open Monumentendag. Op de vooravond van open monumentendag werd het fort omgetoverd tot een artistieke plek met een muziekoptreden van het ensemble Ardalus en poëzie door Frank De Vos. Tijdens open monumentendag kon het talrijk opgekomen publiek – circa 800 mensen – deelnemen aan gegidste rondleidingen en de provinciale monumentenwacht aan het werk zien. Cultuurmaand Deze editie hebben we de verenigingen gestimuleerd om een extra activiteit te organiseren tijdens de cultuurmaand. Met als resultaat onder meer een rockfestival met 600 aanwezigen én een expo van een jonge hedendaagse kunstenaar die 200 bezoekers lokte. Jaarmarkt De jaarmarkt vormt een ideaal moment om op een laagdrempelige manier cultuur te brengen in de vorm van straatanimatie en circus. Concert Elf.Elf.Elf (11 november) Op 11 november om 11:11 uur genoten ruim 80 aanwezigen van een uniek concert met als rode draad liefde en afscheid, vrede en oorlog. Een organisatie van de cultuurraad in samenwerking met het district.

81

Professionele tentoonstelling (11 november t.e.m. 18 december) Het districtshuis vormt elk jaar het decor voor een tentoonstelling met werk van een professionele kunstenaar. Dit jaar werd gekozen voor de schilderijen van Hubert Vleminckx. Hoboken Feest (3 tot 9 december) Met de gezellige kerstmarkt als achtergrond genoten ruim 300 aanwezigen van een optreden van Jeuk en van Geena & de Lisa’s. Strapop zorgde voor randanimatie. De kat de bel ombinden (3 december) Het jaarlijkse concert van de muziekacademie in samenwerking met de cultuurraad stond ook volledig in het teken van de kat. De leerlingen van de afdeling woord en de leerkrachten muziek brachten het programma ‘de kat de bel ombinden’.

MERKSEM In 2010 werd het districtshuis van Merksem – met inbegrip van het meubilair en het interieur – opgenomen in de lijst van het beschermd erfgoed. Het vijftigjarig bestaan van dit gebouw in 2011 vormde daarom de aanleiding voor het district om een waardevol erfgoedproject te realiseren. Het liet een korte documentaire regisseren en produceren over de bijzondere architectuur en binnenhuisinrichting van het gebouw. Door de samenwerking met een professionele regisseur resulteerde de DVD ’50 jaar districtshuis Merksem – een Moderne Droom’ in een stijlvol document. De DVD is voor iedereen gratis beschikbaar, wordt zoveel als mogelijk overal vertoond en laat de kijker op een andere manier kennismaken met het gebouw en met de architectuur uit de jaren 50 in het algemeen. Aan het begin van het jaar vormde de Week van de Poëzie ook een hoogtepunt voor het district. Naast een oproep voor poëzie bij alle Merksemnaren, konden zij ook voor het eerst een foto insturen. Uit alle inzendingen (van volledige schoolklassen tot de fotoclub) werden de beste gedichten en foto’s geselecteerd die in een mooie brochure verschenen. In het park Roosendael werd een gedichtenroute geïnstalleerd met borden waarop de gedichten en de foto’s in het groot stonden afgebeeld. Door het participerende karakter van dit project werden poëzie, literatuur en fotografie onder de aandacht gebracht bij zeer diverse doelgroepen. 82

