Colofon Jaargang 13, nummer 5
Alweer de tweede ‘Message’ van het schooljaar met weer een grote verscheidenheid aan onderwerpen.
Samenstelling BMS
Redactie adres Passiebloem 16, 3068 AK Rotterdam
Ledenadministratie Postbus 29 3360 AA Sliedrecht
Vormgeving en Lay-out - Remco Nijhoff - Ad Scheepbouwer
Druk Drukkerij De Potter, Weg en Land 8 2661 DB Bergschenhoek
Verschijning 6 maal per jaar: februari, april, juni, september, oktober en december
Zo legt Carel in zijn betoog ditmaal haarfijn uit hoe het nu toch komt dat er zoveel misverstanden onstaan als gevolg van een verkeerd begrepen SMS of email bericht. Gelukkig heeft hij ook nog een oplossing voor als het, ondanks alle goede raad, toch nog misgaat.
Het BMS Massageteam vertoonde haar kunsten ditmaal in Tilburg tijdens de ‘Ten Miles’. Het was niet de eerste keer dat het massageteam hier aanwezig was en gezien het succesvolle verloop zal het ook zeker niet de laatste keer zijn. Een kort verslag van de diverse teamleden is te vinden op pagina 4.
Verder interviewt Nicolette deze keer Arno Havenga, aanvoerder van het Nederlands waterpolo team terwijl Peter in zijn ‘Codex’ de oorzaken van hoofdpijn onder de loep neemt.
Sla de bladzijde maar snel om.
Veel leesplezier
Adverteerdersindex Chemodis .................................................. kaft De Vrieseborch................................................9 EZInvest ...................................................... 10 NRG..............................................................10 Lopharm...................................................... 12 Toco Tholin.................................................. 12 Volatile Aromatherapie ................................ 12 Meersport.................................................... 20 Jongenengel ................................................ 20 IVS ................................................................20 Sportlavit .................................................. kaft Heathlove .................................................. kaft Podiamed .................................................. kaft BSN ............................................................kaft
Index Columna - Moderne communicatie ..................................................................................................2 Triggerfinger ....................................................................................................................................3 Blessureteller ....................................................................................................................................4 Het BMS Massageteam in actie ........................................................................................................4 Primeur voor Amice ..........................................................................................................................5 Codex - Kopzorgen ..........................................................................................................................6 Van distaal naar normaal - Overbelasting van de knie........................................................................8 Uit de pers ........................................................................................................................................9 Applicaties ......................................................................................................................................10 Het accent op - Arno Havenga ........................................................................................................10 Alternatief bekeken..........................................................................................................................14 Ontstekingen bij zwemmers ............................................................................................................14 Brandwonden..................................................................................................................................15 Unieke snijzaalcursus ......................................................................................................................17 Boekbespreking ..............................................................................................................................18 Alarmbellen ....................................................................................................................................18 Uitgeput..........................................................................................................................................19
2
Columna Varialis
In het verleden opgedane ervaringen bieden geen garanties voor de toekomst. Email is een vorm van eendimensionale communicatie welke op meerdere manieren te interpreteren is. De inhoud van een eendimensionale boodschap vormen wij altijd op grond van ons eigen wereldmodel, gebaseerd op onze eigen vroegere ervaringen. Ik kan dus heel goed iets anders bedoelen dan
Moderne communica met behulp van oude
hoe u de tekst leest.
“Mocht enig deel uit de inhoud van dit emailbericht op een dusdanige manier door u geïnterpreteerd worden dat dit onze relatie in diskrediet zou kunnen brengen dan verzoek ik u vriendelijk de vermeende inhoud eerst even bij mij persoonlijk te checken. Het liefst op een meerdimensionale manier: recht tegen over elkaar, zichtbaar, tastbaar en hoorbaar.” Niet alleen de aanschaf van aandelen maar ook nieuwe vormen van communicatie zouden van een begeleidend waarschuwend schrijven moeten worden voorzien. De afgelopen weken zag ik het meerdere malen in mijn eigen directe omgeving. Hoe een schijnbaar eenduidige boodschap op totaal verschillende manieren kan worden uitgelegd. Het ging hier om boodschappen via de email. Om ruzies en problemen te voorkomen heb ik bovenstaande gecursiveerde tekst bedacht. Mijn voorstel is om deze standaard te plakken aan elk email bericht dat maar enigszins een potentiële emotionele lading bevat.
