Congres Geopark de Hondsrug, 12 mei 2016 Uitwerking workshop onderdeel ‘Kracht van het Hondsruggebied’ Vraag 1 Hoe kun je de beleving van het Hondsruggebied versterken langs de N34? Vraagbegeleider: Harry van der Meer, provincie Drenthe Volledige input: - Naam: N34 is ‘prehistorische A1’, Hondsrugweg of ‘Hunebed Highway’ beleving a la Route 66 en Route Napoleon. N34 zelf niet zo sexy. - Hunebed Highway Business Club in oprichting – verbinding van attracties. Zie Moezel-model (o.a. wijnboeren). - Hunebed Highway evenementen - Franjeloze, herkenbare inrichting - Haal alle borden weg, leidt af; verkeersveiligheid. - Geen mammoet langs de weg, kunstproject destijds. - Niet meer borden, beelden? - Markante punten highlighten - Educatie/parkeerplaatsen. - Handelsroute – ouderwetse pleisterplaatsen, oud Drents - Diversiteit - De prehistorische route, niet de afzonderlijke objecten (uitvergroten) - Informatie geven of vermarkten - Attentie poortje, € voor iedere bezoeker. - Nieuwe zichtlijnen - Reis door de tijd: tijdperken/historische gelaagdheid - Waar beleef je de Hondsrug
Vraag 2 Welke landschappelijke elementen in het Hondsruggebied kunnen worden verstrekt, hoe moet dat en door wie? Vraagbegeleider: Willem Markenstein, Staatsbosbeheer Samenvatting: Reliëf versterken/beleefbaar maken. Onderscheid ruggen en veengebieden. Kleinschaligheid koesteren. Essen, beekdalen, brinken. Volledige input: - Wat: Reliëf beter zichtbaar - Wat: Landgoederen i.r.t. Groningen - Wat: Afwatering van hoog naar laag, stroomgebieden Hunze en Aa. Waterschappen? Gemalen toegankelijk. Bemaling. - Wat: Iets met de zichtlijnen van de rug naar het Hunzedal. Verstreken met bijv. singels door wegbeheerders. - Welke: monumenten (rijks, provincie, gemeente), kenmerken zand- en veenlandschap, maak contrasten - Wat: Hunebedden-veengebed. Hele gebied onderhouden. - Wat: Zichtbaar maken reliëf. Houtwallen en hagen. Herstel + beheer. - Wat: Hoogteverschillen. - Wat: Keien/hunebedden. Aanwijzers naar niks. - Wie: projecten van de provincie, gemeente, Europa en de inwoners/ondernemers. - Hoe: stelling laten beantwoorden via internet en social media, opiniërende blogs etcetera. - Wat: zandwegen / Hoe: meer wandelen LAW. - Wat: Zichtbaar maken van bijzondere landschapselementen - Wat: Hoge Hereweg (oude routes) herkenbaar - Wat: Lanen (ook onverhard) - Wat: hoogteverschillen, zand-veen, waterloopjes. - Hoe: verhalen, educatie, voorlichting versterken - Hoe: herkenbaar maken door te benutten als recreatieve routes met verhaal. - Hoe: de beek op een aantal plekken beter bereikbaar maken, ontsluiten / wandelroutes gem. terreinbeheerders. - Wat en hoe: hoogveen, historische landbouw - Wat: veen/hoogveen, hoe: bezoekerscentrum - Wat en hoe: de twee beekdalen versterken door goed beheer. Wie: inwoners en tbo’s. - Wat en hoe: sommige versterken door beter onderhoud. Bv. de grafheuvels zijn zichtbaar maar na jaren minder goed zichtbaar. Wie RCE? - Wat: niet meer van ’t zelfde, maar breed palet van landschapselementen. - Wat: zichtlijnen meer zichbaar maken. - Wat: schattige, gezellige dorpsbrinken - Wat: panorma’s. Alternatieven voor bescherming hunebedden. - Wat en hoe: kleinschalige landbouw. - Wat: volgorde rug-dal-rug (W-O) beter laten zien: mag in route. Hoe kapen bomen, struiken, route uizetten (fiets, auto, voet). Wie: TBO + overheid. Stichting Geopark: invullen en vermarkten. Oranjekanaal!! Odoornerveen. - Wat: niet ‘plant en boom’, eigen kwekerijen aan het zicht onttrekken of verhuizen of saneren, teruggeven aan natuur of landbouw.