WILRIJK Groenbanken Op vier strategisch gekozen plekken in Wilrijk werden in juni 2011 Groenbanken onthuld. Het Monnikenplein, Berkenveld, Dr. Donnyplein en de Koolhofstraat (gelegen dus in vier aparte Wilrijkse wijken) vierden tijdens de zomermaanden elk op hun beurt de komst van deze unieke ontmoetingsplekken met een buurtbarbecue en live muziek – elk met een eigen uniek feestje. Voor sommige wijken was een dergelijke aftrap voldoende om zelf het heft in handen te (blijven) nemen. Andere wijken hebben duidelijk meer nood aan een gestuurde aanpak. Sowieso , dat was vanaf de eerste dag het voornemen,– blijven de partners van het Wilrijkse lokaal cultuurbeleid uitgesproken voorstanders van blijvende culturele injecties in en rond de banken, maar steeds in samenspraak met de lokale buurt- en bewonersverenigingen. Vila Cabral Wilrijk en 11.11.11 organiseerden voor het eerst een eigen editie van Vila Cabral. Van september tot december kon de Wilrijkenaar genieten van een gevarieerd programma met een waaier aan activiteiten rond het thema NoordZuid. Enerzijds hebben we zo mensen en verenigingen leren kennen waar we tot nu toe het bestaan niet van afwisten. Anderzijds was het enthousiasme van het publiek eerder gematigd. En het is duidelijk dat het merk ‘Vila Cabral’ zeker nog niet op de Wilrijkse kaart staat. Voor een volgende editie moeten we tijdig beginnen nadenken, zien met welke partners een samenwerking mogelijk is en het communicatieluik beter integreren opdat Vila Cabral véél meer een gedragen verhaal wordt en geen optelsom van kleine initiatieven.

83

BIJLAGEN 1. Rapportering gegevensregistratie cultuurcentra

84

soort activiteit

EIGEN ACTIVITEITEN

totaal aantal podiumactiviteiten

podiumactiviteiten

2.298

36

literatuur

subtotaal

amusement (incl. humor, cabaret) film, audiovisuele en nieuwe media

literatuur

muziektheater

wereldmuziek, jazz, folk

populaire muziek (incl. musical) klassieke muziek (incl. opera)

EXACT

248.334

9.348

aantal totaal deelnemers aantal exact

1.630

87

79

182

8

2

3.082

16 1.319

0

0

11

197

2

2.399

15

dans

755

1.335

24

theater

9

31.126 238.986

364

subtotaal

1.543

36.638

5.621

41

muziektheater

152

25.413

72

amusement (incl. humor, cabaret) film, audiovisuele en nieuwe media

11.496

60

wereldmuziek, jazz, folk

65.864

5.001

51 198

55.529

569

dans

populaire muziek (incl. musical) klassieke muziek (incl. opera)

theater

73.039

1.205

35

100

200

0

0

0

480

390

0

71.834

935

2.879

944

500

5.807

1.055

50.613

2.134

6.967

aantal totaal deelnemers aantal geraamd

GERAAMD

218

13

1

1

2

0

0

0

6

3

0

205

21

9

11

2

16

11

69

21

45

intra muros 32

47

12

2

3

13

53

10

tijdstip

22

24

9

72

26

30 131

22

34

13

45

81 186

52

10 208 177

8

0

2

6

7

33

4

43 415 198

in openlucht

29

1

2

2

3

0

0

7

1

13

5

14

0

0

3

0

0

0

4

2

16

65

3

4

9

8

0

1

11

13

8

35

0

8

1

8

0

1

4

5

locatie

tijdstip

1.234 478 127 965 880

57

2

10

5

13

0

2

4

15

6

1.177 449 113 900 845

343

106

33

39

76

50

181

55

294 277

extra muros

locatie

dag

GERAAMD

avond

aantal totaal deelnemers aantal geraamd

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

2

11

2

2

4

15

35

20

8

1

0

0

2

0

0

3

2

0

363 205

18

0

2

0

0

0

0

2

2

12

345 197

27

13

9

1

11

19

57

9

199 106

50

2

0

0

1

0

0

0

0

1

0

48

20

1

12

0

0

0

8

0

7

1

6

4

1

3

0

11

4

4

0

1

1

0

0

2

0

0

0

100 183

3

0

0

0

0

0

0

2

0

1

97 179

15

6

3

1

2

8

19

10

33 149

hoeveel activiteiten van het totaal aantal zijn activiteiten voor activiteiten in samenwerking bepaalde doelgroepen