Ver
Carel Schott “De Columna Varialis; een inkijk in mijn belevenissen, denkbeelden en mijn ervaringen. Soms Afwijkend, soms alledaags gewoon. Iets waar ik mij over verbaasd heb of dat mij geraakt heeft. Uit verleden, heden of de toekomst. Soms zullen het wat dwaze kronkels zijn, soms juist heel herkenbare gedachten. Mogelijk het startpunt voor een discussie of ondersteuning van elkaars gedachtengoed.”
We communiceren tegenwoordig modern; email, SMS, mobiel, chat, MSN etc. Prachtig allemaal dat dit kan, maar het zijn wel vormen van telecommunicatie en ‘tele’ betekent ver. Evolutie heeft ons opgescheept met een communicatief systeem dat bedoeld is voor al onze zintuigen. Dus niet alleen voor lezen of luisteren maar dit allemaal tegelijk. In gebieden waar oermensen woonden zijn nog nooit mobiele telefoons opgegraven of laptops gevonden.
Verbinding Communiceren betekent letterlijk: ‘met elkaar in verbinding staan’. Wanneer twee mensen contact met elkaar hebben dan is het vanuit de oertijd gezien het meest voor de hand liggend dat alle zintuigen hierbij een rol spelen. Wanneer we met elkaar communiceren dan kijken we naar de ander, we luisteren en raken soms de ander aan. Op een onbewust niveau schijnt zelfs de geur die de ander verspreid een belangrijk aandeel te hebben in de boodschap die overgebracht wordt. De optelsom van deze lijntjes worden door ons en onze gesprekspartner opgepikt. Het brein ziet, hoort, voelt en ruikt en interpreteert vervolgens. De uitleg die we geven aan een boodschap wordt razendsnel getoetst langs vroeger opgedane ervaringen. Ons brein is mede te zien als een grote staal en ervaringenkaart. Twee vormen van beleving worden met voorrang opgeslagen in onze supercomputer, gegeneraliseerd: de zeer prettige en zeer onprettige gebeurtenissen. Hierbij zijn twee vormen van geheugen actief in onze hersenen: het impliciet geheugen en ons contextueel geheugen.
Impliciet geheugen Ons impliciet geheugen is een deel dat onbewust zintuiglijke indrukken rondom indrukwekkende ervaringen verscherpt vastlegt. Ben je ooit gemolesteerd door iemand met een zware donkere stem, dan doet het horen van iedere zware donkere stem je al bibberen van angst. Maar het kan ook positief werken. Je loopt in een warenhuis en de
3
Triggerfinger
Moderne communicatie met behulp van oude systemen
De andere kant van de amandelkern medaille staat in verband met onze seksualiteit, wanneer je bijvoorbeeld in een ‘opgewonden’ bui verkeert, dan wordt alles en iedereen gescand voor een potentiële voortplanting. Het konijn in onze tuin betrap ik regelmatig op dit gedrag. Gelukkig is ons geheugen verre van statisch, het valt veel beter te doorgronden door het te zien als een proces. We zijn in staat onze vroegere waarnemingen in een ander, nieuw kader te plaatsen.
Hippocampus
atie e systemen
Er bestaat namelijk nog een deel in het brein dat met ons geheugen te maken heeft: de hippocampus. Hippocampus betekent volgens mij letterlijk zeepaardje. Dit zeepaardje vormt ons contextuele geheugen. Hierdoor zijn we in staat ervaringen en waarnemingen in een betekenisvol kader plaatsen. Wanneer je van iedere zware stem direct in de bibbers duikt of bij iedere mooie, aantrekkelijke persoon de neiging niet meer zou kunnen onderdrukken om die ter plekke te bestijgen dan kan je leven wel eens een eenzame invulling krijgen. In samenwerking met onze hersenschors is de hippocampus in staat om ervaringen in een hedendaags nuttig perspectief te plaatsen.
Email geur van een parfum prikkelt je neus. Opeens komt een vroegere geliefde weer voorbij in je belevingswereld en met een prettige glimlach vervult van herinneringen vervolg je je weg. ‘Haar’ parfum werd toevallig net daar gedemonstreerd aan een nieuwe klant. Dit impliciete geheugen is sterk verbonden met onze amygdala of amandelkernen. Dit zijn twee kernen gelegen in ons emotionele brein. De functie van de ene kern is gekoppeld aan overleving van de soort en vertaalt boodschappen meestal in een seksueel plaatje. Vooral mannen ‘checken’ daarom in contact met het andere geslacht regelmatig of hier zich een mogelijkheid voordoet van ‘paren’. Mochten er vrouwen zijn die zich daaraan storen: wij ‘mannen’ kunnen daar dus niet zo veel aan doen, het is een biologisch gegeven. De andere amandelkern houdt zich bezig met de overleving van het individu. Ervaringen die langs deze kern lopen krijgen meestal de kleur mee van angst en soms van woede. Twee sterke emotionele drijfveren voor de vlucht of vechtreactie wanneer een individu in een gevaarlijke situatie terecht komt.
