Commentaar op concept PvE Waddenveren Oost. Dit commentaar bestaat uit twee delen. 1. Commentaar op de veerdienst Holwerd-Ameland. 2. Commentaar op de veerdienst Lauwersoog-Schiermonnikoog.
1. Veerdienst Holwerd-Ameland. Inbreng van de bewoners van Ameland. Bijeenkomst op 14 juni 2010, bij ’De Piraat’. Aantal deelnemers ca. 30. Algemeen De bewoners van Ameland zijn direct afhankelijk van de veerdienst, zowel voor het eigen vervoer als het vervoer van toeristen, en ook voor het vrachttransport voor de bevoorrading van het eiland. Door de onderhandse aanbesteding van de huidige veerdienst treedt een nieuwe situatie in die een bedreiging kan zijn voor de belangen van de eilanders. Dit vraagt om een goede monitoring van de uitvoering van de concessie en de mogelijke bijeffecten die hierdoor kunnen ontstaan. Goede inspraak en inzage in alle relevante rapportages is voor de eilanders belangrijk. Concessie De bewoners van Ameland vinden dat de huidige rederij te veel invloed heeft. Zij zien liever dat er niet onderhands wordt aanbesteed, maar dat nu al een openbare aanbesteding plaatsvindt. De Amelanders willen graag dat de concessie Waddenveren Oost gesplitst wordt in twee aparte concessie voor Ameland en Schiermonnikoog. Bij de huidige plannen moet de veerdienst naar Ameland de onrendabele veerdienst naar Schiermonnikoog compenseren. De Amelanders hebben het gevoel dat zij te veel betalen voor een overtocht, doordat zij het verlies van de andere veerdienst moeten compenseren. Bovendien is er geen relatie tussen de beide veerdiensten. Het ene veer vertrekt vanaf Holwerd en het andere vanaf Lauwersoog. Het liefst zagen de Amelanders een veerdienstexploitatie zoals dat op Texel is geregeld. Tarieven De Amelanders willen dat de tarieven met maximaal de indexering mogen worden verhoogt. De Amelanders zijn zeer afhankelijk van de toestroom van toeristen. Een te hoge tariefstelling door de rederij kan leiden tot vraaguitval, waardoor minder toeristen het eiland bezoeken. Dit dupeert de eilanders. Zo is er bijvoorbeeld een zomertoeslag ingesteld door de rederij. De toeristen betalen in het seizoen dus een hoger tarief, deze winst vloeit direct naar de rederij. Ook als de Amelanders door eigen inspanning meer toeristen weten te trekken dan is dat reizigersgroei voor de rederij en daarmee extra omzet, zonder dat de kwaliteit van de dienstverlening van het veer daartoe aanleiding heeft gegeven. Neveninkomsten De parkeerplaatsen op de wal worden ook door de rederij geëxploiteerd. De verwachting is dat de inkomsten daarvan hoog zijn. De Amelanders willen dit graag loskoppelen van de concessie. Goederenvervoer Het concept PvE stelt dat personenvervoer voorrang heeft. De eilanders vragen zich af hoe werkbaar dit is in de praktijk. Een overtocht voor een vrachtwagen wordt vooraf geboekt, maar als op het moment van afvaart blijkt dat er veel personenvervoer is dan zou volgens de regels van het PvE de vrachtwagen moeten achterblijven. Hoe wordt dit opgelost? De Amelanders zijn bang dat de bevoorrading van het eiland daaronder zal gaan lijden. Bovendien kunnen situaties ontstaan dat vrachtwagens niet met de laatste boot mee kunnen terwijl zij wel hebben gereserveerd. 1
De Amelanders zien liever dat de huidige situatie gehandhaafd blijft, dus geen voorrang van personenvervoer. De reservering is erg strak, de kans is groot dat een vrachtwagen niet toegelaten wordt. Concurrentie op vrachttransport De vraag roept zich op of concurrentie is toegestaan voor vrachtverkeer. Kan een transportbedrijf zelf een boot inleggen? Dit zou een gunstig effect kunnen hebben op de tarieven, de winstmarges zijn erg ruim voor dit transport. Commentaar per artikel Art. 1.4 Dienstregeling. - Discussiepunt: Met het oog op de punctualiteit zou de dienstregeling beter een 