Conceptverslag Algemene Ledenvergadering (ALV) Zaterdag 30 mei 2015, Werelderfgoed Podium Amsterdam 1. Vaststellen agenda en jaarrede Voorzitter Alexander de Roo begint de ledenvergadering met het uitspreken van de jaarrede. Er zijn geen wijzigingen op de agenda. 2. Ingekomen stukken Geen ingekomen stukken. 3. Conceptverslag ALV 2014 Geen opmerkingen. 4. Presentatie Ledenraad Twee keer per etmaal verandert het wad omdat het tij keert. Aan de hand van dit motto geeft Jan Castelein, voorzitter van de ledenraad, een korte terugblik op de activiteiten van de ledenraad in 2014. Eerst gaat Castelein in op de huidige positie van de ledenraad. De ledenraad geeft gevraagd en ongevraagd advies aan het bestuur en de ALV. De ledenraad kiest uit haar midden een ledenraad-bestuur voor de organisatorische zaken. De ledenraad bestaat uit maximaal 25 leden, die door de Algemene Ledenvergadering (ALV) worden benoemd. Op dit moment heeft de ledenraad 15 leden. Hans van der Kooi, Hanneke Heerema en Frank Speel hebben in het najaar van 2014, om diverse redenen, opgezegd als ledenraadslid. De ledenraad nam in 2014 deel aan twee Algemene Ledenvergaderingen. Het dagelijks bestuur van de ledenraad kwam vijf keer bijeen. Ook waren er vijf ledenraadsvergaderingen. Daarna gaat het over drie onderwerpen: a. De relatie tussen bestuur, directie en ledenraad De relatie tussen bestuur, directie en ledenraad is verbeterd. Bestuursleden en de directeur zijn op ledenraadsvergaderingen structureel aanwezig. Adviezen van de ledenraad zijn duidelijker geformuleerd. Antwoorden van het bestuur zijn adequaat. Desondanks blijft communicatie een aandachtspunt. Ook speelde de vraag of de leden van de ledenraad voldoende inbreng kunnen hebben binnen de huidige structuur. Op sommige punten heeft de ledenraad zeker voldoende input kunnen leveren. Genoemd worden de huisvesting, financiën en meerjarenbeleidsplan. Op andere punten zouden ledenraadsleden graag meer mogelijkheden hebben om hun expertise in te zetten voor de vereniging of zouden ze meer invloed willen hebben op het beleid. De ledenraad is daarom ook blij met het initiatief om de organisatie van de Waddenvereniging tegen het licht te houden (zie punt 9). b. Het aantal uitgebrachte adviezen in 2014 In 2014 heeft de ledenraad vier maal een gevraagd advies uitgebracht. Het bestuur heeft al deze vier gevraagde adviezen opgevolgd. Opvallend is dat er in 2014 geen ongevraagde adviezen werden gegeven, en dat er veel minder is geadviseerd dan in 2013 (toen nog 14 adviezen). c. Toekomst ledenraad De ledenraad heeft besloten geen nieuwe leden te werven tijdens deze ALV. Het aannemen van nieuwe leden gebeurt pas nadat de organisatiestructuur is gewijzigd en de taken van de leden van de ledenraad weer duidelijk zijn. De ledenraad is verheugd dat het advies aan het bestuur om eenzelfde opstelling in te nemen, is opgevolgd.
Castelein eindigt met een stip aan de horizon: De ledenraad is er en zal er zijn, maar moet veranderen, omdat het tij keert. 5. Goedkeuring jaarverslag 2014 De ledenraad heeft een positief advies uitgebracht over het jaarverslag. Er zijn geen vragen bij het jaarverslag. Het jaarverslag wordt goedgekeurd. 6. a. Goedkeuring jaarrekening 2014 Penningmeester Sietse Haringa geeft een toelichting op de jaarrekening. Uitgangspunten van het financieel beleid zijn: 1. Financiën zijn geen doel, maar middel voor het realiseren van onze doelstellingen. 2. Solide financiën is een van de voorwaarden voor onze continuïteit en slagvaardigheid. 3. Transparantie over financiën is noodzakelijk voor het vertrouwen in onze vereniging en activiteiten. Praktisch is dit als volgt uitgewerkt: 1. Sluitende meerjarenbegroting met enig ‘onvoorzien’ 2. Reserves alleen voor continuïteit en gerichte besteding 3. Jaarrekening en jaarverslag die aan alle eisen voldoen Wat opvalt is dat: • Het resultaat 2014 meevalt ten opzichte van de begroting 2014. Er is een bewust tekort van 160.000 euro. Geraamd was een tekort van 270.000 euro. Dit is te danken aan een hoger opbrengst door nalatenschappen en verkoop goederen. Verder is er precies hetzelfde besteed als begroot. • Het resultaat voor 2014 (exclusief de bate Vismigratierivier) gunstiger is dan 2013. Er zijn iets meer subsidies binnen gekomen. • Alle bestedingen als percentages van de totale uitgaven binnen de gestelde