296

4

0

0

3

0

0

0

0

0

1

292

45

0

5

14

1

4

4

12

207

0

hoeveel activiteiten van het totaal aantal zijn activiteiten voor activiteiten in samenwerking of bepaalde binnen een project doelgroepen

specifiek voor scholen

EXACT

met lokale vereniging(en)

aantal totaal deelnemers aantal exact

met andere stedelijke actoren

Antwerpen

CCA-projecten

7

3

1

1

3

0

9

5

72

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

activiteiten in de context van een

15 101

1

0

1

0

0

0

0

0

0

0

14 101

0

4

0

0

0

0

3

0

7

activiteiten in de context van een

festival, wedstrijd

EIGEN ACTIVITEITEN

alleen activiteiten registreren waarvan de deelnemers exact werden geteld arvan eld

professionele uitvoerders

amateurkunstenaars

alleen deelnemers registreren die exact werden geteld, dus geen ramingen e exact n

totaal aantal activiteiten in samenwerkingsverband of binnen een project (inhoudelijk én financieel) en ncieel)

alleen activiteiten registreren waarvan de deelnemers werden geraamd arvan

met bibliotheek of cultuurantennes es

landelijk cultureel event, b.v. erfgoedweekend, monumentendag, Kunstbende…

soort activiteit

te

alleen deelnemers registreren die werden geraamd e

met actor(en) binnen de gemeente (uitgezonderd cultuurbeleidscoördinator/verenigingen) ingen)

85

g,

CCA_registratie_activiteiten-deelnemers-CC_2011.xlsx Eigen activiteiten CCA

Eigen activiteiten (exclusief Permeke)

86

EIGEN ACTIVITEITEN

soort activiteit

EIGEN ACTIVITEITEN

totaal aantal educatieve activiteiten (per titel) totaal aantal uren educatieve activiteiten

totaal andere activiteiten

andere activiteiten

totaal aantal omkaderingsactiviteiten

(inhoudelijk en organisatorisch gelinkt aan een geprogrammeerde activiteit)

omkaderingsactiviteiten

soort activiteit

repetitie ontspannings- en ontmoetingsactiviteit overige activiteiten

inleidingen, nabesprekingen, lezingen, interviews ateliers en workshops rondleidingen, sfeerscheppende activiteiten vernissages bij tentoonstelling

EXACT

EXACT

173

3

4.200

18

159

aantal totaal deelnemers aantal exact

264

9.182

187 1.162

200

4.782

327

648

7.730

3.012

33

307

4.067

7 264

478

aantal totaal deelnemers aantal exact

GERAAMD

3 664

aantal totaal deelnemers aantal geraamd

401

32.128

7.306

19.381

5.441

7.862

1.275

5.820

GERAAMD

566

8

539

59

266

214

55

14

16

22

103

aantal totaal deelnemers aantal geraamd

1

23

3

20

0

84

2

11

70

locatie

20

1.611

212

537

862

190

15

17

149

9

locatie

6

3

34

4

71

14

17

36

36

tijdstip

19

1

65 619 326

26 122

39 360 115

0 137 175

90 293

0

23

67 250

0

tijdstip

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0 0

0

1 15 101

4

3

2 50

8

363 205

18

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0 5 16

3

67 84

11

26 243

5

1 10

4 62 149

3

1

11

0 17

0 217

0 9

94 51

25 34

hoeveel activiteiten van het totaal aantal zijn activiteiten voor activiteiten in samenwerking bepaalde doelgroepen

7

5

0

2

21

0

6

15

activiteiten in de context van een

0 0

0

0

0

0

0

0

1

100 183

0

0

0

1

1

0

0

0

0

2

hoeveel activiteiten van het totaal aantal zijn activiteiten voor activiteiten in samenwerking bepaalde doelgroepen

0

296

1.234 478 127 965 880

73.039

218

248.334

1.630

alleen activiteiten registreren waarvan de deelnemers werden geraamd

totaal aantal podiumactiviteiten

0

4

35

65

14

29

57

1.205

13

0

0

0

3

0

1

2

9.348

0

0

8

4

0

2

10

87

alleen deelnemers registreren die werden geraamd

subtotaal

alleen activiteiten registreren waarvan de deelnemers exact werden geteld

35

1

alleen deelnemers registreren die exact werden geteld, dus geen ramingen

100

1

79

dag

1.319

avond

2

specifiek voor scholen voor scholen

11

totaal aantal activiteiten in samenwerkingsverband of binnen een project (inhoudelijk én financieel) ntal activiteiten in erkingsverband of binnen ject (inhoudelijk én financieel)

