Bezoek: Manege van het Stedelijk Gymnasium te Leeuwarden: Datum: 23 november 2010 van 13:30 tot 15:00 Door: Gudi Smiers en Lysbet Hoekstra-‐Migchels -‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐ Thema’s 1. Organisatie/roostering/verdeling -‐ redelijk rusting en redelijk leeg. Navraag bij de nestoren: wordt beaamd dat het ‘s middags meestal rustiger is dan ‘s morgens. Het kan ook heel vol zijn als er vele klassen tegelijk een manege-‐uur ingeroosterd hebben. Clustering manege-‐uren, uren eind van de dag/ eind van de week geeft problemen ( leerlingen ongemotiveerd en zeggen geen werk meer te hebben, moe) -‐ boven zitten met name jongere leerlingen / beneden zitten met name de oudere leerlingen. (in alle 4 domussen) Deze indruk wordt bevestigd door de nestoren. De eerste en tweedejaars moeten het "verdienen" om beneden te mogen werken. Hiermee wordt bedoeld dat ze door goed gedrag moeten aangeven dat ze beneden kunnen zijn zonder er een chaos van te maken en serieus te werken. Reactie docentontwikkelaar: Eén van de belangrijkste doelen van dit jaar was het maken van een rustige werkomgeving. Daar was vorig jaar nog geen sprake van. We zijn gestart met een set regels en zien toe op de naleving ervan. Natuurlijk is dit geen doel in zichzelf. Inmiddels zijn we begonnen met het tweede trimester en is de tijd aangebroken dat we ons meer kunnen gaan richten op de inhoud van het onderwijs in de Manege. 2. Motivatie en werkmogelijkheden Observaties: -‐ bij wisseling van het uur, even lawaai door vertrekkende en binnen komende leerlingen. -‐ leerlingen komen zich bij de nestoren melden bij binnenkomst, er wordt een presentielijst bijgehouden. -‐ leerlingen moeten vragen of ze beneden mogen zitten. -‐ jongerejaars meer/harder werken in Domus dan de ouderejaars. -‐ categorie leerlingen (ouderejaars) is druk met doen of ze werken. Navraag bij nestoren: meestal is het bij de wisseling van de uren ongeveer 5 minuten onrustig en daarna wordt het snel weer stiller. Op het moment is het iets onrustig omdat veel kinderen bezig zijn met hun cijfers, vrije dagen of bijspijkeren en hebben ze minder huiswerk. Nestoren bevestigen dat m.n. jongerejaars meer werken, gewend zijn in de manege te werken dan ouderejaars. Manege bestaat nu voor het derde jaar. Klas 4 tot 6 kent tijd zonder manege en moet daaraan wennen geen vrije tussen uren te hebben. Conclusie: Manegewerkwijze slaat aan, m.n. jongerejaars groeien erin mee.
1
Reactie docentontwikkelaar: De Manege zoals we die nu kennen, bestaat nog maar een half jaar, na een opstartfase waarin vele leerlingen de Manege vooral zagen als uitbreiding van de kantine in het hoofdgebouw. Toch is dat begin heel belangrijk geweest. We hebben veel geleerd over het leerlinggedrag en over de randvoorwaarden om dat gedrag effectief maar ook op een plezierige manier te kunnen begeleiden. Er moet nog veel bereikt worden. Vaak is het nog niet rustig genoeg, zeker voor de domuslokalen geldt dat. Vaak ook zeggen leerlingen dat ze niet voldoende te doen hebben. Het feit dat dit onjuist is, doet niets af aan de urgentie van de boodschap. Navraag leerlingen: -‐ Als je wilt werken dan kan dat ook -‐ Het is dit jaar beter dan vorig jaar, toen was het wel veel lawaai. Je hoorde in de ruimtes beneden ook het lawaai van boven. De wisseling naar stilte buiten de lokalen en praten in de lokalen wordt als positief ervaren. -‐ Jammer dat je niet mag "domushoppen" en ze (nestoren) zijn hier ook heel streng. Vorig jaar mocht je wel in een andere domus samenwerken. Reactie nestoren: "domushoppen" is nog steeds mogelijk alleen als er ook serieus gewerkt wordt, zo niet, dan wordt de leerling teruggestuurd naar zijn eigen domus. 