AFZENDER: SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN VZW, LANGE KIEVITSTRAAT 74, B-2018 ANTWERPEN ZESWEKELIJKS TIJDSCHRIFT VAN SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN (UITGEZONDERD AUG & SEPT) JAARGANG 38 AFGIFTEKANTOOR: GENT X • P409371
21 FEB 2014
Kapoenen en seks: HOE REAGEER JE ER OP?
Culinair OP HOUTVUUR 04-05
Groepsleidingscongres 10-11
HET VOLGENDE NUMMER VERSCHIJNT HALF APRIL 2014
16
België-Belgique P.B. 9099 Gent X BC9827
BEELDIG
6-7 Takken
Ook de leiding lust een fruitsapje tijdens het vieruurtje. Powhow 2013 (kapoenen- en welpendag Gouw Zuidwest-Vlaanderen). {foto: Arne Baert} nde sloten hun eerste loodsenjaar De loodsen van Zeescouts De Schorre uit Ooste hun eerste stops was Plitvicka Jezera in af met een trekkamp naar Kroatië. Eén van veel water. {foto: onbekende toerist} heel met d rgebie natuu tig prach Kroatië. Een
4-5 • KAPOENEN & ZEEHONDJES • Let’s talk about sex Goed omgaan met seksueel getinte situaties bij kapoenen. 6-7 • KABOUTERS & (ZEE)WELPEN • Meer beestjes en groen moet je doen Maak je speelterrein ecologischer. 8-9 • JONGGIVERS & SCHEEPSMAKKERS • Scouting on stage Vier theaterspelletjes. 10-11 • GIDSEN & (ZEE)VERKENNERS • Koken in stijl Culinair uit de bol op houtvuur. 12-13 • JINS & LOODSEN • Sterke banden Hoe maak je van je benden jins een hechte groep? 14 • GROEPSLEIDING • Ouders: vriend of vijand Hoe hou je het contact met ouders prettig? 15 • AKABE • Er was eens ... Een warm verhaal in koude tijden.
, Thema s 16 • GROEPSLEIDINGSCONGRES Maak je speelterrein Scouting DNA: 27 april. 22-23 • ZINGEVING • Baden-Powell en Scouting DNA leuker en ecologischer Een brief van Baden-Powell. 26-27 • JAARTHEMA • Bovenal overal gevormd Buiten spelen en bijleren. 27 • DIVERSITEIT • Over de grenzen heen Holebi’s en migratie: thema’s van tijdens de ‘Ouverture-Network’-bijeenkomst. 28-29 • INTERNATIONAAL • Jamboree Olé Olé Vier scouts over hun ervaring op Jamboree. 30-31 • STATISTIEKEN • Het Orakel van de ledenaantallen Kan je de toekomst van je groep voorspellen? Met het Orakel der ledenstatistieken wel! 32-33 • VORMING • Wat als ons leidingslokaal een kleine bibliotheek had? Een kast vol interessante publicaties.
28- 29
kapoenen van Scouts Als afsluiter van het scoutsjaar werden de de kinderboerderij. aan kje bezoe een met nd verwe Sint-Hubertus {foto: Laurens Lamiroy}
Scouts & Gidsen 1ste Sint-Paulus Baden-Powe ll Dendermonde op massaweekend (330 deelnemers) ter ere van hun 85-jarig besta an. {foto: Johan Poppe op hun eigen plein }
02
Jamboree Japan 2015
30- 31
15
De givers van Scouts Buggenhout op Sollweekend in Hotton na enkele uurtjes speleologie in een kleigrot. {foto: Philippe Huynen}
Ook nog 2 • BEELDIG 35 • ADVERTENTIE HOPPER
10 5
De kapoenen en wouters van Scouts Kieldrecht brachten een bezoekje aan de brandweer. Ook de leiding genoot er van. Zeker toen iedereen ook nog de brandweerslang mocht uitproberen! {foto: Silke Burm} Wil je graag een foto van je groep, tak of medeleiding op deze pagina van Over & Weer? Bezorg ons dan je foto’s via scoutsengidsenvlaanderen.be/fotodropper. Graag met naam van de fotograaf,groepsnaam, een korte uitleg over de activiteit en in een zo hoog mogelijke resolutie.
Rubrieken 17-18 • GRONDVESTEN • “Krak”, zei de balk Over de draagkracht van sjorbalken. 19 • IK WAS ERBIJ • op Akabeconvent, Gilwell, Jintro en bij de verdeling van het Vredeslicht 20-21 • GOED GEREGELD • Tweedehands Tweedehands uniformen en kampmateriaal: hoe begin je er aan? 24-25 • VRIJWILLIGERS IN DE KIJKER • Jamboree, IT, Vorming ... vrijwilligers fiksen het overal 25 • PUBLICATIE IN DE KIJKER • Zin in scouting Rituelen, symbolen en tradities in een mapje. 34 • BEELDSPRAAK • een brief van Thimen 20 36 • DEZE PAGINA IS VAN … • Scouts Jan Breydel-Nele De Haan
-5 -10
Hoe voorspel je de toekomst van je groep?
Kapoenen/zeehondjes
LET'S TALK ABOUT SEX Kapoenen hebben een scharnierleeftijd. De eerstejaars zijn in het begin van het jaar net kleuter af. De tweedejaars zijn op kamp helemaal klaar om naar de welpen en het dérde studiejaar te gaan. Die scharnierleeftijd merk je ook aan de manier waarop kapoenen met hun seksualiteit omgaan. En dan is het goed om als leid(st)er te weten hoe je daar het best op kan reageren.
ZES CRITERIA
In de brochure (N)iets mis mee wordt gewerkt met een vlaggensysteem, waarmee je een seksueel getinte situatie goed kan inschatten. Als aan àlle criteria is voldaan, is de situatie oké. De zes af te wegen criteria zijn: (1) toestemming, (2) vrijwilligheid, (3) gelijkwaardigheid, (4) ontwikkeling, (5) context en (6) zelfrespect.
04
Sommige criteria spreken voor zich zoals: (1) toestemming (van alle betrokkenen) en (2) vrijwilligheid (ongedwongen willen meedoen en zich er prettig bij voelen). Andere criteria zijn moeilijker en worden daarom even verduidelijkt: (3) Gelijkwaardigheid: Alle deelnemers moeten gelijkwaardig zijn in alle mogelijke vormen van overheersing: leeftijd, kennis, rijpheid, kracht, ... (4) Ontwikkeling: Is het gedrag nuttig voor de ontwikkeling van de persoon in kwestie. Is het niet (extreem) te vroeg om hiermee bezig te zijn? Is dit een natuurlijke zoektocht of zit er meer achter? (5) Context: Kan het in deze omgeving? Wat in de winkel en op school niet kan, kan thuis en op de scouts misschien wel? (6) Zelfrespect: Kapoenen mogen zichzelf door het gestelde gedrag of door de situatie geen (emotionele, fysieke, psychische) schade berokkenen.
• Groene vlag: Als alle zes de criteria vervuld zijn, spreekt men van een groene situatie. Omdat deze situatie het meest voorkomt, wordt hij hieronder verduidelijkt. • Gele vlag: Als één of enkele van de zes criteria lichtjes overschreden zijn, is het nodig om de fout te benoemen en duidelijk te stellen wat de grenzen zijn. Straffen is overdreven en zal waarschijnlijk een averechts effect hebben. Soms is afleiden bij kapoenen zelfs genoeg. • Rode vlag: Als niet alle criteria vervuld zijn, en één of meer criteria wegen zwaar door, spreekt men van grensoverschrijdend gedrag. Vaak is daar aanstootgevend, kwetsend of beledigend gedrag bij, gedrag dat fysieke, emotionele of psychologische schade veroorzaakt. Belangrijk is om de situatie goed in te schatten en goed te luisteren. Daarna is het nodig om de persoon met de situatie te confronteren en de situatie te verbieden. Leg altijd uit waarom je verbiedt: Het is niet respectvol om ongewenst in borsten te knijpen. Zouden jullie het leuk vinden als ze jou zouden knijpen op plaatsen waar je dat niet wilt? • Zwarte vlag: Bij een zwaar grensoverschrijdende seksuele situatie zijn niet alle zes de criteria vervuld en wegen één of meer criteria zéér zwaar door. Het gedrag is zwaar aanstootgevend, met zware, fysieke, emotionele of psychologische schade als gevolg. Gepaste reacties naar de slachtoffers toe zijn: Vraag naar wat, waar, wanneer en wie (niet naar waarom, vaak zoekt hij/zij de schuld namelijk bij zichzelf), beloof om te helpen en maak zeker duidelijk dat je het verhaal gelooft. Of het verhaal nu waar is of niet, iemand vertelt zoiets niet zomaar. Gepaste reacties richting de daders zijn: luisteren, verbieden, bestraffen en uitleggen waarom je straft. Overleg met anderen en verwijs door.
KAPOENEN POSITIEF BEGELEIDEN IN HUN SEKSUELE ONTWIKKELING (GROENE SITUATIE)
• Jongens en meisjes tussen zes en acht jaar spelen nog vaak erg gemakkelijk met elkaar, zonder van dat geslachtsverschil een punt te maken. Dezelfde slaapruimte delen, elkaar vastpakken en rollen in het gras, het gebeurt vaak nog spontaan. Toch richten kinderen zich vanaf zeven jaar steeds meer op leeftijdsgenoten van hetzelfde geslacht. Ze beginnen steeds meer apart te spelen. Dat is belangrijk voor het oefenen van de geslachtsrol. • Ontspannen omgaan met seksualiteit geeft een kind een positief gevoel: het geeft het de mogelijkheid om grenzen af te tasten op een veilige manier. Kapoenen moeten uiteraard leren dat ze niet in het openbaar aan hun geslachtsorganen kunnen zitten en dat ze de anderen moeten respecteren. Maar boos worden op kapoenen die seksueel getinte woorden gebruiken of uitbeelden, heeft weinig zin. Een boze reactie wordt immers vaak niet begrepen door kapoenen. Ze beseffen nog niet zo goed wat kan en wat niet op dit vlak. Als je in een reflex toch boos zou worden, probeer dat dan later uit te leggen. Zo vermijd je dat praten over seksualiteit voor de kapoen een taboe wordt. • Soms experimenteren kapoenen met “vuile” woorden. Als dat een keer gebeurt, dan kan je het door de vingers zien. Als het een gewoonte wordt, is het goed om te reageren. Maak dan duidelijk dat ‘lul’ een beledigend woord is en dat je beter ‘piemel’ of ‘pietje’ zegt. • Praten over seksualiteit bij kapoenen is niet altijd eenvoudig, maar wel heel belangrijk. Gebruik woorden waar je je zelf goed bij voelt en die op maat zijn van de kapoen. Eerst vragen stellen en goed luisteren, kan ervoor zorgen dat je snel de gepaste woordenschat leert kennen. Iedere vraag heeft ook recht op antwoord. Vaak volstaat de essentie en moet je niet in detail treden.
{© XXXXXXX}
VLAGGENSYSTEEM
SITUATIES EN REACTIES Enkele meisjeskapoenen defileren over de luchtmatrassen. Wat begint bij een modeshow eindigt in een erotische naaktparade: de meisjes zijn naakt en maken allerlei uitdagende gebaren. Ze hebben dolle pret. ➔ groene vlag Hoe reageren? Je mag deze situatie in principe negeren. dit is namelijk perfect normaal gedrag: kinderen van deze leeftijd ontdekken en inspecteren elkaars lichaam. Ze bekijken elkaars geslachtsdelen en willen weten hoe ze functioneren. Daarnaast stellen ze graag uitdagend gedrag bij wijze van spel. Ze spelen dit spel ook in de slaapzaal, buiten het zicht van volwassenen en storen niemand. Ze berokkenen zichzelf geen schade door te defileren. Ze behouden hun zelfrespect. Er is ook gelijkwaardigheid: de meisjes hebben allemaal dezelfde leeftijd. En het spel gebeurt vrijwillig: de meisjes hebben plezier en er lijkt geen dwang in het spel te zijn. Mocht dat niet het geval zijn en mocht er sprake zijn van groepsdruk, dan wordt het een heel ander verhaal. Als je van oordeel bent dat het spel toch de andere kapoenen begint te storen, dan moet je wel tussenbeide komen. Belangrijk is dat je als reden voor je tussenkomst niet het spel aanhaalt, maar bijvoorbeeld het feit dat ze moeten gaan slapen.
