Cruijff-Court of kunstgras in Krimpen? Onderzoek naar wensen en mogelijkheden Krimpen aan den IJssel
December 2015
ten aanzien van een kunstgras trapveld in
Inhoud Inleiding
3
1 Situatie beschrijving
4
2 Doelgroep
4
3 Cruijff Court, Kunstgras of alternatief?
5
4 Knelpunten en wensen ten aanzien van speelruimte
6
5 Mening van partnerorganisaties
7
6 Kostenvergelijking verhardingen trapvelden
8
7 Locatiekeuze
9
8 Prioritering en participatie
1 0
9 Conclusies en aanbevelingen
1 2
2
Inleiding Tijdens de algemene beschouwingen in 2014 werd de aandacht gevestigd op de wens van een aantal jonge inwoners om een Cruijff Court te realiseren. De coalitie heeft in bovendien in haar akkoord opgenomen dat zij openbare speel- en recreatievelden meer geschikt wil maken voor intensief gebruik gedurende een groot deel van het jaar, bijvoorbeeld door verharding. De wethouder heeft daarop toegezegd een onderzoek te doen uitvoeren naar de mogelijkheden. Daarop is in november een eerste verkenning uitgevoerd naar de kosten van een Cruijff Court waaruit bleek dat met name de kosten voor de verplichte begeleiding in combinatie met de (verplichte) jaarlijkse evenementen na de aanleg van een Cruijff Court hoog zijn. Het jongerenwerk schat dit in op 1 Fte op jaarbasis. In november is tevens een plan van aanpak voor een onderzoek gepresenteerd. Onderzoeksvraag Welke behoefte is er, met name bij de oudere jeugd, aan nieuwe speelveldjes als een Cruijff Court en hoe zou de gemeente hierop kunnen in springen binnen de beperkte financiële kaders, met inachtneming van het coalitieakkoord en een eerlijke verdeling van de beschikbare middelen voor speelruimte over de verschillende doelgroepen, wijken en wensen? Deze onderzoeksvraag is opgedeeld in deelvragen: 1 Welke behoefte is er bij de oudere jeugd aan nieuwe speelveld(en) en met name een Cruijff Court? 2 Wat zijn de bestaande wensen van andere inwoners ten aan zien van speelruimte en wat zijn de knelpunten uit de analyse bij het speelruimtebeleidsplan? 3 Wat vinden de organisaties die zich met sport, spel en jeugd bezig houden van de wensen en knelpunten? 4. Indien er budget beschikbaar gesteld wordt voor speelruimte/een Cruijff Court, op welke manier kan een prioritering aangebracht worden of tegemoet gekomen worden aan de verschillende initiatieven en wensen?
1 Situatie beschrijving In de gemeente Krimpen aan den IJssel bevinden zich 18 trapvelden met natuurgras die goed zijn verdeeld over de gemeente. De totale oppervlakte bedraagt 24.374 m2. De meeste trapvelden zijn gedraineerd. De trapvelden worden onderhouden door de afdeling groenvoorziening. De velden zijn daardoor niet te vergelijken met een amateur voetbalveld: het gras is langer, de velden minder vlak en de doelen veelal kaal. Dat kan ook bijna niet anders als gekeken wordt naar het verschil in onderhoud; de trapvelden worden onderhouden op een basiskwaliteitsniveau voor gazons conform een besluit daartoe van de gemeenteraad over het groenonderhoud. Recent is er één veld aan de Orchidee op een hoger kwaliteitsniveau gebracht. Het Jeugd- en Jongerenwerk heeft in oktober 2015 een onderzoek uitgevoerd naar de BOJ's en sportvelden in de gemeente. Zij hebben voor dit onderzoek 65 jongeren en 14 omwonenden(ouders) bevraagd. Ten aanzien van de trapvelden concluderen zij dat de meeste trapvelden als zeer matig bespeelbaar worden bestempeld. Dat heeft tot gevolg dat er meer blessures worden opgelopen en dat de velden voor de jongeren minder aantrekkingskracht hebben. De velden met een stevigere ondergrond, de zanderige velden, worden als minder blessuregevoelig ervaren. De helft van de velden is op zich goed maar hebben over het algemeen kale doelplekken waar het water na een regenbui lang blijft staan. Veel velden zijn oneffen. molshopen, gaten, kuilen, kale plekken en modderplassen maken dat jongeren naar alternatieven zoeken waarbij het kunstgras van DCV regelmatig als alternatieve locatie genoemd wordt. Het ontbreken van een hek of een te laag hekwerk vormt op een aantal plekken een probleem omdat de bal daardoor in een aantal gevallen in de sloot of op de weg komt. Hondenpoep op het veld wordt een aantal maal genoemd als probleem. De verharde velden kunnen het hele jaar gebruikt worden. Het betreft dan het pannaveld bij Bloemrijk, de pannakooi bij het Zwaneneiland en het sportveld bij de Tuinstraat. Alleen het veld bij de Tuinstraat heeft een redelijke afmeting. De velden met natuurgras zijn na regen lange tijd niet bespeelbaar. In bijlage I treft u een overzicht aan van de trapvelden, de gebruiksfrequentie en het oordeel.
