Clubgebouw: Steenovensdijk 27 8262 PL Kampen tel: 038-3326654 06- 30743073 S.N.S. bank no. 91.21.93.700 www.wsvderiette.nl 31e jaargang no.5 december 2011
voorzitter:
R. de Lange,
Vloeddijk 65
penn.meester: F. Roosenboom Kluisstraat 11 secretaris:
8261 GD Kampen
tel.3313580
8271 XD IJsselmuiden tel. 3312253
mw. J. Meijberg Visseringstraat 36 8265 CE Kampen tel. 8519686 secr. / ledenadministratie / postadres E-mail adres secretaris
[email protected]
commissaris: J Diender Slagersplein 7 milieuzaken / vice voorzitter
8262 PE Kampen
tel. 3314695
commissaris: H. Stuivenvolt Toon Slurinkhof 27 algemeen bestuurslid
8264 DE Kampen
tel. 3324961
commissaris: A. Gerfen Haatlanderdijk 49 clubhuiscommissie
8263 AP Kampen
tel. 3327604
commissaris: mw. I .Klompemaker Kwart 27 evenementencommissie
8265 SR Kampen
tel. 3331919
commissaris: E. Meijberg Slagersweg 32 8262 PH Kampen havenmeesterzaken / ligplaatsbeheer / technische commissie
tel. 3323751
commissaris: J. Wezenberg Greenterweg 61 ligplaatsbeheer / legionella commissie
tel. 3312942
8262 BD Kampen
redactie:
R. Dijkhof D. Heinsiusstr. 9 7412 NJ Deventer tel. 06-21914350 H. Bos Scholekster 5 8262 AW Kampen tel.06-51997747 website: W. Hamelink Buiten Hofstraat 37 8261 BD Kampen tel. 06-10013269 E-mail adres redactie
[email protected]
1
REDACTIONEEL Voor u ligt nummer 5 van 2011. Een Kerstnummer, een wat donkere Kerst dit jaar. Helaas hebben wij de afgelopen periode afscheid moeten nemen van twee van onze leden; Jo de Wilde en Jos Sollie. Ik heb gemeend er ook wat van te moeten schrijven en met mij zijn er meerderen. Terug naar de club zien we de loswal niet geheel vol met schepen. Met deze waterstand kun je denk wel in het water blijven, want nog even en je kan om de boot heen lopen.
In het midden de uitnodiging voor het avondje bowlen, bij de Riette is altijd wat te doen. Als redactie kunnen we ook op een leuk jaar terug kijken. Persoonlijk keek ik er nog wel even tegenaan om het grootste deel van de kar zelf te moeten trekken. Gelukkig komt de kopij na de uitvraag meestal vlot binnen. Niet alleen de “vaste” stukken van o.a. Roel, Jeanette en Louky, maar ook de bijdrages van bijvoorbeeld Henk Bos en Fré Sollie geven de broodnodige variatie en schelen mij veel werk met het zoeken naar leuke, leerzame en interessante artikelen. Dit nummer heb ik zelfs kopij doorgeschoven naar 2012.
We hebben een leuke Sinterklaasviering achter de rug. De afronding van de vernieuwing van ons steigermateriaal geeft een mooie afsluiting van het verenigingsjaar.
Hartelijk dank aan alle schrijvers voor de vlotte reacties.
Schrijf daarom ook vast 7 januari op in uw agenda. De nieuwjaarsreceptie, want die wil je niet missen.
Ik wens iedereen een goed 2012, een warme en zonnige vakantie en vele weekenden op het water toe. Met schippersgroeten Ronald
2
VAN DE VOORZITTER. Allereerst wil ik even stil staan bij het feit dat onze oud voorzitter en erelid Jo de Wilde en ons lid Jos Sollie onlangs zijn overleden. Jo de Wilde na een langdurige ziekte en Jos geheel onverwachts. Hiervoor wensen wij de beide families, vrienden en kennissen sterkte toe. De (te)late plaatsing van de overlijden advertenties zijn door menig lid niet ongemerkt gebleven wat ons als bestuur ook betreurd. Door het tijdstip van melding van deze advertentie en keuze van krant, een combinatie die ongunstig uitvalt zoals is gebleken, heeft het bestuur nu voor een andere opzet gekozen en zodat dit in de toekomst niet weer zal voorkomen. Het is november de winter komt eraan en de diverse boten staan op de kant voor het nodige onderhoud, kortom het wordt koud, guur en glad maar ook tijd voor kluswerk in en om de haven.
Onder leiding van ons deskundig onderhoudsteam is nu het laatste deel van de loopsteiger langs de IJssel vervangen, wat de kroon op een langdurig project was en de gehele haven weer voorzien is van degelijke steigers, mooi werk. Over de bezuinigingen van de Gemeente is nog steeds geen nieuws. De Gemeente broed nog steeds op dit punt; we wachten af. Op 26 november is de Sint in de haven aangekomen en is zeer warm door ons kroost van de vereniging ontvangen. Alle kinderen werden bij de sint geroepen en moesten een liedje zingen na enige woorden van de Sint, waarna alle kinderen hun cadeau ontvingen, het was een gezellige middag . Verder wens ik u prettige feestdagen toe en zien we elkaar in het clubhuis of op de nieuwjaarsreceptie in 2012. Tot ziens Roel de Lange
Aan de boten wordt al driftig gewerkt, wat bij deze weersomstandigheden voor menigeen geen straf is.
3
IN MEMORIAM
JO DE WILDE Ons bereikte het droeve bericht dat 23 oktober 2011 is overleden onze oud voorzitter en erelid Jo de Wilde. Jo was sinds 1980 lid van onze vereniging. Jo droeg de Riette een warm hart toe welke zich uitte in het feit dat hij in 1999 toetrad tot het bestuur en de functie van voorzitter vervulde. Deze functie was hem op het lijf geschreven. Hij had al de nodige kennis en ervaring vooraf opgedaan als voorzitter bij diverse andere verenigingen en daar plukten wij als vereniging zeker de vruchten van. Zo had Jo zijn directe lijnen met mensen in het Gemeente bestuur van Kampen. Ook schroomde Jo zich niet om de persoon in kwestie ,of het nu een ambtenaar was of niet, direct aan te spreken en hem of haar ter verantwoording te roepen als die zijn afspraak niet nagekomen was. Jo was op en top een verenigingsdier. Deed iedere dag zijn ronde langs de haven, had met iedereen een praatje, liet ook altijd even zijn gezicht zien als er in de kantine een activiteit plaats vond. Of dit nu de sinterklaasmiddag was of de halfjaarlijkse schoonmaakavond, Jo kwam langs. Jo heeft in 2010 de beslissing genomen om het voorzitterschap over te dragen. De beslissing viel hem zwaar, maar gezondheid en leeftijd maakten dat hij deze beslissing nemen moest. Jo jouw motto was: de vereniging is er voor ieder lid. Wij zullen dit motto voortzetten. Wij wensen zijn familie en vrienden veel sterkte met het verwerken van dit verlies. Bestuur en leden.