5 kwartiersligging kunnen hebben. De punctualiteit wordt anders niet gehaald. Een uurdienst is niet reëel, maar sluit wel weer beter aan op het andere openbaar vervoer. De meningen hierover zijn verdeeld onder de eilanders. De huidige schepen zijn te groot voor de vaarroute. Kleinere schepen in een hogere frequentie is een betere oplossing voor de veerdienst. Mogelijk komt dit ook door de ontwikkeling van het Wad. Wanneer nieuwe boten moeten worden ingekocht dan moeten die worden afgestemd op de capaciteit van de vaargeulen. - De uitwisseling van de schepen bij laagwater om vertragingen weg te nemen moet als eis in het PvE worden opgenomen. a. Opmerking naar aanleiding van het verplichte overleg met de aanliggende concessiehouder: De busdienst naar Groningen is er uit gehaald. f. Structurele dienstregelingwijzingen moeten voor advies worden voorgelegd aan het betreffende consumentenplatform (aanscherping van dit artikel vanuit het belang van de consument). Art. 2.1 Vervoerplicht. b. Scherpere omschrijving van het bedoelde in dit artikel is gewenst. Huisdieren beter benoemen. Wat zijn grote huisdieren? c. Dit artikel levert een spanningsveld op met het vrachtverkeer dat heeft gereserveerd voor de zelfde overtocht. Blijft, bij onvoldoende plaats, dit vrachtverkeer dan achter? e. Toevoeging bij dit onderdeel: Ook de retourvaart van hulpdiensten moet met voorrang geschieden, zodat deze hulpdiensten zo snel mogelijk weer beschikbaar zijn op het eiland. i. Indien de vervoervraag dit vereist moeten extra vaarten worden ingelegd (voorstel voor wijziging van de tekst) j. In geval van benodigde extra afvaarten kan elk schip binnen een half uur vaarklaar en operationeel worden gemaakt. (tekstaanscherping: een half uur is reëel en haalbaar volgens de eilanders). Art. 2.2 Punctualiteit. a. Het PvE stelt dat een boot nooit te vroeg mag vertrekken, maar als een boot vol zit heeft het geen zin te blijven wachten tot het vertrekmoment volgens dienstregeling. Vol is vol, wachten heeft dan geen meerwaarde. Des te eerder kan ook een versterkingsvaart worden ingelegd. b. Er worden in de praktijk geen aansluitingen van het openbaar vervoer overgenomen. De bus wacht op de boot en niet andersom. Art. 2.4 Overmacht. a. Laag water is op zich geen punt van overmacht. Het hoort structureel bij het Wad. Voetnoot 5 op pag. 4 van het concept PvE geeft te veel ruimte voor interpretatie voor de rederij en een mogelijk excuus voor vertragingen. Bij laag water is er bij Holwerd vaak minder dan 1 meter 2
water onder het schip. Het risico bestaat dat dit gebruikt wordt om vertragingen goed te praten. Art. 2.5 Kwaliteit b. Bij het overzicht van het klanttevredenheidsonderzoek, bijlage 5 van het concept PvE, scoort het onderdeel ‘prijs persoon’ relatief laag bij alle veerdiensten waarop het PvE betrekking heeft. De prijs van een motorvoertuig scoort nog lager. De Amelanders vinden de tarieven te hoog en zouden graag zien dat het veer naar Texel als benchmark wordt gebruikt voor de tariefstelling. Art. 2.6 Afstemming. b. Toevoeging aan de tekst: De vervoerder moet duidelijk met de reiziger communiceren over de inzet van het alternatieve vervoer als de laatste aansluiting niet wordt gehaald. Art. 2.7 Verstoringen. Teksttoevoeging: De concessiehouder heeft een draaiboek waarin is weergegeven hoe te handelen bij verstoring in de dienstuitvoering. De consumentenplatforms hebben inzage in dit draaiboek. Art. 3.2 Aanvullende eisen schepen Reguliere dienst c. De aslast voor de toegangsbrug is 10 ton, bij de schepen stelt het PvE 12,5 ton. Waarom dit verschil? d. Aanscherping van dit artikel is gewenst: Wat is tijdelijke uitval? Hoe lang mag met een reserveschip gevaren worden? Deze tijd moet worden vastgelegd in het PvE. Art. 3.6 Interieur. b. lid III: Het PvE voorziet