2 Doelgroep De trapvelden in de gemeente worden voornamelijk gebruikt door jongens tussen de 10 en de 18 jaar oud. De laatste jaren stijgt echter het aantal meisjes en vrouwen die lid zijn van een voetbalvereniging, momenteel is 1000) van de leden meisje/vrouw. Een beperkt aantal meisjes zal waarschijnlijk ook actief gebruik maken van de trapvelden. In de gemeente wonen ca. 3.050 jongeren in de leeftijd van 10-18 jaar( peildatum 31 december 2014), ongeveer de helft daarvan zijn jongens. Van deze doelgroep maken alleen de 10-11 jarigen beperkt gebruik van de speeltuinen. De categorie 10-14 jaar ( zowel meisjes als jongens) zijn op zoek naar uitdagende spelvormen als sporten, dance, voetbal, basketbal en skaten. Daarnaast is ontmoeten een belangrijk aspect. Vanaf een jaar of 12 zoeken jongens en meisjes elkaar weer op; zien en gezien worden is belangrijk. Groepsvorming en identiteitsontwikkeling zijn centrale processen. Meisjes geven dan ook aan dat zij graag bankjes zouden zien bij de trapvelden waar zij op kunnen zitten.
De 15-19 jarigen zijn op zoek naar sport in een informele context waarbij dit een belangrijke sociale functie heeft. Daarnaast is de ontmoeting met anderen van belang en is bijvoorbeeld een trefpunt in combinatie met een sportveld in de openbare ruimte ideaal. In een enquête uit 2010 onder volwassen bewoners ( respondenten kwamen voornamelijk uit de categorie 30-50 jaar) komt een voetbalveld op de 2 plaats bij de vraag om een top 3 aan buitenvoorzieningen op te stellen. e
3 Cruijff Court, kunstgras of alternatief? Bij de jeugd leeft al langer de wens om een kunstgrastrapveld aan te leggen in de gemeente. Zij dragen aan dat kunstgras het jaar rond bespeelbaar is terwijl natuurgras vaak te nat of te droog (en hard) is. Zij wijzen op de staat van onderhoud van de trapvelden in Krimpen aan den IJssel; de ondergrond is vaak te hobbelig waardoor de bal alle kanten op schiet en de kans op blessures groter is. Een kunstgrasveld is vlak en blijft langer vlak. Een andere klacht is dat er honden uitgelaten worden op de trapveldjes en dat ook eenden en andere watervogels de trapvelden vervuilen die dicht bij water liggen. Daarnaast wijzen zij op de omliggende gemeenten waar wel kunstgrasvelden zijn aangelegd: Capelle aan den IJssel, Ouderkerk, Gouderak, Berkenwoude, Bergambacht en Ammerstol hebben kunstgras trapvelden. De jongeren pleiten voor een hekwerk rond een kunstgrasveld ( en het liefste ook rondom de trapvelden van natuurgras) zeker als er water omheen is. Dit voorkomt dat de bal van ver gehaald moet worden en daarbij in het water terecht komt of over de weg stuitert. Daarnaast beperkt het misschien de vervuiling met hondenpoep of door watervogels. Meisjes willen graag bankjes rondom de velden om te kijken te kletsen met andere meisjes en in de buurt te zijn. De jongeren die het Cruijff Court initiatief gestart zijn hebben de naam Cruijff Court genoemd omdat dan iedereen er een beeld bij heeft. Zij bedoelen er een kunstgrasveld van circa 20x40 meter met doelen ( ook overdwars) en hekken mee. Het dient niet speciaal een Cruijff Court te zijn met de bijbehorende activiteiten en begeleiding. Jongeren zijn weinig te spreken over alternatieve verhardingen. Hoewel er wel gespeeld wordt op schoolpleinen, zij het dat die 's avonds gesloten zijn, en asfalt, verdient dat niet de voorkeur: "Asfalt is niet fijn om te voetballen, een keer vallen en je ligt open" Pleinen met tegels verzakken snel en het zand dat er op ligt zorgt dat je sneller glijdt. Ook de mogelijkheid van stelconplaten is besproken. Maar deze verzakken snel vanwege het gewicht. De (metalen) randen kunnen venijnige blessures veroorzaken. Een ander alternatief is het hergebruiken van de toplagen van de kunstgrasvelden van KOAG. Deze kunnen verplaatst worden en zijn dan voor een jaar of 4 á 5 te gebruiken. De kosten voor de ondergrond en de hekken blijven gelijk. De toplaag wordt wat minder strak dan een nieuwe kunstgrasmat.