Uitspraak van de maand
Dit artikel is gebaseerd op (N)iets mis mee?!, een spel over omgaan met seksueel getinte situaties.
Na het bosspel ontdekt een kapoen een teek op haar borst. De EHBO-verantwoordelijke haalt hem weg en voert daarop een algemene tekencontrole in, waarbij de leiding meteen ter plekke alle kinderen grondig controleert. De kinderen vinden het niet fijn. ➔ rode vlag Hoe reageren? Dit gaat niet over seksueel getint gedrag maar over de lichamelijke integriteit van kinderen. Ook kapoenen kunnen al een schaamtegevoel ontwikkelen en gesteld zijn op privacy. Dat kinderen het niet leuk vinden om zich te laten controleren hoort dus bij hun leeftijd. Ze handelen uit zelfrespect. Ze geven geen duidelijke toestemming en het controleren gebeurt ook niet vrijwillig. Door het leeftijdsverschil is er ook geen gelijkwaardigheid. Vanuit medisch oogpunt is het dan wel noodzakelijk dat de kinderen gecontroleerd worden, maar de leiding houdt te weinig rekening met het feit dat de kinderen het niet fijn vinden. Een betere reactie zou zijn om als leiding uit te leggen wat een teek is en dat je er ziek van kan worden. Tegelijk stel je hen gerust: mits een controle voor de zekerheid, hoeven ze niet bang te zijn. Een tip: doe dit bij een douchemoment, waarbij een leid(st)er telkens een handvol kapoenen helpt douchen. Terwijl je controleert of ze zich fatsoenlijk wassen, check je even of er geen teken in het spel zijn. Met een ‘voilà, jullie zijn tip top in orde’ sluit je die controle af.
Als mop zei de leiding: “Seffens gaan we jullie droppen op de markt”, waarop een kapoen zei: “Maar ik lust helemaal geen drop!”. Na de amfibieboot in Blankenberge te hebben gezien zeiden de kapoenen tegen mekaar: “Boten hebben eigenlijk allemaal wielen, alleen in de films lijkt dat soms van ni”. Ingediend door Inès Van Hemeldonck - uitspraken van op het kapoenenkamp van Gidsen Koningin Astrid uit Turnhout.
Elke maand publiceren we een uitspraak van een kapoen die ons hartelijk heeft laten lachen, of even heeft vertederd. Spreekt je moeder nog altijd over iets dat jij er als zesjarige ooit uitflapte? Ligt iedereen in het leiderslokaal op de grond van het lachen met wat één van de kapoenen onlangs zei? Alle hilarische uitspraken zijn meer dan welkom op
[email protected] of op www.facebook.com/commissariaatKapoenenZeehondjes. Op dat adres mag je ons ook bestoken met alle vragen, problemen en suggesties.
Zanna Wynants, Louis Sabbe, Jeroen Meul /
[email protected]
05
MEER BEESTJES EN GROEN MOET JE DOEN Een scoutsgroep heeft vaak een (eigen) stukje speelterrein met gras en bomen. Een ideale plek voor insecten, vogels en kleine zoogdieren, omdat er maar één keer per week gespeeld wordt. En je kan het met weinig moeite nog aantrekkelijker maken. Wedden dat je kabouters/ (zee)welpen daarvoor graag de handen uit de mouwen steken?
VOORBEREIDING
Bekijk op de groepsraad welk stuk van jullie speelterrein jullie willen ombouwen tot een leuker en ecologischer stukje speelterrein. Niets zo frustrerend dan een hele dag bouwen en knutselen, als daarna alles weer moet verdwijnen omdat bijvoorbeeld de givers een toren willen sjorren. Laat je ook niet afschrikken door onderstaande ideeën. Ook bestaande muren, trappen, daken… kunnen een prima schuilplaats zijn voor dieren en kunnen uren knutselplezier opleveren!
TWEE KEER GEWONNEN
Nodig moeder natuur of een echte natuurbeheerder uit om het thema te introduceren bij je leden. Tijdens het knutselen kan je hen vertellen welk effect de acties hebben op de natuur.
06
BESCHUTTE PLEKJES • Zowel kinderen als dieren houden van beschutte plekken. Maak daarom op jullie terrein een kamp van wilgen- of snoeihout , zet er boomstammen in als stoeltjes en je schuilplek voor kabouters/(zee) welpen en vogels is klaar. • Ook met oude bouwmaterialen zoals bakstenen en stenen rioolbuizen kan je muurtjes bouwen waar insecten graag vertoeven. Verwerk in je muurtje ook bloempotten die je vol steekt met stro en je hebt onmiddellijk een huis gecreëerd voor oorwormen en pissebedden. Zorg dat de muurtjes breed en stabiel genoeg zijn zodat kabouters en welpen er op kunnen hangen of klauteren. Hutten en muurtjes moeten niet perfect recht te staan, je kan ze dus samen met je leden bouwen. Hoe meer spleten en kieren, hoe meer leven je aantrekt.
BLOEMEN IN MIJNEN HOF • Met een halve vierkante meter slim gezaaid bloemenzaad, trek je heel wat vlinders, bijen, vliegen… aan. Kies voor inheems bloemenzaad uit de betere tuinzaak en zaai op een zonnig plekje. Als je nog wat budget en wat plaats over hebt, kan je ook een bramenstruik (zonder doornen) of late frambozenstruik planten. Ook rabarber is een dankbare plant die je perfect een heel jaar kan verwaarlozen. • Laat op sommige plaatsen de natuur zijn gang gaan, maai een pad in het gras en je hebt er een heerlijke speelplek bij. Ook afgezaagde boomstammen die je op een rijtje legt als pad, zullen snel door zowel de kabouters/(zee)welpen als door insecten ingepalmd worden. Heb je aan je lokaal geen 2 m² ter beschikking voor meer natuur? Vrolijk dan de muren van je lokalen op met zelfgebouwde nestkastjes, een struik in een uitgebroken tegel tegen het lokaal, nesten voor vogels, een insectenhotel of oorwormenpotjes… Natuurlijk kan je dat ook allemaal verwerken in je groter stuk natuurlijker speelterrein.
NA DE ACTIVITEIT • Officiële opening; laat ouders en andere leden van je groep weten dat jullie het terrein tot een leuke, natuurlijke plek ombouwen en vraag hen op een ludieke manier om respect te hebben voor die plek. Laat je leden uitleggen welke acties jullie ondernamen en ga samen op ontdekking naar spinnen, oorwormen enz. • Gewoon genieten; maak regelmatig tijd vrij om te spelen en te ontdekken. Draai een bloempot of boomstronk om en laat je leden de weg die een mier aflegt ontdekken. Als je bramenstruiken of andere vruchten plantte, vergeet dan niet om ze samen met je leden te oogsten. Ook al heeft iedere welp maar één bes, die zal beter smaken dan ooit. • Onderhoud; denk goed na over wat je plant. Alle ideeën hierboven hebben een keer onderhoud in het voorjaar en in het najaar nodig. Een bramenstruik, wilgenhuisje,… hebben af en toe een snoeibeurt nodig. Combineer het met mezenbollen maken en nestkastjes bouwen en je hebt meteen een activiteit samen met de leden.
{FOTO’S © STEVEN VANONCKELEN}
activiteit
Kabouters/(Zee)welpen
EXTRA TIPS
• Spreek oud-leiding, ouders, buren die ecologisch bezig zijn aan op hun kennis. • Maak kennis met de vrijwilligers van de plaatselijke afdeling Natuurpunt, Velt of de samentuinenvrijwilligers in de buurt. Zij hebben vaak leuke en makkelijke tips. • Of doe eens een activiteit samen met de plaatselijke JNM. • Voor werkbeschrijvingen om mezenbollen, nestkastjes en insectenhotels te maken: natuurpunt.be • Springzaad.be en springzaad.nl voor ideeën over ecologischere speelterreinen. • Takkenwanden, natuurlijke zithoekjes, wilgenhutten bouwen, bloemenweide aanleggen kan je allemaal met de handleidingen van het departement Leefmilieu, Natuur en Energie. http://bit.ly/18lYwYj of in het boek ‘jeugd bij bosjes’ (http://bit.ly/1gp0TMK) • In het handboek Speelgroen van het departement Leefmilieu, Natuur en Energie krijg je heel concrete tips van onder andere Scouts Kortemark, Gidsen Oostakker en Scouts Kortrijk om je speelterrein aan te pakken http://bit.ly/1fgASj1 • De brochure ‘Groen? Doen!’ bundelt een heleboel interessante websites. Downloadbaar op steunpuntjeugd.be, zoek op Groen?Doen! • Check zeker ook de subsidies van je gemeente en Vlaanderen. Voor projecten als deze kan je regelmatig financiële ondersteuning krijgen!
07
Skrolan Hugens /
[email protected]
activiteit
Jonggidsen/jongverkenners/scheepsmakkers
SCOUTING ON STAGE Het is leuk om eens te improviseren. Het levert vaak hilariteit op en drijft je even uit je comfortzone. In dit artikel reiken we je een heleboel tips aan voor een onvergetelijke vergadering vol theaterpret. Hou jullie vooral niet in!
SPEL 1 : THEATER MEMORY!
SPEL 2 :
Iedereen kent wel het spelletje Memory, waarbij je telkens twee dezelfde plaatjes zoekt om paartjes te vormen. Dat kan je ook met levende plaatjes spelen. Iemand verlaat de kamer terwijl de anderen in paren afspreken wat zij gaan uitbeelden. Dat kan zo goed als alles zijn, maar wél identiek. Kijk dus goed naar elkaar en spreek duidelijk af. Wanneer de speler de kamer weer binnenkomt, loopt iedereen rond in de ruimte. Hij/zij moet proberen om de paartjes te ontdekken én te raden wat ze juist uitbeelden.
Ik ga op reis en ik neem mee kennen we allemaal. Woorden onthouden om zo een hele waslijst aan bedenkelijke spullen op te noemen die je zogezegd meeneemt naar de waarschijnlijk vreemdste vakantie ooit. Op het theaterpodium doen we dat natuurlijk met heel ons lijf. Dus zeg je: “Ik sta op het toneel en ik doe…” dan vul je aan met een beweging en bijpassend geluid. Zo kan je bijvoorbeeld “Brrr…” zeggen terwijl je over je armen wrijft van de koude. De volgende doet jou dan na en vult aan met zijn eigen verzinsel. Zo gaat het steeds verder met de keten. Wie faalt, valt af en de winnaar kan uiteindelijk de langste ketting maken van vreemde uitdrukkingen en bewegingen.
EEN EMOTIONELE BIJEENKOMST
SPEL 3 :
JE EIGEN STEM NIET
Dit is opnieuw een ludiek spel dat zorgt voor hilarische taferelen, maar is nog steeds niet van de poes. Al lijkt het misschien veel simpeler, niets is minder waar. Zelfs ervaren toneelspelers gaan hiermee wel eens in de mist. Vooral omdat je volledig afhankelijk bent van een ander. Voor dit spel heb je vier spelers nodig. We beelden ons in dat we naar een praatprogramma kijken, met een presentator en een gast voor een doek en hun stemmen verborgen achter een doek. De presentator begint en stelt zijn gast voor, daarna doen ze een kort interview. Er is slecht één probleem: de spelers voor het doek mogen enkel uitbeelden, terwijl de leden achter het doek het hele gesprek de stem zijn van hun respectievelijke partners voor het doek. De stemmen hebben dus alle macht om de presentator en zijn gast volledig uit de bol te laten gaan. Deze setting van een praatprogramma is natuurlijk maar een eenvoudig voorbeeld. Scouts en gidsen die avontuurlijk zijn, kunnen eender welke situatie bedenken en met zoveel (even) spelers als ze maar willen, spelen. Zolang je maar niet te veel chaos creëert.
