"Core business" Streven naar uitmuntendheid

CWL031_400_DossSecu_nl flash

18/04/07

14:23

Page 41

Techno dossier veiligheid In een opslagplaats moet veiligheid gezien worden als een volwaardig element van de core business.

Stéphane Bocqué, marketing manager Group 4 Securicor.

Safety & security in de opslag

"Core business" Als je over veiligheid in de opslag praat, zijn er twee grote thema’s: de veiligheid van de goederen natuurlijk en de even belangrijke veiligheid van het personeel dat er werkt. Op enkele bladzijden brengen wij een overzicht van de elementen die met de veiligheid in en de beveiliging van opslagplaatsen te maken hebben. Veiligheidscontrole van het opslagmaterieel, antidiefstalnormen van de TAPA, gevalstudie in de Gentse magazijnen van Mittal-Arcelor... Maar wij beginnen met een interview met Stéphane Bocqué van Group 4 Securicor, één van de grote specialisten in beveiliging van ons land. Benoît Dorthu Warehouse & Logistics: Stéphane Bocqué, voor u is veiligheid een deel van de core business van de logistieke operatoren. Kan u daarover iets meer zeggen? Stéphane Bocqué: De industriëlen die hun producten toevertrouwen aan logistieke operatoren, verwachten dat die producten intact hun bestemmeling bereiken. Opslag en goederenbehandeling moeten dus met zoveel mogelijk voorzorgen verlopen. En diefstal voorkomen. Als je de veiligheid van de goederen van je klanten niet kan waarborgen, zal je hen kwijt geraken. Daarom vind ik ook dat veiligheid core business is in de wereld van opslag en logistiek. W&L: De logistieke wereld staat al onder druk van diverse regels, met normen als die van de TAPA (zie blz. 45), die nog scherper zijn geworden na de aanslagen van 11 september.

S. Bocqué: Er is inderdaad de druk van de reglementen, maar ook de vraag van de verladers weegt door in de veiligheidspolitiek van de logistiekers. Volgens mij mag je echter niet vergeten dat de rentabiliteit zonder enige twijfel wint bij een goed doordachte operationele veiligheid.

Streven naar uitmuntendheid W&L: Streven naar uitmuntendheid in de operaties voor goederenbehandeling? S. Bocqué: De kosten die voortvloeien uit de veiligheid moeten gezien worden als bijdragen tot de rentabiliteit van de onderneming. Die keuzes mogen geen remmen op de dagelijkse activiteit zijn, maar moeten de werking eerder verbeteren. Neem nu het voorbeeld van een 24 u/24 bewakingsdienst. Dat is dikwijls de enige dienst die permanent aanwezig is. Een bewakings-

dienst kan een hele resem bijkomende opdrachten krijgen, in het facility management (beheer van de verlichting, de verwarming, enz.), maar ook rechtstreeks in het business process dat samenhangt met de activiteiten van het bedrijf. Ik denk hier aan het onthaal van de voertuigen, de controle van de vracht, de eerste aanschaf van gegevens enz. W&L: Beveiliging van de goederen tegen diefstal en veiligheid op het werk: twee elementen die nauw met elkaar te maken hebben. S. Bocqué: Inderdaad, de toegangscontrole is een goed voorbeeld van de overlapping van beide zaken. De toegangscontrole zal er borg voor staan dat de toegang tot bepaalde zones verboden is voor een aantal mensen, maar toegelaten voor anderen. Om de goederen die er zijn opgeslagen te beveiligen en diefstallen te voorkomen, maar ook om ongevallen te vermijden in gevaarlijke zones, waar alleen bepaalde categorieën medewerkers toegang mogen krijgen. De opkomst van nieuwe technologieën - algemeen gebruik van de TCP-IP protocollen, identificatie van de inschrijvingen op video, mobiliteit van het personeel enz. - maakt vandaag de dag modulaire oplossingen voor aanvaardbare prijzen mogelijk. Ik weet waarover ik het heb: zo hebben wij een modulair toegangssysteem ontwikkeld, dat werkt in KMO’s met twee personeelsleden. Hetzelfde werkt echter ook in het Pentagon, waar 250.000 mensen een badge hebben. Warehouse & Logistics 31 •

41


18/04/07

14:23

Page 42

Techno dossier veiligheid

Typische schade toegebracht door onzorgvuldig stapelen.