5
4 Knelpunten en wensen ten aanzien van speelruimte Knelpunten uit de speelruimte analyse De speelruimte analyse uit 2011 noemt een aantal knelpunten: Het aantal speelplekken is onevenwichtig verdeeld voor 0-5 jarigen, De speelplekken voor 0-5 zijn niet evenwichtig verdeeld over de gemeente: In Oud Krimpen en Kortland- Zuid zijn er te weinig speelplekken ( en weinig ruimte om die te realiseren) en in Langeland te veel. Er zijn te veel speelplekken voor 6 -11 jarigen Voor 6-11 zijn er over de gehele gemeente te veel speelplekken. Bij een overschot aan Speelplekken komen de kinderen elkaar niet tegen. Er zijn te weinig voorzieningen voor 12 - 17 jarigen. Voor jongeren zijn er te weinig plekken. Voor jongeren van 12-17 zijn er, met uitzondering van Boveneind, in iedere wijk te weinig speelplekken. Veel speelplekken zijn te klein Volgens de normen van de NUSO (landelijke organisatie voor speeltuinwerk en jeugdrecreatie) zijn veel speelplekken te klein: 0-6 jaar G e w e n s t oppervlakte
100 tot 500 m
6-12 jaar 2
1000 tot 2000 m
12-18 jaar 2
2000 tot 6 0 0 0 m
2
Dit geldt met name voor de speelplekken in de categorie 12-17 jarigen. Er zijn 18 trapvelden, een skatebaan en 14 kleinere plekken als BOJ's, tafeltennistafels en basketballbaskets De trapvelden benaderen de norm qua oppervlakte maar een BOJ (Buitenvoorziening Oudere Jeugd) of een tafeltennistafel, die ook zijn meegeteld als speelplek, voldoen niet aan de oppervlakte norm. Indien de NUSO adviesnormen worden gehanteerd moeten er in Krimpen aan den IJssel, op basis van het aantal jongeren, 26 speelvoorzieningen voor de categorie 12-17 jaar gerealiseerd worden met een oppervlakte van 2000 tot 6000m2. In het speelruimtebeleidsplan is geconstateerd dat deze ruimte er binnen de gemeente niet is. Om toch tegemoet te komen aan het geconstateerde tekort zou geïnvesteerd kunnen worden in de kwaliteit van de voorzieningen. Wensen van de jongeren In de afgelopen jaren hebben jongeren de volgende wensen geuit: - verharde velden, liefst kunstgras (ca C 100.000) en hekken en bankjes. De bestaande velden zijn vaak te hobbelig en te drassig om op te spelen. In sommige gevallen (Zwaneneiland en bij het gemeentehuis) zou een hek er voor kunnen zorgen dat de bal niet in het water of op de weg terecht komt. Een CruijffCourtKrimpen pagina op Facebook had in korte tijd meer dan 400 likes. - een extra skatebaan onder de Algerabrug (ca C 80.000) - verplaatsen van een BOJ of een andere BOJ. BOJ's worden als oud en vies ervaren. Er is voorzien in de aanpak van de BOJ's in 2016. - stepvoorziening/parcours - Overdekte ontmoetingsplaatsen waarbij de Big Bear werd gezien als te excentrisch gelegen en te specifiek voor één doelgroep. - recent is een aanvraag voor een skatevoorziening nabij de van Ostadelaan binnengekomen.
Met name een kunstgrasveld is een breed gedeelde wens. Daarna worden de skate- of stepvoorzieningen ( op verschillende locaties) en daarna de BOJ's het meest genoemd. In het onderzoek van het jongerenwerk is ook gevraagd naar de skatevoorziening bij het Zwaneneiland. Zij zouden graag zien dat de skatevoorziening een groot onderhoud krijgt en wat uitgebreid wordt. Bepaalde toestellen staan te ver uit elkaar. Ook wat extra banken zou prettig zijn. Overigens is de jeugd betrokken bij de inrichting van de skatevoorziening in 2007. Dit was tevens de laatste grote investering in voorzieningen voor de oudere jeugd. Wensen en verzoeken van volwassen inwoners In de afgelopen jaren zijn 11 verzoeken om uitbreiding, nieuw te creëren speelplekken of vervanging van bestaande toestellen ontvangen voor de leeftijdscategorie 0-11 De helft van de aanvragen voor nieuwe speelplaatsen betroffen aanvragen voor een nieuwe speelplek waarvoor geldt dat binnen redelijke afstand speelruimte aanwezig is. Deze verzoeken zijn afgewezen. De andere helft betrof verzoeken tot vervanging van speeltoestellen of uitbreiding. Bij het vaststellen van het speelruimtebeleidsplan is afgesproken dat hieraan budgetneutraal vorm gegeven zou worden. Dat houdt in dat er bij noodzakelijke vervanging geput wordt uit het onderhoudsbudget en dat vernieuwing aan de orde komt bij herstratings- en rioleringsprojecten. Tot vervanging wordt overgegaan indien dat na keuring nodig blijkt. Eenmaal per jaar worden de speeltoestellen gekeurd. De speeltoestellen worden bovendien bij regulier onderhoud nagekeken. Bij de ingediende aanvragen was het vanuit veiligheidsoogpunt niet nodig de toestellen te vervangen. Hoewel hier en daar wel tot vervanging overgegaan is en bij herstratingsprojecten ook de speeltuinen aangepakt worden, is het onderhoudsbudget voor te speeltoestellen te krap om daarin snelle stappen te maken. In 2016 wordt gewerkt aan een beheersplan voor de speeltoestellen dat inzicht moet geven over de noodzakelijke investeringen over een aantal jaren. Buurtinitiatief In de Schildersbuurt is de buurtvereniging een initiatief gestart om, met toestemming van de gemeente zelf de toestellen in de speeltuin te vervangen. De kosten daarvan liggen rond de C60.000. Op het plein bij de Molukse kerk heeft een groep inwoners een initiatief gestart dat een plaats heeft gekregen in het project voor herstrating en riolering met behulp van een subsidie van de Stadsregio.
