ZORGVERZEKERAARS NEDERLAND - ZN DIALOOG NR 5 - 10 SEPTEMBER 2014
1 2
CONSUMENTENBOND EN ZORGVERZEKERAARS:
BONDGENOTEN ÉN BOTSEND BELANG Zorgverzekeraars vertegenwoordigen het belang van de verzekerden en de Consumentenbond het belang van de consumenten. Dat is niet altijd hetzelfde, merkten we vorig jaar in de discussie over de zorgpremies. De temperatuur liep toen even behoorlijk op. Maar waar sprake is van gedeelde belangen, kunnen de twee partijen elkaar wel versterken. Bart Combée en Pieter Hasekamp in gesprek.
3 4
hebben met een oligopolie met slechts vier dominante partijen maakt het toch al niet eenvoudig om tot een echte concurrentiemarkt te komen.” Het beperkte aantal partijen staat concurrentie niet in de weg, stelt Hasekamp. “En een aantal zorgverze-
PREMIEHOOGTE
keraars heeft ook al aangegeven de besparingen die op de zorguitgaven zijn gerealiseerd terug te vertalen naar de verzekerden”, zegt hij. “Daar is ook ruimte
ZORGVERZEKERAARS NEDERLAND - ZN DIALOOG NR 5 - 10 SEPTEMBER 2014
“PREMIEDUMPING LEIDT TOT MARKTVERSTORING”
1 2
Toen de media recent berichtten over stijging van
voor, want hoewel een aantal mensen nog steeds
3
de zorgpremie in 2015 met tien euro per maand,
blijft roepen dat het stelsel niet werkt, beginnen we
4
twitterde Bart Combée: ‘Is gezien de besparingen
juist nu de vruchten ervan te plukken. De discussie
op zorginkoop niet wat je verwacht’. “Net als vorig
gaat echter wel nog steeds over de vraag hoeveel
Bart Combée is directeur van
jaar berekenen we ook dit jaar weer hoeveel ruimte
geld zorgverzekeraars in reserve moeten houden.
de Consumentenbond.
voor premieverlaging de winsten en reserves van de
Toen dit stelsel in 2006 van start ging, was de solva-
zorgverzekeraars toelaten”, zegt hij. “De aanzienlijke
biliteitseis acht procent en met de nieuwe Europese
kostenbesparingen die de zorgverzekeraars heb-
regels zal die ongeveer zestien procent zijn. De risi-
ben bereikt en de vermogenspositie die ze hebben,
co’s worden ook groter voor de zorgverzekeraars nu
moeten zich vertalen in premieverlaging voor de
de overheid aan de achterzijde minder compenseert
Pieter Hasekamp is algemeen directeur
verzekerden. Dit jaar reageerden de zorgverzekeraars
door de ex-post verevening af te schaffen. Iedere
van Zorgverzekeraars Nederland.
hier in hun eerste reacties positief op, dus nu willen
zorgverzekeraar maakt op basis daarvan zijn eigen
we zien dat ze ook echt hard gaan concurreren om
risico-inschatting. Maar voor de verzekerden willen ze
de gunsten van hun klanten. Het feit dat we te maken
liefst een consistent premiebeleid.”
BartCombee
Hasekamp
Het is aan de zorgverzekeraars, de patiënten-
verstoring”, zegt hij. “Wij pleiten niet voor insolvabele
organisaties en de Consumentenbond om ver-
zorgverzekeraars. Maar vorig jaar vonden we het ge-
zekerden op dit punt goed voor te lichten, vindt
sprek over waarom zorgverzekeraars boven de norm
Hasekamp. “Daarnaast zou ik het goed vinden als
geld op de plank houden te vaag worden. Je moet
de Consumentenbond een rol wil spelen in voor-
een verhaal hebben bij wat je met het exces doet.”