(incl. humor, cabaret) film, audiovisuele en nieuwe media

met lokale vereniging(en) le verenigingen

intra muros ros

met bibliotheken en cultuurantennes otheken en cultuurantennes

extra muros ros

met actor(en) binnen de gemeente (uitgezonderd cultuurbeleidscoördinator/verenigingen) r(en) binnen de gemeente derd leidscoördinator/verenigingen)

in openlucht cht

met andere stedelijke actoren ere stedelijke actoren

0 0 0 0

0 0 1 1

activiteiten in de context van een

2

1

1

0

festival, wedstrijd wedstrijd

CCA-projecten jecten

landelijk cultureel event, b.v. erfgoedweekend, monumentendag, Kunstbende… cultureel event, b.v. eekend, monumentendag, nde…

87

EIGEN ACTIVITEITEN

7/05/2012

totaal aantal tentoonstellingsdagen

tentoonstellingsdagen

totaal aantal tentoonstellingen

tentoonstellingen

soort activiteit

EXACT

8

educatief

124

educatief 563

439

artistiek

35

27

artistiek

aantal totaal deelnemers aantal exact

159

8

401

locatie

20

492

84

408

30

6

24

51

21

30

3

1

2

20

19

1

2

1

1

in openlucht

tijdstip

19

33

8

25

1

2

0

2

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen

aantal totaal deelnemers aantal geraamd

GERAAMD

566

intra muros

18

extra muros

264

dag

totaal aantal educatieve activiteiten (per titel) totaal aantal uren educatieve activiteiten

avond

1

62 149

10

16

3

84

11

243

5

1

1

0 0

0

0 0

0

0 0

0

0

hoeveel activiteiten van het totaal aantal zijn activiteiten voor activiteiten in samenwerking bepaalde doelgroepen

7

specifiek voor scholen

65 619 326

7

3

4

totaal aantal activiteiten in samenwerkingsverband of binnen een project (inhoudelijk én financieel)

23

6

1

5

met lokale verenigingen

1.611

0

0

0

met bibliotheken en cultuurantennes

32.128

3

1

2

met actor(en) binnen de gemeente (uitgezonderd cultuurbeleidscoördinator/verenigingen)

539

5

1

4

met andere stedelijke actoren

9.182

0

0

0

CCA-projecten

1.162

1

0

1

1

0

0

0

0

0

0

0

activiteiten in de context van een

2

festival, wedstrijd

totaal andere activiteiten

landelijk cultureel event, b.v. erfgoedweekend, monumentendag, Kunstbende…

1/1

88

RECEPTIEVE ACTIVITEITEN

totaal aantal podiumactiviteiten

podiumactiviteiten

soort activiteit

totaal

subtotaal

amusement (incl. humor, cabaret) film, audiovisuele en nieuwe media

literatuur

muziektheater

wereldmuziek, jazz, folk

0

4

0

31

25

3

2

5

0

0

1

3

3

8

6

1

0

0

0

2

1

2

0

hoeveel activiteiten van het totaal aantal zijn

65

240

4

1

2 61

9 155

0

1

0

2

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

9

1

8 12

0

1

4

0

14 10

14

9

39

16

dans

4

85 22

1

46

0

2

theater

populaire muziek (incl. musical) klassieke muziek (incl. opera)

0 0

27

3 3

muziektheater

literatuur

0 0

15 5

subtotaal

2 0 1

wereldmuziek, jazz, folk

amusement (incl. humor, cabaret) film, audiovisuele en nieuwe media

activiteiten voor specifieke doelgroepen

10

2

dans

populaire muziek (incl. musical) klassieke muziek (incl. opera)

18

theater

totaal aantal

hoeveel activiteiten van het totaal aantal zijn

voor families

Antwerpen een organisatie van de cultuurbeleidscoördinator

hoeveel activiteiten van het totaal zijn

72

60

4

9

2

0

4

10

13

5

13

12

2

1

1

0

1

2

3

0

2

een organisatie van een lokale vereniging

hoeveel activiteiten van het totaal zijn

CCA_registratie_activiteiten-deelnemers-CC_2011.xlsx Receptieve activiteiten CCA

voor senioren

RECEPTIEVE ACTIVITEITEN

professionele uitvoerders

amateurkunstenaars

voor jongeren (buiten schooluren)