5 Mening van partnerorganisaties De wens van de jongeren bestaat al geruime tijd bevestigen het Jongerenwerk en SynerKri. Zoals eerder genoemd heeft het jongerenwerk een onderzoek uitgevoerd onder 65 jongeren waarin dit naar voren komt. Ook de sportraad en DCV herkennen deze wens. DCV voegt daaraan toe dat de wens kennelijk zo groot is dat regelmatig gebruik gemaakt wordt van het kunstgras bij DCV door over de hekken te klimmen. Ook de politie laat weten een kunstgrasveld een goed idee te vinden waarbij zij tevens opmerken dat een kunstgrasveld elders in de gemeente mogelijk leidt tot vermindering van
7
de klachten over overlast en vernielingen die gepaard gaan met het ongeautoriseerde gebruik van het kunstgrasveld bij DCV. Overigens Is recent door het Jongerenwerk en DCV een overeenkomst gesloten over het gebruik van de kunstgrasvelden van DCV door het Jongerenwerk met, onder andere, als doel het tegengaan van de overlast door het ongeautoriseerde gebruik. Het Jongerenwerk en SynerKri geven verder beiden aan dat zij voor hun wekelijkse activiteiten gebruik zullen maken van een kunstgrasveld indien er een veld aangelegd wordt.
6 Kostenvergelijking verhardingen trapvelden Hieronder treft u een indicatie van de kosten voor verschillende soorten van verbetering of verharding van een trapveld op basis van een veld van 20 x 40 meter. Het verharden van een veld doormiddel van stelconplaten is in dit overzicht niet meegenomen omdat het risico op ernstige verwondingen aannemelijk lijkt. Upgraden bestaand trapveld
Oude mat hergebruiken
Nieuw kunstgrasveld
Tegels
Asfalt
Aanleg
Ca. C10.000
Ca. C80.000
Ca. C120.000*
C60.000
C 160.000 (ca.C 200/1712)
Geschatte levensduur
5 jaar
4 á 5 jaar, daarna moet de mat vervangen worden
15 jaar, daarna moet de mat vervangen worden
15 jaar
15 jaar
Hekwerk
C 40.000
-C 1.000
C 40.000
C750
-C 1.000
C 40.000
Onderhoud per jaar
vegen, regelmatig herstraten C 4.000
Vegen
2
1
3
Kapitaallasten C 2.000 C 8.000 C 5.333 C 10.667 per j a a r Kapitaallasten C 2.500 C 2.500 C 2.500 C 2.500 C 2.500 overig per j a a r Totale kosten C 5.250 C 11.500 C 8.833 C 6.500 C 13.167 per jaar Inclusief hekwerk Gelijk aan de kosten van het onderhoud van de huidige trapvelden. Bij tegelverharding leveren een paar verzakte tegels direct gevaar op voor de gebruikers. Exclusief verlichting( ca. C 8.000), bankjes (ca. C1.000) en hekwerk (gerekend met C 40.000) Indicatieve berekening 4
5
In het overzicht zijn bij de kapitaallasten de investeringskosten van het veld uitgedrukt in kosten per jaar, zodat deze vergelijkbaar worden. Hierbij is voor wat betreft het hekwerk uitgegaan van een investering van C 40.000, ook als deze onderdeel uitmaakt van een groter geheel. Preparatie van de ondergrond is in alle gevallen noodzakelijk en kostbaar. Financieel het meest voordelig is het upgraden van het bestaande trapveld. De totale investering is in dat geval C 50.000, waarbij het veld elke 5 jaar moet worden aangelegd. De variant met tegels heeft als nadeel dat er regelmatig moet worden herstraat, de kosten hiervan zijn niet opgenomen in het bovenstaande overzicht. De twee duurste varianten, hergebruik van de oude mat en asfalt, verdienen de voorkeur vanuit kostenoogpunt niet. Waardoor bij doorgang vinden van het project de afweging zal gaan tussen het upgraden van het bestaande trapveld of de aanleg van een nieuw kunstgrasveld.
8
Natuurgras opknappen en intensiever onderhouden Het opknappen van een trapveld waarbij het gras behouden blijft brengt toch nog behoorlijke kosten met zich mee. Bovendien blijft het een veld dat niet in alle weersomstandigheden bespeelbaar is en waarvan het gras kale plekken zal gaan vertonen. Het (wekelijks) onderhouden van een veld op het niveau van een amateur voetbalveld is niet alleen kostbaar, het vergt ook toezicht om te voorkomen dat het veld bespeeld wordt als het net is ingezaaid of als het te nat is. In het onderzoek van het Jongerenwerk wordt aangeraden om de mogelijkheid te bekijken om kunstgras te leggen in de kale plekken voor de doelen.