4
IN MEMORIAM
JOS SOLLIE Ons bereikte het zeer droeve bericht dat 30 oktober 2011 is overleden ons lid Jos Sollie. De wieg van Jos stond als het ware aan de Riette. Kort na zijn geboorte werd er al gevaren. Het varen werd hem met de paplepel ingegoten. Jos groeide als het ware op aan de Riette. Zodra het weer het toeliet in het voorjaar, de ijsschotsen waren nog maar net gesmolten, werd er gevaren / gezeild tot laat in het seizoen. Dat varen hield in van vrijdagmiddag tot en met zondagmiddag. Geen weekend uitgezonderd en natuurlijk de zomervakantie. Het is dan ook niet vreemd dat Jos het varen in het bloed zat. Hij volgde de zeevaartschool te Terschelling waar wij allen toch wel van onder de indruk waren. Dit is n.l. niet zomaar even een zeevaartschool. Als je deze school volgde had dat toch een bepaalde status / aanzien. Jos koos voor de grote oceanen en de keren dat hij weer voet zette op Kamper bodem werd er dan ook weer meteen gevaren. Als er niet gevaren werd was Jos aan de Riette te vinden. Hij droeg zijn steentje bij wanneer er door de TC werkzaamheden uitgevoerd werden. Zonder dat men hem daarvoor hoefde te vragen. En als je Jos vroeg of hij je wilde helpen dat kon je steevast op hem rekenen. Jos ontpopte zich als een rustig, bekwame man die heel goed wist wat er van hem verwacht werd en wanneer hij assisteerde bij het uit en in het water laten van de boten dan gebeurde dit ook weer met de bekende rustige houding van Jos. Ook liet Jos zich niet onbetuigd als havenmeester, door zijn ongekende zeemanschap, niet alleen als varende maar zeker ook als sprekende, kon hij iedere passant, nationaal of internationaal, helpen aan een heerlijke tijd bij onze vereniging. Jos jij had zo je eigen specifieke manier van hallo zeggen. Wij zullen dit allen heel erg missen. Wij wensen zijn familie en vrienden veel sterkte met het verwerken van dit verlies. Bestuur en leden.
5
VAN DE SECRETARIS. Mutaties tot 15 oktober 2011
Mutaties tot 1 december 2011 Aangenomen nieuwe leden: Dhr. H.F.E. van Dijkhorst, Reijersdijk 31, 8262 CM Kampen Aanmelding nieuw lid: Dhr. R. Dekker, Slagersweg 40, 8262 PJ Kampen Adreswijziging: Dhr. W. Scheer, Balkstraat 22, 8262 NA Kampen Dhr. N. Diender, Balkstraat 26, 8262 NA Kampen Mevr. G. Vinke, Balkstraat 26, 8262 NA Kampen Beëindiging lidmaatschap: Dhr. D. Bont, ’t Stegehuis 52, 7625 NA Zenderen. Dhr. K. van Dijk, Slagersweg 17, 8262 PG Kampen
Bezwaren tegen de aanmelding van bovengenoemde nieuwe leden kunnen schriftelijk doorgegeven worden aan de secretaris.
OPENINGSTIJDEN KANTINE. Dinsdagochtend Donderdagochtend Donderdagavond
van van van
09.30 – 11.30 uur 09.30 – 11.30 uur 19.00 - 23.00 uur (kaarten)
Zaterdag Zondagmiddag
van van
10.00 – 14.00 uur 16.00 - 19.00 uur
6
Pijnlijk misverstand Tijdens een bestuursvergadering in 2009 is er een beslissing genomen t.a.v. het plaatsen van een rouwadvertentie aangaande leden en hun partners. Niet wetende wat voor een pijnlijke situatie het bestuur te wachten stond. Er is tijdens die vergadering besloten om niet meer in de Stentor te adverteren maar in de Brug. De keuze hiervoor kwam voort uit het feit dat de Brug een grotere bereikbaarheid heeft, een gratis krant die huis aan huis verspreidt wordt. Hoewel de Brug de ene week 1 keer (dinsdag) verschijnt en de week daarop 2 keer (dins- en donderdag) leek ons dat geen probleem. Zo gezegd zo gedaan. Nadat wij het droevige bericht van Jo de Wilde hebben ontvangen, wordt er een e-mail verstuurd naar de Brug met hierin het verzoek een advertentie te plaatsen. Aangezien de Brug in dit geval 1 x per week uitkomt kon de advertentie niet meer in de editie van 25 oktober geplaatst worden. In de eerst volgende uitgave - 1 november – werd de Brug meteen doorgespit en moesten wij constateren dat de advertentie niet geplaatst was. Bij navraag bleek dat betreffende mail niet op de juiste afdeling terecht was gekomen. Pijnlijk, zeer pijnlijk. Tijd om dit te herstellen was er niet meer. Het bestuur heeft n.a.v. het voorgaande besloten om voortaan een advertentie in de Stentor en de Brug te plaatsen. Bestuur.
Planning De Varrekieker 2012 Begin maart Einde April Begin September Einde Oktober Begin December
Boten te water melden, Algemene ledenvergadering. Hanzerace, evenementen Aanvraag winterberging Sint Nicolaas , najaarsevenement, Kerstnummer, Nieuwjaarsreceptie, febr. Evenement
7
Het bestuur van de Riette nodigt u van harte uit voor de nieuwjaarsbijeenkomst op
ZATERDAG 7 JANUARI 20.00 uur In ons clubhuis “de goede rede”
Bestuur, Redactie en EvenementenCommissie wensen U allen een voortvarend 2012
8
Formulier wachtlijst!!! Beste leden, In december kunnen diegene die op de wachtlijst staan een formulier in hun brievenbus verwachten waarin zij kunnen aangeven of zij op korte termijn belang hebben bij een ligplaats. Het formulier staat op de middenpagina van dit clubblad. Dit formulier wordt éénmalig verstrekt en dient vóór 1 februari 2012 bij diegene ingeleverd te zijn welke op het formulier vermeldt staan. Te laat ingeleverde formulieren zullen niet behandeld worden. Mocht u vragen hierover hebben neemt u dan contact op met het secretariaat. Tel.nr. 038-8519686 of
[email protected].
AL DE TROEVEN IN DE HAND! Elke donderdagavond zijn de kaarters weer zien binnengelopen in ons clubhuis om dan na de koffie de strijd weer aan te gaan. Als u ook vindt dat klaverjassen zo’n machtig leuk spel is, dan bent u bij deze opnieuw uitgenodigd aan te schuiven.
Tot kaarts.