2

5

1

0

0

0

0

0

0

1

0

0

4

0

0

1

0

0

0

1

0

7

1

1

1

1

1

6

1

1

0

0

0

1

0

3

0

41

10

1

0

2

0

0

1

2

0

4

31

26

promotioneel

voor hoeveel activiteiten van het totaal aantal geeft het CC ondersteuning

114

69

2

0

0

1

6

5

18

14

23

45

26

organisatorisch

voor hoeveel activiteiten van het totaal aantal geeft het CC ondersteuning

89

totaal aantal tentoonstellingsdagen

totaal aantal tentoonstellingen

totaal aantal educatieve activiteiten (atelier, workshop, lezing en cursus) totaal aantal uren educatieve activiteiten

totaal andere activiteiten

andere activiteiten

soort activiteit

RECEPTIEVE ACTIVITEITEN

totaal aantal podiumactiviteiten

activiteiten voor specifieke doelgroepen

128

13

13.917

3.162

187 964

443 3.515

overige activiteiten

3

195

375

810

ontspannings- en ontmoetingsactiviteit

213

189

een organisatie van een lokale vereniging

496

1.766

totaal aantal een organisatie van de cultuurbeleidscoördinator

hoeveel activiteiten van het totaal zijn

4

65

240

hoeveel activiteiten van het totaal aantal zijn

72

31

4

vergaderingen

repetitie en voorbereiding creatie

totaal

4 60

3 25

1

2 61

9 155

voor families

subtotaal

voor senioren

film, audiovisuele en nieuwe media

voor jongeren (buiten schooluren)

0

0

5

0

2

3

0

5

1

0

2

3

362

562

146

226

84

106

organisatorisch

1

1

2

28

26

0

17

promotioneel

8

41

10

voor hoeveel activiteiten van het totaal aantal geeft het CC ondersteuning

114

69

90

3.188 totaal aantal bezoekers/gebruikers receptieve educatieve activiteiten (atelier, workshop, lezing en cursus) 14.468 19 totaal aantal bezoekers/gebruikers receptieve tentoonstellingen 180

244 totaal aantal bezoekers/gebruikers receptieve podiumactiviteiten 3.170 totaal aantal bezoekers/gebruikers receptieve andere activiteiten

Jaartotaal 2011

G:\2_25_Cultuurcentra_Beleidsvorming\Registratiegegevens_activiteiten\2011\Jaarcijfers\CCA_registratie_receptieve-activiteiten-CC_2011.xlsx

totaal aantal podiumactiviteiten totaal andere activiteiten totaal aantal educatieve activiteiten (atelier, workshop, lezing en cursus) totaal aantal uren educatieve activiteiten totaal aantal tentoonstellingen totaal aantal tentoonstellingsdagen

RECEPTIEVE ACTIVITEITEN

Netwerk cultuurcentra en culturele ontmoetingscentra Antwerpen (CCA)

2.972

65.242

55.494 67.615

Antwerpen

7/05/2012

830

Aantal uren

0 2.925 0

0 1.267

0 448 0 0 0 0 61

deeltijds kunstonderwijs - beeldende kunst

praktijkgerichte opleidingen van: Landelijk Praktijkatelier KVLV

Praktijkgerichte opleidingen van Praktische School voor Gezins- en Huishoudopleiding KAV

praktijkgerichte opleidingen van Sociaal-cultureel Werk voor Blinden en Slechtzienden

opleiding van werkenden en werkzoekenden (VDAB, VIZO…)

120 5.971

5 522 0

andere gelijkaardige initiatieven?

In te vullen, korte beschrijving (maximaal 150 karakters)

In te vullen, korte beschrijving (maximaal 100 karakters)

In te vullen, korte beschrijving (maximaal 100 karakters)

In te vullen, korte beschrijving (maximaal 100 karakters)

In te vullen, korte beschrijving (maximaal 100 karakters)

In te vullen, korte beschrijving (maximaal 100 karakters)

In te vullen, korte beschrijving (maximaal 100 karakters)

In te vullen, korte beschrijving (maximaal 100 karakters)

In te vullen, korte beschrijving (maximaal 100 karakters)

In te vullen, korte beschrijving (maximaal 100 karakters)

