Cultureel opdrachtgeverschap

Cultureel opdrachtgeverschap De uitdaging aan de corporaties van Futura Tilburg 1 oktober 2009

Futura Tilburg 1 oktober 2009

Studio MAB Development Anna Vos

1

Meerdere kanten van de tafel Architect HJ Snijder De Nijl

Overheid Gemeente Nieuwegein, Amsterdam en Utrecht

Bewoner Met verbouwervaring

Gemeente Amsterdam

BVR

Ontwikkelaar

Architectuur en Stadsontwikkeling

Voorzitter Welstand


Consultant

MAB Development

Onderwijs & Onderzoek TU Delft, A v Bouwkunst


2

Studio MAB Development



3

Vraagstelling • Wat betekent goed opdrachtgeverschap? • Hoe kunnen corporaties hun rol als opdrachtgever optimaal invullen? Doel: ruimtelijke kwaliteit



4

Kwaliteit • Ruimtelijke context: – Locatie – Onderscheid / eigenheid

• Temporele context: – Hedendaags, met respect voor verleden en ruimte voor toekomst

• Maatschappelijke context: – Nodig, gewenst Uit: Ruimtelijke kwaliteit, zorgen om, zorgen voor, Guido Wallagh iov Futura, 2009? Futura Tilburg 1 oktober 2009


5

Spiegelen en ervaringen delen

Alleewonen: Groene hagen Roosendaal

Casade: Landgoed Driessen Waalwijk

Scherp blíjven Nóg beter

Breburg: Quirijnboulevard Tilburg Futura Tilburg 1 oktober 2009

Thuisvester: Oldeneellaan Oosterhout Studio MAB Development Anna Vos

6

De uitdaging: cultureel verantwoord ontwikkelen en beheren



7

Cultuur • Niet: een avondje uit naar de schouwburg • Wel: de fysieke en immateriële sporen van een samenleving

Verschil in tijd en plaats Futura Tilburg 1 oktober 2009

Mensen, alles wat wij doen en laten, nuttig en onnuttig, de betekenissen die wij daaraan hechten, de geschreven en ongeschreven regels die wij hanteren De producten die daaruit voort komen: geschriften, muziek, techniek, de stenen en de steden


8

Verschil = rijkdom Mensen Manieren van doen

Verschillen vorm Overeenkomsten principes Futura Tilburg 1 oktober 2009


9

Diversiteit qua ‘programma’ “Wonen, werken, verkeer en recreatie” Maar er is meer: • Winkelen • Niks doen, ronddolen, hangen en wachten • Feesten en rouwen • Naar bibliotheek, museum, theater gaan • Een wandelingetje maken, et cetera Nuttig en onnuttig, functioneel en disfunctioneel Futura Tilburg 1 oktober 2009


10



11

Willen weten wat mensen allemaal willen doen



12

Straat buurt wijk

Pannenhoef Waalwijk, Casade Futura Tilburg 1 oktober 2009


13

Vreemd + eigen = stedelijk

Bibliotheek en Conservatorium Oosterdokseiland Amsterdam Futura Tilburg 1 oktober 2009


14

Ondernemerschap

Post CS ODE Amsterdam Futura Tilburg 1 oktober 2009

Zonder betekenis krijgt betekenis Studio MAB Development Anna Vos

15

Dag en nacht

Westergasfabriek Amsterdam



16

Genius tempi De stad: de gelijktijdigheid van vele tijden Roma



17

De tijd zichtbaar in de structuur



18

De stad = vele jaren verandering

Amsterdam is vele tijden Futura Tilburg 1 oktober 2009


19

Genius loci Sense of place

Place makes sense Futura Tilburg 1 oktober 2009


20

Europa

Typisch…… Futura Tilburg 1 oktober 2009


21

Import en export -

Concepten Architecten Gebouwen?

Amsterdam Kopenhagen



22

Identiteit van gebouw voor gebied?