normen vallen. De Waddenvereniging maximaliseert haar bestedingen ten bate van de doelstellingen en houdt de overhead zo laag mogelijk. Kosten fondsenwerving blijft binnen 25% van de opbrengsten. Het percentage hiervoor is wel wat hoger dan eerder gewenst, maar dat komt omdat we daar nu bewust een extra inspanning gaan leveren.. Administratie niet meer dan 10%. • Er is bewust een behoorlijk tekort begroot voor 2015, namelijk 450.000 euro. De Waddenvereniging zet bewust haar reserves in, onder andere voor de doelstelling Bevorderen van de Belangstelling tijdens ons jubileumjaar. Er is extra inzet in fondsenwerving om te kunnen groeien. Dat wordt gecompenseerd door lager begrote kosten voor beheer en administratie. Het hogere budget fondsenwerving blijft nog steeds ruim binnen de CBF norm. Het doel van het financiële beleid is een solide positie in reserves en fondsen. Er is in 2014 ten opzichte van voorgaande jaren een enorme sprong gemaakt in inkomsten, met name door de Vismigratierivier. In de toekomst gaat de Waddenvereniging, goed onderbouwd, een groter deel van haar reserves inzetten. Zo is de continuïteitsreserve veel hoger dan noodzakelijk, omdat de huisvestingsreserve in geval van nood (waarvoor de continuïteitsreserve bedoeld is) ook kan dienen als continuïteitsreserve. De huisvestingskosten zijn opnieuw berekend en gaan een flink stuk omlaag dankzij de inzet van ledenraadslid Hans Domburg (applaus voor Hans). Daardoor komen er extra middelen vrij voor besteding aan onze doelstellingen. Dit wordt nog verder ingevuld. Verder meldt Haringa dat naar aanleiding van vragen van leden, een groter deel van ons geld is neergelegd bij de ASN Bank, die beter past bij onze doelstellingen. Voorheen zat
daar 20% van ons geld, nu een derde. We zorgen wel dat ons geld bij solide banken (triple A) staat. Lid Martijn Lodewijkx reageert op die mededeling. Hij juicht de verschuiving toe, maar kan het niet wat meer zijn? Haringa antwoordt dat er een verschil is tussen financiële en inhoudelijke doelen. Soliditeit en een goede verspreiding over verschillende banken is het uitgangspunt. Groene banken zijn minder solide dan de systeembanken. Lodewijkx reageert dat er ook nog een Triodos Bank is. De Waddenvereniging zou geen steun aan banken moeten geven die investeren in activiteiten die strijdig zijn met de doelstelling van de Waddenvereniging. Wietske Jonker – Ter Veld reageert daar instemmend op. Triodos is volgens haar aanzienlijk groener dan de ASN en lijkt redelijk veilig te zijn. Het is in de toekomst veiliger om bij een groene bank te zitten dan bij een bank die gekoppeld is aan de olie-industrie. John de Vries licht toe dat we een samenwerkingsverband hebben met de ASN-bank, waarbij mensen de Waddenvereniging kunnen steunen via hun rekening. Haringa zegt dat het signaal duidelijk is en zal in overweging nemen een deel van de reserves bij de Triodos bank onder te brengen. De jaarrekening wordt goedgekeurd. b. Vaststellen van de exploitatiebegroting 2015 De begroting voor 2015 wordt vastgesteld. c. Decharge Penningmeester en bestuur krijgen decharge. 7. Afscheid bestuurslid Annika van Dijk en herbenoeming bestuurslid Janette Worm Janette Worm is helaas afwezig in verband met werkverplichtingen in het buitenland. Ze wil graag doorgaan in het bestuur. De wens tot herbenoeming wordt met applaus bevestigd. Annika van Dijk neemt afscheid. Vijf jaar was ze bestuurslid. Vooral actief was ze met de verjonging binnen de leden en donateurs en de ledenraad. Nu wil ze prioriteit geven aan andere dingen. Annika is nog volop bezig met organisatie van het WaddenWerkWeekend, dus niet verloren voor de Waddenvereniging. Voorzitter Alexander de Roo meldt dat er nu geen nieuwe bestuursleden worden gekozen. Eerst moet de reorganisatie worden afgerond. 8. Vaststellen hoofdlijnen van het meerjarenbeleidsplan Alexander de Roo vertelt dat er bewust voor gekozen is om niet tijdens de Algemene Ledenvergadering het complete nieuwe Meerjarenbeleidsplan vast te stellen, maar wel de grote lijnen. Arjan Berkhuysen, directeur van de Waddenvereniging, licht de hoofdlijnen toe aan de hand van drie voorbeelden van de afgelopen week. Dan wordt duidelijker welke richting we uit willen en waar we verschil kunnen maken. 