In elkaar vallende stellingen betekenen altijd een schadepost en men kan hopen dat het alleen bij materiële schade blijft.

Veiligheidsinspecties van opslagmiddelen

Van levensbelang Bedrijven hebben nogal eens discussies over het al dan niet nog veilig zijn van magazijnstellingen naar aanleiding van een beschadiging. Op dat vlak is er geen directe reglementering in België. Anderzijds leggen Europese richtlijnen algemeen geldende bepalingen op en is er de algemene wet over arbeidsmiddelen. Hendrik De Spiegelaere

42 • Warehouse & Logistics 31

Maar wie gaat nu beoordelen of een stelling die door een onhandige heftruckchauffeur is aangereden nog voldoet aan de veiligheidsnormen of een veiligheidsrisico vormt? De wet zegt alleen dat de inspecties moeten gebeuren door een ‘competent’ of ‘bevoegd’ persoon, waarbij de verantwoordelijkheid meer bij de bedrijven gelegd wordt, die zelf beslissingen moeten nemen. In samenwerking met het Britse SESS wil BLITS de bedrijven helpen bij die beslissingen. BLITS kan namelijk gefundeerde en onafhankelijke inspecties van opslagmiddelen uitvoeren conform de richtlijnen van SEMA, FEM, OSHA en ANSI.

Oorzaak en gevolg Opslagmiddelen staan bloot aan beschadigingen tijdens het gebruik. De meest voorkomende schade wordt veroorzaakt door heftrucks. Daarnaast kan beschadiging optreden bij het plaatsen van pallets, door het niet correct invoeren van

dwarsverbindingen, door overbelasting en scheve montage met een eenzijdige belasting. Nog meer gevaarlijke punten schuilen in het combineren van verschillende systemen (compatibiliteit) en het zelf aanpassen van de rekken, bijvoorbeeld het verlengen van dwarsbalken (voldoet de balk nog aan de sterktenormen?). Een probleem daarbij is dat de rekkensystemen meestal geen onderdeel vormen van de gebouwenstructuur en dus een apart onderhoud vergen. Om tal van redenen kunnen rekkensystemen plots instorten, de voornaamste oorzaken zijn: • niet herstelde beschadigingen en volle belasting • foute installatie en volle belasting • een ontwerpfout en volle belasting • verandering van klant en zwaardere belasting zonder aanpassing van het rekkensysteem • misplaatste pallets en pallets die zelf bezwijken onder de last.


18/04/07

14:23

Page 43

BLITS en SESS

Als de rekken herhaaldelijk overbelast worden, is de sterkte verdwenen.

In België is BLITS (Belgische Logistiek voor Intensieve Training & Selectie) de licentiehouder van SESS (Storage Equipment Safety Service). SESS Limited is sinds 1987 een onafhankelijk orgaan dat inspecties uitvoert naar de veiligheid van opslagrekken en audits afneemt in verband met warehouse safety. SESS is lid van SEMA (Storage Equipment Manufacturers Association) en FEM (Fédération Européenne de la Manutention) en is BSI geregistreerd (ISO 9001-2000). www.blitsnv.be www.sess.co.uk

Nog een stelling die het begeven heeft door een verkeerde manier van stapelen.

De gevolgen hiervan zijn beschadiging van de voorraden, winstverlies, verstoring van de activiteiten, mogelijks verwondingen of erger voor het personeel, boetes, herstellingskosten en slechte publiciteit.

Wettelijke bepalingen Voor de veiligheid van rekkensystemen geldt de Europese richtlijn 89/391/EC. Samengevat wordt hierin gesteld dat de werkgever de plicht heeft te waken over de gezondheid, veiligheid en welzijn van de werknemers. Om te bepalen welke maatregelen er in bepaald gevallen moeten genomen worden is een risicobepaling noodzakelijk. Die moet uitgevoerd worden door ‘competente’ personen. Een andere richtlijn in dit verband is 95/63/EC, waarbij opslagmiddelen worden beschouwd als werkuitrusting. Werkuitrusting moet geschikt zijn voor het doel waarvoor ze gebruikt wordt (design en type van rekken), moet goed