9
HERINNERINGEN. Over zijn ome Dries, mijn vader en een bijzondere band tussen families. Tijdens de begrafenisplechtigheid van Jos Sollie kregen we een In Memoriam mee, waarin te lezen was dat zijn ome Dries, mijn vader, een grote rol heeft gespeeld in de beroepskeuze van Jos. Dat vond ik heel bijzonder om te lezen, daarin kwam weer tot uiting hoe bijzonder de band tussen de familie Sollie en de familie Vinke was en nog steeds is. Graag wil ik dan ook een aantal herinneringen met u delen, ik hoop dat het mij vergeven wordt wanneer de tijdslijnen wat door elkaar heen zullen lopen. Louky had het tijdens de plechtigheid over bijna samen geboren worden, en die avond herinner ik me nog goed. Het was op een vrijdagavond en opa en oma Sollie, hun opa en oma maar ook de onze, al was het geen echte familie in de natuurlijke zin, waren zoals altijd op vrijdagavond bij ons op visite, toen Gerrit belde en meldde dat er een baby geboren was en dat er nog eentje kwam. Daarop zei opa ” doe dan het licht maar uit want wie weet komen er nog meer”. Blijkbaar heeft Gerrit dat gedaan, want het duurde nog tot de volgende dag rond het middaguur voordat Jos het levenslicht zag. Mijn vader, zijn ome Dries heeft ook jarenlang in het clubblad van de wsv “het Koggeschip” geschreven onder het pseudoniem de Puthoake. In die verhalen speelde opa Sollie ook vaak de hoofdrol of was de inspiratiebron voor de veelal verzonnen, maar ook waar gebeurde verhalen. Heel lang was het een raadsel wie toch die schrijver was, maar toen ook bij de Riette een clubblad verscheen, kon hij niet anders dan bekend maken wie de Puthoake was. Hij wilde daar namelijk ook graag in schrijven en, omdat hij niet met een typemachine werkte maar alles gewoon opschreef, zou men er snel genoeg achter gekomen zijn. Dat opa Sollie hem vaak inspireerde was niet zo gek, want wanneer die eenmaal aan het vertellen was kwam er geen eind aan. Als dan zijn broer, oom Johannes, er ook nog eens bij was, dan leek het wel of ze een wedstrijdje in sterke verhalen deden. Prachtig was dat. Allebei in een hoekje van de kuip en dan vertellen maar. Meestal gingen we in de weekenden en de vakanties ook met elkaar op stap. Toen wij nog geen mast op de boot hadden, lagen we vaak in het weekend bij Holtland in het Ganzediep. Daar hadden ze ook een pony en daar mochten wij op rijden. Ik zal nooit de dag vergeten dat de pony op hol sloeg met mij op zijn rug, wat was ik bang! Maar Fré heeft mij gered, hij moest wel heel erg hard lopen maar het is gelukt.
10
In de vakanties werd ik nog wel eens door mijn vader meegestuurd met de “Poenke Poenke” , omdat opa Sollie nog wel eens de neiging had om aan de verkeerde kant van de boeien te varen. En opa vond dat op zijn beurt ook nog wel handig, kon hij lekker een sigaartje roken. We gingen ook vaak met meerdere boten, zoals Willem Lemmerman en in de beginjaren de familie de Goede. En dan was ’s avonds de “Poenke Poenke” de kantine, want daar pasten we met ons allen in. De een nam koffie mee, de ander iets erbij en voor een borreltje en een biertje werd ook altijd gezorgd. Wij lagen ook eens een keer in Echternerbrug voor het Tjeukemeer te wachten tot het weer op zou knappen. Dan wordt er nu door de weermannen wel eens gezegd dat de zomers slechter worden, nou dat was toen niet veel beter. Regen en wind het kon niet slechter. We waren daar ook blijven liggen, omdat we naar het Skûtsjesilen in Lemmer wilden. Nu was het toen niet zo makkelijk als nu om erachter te komen of dat allemaal wel doorging, dus wij met zijn allen in de bus naar Lemmer. Volgens mij waren er ook nog mensen van de familie Meijberg bij. Daar aangekomen heeft de organisatie ons gewoon toegangskaarten verkocht, terwijl het steeds harder ging waaien. Toen bleek dat de wedstrijd niet doorging wilden ze ons in eerste instantie geen geld terugbetalen, we konden wel naar een andere plaats gaan zeiden ze en dan bleven de kaarten gewoon geldig. Hadden ze toch een beetje buiten de familie Sollie gerekend, want Fré gooide zijn gewicht in de strijd en tilde gewoon dat huisje, waar de kaartverkoper in zat, op en eiste het geld terug. En zo geschiede. Wij hadden thuis ook speciale avonden voor de Sollies, dat Ep Frijlink en Willem Lemmerman daar ook vaak bij waren maakte niet uit, die werden voor het gemak ook onder de Sollies geschaard. Met verjaardagen van mijn ouders hadden we een avond voor de eigen familie en een avond voor de Sollies, die avond met de Sollies was haast belangrijker dan die met de eigen familie. Er werd in elk geval, in mijn herinnering tenminste, veel gelachen en verteld. Alie en Fre hebben elkaar ook leren kennen doordat de band tussen de beide families zo hecht was. Alie was een collega van mijn vader en een goede vriendin van mijn ouders en ja zo is het gekomen. Ook maar eens een weekendje mee met de boot en dan kon je niet om de familie Sollie heen, want dat hoorde gewoon bij elkaar.
11
Dat er bij de familie Sollie ook herinneringen zijn aan gezamenlijke uitjes en dergelijke, daar kwam ik zondags achter toen wij afscheid van Jos mochten nemen. Angeline vertelde tegen mijn moeder, dat Jos altijd zo genoten had van de uitjes die ze maakten met zijn moeder en de mijne. Naar Slagharen en het Dolfinarium etc. Uiteraard gingen Greet en Louky en later onze dochter Nanda ook mee. Natuurlijk zijn er ook verdrietige gebeurtenissen geweest, als u alleen al kijkt naar wat voor mij de aanleiding was om dit stukje te schrijven, dan begrijpt u ook dat het niet alleen vrolijke herinneringen zijn. Het plotseling overlijden van Herman, een dag na het overlijden van mijn vader, nu alweer zeven jaar geleden was een grote schok. Ineens was er dubbele rouw. Toch wil ik niet verdrietig eindigen, deze gebeurtenissen worden toegevoegd aan de rest van de herinneringen en ze zijn allemaal even waardevol. Ik wilde u graag, een beetje in de geest van de Puthoake misschien, laten delen in een aantal van deze herinneringen. Ook wil ik op deze manier, namens mijn familie, de familie Sollie bedanken voor hun jarenlange liefde en trouw. Met vriendelijk groet, Rita Timmerman-Vinke
Kerstboom in de mast, een traditie in de zeevaart “In de haven of op het ruime sop…alle schepen een kerstboom in top” Zo luidde de slagzin van het zeemanscollege “De Groninger Eendracht”. Het hijsen van de kerstboom is in Groningen bekend vanaf de jaren 50, toen enkele kustvaarders dit deden. Daarbij is ons het verhaal verteld dat de Groninger thuisvaarders vanuit Scandinavië met de kerstboom in top te kennen gaven op thuisreis te zijn en dat zodoende de minder gelukkigen, die niet met Kerst thuis konden zijn, aan de thuisvaarders hun post mee konden geven. De traditie van het hijsen van de kerstboom in de mast bestaat nog steeds. Elk jaar komt een boot van de Groninger schippersvereniging bij de schepen langs om een kerstboom en een verenigingsblad te brengen. HB
