Coreldraw 12
Les 1 Artistieke tekst
Werken met tekst in Coreldraw kent 2 verschillende mogelijkheden. In de volgende lessen komen door middel van een aantal opdrachten zoveel mogelijk van deze opties aan de orde. Voer de opdrachten secuur uit en lever op het eind alles in wat je gemaakt en uitgeprobeerd hebt. Zorg dat alle pagina’s voorzien zijn van je naam en klas.
A
ARTISTIEKE TEKST EN ALINEATEKST. Artistieke tekst: kort stuk tekst dat direct te bewerken is. Een letter, woord tot maximaal enkele regels. Alineatekst: Grote hoeveelheid tekst die meerdere pagina’s in beslag kan nemen en opgemaakt moet worden. Artistieke tekst Selecteer het Tekst-gereedschap (A) en klik ergens in het scherm. De cursor verschijnt. Type de volgende tekst.
B
‘The quick brown fox jumps over the lazy dog’ (In deze zin staan alle letters van het alfabet).
Er verschijnen direct zwarte blokken rondom de tekst. Dit zijn handvaten (B) waarmee de tekst vergroot, verkleind of verplaatst kan worden.
1
Les 1 Artistieke tekst Selecteer het Selectie-gereedschap (C) De zwarte handvaten blijven staan. (Indien dit niet het geval is klik je op de tekst).
C F
F
In de menubalk zie je het lettertype (D) en de grootte (E). Met de standaard instellingen binnen Coreldraw zal dat het lettertype AvantGarde en een grootte van 24 punten.
D
Klik op het lettertype of het pijltje (F) ernaast. Er verschijnt een uitklapmenu. Kier voor Arial. Verander de lettergrootte in 30 punten. Indien de gewenste lettergrootte niet in het uitklapmenu staat, type je deze zelf in.
E
Artistiek tekst is ook direct door middel van de handvaten te vergroten of te verkleinen. Het slepen aan een van de hoekhandvatten zorgt ervoor dat de verhoudingen van de letters gelijk blijft. LET OP! Tekst vergroten of verkleinen ALTIJD met een hoekhandvat. F2: inzoomen Sla je werk regelmatig op! voor PC: Control + S voor MAC: Appeltje + S
F3: uitzoomen
Vergroot de tekst. Merk op dat de tegenovergestelde hoek van waaruit je de tekst groter sleept op dezelfde plaats blijft. Verklein de tekst vanuit een ander hoekpunt.
Shift + F4: oorspronkelijke pagina
F4: alles in beeld wat je gemaakt hebt
HULPLIJNEN Op je beeldscherm zie je aan de linker zijde een verticale liniaal. Plaats de cursor op de liniaal, houdt de linker-muisknop ingedrukt en sleep de hulplijn op je A4. Klik dubbel op een hulplijn. Je krijgt nu een venster waarin je de plaats van de hulplijn exact kunt bepalen. Geef de waarde 20 op en klik op ‘Verplaats’. Geef de waarde 190 op en klik op ‘Toevoegen’ Ga naar: Menubalk > Beeld > Voorwerpen magnetisch Vergroot of verklein de tekst nu zo dat deze exact tussen de twee hulplijnen past. TEKST KOPIËREN OF DUPLICEREN Er zijn een aantal manieren om tekst te kopiëren. 1) Selecteer de tekst en klik op kopiëren (G) en daarna op plakken (H). De tekst wordt precies boven de vorige geplaatst. Je moet de tekst hier dus vanaf slepen.
GH 2
Les 1 Artistieke tekst 2) Selecteer de tekst en klik op kopiëren (G). Selecteer het Tekst-gereedschap en klik ergens in het scherm. Klik op plakken (H). 3) Je kunt de tekst selecteren en op CTRL + D drukken. De tekst wordt nu (afhankelijk van de instellingen) in de buurt van de vorige tekst geplaatst. 4) De snelste manier is door op de verticale + toets aan de rechterzijde van het toetsenbord te drukken. De tekst wordt ook dan weer boven op zichzelf geplaatst. Deze handelingen zijn ook uit te voeren onder: Menubalk > Bewerken > Kopiëren / Plakken / Dupliceren of de sneltoets combinaties: CTRL + C, CTRL + V en CTRL + D Kopieer de tekst op een van bovengenoemde manieren en plaats deze ook tussen de twee hulplijnen. Vet, cursief en onderlijnd Maak de tekst vet door op (I) te klikken. Verander de grootte van de tekst zodat deze ook weer tussen de twee hulplijnen past.