1. Afgelopen woensdag was Arjan Berkhuysen met een groep eilanders naar Den Haag om te protesteren tegen verdere gasboringen. Minister Kamp kwam onverwacht naar buiten en meteen in actie. Samen met mensen uit het gebied maken we ons, vanuit ons hart, zorgen. Dat kan verandering brengen. Bescherming van de Waddenzee kunnen we met mensen in het gebied realiseren. 2. Afgelopen donderdag werd er een feestje gevierd. Als een van de initiatiefnemers mocht Arjan Berkhuysen de Marten Biermanprijs in ontvangst nemen voor de Vismigratierivier, een totaal out-of-the-box idee waar veel mensen aan mee willen doen. We hebben niet gewacht op de overheid, maar zijn samen met vissers, sportvissers en natuurorganisaties aan de slag gegaan om het project neer te zetten. Vier jaar geleden ontstond het idee, nu gaat hij er
komen. Innovatief bezig zijn om het gebied te verbeteren is een van de lijnen in het meerjarenbeleidsplan. 3. Gisteren was Arjan Berkhuysen voor het eerst op pad met de WAD 500 Club. Een nieuw netwerk van de Waddenvereniging met verschillende ondernemers die op het wad actief zijn. Dat de Waddenzee Werelderfgoed is, is mede dankzij de Waddenvereniging bereikt. Nu moeten we zorgen dat we dat zo houden. En daar wil de Waddenvereniging op inzetten, onder andere met de WAD 500 Club, maar ook met Werelderfgoedgidsen en een groot educatief project in samenwerking met natuurfilmer Ruben Smith en de Waddencentra. Met het bestuur, ledenraad en bureau is nog niet goed genoeg omschreven waar we precies naar toe willen. Op hoofdlijnen zijn we het eens, maar verder uitwerken is nodig. Alexander de Roo vraagt toestemming voor de hoofdlijnen van het meerjarenbeleidsplan. Die worden met applaus aangenomen. 9. Voorstel voor procedure om te komen tot structuurverandering binnen de vereniging Er ligt een voorstel om de belangrijkste bevoegdheden van de ALV over te dragen aan de ledenraad. Op dit moment geeft de ledenraad al advies die alleen met een 2/3 meerderheid door de ALV verworpen kan worden, maar met het voorstel wordt dat een rechtstreekse bevoegdheid. Alexander de Roo licht toe dat het belangrijk is om bij elkaar te komen en van gedachten te wisselen. De afstand tussen de verschillende geledingen moet kleiner, de Waddenvereniging wil meer community-achtig werken. Hij vraagt de zaal om reacties op het voorstel. Martijn Lodewijkx vindt het niet goed om zoveel macht te geven aan de ledenraad. Spanningen uiten zich nu vaak op de ALV. ‘Als ik niet deelneem aan de ledenraad, heb ik geen voeling meer met de actualiteit van de vereniging’. Alexander de Roo wijst op mogelijke alternatieven, zoals met windenergie enquête, waarbij leden actief konden meedenken en beslissen. En mensen kunnen zich opgeven en verkozen worden voor de ledenraad via internet. Een noodprocedure, om in sommige gevallen toch een ALV in het leven te roepen, is ook te overwegen. Andere natuurorganisaties, zoals Natuurmonumenten en Vogelbescherming Nederland, hebben dezelfde omslag al gemaakt. Martijn Lodewijkx is het nog steeds niet eens met het voorstel. ‘Je geeft de ledenraad meer macht en dat zijn altijd dezelfde mensen. Genuanceerde standpunten worden vaak overstemd door harde schreeuwers. De Vogelbescherming is ook veel radicaler geworden daardoor, is mijn constatering.’ Lodewijkx wil toch voorstellen om het niet te doen. Mevrouw Van der Leuv is het daar helemaal mee eens. ‘Ik voel mij als lid buitengesloten. Waar heb ik nog een stem als ik hier niet meer mag komen?’ Hans Domburg, lid van de huidige ledenraad, begrijpt het standpunt van Martijn Lodewijkx, maar wil daar een ander verhaal tegenover zetten. ‘Wij zijn een vereniging van bijna 40.000 leden. Daarvan is hier minder dan 1 procent aanwezig. Als je leden inderdaad wilt raadplegen, doe dat dan via internet. De ledenraad is nu te beperkt in haar mogelijkheden. Het is niet goed dat leden die toevallig aanwezig zijn tijdens een ALV bepalen wat wel en niet kan. Leden die wat in willen brengen, kunnen dat dan via de ledenraad doen.’ Domburg raadt aan om het complete voorstel eerst af te wachten en om je aan te melden voor de ledenraad. Die krijgt een andere structuur. Wietske Jonker–Ter Veld, secretaris van de ledenraad, zegt dat ze, doordat haar mailadres en telefoonnummer in het WADDENmagazine staat, nu alle mogelijke vragen krijgt gesteld. Dat kan veel meer. Ze geeft aan dat ze de vragen van Lodewijkx ook begrijpt.