12
Veluwemeer en het Wolderwijd worden uitgediept Rijkswaterstaat heeft onlangs een beschikking afgegeven voor een aantal projecten om het Veluwemeer en het Wolderwijd uit te diepen. Daardoor komt er extra vaarwater met voldoende diepgang voor de recreatievaart beschikbaar. De werkzaamheden zijn een gevolg van de afspraken die eerder gemaakt zijn in het project Integrale Inrichting Veluwerandmeren (IIVR). Met dit project, waardoor de afgelopen twintig jaar al diverse verbeteringen zijn gerealiseerd, worden de natuur- en recreatiewaarden in het gebied verder verbeterd. Wat gaat er gebeuren Concreet gaat het om onderstaande projecten: • Verlegging van de vaargeul in het Wolderwijd, het doorbreken van de leidam en het verondiepen van de oude vaargeul De nieuwe vaargeul zal direct aansluiten op de brug in de N302 bij Harderwijk. Er ontstaat daardoor een betere scheiding tussen beroeps- en recreatievaart en dus een veiliger situatie. Na de aanleg van de nieuwe vaargeul wordt de oude vaargeul opgevuld met vrijgekomen specie tot circa -2 meter. Kranswieren moeten daar dan een kans gaan krijgen. • Verdieping en verbreding vaargeul Veluwemeer Op twee plaatsen in het Veluwemeer wordt de vaargeul verbreed van 75 naar 150 meter. In totaal gaat het om circa 2000 meter. De diepte wordt daar – 5 meter NAP. • Verdieping en verbreding recreatief vaargebied Veluwemeer Ter hoogte van de eilanden de Kluut en Pierland wordt de oppervlakte bevaarbaar water uitgebreid. De diepte wordt – 1,8 meter. Er komen aanlegmogelijkheden voor kano’s, roeiboten en kleine open zeilboten. Ook de ankermogelijkheden worden uitgebreid. Korte termijn Wanneer de werkzaamheden van start gaan is nog onzeker. Dat wordt door de aannemer bepaald en is mede afhankelijk van de vraag naar zand in de markt. De verwachting is echter dat er al op korte termijn met de eerste werkzaamheden wordt begonnen. Watersportverbond blij Het Watersportverbond is blij met het besluit van Rijkswaterstaat. Dick Kanselaar van het regioteam Randmeren: “De afgelopen jaren zijn al de nodige plannen gerealiseerd ter verbetering van de natuur en de recreatiemogelijkheden. In het IIVR-project hebben we, samen met de natuurorganisaties, goede afspraken daarover gemaakt. De uitbreiding van de vaarmogelijkheden, die Rijkswaterstaat nu oppakt, passen daar helemaal in. Laten we hopen dat de watersporter volgend jaar al, eindelijk meer ruimte krijgt!"
13
EVENEMENTEN - KALENDER zie ook publicatiebord clubhuis
2012 koffie ochtend
clubhuis zie de openingstijden
7
januari
nieuwjaarsreceptie Clubhuis
14
18
februari
Bowling Zwolle
begin
maart
Varrekieker
medio 21
april april
ledenvergadering schepen te water
einde Mei / juni
april
Varrekieker Hanzerace
einde medio 20
augustus september oktober
Varrekieker Aladdinrace schepen op de loswal
einde eind
oktober november
Varrekieker najaarsevenement Sint Nicolaas
begin
december
Kerstnummer Varrekieker
Meer dan een plofsluis Een reactie vanuit Deventer.
In de laatste Varrekieker (het stond bij ons in de Tobbedanser) heeft de redactie het ver van huis gezocht, namelijk de “Plofsluis” in het Amsterdam - Rijnkanaal. Echter, niet alleen de plofsluis was iets wat alleen in het A-R kanaal voorkwam, er was nog iets dat alleen (bij mijn weten) daar voorkwam. Eerst even een klein stukje geschiedenis. Ik heb mijn vroege jeugd in Utrecht heb doorgebracht en daar kon je zomers prima zwemmen in, jawel, het A-R kanaal. Het mooiste plekje was wel bij Jutphaas in de buurt. Voor beginnende pubers, meiden, bosjes en langzaam voorbijvarende diep geladen vrachtschepen, waar je nog op kon klimmen, wat wil je nog meer, wat een speeltuin. Daar verdiende ook een Parlevinker zijn brood en op warme dagen was hij voorzien van een fles Riedel, die aan een touwtje buitenboord hing, moderne koeling. Als wij de oranje dop zagen drijven wisten we dat er weer gratis limonade was. Dit tot zo ver, nu terug naar het A-R kanaal. Mijn eerste werkgever was een middenstander wonende in Nieuwersluis, gelegen tussen Breukelen en Loenen a/d Vecht. Bekend bij de militairen, vanwege de militaire gevangenis. Dit was een dorpje, met vanwege de kazerne, een 700 inwoners. Het dorpje werd doorsneden door de Vecht en op een paar honderd meter westelijk mondde een verbindingskanaaltje vanuit de Vecht via een sluisje uit in het Amsterdam Rijnkanaal. Nu zijn we weer bij het kanaal. Wat was er nu zo bijzonder? Ik heb het even gauw “ geGoogled”, maar niet kunnen achterhalen. In plaats van een brug of pontje had Nieuwersluis , een wereldstad dus, een Veerwagen. Wat was dit nou? Op de bodem van het kanaal waren rails gelegd, en een platform op poten met spoorwielen er onder reed over de rails naar de overzijde van het kanaal. Volgens mij waren er in het kanaal nog 2 van deze verbindingsmogelijkheden, zeker weten doe ik dit niet, dus reken mij er niet op af.
15
Maar waarom in Nieuwersluis? Een dorpje, als je de militairen niet mee zou rekenen, met misschien 200 inwoners. Vermoedelijk was dit de oorzaak van een stukje spoorgeschiedenis. In de jaren 50-70 in de 19e. eeuw toen de spoorlijnen werden aangelegd, moest de lijn Utrecht Amsterdam over het grondgebied van de fa. Doude van Troostwijk, een zeer invloedrijke adelijke familie. Om een lang verhaal wat korter te maken, de rails mocht over hun landgoed worden aangelegd, maar in de concessie was geregeld dat IEDERE trein, boemel, snel-, D-, en Internationale trein MOEST stoppen op het station Nieuwersluis, om de fam. Doude van Troostwijk gelegenheid te geven om op te kunnen stappen. Dit heeft geduurd tot begin 50-er jaren van de vorige eeuw. Mogelijk is er bij het graven van het kanaal ook de afspraak gemaakt over de veerverbinding. Omdat de toenmalige overwegwachter, het station was inmiddels gesloten, een klant van mij was, moest ik dagelijks gebruik maken van dit, alleen in het A - R kanaal voorkomende vervoermiddel. Als de pont buiten dienst was, moest je via Breukelen of Loenersloot naar de overkant en dat was toch een kilometer of 10 fietsen en weer terug. Trouwens, de constructie met de fam. Doude van Troostwijk is niet een op zichzelf staande gebeurtenis. Voor de geïnteresseerden, “Google” maar eens “het laantje van van der Gaag”, dan zie je welke oplossingen de spoorwegen voor deze toestanden ook wel toepaste. Op het internet heb ik nog een foto van een veerwagen kunnen vinden. Helaas voor de Nieuwersluizers en gelukkig voor de scheepvaart, zijn/is de veerwagen(s) bij de verbreding van het kanaal in de vorige eeuw (wat klikt dit oud he) gesneuveld. Ik wens jullie allemaal prettige feestdagen en een heel gelukkig, voorspoedig en gezond 2012. Rob Hauer (ZMV Deventer)
16
Sint Nicolaas arriveert bij de Riette.
