Innovatief opdrachtgeverschap Dr. Rizal Sebastian, BArch., MSc.
CBZ Bouwdag Verpleging en Verzorging Bussum, 6 maart 2008
Inhoud • TNO en innovatief opdrachtgeverschap • Waarom geïntegreerd contract? • Wat kunnen we leren uit andere sectoren? • HSL Zuid • Rijksweg A59 • Provinciale weg N210 • Multifunctioneel complex EODD • Gebouw Ministerie van Financiën
: DB : PPS, DBFM : DBM : DB : PPS, DBFMO
• Wat zijn de uitdagingen voor opdrachtgevers?
2
Dr. Rizal Sebastian, BArch., MSc.
1
TNO en innovatief opdrachtgeverschap • Opdrachtgevers zijn cruciaal voor innovatie in de bouw • Op het gebied van bouwprocesinnovatie richt TNO zich op: • De opdrachtgevers; de vraag zodanig te stellen voor het meeste waar voor het geld en om de markt ruimte laten om te innoveren • De opdrachtnemers; het ontwikkelen en aanbieden van concepten die inspelen op (toekomstige) vragen van gebruikers en opdrachtgevers • Het verder ontwikkelen en toepassen van theorieën en modellen • Enkele speerpunten: • Platform innovatief opdrachtgeverschap (Bouwcollege is een deelnemer) • Prestatiegericht bouwen, lifecyclemanagement, Living Building Concept
3
Dr. Rizal Sebastian, BArch., MSc.
Waarom geïntegreerd contract? • Van traditioneel naar geïntegreerd contract All proc es s es manag ed by the c lient
B
DB
DB M
B uild
Des ig n B uild
Des ig n B uild Maintain
DB F M Des ig n B uild F inanc e Maintain
DB F MO
All proc es s es outs ourc ed
Des ig n B uild F inanc e Maintain O perate
Different types of integ rated c ontrac ts
• UAVgc2005 voor opdrachten waarin ontwerp en uitvoering zijn geïntegreerd, desgewenst gecombineerd met meerjarig onderhoud • Voordelen van geïntegreerde contracten • Opdrachtgever focust op eigen core business i.p.v. op het bouwen • Kortere doorlooptijd en efficiëntere organisatie. • Optimaal benutten van marktcreativiteit en gezonde marktconcurrentie 4
Dr. Rizal Sebastian, BArch., MSc.
2
Wat kunnen we leren uit andere sectoren? HSL Zuid • Aparte contracten binnen één project: onderbouw, bovenbouw, vervoer • Design & Build contract voor onderbouw • Sleutel project, hoog politieke en technische complexiteit • Markinnovatie op gebied van Embedded Rail Construction • Onderbouw aanbesteed in 5 DB-contracten • Raakvlak management is noodzakelijk • Moeilijke risico raming 5
Dr. Rizal Sebastian, BArch., MSc.
Wat kunnen we leren uit andere sectoren? Rijksweg A59 • Aanleg 9 km snelweg in Noord-Brabant • PPS-project volgens DBFM contract • Eerste PPS-project in wegenbouw • 14% financiele meerwaarde t.o.v. traditioneel • Tracébesluit en Meerjarenprogramme beperkt ontwerpcreativiteit • Relatief hoge transactiekosten t.o.v. de projectschaal
6
Dr. Rizal Sebastian, BArch., MSc.
3
Wat kunnen we leren uit andere sectoren? Provinciale weg N210 • Vernieuwing 14 km weg tussen Krimpen a/d Ijssel en Bergambacht • Pilot DBM wegenbouwproject bij Provincie Zuid-Holland (PZH) • PZH wil ontzorg worden • Ruime keuzes oplossingen door markt creativiteit • Parallel lopende milieu-, bestemmingsplan- en grondverwerving procedures • Leerervaring m.b.t. aanbestedings- en beoordelingsprocedure, en invulling van lange termijn onderhoudscontract 7
Dr. Rizal Sebastian, BArch., MSc.
Wat kunnen we leren uit andere sectoren? Multifunctioneel Complex EODD • Huisvesting EODD (Explosieven Opsporingsdienst Defensie) te Soesterberg • Design & Build gebiedsontwikkeling bij Dienst Vastgoed Defensie • Schakelen van traditioneel naar DB bij definitief ontwerpfase • Keuze voor de meest geschikte invulling van DB contract • Cultuuromslag bij de organisatie van opdrachtgever • Technischspecifiek en staatsgeheim project, openbare aanbesteding n.v.t. 8
Dr. Rizal Sebastian, BArch., MSc.
4
Overzicht Design & Construct varianten Initiatief
PvE
VO
DO
DB +
Bestek
Uitvoering
Onderhoud
Beheer
M
O
DB
DB (VO gereed)
DB / EB (Engineering & Build; DO gereed) 9
Dr. Rizal Sebastian, BArch., MSc.
Wat kunnen we leren uit andere sectoren? Gebouw Ministerie van Financiën • Renovatie van het gebouw van Ministerie van Financiën in Den Haag • PPS-project volgens DBFMO • Instrumenten voor kwaliteitsturing: • PPS selectiecriteria • Outputspecificatie • Concurrentgerichte dialoog • EMVI gunningcriteria • Meer kwaliteit voor minder geld door integrale oplossingen • Complexiteit van de aanbestedingsystematiek 10
Dr. Rizal Sebastian, BArch., MSc.
5
Wat zijn de uitdagingen voor opdrachtgevers? • Het bewust kiezen voor de meest geschikte bouworganisatie-, contracten aanbestedingsvorm • Een hulpmiddel: Decision Support Systeem bij Leidraad Aanbesteden
Profiel opdrachtgever
Overwegingen
Bouwopgave
• Type organisatie • Wat wil opdrachtgever • Wat kan opdrachtgever • Wat mag opdrachtgever
• Hoofdaspecten • Vragenlijst • Systematische reken tool • Projectreferenties
• Sector • Type project • Complexiteit • Locatie, omgeving
Advies + onderbouwing bouworganisatievorm
11
Dr. Rizal Sebastian, BArch., MSc.
Wat zijn de uitdagingen voor opdrachtgevers? • Opstellen van functioneel (oplossingsvrij) programma van eisen • Alle basiseisen m.b.t. het ontwerp, de realisatie en exploitatie, opgezet vanuit doelen en concepten • Ruimte voor oplossingen, maar ook duidelijkheid en consistentie
• Gunnen op waarde d.m.v. EMVI (Economisch Meest Voordelig Inschrijving) • Vaststellen verhouding prijs en kwaliteit: hoeveel is kwaliteit waard in geld uitgedrukt, wat ben je bereid om extra te betalen
12
Dr. Rizal Sebastian, BArch., MSc.
6