7 Locatiekeuze Voor de locatie ligt het voor de hand om een bestaand trapveld aan te pakken. Dat voorkomt dat bestemmingsplannen gewijzigd moeten worden. Bovendien is de verandering voor de omgeving daarmee beperkt. De voornaamste risico's van een kunstgrasveld zijn overlast, sociale onveiligheid en vandalisme. Die risico's kunnen beperkt worden door de locatiekeuze, de inrichting en participatie van jongeren en omwonenden bij de aanleg. Bij het onderzoek naar een goede locatie dient men daarom rekening te houden met de volgende aspecten: Bereikbaarheid voor de doelgroep De doelgroep voor een trapveld is, over het algemeen de wat oudere jeugd van circa 10-18 Daarnaast zullen ook jongere kinderen gebruik willen maken van een trapveld en incidenteel ook volwassenen of combinaties van ouders met kinderen. Het zwaartepunt ligt echter bij de jeugd van 12-22 jaar. Daarnaast zijn er nog steeds een groot aantal trapvelden verspreid door de gemeente waar men ook terecht kan. Voor de jongeren geldt dat hun actieradius binnen de gemeente praktisch onbeperkt is. Afstand tot de woningen in verband met mogelijke overlast Jongeren maken geluid, zeker tijdens het voetballen en daar moeten zij de ruimte voor krijgen. Dat betekent dat de locatie ook een locatie moet zijn waarbij er een ruime afstand is tot de omliggende woningen. Sociale veiligheid Het is van belang dat de locatie ook sociaal veilig is. Het moeten dus goede zichtlijnen zijn voor voorbijgangers, omwonenden en politie. De nabijheid van andere voorzieningen draagt bij aan de sociale controle. Deze maatregelen dragen tevens bij aan het voorkomen van vandalisme. Grootte De jongeren zien het liefste een veld van minimaal 20x40. Dat is redelijk groot voor een trapveld. Het geeft hen echter de kans om bij drukte overdwars te spelen. Op die wijze kunnen meer jongeren tegelijk gebruik maken van een trapveld. De verwachting is dat een kunstgrasveld in de gemeente op meer belangstelling kan rekenen dan een regulier trapveld van natuurgras en dat de speeldruk zal toenemen. Inrichting Bij de inrichting dient aandacht besteed worden aan verlichting, de aanwezigheid van voldoende prullenbakken en zitgelegenheid. 9
Indien bovenstaande in aanmerking genomen wordt zijn er een aantal keuzes mogelijk. Deze zijn hieronder opgenomen in een tabel.
Voorkeur politie
1
Voorkeur Jongeren
2
Jongerenwerk
1
Afdeling Ruimte
1
Zwaneneiland | | Middenwetering | - goede zichtlijnen 2 Minder geschikt vanwege: 3 voor zowel - beplanting; deze is in de omwonenden als huidige situatie aan één voorbijgangers als kant open waardoor er politie; beperkt zicht is voor - aanwezigheid politie en voorbijgangers; andere - minder zichtlijnen vanuit voorzieningen; de aanpalende - het goede gebruik flatgebouwen: bewoners van de huidige moeten over het balkon voorzieningen; hangen om zicht te krijgen - basisscholen in de op het veld. omgeving die gebruik kunnen maken van het veld. Wellicht minder 1 Centraal en bij scholen 3 centraal maar ook voor voortgezet onderwijs goed. die dan gebruik kunnen maken van het veld. Centraal gelegen 2 Centraal, redelijke sociale 3 en goede sociale controle mogelijk door de controle mogelijk. aanwezigheid van de speeltuin, minder vanaf de weg. Zwaneneiland heeft 2 Heeft niet de voorkeur; zie 3 de voorkeur met daarvoor de opmerkingen dezelfde van de politie. In de nabije argumenten als de speeltuin is vaker sprake politie aangeeft. van vandalisme dan in andere speeltuinen. Mogelijk ook door het gebrek aan zichtlijnen.
| Koekoeksplein Minder geschikt vanwege: - dichter op de woningen gelegen dus er kan meer sprake van overlast zijn; - rondom is beplanting aanwezig dus het zicht op het veld is minimaal; - het veld wordt in de regel minder gebruikt dan de andere 2 velden. - het veld wordt gebruikt als standplaats bij bezoek van circus en kermis. Niet echt aantrekkelijk, te dicht bij woningen.
In principe ook een mogelijkheid vanwege de nabijheid Tuyter. Er is echter weinig zicht op de locatie. Te dicht bij woningen en zichtlijnen ontbreken.
Van de drie locaties is het Zwaneneiland het meest geschikt, met name vanwege de afstand tot de woningen en de goede zichtlijnen waardoor sociale controle goed mogelijk is, zowel door omwonenden, voorbijgangers als politie. Bij het Zwaneneiland zijn bovendien andere voorzieningen voor de wat oudere jeugd geconcentreerd. Er zijn een aantal scholen in de omgeving die dichtbij genoeg liggen om ook gebruik te maken van de voorziening. De basisscholen Kortland, locatie Lansingh-Zuid, het Mozaïek, de Octaaf en de Paperclip liggen het meest dichtbij.