IK STA OP HET TONEEL EN IK DOE…
08
{© FLOOR BRUGGEMAN}
SPEL 4 :
Toneel da’s emotie! Als we voor deze activiteit in contact willen komen met de Johnny Depp in onszelf, kunnen we het maar beter goed doen. Dit improvisatiespelletje leert ons de wijde keuze aan emoties kennen en er mee spelen. Het is zeker geen simpel spel, dus hou dit best voor later in de vergadering. Iedere speler kiest één emotie en één locatie waar een open bijeenkomst zou kunnen plaatsvinden. Een gekend voorbeeld hiervan is de wachtkamer bij de dokter, maar er zijn vast leukere plaatsen voor een spontane ontmoeting. Eén jonggiver start met het spel en gaat op scène* staan, de anderen zitten samen met de spelleid(st)er aan de kant. De eerste speler maakt door zijn acteertalent duidelijk waar hij of zij zich bevindt en bepaalt dus de locatie. Hij speelt even alleen, volledig binnen zijn eigen gekozen emotie (bijvoorbeeld héél zenuwachtig, wachtend op iets of iemand). Een volgende speler wordt aangeduid door de spelleid(st)er en stapt ook op scène. Hij brengt zijn eigen emotie mee, speler één neemt ook zijn emotie over (nu zijn ze bijvoorbeeld allebei heel vrolijk). Elke keer als de spelleid(st)er iemand nieuw de scène op gooit, verandert dus de basisemotie van de scène. Wanneer iedereen op scène staat, werken ze samen naar een mooi einde.
OPGELET!
Voor de ene jonggiver kan dit heel veel inspanning vragen, terwijl het voor iemand anders misschien vanzelf komt. Logisch, want we hebben allemaal onze talenten en onze eigen struikelblokken. Als leid(st)er moet je niet enkel zorgen voor leuke activiteiten. Je moet er ook over waken dat alles goed verloopt en dat iedereen zich er goed bij blijft voelen. Zo mag je gerust je leden uitdagen en samen grenzen verleggen. Dan zijn we aan het stretchen en zo leren we bij. Maar wanneer we in een stresssituatie komen, stopt het leren. Vergeet dat hier zeker niet, want het is niet vanzelfsprekend om jezelf zo bloot te moeten geven voor de hele groep. Na al die opdrachten kan je ook in kleine groepjes toneeltjes maken voor elkaar. Zo zijn jullie al wat voorbereid voor de toneelwereld en helemaal klaar voor Shakespeare… Of toch bijna! Geniet alvast met de hele groep van een fantastische vergadering en bedenk zelf nog geweldig theatrale dingen om te doen. Daag elkaar uit en ... have fun! *scène: open ruimte waar het toneel zich afspeelt. In deze context waar het theaterspel plaatsvindt.
Kevin De Wael /
[email protected]
09
KOKEN IN STIJL Ook op een houtvuur kan je culinair uit de bol gaan. Daag je givers daarom eens uit om een zesgangenmenu te bereiden dat drie sterren waard is. Laat hen zelf het menu samenstellen, budget beheren en taken verdelen. Een zesgangenmenu op een kampvuur onmogelijk? Hierbij enkele recepten om het tegendeel te bewijzen (voor 10 personen).
DESSERT
SINAASAPPELBROWNIES {© JORIS BULCKENS}
VOORGERECHT
APERITIEF
TOAST GEITENKAAS 10
Ingrediënten - 400 gram geitenkaas - 3 grote appels - 10 sneetjes brood - 10 eetlepels honing - peper en zout Bereiding Rooster de sneetjes brood op een rooster boven het vuur. Leg een schijfje geitenkaas, een sneetje appel, honing en de kruiden op wat zilverpapier. Vouw het dicht en leg het gedurende twee minuten in een gamel op de as van het houtvuur. Schik de geitenkaasjes mooi op het brood.
Ingrediënten - 500 gram mager lamsvlees - 2 uien - 2 cm gemberwortel (geschild) - 160 gram linzen - 5 takjes peterselie - 2 stengels bleekselderij - 1 kaneelstokje - 1,5 theelepel kurkuma - 1,5 theelepel paprikapoeder - 1,5 theelepel gemalen komijn - 1,5 eetlepel citroensap - 160 gram rijst - 5 takjes koriander - 5 dl tomatenpuree - 5 liter water - 4 bouillonblokjes - zout en peper Bereiding Snijd het lamsvlees in hele dunne reepjes. Snipper de ui en snijd het stukje gemberwortel fijn. Kook het water en voeg vervolgens de bouillonblokjes, het lamsvlees, de ui, de gember, de linzen, gehakte peterselie, gehakte selderij en kruiden (kaneelstokje, kurkuma, paprika, komijn) toe. Laat de harira ongeveer 1 uur zachtjes pruttelen, voeg daarna de rijst toe, wat citroensap en laat alles nog zo’n 15 minuten zachtjes koken. Voeg als laatste de tomatenpuree en de fijngehakte koriander toe. Roer die goed door de soep. Verwijder voor het serveren het kaneelstokje.
Ingrediënten - 2,5 kg witte visfilet (bv. kabeljauw - kijk eens op goedevis.nl) - 200 gram bloem - 30 gram suiker - 1 zakje vanillesuiker - 300ml bier (gewone pils) - 60 ml plantaardige olie - peterselie, dille en citroen Bereiding Meng bloem, suiker en vanillesuiker met het bier om een beslag te krijgen. Klop het beslag totdat het zacht en egaal is. Dep de filets droog met keukenrol en dip de filets een voor een in het beslag. Verwarm de olie in een pan of gamel en bak de filets tot ze goudbruin zijn. Werk af met de kruiden en een schijfje citroen.
}
HARIRA SOEP UIT MAROKKO
VIS IN BIERBESLAG
{© MARISKA SCHALK
SOEP
HOOFDGERECHT
KOFFIEBLIKSCHOTEL Ingrediënten - 20 repen spek - 10 aardappelen - 10 kleine uien - 10 tomaten - 10 wortelen - 20 selderstengels - 1,5 kg gehakt - 10 wortelen - peper en zout - groot blik per persoon met deksel of aluminiumfolie om af te dekken Bereiding Snij de wortelen, selder, aardappelen en uien in dunne plakjes. Leg het spek op de bodem en schik hierboven een dun laagje van alle ingrediënten. Herhaal de laagjes enkele keren. Sluit het blik af en plaats het 25 minuten in de gloeiende kolen. Check na 10 minuten of het niet te snel bruint, voeg anders twee eetlepels water toe.
Ingrediënten - 10 sinaasappels - 500 gram boter - 400 gram pure chocolade - 8 eieren - 600 gram suiker - 120 gram bloem - 160 gram cacaopoeder - 2 theelepels bakpoeder - 40 gram bresilienne nootjes Bereiding Smelt de boter en de chocolade au bain marie en laat hem een beetje afkoelen. Breek de eieren in een mengkom en klop ze tot een schuimige massa. Voeg suiker toe en meng goed. Giet de gesmolten chocolade erbij. Voeg ten slotte de bloem, het bakpoeder en het cacaopoeder toe. Snijd de topjes van de sinaasappel en lepel het vruchtvlees er uit. Vul de appelsienen met je browniedeeg, zet het topje terug op de sinaasappek en wikkel het geheel voorzichtig in aluminiumfolie. Leg de sinaasappel ongeveer 20 minuten in de gloeiende kolen.
{© KRISTIN STOFFELS}
activiteit
GIDSEN/(ZEE)VERKENNERS
KOFFIE MET...
SMORES
Ingrediënten - 20 marshmallows - 20 crackers - 20 blokjes chocolade Bereiding Steek de marshmallows op een stok en rooster ze boven het vuur tot ze bruin worden en smelten. Breek de cracker in twee en leg een blokje chocolade en de geroosterde marshmallow er tussen.
Eva Bens /
[email protected]
11
methodiek
JINS/LOODSEN
STERKE BANDEN GROEPSVORMING BIJ JINS Al spelend, discussiërend en lachend heeft jullie jingroep zich tijdens de voorbije maanden ontwikkeld. Dat gaat met vallen en opstaan. Sommigen vinden in het scoutslokaal hun tweede thuis, anderen sluiten moeilijker aan bij de groep. Nu jullie de examenreeks achter de kiezen hebben, is het uitgelezen moment aangebroken om je groep een duwtje in de rug te geven.
Er bestaat geen geheim recept over hoe je een goede groep kan vormen. Maar er zijn wel sleutels tot succes: • Zorg ervoor dat je leden elkaar goed kennen. We geven in een groep graag vertrouwen aan mensen met overeenkomsten of dezelfde interesses. • Geef de jintak voldoende uitdaging. Zo kunnen je jins op zoek naar nieuwe mogelijkheden en onopgemerkte kwaliteiten in de groep. Of beter, zorgen je jins zelf voor uitdaging? • Zorg voor een open en ontspannen sfeer en geef daarbij het goede voorbeeld. Laat onderhuidse spanningen niet aanslepen, gooi ze op tafel en gedraag je als neutrale moderator. Enkele ideeën tot groepsvorming • Het jaar is halfweg: wat wil je dit jaar zeker nog doen? En wat zeker niet? Zorg dat iedereen van je groep een stem krijgt. Alle wilde plannen hang je aan een slinger in het lokaal, de ongewenste activiteiten mogen jullie ritueel begraven of verbranden.
• Duik in tijdschriften en maak een collage die de hele groep weergeeft. Elke jin met zijn eigenschappen of bezigheden komt aan bod. Maak de collages op rollen behangpapier of grote bladen en geef het lokaal nog meer persoonlijkheid. • ‘Zoek de overeenkomsten’- bingo: geef vooraf aan iedereen tien dezelfde vragen (bv. je favoriete kampthema, het aantal jaren in de scouts, je huisdier of je vakantiebestemming vorige zomer). Iedereen neemt een blaadje met tien vakjes (een per vraag). Vervolgens krijg je 1 minuut de tijd om met iemand te praten en naar een overeenkomst te zoeken, vervolgens praat je een minuut met iemand anders enzovoort. Wanneer je een overeenkomst vindt, duid je het vakje aan. De winnaar is de eerste met een volledig aangekruiste kaart. • Neem allemaal een blad papier en teken jouw eigen hoofd zo herkenbaar mogelijk. Vouw het blad om aan de hals en geef het blad aan iemand willekeurig. Teken op het blad dat je van iemand anders krijgt een middel en vervolgens de benen.
13
Charlotte Wellens /
[email protected]
{© JEROEN BROECKX}
12
Schud de papieren nogmaals door elkaar en laat ieder één figuur raden: van wie kwam het hoofd, het middel en de benen? • Tijd voor poëzie: maak van je lokaal een knusse, afgesloten plek en laat iedere jin zijn favoriete dichtbundel meebrengen. Laat iedereen vervolgens, volledig naar het voorbeeld van ‘Dead poets society’, zijn gedichten voorbrengen. Heel serieus of net algemene hilariteit? • Op zoek naar een uitdaging? Daag je groep uit op het touwenparcours. (scoutsengidsenvlaanderen.be/ vorming) • Spreek met je jingroep eens af op een plek helemaal los van de scouts: in de supermarkt, net buiten de schoolpoort of tijdens de voetbalwedstrijd van enkele van je jins. • Speel verrassingsgotcha: iedereen krijgt de opdracht om een cadeautje te maken voor een andere jin en dat op geheime wijze te overhandigen. Extra punten voor creativiteit! Probeer te raden van wie jouw cadeau komt.
AKABE
GROEPSLEIDING
OVER CONTACT MET OUDERS Kampinfo-avonden, huisbezoeken of gewoon een babbel na de vergadering. Ouders zijn en blijven belangrijke partners van scouting.
WIE ZIJN ZE?