Vraag 3 Wat kan en moet de rol zijn van de bewoners, verenigingen en ondernemers bij het in stand houden en versterken van de kernwaarden van het Hondsruggebied? Vraagbegeleider: Henk Brink, gemeente Borger-Odoorn Samenvatting: Ontsnippering! Trots op Drenthe en dat uitstralen. Bijvoorbeeld fietsknooppuntenkaart (nummering). Volledige input: - Versnippering ( Cittaslow):. Geen eenheid, centraliseren! Denk tank. - Streekproducten: met elkaar, collectief. - Antwoorden liggen al bij andere Geoparken. - Rol Geopark voor ondernemers etc. brengen, niet alleen halen. - Te veel gescheiden circuits!! - Krach verhaal van het gebied: educatie. - Opladen in het gebied: ‘Geopark oplaadpunt’. - Naar eigen inwoners! Het verhaal onder het hoofdkussen. - Gratis toegang Hunebedcentrum. Toegang verbreden. - Gidsen overlap (samenwerken. Rol overheid: ondersteunen/faciliteren). - Geheugenvandrenthe.nl - Breed – breder!! Economische spinoff gemis trots op eigen Drenthe uitstralen! - Aanjaagfunctie! - Bundeling! Dezelfde taal spraken! Paraplu. Gebied is niet groot!
Vraag 4 Hoe kun je het nederzettingspatroon vanaf de Hondsrug naar het Hunzedal (moederdochternederzettingenen) meer zichtbaar en beleefbaar maken? Vraagbegeleider: Letitia van der Merwe, provincie Drenthe Samenvatting: Fysieke maatregelen namen om contrasten te laten zien en het verhaal vertellen! Volledige input: - Hunsow: nieuw dorp met es, randveen, veenkoloniën geïntegreerd. - Veenmol of zandhaas? Mentaliteit, volkskarakter. Sociaalhistorisch, educatie of uitleg. - Beleving ‘trigger’ taalkundig/geografische logica. Kans om dit uit te diepen: sociaalhistorisch interessant! - Verbinding boermarkegrenzen lopen door tot grens Groningen. Maken ligging dorpjes duidelijker. Verhaal logischer. Versterken uniciteit, markeren veldkeien. - Film: publieke werken (streekroman) verhalen om te prikkelen. - Geparkeerd: turftreintje herstellen - Annerkanaal: verhaal via begin 20e eeuw, verbinding Annen/Annerveenschekanaal, borderoute, kano-route. - Gasselternijveen: 4e belangrijkste haven - Auto- of scooterroutes. - Namen benadrukken. - Veenhof: middeleeuwse uitzondering op nederzettingenverhaal. - Dorpen niet aan elkaar laten groeien. - Bomen kappen openheid! - Helpt met zichtlijnen naar veen. - Fysieke contrasten! - Architectonische schoonheid uitnutten. - Recreatiepaden langs ontginningslijnen met verhaal, verbreden met streekproducten (1e Exloërmondontbijt). - Windturbines
Vraag 5 Met welke grensoverschrijdende maatregelen kun je benadrukken dat het Hondsruggebeid zowel Drents als Gronings is? Vraagbegeleider: Wessel van Vliet, Geopark de Hondsrug. Samenvatting: Wat Drents of Gronings is hoort niet uit te maken / is irrelevant. Benadruk het Hondsruggebied en de identiteit van de Hondsrugger in plaats van die van de provincies. Gebruik de oude verbindende routes (Groningen-Coevorden). Volledige input: - Gemeente + provinciale ambtenaren en bestuurders betrekken. - Inwoners van Groningen infomeren en betrekken. Herhalen, herhalen, herhalen! - Groningen start routestructuur Hereweg - Borden (bij provincie- en eventueel de Geoparkgrens) plaatsen met markante locaties ein beide provincies. - Markeringsvlaggetje. Groningse en Drentse vlag combineren. - Lokaal bestuur moet grensoverschrijdend denken. - Borden, Hunebed Highway N34, markeringen begin/einde. Heerweg - Oude karresporen als symbool/icoon met lusjes (verder dan Groningen) - Irrelevant voor toeristen, begin er niet over - Uniforme markering en bewegwijzering - Non-probleem voor de mensen. Wél voor de bureaucratie/bestuur/politiek - Landgoederen als inhoudelijke verbinding - Verwerken in het beeldmerk / nieuwe kaart - Verlenging: verder Groningen in, en over alle beekdalen/ruggen uitrollen. - Afbakening gebied: waterscheiding van de beken, de zee - Hondsruggebied: vermarkten als één gebied - Schaapskudde over de Hondsrug. jaarlijks evenement, ook de teken meenemen - Tentoonstelling in Groninger Museum over het Geopark inrichten - Wie interesseert dit? - De OV-bussen die op Groningen rijden aankleden als Geoparkbus. - Herestraat-Hondsrug combi - Benadrukken handelsroute Coevorden-Groningen, vgl. Santiogo de Compostella - Er is geen grens - Reitdiep-Hunze/.Dr.aa. samenvloeien Hunze + Dr.Aa aan einde Hondsrug boven Groningen. - Organiseer toeristenstroom van Groningen naar Emmen (publiekstrekkers), via de Hondsrug als beleving - De oude Groningerweg nieuw leven in blazen door er een 3-daagse LAW van te maken. - Route Land & water - Grote kei op de grote markt! - ‘Hondsrug Drenthe’ is geen handige naam. - Wielerklassieker aan de Hondsrug verbinden. Of lange afstandwandeling?