8 Prioritering en participatie Participatie van de doelgroep draagt bij aan het maken van een juiste keuze en draagvlak. Het sluit bovendien aan bij de wens om de jeugd te laten participeren in de gemeente. Randvoorwaarde voor het in gang zetten van een participatietraject voor speelruimte is dat er budget beschikbaar is en dat de kaders helder zijn. In de afgelopen jaren zijn er met enige regelmaat verzoeken binnen gekomen voor de aanleg of vervanging van een speelplek. Daarnaast zijn er verzoeken binnen gekomen voor voorzieningen voor de oudere jeugd tot circa 17 jaar. Hoewel beide typen voorzieningen onder speelruimte vallen zijn zij wezenlijk anders. Speeltuinen worden, met uitzondering van de speeltuin in het Middenweteringpark, alleen gebruikt door kinderen uit de directe omgeving. Zij zijn wijk gebonden. Bij participatie is een 10
kleine groep kinderen en ouders/omwonenden betrokken. Eventuele overlast die ervaren wordt is vooral geluidsoverlast overdag. Omdat de voorziening in de buurt van woningen ligt en ouders vaak ook in de speeltuin aanwezig of in de buurt zijn, is de sociale controle veelal op orde. Grotere voorzieningen voor de oudere jeugd zijn niet wijkgebonden en worden ook door volwassen gebruikt. Er zijn meestal meer kosten mee gemoeid dan bij de speelplekken. Overlast, vandalisme en sociale veiligheid zijn een belangrijk aandachtspunt. Deze voorzieningen zijn ook te zien als sportvoorzieningen die door een bredere doelgroep als volwassenen en scholen gebruikt kunnen worden. Uit ervaringen van andere gemeenten blijkt dat vandalisme beperkt kan worden door het betrekken van de doelgroep én de buurt bij de aanleg en het maken van goede afspraken over het gebruik. Deze verschillen dienen aandacht te krijgen in de wijze van prioritering en participatie. Omdat dit onderzoek focust op de wenselijkheid van een kunstgrasveld wordt de participatie bij de aanleg of vervanging van speeltoestellen buiten beschouwing gelaten. In 2016 wordt gewerkt aan een beheersplan voor de aanwezige speelplekken. Het ligt meer voor de hand om in het kader daarvan participatie van de jongere doelgroep mee te nemen. Prioritering voorzieningen jeugd tot 17 jaar Voor wat betreft de oudere jeugd gaat het nu met name om de keuze tussen een kunstgrasveld en skate- of stepvoorzieningen. Mogelijk dat er in de toekomst nog aanvragen komen voor andere voorzieningen als bijvoorbeeld een freerunning parcours. Participatie van de doelgroep bij prioritering zou georganiseerd kunnen worden door middel van een poll. Bij een poll is het voor iedereen mogelijk om mee te stemmen, het is niet mogelijk om te controleren of het daadwerkelijk ook de doelgroep is die stemt. Het is daardoor mogelijk dat de uitslag mede bepaald wordt door de capaciteit van een groep om anderen van buiten de doelgroep over te halen te stemmen voor de gewenste keuze. Participatie bij de locatiekeuze De voorzieningen voor de oudere jeugd zijn, vanwege mogelijke geluidoverlast, niet geschikt om aan te leggen in de directe nabijheid van huizen. In feite gelden voor een skate- of stepvoorziening dezelfde criteria als voor de aanleg van een kunstgrasveld. Hierbij dienen, naast de afdeling ruimte, de partners als politie, Jongerenwerk en SynerKri betrokken te worden. Zij beschikken over de noodzakelijke kennis van de doelgroep en kennis van problemen in de verschillende wijken. Gezien de criteria ten aan zien van de locatie en de grootte van de voorzieningen lijkt een besluit tot de locatie keuze een besluit waar de jeugd over geconsulteerd kan worden maar niet de doorslaggevende stem heeft tenzij er meerdere locaties geschikt blijken. Participatie jongeren en omwonenden bij de inrichting Participatie van jongeren uit de gehele gemeente en buurtbewoners bij de inrichting is essentieel om aan te sluiten bij de ideeën van de jongeren. Als zij een bijdrage leveren aan de totstandkoming van de voorziening wordt deze daardoor bovendien "eigen" en vermindert daardoor mogelijk het risico op vandalisme. Met behulp van het Jongerenwerk en SynerKri kunnen jongeren hiervoor benaderd worden. Buurbewoners kunnen hiervoor aangeschreven worden.