Ouders zijn een belangrijke factor in het “netwerk van je groep”. Je netwerk bestaat uit de brouwer, de parochie, het gemeentebestuur, je (niet altijd even) sympathieke buurman, je groepscomité,… maar ook uit je leden, hun ouders, hun familieleden die mee op eetfeesten komen tafelen, Kortom rond je groep zijn een heleboel mensen op een of andere manier verbonden met de groep. Ouders behoren daar ook toe, want zonder ouders geen leden.
WAT DOEN ZE?
En ook al kunnen ouders soms best lastige vragen stellen of soms gewoon zelfs een keertje ronduit zagen. Het zijn ook ouders die de kapoenen naar hun kampplaats brengen. En soms zetten ouders, verenigd in een ouder-/groepscomité of vzw, zelfs de schouders onder de renovatie van de lokalen. Ouders hebben dus ook echt iets te betekenen voor jouw groep.
MEET THE LEIDING
14
Zorg ook dat zowel de leiding als jullie als groepsleiding aanspreekbaar zijn: bezorg mailadressen, blijf wat langer na de activiteit en stap een keertje zelf op wachtende ouders af: “Alles goed? Ze hebben zich weer goed geamuseerd vandaag hoor.” Hoe lager de drempel om iets te vragen of te zeggen, hoe minder kans je hebt dat ergernissen
zich opstapelen. Vaak contact hebben, vergroot ook het vertrouwen en als er toch eens een keertje iets niet loopt zoals het hoort, dan zien ouders dat sneller door de vingers. Het is ook goed om momenten te voorzien dat ouders de leiding echt kunnen ontmoeten. Een oudercontact of kampbezoek is vaak iets “officieels”, maar wat dacht je van een “oudervergadering”. Laat de ouders eens mee kringspelen spelen met hun kapoenen, pionieren met de jonggidsen of aan woudloperskeuken doen met de jin. Onvergetelijke momenten, waarbij de ouders ook eens kennismaken met “scouting”.Hiervoor kan je de ouders verzekeren via de evenementenverzekering van Scouts en Gidsen Vlaanderen. scoutsengidsenvlaanderen.be/verzekering
NIEUWE OUDERS BETREKKEN
Niet elke ouder heeft een scouts- of jeugdbewegingsverleden. Het kan zijn dat scouting hen volledig onbekend is, en onbekend maakt onbemind. Soms willen ze er deel van uitmaken, maar weten ze niet hoe, vinden ze geen aansluiting. Spreek dus zeker nieuwe ouders actief aan: jullie komen toch
Ruben Geleyns /
[email protected]
zeker naar de barbecue na de overgang? Of vraag hen op de man/vrouw af of ze jullie geen handje willen helpen: “’t Wordt echt leuk, we voorzien wat broodjes en drinken en de papa van Hendrik zal er ook zijn”.
OUDERS BEU?
Nogal wat leiding staat niet te springen om veel tijd te steken in ouders. Sterker nog: veel leiding voelt zich snel op de vingers gekeken door al te bemoeizuchtige ouders. Om over ouders die komen klagen nog maar te zwijgen. Uiteraard kunnen ouders soms best veeleisend zijn. En ja, sommige ouders overdrijven, maar het is goed om als leidingsploeg te beseffen dat ouders jullie hun meest kostbare bezit toevertrouwen. En dat het feit dat ze hun kinderen naar scouting sturen al een blijk van vertrouwen en waardering op zich is. Breng het onderwerp ‘ouders’ dan ook regelmatig ter sprake op de groepsraad. Laat leiding hun hart even luchten over die ene vervelende ouder die weer kwam klagen over het feit dat de vergadering te lang geduurd heeft. Maar maak ook tijd voor leuke verhalen over ouders: deel dat bedankmailtje met iedereen. En vertel dat de papa van Marthe is komen zeggen dat ze zo enthousiast was vorige zondag. Denk samen na over hoe je het best reageert op die ene zagende ouder. Spontaan zeggen hoe goed zoon of dochter altijd meespeelt, doet wonderen. Ook al moet je de realiteit daarvoor een heel klein beetje positiever voorstellen. En eens er wat positieve energie sluipt in het contact met ouders, wordt het voor beide partijen leuker en gemakkelijker om elkaar aan te spreken. Zorg er als groepsleiding ook voor dat je leiding zich gewaardeerd en gesteund weet. Geef zelf regelmatig een complimentje en luister oprecht naar bezorgdheden en frustraties. Dat zorgt er voor dat de leiding wat extra energie heeft, en dat kan het contact met ouders alleen maar ten goede komen.
15
{© FLOOR BRUGGEMAN}
OUDERS: VRIEND OF VIJAND?
EEN WARM VERHAAL IN KOUDE TIJDEN
Machteld De Ryck en Tee Delamontagne /
[email protected]
techniek
GROEPSLEIDINGSCONGRES
SCOUTING DNA Op 27 april blazen we met alle groepsleiding verzamelen voor het driejaarlijkse Groepsleidingscongres. Een unieke gebeurtenis in elke groepsleidingscarrière en hét moment waarop alle groepen mee de richting bepalen voor onze beweging. Onder het thema #ScoutingDNA willen we samen met de groepsleiding antwoorden zoeken op volgende vragen: 1. Hoe gaan we als scouts en gidsen met onze basispijlers aan de slag? Hoe kunnen we elkaar daarbij inspireren? 2. Hoe laten we als scouts en gidsen onze leden en leiding leren en groeien doorheen het scoutsjaar en over de jaren heen? 3. Hoe waarderen en erkennen we als scouts en gidsen elkaars talenten, vaardigheden en kennis? Hoe maken we de waarden van onze beweging concreet?
2 meter
DOE DE TEST
Als je de sterkte van je sjorhout wil weten, kan je volgende eenvoudige, destructieve maar veilige test uitvoeren. Hang meerdere lege bidons aan een horizontale balk. Vul ze langzaam met water, tot je tevreden bent met de hoeveelheid gewicht of tot de balk breekt. 1 liter water = 1kg. Denk eraan dat sjorhout niet goedkoop is. Check eerst met je groepsleiding en materiaalmeesters of je hier een balk aan wil opofferen!
{© MAGTELD DE RYCK} {© SABINE DE SCHUTTER}
De nationale leiding
Sjorren is leuk, op en top scoutesk en moet je dus vooral doen! Alleen kan je er tijdens het sjorren beter je hoofd bijhouden om ongelukken te voorkomen. Want of het nu gaat om de shelter op kamp of een grote vlaggenmast op de groepsdag,een balk die doorbreekt, wil je absoluut vermijden …
4 meter
Wij hopen dan ook dat deze vragen jullie echt kunnen boeien. Dat jullie als leiding onder elkaar veel van de methodiek opsteken. En natuurlijk dat al onze groepen, bij monde van alle groepsleiding, scouteske en herkenbare keuzes maken tijdens het groepsleidingscongres!
Stevige linker!
HOE GEBROKEN SJORBALKEN EN ONGELUKKEN VERMIJDEN?
Hoe groter de overspanning, hoe meer die kracht effect heeft op de balk. Ook de plaats waar je de kracht uitoefent, is van belang: het midden van de overspanning is het zwakste punt. Je kan dit probleem oplossen door de balk op meerdere plaatsen te ondersteunen. De exacte hoeveelheid gewicht dat je in het midden van een horizontale sjorbalk kan plaatsen, varieert. Dat hangt af van zowel de dikte, als van de kwaliteit, als van de leeftijd van het sjorhout.
Een congres krijgt pas zin als meningen en overtuigingen van zoveel mogelijk groepen bij elkaar worden gelegd. Met alle antwoorden op de drie bovenstaande vragen, zal ook jouw groepsleiding op 27 april mee debatteren in Gent.
Meer info kan je krijgen via je districtscommissaris, de pedagogische staf via Jan Vansantvoet (
[email protected]), op facebook.com/scoutsengidsenvlaanderen en op scoutsengidsenvlaanderen.be
"KRAK" ZEI DE BALK
Een zwak punt bij sjorconstructies is de grote horizontale overspanning. Die kan je gemakkelijk testen: spring maar eens op en neer in het midden van een horizontale overspanning van twee meter of eentje van vier meter (die op zijn uitersten aan twee verticale balken is vastgesjord). De horizontale balk van vier meter zal een stuk meer doorbuigen dan die van twee meter.
Om deze vragen met alle (!) groepen te doorgronden, werkt elke groep dezelfde methodiek af. Die methodiek heeft jouw groep misschien al doorlopen, of staat eerstdaags in jullie agenda genoteerd.
16
grondvesten
Een goede kruissjorring is meestal steviger dan een horizontale sjorbalk. Dat is wel onder de voorwaarde dat je 4mm polypropyleen sjortouw gebruikt, drie keer bent rondgegaan en je de sjorring goed hebt aangetrokken. Onder deze voorwaarden kan je kruissjorring veilig 400 kilogram dragen.
17
Ik was erbij
GRONDVESTEN ONGELUKKEN VOORKOMEN….
Een ongeluk(je) is helaas snel gebeurd als het over sjorconstructies gaat. Op zich niet onlogisch aangezien je met groot materiaal (sjorbalken) werkt met meerdere mensen op een redelijk kleine oppervlakte. Omdat niemand een ongeluk wil tijdens zijn evenement, zetten we enkele do’s en dont’s op een rijtje:
18
MAAK CONCRETE AFSPRAKEN VOOR DE BOUWFASE ZELF • Wie doet wat? - Wie is de eindverantwoordelijke? - Wie zorgt voor het materiaal en het eventuele transport ervan? - Wie is de ‘werfleider’ en zorgt voor de juiste en veilige uitvoering? - Wie komt er allemaal helpen? Hebben zij de juiste kennis/ervaring? • Zijn er voldoende praktische afspraken op de bouwwerf? - Is het terrein afgebakend? Wat als iedereen naar huis gaat? - Is er aan de veiligheid/zichtbaarheid gedacht? (helm, fluovestje, verlichting, …) - Is er voldoende eten, drinken en pauze voor de bouwers (denk maar aan een hittegolf op kamp…) - Zijn er afspraken gemaakt over alcoholgebruik? (Gebruik je gezond verstand)
JOEPIE! DE CONSTRUCTIE IS (ZO GOED ALS) KLAAR • Afwerking - Voorzie het nodige qua veiligheid (balustrades, ladder, klimgordels, …) - Zorg dat eventuele inkleding ook goed en stevig bevestigd is. - Let op met elektriciteit en verlichting als het regent. - Zorg dat de decoratie nooit in de weg zit bij bijvoorbeeld het beklimmen. • Gebruik van de constructie - Als de constructie mag beklommen/gebruikt worden, voorzie dan de nodige begeleiding. - Als het om een hoge constructie gaat, voorzie valbeveiliging en begeleiding. - Wees streng op het aantal mensen tegelijk op de constructie. - Let op met lastminutedingen die plots worden veranderd/toegevoegd.
GILWELLTREKTOCHT - 26 TOT 31 DECEMBER 2013 VREDESLICHT - 14 DECEMBER 2013 - WENEN Bieke en Jonas van Scouts Baden-Powell Hulst en Michiel en Hannes van Scouts en Gidsen Tessenderlo waren er bij op de verdeling van het Vredeslicht in Wenen. Hoewel de Belgische vlag en de vlag van Scouts en Gidsen Vlaanderen maar aan een pvc-buis waren gebonden, mochten ze toch mee vooraan in de optocht. Na de viering liep iedereen storm voor de Vlaamse scouts in korte broeken. Want dat hadden ze in winters Wenen nog nooit gezien!
Mats Van Mieghem (Scouts Rupelmonde): In het begin van onze trektocht maakten we een wishlist van doelen en locaties zoals overnachten op een boot. Onze vierde stop was in Maastricht en daar mochten we op de boot van Waterscouts Jan-Van-Gent overnachten. Naast deze gelukstreffer hebben we nog enkele memorabele momenten meegemaakt op onze trektocht. Kort samengevat: Gilwell is de max en iets dat elke scout meegemaakt moet hebben.