onderhouden worden (preventieve inspecties), moet geïnspecteerd worden na installatie en eventuele wijziging, moet voorzien zijn van markeringen met de maximale belasting en moet op een stabiele manier verankerd zijn. In de praktijk zijn het meestal de operators (heftruckchauffeurs), die beschadigingen melden. Om eventuele verantwoordelijkheid te vermijden is een regelmatige visuele inspectie aangewezen, met de opmaak van een eventueel schaderapport. Daarna moet de aangewezen ‘competente’ persoon beslissen of er maatregelen moeten volgen (herstelling of vervanging) of niet. Precies in deze stadia is het raadzaam beroep te doen op onafhankelijke experts die op regelmatige basis de opslagmiddelen inspecteren. Wanneer dat door een onafhankelijk bedrijf gebeurt is er minder kans op vermeende besparingen, nonchalance of ontduiken van verantwoordelijkheden. BLITS hanteert bij de inspecties de normen opgesteld door SESS, die op hun

beurt zijn gebaseerd op de richtlijnen van de FEM 10.02.04 (onder andere nakijken van beschadiging, doorbuigen van balken, verbindingen, losse balken, ontbrekende verankeringen, kromme steunpilaren en dergelijke meer). Op basis van de inspectie wordt een rapport opgesteld met aanduiding van de veiligheidsrisico’s: • Groen betekent schade die in het oog moet gehouden worden • Oranje is een veiligheidsrisico dat zo snel als mogelijk moet verholpen worden • Rood is een risico dat zonder uitstel onmiddellijke actie vereist. In overleg met de klant kan bepaald worden dat de inspecteurs ook instaan voor de herstellingen en de opvolging van de herstellingen. Alle inspecteurs van BLITS hebben een SARI (SEMA Approved Rack Inspector) kwalificatie. Warehouse & Logistics 31 •

43


18/04/07

14:23

Page 45


De industriële en semi-industriële infrastructuren zijn niet bestand tegen een aanslag.

Beveiliging van opslagplaatsen

Meer dreiging, meer normering 1997: de diefstal van goederen met hoge technologische waarde groeit spectaculair. Even spectaculair als de miniaturisering van de toestellen. In dat jaar wordt ook de TAPA opgericht, die zich tot doel stelt normen in te voeren voor de beveiliging van de vervoerde, behandelde en opgeslagen vracht. Vier jaar later gooien de aanslagen van 11 september het idee dat men misschien had van de beveiliging van ondernemingen helemaal overhoop. Koen Vanaubel De laatste twee decennia zullen helemaal in het teken hebben gestaan van de miniaturisering en de hogere waarde van de technologische producten, op een markt waar de goederen naar de vier uithoeken van de wereld reizen. De spitstechnologische producten worden kleiner, duurder en gemakkelijk te verhandelen op wat men genoegzaam parallelle markten noemt. Ze oefenen dan ook als-

maar meer aantrekkingskracht uit op de georganiseerde misdaad. In 1997 richten 50 van de grootste technologische ondernemingen (Hewlett Packard, Intel Corporation, Ingram Micro, Sony, Samsung en anderen) de Technology Asset Protection Association (TAPA) op, in een poging het groeiend probleem van fraude en diefstal tegen te gaan.

In de loop van hun evaluatie van de risico’s die hun producten in de productiecyclus lopen, sporen de leden van de TAPA al vlug de kritieke punten op, nl. het vervoer, de behandeling en de opslag. Operaties uitgevoerd door logistieke operatoren, wiens praktijken op het gebied van veiligheid al eens fel durven verschillende van de ene tot de andere. Om het gebrek aan gemeenschappelijke normen te verhelpen, neemt de TAPA omgedoopt tot Transported Asset Protection Association - het initiatief de FSR-specificatie of Freight Security Requirements te publiceren. De vereniging van industriële operatoren maakt in de FSR duidelijk wat de minimale aanvaardbare norm is voor de goederen, die door de distributieketen komen en de methodes die men moet gebruiken om die norm overeind te houden. De FSR omvat daarnaast ook de processen en specificaties voor het verkrijgen van een TAPA-FSR certificaat, dat uitgereikt moet worden door een onafhankelijk erkend Warehouse & Logistics 31 •

45


18/04/07

14:23

Page 46


isme trem x e elen n ee atreg m a s i m r s o Terr en rming esche jven kunn De b i r e bed die d n neme

Het TAPA-FSR “label” is het bewijs dat de onderneming strenge veiligheidsnormen respecteert.