niet in een ziekenboeg op de veerdienst naar Ameland. Het moet mogelijk zijn voor passagiers om zich te kunnen afzonderen in een gereserveerd gedeelte van de boot als daartoe aanleiding is, zoals bijvoorbeeld bij ziekte. Art. 5.6 Veiligheidszorgsysteem. - Teksttoevoeging: Het consumentenplatform heeft inzage in de documentatie van het veiligheidszorgsysteem. - Inhoudelijk: In de huidige situatie is het niet mogelijk de auto te verlaten bij calamiteiten in verband met de te krappe afstand tussen de voertuigen. De deuren kunnen niet open. Bij parkeermarges dient hiermee rekening te worden gehouden. Art 7. Marketing - Marketingacties en tariefacties moeten voor advies worden voorgelegd aan het consumentenplatform. Art. 8.1 Informatie aan de reizigers. - De wijze waarop reisinformatie wordt aangeboden aan de reiziger wordt voor advies voorgelegd aam het consumentenplatform. Art. 9.4 Dienstverlening en reizigersrechten - Aanscherping van de tekst: Wat is het ijkpunt voor vertragingen? De vertrektijd of de aankomsttijd? Er is geen aankomsttijdstip vastgelegd. Art. 10.1 Reserveringen
3
-
De wachttijden bij de klantenservice moet worden beperkt. De ervaring is dat dit te lang is. Het PvE legt hierin geen norm op.
Art. 10.2 Tarieven a. De regels rond de tarieven voor eilanders moet worden versoepeld. De bewoners van Ameland zijn afhankelijk van het veer en willen daarom speciale tarieven voor eilandbewoners. Momenteel geldt voor eilandbewoners een reductietarief van 25%. Dit is een kwantumkorting. Het concept-PvE schrijft wel voor dat er een eilandertarief moet komen. Als voorwaarde wordt dan gesteld dat men moet zijn ingeschreven als bewoner van het eiland. Op deze regel moeten uitzonderingen kunnen worden gemaakt. Bijvoorbeeld voor mensen uit Ameland met een functiebeperking. Zij moeten soms door de aard van hun handicap verblijven op een instelling op de vaste wal, maar reizen in de weekenden naar huis. Wanneer zij zijn ingeschreven in de woonplaats van de instelling op de vaste wal, komen zij niet in aanmerking voor het eilandertarief. b. De tarieven mogen jaarlijks niet meer worden verhoogd dan de indexering. 11.1 Verantwoordelijkheid - De informatie genoemd onder dit artikel moet ook aan het consumentenplatform voor advies worden voorgelegd. Art.12.1 Procedure extra afvaarten. b. Onduidelijk is wie in deze concessie het infrabeheer verzorgt. Zeker in het geval van het reguleren van afvaarten met een goederenvervoerder en met het personenvervoer is een onafhankelijk infrabeheerder nodig.
4
2. Veerdienst Lauwersoog-Schiermonnikoog. Inbreng van de bewoners van Schiermonnikoog. Bijeenkomst op 21 juni 2010, bij ’het Dorpshuis’. Aantal deelnemers 8. Algemeen De bewoners van Schiermonnikoog zijn direct afhankelijk van de veerdienst, zowel voor het eigen vervoer als het vervoer van toeristen en ook voor het vrachttransport voor de bevoorrading van het eiland. Dit vraagt om een goede monitoring van de uitvoering van de concessie en de mogelijke bijeffecten die hierdoor kunnen ontstaan. Goede inspraak en inzage in alle relevante rapportages is voor de eilanders belangrijk. Afspraken over nieuwe dienstregeling Er is vergaand overleg met Wagenborgen en ook een besluit van de gemeenteraad d.d. 18 mei om de dienstregeling om te zetten in een drie-uurs regeling. Deze concessie mag de gemaakte afspraken niet doorkruisen. Motorvoertuigen van eilanders Voor motorvoertuigen van de eilanders zijn afspraken met de huidige rederij. De eilanders willen dat deze afspraken tenminste worden overgenomen in het PvE. De gemeente De gemeente zal een eigen zienswijze indienen. Die betreft de ligplaats van de veerboot, het bevaarbaar houden van de vaargeulen, de wens om het eiland autoluw te houden en terughoudendheid met reclame op de boot. Commentaar