In te vullen, korte beschrijving (maximaal 100 karakters)

omschrijving

deze cijfers werden voor u samengesteld uit het werkblad receptieve activiteiten

deze cijfers werden voor u samengesteld uit het werkblad eigen activiteiten

Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen

Kunst in huis (totaal aantal abonnementen)

TOTAAL DIENSTEN IN HUIS

0

0

initieel onderwijs (basisonderwijs, secundair en hoger onderwijs)

vormingpluscentra, gespecialiseerde vormingsinstellingen

0

0

1.659

8

deeltijds kunstonderwijs - muziek, woord, dans

centra voor basiseducatie

0

3.162 13.917

26

Aantal

0

BIJZONDERE EDUCATIEVE onderwijs voor sociale promotie ACTIVITEITEN - DIENSTEN IN HUIS (centra voor volwassenenonderwijs)

RECEPTIEVE EDUCATIEVE ACTIVITEITEN

EIGEN EDUCATIEVE ACTIVITEITEN

AANVULLING EDUCATIEVE ACTIVITEITEN

CCA_registratie_activiteiten-deelnemers-CC_2011.xlsx Diensten in huis CCA

Diensten in huis (exclusief Permeke)

91 1/1

325

activiteiten voor scholen.*

Antwerpen

aantal

aantal

29 44 9 20 28 22

78 80 36

101 172 14 1 16 1

2de telling** 305

9.067 16.881 1.973 15 772 85

aantal deelnemers 28.793

herkomst actieve klanten aan alle eigen activiteiten van het cultuurcentrum aantal actieve klanten aantal actieve klanten gedomicilieerd in de gemeente aantal actieve klanten gedomicilieerd buiten de gemeente

156.689 10.134 13.330

* telt de activiteiten (podium, tentoonstellingen, educatief, omkadering en andere) samen waarvoor doelgroep scholen werd aangeduid ** telt de som van de op dit blad ingebrachte activiteiten voor kleuters, lager onderwijs en secundair onderwijs

aantal deelnemende kleuterscholen in de gemeente aantal deelnemende scholen lager onderwijs in de gemeente aantal deelnemende scholen secundair onderwijs in de gemeente aantal deelnemende kleuterscholen buiten de gemeente aantal deelnemende scholen lager onderwijs buiten de gemeente aantal deelnemende scholen secundair onderwijs buiten de gemeente

aantal deelnemende scholen aan het aanbod voor scholen

aantal kleuterscholen in de gemeente aantal scholen lager onderwijs in de gemeente aantal scholen secundair onderwijs in de gemeente

omkaderingsactiviteiten voor kleuters? omkaderingsactiviteiten voor lager onderwijs? omkaderingsactiviteiten voor secundair onderwijs? scholen in de gemeente, per schooldoelgroep

activiteiten voor kleuters? activiteiten voor lager onderwijs? activiteiten voor secundair onderwijs?

Voor het refertejaar telde u in totaal

activiteiten voor scholen

CCA_registratie_activiteiten-deelnemers-CC_2011.xlsx Scholen en actieve klanten CCA

Scholen en actieve klanten (exclusief Permeke) - Financiën - Personeel

92

2. Locatieoverzicht Bibliotheken, Cultuurcentra en Cultuurantennes Bibliotheken ANTWERPEN Permeke – De Coninckplein – 2060 Antwerpen (hoofdbibliotheek) Brederode – Brederodestraat 119A – 2018 Antwerpen-Zuid (wijkbibliotheek) Elsschot – Willem Elsschotstraat 5 – 2050 Antwerpen (wijkbibliotheek) Kielpark – Wittestraat 10 – 2020 Antwerpen (wijkbibliotheek) Luchtbal – Columbiastraat 110 – 2030 Antwerpen (wijkbibliotheek) Andries – Sint Andriesplaats 22 – 2000 Antwerpen (buurtbibliotheek) Felix – Oudeleeuwenrui 29 – 2000 Antwerpen (buurtbibliotheek) Isabella – Isabellalei 69 – 2018 Antwerpen (buurtbibliotheek) Zurenborg – Wolfstraat 1 – 2018 Antwerpen (buurtbibliotheek) De Oever – Korte Ridderstraat 18 – 2000 Antwerpen (BIB punt – senioren en bewoners van het dienstencentrum) Cultureel ontmoetingscentrum St Andries (COStA) – Sint Andriesplaats 24 – 2000 Antwerpen (BIB punt – wijkbewoners en bezoekers) De Schroef – Elzasweg 14 – 2030 Antwerpen (BIB punt – binnenscheepvaart, jeugdwerking en kinderopvang voor de schippersbevolking) Stella Maris – Italiëlei – 2000 Antwerpen (BIB punt – varenden, bemanningen koopvaardijschepen wereldwijd) CO Nova – Schijfstraat 105 – 2020 Antwerpen (BIB punt – wijkbewoners) Consultatiebureau Kind&Gezin – St. Bernardsesteenweg – 2020 Antwerpen (BIB punt) Consultatiebureau Kind&Gezin – Pothoekstraat - 2060 Antwerpen (BIB punt) Consultatiebureau Kind&Gezin – Columbiastraat 231 – 2030 Antwerpen (BIB punt) Consultatiebureau Kind&Gezin – Hanegraefstraat 5 – 2050 Antwerpen (BIB punt) Consultatiebureau Kind & Gezin en Inloopteam SAMIK – Willy van der Steenplein – 2060 Antwerpen (BIB punt) 93