De TAPA-FSR eisen zijn verdeeld in drie categorieën, naargelang van de veiligheid die in alle installaties is vereist.

organisme. De TAPA-FSR eisen zijn onderverdeeld in drie categorieën, naargelang van het veiligheidsniveau dat in alle installaties nodig is. A staat voor de strengste veiligheidsnormen, B en C voor de minder strikte. De TAPA-certificering heeft tot doel de fysische veiligheid van de goederen te verzekeren op plaatsen als magazijnen en distributiecentra. Ze slaat op de installatie van afstandsbewakingssystemen in gesloten circuit, alarm- en veiligheidssystemen, de toegangscontrole van opslagplaatsen en kantoren, de beveiligde procedures voor documentatie en de opleiding van de vrachtwagenchauffeurs in geval van dreiging van diefstal.

Ook terrorisme Een andere bron die leidde tot meer bewustwording inzake veiligheid in de industriewereld in brede zin was het terrorisme. De aanslagen van 11 september 2001 in New York en 11 maart 2004 in Madrid hebben de risico’s van onze samenleving in geval van terroristische aanslagen in de schijnwerpers gezet. De industriële infrastructuur ontsnapt evenmin aan het risico, integendeel zelfs. Om beter gewapend te zijn tegen terroristische dreigingen, hebben de bedrijven


geprobeerd speciale veiligheidsmaatregelen te nemen, niet alleen met klassieke fysische veiligheidsmethodes, maar ook via een politiek van preventiebeheersing. Het VBO en de overheid hebben in 2000 een permanent overlegcentrum in het leven geroepen, overtuigd dat een goede samenwerking tussen de twee sectoren opbouwend kan bijdragen tot de preventie van en de strijd tegen het terrorisme. Die privé-openbare samenwerking uit zich niet alleen in het kader van de werkgroep terrorisme, maar ook in de werkgroepen georganiseerde misdaad, bescherming van het wetenschappelijk en economisch potentieel en computercriminaliteit. In de brochure “Terrorisme en extremisme - De beschermingsmaatregelen die de bedrijven kunnen nemen”, stelt het VBO de ondernemingen voor preventief te werken, om de gevolgen van dergelijke acties te voorkomen of op zijn minst te beperken. Het VBO pleit voor een analyse van de dreigingen en risico’s en raadt een Business Continuity Plan aan, naast een aantal maatregelen voor preventieve bescherming, waarvan de inhoud aangepast kan worden aan de specifieke behoeften en verwachtingen van het bedrijf.

Het VBO werkt aan de bewustmaking van de ondernemingen voor het risico van aanslagen.

TAPA-FSR norm: de pluspunten De TAPA-FSR veiligheidscertificering houdt organisatorische en administratieve kosten in, maar levert ook rechtstreeks en onrechtstreeks winst op voor de logistieke operator: • algemene verbetering van de veiligheid van de operaties in opslag en goederenbehandeling • bewijs van de permanente inzet van het personeel ten gunste van een grotere veiligheid van de behandelde en opgehaalde goederen • conform de bestekaanvragen volgens de TAPA-FSR certificering • beheerssysteem conform de laatste technologische en veiligheidseisen • mogelijkheid te onderhandelen over verzekeringspremies • verbetering van het imago van uw bedrijf www.tapaemea.com


18/04/07

14:23

Page 48

Techno dossier veiligheid De opslag van staal - in de vorm van coils (onze archieffoto) of in de vorm van staalplaten (zoals het geval is bij Arcelor Gent) impliceert specifieke risico's.

"Het systeem controleert meteen of de gegevens van het camerabeeld overeenstemt met de planning", zegt Danny Apers.