per artikel Art. 1.1 Bij a moet als aanvulling opgenomen worden dat ruimte voor verbetering eerder in kan gaan dan bij het nieuwe vervoerplan, gezien de eerder gemaakte afspraken over verbetering van de dienstregeling 2010 en het besluit van de gemeenteraad. Art. 1.4 Dienstregeling. b. De extra afvaarten ’s zomers sluiten nu niet aan op de busdienst naar Groningen. Er is een overstap met verlies van tijd in Zoutkamp. Ook de aansluiting op structurele extra afvaarten dient in het overleg betrokken te worden. Opmerking: de aansluitende busdienstregeling is nu erg ruim. Vaak is er zowel bij aankomst als vertrek 20 minuten wachttijd, wat de totale reistijd van Schiermonnikoog naar Dokkum en Leeuwarden erg vergroot. f. Structurele dienstregelingwijzingen moeten voor advies worden voorgelegd aan het betreffende consumentenplatform (aanscherping van dit artikel vanuit het belang van de consument). Art. 2.1 Vervoerplicht. b. Scherpere omschrijving in dit artikel is gewenst. Wat wordt verstaan onder huisdieren beter benoemen en wat zijn grote huisdieren. Dit kan niet aan de concessiehouder worden overgelaten. i. Indien de vervoervraag dit vereist moeten extra vaarten worden ingelegd (voorstel voor wijziging van de tekst) j. In geval van benodigde extra afvaarten kan elk schip binnen een half uur vaarklaar en operationeel worden gemaakt. (tekstaanscherping: een half uur is reëel en haalbaar volgens de eilanders). 5
- Een apart punt opnemen voor calamiteiten: vaarklaar binnen 10 minuten. Art. 2.2 Punctualiteit. c. Opmerking: De gewone dienst vertrekt altijd op tijd. Wagenborg ziet heel snel wanneer er extra boten moeten worden ingezet en dat gebeurt ook. d. Er worden in de praktijk geen aansluitingen van het openbaar vervoer overgenomen. De boot zou een kwartier kunnen wachten zonder dat de dienstregeling in gevaar komt. Art. 2.4 Overmacht. a. IV Dit punt kan nooit overmacht zijn, dan is er sprake van te weinig onderhoud. Over onderhoud moeten afspraken gemaakt worden in een regeling over concessiebeheer. Art. 2.5 Kwaliteit b. Referentiewaarden van het klanttevredenheidsonderzoek, bijlage 5 van het concept PvE, zijn over het algemeen heel hoog en zijn dus lastig te verbeteren. Er zou apart aandacht kunnen zijn voor toeristen en voor bewoners. Art. 2.6 Afstemming. b. Toevoeging aan de tekst: De vervoerder moet duidelijk met de reiziger communiceren over de inzet van het alternatieve vervoer als de laatste aansluiting niet wordt gehaald. Art. 2.7 Verstoringen. Teksttoevoeging: De concessiehouder heeft een draaiboek waarin is weergegeven hoe te handelen bij verstoring in de dienstuitvoering. De consumentenplatforms hebben inzage in dit draaiboek. Hfdst. 3 Schepen Opmerking: alle schepen zijn nu 25 jaar oud en worden gerenoveerd. Art. 3.4 Aanvulling bij reserveschepen: , maar dienen wel te voldoen aan alle veiligheidseisen. Art. 3.6.d Aanvulling: Reclame dient geen overlast voor toeristen mee te brengen. Art. 5.6 Veiligheidszorgsysteem. - Teksttoevoeging: Het consumentenplatform heeft inzage in de documentatie van het veiligheidszorgsysteem. Art. 6 Voor Schiermonnikoog moeten er ook eisen opgenomen worden over de openstelling van de wachtruimten bij de reguliere vaarten. Nu zijn de wachtruimten te laat open en gaan ook weer te vroeg dicht voor busreizigers. Vooral in de winter moeten scholieren 20 minuten in de kou wachten. Art 7. Marketing - Marketingacties en tariefacties moeten voor advies worden voorgelegd aan het consumentenplatform. Art. 8.1 Informatie aan de reizigers. - De wijze waarop reisinformatie wordt aangeboden aan de reiziger wordt voor advies voorgelegd aan het consumentenplatform. Art. 11.1 Verantwoordelijkheid - De informatie genoemd onder dit artikel moet ook aan het consumentenplatform voor advies worden voorgelegd. 6