I J K
Plaats nu op dezelfde manier de tekst: Cursief (J) Vet (I) cursief (J) onderstreept (K) Je zou nu het onderstaande in je scherm moeten hebben.
The quick brown fox jumps over the lazy dog The quick brown fox jumps over the lazy dog The quick brown fox jumps over the lazy dog
The quick brown fox jumps over the lazy dog The quick brown fox jumps over the lazy dog KLEUR EN VULLINGEN Selecteer de tekst met het Selectie-gereedschap. Om tekst een kleur te geven klik je op een kleur in de kleurenbalk (L). Deze zie je aan de rechterzijde van je scherm.
L
Kopieer de vette tekst en plaats deze weer onder de vorige teksten. Kleur de tekst rood. Meer mogelijkheden voor kleur en vulling vind je onder het vulgereedschap (M). Door op het kleine driehoekje (M1) bij het icoon te klikken komt een uitklapmenu. Hier zie je verschillende mogelijkheden voor kleuren en vullingen.
M
M1 3
Les 1 Artistieke tekst Vullingen Maak kopieën van de tekst en kies van elk onderdeel één vulling. (6 mogelijkheden). Later kun je natuurlijk deze opties verder bestuderen.
12345
6
Bij de optie ‘Patroonvulling’ (3) en ‘Postscript-vulling’ (5) zul je merken dat bij de eerste het formaat van het patroon veranderd dient te worden. Het standaard patroonformaat is veel te groot om de letters nog te kunnen zien. De postscript-vulling past ook niet lekker. Deze vullingen zijn bedoeld voor grotere vlakken. Sla je werk regelmatig op! PC: Control + S MAC: Appeltje + S
Omtreklijn Standaard komt tekst in beeld zonder omtreklijn. Een omtreklijn aan de tekst toevoegen kan: Klik met de rechter-muisknop een kleur in de kleurenbalk. Klik op de vulpen (N) in de gereedschapsbalk. Hier zie je een aantal mogelijkheden om direct verschillende lijndiktes te kiezen. Om zelf afmetingen in te stellen klik je op het eerste icoontje (O). Maak een kopie. Maak nu de tekst wit en de omtreklijn zwart door met de linker-muisknop op wit te klikken in de kleurenbalk en met de rechter-muisknop op zwart te klikken.
N O
Weer maak je een kopie. Gebruik nu het omtrek-gereedschap (N) en probeer de verschillende lijndiktes uit. Je ziet dat de lijn al snel te dik wordt zodat de letters niet meer leesbaar zijn. Daarom zullen we de omlijning praktisch nooit gebruiken. Om de lijndiktes zelf in te stellen klik je op het vulpen-icoontje (O) in het uitklapmenu. Hier zijn de nodige mogelijkheden om de lijn aan te passen. Maak de omtreklijn 1 punt dik. ogenschijnlijk veranderd er niet maar als je inzoomt (F2) op de tekst zie je een duidelijk verschil.
4
Les 1 Artistieke tekst Kalligrafische pen Klik op het omtrek-gereedschap (N). Er verschijnt nu een rolmenu. Om de kaligrafische pen zelf in te stellen klik je op het vulpen-icoontje (O) in het uitklapmenu. Je kijgt nu een venster in beeld. Je kunt de ‘hoek’ van de penvorm instellen door het aantal graden in te vullen. Geef ‘Hoek’ (Q) een waarde van -45. Geef ‘Rekken’ (P) de waarde 10.
N O
P Q
Je kunt de hoek ook met de muis veranderen door op het dikke vierkant (R) te slepen in het venster.
R
TIP! Als je een icoontje niet kunt vinden dan staat hij waarschijnlijk in een rolmenu. Zo’n rolmenu open je door op een icoontje te klikken met rechtsonder een driehoekje.
Nieuwe pagina aanmaken Maak een nieuwe pagina aan door linksonder in het scherm op de rechter + (A) te klikken. (Dit maakt een pagina aan na de vorige. De linkse + (B) maakt een nieuwe pagina aan voor de eerste).
B
A
Vormgereedschap Met het vormgereedschap (C) kunnen we de tekst weer op een andere manier aanpassen. Type de tekst nogmaals maar nu geef je achter het woord fox een ‘enter’ zodat de tekst op twee regels komt te staan. Klik nu op het vormgereedschap (C). Nu verschijnen er een horizontale en een verticale gestreepte pijl. Tevens is elke letter van een wit blokje (D) voorzien.