Vol verwachting klopt menig hart
17
Sinterklaas bij de Riette Eindelijk is het zover…………………………zaterdag 26 november. De dag dat Sinterklaas bij de Riette op bezoek komt. Om half 3 druppelen al veel kinderen binnen in de kantine. Alle kinderen zijn zo enthousiast dat ze wel gelijk willen beginnen met knutselen. Eerst gaan we nog wat drinken en daarna aan de slag. Van een boomstam gaan we een mannetje maken. Allerlei spullen liggen klaar om opgeplakt te worden. De meeste kinderen worden flink geholpen door hun papa en mama om de mooiste creaties te maken. Het eindresultaat mocht er dan ook zijn na een klein uurtje. Snel opruimen, de kantine weer klaarmaken voor……………………
Sinterklaas en zijn piet! Eerst gaan we ons warm zingen en maar kijken of Sinterklaas er al aankomt. Ja, daar lijkt de stoomboot te komen. Maar deze stoomboot blijft wel erg recht varen en komt niet naar de Riette. Nog even doorzingen dan, het raam open en extra hard zingen. Maar dan………………………daar komt Sinterklaas aan op de boot van Jan de Graaf. Zijn boot is een hulpstoomboot geworden! Alle kinderen verzamelen zich nu op het balkon. De kinderen zingen uit volle borst alle welbekende sinterklaasliedjes. Sinterklaas wordt opgehaald door Martin. Wel uitkijken Sint, de steiger is wel heel erg glad.
18
Wan nneer Sinterrklaas binne en is verwelk komen we he em met het mooie m lied,
“Sin nterklaasje, kom maar binnen met je e knecht.” We kunnen merken dat Sintterklaas al vele v jaren biij de Riette komt, hij begiint gelijk uitt zijn grote boek te leze en. Eén voorr één mogen de kinderen n bij sinterklaas s k komen. Het lijkt toch wel dat Sinte erklaas erg veel v van ons weet, voor iedereen heeft hij wel een verhaaltje v kklaar. Nad dat iedereen n bij Sinterk klaas is geweest en een mooi lied te en gehore heef ft gebrachtt komen daarr de zakken met de cade eautjes. Zwa arte piet en Sintterklaas dele en ze zelf uit, daarna af ftellen vanaff 100???. Nee piet van af 5,4,3,2,1,0 5 en n dan mogen n de cadeauttjes uitgepa kt worden. Dat D hoeft maa ar één keer g gezegd te worden en he et papier slinngert in het rond. Sintterklaas en z zwarte piet komen nog even e de cade eautjes bek kijken, maar moe eten dan ook k al weer afsscheid nemen. Er wachte en natuurlijk k nog meer kind deren op Sin nterklaas. Da ag Sinterkla aasje, tot vo lgend jaar maar m weer!! Kind deren, ouderrs, belangste ellenden, we e willen u bed danken, nam mens de evenem menten comm missie, voor de enorm ge ezellige sintterklaas middag en hope elijk tot volgend jaar. Ingrrid Klompenm maker
19
Taken havenmeester Zoals in de vorige uitgave van De Varrekieker is aangegeven leg ik in april 2012 mijn functie als havenmeester neer. Graag zie ik dat één of meerdere leden van onze vereniging mijn taak zal overnemen. Om u een beeld te geven wat een havenmeester zoal op een dag doet volgt hieronder een opsomming van diverse werkzaamheden. • •
• • •
• •
• •
In eerste plaats is de havenmeester verantwoordelijk voor netheid, reinheid en orde op, in en rond het haventerrein. ’s Morgens wordt aangevangen met het hijsen van de vlaggen. In top de verenigingsvlag, aan de gaffel de nationale driekleur en mochten er buitenlandse gasten overnachten dan wordt de vlag van hun nationaliteit aan de uithouders gehesen. Vervolgens worden de douches en toiletten gecontroleerd op hygiëne, afval, voldoende toiletpapier en zeep. ’s Middags controleren of er passanten gearriveerd zijn. ’s Avonds rondgang langs de passanten, inschrijven van passanten, havengeld innen, informatie bulletin uitgeven en indien wenselijk een praatje maken met de passanten. Controleren van het hek op de loswal, deze dient gesloten te zijn. Controleren van de vuilcontainers, ervoor zorgen dat er geen afval naast gezet is. Bij de papiercontainer de kartonnen verpakking kleinmaken. Dit vanwege ruimte besparing. De vlaggen neerhalen, netjes opvouwen en in het havenkantoor opbergen. Alarm van clubgebouw inschakelen en alles goed afsluiten. Er wel voor zorgen dat de passanten het toiletgebouw kunnen gebruiken.
Dan zijn er natuurlijk nog meer werkzaamheden. Werkzaamheden die per dag, per week of over een langere periode verricht dienen te worden. Zoals: • •
20
De bordjes “groen en rood”, hangen onder de steiger bij iedere ligplaats, betreffende de verkregen informatie op juiste kleur hangen. De verzamellijst van passanten invullen
• •
•
Na afloop van de periode waarin men tijdens het zomerseizoen havenmeester is geweest moet het passantengeld geteld en gestort worden bij de bank. Vuilnisafvoer, iedere maandag vóór 09.00 uur moet de container die vol is buiten het hek gezet worden. Nadat deze geleegd is moet hij onmiddellijk weer achter het hek geplaatst worden. Legionella bestrijding, iedere maandagmorgen ( tijdens het vaarseizoen ) moeten de kranen in de douche ruimte 4 min. doorstromen. Dit moet in het logboek genoteerd worden. Vanwege deze bestrijding dienen er meerdere controles uitgevoerd en genoteerd te worden.
Ook (indien de havenmeester dat wil) zal de havenmeester in de ochtend de gasten in de kantine / of op het balkon met een kopje koffie verwelkomen. Gastvrijheid dient hoog in het vaandel te staan. Wanneer het vaarseizoen afgelopen is betekent het niet dat het achteroverleunen is voor de havenmeester. De zorg voor orde, netheid en reinheid gaat ook nu nog door. Daar waar nodig worden kleine reparaties uitgevoerd of aan de Technische Commissie doorgegeven zodat zij dit kunnen verhelpen. Ook zal de havenmeester tijdens zijn rondgang over het haventerrein oplettend zijn of de boten wel juist zijn afgemeerd. Dit om te voorkomen dat er schade aan steigers of boten van buren zou kunnen ontstaan. Als havenmeester maakt u deel uit van het bestuur van de verenigingen en zal de bestuursvergaderingen bijwonen. Ik hoop dat u een beeld hebt gekregen van wat havenmeester zijn inhoud en dat ik u hiermee niet heb afgeschrikt. Het is zeker niet saai. Mocht u geïnteresseerd zijn om de taak als havenmeester te willen overnemen, meer willen weten of vragen over het bovenstaande hebben neem rustig contact met mij op. Ep Meijberg, 038-3323751
21
Vergeten vis is terug! In 2007 kende bijna niemand hem meer en dat terwijl het rond 1910 één van de smakelijkste Rijnvissen was:de Houting. Rond 1930 stierf de zalmachtige vis uit, in het stroomgebied van de Rijn. Herintroductie door een Duits onderzoeksteam leverde op dat deze vis terug is en zich weer op natuurlijke wijze voortplant. De Houting zwom oorspronkelijk in de Noordzee en de Oostzee. Ze stond op het punt van uitsterven en leefde alleen nog in het Deense riviertje Vida. Door verbetering van waterkwaliteit en aanleg van vispassages bij stuwen werd de situatie voor Houting weer gunstiger. Herintroductie leek mogelijk. In tien jaar tijd werden meer dan een miljoen jonge Houtingen in de Duitse Rijn bij Rees en in de Lippe bij Wesel uitgezet. Hierbij werd gebruik gemaakt van de wilde Houtingen bij Denemarken.