AFBRAAK • Zorg voor een veilige werkomgeving waarbij iedereen op de juiste plek staat. • Maak iemand verantwoordelijk voor het voorkomen van ongelukken. • Als het om een hoge constructie gaat, breek het hoge deel met een beperkt aantal mensen af. • Helaas gebeuren de meeste ongelukken tijdens de afbraak. Hou het dus veilig!
{© LUCAS FLIES}
MAAK VOORAF AFSPRAKEN EN ZORG VOOR EEN GOEIE VOORBEREIDING • Wat gaan we maken? - Wat is het doel van de constructie? Enkel mooi zijn of ook (deels) nuttig? - Groot/klein? In de hoogte of breedte? Waarom wel/niet? - Is ons idee haalbaar? (technisch, aantal medewerkers, materiaal, plaats) - Tip: maak je constructie in het klein door middel van mini-pionieren. • Wie doet wat? Wie is de verantwoordelijke? Wie zorgt voor materiaal? , … • Is het nodige aangevraagd/gecommuniceerd met bijvoorbeeld de gemeente, buurtbewoners, … • Is er nagedacht over de planning tijdens het bouwen? - Maak een concrete en realistische planning op. - Bouw voldoende pauzes en evaluatie/bijsturingmomenten in.
JINTRO - 26 TOT 31 DECEMBER 2013 - DRIEBOOMKESBERG GROTE CONSTRUCTIES
Ploeg Technieken werkt dit jaar aan een praktische brochure over grote constructies met een concrete leidraad over zowel de theorie als de praktijk van een grote constructie. Wordt verwacht tegen Herfstontmoeting 2014.
Pientere Mara (Pieter Verberck) & Ondernemende Olifant (Wouter Van Espen) /
[email protected]
AKABECONVENT - 8 TOT 10 NOVEMBER 2013 - DWORP Hanne De Naegel, welpenleidster bij 47e Akabe van Edegem: Ik was er dit jaar voor de tweede keer bij op Convent en het was weer een supertof weekend. Ik ontmoette akabeleiding uit heel Vlaanderen, volgde interessante werkwinkels met hen en ‘s avonds bouwden we een feestje met z’n allen. De leukste werkwinkel was dit jaar ‘the fellowship of the Christ’, waar we kindvriendelijke zwaarden leerden maken om op een veilige manier mee te spelen. Dat gaan we zeker eens proberen met onze welpen!
Elise Nys ( Scouts & Gidsen Tessenderlo-Centrum) Door het intensief samenzijn en de vele spelletjes was de groepssfeer geweldig! Zo moesten we bijvoorbeeld met z’n allen van de ene naar de andere tafel proberen geraken zonder de grond te raken. We mochten een sjorbalk gebruiken, maar die was net te kort. Het leek ons eerst onmogelijk, maar na wat proberen zijn we er toch in geslaagd om met de hele groep veilig de overkant te bereiken! Op Jintro heb ik mezelf op een hele andere manier leren kennen. Ik zou direct opnieuw meegaan! Thea Vandenbussche (Meisjesscouts De Graal - Lichtervelde) Op het einde van de Jintro gaven we iedereen van ons groepje een totem: geen dier of een kleurentotem, maar een product uit de Aldi. Het was een hele dag werk om het juiste product en de bijhorende tekstjes te vinden, maar het was een prachtige afsluiter van een onvergetelijke week!
19
goed geregeld
TWEEDEHANDS Ook als groep kan je leden, die het financieel niet gemakkelijk hebben, helpen met allerhande initiatieven. Bijvoorbeeld door tweedehands uniformen en kampmateriaal aan te bieden. Uit een kleine rondvraag blijkt dat een aantal van de ondervraagde groepen dat al doet.
INZAMELEN Door in het groepsblaadje en/of op de website te laten weten dat leden hun oude uniformstukken, waar ze zelf uit gegroeid zijn (en die nog in goeie staat zijn) kunnen inleveren, kan je soms al snel een hele voorraad aan hemden, broeken, rokjes, … bij elkaar krijgen. Die kunnen dan aan een lage prijs opnieuw verkocht worden. PERMANENTE WINKEL Tweedehands uniformen aanbieden, kan op verschillende manieren. Een eerste mogelijkheid is een “winkel” met een permanente voorraad. Een uniformenkast of -koffer is meestal voldoende. Zolang je de uniformen er maar deftig in kan opbergen. Ouders kunnen er op afgesproken momenten (bijvoorbeeld voor of na de wekelijkse activiteiten) uniformen binnenbrengen of uitzoeken. PERIODIEKE WINKEL Het is niet noodzakelijk om jullie “winkel” permanent te runnen. Je kan je beperken tot één of meerdere acties per jaar. Zo kan je bijvoorbeeld enkel tijdens de opendeurdag of de groepsbarbecue ingezamelde stukken verkopen. Daarna berg je de niet-verkochte uniformen weer op tot de volgende actie.
20
WINKEL OP ZICHZELF Je kan ook een vraag- en aanbodlijst opstellen. Bij de inschrijvingen laat je ouders een formulier invullen waarop ze zeer precies aangeven wat ze zoeken en wat ze kwijt willen (bijvoorbeeld: hemd, maat M). Daarna maak je met al die gegevens een lijst die je opnieuw verspreidt of je probeert aan de hand van de lijst vrager en aanbieder met elkaar in contact te brengen.
WAT MAG DAT KOSTEN? De prijszetting verschilt ook nogal sterk tussen de groepen: sommigen vragen de helft van de normale uniformprijs, anderen vragen een symbolisch bedrag of kijken wat mensen kunnen of willen betalen. In een minderheid van de groepen worden de uniformen gratis aangeboden. Hier is op zich niks mis mee, maar je moet er toch mee opletten. Veel mensen betalen namelijk liever een klein bedrag dan gratis “spullenhulp” te krijgen. Anderzijds mag je de verkoop van tweedehands uniformen ook zeker niet beschouwen als een manier om veel geld in de groepskas te krijgen. Wij raden aan om voor een vaste prijs te kiezen, omdat het duidelijkheid schept en willekeur vermijdt. Een goede maatstaaf zou bijvoorbeeld een derde van de catalogusprijzen van Hopper Winkel kunnen zijn.
Je kan het aanbod van kampmateriaal bekendmaken door ouders erover aan te spreken of door op je website en/of in je groepsblaadje te vermelden dat er een mogelijkheid is om in alle vertrouwelijkheid op zoek te gaan naar het nodige materiaal, als dat in een gezin niet voorhanden is.
KWALITEIT
Belangrijk bij het aanbieden van tweedehandsmateriaal, of het nu voor verkoop of uitleen is, is dat je mensen geen “vodden” aanbiedt. Een uniformstuk moet nog intact zijn: alle knopen er nog aan, geen scheuren, in de oorspronkelijke kleur ... Uniformstukken die echt versleten zijn en die elk moment uit elkaar kunnen vallen, komen dus niet meer in aanmerking. Het materiaal dat je uitleent, moet ook onderhouden worden. Was de slaapzakken nadat ze door iemand werden gebruikt. Controleer of veldbedden nog in degelijke staat zijn, zodat ze niet inzakken zodra iemand er op gaat liggen.
KAMPMATERIAAL
Een andere vorm van steun die je als groep kan geven, is kampmateriaal aanbieden. Slechts één op zes van de ondervraagde groepen houdt zich daar mee bezig. Zeker geen verwijt naar de andere groepen, er moet immers gedragenheid voor zijn. Bij veel groepen is het concept onbekend, wat hopelijk verandert na het lezen van dit artikel. Over welk materiaal gaat het? Slaapzakken, veldbedden, rugzakken, gamellen, zaklampen, … Eigenlijk alles wat leden normaal zelf moeten aankopen voor weekends en kampen. Je kan hiervoor bijvoorbeeld gebruik maken van verloren voorwerpen die niet meer werden opgehaald door de eigenaars. Die komen minder in aanmerking voor verkoop, maar je kan wel een voorraad aanleggen: tweedehandsmateriaal dat van de groep blijft, dat je kan uitlenen aan mensen die het nodig hebben. Je kan de voorraad ook aanvullen door een aantal zaken als groep aan te kopen.
Indra De Munck /
[email protected]
Tweedehandsspullen zijn niet nieuw, maar ook niet versleten. Bied dus geen dingen aan die je zelf ook niet meer zou willen dragen of gebruiken. Dat lijkt ons een minimum aan respect voor je leden, zeker als ze het al niet gemakkelijk hebben.
MEER INFO
Wil je meer weten over Scouting op Maat? Dan verwijzen we je graag door naar de brochure “Scouting op Maat”. Er bestaat ook een brochure specifiek over tweedehandsverkoop “Alsjeblief dankjewel”. Deze brochures kan je raadplegen op het virtueel boekenrek op www.scoutsengidsenvlaanderen.be
{© SABINE DE SCHUTTER}
UNIFORMEN
21
zingeving
BADEN-POWELL EN SCOUTING DNA Robert Stephenson Smyth Baden-Powell of Gilwell (1857-1941) was een militair die snel carrière maakte in het Britse leger. In 1899 overleefde hij een belegering door negenduizend soldaten met zijn veel kleinere leger. Het maakte hem wereldberoemd. In het boek dat hij er over schreef, vertelde hij dat hij beroep had gedaan op de lokale jeugd om kleine ‘verkenningsopdrachten’ en andere taken uit te voeren. Het boek over verkennen (scouting) werd snel populair in Groot-Brittannië. Toen in 1907 de theorie werd omgezet in de praktijk, was het eerste scoutskamp een feit. Scouting groeide uit tot een wereldbeweging. Vandaag wordt Baden-Powell vaak verguisd of geprezen. Voor sommigen is hij een koloniale militarist, voor anderen een idool. De waarheid ligt – zoals zo vaak – ergens in het midden. Maar wanneer we Baden-Powell bekijken in zijn context, kunnen we in elk geval concluderen dat hij een beweging heeft gesticht die ontzettend groot werd en vandaag bijna overal ter wereld te vinden is. Baden-Powell schreef een aantal afscheidsbrieven, waarin hij de ‘scouts’ een laatste boodschap meegaf en vertelde wat hij met de scoutsbeweging wilde bereiken. Nu we voor het groepsleidingscongres zo hard bezig zijn met onze zoektocht naar het DNA van scouting, willen we jullie onderstaande brief niet onthouden…
s,
nder Beste Padvi
22
je je herinneren zien? Dan zal ge n“ Pa er et „P uit vrees dat het toneelstuk idsrede houdt, he sc af jn Heb je wel eens zi r wee hem gekomen fdman steeds als de tijd voor en ijg kr l dat de roverhoo za r blik niet d mee en gelegenhei el ik op dit ogen ew ho en k hij daartoe ge oo ij tm il ik toch mijn n. Zo vergaat he , en daarom w en ur be ge is om te sterve el w rt zal dit binnenko na. stervende ben, n. te ch ri dus goed over e lli tot ju horen, denk er lt zu ij m afscheidswoord n va je het laatste wat n Weet wel: dit is en dat ieder va d en ik zou will ha ge n d ve el le er ig kk tige w ngewoon gelu s op deze pret Ik heb een buite loof dat God on ge Ik . Het geluk . jn zi en l et za ni lukkig leven te ge t he n va et jullie ook zo ge en jn te zi nsloop, ook ni t om gelukkig ccesvolle leve su n ee t ui heeft geplaats en et rg ni k is te zo t uit rijkdom, oo ting van geluk lf komt niet voor stap in de rich n Ee lf. , opdat je jeze ze nt je be n ven aa g een jongen no l je za ijl door toe te ge an rw te m s je een en sterk maakt kan genieten al n ve le on t w dat je je gezond he en n va l mooie en en daardoor d de wereld vo Go e je ho n at re w nuttig kan mak le et je m zal vreden Natuurstudie nieten. Wees te ge n e ig ka n nn zijn geworden. va zo er de je tijd van maakte zodat jk de dingen al ki Be t. ijg derlijke dingen kr je die k alle kansen hebt en gebrui . de en el rv ve n de okant en niet va ig te maken. Pr anderen gelukk is n, En . de bt or w he te en ig vond weg om gelukk n, dan je ze ge Maar de ware r achter te late te be nnen sterven je ku et ig be n kk eld ee dan zul je gelu n, ve beer deze wer er st te , maar dat je je llie beurt is om verknoeid hebt et ni e ven st wanneer het ju in nm te gelukkig te ster g, dat je je tijd ig te leven en kk lu zult ge in de overtuigin en om ng “ jo at nger een an. „Wees para neer je niet la an w k best hebt geda oo – fte lo vast aan je be – houd steeds j. bi ar da je e lp zijn – en God he
23
lwell
n-Powell of Gi
Je vriend, Bade
Pieter Vyncke /
[email protected]
Pieter Vyncke /
[email protected]
vrijwilligers in de kijker
PIETER-JAN MAESEN (COMMISSARIS IT) Waar is jouw scoutsen gidsencarrière begonnen? Bij de kapoenen van Scouts Mariaburg in Ekeren. Ik zit al 28 jaar in de scouts. Hoe ben je commissaris IT geworden? Toen ik nog gouwcommissaris was van gouw Heide, was ik al lid van de commissie Informatica. Dat is een clubje van scouts en gidsen die, omdat ze een grote interesse hebben in computers, technologie en internet, meehelpen om het informaticabeleid van Scouts en Gidsen Vlaanderen uit te bouwen. Na mijn termijn als gouwcommissaris, waren Stefan (de verbondsbeheerder) en Christophe (de verbondscommissaris) toevallig ook op zoek naar een nieuwe commissaris Informatica. Na wat aandringen, heb ik toegehapt. Is het leuk om commissaris IT te zijn? Zo ja, waarom? Jazeker, ik kan mijn werkervaring en wat ik in mijn opleiding heb geleerd, meegeven aan Scouts en Gidsen Vlaanderen. De laatste jaren zijn we echt bezig met projecten en ideeën die verandering brengen voor onze leden en leiding, zoals een website voor iedere scouts- en gidsengroep; een inschrijvingsmodule voor nieuwe leden, enzovoort. En we hebben ook een hele toffe ploeg vrijwilligers opgebouwd die mij bijstaan op de commissie Informatica.