C
De pijl (E) die naar rechts wijst vergroot of verkleind de spatiering, de ruimte tussen de letters. Sleep de tekst zover uit dat deze weer tussen de hulplijnen past die nog steeds in beeld zijn. De pijl (F) die naar beneden wijst vergroot of verkleind de interlinie, de ruimte tussen de regels. Sleep dit pijltje iets naar boven zodat de regels dichter bij elkaar komen staan. Met het witte blokje (D) is elke letter apart te verschuiven. Maak een nieuwe kopie en schuif met de letters zodat het er aardig uitziet.
F
D
E 5
Les 1 Artistieke tekst A
Uitlijnen Maak van de tekst drie regels onder elkaar. Kopieer de tekst, klik op het tekstgereedschap en klik dan op het ‘horizontaal uitlijn-icoon’ (A) boven in de menubalk. Plaats van elke mogelijkheid een kopie op je blad. Je ziet dat de tekst bij een aantal onderdelen van plaats verandert. Coreldraw berekent de nieuwe vorm vanuit de x-coördinaat (van links naar rechts) op het scherm. In het voorbeeld hiernaast zie je dat ik zinnen weer netjes onder elkaar heb gezet.
Links uitgelijnd
Positioneer alle onderdelen op een overzichtelijke manier binnen de hulplijnen van je pagina. Sla je werk regelmatig op! PC: Control + S MAC: Appeltje + S
Midden uitgelijnd
Rechts uitgelijnd
Volledig uitgelijnd
Volledige uitlijning
TEKST OP TRACÉ Tekst kan ook de vorm aannemen van een bepaalde lijn of vorm. Type de tekst weer op de nieuwe pagina. Lettertype: Arial Lettergrootte: 24 punten Teken met het freehand-gereedschap /tekenpotlood (B) een lijn uit losse ‘hand’/’muis’. van links naar rechts in je scherm. Gebruik het eerste potlood in het uitklapmenu. (houdt de linker-muisknop ingedrukt en sleep een lijn.) Als je dit uit de losse ‘muis’ doet zal de lijn zeker niet recht zijn. Dat is ook de bedoeling.
C
B
Selecteer de tekst. Menubalk > Tekst > Tekst op tracé Er verschijnt een dikke zwarte pijl. Hiermee klik je de lijn aan die de basislijn voor de tekst moet worden. Klik op de lijn. Nu is de vorm van de lijn nog geheel naar eigen wens te veranderen. De tekst zal de lijn blijven volgen. De lijn en de tekst zijn nog steeds afzonderlijk te selecteren. Selecteer de lijn en activeer het vormgereedschap (C). De lijn is vanuit de knooppunten en de buigpunten helemaal aan te passen. 6
Les 1 Artistieke tekst Zoiets moet natuurlijk wel met beleid gebeuren. Je ziet dat de letters op een aantal plaatsen tegen of in elkaar gaan staan of juist op een vervelende manier een hoek maakt.
LET OP! LEESBAARHEID IS HET DOEL VAN TEKST
Selecteer de tekst. Nu verschijnt de bovenstaande menubalk. Hierin zijn een heel aantal aanpassingen te maken. Maak elke keer een kopie van de tekst en het tracé en plaats van elke optie een voorbeeld op je scherm. Maak eventueel een nieuwe pagina aan om alle voorbeelden netjes onder elkaar te kunnen zetten. Nu zou je in staat moeten zijn om onderstaande afbeelding na te kunnen maken.
TIP! Wil je een exact ronde cirkel? Tijdens het slepen hou je de CTRL-toets ingedrukt.
7
Les 1 Artistieke tekst SCHADUW EN TRANSPARANTIE Op een eenvoudige manier is de tekst te voorzien van een slagschaduw. De tekst kan ook geheel of gedeeltelijk transparant (doorzichtig) gemaakt worden. Maak een nieuwe pagina aan en type ‘The quick brown fox’ Lettertype: Arial (Vet) Lettergrootte: 48 punten Selecteer de tekst. In de gereedschapsbalk selecteer je het 5e icoontje van onder (A) en klik in het rolmenu op het schaduwgereedschap (B).
A
B
Klik met de muis op het midden van de tekst en sleep naar beneden. Met het witte schuifbalkje (C) op de blauwe stippellijn is de schaduw lichter of donkerder te maken. De kleur van de schaduw is aan te passen door vanuit de kleurenbalk een kleur in het zwarte vlakje (D) te slepen. (houd de linker-muisknop ingedrukt) De schaduw is ook vanuit de linker-, rechter, onder- of bovenzijde van de tekst slepen.