lichting geven over het eigen risico”, zegt hij, “want de toename daarvan naar 375 euro in 2015 begint
SOORTEN POLISSEN
ons wel zorgen te baren.” Maar dat is moeilijk, stelt Combée: “Wij vertegenwoordigen zowel de mensen die positief als negatief tegenover het
Bestuurder Ab Klink van zorgverzekeraar VGZ stelde
eigen risico, of zelfs het vrijwillige hogere
recent in een Volkskrant-interview dat de prijsverschil-
eigen risico staan. Dat maakt het lastig
len tussen zorgpolissen groter zullen worden naarma-
voor ons om hierin politiek stelling te
te naast de gewone polissen meer budgetvarianten
nemen.”
op de markt komen. “Dit heeft te maken met de aanscherping van artikel 13 van de Zorgverzekeringswet, wat meer selectieve zorginkoop mogelijk maakt”, zegt Combée. “Die toenemende variatie in polissen is op zich goed, maar ik vrees dat het voor verzekerden
ZORGVERZEKERAARS NEDERLAND - ZN DIALOOG NR 5 - 10 SEPTEMBER 2014
Dit begrijpt Combée. “Premiedumping leidt tot markt-
1
wel snel minder transparant wordt. Bij de bestaande
2
polissen is de premieopbouw op zich wel helder: je betaalt dit en daar krijg je dat voor terug. Maar het
3
probleem begint met budgetpolissen die uitgaan van
4
selectieve contractering. Je kunt bij het kiezen van een polis niet voorsorteren op wat je in de toekomst aan gezondheidsklachten gaat krijgen, en dan ligt teleurstelling op de loer. Zeker in de nu bestaande situatie waarin mensen doorgaans meer aandacht besteden aan het kiezen van een nieuwe tv dan van een nieuwe zorgpolis.”
“TOEN DIT STELSEL IN 2006 VAN START GING, WAS DE SOLVABILITEITSEIS 8% EN MET DE NIEUWE EUROPESE REGELS ZAL DIE ONGEVEER 16% ZIJN”
de zorgpremies de actie Premiejagen inzette, zette
de zorgverzekering is wel de duurste van alle verzeke-
de verhoudingen even op scherp. “Wij vonden dat
ringen, dus het is logisch dat we daar extra scherp op
Op een ander punt ziet Combée wel een gezamen-
daarmee een onjuist en eenzijdig beeld van de sector
zijn. De premieverlaging waarmee de zorgverzekeraars
lijke uitdaging: de zorgkwaliteit inzichtelijk maken.
werd geschetst”, zegt Hasekamp, “alsof we niet
vervolgens kwamen, kwam een flink eind in de goede
“Hierin zie ik de zorgverzekeraars ook als bondge-
bereid zijn om scherp op de premie te sturen. We
richting. Al weet je natuurlijk nooit welke invloed onze
noten”, zegt hij. “We zijn erg ontevreden over de
hebben begrip voor het feit dat we kritisch gevolgd
actie heeft gehad. Ook in de Tweede Kamer is flink
vorderingen die tot nu toe worden gemaakt in het
worden, maar we vonden dat hier een verkeerde
over het onderwerp gediscussieerd. Hoe dan ook, we
inzichtelijk maken van die kwaliteit.” Hasekamp on-
uitleg werd gegeven.”
moeten de ruimte hebben om het met elkaar oneens te zijn op die punten waarop onze belangen uiteen
derschrijft dit: “Er zijn wel stappen gezet en zorgverzekeraars, patiënten- en consumentenorganisaties
Toch was de actie gegeven de omstandigheden
lopen. Als we elkaar maar weten te vinden voor de
trekken daarin samen op. Maar we hebben te lang
nodig, vindt Combée. Hij legt uit: “Als het om de
zaken waarin we overeenkomstige belangen heb-
door gepolderd met zorgaanbieders en beroepsbe-
zorgpremies gaat, willen we de verschillen tussen de
ben.” Dat lukt inderdaad, en met respect voor elkaars
oefenaren.” En dat is ten nadele van de verzekerde,
aanbieders in kaart kunnen brengen op basis van de
verantwoordelijkheden, zegt Hasekamp. “Af en toe
stelt Combée. “Die weet nog steeds niet wie hij moet
prijs en de kwaliteit. De prijs is van die twee tot nu
professioneel tegenover elkaar staan hoort daarbij.”