PUBLICATIE IN DE KIJKER
MATS PYLYSER (OUD-LEIDING AKABE TINAMOE) Waar is jouw scoutscarrière begonnen? Ik ben als leider bij de scouts gestart toen een vriend van mij, die al leider bij akabe was, mij had gevraagd om zwarte piet te spelen op het Sinterklaasfeest. Daarna ben ik dan nog eens een gewone vergadering komen meedoen en ik ben gebleven. Wat doe je nu, na het leidingzijn, voor de scouts? Ik ben momenteel nog actief binnen gouw Kempen, als communicatieverantwoordelijke en als medewerker binnen de takploeg Akabe. Bij onze eigen groep kom ik nog meehelpen op evenementen zoals ons mosselfeest en steek ik de jaarlijkse quiz in elkaar. En ik heb intussen ook promotie gemaakt tot Sinterklaas. Hoe ben je bij de site van Akabe Tinamoe terechtgekomen? Omdat we in het begin geen eigen website hadden, enkel die van Scouts & Gidsen Nijlen, wilden we er zelf één maken. We hebben daar dan een werkgroepje rond gemaakt, maar buiten enkele schetsjes is dat project nooit echt van de grond gekomen toen we nog actieve leiding waren. Er is nog altijd een website in gebruik die eigenlijk maar een tijdelijke oplossing was. Nu we alle drie gestopt zijn als leiding, zouden we graag het werkgroepje nieuw leven inblazen en afwerken waar we ooit half aan begonnen zijn. Is het leuk om daarmee bezig te zijn? Zo ja, waarom? Een lay-out ontwerpen en zo, doe ik heel graag. Van het programmeren zelf weet ik eigenlijk niets, dus of dat leuk is moet je aan de anderen vragen. Het zal in ieder geval leuk zijn om eindelijk naar onze eigen, mooie website te kunnen surfen.
24 ELINE VAN REETH (AGC VORMING GOUW LIMBURG & LID JINTROTEAM) voor om Jintro te begeleiden. Dat heb ik vorig jaar Hoe lang zit je al bij Scouts en Gidsen? in de krokusvakantie gedaan. Na die week kreeg ik Van mijn 6 jaar, dus nu 18 jaar. Daareen mailtje van het team Vorming om nog een keer van was ik 5 jaar leidster bij Gidsen samen te komen. Uiteindelijk vroegen ze mij om Hemiksem. mee in de ploeg Vorming te stappen en zo ben ik er een beetje ingerold. Wat doe je nu, naast leiding zijn? Ik ben AGC Vorming bij gouw LimWat vind je leuk aan de ploeg Vorming? burg en ik volg de Jintrocursussen op. Het team is heel leuk, maar vooral de inhoud: in het nationaal team Vorming kan ik mee beslissingen Hoe ben je bij Vorming terechtgekomen? nemen over de inhoud van de cursussen, de compeNa Gilwell heb ik ook een instructeurscursus tenties die we zoeken, … gevolgd. Daar stelde iemand van de begeleiding
An Van Baelen /
[email protected]
NICOLAAS ROECKENS (COT JAMBOREE) Waar is jouw scouts- en gidsencarrière begonnen? Ik ben als zesjarige begonnen bij Scouts Aartselaar-Reet, waar ik alle takken heb doorlopen, Na de jins ben ik zeven jaren in de leiding blijven hangen. Dan ben ik naar Akabe Toetertoe verkast voor een jaartje jins & groepsleiding in combinatie met nationale inzet voor de jonggivers. Toen dacht ik als laatste halte een termijn districtscommissaris, maar de interesse voor Jamboree was weer aan het toenemen... Hoe ben je bij Jamboree terecht gekomen? Mijn verkennerleiding die zelf op Jamboree is geweest heeft op onze scouts een infoavond georganiseerd met de nodige uitleg en foto’s en ik was meteen enthousiast. Als deelnemer in de voorbereiding op de Jamboree op weekend gaan met 35 onbekende givers en 4 leid(st)ers, dat was toch een beetje met zenuwen, maar op het einde van het eerste weekend had iedereen elkaar aangestoken met enthousiasme, informatie.... De goesting was er. En toen moesten de vliegreis, de rondreis en de jamboree nog beginnen. Op kamp zijn met meer dan dertigduizend scouts van over heel de wereld, dat zijn vele kippenvelmomenten! Mijn Jamboree als deelnemer viel zo goed mee, dat ik daarna nog een keer als IST (medewerker), leiding & troepie (hoofdleider van een groepje) ben mee geweest. Voor de komende jamboree in Japan heb ik uiteindelijk de stap gezet om mij kandidaat te stellen voor het COT (coördinatie en ondersteuningsteam).... Is het leuk om met Jamboree bezig te zijn? Zo ja, waarom? We zijn nog maar juist begonnen, maar het enthousiasme is al volop aanwezig. In november hebben we overal in het land infoavonden georganiseerd en we hebben gemerkt dat er veel interesse is. We hebben onze vooropgestelde inschrijvingscijfers al een beetje naar boven bijgesteld. In december zijn de inschrijvingen gestart en nu zijn we met de coördinatie volop bezig om het eerste weekend voor leiding en medewerkers voor te bereiden. Deze jamboree werken we met de vijf Belgische scoutsfederaties samen dus we wisselen voortdurend van taal op vergaderingen. Mijn Frans zal er zeker op vooruit gaan. Ik kan al niet meer wachten tot we de leiding en de medewerkers en einde 2014 de deelnemers, een eerste keer verwelkomen.
In deze rubriek lichten we telkens een publicatie van Scouts en Gidsen Vlaanderen door. Nuttige info, praktische tips, trucs, huis-, tuin- en keukenmiddeltjes om het spel van scouting makkelijker en leuker te kunnen maken.
ZIN IN SCOUTING Deze keer houden we “Zin in Scouting?!” onder de loep. Zingeving… gaat niet enkel over de groepsmis, maar over alles wat je zin geeft in scouting: rituelen, symbolen, tradities, totemisatie, belofte of bezinning. In de map Zin in Scouting vind je antwoorden op vragen als: Wat is zingeving? Hoe wordt zingeving vandaag ingevuld bij Scouts en Gidsen Vlaanderen? Waar willen naar toe? Wat valt er wel en niet onder zingeving? Je krijgt een overzicht van rituelen, symbolen en tradities die vandaag bestaan. En verschillende scouts- en gidsengroepen vertellen honderduit over hoe zij hun zingevingsmomenten aanpakken. Ploeg Zingeving wil met deze map een bruikbare tool aanreiken om aan de slag te gaan met zingeving in jouw tak of groep. Meer zin in zingeving? Dan is het BP-camp iets voor jou. Meer info op scoutsengidsenvlaanderen.be/zingeving Te koop in Hopper winkel voor 8 euro.
Janina Maes /
[email protected]
25
DIVERSITEIT JAARTHEMA
OVER DE GRENZEN HEEN
BOVENAL OVERAL GEVORMD
Werken aan diversiteit gebeurt niet enkel in België. Veel scouts- en gidsenbewegingen hebben dezelfde vragen: hoe ga je om met jongeren van verschillende culturen? Hoe bereik je mensen die het thuis niet zo breed hebben? Hoe kunnen we kinderen met een beperking het best begeleiden? En elk van hen zoekt op verschillende manieren naar een antwoord op deze vragen.
Soms hangt het geluk aan een simpele ijzeren ring. Bekijk de foto even; de cover van jullie nieuwste aanwinst? Wij hopen alvast van wel!
{© IOM}
‘Buitenspelen. Creatieve oefeningen voor inspirerend leren’ is een dankbaar teambuildingsinstrument voor wie met de leidingsploeg de banden wil versterken. In deze publicatie lopen ‘spelen’ en ‘leren’’ als een rode draad door elkaar. Elk buiten-spel dat in deze bundel helder wordt beschreven, leidt wel tot ‘iets’ dat je met jouw groep wil bereiken: samenwerking, teamontwikkeling, communicatie, veiligheid … In geen tijd begrijp je over ‘hoe mensen in groep spelend kunnen leren’. Wat volgt is een waaier aan activiteiten, waar nog een scouteske toets aan verbonden is ook. Een pak activiteiten bulken namelijk van de technieken met touwen, musketons, knopen, sjorpalen… Kortom: ook de techniekenkennis van je groep zal een hoge vlucht nemen!
Op de ‘Overture Network’-bijeenkomst1 in november maakten vier leden van ploeg Diversiteit en commissariaat Akabe kennis met Rainbow Scouting en de International Organisation of Migration.
Een voorbeeld om je helemaal te overtuigen: Te koop bij: Uitgeverij Thema, Zaltbommel, Nederland (
[email protected]). In België te koop bij: www.epo.be of via de Standaard Boekhandel. Prijs 16,50 euro. Meer info: thema.nl
RAINBOW SCOUTING
Je outen als holebi is niet in elk land vanzelfsprekend. In Oostenrijk heeft men daarom Rainbow-scouting opgericht voor homo- en transseksuele scouts en gidsen. Het is geen aparte beweging, maar wil op een positieve manier de aandacht vestigen op deze doelgroep én scouting meer open maken voor iedereen. Naast de gewone scoutsactiviteiten, bieden ze ook workshops en sensibilisering aan. Zoek op youtube naar ‘Rainbow Scouting’ en kom alles te weten over hun ervaringen.
INTERNATIONAL ORGANISATION OF MIGRATION
De International Organisation of Migration (IOM) is een organisatie met die werkt rond migratieproblematieken in de brede zin van het woord. Ze verrichten onderzoek, ontwikkelen projecten en geven onder andere opleidingen over integratie, tewerkstelling en gezondheid van vluchtelingen. Ze willen op een humane manier meehelpen aan de sociale en economische ontwikkeling door middel van migratie. Ze hebben wereldwijd afdelingen. Meer info vind je op www.iom.int.