CD
Probeer al deze mogelijkheden uit en zet ze allemaal keurig op je pagina.
VORMEN LASSEN Type LOS VAN ELKAAR de letters T, h en e. Je klik drie keer de cursor in het scherm en typt telkens 1 letter. Lettertype: Arial Vet Lettergrootte 150 punten Als je typt zal Corel van de eerste letter altijd een kapitaal maken (hoofdletter). Wij willen dat de h en de e een kleine letter zijn. Selecteer de h en de e en ga in de menubalk naar: Tekst > Hoofd/kleine letters wijzigen Geef in dit venster aan dat de letters ‘kleine letters’ moeten worden. Geef alle letters de kleur wit en een zwarte omtreklijn. Plaats de letter T tegen de letter h en de letter h tegen de letter e. Laat de letters met elkaar overlappen. Dit zie je in het voorbeeldje hiernaast. Selecteer alle letters tegelijk. Menubalk > Schikken > Vormen > Lassen’.
8
Les 1 Artistieke tekst Als je nu de tekst selecteert zie je dat het lettertype niet meer te veranderen is. De tekst is omgezet naar kromme zoals je onder in de statusbalk kunt lezen. De omtrekken van de letters zijn nu lijnen geworden. Met het vormgereedschap (E) kun je nu de lijnen van vorm veranderen. Onder de optie Menubalk > Vormen > Lassen zie je ook nog enkele andere zoals Uitknippen - Naar kromme converteren.
E
Waar is ‘converteren naar kromme’ goed voor? Stel je hebt een ontwerp gemaakt en wil dat op een andere computer openen. Het kan zijn dat je een lettertype hebt gebruikt dat op de andere computer niet geïnstalleerd is. Dan zal die computer een vervangend lettertype kiezen. Je hebt toch bewust voor een bepaald lettertype gekozen, dus daar ben je niet blij mee. Heb je nu van te voren je tekst omgezet naar kromme, dan kan een andere computer dit wel in beeld brengen omdat het nu een lijntekening is geworden.
LET OP! Heb je tekst omgezet naar kromme? dan kun je er geen teksthandelingen mee verrichten. Een type fout kun je niet meer corrigeren. Er zijn nog heel wat meer mogelijkheden om artistieke tekst te bewerken die te vinden zijn onder het icoon. Je kunt zelf uitproberen wat er van bruikbaar is op tekst en wat het doet. Heb je een nieuwe pagina nodig? dan maak je die gewoon even aan en sla je werk regelmatig op! PC: Control + S MAC: Appeltje + S Een paar handelingen terug heb je schaduw gemaakt. Nu kun je de schaduw losmaken van de tekst. Menubalk > schikken > breken: schaduwgroep Tekst en schaduw zijn nu twee lossen vormen. Plaats hiervan ook een vorm op je blad.
9
Les 1 Artistieke tekst TRANSPARANTIE Een tekst is geheel of gedeeltelijk transparant te maken met het transparantie-gereedschap (F). Type nogmaals de tekst. Selecteer de tekst en activeer het transparantie-gereedschap (F). Sleep vanuit het punt waar de transparantie moet beginnen. Begin en eindpunt zijn ten alle tijden aan te passen. Ook hier bepaald de witte schuifbalk (G) op de stippellijn de mate van doorzichtigheid.
F
G
Combineren De functie ‘combineren’ knipt de tekst uit de onderliggende vorm. Je kunt er doorheen kijken. Verwar dit niet met transparantie. Type je tekst weer op nieuw. Teken nu een rechthoek om de tekst en geef deze een kleur. Plaats de rechthoek naar de achtergrond. Menubalk > Schikken > Volgorde > Naar achtergrond. Dat zou er zo uit kunnen zien. Selecteer beide voorwerpen. (Selecteer de tekst, houdt de shift-knop ingedrukt en selecteer de rechthoek. Of sleep een ‘selectiekader om beide voorwerpen.) In de statusbalk onderin je scherm zie je of er twee voorwerpen zijn geselecteerd. Kies nu: Menubalk > Schikken > Combineren. Door een vorm achter dit vlak te plaatsen zie je dat je door de tekst heen kan kijken. Deel de pagina’s netjes in en voorzie elke pagina van naam en klas. Lever alle gemaakte pagina’s in.
10