vertrouwen om te vragen naar welke zorgaanbieder
toe nog steeds het meest meetbaar, dus daarover
hij het best toe kan gaan en is ook nog terughou-
is het gesprek het hardst. Dat dit dan soms even
dend om dit aan zijn zorgverzekeraar te vragen.”
botst, is niet specifiek voor de zorg trouwens. Maar
Optreden als bondgenoten vereist dat de partijen
ZORGVERZEKERAARS NEDERLAND - ZN DIALOOG NR 5 - 10 SEPTEMBER 2014
ZORGKWALITEIT
1
zich goed verhouden tot elkaar. Het gegeven dat de
2
Consumentenbond vorig jaar in de discussie over
3 4
Deel deze ZN dialoog
Zorgverzekeraars Nederland nr 37 / 10 september 2014
Zorgverzekeraars pleiten voor uitstel Wet langdurige zorg Zorgverzekeraars steunen de hoofdlijnen van het wetsvoorstel Wlz, maar hebben zorgen over een zorgvuldige invoering en pleiten er daarom voor de Wlz uit te stellen tot 1 januari 2016. Dit meldt Zorgverzekeraars Nederland (ZN) vandaag in een brief aan de Tweede Kamer die morgen en donderdag met staatssecretaris Van Rijn spreekt over de Wlz. Als er daadwerkelijk tot uitstel wordt besloten vindt ZN dat tot 1 januari 2016 de huidige AWBZ, met uitzondering van de aanspraken die zijn overgeheveld naar de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wmo, van kracht zou kunnen blijven. Maar mocht de Kamer toch besluiten tot invoering van de Wlz per 1 januari 2015 dan moet volstrekt helder zijn dat er sprake is van een transitiejaar, benadrukt ZN in de brief aan de Tweede Kamer. Vragen over modulair pakket thuis Een ander punt dat ZN onder de aandacht brengt in de brief is het modulair pakket thuis (MPT). ZN begrijpt de wens tot het introduceren van het MPT in de Wlz vanwege de keuzemogelijkheid voor de cliënt en vanuit doelmatigheidsperspectief. Echter, ZN concludeert dat zorgkantoren het MPT onder de huidige condities per 1 januari 2015 niet operationeel kunnen hebben. Zorgverzekeraars stellen vraagtekens bij de wijze waarop het MPT nu in de wettekst staat beschreven. Bovendien dreigt de regeling een administratieve tijger te worden. Download hier de brief van ZN aan de Tweede Kamer.
Zorgverzekeraars: beter toezicht nodig op zorginstellingen zonder eigen apotheek Zorgverzekeraars willen dat er beter toezicht door apothekers komt op zorginstellingen. Momenteel is er te weinig concreet omschreven, wat consequenties kan hebben voor de medicijnveiligheid van verzekerden. Bovendien kunnen zorgverzekeraars niet controleren of instellingen voldoen aan de veldnormen op dit gebied. ZN vraagt de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Pharmacie (KNMP) daarom in een brief om een toetsingskader te ontwikkelen. Deze kwestie heeft betrekking op zelfstandige behandelcentra (ZBC’s), privéklinieken, AWBZ- en GGZ-instellingen zonder eigen apotheek. Het toezicht door apothekers bij deze instellingen is tot nu toe weinig concreet omschreven. Het heeft een onvoldoende verplichtend karakter en kan daardoor grotendeels naar eigen inzicht ingevuld worden door elke openbaar apotheker. Naar aanleiding hiervan verzoekt ZN de KNMP om een toetsingskader te ontwikkelen voor toezichthouding op instellingen. Een aantal voorbeelden van situaties die momenteel bestaan: •
• •
Het komt vaak voor dat op één locatie zowel verpleeghuis- als verzorgingshuiscliënten verblijven. Als buiten kantooruren een verzorgingshuiscliënt medicatie nodig heeft wordt deze regelmatig uit de voorraad van het verpleeghuis genomen, zonder dat de benodigde medicatiebewaking hiervoor geregeld is. Aan een instelling zijn anesthetica geleverd, maar er is geen anesthesist aanwezig of de benodigde randvoorwaarden zijn onvoldoende. Er is geen protocol beschikbaar voor distributie van medicatie in de instelling en geen borging van het benodigd kwaliteitssysteem. Diverse medicatie gerelateerde processen worden niet adequaat uitgevoerd en medicatieveiligheid bij de bron is daardoor onvoldoende geborgd.