11
9 Conclusies en aanbevelingen Het onderzoek levert de volgende antwoorden op: Er bestaat een behoefte aan een kunstgrasveld onder de jongeren. Bestaande trapvelden worden als matig bespeelbaar gezien en zijn bovendien na regen een tijd lang niet bespeelbaar. Het kunstgras hoeft geen Cruijff Court te zijn. Jongeren willen wel graag hekken om het veld om te voorkomen dat de bal ver weg rolt. Daarnaast pleiten zij voor een redelijke grootte en doelen aan de zijkanten zodat bij drukte overdwars gespeeld kan worden. Andere vormen van verharding vinden de jongeren niet wenselijk, met name door de grotere kans op blessures. Bovendien blijkt dat de kosten daarvan maar marginaal minder zijn. Uit de speelruimteanalyse blijkt dat er te weinig speelruimte is voor jongeren in de categorie 12 tot 17 jaar. Uit de speelruimteanalyse in 2011 blijkt dat er een tekort is aan speelruimte is voor 12 tot 17 jarigen en dat de oppervlakte van de bestaande voorzieningen veelal te klein is. Daarnaast is er een onevenwichtige verdeling van de speelplekken van 0 tot 5 jaar, op plekken met weinig ruimte is een tekort. Er is een overschot aan speelplekken van 6-11 op bepaalde plekken. De afgelopen jaren hebben de jongeren regelmatig verzoeken gedaan voor kunstgras, skatevoorzieningen en schonere BOJ's. In het aanpakken van de BOJ's wordt in 2016 voorzien. De aanvragen voor de skatevoorzieningen waren aanvragen voor plekken die te dicht bij woningen zijn gelegen. De laatste grote investering in een voorziening voor de oudere jeugd was de skatevoorziening bij het zwaneneiland. Ook volwassenen hebben regelmatig verzoeken ingediend dit betrof de aanleg of uitbreiding van speelplekken. Bij herstratingsprojecten zijn de speeltuinen consequent opgepakt. Partnerorganisaties bevestigen dat jongeren graag een kunstgrasveld willen zien in de gemeente en ondersteunen deze. Het Jongerenwerk en SynerKri geven bovendien aan dat zij een dergelijk veld zullen gebruiken voor hun activiteiten. Het Zwaneneiland is een goede locatiekeuze voor een kunstgrasveld, met name door de goede mogelijkheden voor sociale controle en de afstand tot de woningen. Mocht er besloten worden tot de aanleg van een kunstgrasveld of een andere buitensportvoorziening voor jongeren, dan is het Zwaneneiland een goede locatie. Het is van belang om aandacht te besteden aan de inrichting en jongeren te betrekken. De kosten voor de aanleg van een kunstgrasveld zijn hoog maar de investering is niet hoger dan andere verhardingen. Alleen het opknappen van een natuurgrasveld is goedkoper. Dat blijft dan een veld dat niet in alle weersomstandigheden bespeelbaar is en waarvan het gras kale plekken zal gaan vertonen. Er kan eventueel bekeken worden of er een andere mogelijkheid is voor het opknappen van bestaande trapvelden. Om trapvelden te onderhouden op het kwaliteitsniveau van amateur voetbalvelden is kostbaar en ook deze velden kunnen niet het hele jaar door bespeeld worden.
Participatie van de jongeren bij de keuze voor een voorziening is het meest eenvoudig via een poll. Het is echter wel de vraag of daarmee ook werkelijk gemeten wordt waar het meest behoefte aan is of dat gemeten wordt wie de meeste stemmen bijeen weet te krijgen. Participatie van jongeren bij de aanleg en inrichting is van belang, bij de locatiekeuze ligt dat minder voor de hand. Participatie bij de locatiekeuze betekent dat dan alleen rekening gehouden wordt met de wens van jongeren en niet met de criteria van politie, partnerorganisaties en gemeente als het gaat om sociale veiligheid en beperking van eventuele overlast. Hoewel dit in het belang is van zowel jongeren als omwonenden, zullen zij daar niet in eerste instantie aan denken bij de keuze voor een locatie. Het is wel mogelijk hen daarover te bevragen of het gesprek daarover aan te gaan. Aanbevelingen Op basis van het onderzoek zijn de volgende aanbevelingen geformuleerd: Investeer in de kwaliteit van de speelruimte voor de oudere jeugd door de aanleg van een kunstgrastrapveld voor de jeugd bij het Zwaneneiland. Hoewel de aanleg van een kunstgrasveld het aantal voorzieningen voor jongeren niet uitbreidt wordt daarmee wel geïnvesteerd in kwaliteit door een voorziening te creëren die bij alle weeromstandigheden gebruikt kan worden. Als een kunstgrasveld bovendien een zodanige grootte heeft dat ook overdwars gespeeld kan worden dan kan een grotere groep gebruik maken van de voorziening. Een verhard trapveld zou de mogelijkheden om buiten te sporten vergroten en daarmee de mogelijkheid om te sporten in de openbare ruimte buiten verenigingsverband verbeteren. Dat sluit aan bij speerpunt 5, het stimuleren van sport in de openbare ruimte, van de recent verschenen sportagenda. Alternatieve