3. Projecten/samenwerken verschillende leerjaren Observatie: -‐ Er wordt veel samengewerkt in de lokalen maar allemaal hetzelfde leerjaar. Ook boven zit een groepje tweedeklassers samen. Er wordt geen menging waargenomen. -‐ Projecten, eigen initiatieven uitwerken gebeurt weinig mee. Zowel onze observaties als nestoren bevestigen dit. Navraag bij nestoren: Als een leerling vraagt om hulp van een oudere jaars bij een bepaald vak wordt er een passende (met een overlappend manege-‐uur) gezocht. De leerling moet zelf aangeven dat hij/zij hulp wil en de tutor moet er zelf goed voorstaan (niet zelf een zwak vak hebben waaraan gewerkt wordt). Reactie docentontwikkelaar: Eerder dit cursusjaar kwamen we naar buiten met de resultaten van een onderzoek naar Tutoring. Daaruit bleek dat de leerlingen die getutord hadden of waren, daar veel van hadden opgestoken. De aanbevelingen die zijn geformuleerd naar aanleiding van de resultaten en de conclusies uit het rapport, implementeren we op dit moment. 4. Vaardigheden trainen Observatie: leerlingen zijn m.n. bezig met hun huiswerk in de manege. Vraag: hoe gaat het met trainen van vaardigheden zoals plannen, presenteren etc.?
2
Navraag bij nestoren: Leerlingen moeten (? controle) een week planning maken. Vorig jaar was dit op een briefje, dit jaar? Er is een vrijwillig aanbod voor cursussen in presenteren etc. na schooltijd (i.e. 9de uur). Er is een begin om van bepaalde vakken opdrachten te krijgen die in de domus uitgevoerd moeten worden. -‐ Voor de eerste en tweede klassen is er altijd het "woordjes leren" voor Grieks en Latijn. -‐ Het komt ook voor dat een docent huiswerk opgeeft zoals iets opzoeken en laten ondertekenen door de nestor. -‐ Er worden pogingen gedaan om opdrachten waarvoor een presentatie gedaan moet worden te trainen in de domus en dan ook de nestor het "presenteren" te laten beoordelen. Bv. bij economie. Reactie docentontwikkelaar: In de Manege wordt dit jaar een vaardigheidslijn opgezet waarbinnen leerlingen oefenen in gymnasiale vaardigheden (studievaardigheden, informatievaardigheden, ICT-‐vaardigheden, onderzoeksvaardigheden, presentatievaardigheden). Opdrachten die zij sowieso al moeten maken, worden aan hen voorgelegd als manegetaken. Vanaf dit trimester kunnen zij zich inschrijven voor workshops waarin zij uitleg krijgen van de vaardigheden waarin zij zich moeten bekwamen. Vervolgens werken ze een aantal weken aan de betreffende opdracht en de daaraan gekoppelde vaardigheden om tenslotte beoordeeld te worden voor hun prestaties. De beoordeling komt tot stand via overleg van de betrokken docent en de nestoren en resulteert in gerichte feedback naar de leerlingen toe. Voor hun manegewerk krijgen leerlingen met ingang van dit trimester een (rapport)cijfer (combinatiecijfer met ondermeer KCFV). Al met al krijgt de Vaardigheidslijn – een project op zich – steeds duidelijker contouren. 5. Hulp van Nestoren Navraag leerlingen: vinden de nestoren hulpvol. Kunnen helpen als ze een vraag hebben of ze gaan navragen en er komt iemand anders (andere nestor) helpen. Andere reactie van bovenbouw leerlingen: die zitten boven aan hun bureau. Hulp bij leren? Positief gevonden door leerlingen: -‐ verbetering van de werkmogelijkheden dit jaar in vergelijking tot vorig jaar -‐ verbetering verplaatsen stilte ruimte buiten de lokalen -‐ nestoren zijn OK Wensen van leerlingen: 1. Domushoppen Mogelijkheid om met leerlingen uit andere domussen te kunnen samenwerken. Reactie docentontwikkelaar: Deze mogelijkheid bestaat dus al, zoals hiervoor is opgetekend.