ZN journaal 37
10 september 2014
•
Medicatie wordt onder verkeerde omstandigheden opgeslagen, waaronder het niet volgens het first-in-first-out principe inruimen van medicatie, het ontbreken van adequate temperatuurbewaking en het niet consequent en traceerbaar uitvoeren van de vervaldatumcontrole.
Met het te ontwikkelen toetsingskader moeten deze en andere ongewenste situaties voorkomen worden. De zorgverzekeraars willen desgewenst meedenken over het toetsingskader.
Mooi Mens Verkiezing van start Vandaag start Stichting IZZ met een landelijke campagne de 8e editie van de Mooi Mens Verkiezing, waarbij zorgmedewerkers met mooie eigen initiatieven in het zonnetje worden gezet. Dat dergelijke initiatieven het verschil kunnen maken blijkt uit de initiatieven van genomineerden in de Mooi Mens Verkiezing van afgelopen jaren. De initiatieven hebben – vrijwel zonder uitzondering – bijgedragen aan een verdere verbetering van de zorgkwaliteit binnen de zorgorganisaties. Iedereen kent wel een Mooi Mens in de zorg. Tot 1 oktober kunnen cliënten, collega’s, werkgevers, vrienden en familie op mooimensverkiezing.nl mooie mensen in de zorg aanmelden. Daarna zal de vakjury uit alle aanmeldingen de finalisten selecteren. De finalisten worden bekendgemaakt op 15 oktober, waarna heel Nederland een stem kan uitbrengen op de mooie mens en het mooie initiatief van zijn keuze. Eigen initiatieven verrijken de zorg In 2011 won Corine den Hollander de Mooi Mens Verkiezing door het opstarten van het nazorgcentrum IntermeZZo naast het Isala Ziekenhuis. In 2012 kreeg Mariëlle de Ruijter de titel Mooi Mens vanwege het oprichten van een poli bijwerkingen bij GGZ Centraal. Mooi Mens 2013 werd Ellen Sijbers van het Catharina Ziekenhuis voor het beginnen van een speciale zalfpoli voor kinderen met eczeem. Deze initiatieven worden nog steeds succesvol ingezet bij de betreffende zorgorganisaties. Uit belangstelling voor de status van de initiatieven heeft Stichting IZZ navraag gedaan bij meer dan 200 genomineerden van de Mooi Mens Verkiezing van 2013. Vrijwel alle genomineerden blijken nog altijd erg betrokken bij hun initiatief. Ondanks factoren zoals veranderingen in de zorg op macroniveau, kostenbesparingen en beperkte tijd, omschrijven vrijwel alle ondervraagden hun initiatief als succesvol. De overgrote meerderheid krijgt ondersteuning en waardering van hun werkgever. Een hogere cliënttevredenheid wordt gezien als meest behaalde succes. Steun vanuit de driehoek management, medische staf en verpleegkundige staf blijkt hiervoor onontbeerlijk. Dominique Vijverberg, Algemeen Directeur Stichting IZZ, over de Mooi Mens Verkiezing: “Het feit dat bijna alle genomineerden nog actief zijn bij hun initiatief geeft aan dat initiatiefrijke zorgmedewerkers een structurele bijdrage leveren aan verdere verbetering van de zorg. Een extra reden voor ons om ook dit jaar weer de Mooi Mens Verkiezing te organiseren en de zorgmedewerker in het zonnetje te zetten.”
Stoptober: met z’n allen in oktober 28 dagen stoppen met roken De succesvolle Engelse campagne Stoptober start vandaag ook in Nederland. In heel Nederland zullen rokers én niet-rokers elkaar helpen om gedurende 28 dagen te stoppen met roken. Via nationale en sociale media zullen bekende en onbekende Nederlanders rokers aanmoedigen mee te doen. Op de website stoptober.nl kunnen rokers zich vanaf nu aanmelden om in oktober 28 dagen te stoppen met roken. Initiatiefnemers van Stoptober in Nederland zijn het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), KWF Kankerbestrijding, de Hartstichting, het Longfonds, het Trimbos-instituut, GGD GHOR Nederland en de Alliantie Nederland Rookvrij. Zorgverzekeraars Nederland is partner van Alliantie Nederland Rookvrij.