Liesbeth Meijer vraagt: ‘Wat gaat er nu niet goed?’ Het gaat nu eigenlijk te goed, is het antwoord van Alexander de Roo. De Waddenvereniging is in rustiger vaarwater gekomen. Er zijn geen grote discussies meer. De ALV wordt niet meer gebruikt als correctie-orgaan. Geef dan de ledenraad meer bevoegdheden. Ontmoeten en uitwisselen blijft nodig, maar doe dat tijdens een ledendag. De sociale functie van kennismaken met medewerkers en samen ideeën uitwisselen, blijft. Martijn Lodewijkx ziet wel positieve punten. Duidelijk met internet communiceren, lijkt hem goed. Een ander verhaal is om heel veel macht bij de ledenraad neer te leggen. Die hoort bij het bureau. Jan Castelein, voorzitter van de ledenraad, heeft moeite met het idee van machtsdenken. ‘In de ledenraad zitten mensen van diverse pluimage. Ik heb nog niet gemerkt dat daar machtsdenken in is.’ Ledenraadslid Sergej Koopmans-Molenveld ondersteunt Castelein. Als je statuten leest, ligt er al veel macht bij de ledenraad. Er is een 2/3 meerderheid nodig in de ALV om tegen iets te stemmen waar de ledenraad positief over heeft geadviseerd. Samenwerken en verbinden moet hele jaar door gebeuren en niet alleen tijdens de ALV. Nu is het altijd lastig om nieuwe ledenraadsleden te krijgen. Het voorstel biedt meer mogelijkheden om erbij te komen. Dat is juist een stap voorwaarts in democratisering. De macht neerleggen bij het bureau kan niet en is nu ook niet zo. Dat moet bij de leden liggen. De Waddenvereniging is een vereniging. Frans de Nooij van de IJsselmeervereniging noemt de ledenraadpleging over de windmolens een fantastisch initiatief. ‘Een voorbeeld van een goede koppeling tussen moderne mechaniek en het bestuur.’ Willie Mackaaij vindt dat wanneer de ALV vervalt, leden dan ten minste steekproefsgewijs benaderd zouden moeten worden. En als het om belangrijke zaken gaat, dan iedereen vragen. Alexander de Roo bevestigd dat bij controversiële onderwerpen steekproef gebruikt zal worden. Dat is ook de basis geweest voor de besluitvorming rondom windenergie en zullen we ook in de toekomst op die manier organiseren. Een noodremprocedure kunnen we nog verder uitwerken, om de koers van de Waddenvereniging te bewaken. Het kan zijn dat de ledenraad toch niet representatief is. Voormalig medewerker windenergie Josje Fens staat op en voegt toe dat er voor de ledenraadpleging over het standpunt voor windenergie een representatieve steekproef is gedaan plus internetraadpleging. Waar de Waddenvereniging wel tegenaan liep is dat er niet veel e-mailadressen van leden bekend zijn. Een aanvulling daarop is nodig. Alexander de Roo besluit om over te gaan tot stemming. Er zijn vier leden tegen en daarmee is het besluit aangenomen. De Waddenvereniging gaat het voorstel verder uitwerken en komt daar tijdens de volgende ALV op terug. 10. Jubileum Directeur Arjan Berkhuysen laat aan de hand van de gloednieuwe website zien wat de Waddenvereniging allemaal doet tijdens het jubileumjaar. Er is onder andere een mogelijkheid om je herinneringen te delen met anderen door je foto en verhaal te uploaden op de site. Een lid heeft kritiek op de jubileumtrui. Hier zit volgens hem nylon door, terwijl het product op de website wordt gepresenteerd als duurzaam. Arjan komt hier op terug. Verder komt er een jubileumboek, dat geschreven is door Kester Freriks. Komende zomer wordt er op zes plaatsen een theatervoorstelling gegeven met een excursie of een inhoudelijk verhaal
van de Waddenvereniging erbij. 12 september is er een reünie voor medewerkers, oudmedewerkers en huidige en voormalige vrijwilligers: de Van dam tot geen dam loop. 16 en 17 oktober is er een symposium. We hebben veel gedaan en we gaan nog veel doen. 11. Rondvraag Geen vragen. 12. Sluiting Alexander de Roo sluit de vergadering. Mildred van der Zwan geeft een toelichting over het verdere programma en legt uit waarom het Werelderfgoed Podium er is. Het is de startplek om kennis te maken met de tien Nederlandse Werelderfgoederen. Ze nodigt iedereen uit om een kijkje te nemen in de hoek met de Werelderfgoed ‘amuses’.