Architectuur - politiek Futura Tilburg 1 oktober 2009


23

Identiteit voor / van gebied en gebouw

Haverley, Den Bosch Urban plan: Soeters Van Eldonk Ponec & Paul van Beek Architecten: Natalini, Krier, Crepain, Soeters, Graves, Demblin, Lafour & Wijk Futura Tilburg 1 oktober 2009


24

Passend in context? Gebiedseigen innovaties Gebiedsvreemde implantaten

Krier Geuzenveld Slotermeer

Bjarne Mastenbroek Osdorp Faro Geuzenveld Slotermeer Futura Tilburg 1 oktober 2009


25

Gebiedseigen innovaties



26

Contextualiteit Specifiek in plaats en tijd: • Gebiedseigen innovaties • Identiteits - creaties (soms) • Behoud van historische verschillen (bijv. van grachtengordel tot IJburg; de architectonische acupunctuur in Tilburg)

• Behoud van geografische verschillen = Culturele rijkdom Futura Tilburg 1 oktober 2009


27

De stad als cultuurproduct • De geplande stad: de tekeningen en het gedachtegoed, de nooit gebouwde dromen, de vele studies • De gebouwde stad: de structuren en de stenen, de leegte en de bomen Bijv. Noor Mens, studie naar sociale woningbouw in Tilburg

• De geleefde stad: de mensen en hun ervaringen, gevoelens, gedachten, verlangens Kennis en inzicht in overeenkomst en verschil, match en mismatch Futura Tilburg 1 oktober 2009


28

Het voordeel van de corporaties Beheren én ontwikkelen Beheren is dynamisch, heeft een lange termijn, spant de boog van verleden naar toekomst Stenen én mensen Lokaal meervoudig verankerd (met de blik op de buitenwereld) Futura Tilburg 1 oktober 2009


29

Dus: ken uzelf, gebruik uw kracht • Ingebed in (de tijd van) de geplande en gebouwde stad; uw collectief geheugen overspant een enorme tijdscope • Ingebed in (de plaats van) de geplande en gebouwde stad); u bent er (al jaren) thuis u kunt als geen andere partij de essentie van de plek, van de eigenheid, inbrengen • Ingebed in de geleefde stad: u kent uw bewoners Futura Tilburg 1 oktober 2009


30

Vraagstelling (1) • Hoe kunnen corporaties hun rol als opdrachtgever optimaal invullen? = de eigen kracht onderkennen en inbrengen!



31

Met velen aan tafel Gebruikers/ consumenten Bewoners Bezoekers

Private belangen

Overheden Project

Rijk, Provincie, Gemeente, Stadsdeel Waterschap

Eigenaren (bewoners / bedrijven) Corporaties Ontwikkelaars Beleggers

Belangengroeperingen Milieuorganisaties Cultuurhistorische organisaties



32

Complexiteit • Verschillende typen kennis nodig • Verschillende perspectieven willen zien • Geduld en respect • Van ‘strijd’ en compromis naar uitruil en erkenning van verschillen • Van werken vanuit macht en positie naar samenwerken vanuit kracht Futura Tilburg 1 oktober 2009


33

Vraagstelling (2) • Wat betekent goed opdrachtgeverschap? = goed samenwerken!



34

Goed opdrachtgeverschap De opgave stellen in al zijn complexiteit Weten wat je zelf niet weet Dat aan anderen vragen / met anderen delen Gezamenlijke doelen boven eigen deeldoelen Elkaar successen en teleurstellingen gunnen Willen samenwerken aan Cultuurhistorisch verantwoord ontwikkelen Futura Tilburg 1 oktober 2009


35

Studio Futura? Géén alleenrecht / patent op ‘kwaliteit’ en ‘cultuur’ De opgave stellen • Expertise t.a.v. de geleefde stad: – Kwantitatieve marktresearch – Kwalitatieve research!!! Maak gebruik van stadssociologen / antropologen om vanuit de ‘dagelijkse’ kennis van de geleefde stad verder te denken de FUTURA in!

• Expertise t.a.v. de gebouwde stad: (architectuur-) historische expertise; geen FUTURA zonder fundament • Expertise t.a.v. de geplande / te plannen stad: Stedenbouwkundige en architectonische expertise; ontwerpend onderzoek naar mogelijke FUTURA Professionalisering van de opdrachtgeversrol Futura Tilburg 1 oktober 2009


36

Toekomstwaarde



37

Cultureel opdrachtgeverschap

Recommend Documents