BERCHEM De Poort – Willem Van Laarstraat – 2600 Berchem (districtsbibliotheek) Groenenhoek – Turkooisstraat 18 – 2600 Berchem (wijkbibliotheek) Hedera – Lodewijk De Koninckstraat 10 – 2600 Berchem (buurtbibliotheek)

BERENDRECHT ZANDVLIET LILLO Bibliotheek Viswater – Tongerlostraat 2 – 2040 Berendrecht (districtsbibliotheek)

BORGERHOUT Vredegerecht – Turnhoutsebaan 92 – 2140 Borgerhout (districtsbibliotheek) ’t Werkhuys – Zegelstraat 13 – 2140 Borgerhout (BIB punt – wijkbewoners)

DEURNE Couwelaar – Te Couwelaarlei 120 – 2100 Deurne (districtsbibliotheek) Arena – Arenaplein 62 A – 2100 Deurne (wijkbibliotheek) Morckhoven – Joseph Deckerslaan 2A – 2100 Deurne (buurtbibliotheek) Zwarte Arend – Schotensesteenweg 138 – 2100 Deurne (buurtbibliotheek) Cultuurcentrum Deurne – Frans Messingstraat – 2100 Deurne (BIB punt – wijkbewoners en bezoekers) Den Tip Arenawijk – 2100 Deurne (BIB punt – wijkbewoners en bezoekers) Leesplek van vzw Kids Arenawijk – 2100 Deurne (BIB punt – kinderen uit de wijk)

EKEREN Driehoek – Driehoekstraat 43 – 2180 Ekeren (districtsbibliotheek) Mariaburg – Van de Weyngaertplein 38 – 2180 Ekeren (buurtbibliotheek)

HOBOKEN UiThuis Hoboken – Kapelstraat 64 – 2660 Hoboken (districtsbibliotheek) 94

MERKSEM Park – Van Heybeeckstraat 28A – 2170 Merksem (districtsbibliotheek) Maantje – Maantjessteenweg 23 – 2170 Merksem (wijkbibliotheek) Nieuwdreef – Nieuwdreef 135 – 2170 Merksem (BIB punt en ontmoetingscentrum) Merksem Dok – (BIB punt – ontmoetingscentrum bezoekers, wijkbewoners) Dienstencentrum ’t Dokske – Min.Schollaertstraat 24 – 2170 Merksem (BIB punt – senioren) Dienstencentrum De Brem – Zwaantjeslei 87 – 2170 Merksem (BIB punt – senioren) Dienstencentrum De Zeelbaan – Elfnovemberstraat 33 – 2170 Merksem (BIB punt – senioren) Jeugdcentrum Bouckenborgh – (BIB punt – jongeren)

WILRIJK Bist en Kaeck – Bist 34 – 2610 Wilrijk (districtsbibliotheek deel 1) Kaeck – Koningin Elisabethstraat 3 – 2610 Wilrijk (districtsbibliotheek deel 2) Leerlingenbegeleiding Antwerpen LBA Valaar – Letterkundestraat – 2610 (BIB punt – leeshoek)