Vanaf 1992 werden vanuit eieren opgekweekte jongen losgelaten, die kwamen met de stroom mee naar Nederland en groeiden op in het IJsselmeer en het kustgebied.
22
De populatie Houting plant zich inmiddels op natuurlijke wijze voort. Bij proefvangsten in 2006 bleek dat slechts vier procent van de jonge Houtingen afkomstig was van gemerkte uitzettingen. De rest is dus van natuurlijke oorsprong. Door middel van zenders is uitgezocht wat de trekbewegingen waren: van de eerste gemerkte groep uit 2006 trokken er 20 vanuit het IJsselmeer via Kampen de IJssel op. Vijf trokken verder de Duitse Rijn in en één bereikte de Lippe. Eén zwom via vispassages in de Neder-Rijn naar de Rijn bij Arnhem. Deze beperkte trek geeft aan dat het grootste deel elders in het stroomgebied van de Rijn paait. De schubben van de Houting bevestigen dit, die groeien net als een boom in ringen. Met een laserapparaat wordt de verhouding tussen de stoffen strontium en calcium in de schubbenringen gemeten. Die verhouding in de ring vertelt of de vis toen in zoet of zout water leefde. Conclusie was: een klein deel leeft in zee en zwemt alleen om te paaien de rivier in. Een andere groep wisselt tussen zoet en zout water. De grootste groep verblijft alleen in zoet water. HB
SCHIP AHOY Bron: www.vaartips.nl
Door de jaren heen zijn er heel wat schepen gebouwd, soms met de vreemdste namen. De komende Varrekiekers een bloemlezing uit wat er in al die jaren op het water aan ons voorbij is gevaren.. Dortmunder Je had typische kanaalschepen als Spits [350 ton, Belgische en Franse kanalen] en Kempenaar [550 ton, Kempense kanalen en ZuidWillemsvaart], die speciaal voor deze trajecten ontworpen waren. Zo ook de grotere Dortmunder [v.a. 900 ton, eigenlijk DEK - staat voor Dortmund-Emskanaal -] voor de vaart tussen Dortmund en Ems. Afmeting 67 x 8.20 m. Bredere schepen dan de Dortmunder konden niet door sommige bruggen en sluizen. Tussen de Dortmunder en Rijnaak (gemiddeld 1600 ton) kwam nog het RHK-schip. Dit type, gebouwd voor de vaart op het Rijn-Hernekanaal is ongeveer 1400 ton en max 82 m lang (inclusief roer) en 9,60 m breed. De hele grote Rijnschepen werden oorspronkelijk gebouwd als bunkerschepen. Een voorbeeld is de Grotius van de Nederlandse Rijnvaart Vereniging v/h SHV, met 4000 ton destijds het grootste binnenvaartschip.
Het schip deed lange tijd dienst als kolenbunkerschip bij Vlissingen. Het verdwijnen van de stoomvaart maakte dat overbodig. In de 60'er jaren kon men de Grotius nog bewonderen op de Benedenrijn. Op de kanalen was voor deze reus geen plaats. Het grootste binnenvaartschip op dit moment is waarschijnlijk de VT Vlissingen, welke maar liefst bijna 10.000 ton meet. Zij is in 2003 in de vaart genomen en doet dienst als bunkerboot in het Rijnmondgebied en Westerschelde. Dremmelaar De Dremmelaar was een tjalkachtig schip. Sopers spreekt ook over drimmelaars of drommelaars, waarbij de eerste naam zou kunnen verwijzen naar het dorpje Drimmelen bij Geertruidenberg en "drommelaar" zoveel zou betekenen als kromsteven. Het zou de vermoedelijke voorvader zijn van de poon. Verder bij Vaartips niets bekend. Zie ook: Binnenvaarttaal. De Dremmelaar wordt in "De Nederlandsche Scheepsbouwkonst open gestelt" in één adem genoemd met wijdscheepen of potten, kerveel of smalscheepen en damloopers.
23
Drieplank De eenvoudigste vorm van een (schippers)roeiboot. Het platte vlak is voor en achter hooguit licht opgebogen, waartegen de min of meer schuin hellende zijden zijn bevestigd. Drie planken dus. Voor en achter lopen de zijden naar elkaar toe en eindigen in een steven of tegen een smalle spiegel. In dat geval de vierde plank;-).
nenwateren van Duitste origine, maar vroeger ook veel gebruikt in de Nederlanden. De naam envare is een verbastering van het Duitse einfahrer, zo genoemd omdat het schip door één man kon worden gevaren. Het later kortweg ever en in Duitsland ewer genoemde scheepje had oorspronkelijk een razeil met stagfok en bij weinig wind werd ook wel een kluiffok gevoerd. Hoewel de ever door de eeuwen heen een platbodem bleef met steeds andere tuigages en later ronde kimmen, werd de type-aanduiding vanaf de 19e eeuw meer en meer een herkomst- en vaargebiedaanduiding.
De drieplank is door zijn grote lengte ten opzichte van de breedte vooral op snelstromende rivieren gemakkelijk te roeien. Een drieplank van meer gedrongen vorm is de dory welke in Frankrijk nog wel op rivieren en kanalen wordt gebruikt. Nederlandse schippers gaven de voorkeur aan een meer zeewaardige roeiboot als Hollandse boot of vlet. Uit de drieplank is de rondere vlieger ontstaan. Ever In het havenreglement van Brugge uit 1401, waarin staat voorgeschreven hoe de schepen aan de oever van het Zwin moeten meren, wordt o.a. gesproken over envares, hulken en koggen. De envare was een klein platbodemd vaartuig voor kustvaart en bin-
24
Dat vaargebied betrof hoofdzakelijk de omgeving van Hamburg, de Oostzee en de Elbe en een grote variëteit aan schepen werd ewer genoemd. De vissersever evolueerde naar een kotterever en werd uiteindelijk geheel verdrongen door de kotter. Rd.