26
Een Europees netwerk van scouts- en gidsenfederaties voor diegenen die rond het thema diversiteit werken.
1
Wil je weten wat Scouts en Gidsen Vlaanderen met deze thema’s doet? Contacteer ploeg Diversiteit (
[email protected]).
Jan Vansantvoet /
[email protected]
Geert De Weerdt en Karlien Rillaerts /
[email protected]
27
internationaal
JAMBOREE OLE OLE! 38 miljoen! Zoveel Scouts en Gidsen zijn er wereldwijd. Het zou wel heel jammer zijn om slechts met 0,001 % daarvan in contact te komen. Gelukkig worden er constant uitwisselingen georganiseerd. In 2015 is het weer zover, dan verzamelen 40.000 scouts en gidsen van over de hele wereld op Jamboree in Japan. Waarom je mee zou moeten proberen gaan? We vroegen het aan enkele van de duizend Belgen die in 2011 naar de vorige Jamboree in Zweden gingen. Het moment dat ik nooit zal vergeten, was eigenlijk al de eerste avond. Ik had mij ’s avonds met een paar vrienden van mijn unit en mijn gitaar op een gesjorde stelling gezet. We begonnen rustig wat te zingen en te spelen. Een beetje later kwamen een paar Zweden vragen of ze mochten mee doen. De sfeer zat erin en we gingen helemaal op in zingen en gitaarspelen. Voor we het goed en wel doorhadden, werden we omringd door voorbijgangers van alle mogelijke nationaliteiten: Zuid-Afrikanen, Brazilianen, Japanners, Fransen, Israëli… Iedereen had zich er gewoon gezellig bijgezet. Ze zongen ‘Wonderwall’ mee of genoten gewoon van het moment. Een paar Engelsen kwamen af met ukeleles, een Senegalees had een djembe meegenomen. Het is haast niet te geloven hoe spontaan er daar opeens een klein internationaal festivalletje was ontstaan. Na afloop kwam er een Engelse ukelelespeler naar mij en zei: “That was fun! Tomorrow again?” Sander Vanlouwe, jonggiverleider Scouts Wezel (ging als giver mee op Jamboree)
28
Als leidster meegaan naar de Jamboree in Zweden? Waarom ook niet. Ik was als giver al naar de Jamboree in Engeland geweest, dus ik wist hoe het eruit zag. Ik was benieuwd hoe het zou zijn als leiding . Contacten leggen met andere leiding was eerst niet zo gemakkelijk, maar tijdens de dagelijkse vergaderingen, , de georganiseerde activiteiten en vooral door gewoon rond te wandelen leerde je vanzelf mensen kennen. Iedereen zei spontaan goeiedag, vroeg waar je vandaan kwam of wilde weten of je die mooie Belgische trui niet wilde wisselen. Daarnaast organiseerden we met ons leidingsploegje een Belgische avond voor een deel van ons subcamp. Het ijs werd al snel gebroken met een stukje chocolade in ieders mond. Daarna werden wij dan weer uitgenodigd om bij de Japanners te gaan proeven van hun heerlijke misosoep of om bij onze Indiase vrienden langs te gaan voor een henna tatoeage. Een andere manier om als leiding in contact te komen met andere culturen was via onze eigen leden. Vaak kwamen er vrienden van hen op bezoek die al gauw bleven hangen voor het avondeten. Zij schoven mee met ons aan tafel en vertelden honderduit over hun land. Ruth Veraghtert, leidster (ging als leiding mee op Jamboree)
Als ik aan Jamboree terug denk, krijg ik spontaan een lach op mijn gezicht. Ze zeggen altijd dat het een ongelooflijke ervaring is, eentje die je zeker niet mag missen. Wel ze overdrijven niet! Het gevoel dat je daar hebt, is onbeschrijfelijk. Jamboree geeft je de mogelijkheid om op een niet-toeristische manier andere culturen te leren kennen. Bij elk moment dat er geen activiteit was en dat je dus gewoon vrije tijd had, bleef ik niet in mijn unit. Ik liep met een paar vrienden over het immense terrein en sprong een kamp van vreemden binnen. Iedereen is ongelooflijk sociaal. Je maakt gemakkelijk vrienden die dan op een persoonlijke manier gewoontes van hun cultuur delen. Op een bepaald moment werd ik met een paar andere uitgenodigd om bij Japanners te eten. In het begin was het wat ongemakkelijk omdat je hun tafelgewoontes niet kent. Ik was ongelooflijk hard aan het sukkelen met de stokjes en de noedels. Tot er twee Japanners naast me kwamen zitten en het me voordeden. Dat vind ik het leukste aan een Jamboree, je moet niemand vragen hoe ze iets beleven in hun cultuur, je ontdekt dat zelf samen met hen. Kato Vanlouwe, jin bij Scouts Wezel
Op Jamboree werd ik, samen met nog enkele scouts en gidsen uit onder andere Frankrijk, Finland en Australië, ingedeeld in een internationale patrouille. We moesten het informatiecentrum van een subcamp bemannen en zo leiding en leden helpen met al hun problemen en vragen. Daarnaast moest ik samen met een Finse IST’er elke dag bepaalde units op het subcamp bezoeken. Om hen informatie te geven die relevant voor hen was, om te vragen of er problemen waren en hoe alles verliep. Zo kwam ik dagelijks met verschillende culturen in contact: ik deed een babbeltje met Zwitserse leid(st)ers of hoorde van de Nederlandse scouts hoe hun dag was geweest. Jorg Van Haperen, International Service Team (IST)
INTERNATIONALE KAMPEN
Naast de vierjaarlijkse Wereldjamborees worden er elk jaar tientallen kleinere internationale kampen over de hele wereld georganiseerd. Daar zijn meestal minder landen aanwezig, maar de sfeer minstens zo goed. Sterker nog, een kleine groep is vaak gezelliger. Bovendien ben je klein gezelschap verbazend snel populair! Vaak kan je zowel individueel als in groep deelnemen aan een internationaal kamp. Een overzicht van de internationale kampen kan terugvinden op de (www.scoutsengidsenvlaanderen. be zoek op internationale kampen.
MEER WETEN?
Ga naar www.jamboree2015.be of mail ons via
[email protected]
Maarten Michels /
[email protected]
29
statistieken
HET ORAKEL VAN DE LEDENAANTALLEN Ook al valt de toekomst niet te voorspellen, het blijft goed om ook als scoutsen gidsengroep na te denken over de lange termijn. Het Orakel der ledenstatistieken van Scouts en Gidsen Vlaanderen kan je daarbij helpen. Op basis van de ‘gezondheid’ van je groep vandaag, kan je mogelijke tendensen ontdekken voor de komende jaren. Een interessante denkoefening voor elke groep.
WELKE ACTIE MOETEN WE ONDERNEMEN?
IS ONZE GROEP GEZOND?
GROEPSEVOLUTIE
Met het Orakel proberen we iedereen te informeren over gevaarlijke tendensen in de groep. Mogelijks wordt het al duidelijk in één grafiek (zie hieronder) of moet je het halen uit een combinatie van grafieken?
160 140 120 100 80 60
LEDEN
40 20
Wat zal dit geven in 2015?
LEIDING ‘05
‘04
‘06
‘07
‘08
‘09
‘10
‘11
‘12
‘13
VANDAAG
Deze grafiek geeft weer hoeveel leden er aangesloten zijn per leeftijd. Bij de jonggivers zit hier duidelijk een gat. Het omkaderingscijfer is het gemiddeld aantal leden per leid(st)er. Met het oog op veiligheid en draagkracht van de groep streven we naar vijf leden per leid(st)er in de jongste takken en zes voor de oudere takken. EIGENSCHAPPEN 7j.
30
8j.
9j. 10j. 11j. 12j. 13j. 14j. 15j. 16j. 17j. 18j. 19j. 20j. 21j. 22j. 23j. 24j. In deze grafiek zie je de in- en uitstroom per leeftijd van de voorbije tien jaar. De balkjes die het grootst zijn, tonen aan op welke leeftijd de meeste leden starten of op welke leeftijd ze afhaken.
20
2003-2004 2004-2005 2005-2006 2006-2007 2007-2008 2008-2009
15 10
2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 vandaag
criteria
waarde
aantal leden aantal groepsleiding en leiding bij een tak vrouw/man verhouding gemiddelde leeftijd leiding omkaderingscijfer gemiddelde lengte carriere leden
169 leden 13 leid(st)ers 40 % vrouwen 20,32 jaar 15,36 leden/leiding 4,87 jaar
Een combinatie van weinig 13-jarigen, en een structurele uitval bij 11-jarigen kan ervoor zorgen dat er op termijn niet genoeg jins overgaan naar leiding. Zal de groep dat overleven, als je het omkaderingscijfer bekijkt? Het wordt tijd te onderzoeken waarom die jongverkenners vertrekken!
5
-5 -10
5j.
6j.
7j.
8j.
9j. 10j. 11j. 12j. 13j. 14j. 15j. 16j. 17j. 18j. 19j. 20j. 21j.
We vroegen aan enkele scouts- en gidsengroepen welke acties ze al ondernamen op basis van het Orakel. Bij de kapoenen proberen we te streven naar een 50/50-verhouding van jongens en meisjes. De spontante inschrijvingen waren vooral jongens, dus hebben we flyers specifiek voor meisjes uitgedeeld op de scholen. Gerben Cosemans, Scouts en Gidsen Borsbeek. Eerst waren we een jongensscouts, nu zijn we gemengd. Met de zusjes erbij zien onze ledenaantallen er al helemaal anders uit. Wouter Brants, Scouts 77ste Sint-Paulus Edegem.
WAAR KOMEN ONZE LEDEN VANDAAN?
Op zoek naar een andere insteek voor je ledenwerving? Maak een kaartje met de woonplaats van de leden en je ziet meteen uit welke buurten jullie nog geen leden halen. Hoe ga je te werk? • Download uit de groepsadministratie een Excel van je leden en maak drie kolommen: ‘tak’, ‘straat + nr’ en ‘gemeente’. • Surf naar batchgeo.com/nl/ • Kopieer je gegevens, plak ze in het kader op de site en klik op ‘kijk na & stel in’. • Controleer of de velden correct gekoppeld zijn met aan je Excel: ‘straat + nr’ naast ‘locatie/adres’ en ‘gemeente’ naast ‘stad/provincie’. • Bij ‘sorteer op/thematische waarde’ geef je ‘tak’ in. • Klik op ‘breng nu in kaart’ • Opgelet! Je kan maximum 250 leden invoeren. • Sla je kaart op. Na enkele weken worden je gegevens op de site gewist. • Meer handige tips voor het gebruik van een batchgeo-kaartje vind je op scoutsengidsenvlaanderen.be/actie/ledenwerving.
We gaan heel bewust om met het aantal nieuwe inschrijvingen per geboortejaar. Voor bepaalde geboortejaren hebben we een ledenstop. We organiseren geen ledenstop per tak omdat we dan het risico lopen veel eerstejaars en bijna geen derdejaars in te schrijven, wat op termijn kan leiden tot een gat in leidingsopvolging. Esse Dierckx, Scouts Zurenborg, Antwerpen. Wij spreken oud-leiding of vrienden aan om ‘derde leiding’ te worden: leiding die enkel de activiteiten begeleidt en de overige verantwoordelijkheden zoals opkuisen niet of minder vaak meedoet. Kimberly Sadones, Scouts Brakel. Met hulp van de jeugddienst stuurden wij een brief naar alle 14- tot 16-jarigen van de gemeente. Perfecte giverwerving! Gertjan Vandezande, Scouts en Gidsen Brigands, Sint-Joris-Weert Het zag er naar uit dat er dit jaar heel weinig jins zouden zijn. Daarom hebben we twee jaar geleden de leden van dat geboortejaar gevraagd om hun vrienden warm te maken voor de scouts. Dat heeft ervoor gezorgd dat we toch zes jins hebben dit jaar, in plaats van twee. Frederik Van Ruyskensvelde, Scouts en Gidsen De Zonnekerels, Sint-Denijs-Westrem. Omdat we bij de welpen maar twee jongens hadden en twaalf meisjes, besloten we een “neem-een-jongen-mee-vergadering” te organiseren. Het lijkt op een vriendjesvergadering, maar alleen voor jongens! Scouts Mariaburg, Ekeren.