Arcelor

Robuuste camera's vo Staalbedrijf Arcelor Gent heeft voor de opslag van zijn staalplaten camera's in gebruik genomen die de nummers van de producten nauwkeurig registreren. De toestellen – tegelijk hoogtechnologisch en robuust – maken het werk veiliger en verhogen tegelijk de efficiëntie en verminderen de foutenmarge. Luk Weyens Arcelor Gent (de nieuwe naam van Sidmar) maakt deel uit van de groep Arcelor-Mittal. "Wereldwijd produceert de groep 110 miljoen ton staal per jaar", legt woordvoerder Jan Cornelis van Arcelor Gent uit. "Arcelor Gent is goed voor een productie van 5,2 miljoen ton. De productiviteit van ons bedrijf is de jongste vijftien jaar meer dan verdubbeld. Vijftien jaar geleden produceerde Sidmar gemiddeld 400 ton staal per man en per jaar, nu ruim 900 ton. Veertig procent van de afzet is bestemd voor de automobielsector. De overige zestig procent gaat naar de indus-


trie. Tot die zestig procent behoort onder andere de bouwsector en staal voor de productie van vaatwasmachines, douches, radiatoren, … Het aantal jobs bij Arcelor Gent is stabiel op een niveau van 5600, terwijl elders in de staalsector het aantal jobs flink is verminderd. Indirect creëert ons bedrijf nog eens evenveel jobs. Door de kennis van het personeel is Arcelor Gent van alle staalbedrijven in West-Europa in de groep Arcelor-Mittal de producent met de laagste kostprijs per ton warmgewalste rol." De introductie van de camera's past in een bewuste vernieuwingspolitiek van het bedrijf. "Op jaarbasis gaat honderd miljoen euro naar investeringen voor de verbetering en de verdere uitbouw van het productieproces. In aansluiting bij de vernieuwingen investeren we jaarlijks 16 miljoen euro in de opleiding van ons personeel." De inspanningen op milieuvlak hebben Arcelor het ISO 14001-kwaliteitscertificaat opgeleverd.

Exacte plaats Een van de jongste vernieuwingen is dus het gebruik van camera's voor de identificatie bij opslag van plakken uit de staalfabriek. Om de veiligheid van het personeel te verhogen en tegelijk het productieproces te verbeteren was Danny Apers, projectingenieur bij het elektrisch onder-

houd, op zoek naar een nieuwe techniek voor de identificatie van de platen uit de staalfabriek. "Die plakken zijn platen tot tien meter lang met een breedte tussen 500 en 2000 mm en een dikte van 22 cm, goed voor een gewicht tot 20 ton per stuk. Ze kunnen sterk van elkaar verschillen. Voor het productieproces is een perfecte logistiek van het grootste belang, zodat de plak met de juiste maten en kwaliteit op de exacte plaats in de warmwalserij wordt gebracht." "De plakken worden voor bewaring tussen de twee afdelingen onder dak of in open lucht opgeslagen. Vroeger gingen logistieke medewerkers op ronde om manueel de opslagplaats te registreren. Een rondgang maken tussen die enorm grote platen hield een zeker risico in. Dat hoeft nu dus niet meer. Bovendien gaat het werk nu veel sneller. Vroeger konden de medewerkers de gegevens pas na hun rondgang op de computer intikken. Nu gebeurt de registratie dus meteen. Bovendien is de kans op fouten nu veel kleiner."

Extreme omstandigheden Mobotix, met als Belgische leverancier TWC, bood de oplossing. "In 2005 hebben we op een eerste Kressvoertuig een camera laten installeren", verduidelijkt Danny Apers. "De grote uitdaging voor hoogtech-


18/04/07

14:23

Page 49

De robuuste camera's zijn tegen de extreme omstandigheden van het werk bij Arcelor bestaand.

Luc Verbeurgt van Mobotixinvoerder TWC: "De camera's bieden zo veel mogelijkheden dat ze voor alle beelfuncties geschikt zijn."