ZN journaal 37
10 september 2014
Staatsecretaris Van Rijn over Stoptober: “Stoppen met roken is voor veel rokers het moeilijkste dat er is, door de heftige verslavende effecten van tabak. We weten uit onderzoek dat tachtig procent van de rokers wel zou willen stoppen. En bij elkaar proberen ze dat zo’n 1 miljoen keer per jaar. Met Stoptober bieden we alle rokers een helpende hand om er nu echt vanaf te komen. Dat begint met één dagje doorkomen zonder sigaret. En als een dag lukt, hoef je nog maar 6 dagen om een week vol te maken. En na die week, kun je het vast ook een maand. En dan heb je de eerste maand van een rookvrij leven opeens al achter de rug. Hou vol, je staat er niet alleen voor.”
ZN-weblog Ook de ggz moet zich aan wet- en regelgeving houden Alweer ruim een jaar geleden ging ik aan de slag als directeur Zorg bij Zorgverzekeraars Nederland. Na een uitgebreide en langjarige ervaring in de zorg was de wereld van verzekeraars voor mij nieuw. Een zorgverzekeraar heeft de taak voldoende en kwalitatief goede zorg tegen een gunstige prijs voor zijn verzekerden in te kopen. En hij moet kunnen beoordelen of een rekening terecht wordt ingediend en dus moet worden betaald: gaat het om verzekerde zorg? En is die zorg passend in relatie tot de klacht of het probleem van de verzekerde? Voor die beide taken is het nodig dat hij inzicht heeft in de kwaliteit van zorg en de geleverde prestaties. Dat klinkt logisch, maar dat wordt niet door alle zorgaanbieders zo beleefd. Vanaf dag één bij ZN kreeg ik te maken met de discussies tussen de zorgverzekeraars en de geestelijke gezondheidszorg (ggz). De ggz valt al jaren voor een groot deel (en straks vrijwel helemaal) onder de Zorgverzekeringswet, maar de zorgverleners en instellingen hebben blijkbaar nog steeds moeite met de structuur en de wetmatigheden van het verzekeren. Vooral privacy wordt als argument gebruikt om niet transparant te zijn over geleverde prestaties en de kwaliteit van de zorg. Dat maakt het niet alleen voor zorgverzekeraars erg lastig om goede zorg voor hun verzekerden in te kopen en ingediende rekeningen te beoordelen, maar is in de eerste plaats een probleem voor de patiënten/cliënten: ook voor hen bestaat er immers nauwelijks inzicht in de keuzes van behandeling en is de zorg een black box. En alle premiebetalers hebben jarenlang ervaren dat de kosten van de ggz zonder duidelijke reden fors meer stegen dan de gemiddelde zorgkosten. Op dit moment loopt er een discussie met de ggz over de jaarrekeningen: de instellingen krijgen geen goedkeurende accountantsverklaringen en kunnen daardoor in financiële problemen komen. Volgens een door GGZ Nederland ingestelde werkgroep komt dat, doordat de regels niet helder of niet werkbaar zijn. Zorgverzekeraars zeggen: het ligt niet aan de regels, die zijn helder. Ze roepen de sector op zo snel mogelijk orde op zaken te stellen. Het is jammer dat de ggz steeds argumenten aandraagt om niet te hoeven passen in het systeem van de Zorgverzekeringswet. Wat mij betreft is de ggz een wezenlijk onderdeel van onze gezondheidszorg, waarvan de toegang via de zorgverzekering geborgd dient te zijn. Maar daarvoor is het wel nodig dat de ggz zich ook neerlegt bij en handelt naar de democratisch vastgestelde wet- en regelgeving. Om te beginnen bij die van de jaarrekeningen. Marianne Lensink, directeur Zorg bij ZN
ZN journaal 37
10 september 2014