95

Cultuurcentra ANTWERPEN Cultuurcentrum Luchtbal – Columbiastraat 110 – 2030 Antwerpen 03 543 90 30 – [email protected] – www.ccluchtbal.be Cultuurcentrum Link – p/a BIB Elsschot – Willem Elsschotstraat 5 2050 Antwerpen - Secretariaat: 0491 08 49 61 / Tickets: 03 641 62 10 [email protected] – www.cclink.be Cultureel ontmoetingscentrum Sint-Andries (COStA) Sint-Andriesplaats 24 – 2000 Antwerpen 03 260 80 50 – [email protected] – www.cosintandries.be Cultureel ontmoetingscentrum Nova – Schijfstraat 105 – 2020 Antwerpen (Kiel) - 03 259 04 20 – [email protected] – www.nova-kiel.be

BERCHEM Cultuurcentrum Berchem – Driekoningenstraat 126 – 2600 Berchem 03 286 88 20 – [email protected] – www.ccberchem.be

BERENDRECHT ZANDVLIET LILLO Vrijetijdscentrum De Schelde – De Keyserhoeve 66 – 2040 Zandvliet 03 569 93 54 – [email protected] – www.ccdeschelde.be

BORGERHOUT De Roma – Turnhoutsebaan 286 – 2140 Borgerhout 03 292 97 40 – [email protected] – www.deroma.be ‘t Werkhuys – Zegelstraat 13 – 2140 Borgerhout 03 289 72 97 – [email protected] – www.werkhuys.be

DEURNE Cultuurcentrum Deurne – Frans Messingstraat 36 – 2100 Deurne 03 360 85 50 – [email protected] – www.ccdeurne.be

96

EKEREN Cultuurcentrum Ekeren – Kloosterstraat 4 – 2180 Ekeren 03 543 29 18 – [email protected] – www.ccekeren.be

HOBOKEN Cultuurwerking Hoboken – p/a UiThuis Hoboken Kapelstraat 64 – 2660 Hoboken 03 292 65 30 – [email protected] – www.casalouisa.be

MERKSEM Cultuurcentrum Merksem – Nieuwdreef 135 – 2170 Merksem 03 641 62 10 – [email protected] – www.ccmerksem.be

WILRIJK Cultuurcentrum De Kern – Kern 18 – 2610 Wilrijk 03 821 01 20 – [email protected] – www.ccdekern.be

97

Cultuurantennes ANTWERPEN Cultuurantenne Antwerpen – p/a Districtshuis Antwerpen Lange Gasthuisstraat 21 – 2000 Antwerpen 03 338 35 05 – [email protected] Cultuurantenne Linkeroever – p/a BIB Elsschot Willem Elsschotstraat 5 – 2050 Antwerpen – 03 338 34 57

BERCHEM Cultuurantenne Berchem – Driekoningenstraat 126 – 2600 Berchem 03 286 88 34 – [email protected]

BERENDRECHT ZANDVLIET LILLO Cultuurantenne Berendrecht-Zandvliet-Lillo – p/a Districtshuis Antwerpsebaan 140 – 2040 Berendrecht 03 289 28 13 – [email protected]

BORGERHOUT Cultuurantenne Borgerhout – p/a Districtshuis Borgerhout Moorkensplein 1 – 2140 Borgerhout 03 270 18 14 – [email protected]

DEURNE Cultuurantenne Deurne – p/a Ontmoetingscentrum Den Tip Van den Hautelei 79 – 2100 Deurne 03 340 49 52 – [email protected]

EKEREN Cultuurantenne Ekeren – p/a Districtshuis Ekeren Veltwijcklaan 27 – 2180 Ekeren 03 543 29 08 – [email protected]

98

HOBOKEN Cultuurantenne Hoboken – p/a UiThuis Hoboken Kapelstraat 64 – 2660 Hoboken 03 820 30 42 – [email protected]

MERKSEM Cultuurantenne Merksem – p/a Districtshuis Merksem Burgemeester Jozef Nolfplein 1 – 2170 Merksem 03 641 72 52 – [email protected]

WILRIJK Cultuurantenne Wilrijk – p/a Districtshuis Wilrijk – Bist 1 – 2610 Wilrijk 03 820 53 47 – [email protected]

99