HET RIETTE WEL EN WEE. Herfstvakantie: weekje naar de zon. Heerlijk, geen “zorgen” over welke wind er is en hoe hard het waait. Alleen maar strand, mooie bergen, diepe afgronden , mooi appartement en vooral veel zon. In de verte zelfs een paar zeilboten en een mooie jachthaven, het bloed kruipt toch…. Na een weekje op zaterdag weer terug naar huis. ’s Nachts komen we thuis, het is half één. Op de tafel ligt een geboortekaartje: Mandy Eibrink is gepromoveerd tot grote zus. Lars is geboren op 3 oktober. Annouska en Wim hebben er lang op gewacht, maar ze hebben er een stamhouder bij. Blijdschap voor hun gaat door me heen. Het is één uur en we gaan naar bed. Nog in de roes van de terugreis en de heerlijke vakantie gaan we onderweg naar boven. En dan gaat de telefoon. Even denk ik dat het mijn schoonzusje is om ons welkom thuis te wensen. Maar het is Angeline….”het gaat niet goed met Jos….” De rest is bekend…. Hoe kan je leven in een paar seconden zo omslaan? Verbijstering, verslagenheid niet alleen bij ons maar bij iedereen. Hoe kan dit en waarom??? Verdriet, een heleboel verdriet, maar ook zoveel steun en lieve kaartjes van een heleboel mensen, waaronder veel Riette-leden. Het neemt de pijn niet weg, maar het helpt wel. Wij (Angeline, Louky, Herman, Jolien en Vera ) willen iedereen daar heel, heel hartelijk voor bedanken!!! Het voelt goed. Het blijft onwezenlijk, maar vreugde en verdriet, leven en dood liggen dicht bij elkaar. Enigszins vertraagd, het kaartje zat tussen de papieren van Herman, ontvang ik nog een geboortekaartje van Annette en Dries van Raalte. Hun Björn heeft er een zusje bij, geboren op 15 september. Een mooie meid, die meteen tijdens het Sinterklaasfeest bij Zwarte Piet op schoot kon. Heel veel geluk met deze mooie dame!!!! Toch nog een klein beetje positief geëindigd. Het leven gaat door, maar soms is het leven wel erg hard. Groeten Louky Sollie.
25
EVENEMENTEN - KALENDER Waar kun je heen? Wat is er verder nog te beleven in den lande? Onderstaand wat tips voor één of meerdere dagen op stap met vrienden of familie
2012 21 – 29
januari
Boot Düsseldorf
10 – 15
februari
Boot Holland (Leeuwarden)
6 - 11
maart
Hiswa (Amsterdam)
17 – 20
mei
seizoenopening Blokzijl
26 - 28
mei
havendagen Vollenhove
7,8 en 9
juni
Schuttevaerrace
15 - 24
juni
Oerol
24 - 25
augustus
24 uurs race
25
augustus
Bloemencorso Vollenhove
30 t/m 4
augustus september
Hiswa te water - IJmuiden
15 - 16
september
seizoen sluiting Blokzijl www.blokzijl.nl
26
De mens werd op de laatste dag geschapen De mens werd op de laatste dag geschapen, zelf een mug is ouder. De kunst is niet moeilijkheden te voorkomen, maar er mee te leven. Een klein muntje in een grote pot maakt veel lawaai Een groot mens zijn, zit niet in de lengte. Een leugenaar moet een goed geheugen hebben. Hij die veel te weinig berekent heeft veel klanten. Maak je geen zorgen over morgen, je weet immers niet wat er vandaag kan gebeuren. Jou vriend heeft een vriend en de vriend van jou vriend heeft een vriend, wees dus beducht met wat je zegt. De mensen leren al vroeg te spreken, maar te laat te zwijgen. De halve waarheid is een hele leugen. Beter een oprechte klap, dan een valse kus. Ook dicht bij de wal kan iemand verdrinken. Uw vijand niet dreigen, straf deze, of vergeef haar De domheid van een rijke wordt meer bewonderd dan de wijsheid van een arme. Iemand die de reputatie heeft van vroeg opstaan, kun rustig uitslapen Als u wilt dat de toekomst anders is dan het verleden, moet u het verleden bestuderen. U wordt geen reus door u te omringen met dwergen. Wanneer u wilt dat mensen u verstandig vinden, moet u het met hen eens zijn. Je mag niet liegen, maar dat betekend niet dat je verplicht bent de waarheid te vertellen. Als een weduwe treurt, kijkt niemand, als zij plezier maakt kijkt de hele buurt. De wind die een klein vuur uitblaast, wakkert een groot vuur aan. Wetenschap: Twee drinkende mannen aan het kissebissen zegt de een: Als jij denkt dat je geniaal bent, geef dan eens antwoord op mijn vraag: Waarom valt een snee brood altijd met de besmeerde kant op de grond? De ander nam de proef op de som en riep zie je wel nadat de boterham met de onbesmeerde kant op de grond was gevallen. jouw theorie klopt niet! Zegt de ander jawel hoor maar jij hebt de verkeerde kant gesmeerd!
27
Een wijsheid Een oude vrouw werd ziek en de dokter onderzocht haar en keek heel zorgelijk. Kunt u mij weer beter maken dokter, vroeg de oude vrouw. Omaatje zei de dokter op vriendelijke toon, ouderdom komt met gebreken en ik kan geen oudere vrouw jonger maken Waarop het oude vrouwtje zegt u moet mij niet jonger maken maar ik wil juist ouder worden. Twee Polen die elkaar niet kennen kwamen uit Polen naar Nederland. Ieder ging zijn eigen weg en naar een tijdje kwamen zij elkaar tegen: Hoe gaan de zaken, zegt de een, het kan niet beter zegt de ander, mooi dan kun je mij vast wel 100 euro lenen, waarom zou ik je 100 euro lenen ik ken je nauwelijks. Dat is ook gek zegt de ander weer, in Polen woonde ik in een klein dorpje waar iedereen mij kende en wilde niemand mij geld lenen en in Nederland kan ik geen geld lenen omdat ik onbekend ben! Wilfred Harmelink.
Lezing Henk de Velde Beste leden, Dit bericht betreft alvast een vooraankondiging.
Zaterdag 25 februari zal in de kantine van De Riette, een lezing gegeven worden door wereldzeiler Henk de Velde Henk de Velde komt op uitnodiging van ZC’37, WSV Koggeschip en De Riette. Hoe laat deze avond begint is nog niet bekend, evenals de eventuele kosten voor deze avond. Maar zodra wij meer weten kunt u dit vinden op de website van de Riette. Het internetadres is: www.wsvderiette.nl of kunt u op met het secretariaat tel.nr. 038-8519686 of
[email protected].