31 GOED OM WETEN
Het Orakel geeft je als groep heel wat inzicht, maar hou in het achterhoofd dat cijfers ook maar cijfers zijn. Achter elk getal schuilen persoonlijke verhalen. Je vindt het Orakel terug op groepsadmin.scoutsengidsenvlaanderen.be onder ‘Groepsinstellingen’. Het is toegankelijk voor elke leid(st)er. Heb je de indruk dat er fouten zitten in het Orakel? Spreek dan zeker de Verantwoordelijke Groepsadministratie van je groep aan! Alle cijfers zijn gebaseerd op de gegevens in de groepsadministratie. Meer toelichting over de tabellen en grafieken vind je op wiki.scoutsengidsenvlaanderen.be.
Eveline Reusens /
[email protected]
vorming
WAT ALS ONS LEIDINGSLOKAAL EEN KLEINE BIBLIOTHEEK HAD?
Al deze publicaties zijn gratis of tegen kostprijs te vinden bij Hopper. Meer info: op het virtueel boekenrek op scoutsengidsenvlaanderen.be
In}leiding Geeft een overzicht van wat je allemaal moet kunnen en weten om goed te starten als leiding. Onmisbaar in ieders boekenkast! Sinds dit jaar hebben we ook {Jin}leiding, een basiswerk voor alle jinleiding. De andere takboekjes worden verwacht voor eind 2014.
Over& Weer De GR Je kaart en kompas doorheen Scouts en Gidsen Vlaanderen. Valt jaarlijks in oktober in je brievenbus. Je vindt er onder andere een beschrijving van deze en nog veel meer brochures en publicaties van Scouts en Gidsen Vlaanderen.
Speel op Veilig Brochure over veiligheid binnen scouting. Per thema vind je alle relevante wetgeving, de regels van Scouts en Gidsen Vlaanderen, suggesties en tips. Wil je er op een actieve manier mee aan de slag? Vraag bij je districtscommissaris dan naar het spel Speel op veilig.
32
Buitenboek Boordevol technieken. Van pionieren tot materiaal onderhouden, EHBO en tochttechnieken. Akabe. Hoe begin je ermee? Wie een akabegroep wil opstarten of een akabetak in de groep wil integreren, moet deze brochure zeker lezen! Onthaalbrochures Een wegwijzer voor leiding over het reilen en zeilen binnen een tak. Het specifieke van een tak wordt kort en bondig uit de doeken gedaan.
Groepsraadmap Een verzamelinstrument voor groepsleiding met nuttige informatie om formulieren, voorbereidingen en interessante informatie … overzichtelijk bij te houden. Er bestaat ook een versie voor takken, nl. de Takraadmap.
Jungleboek Een herschreven verhaal over Mowgli en Shanti, dat een unisexverhaal biedt voor alle kabouter- en welpentakken die met het jungleboek willen werken.
Kampvisum Ontdek alles wat je moet weten over een kampvoorbereiding. Het biedt ondersteuning bij bosadministratie, watervoorziening, financiën en verzekeringen. Het bevat ook een leidraad voor een kampprogramma, veiligheid en welzijn. Voor alle kampen die de grens overgaan, heb je het internationale kampvisum.
Kiesvisum Een leidraad bij groepsleidingverkiezingen. Je leest er over de verwachtingen, taken en de procedure. Lokalenvisum Een checklist om de staat van je lokaal te meten. Registreer je resultaten en je krijgt meteen een actieplan op maat om jouw lokaal veiliger en beter te maken. www.scoutsengidsenvlaanderen.be/lokalenvisum
Jeugdlokalen en brandveiligheid Brochure over brandveiligheid, brandveilig handelen, de inrichting van je lokaal en brandverzekeringen. In dezelfde reeks verschenen ook: Jeugdlokalen en overeenkomsten, Jeugdlokalen en financiën, Jeugdlokalen en het bouwproces, Jeugdlokalen en de kerk en Jeugdlokalen en inbraakpreventie.
Nee heb je, ja kan je krijgen Een brochure over motiveren en demotiveren. Met achtergrondinformatie, tips en tricks leer je de motivatie van jouw leidingsploeg kennen. Een gelijkaardige brochure bestaat er ook over vergadertechnieken, crisiscommunicatie en conflicthantering. Janina Maes /
[email protected]
33
BEELDSPRAAK
In deze rubriek ga ik op zoek naar waarom een foto mij raakt of bijblijft.
COLOFON
Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen Nationaal Secretariaat Lange Kievitstraat 74 • 2018 Antwerpen Tel. 03 231 16 20 • Fax 03 232 63 92
[email protected]
Hoofdredactie: Els Bosmans Eindredactie: Sabine De Schutter V.U.: Christophe Lambrechts Lange Kievitstraat 74 2018 Antwerpen
Deze brief kreeg ik van mijn petekindje, Thimen, kapoen bij Scouts Herent.
Taalcorrectie: Ruben Wagemans, Tine Lassuyt, Eline Vander meiren Opmaak: volta.be Drukkerij: Druk in de Weer Foto kaft: Floor Bruggeman
Werkten mee aan dit nummer: Skrolan Hugens, Kevin De Wael, Eva Bens, Charlotte Wellens, Jan Vansantvoet, Wouter Van Espen, Hans Van Kerckhove, Katrien Rillaert, Pieter Vyncke, Janina Maes, Christophe Lambrechts, Pieter Verberck, Geert De Weerdt, Karlien Rillaerts, An Van Baelen, Maarten Michels, Eveline Reusens.
HOPPER, EEN STERK MERK VOOR SCOUTS EN GIDSEN JEUGDVERBLIJVEN & WINKELS
Lidgeld 2013-2014 Scouts en Gidsen Vlaanderen: 27,70 euro Over & Weer is een tijdschrift voor leiding en jins die lid zijn van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Iemand van je groep heeft Over & Weer niet ontvangen? Bel tussen 9 en 17 uur naar het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: 03 231 16 20 Krijg je op hetzelfde adres meerdere Over & Weers en heb je aan één genoeg? Bel dan tussen 9 en 17 uur naar het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: 03 231 16 20 of mail naar
[email protected] Adreswijzigingen geef je door aan de persoon die zich in jouw groep met de administratie bezighoudt (‘de verantwoordelijke groepsadministratie’). Het heeft geen zin om adreswijzigingen door te geven aan het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Al wat wij nationaal aanpassen, wordt vroeg of laat overschreven met informatie uit de groepen. Ook als je geen lid bent van Scouts en Gidsen Vlaanderen, kan je een abonnement nemen op Over & Weer voor 8 euro voor acht nummers. Bel daarvoor naar Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen, 03 231 16 20. De betaling van het abonnement wordt per factuur geregeld. De persoonsgegevens van alle aangesloten leden werden opgeno-men in het ledenbestand van Scouts en Gidsen Vlaanderen, conform de bepalingen van de wet van 8 december 1992 betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Ze zullen alleen gebruikt worden om je op de hoogte te houden van de activiteiten van de organisa-tie. Je hebt bovendien het recht jaarlijks je persoonlijke gege-vens op te vragen en te laten verbeteren wat eventueel fout is. Meer informatie kan je verkrijgen bij het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen. Schenkingen aan Scouts en Gidsen Vlaanderen kunnen steeds gestort worden op rekeningnummer (BE 55) 409-6504141-44 BIC KREDBEBB. Giften van minimum 40 euro zijn aftrekbaar van uw belastbaar inkomen.
34
Papier: Over & Weer wordt gedrukt op Cyclus print, honderd procent gerecycleerd en chloorvrij. Onze drukker gebruikt zo ecologisch mogelijke producten en procedures zodat we dit blad zo milieuvriendelijk als kan produceren.
Missie: zijn scouts en gidsen, meisjes en jongens, elk met een eigen verhaal. Iedereen kan erbij. We gaan samen op verkenning en durven tuimelen in het leven. De natuur is onze troef. We geloven in onszelf, in elkaar en in iets meer. We spelen een spel dat niet luchtledig is, in vrije tijd die niet vrijblijvend is. Met groot plezier en kleine daden komen we op voor onze omgeving en voor een kleurrijk Vlaanderen. Zo dromen we luidop van gelukkige mensen in een rechtvaardige wereld.
Christophe Lambrechts
[email protected]
BIJ O&W APRIL 2014!
BEN JIJ ERBIJ?
HOPPER IS ER BIJ!
Elke OVER & WEER laat een scouts- en gidsengroep het achterste van zijn tong zien.
Deze pagina is van...
in? 1956.
r? Oudste leid(st)er/jongste leid(st)e 24 jaar) is de moederkloek. Prikkelbare Beermarter (Kira, 18 jaar (Manu Turck). De jongste leider is Sneeuwuil,
Scouts Jan BreydelNele De Haan
Bijnamen? leppe barones (Louise de Negri), Sch Pulchard (Maxime Dupuis), de uynck). Laridon), Muncksje (Kristof Dem (Seppe Verfaillie), Flari (Floris
Hoe ziet jullie speelterrein er uit? k. Op trum van De Haan naast de ker Wij hebben een plein in het cen wij nen won en het bos. Twee jaar geleden wandelafstand van het strand in wij mse overheid. Sindsdien baden het Speelgroenproject van de Vlaa ook wij Naast al dat nieuwe groen hebben groene heuvels en wilgenhutjes. ellen. avontuurlijke klim- en klautertoest nog een gigantische zandbak met
De groep is opgericht
)ers telt jullie groep? Hoeveel leden en leid(st s. g gestoorde leid(st)er 90 leden en 27 pretti
en (Kevin Vandevoorde) Zachtmoedige Tapir rleye). Wie vult dit in? Prikkelbare Beermarter (Kira Ve
Kleef hier je groepsfoto
De gekste totem in je groep? ejoke). Bevallig Roodborstje (een insid
p uniek? Welke activiteit maakt jullie groe n. alle jeugdbewegingen uit De Haa Wij gaan op leidingsweekend met n. lijke activiteit met al onze lede Wij geven ook een gemeenschappe korf olven Wenduine en KSA De Bie Samen met Scouts De Polderw een der Haanse Jeugdbewegingen, vormen wij de Edele Confrerie uniek samenwerkingsproject.
Het zotste kampthema ooit? ing bouwtwijfeld Piraten. De jonggiverleid Het leukste kampthema was onge laatste ouilles een optreden gaven op het de een grote arena waarin de patr ‘leidingsloge’ met hangmatten. kampvuurmoment. Er was zelf een
p?
mogen veranderen aan je groe Wat zou je kiezen als één ding zou de scoutstradities. We wijken steeds meer af van in ere herstellen. Graag zouden wij die tradities
klaargemaakt? Wat is de beste kampmaaltijd ooit erautomaat valt altijd Onze wereldbefaamde hamburg vettiger, hoe prettiger. in de smaak bij jong en oud. Hoe
op de groepsraad? Wat was de langste discussie ooit ussie over het oefuif in april is er steevast disc Als het gaat over onze Koeket of niet… s: blauw, rood, geel, marcelleke model en de kleur van de T-shirt
jullie groep? Wat is een domme traditie binnen van de eerste t sowieso het verslag schrijven Een eerstejaarsleid(st)er moe t het verr domme en slechte traditie wan groepsraad van het jaar. Een zee Meteen een chaotische start. slag trekt dan meestal op niets.
Waar zijn jullie niet zo trots op? . Het materiaalkot is een puinhoop We moeten dringend opruimen. Clean and shine!
5? Wat wens je je groep toe tegen 202 ere takken naar de oudere. Meer doorstroming van de jong n in het buitenland. En veel onvergetelijke giverkampe
laanderen.be
actie@scoutsengidsenv
Zelf invullen? leidingred