verhardingen leveren meer risico's op blessure. Er is een grote groep jongeren binnen de gemeente Krimpen aan den IJssel die gebruik zal maken van een verhard trapveld waar het hele jaar door gespeeld kan worden. Ook een beperkte groep volwassenen en scholen kunnen gebruik maken van een dergelijk trapveld. Jongerenwerk en SynerKri geven beiden aan dat ook zij gebruik zullen maken van een verhard veld. De voorkeur gaat uit naar een kustgrasveld, dat hoeft geen Cruijff Court te zijn. Er zijn de laatste jaren ook aanvragen geweest voor een skatevoorziening en voor de aanpassing van de huidige skatevoorziening bij het Zwaneneiland. De laatste grote investering voor jongeren in de openbare ruimte was de skatevoorziening bij het Zwaneneiland, het ligt voor de hand om, indien er budget voor vrijgemaakt wordt, nu te kiezen voor een investering in een kunstgras trapveld, een lang gekoesterde wens van de jongeren. Bestem het zwaneneiland als de locatie waar het kunstgrastrapveld en andere voorzieningen voor de oudere jeugd geconcentreerd worden De locatie, zo blijkt uit het onderzoek, voldoet als enige aan de randvoorwaarden voor een voorziening voor de oudere jeugd vanwege de goede zichtlijnen waardoor sociale controle goed mogelijk is. Het is een locatie die zich leent voor verbetering van bestaande voorzieningen en waar ruimte is voor het toevoegen van voorzieningen in de toekomst. Met een dergelijk besluit kunnen aanvragen voor voorzieningen in woonwijken gemotiveerd afgewezen worden. Indien gekozen wordt voor een concentratie van voorzieningen op deze
13
plek is het van belang om bij de inrichting van de openbare ruimte zorgvuldig te kijken naar veilige routes voor de jeugd naar deze locatie. Betrek jongeren bij de inrichting van de voorziening maar niet bij de locatiekeuze. Omdat het Zwaneneiland de enige locatie is die voldoet aan de randvoorwaarden ligt het niet voor de hand om de jongeren te betrekken bij de locatiekeuze. Participatie bij de aanleg is wel van belang om de juiste keuzes te maken met betrekking tot de inrichting. Onderzoek op termijn de mogelijkheden voor verbetering van de skatevoorziening In het onderzoek van het Jongerenwerk worden een aantal gebreken geconstateerd van de skatevoorziening. De tekortkomingen die genoemd worden zijn: deuken, scheuren in het asfalt en te grove asfaltlaag. Daarnaast hebben de jongeren ook de wens om de voorziening uit te breiden. Onderzoek of het mogelijk is de kwaliteit van de trapvelden structureel te verbeteren. Wellicht is dit financieel niet haalbaar maar het is nu niet inzichtelijk. Daarbij kan ook bekeken worden of het noodzakelijk is om de velden die niet of nauwelijks in gebruik zijn niet langer aan te merken als trapvelden en de intensiever gebruikte velden beter te onderhouden. Onderzoek of met eenvoudige middelen als belijning en knikkerpotjes het tekort aan speelplekken in de wijken Kortland-Zuid en Oud Krimpen gecompenseerd kan worden Bij herontwikkeling kan daarnaast gekeken worden naar een inrichting waarbij meer ruimte ontstaat voor spelen. Dit is ook opgenomen in speerpunt 5 van de sportagenda.
14
Bijlage Overzicht trapvelden, gebruik en kwaliteit Locatie Jagermast Orchidee
Gebruiksfrequentie intensief zeer intensief
Populierenlaan
zeer regelmatig
Kwaliteit Redelijk Redelijk Goede bodem maar het gras is weg Slecht
Trimbaan Stad en landschap/Veld en Beemd
nauwelijks nauwelijks
goed Slecht
Moderato
regelmatig
Matig,
Zwaneneiland 1
Veel
Niet goed
Zwaneneiland 2 ( richting Lansing Zuid) Sleedoornlaan/vuurdoornlaan
veel Zeer intensief
Beter dan veld 1 Niet al te best,
Middenwetering
Redelijk intensief
Zeer slecht,
Koekoeksplein
Goed
Tuinstraat
Voornamelijk in gebruik bij jonge kinderen regelmatig
Weteringsingel
soms
Prima
Rembrandtlaan/Hobbemalaan Jan Steenstraat/Hobbemalaan
Af en toe intensief
Prima/goed Goed/redelijk
Jan Steenstraat/Rembrandt laan
intensief
Redelijk
Belcantodreef
regelmatig
Matig/slecht
Toepad ( achter DCV) Treviso
niet onbekend
-Zeer slecht
Goed
Opmerking Geen gras bij doelen Bal gaat over het hek het schoolplein op, hek is gevaarlijk Drassig, plassen, oneffen -Diepe gaten en veel hondenpoep Drassig, molshopen, kale plekken Oneffen, hondenpoep, plassen voor de doelen Oneffen en kale doelen wel een harde bodem, kale doelen Oneffen, molshopen, te plassen bij de doelen -Verhard, omheining wat laag Dicht langs de C.G.Roosweg, gevaarlijk ivm ballen op de weg. -Wel kale plekken bij de doelen Behoorlijke gaten bij doelen Snel drassig bij regen en een zachte bodem, laag hekwerk Geen doelen Veel gaten en kuilen
De gegevens voor deze tabel komen uit het onderzoek naar BOJ's en trapvelden uitgevoerd in oktober 2015 door de stichting Jeugd en Jongerenwerk