28
DE WEBSITE: WWW.WSVDERIETTE.NL Op de Website www.wsvderiette.nl, Aanpassingen op de website, het rood was te fel en dat heb ik aangepast in Oranje. Tevens ontbrak het email adres van de secretariaat, deze is nu weer zichtbaar, De website, een moderne website heeft ook moderne tools, zo is er nieuw op de site een QR code. Dit is een soort streepjescode die je kunt lezen met een speciale App , op je i-phone of android telefoontoestel. Als je deze code scan kom je direct op de website van de Riette terecht. Ik zou zeggen kijk op de site en probeer het zelf. Tevens mijn laatste oproep voor foto's van de Hanze Race, schijnbaar heeft er niemand foto's gemaakt. Heeft er wel iemand leuke foto's van het zeilen , graag mailen naar ;
[email protected]
Dit is de QR Code, nieuw op de website van de Riette. Groeten, Wilfred
29
De “Romantiek” van de zeilvaart. Strafrepertoire. De discipline handhaven aan boord van 19 de eeuwse militaire zeilschepen was soms bij lange trajecten of bij eentonige patrouillevaarten niet eenvoudig. De commandanten moesten bijna het gehele strafrepertoire afwerken. Dit repertoire stond in het zeemansboek. Bij elk artikel werden de straffen vermeld in geval van het niet nakomen van het gestelde. Tot die straffen behoorden, te beginnen met de lichtere straffen:
• • • • •
Geldboeten Sluiten in de boeien, gepaard met op water en brood zetten Geseling Als een schelm brandmerken Als schelm aan de wal zetten
Bij zwaardere vergrijpen bleek ook keuze genoeg, we sommen ze even op: • Het kielhalen of ‘kielen’ was een dreiging van de eerste orde. Lang niet iedereen overleefde de gevolgen van deze straf.
30
•
Het ra-vallen: men werd met geboeide handen op de ra geplaatst. Men heeft bovendien een vanglijn om de buik. Want wanneer men van de ra is afgelopen en een vrije val in het water heeft gemaakt, werd men weer netjes naar boven getrokken om dit angstig gebeuren nog eens te herhalen net zolang als de strafmaat werd bepaald. Ook hier was het geen uitzondering dat het slachtoffer aan de klap op het water bezweek. Soms braken de veroordeelden de nek.
•
Het laarzen betekende slaag krijgen met een eind touw op de ontblote rug. Soms nam het hele scheepsvolk aan deze straf deel. De veroordeelde moest dan tussen de in twee rijen opgestelde manschappen doorrennen. Het was een variant op het spitsroede lopen.
•
Is er met het mes gevochten, dan kon het eigen wapen van de beide woestelingen door de handen heen in de mast geprikt worden. Daarna moesten de veroordeelden maar zien los te komen en een chirurgijn weten te vinden.
•
Had iemand zijn maat vermoord werd hij aan het dode slachtoffer vastgebonden en zo, rug aan rug, overboord gesmeten.
•
Het straffen ‘op de poene van de galge’: Deze straf heeft tot doel de veroordeelde enige tijd gevoelig te pijnigen en te kijk te stellen door ophanging aan de handen of aan de voeten met het hoofd naar beneden. Men kon dit nog overleven.
•
Het straffen ‘op poene van de koorde’ overleefde men niet. Hierbij werd betrokkene opgehangen met een touw om de nek. Het werd algemeen beschouwd als de zwaarste en meest vernederende straf.
Het ging er bepaald niet altijd gezellig aan toe aan boord van deze schepen maar het bleek de enige manier om de teugels strak in handen te houden en te bouwen aan een bemanning waar men volledig op kon rekenen. Pas in 1854 werden de meest wrede straffen, althans in Nederland afgeschaft.
Een bijdrage van Bennie Diender, gelezen in het blad “Ruimschoots”
31
Persoonlijk Als Deventernaar ben je uiteraard niet heel erg vaak op de haven, maar ken je toch veel leden. Vaak van naam, in ieder geval van gezicht en soms minder goed als je zou willen. Toch lijkt het me goed om van mijn functie als redacteur gebruik te maken om van twee leden iets aan het papier toe te vertrouwen. Terwijl ik dit typ kijk ik op het “paard van Marken”. Helaas zit ik niet aan boord maar is het de foto op kaart die onlosmakelijk verbonden is met het plotseling overlijden van Jos Sollie. Volkomen onverwacht voor iedereen en slechts 45 jaar oud. Varend met toen nog zijn waarschip, ken ik hem vooral als havenmeester en van de koffieochtenden. Een rustige vent die wel stond voor zijn mening. Samen met de hond, zittend op het terras, genietend van koffie en zon zaten wij regelmatig te praten over een veelheid van onderwerpen. Het afgelopen jaar stond voor hem vooral in het teken van de renovatie van de ouderlijke zeilboot “Thalassa”. Helaas heeft hij daar, samen met Angelique, te weinig van kunnen genieten. Naast onze club was ook de Kogge een grote passie en de manier waarop door deze groep mensen over Jos gesproken is, gaf blijk van waardering voor zijn kennis en kunde van het varen en zijn persoonlijkheid. Kort daarvoor kwam op 23 oktober kwam het bericht dat erelid en oud-voorzitter Jo de Wilde na een langdurig ziekbed was overleden. Uiteraard was Jo voor mij bekend als voorzitter van de leden vergadering in april. Zelf leerde ik ook hem beter kennen tijdens de koffieochtenden. Als voorzitter kwam hij over als kort en zakelijk; weinig woorden om een punt te duiden en dan klap met de hamer voor de beslissing. Tijdens de koffie kwam daar de droge humor bij. Onvermoed kwamen er rake opmerkingen die je in eerste instantie niet had verwacht, maar hij had wel gelijk de lachers op zijn hand. Liggend in “de Ketting” nabij Genemuiden spraken wij wel eens over het varen en de club. Het varen, dat hij met veel moeite moest los laten toen de boot in de verkoop ging. In augustus spraken wij elkaar nog kort in Blokzijl; per auto met de familie op stap en genietend van een ijsje. Ronald
32
VANUUT ’T RIET(te) ZÎÊN Groot was de skok die deur de vereniging ging nao het overlijden van twee onzer leden. Dankbaar kieken wi’j terugge op de tied waorin Jo onze club as veurzitter ef bestuurd en verbijstering sloeg toe toen ’t bericht van Jos ons bereiken. In disse editie staon wi’j er nog ruum bi’j stille. Terug naor de aven. De Löswal is niet elemaole vol. Det blek ook niet neudig denk ik, want a’j nog eem wachten, dan ku’j umme de boot enelopen. De ni’je planken zitt’n weer op ’t vlot en de aven ligt d’r weer mooi bi’j. Tied veur een komme koffie in’t clubuus. De dinsdag- en donderdagmönnen wödden weer druk bezöcht en de problemen in onze stad wödden weer in ene mönnen op’elöst. In november em wi’j Sunteklaos op visite ad en de kienders ebt geneuten van de andacht en kedoos. De uutneudiging veur volgend jaor ef ie al weer ad. Wi’j gaon an op de ni’jjaorsrecepsie in ’t clubuus en daornao bowlen in Zwolle. Kiek goed uut det de gaten in de balle groot genog bin, anders aol ie d’r blauwe vingers an aover. Det nem niet weg det d’r ’n mini jubileum is evierd toen ik achter de computer eb plaats eneum’n. De veertigste keer a weer det ik probere te beskriev’n wat d’r zo links en rechts gebeurt an de aven. Ik kan zelf zowat niet geleuv’n det ’t d’r al zo veule bin. A’j denkt te weten wie of die Riet toch is, dan doej maor ’n mail an de redactie. De winnaar kreg van mi’j ’n komme koffie. Now al’lo dan, an de aven en een Prettige Kärst en een veurspoedig vaarseizoen. Riet te Visscher (40)
33