Camera's voor alle functies Mobotix is een wegbereider in netwerkcamera's. Doctor Ralf Hinkel startte er – samen met zijn vrouw Sabine – mee in 1999 om een webcam te ontwikkelen die zonder een pc via ISDN beelden over het internet zou kunnen sturen. Mobotix produceert nu camera's met zo veel mogelijkheden dat ze voor alle beeldfuncties bruikbaar zijn.

voor veilige opslag nologische apparatuur in onze werkomgeving is toestellen vinden die bestand zijn tegen de extreme werkomstandigheden: hevige trillingen van de voertuigen, slecht weer, vochtigheid om de extreme temperaturen niet te vergeten. Plakken staal vers van de staalfabriek kunnen tot 900 graden warm zijn. Die eerste camera hebben we zes maanden op proef in gebruik genomen. De test was heel positief. Meteen zijn op de twee andere Kressvoertuigen identiek dezelfde toestellen geïnstalleerd." "De camera's maken het werk veel eenvoudiger. Nu rijdt een chauffeur zijn Kressvoertuig naar een vracht plakken die net uit de staalfabriek is gekomen. De plakken liggen met vier, vijf op elkaar. Het voertuig stopt op een tiental meters ervan. De zoom van de camera is zo ingesteld dat die afstand de ideale positie voor een perfect beeld van de nummers van de plakken oplevert. De door de camera geregistreerde nummers worden meteen vergeleken met de gegevens voor de productieplanning. Is alles in orde, dan geeft het computersysteem de coördinaten van de plaats voor de bewaring van de stapel plakken aan, waarna het gps-systeem op het Kressvoertuig de chauffeur er naartoe kan leiden. Stemmen de nummers toch niet overeen, dan krijgt de stapel een voorlopige plaats om de fout zo vlug mogelijk te herstellen."

Minder fouten Danny Apers ervaart nu heel wat voordelen van de camera's: "Ze verhogen de efficiëntie van het werk. Het computersysteem krijgt nu meteen de nodige cijfergegevens over de geproduceerde plakken en de plaats van bewaring. Zo verloopt het werk veel vlotter en is het aantal fouten sterk verminderd. Bovendien gebeurt het werk nu veel veiliger, omdat de logistieke medewerkers niet meer tussen de grote metalen plakken moeten lopen. Ondertussen hebben de camera's trouwens al een tweede functie gekregen: het registreren van ongewone situaties op de bewaarplaats van de platen. Een chauffeur van een Kressvoertuig kan elk opvallend element fotograferen en het zo meteen aan de planning signaleren, zodat de nodige maatregelen kunnen worden genomen." Productmanager Luc Verbeurgt van invoerder TWC wijst op het belang van de nauwkeurige registratie van de camera's. "Gewone toestellen met een CCD bieden een maximale resolutie van 0,4 megapixels. Dit zijn fotocamera's waarbij een processor beelden - 25 per seconde - met een resolutie tot 1,3 megapixel maakt. De speciale werkomstandigheden van Arcelor Gent vereisen camera's van hoge kwaliteit. Hier wordt 24 uren op 24 gewerkt. Bij werk 's nachts onder forse

kunstverlichting zou een CCD-camera verblind raken en dus geen beelden registreren. Deze toestellen blijven in alle omstandigheden perfect werken. Arcelor Gent gebruikt de camera's om foto's te trekken, maar indien gewenst kunnen de toestellen ook permanent beelden registreren. Elke gebruiker kan die mogelijkheden toepassen die voor zijn opdrachten vereist zijn." De hitte van de bij heel hoge temperatuur geproduceerde plakken vormde aanvankelijk een hinderpaal bij het gebruik van de camera's. "De foto van de plakken wordt op een afstand van tien meter genomen, maar wanneer het Kressvoertuig de plakken gaat grijpen, bevindt de camera zich maar op twee meter van de nog altijd gloeiend hete platen. Daarom is een beschermende kap rond de camera geplaatst." Arcelor Gent hechtte ook veel belang aan een integratie van de camera's in het bestaande computernetwerk: "De inpassing is perfect verlopen. De software ervan kon probleemloos op ons bestaande systeem worden geplaatst en ermee gebruikt. Extra investeringen waren dus niet nodig, evenmin als de plaatsing van een bijkomend scherm in de stuurcabine van de Kressvoertuigen. Zo kan de chauffeur ook makkelijk alle vereiste handelingen doen. Met een simpele druk op een toets laat hij de camera een foto nemen. De feedback van de planning verschijnt op het scherm in zijn cabine." Warehouse & Logistics 31 •

49

"Core business" Streven naar uitmuntendheid

Recommend Documents