3
2. Eten en drinken Opmerking leerlingen: Zouden graag iets willen eten of drinken. Zeker als er vele manege-‐uren op 1 dag zijn. Navraag nestoren: Het is verboden te eten en te drinken in de domus. Ervaring dat er geknoeid wordt met eten wat dan weer opgeruimd moet worden. Reactie docentontwikkelaar: De regels zijn inmiddels besproken door de Senaat (orgaan van leerlingparticipatie in de Manege) en deze heeft een aantal wijzigingen voorgesteld. De kans is zeer groot dat het advies van de Senaat wordt overgenomen door het Manegeteam. 3. Mogelijkheid om met z'n allen iets te doen bv. kaarten of iets gezelligs De grote tafel staat in de buitenruimte en daar moet men stil zijn dus kan niet meer gebruikt worden Reactie docentontwikkelaar: De nestoren zijn op dit moment met elkaar in gesprek om te bekijken of de ruimtes in de Manege niet beter tot hun recht kunnen komen. Eén van de mogelijkheden is het anders inrichten van de lokalen. Met als nadeel: het loslaten van de domus-‐indeling tijdens de domus-‐uren. Maar we zouden een lokaal kunnen inrichten rond het thema Kunst&Media, een Gamecentre (denksporten en strategische games) en twee lokalen voor Overleg&Tutoring. Op de balkons houden we de studiezaal. Maar we zijn nog niet uit deze discussie. 4. Betere print mogelijkheden Printen is een ramp. Er is maar 1 computer vanwaar je kunt printen. Die is heel langzaam en je staat lang in de rij om iets te printen. Navraag bij mediatheek (waar de printer staat): probleem wordt beaamd. Heeft zelfs leerlingen op de eigen PC laten printen. Echter is de computer twee weken geleden aangepast en gaat het sneller. Er wordt over nagedacht om het printen via de notebooks mogelijk te maken echter ... Ook kan er niet zomaar met USBs geprint worden (beveiliging). De leerling moet het naar eigen mail account op school sturen en vandaar printen. Dit wordt door de leerlingen niet waargenomen (dat het sneller gaat). Wens leerlingen: 1 printer per domus. Observatie: er werkt een leerling aan een toets Nederlands op de enige PC die kan printen (waarmee het moeilijk wordt om te printen), omdat deze toets niet op de laptop gemaakt zou kunnen worden (niet nagevraagd of dit klopt). Reactie docentontwikkelaar: Printers worden geregeld. Al in juni vorig jaar hebben we geprobeerd dit probleem op te lossen en naar het zich nu laat aanzien, lukt dat ook. Binnen enkele weken is er per domus een printer voorhanden.
4
5. Plek om een tussenuur door te brengen (anders dan een lokaal of buiten) Reactie docentontwikkelaar: Tussenuur? Die bestaan niet meer in ons systeem! Voor de zesdeklassers is er het balkon en de kantine. 6. Banken in de lokalen :) 7. Meer meisjes Wc’s etc. Algemene indruk: Het lijkt erop dat de Manege zich op het moment vooral concentreert op het managen van de leerlingen en ze te laten werken aan huiswerk. Er hangt niet echt een sfeer van saamhorigheid of iets van gezelligheid. Er is geen plek om gezellig iets te doen (anders dan huiswerk maken). Werksfeer is goed. Nestoren gericht op beheersbaarheid-‐ dat heeft zijn vruchten afgeworpen Hogere manegedoelen ( tutoring, eigen initiatieven/projecten komen nauwelijks uit de verf. Reactie docentontwikkelaar: De algemene indruk van de bezoekende ouders is volkomen juist. Maar juist vanuit iets als een goede werkorde kunnen we een Manege bouwen. De zogenoemde hogere Manegedoelen hebben nu prioriteit, evenals het werken aan sfeer. We zijn heel blij met de Senaat, die bestaat uit tien betrokken en kritische leerlingen. We hebben goede hoop dat we er met elkaar iets moois van kunnen maken. Maar net als Rome zijn ook Cairo, Byzantium en Athene niet in één dag gebouwd. PS. Mediatheek: wordt op het moment weinig gebruik van gemaakt. Eigenlijk m.n. door bovenbouw die literatuur moeten lezen en nauwelijks door de onderbouw. Mediatheek beschikt ook over gewone leesboeken in diverse talen, niet alleen literatuur.
5