Tunneleffect Wanneer we sterke zintuiglijke ervaringen opdoen langs een van deze twee amandelkernen dan ontstaat ook nog eens het tunneleffect. We gaan selectief waarnemen. De ene kern staat dus in relatie tot de overleving van het individu. Loop je met het programma rond: ‘de wereld is gevaarlijk’, dan wordt heel veel waarneming gescand langs de weg van gevaar. Het brein gaat op zoek naar zijn eigen gelijk en bevestigt dit keer op keer.
Nu weer even terug naar het begin. Conflicten rondom de inhoud van een email of SMS zijn eigenlijk meestal misplaatst. We lezen namelijk de boodschap vanuit ons eigen helaas beperkte perspectief. Eerder opgedane ervaringen kleuren de eendimensionale platte tekst in. Wat de ander er feitelijk mee bedoeld weet je slechts zelden zeker. Dus bij verwarrende of voor jou kwetsende teksten: om de tafel! Face to face uitpraten. De boodschap loopt dan langs meerdere kanalen en je kunt direct checken wat de ander nu precies bedoeld. ‘Heb ik het dan goed begrepen als jij...‘ en vul maar in wat je denkt. Het is aan de ander om dit te bevestigen of te ontkennen. Dus vaar in communicatie niet blind op je amandelkernen. De wereld is veranderd. Betrek je zeepaardje erbij en check dit ook nog even met je volle verstand. De World Online aandelen bleken ook geen garantie voor de toekomst te bieden. Daarbij las ik laatst nog in de krant dat die mevrouw van World Online zich regelmatig heel direct door één van haar amandelkernen zou laten leiden. Vooral in donkere kelders. Pas op! De krant is ook een vorm van ééndimensionale communicatie. Ik zal haar van de week eens opzoeken om te vragen wat er waar van is. Kan ik gelijk nog wat geld aan haar terugvragen. De enige aandelen die ik ooit in mijn leven gekocht heb waren van World Online. Die voor mij destijds traumatische ervaring kleurt sterk het gelezen krantenbericht. En ik moet nog steeds op zoek naar een andere manier van pensioenvoorziening. Carel Schott
[email protected]
‘Triggerfinger’ of haperende vinger ontstaat door een verdikking in de buigpees waardoor deze niet soepel door de peesschede glijdt. Deze blokkade bevindt zich ter hoogte van de overgang van vinger naar handpalm. Daar voelt het gewricht vaak stijf aan. Bij blokkade kan men de vinger niet strekken, met enige hulp strekt de vinger zich vaak met een pijnlijk knakje. De afwijking is onschuldig; de oorzaak vaak overbelasting. De behandeling kan vooral in het begin nogal eens effectief zijn door een lokale injectie met cortison in de omgeving van de verdikte pees en in de peesschede. Bij persisterende klachten is vaak een kleine operatie aan te raden. Deze operatie geschiedt onder lokale verdoving en duurt maximaal 10 minuten. Via een incisie van ongeveer twee centimeter wordt de peesschede vrij gelegd en geopend, zodat de pees zelf weer een vrije doorgang heeft. Over het algemeen is het een weinig belastende ingreep met weinig nasleep.
4
Blessureteller
Het BMS Massageteam in actie
Sporten is leuk en gezond. Om het zo te houden is het van belang om sportblessures zo veel mogelijk te voorkomen. Jaarlijks ontstaan er in totaal 1,5 miljoen blessures. Enig idee hoeveel blessures je binnen je eigen vereniging kunt verwachten in een sportseizoen? NOC*NSF heeft daarvoor de ‘Blessureteller’ ontwikkeld. De ‘Blessureteller’ berekent het gemiddelde aantal blessures dat je binnen jouw vereniging in één sportseizoen kunt verwachten. Ook krijg je een overzicht van welke soort blessures dat zullen zijn. Voor deze berekening moet je een aantal verenigingsgegevens invoeren, zoals de sport tak, het aantal leden en het aantal trainingen en wedstrijden per seizoen. Of het daadwerkelijke aantal blessures in jouw sportvereniging onder of boven het gemiddelde zit, hangt af van vele factoren. Een belangrijke factor is de wijze waarop het verenigingsbestuur, de trainers/begeleiders en de sporters omgaan met blessurepreventieve maatregelen. Na de berekening van de blessureteller volgt een overzicht van blessurepreventieve maatregelen die specifiek voor jouw sport tak van belang zijn. Het is een snelle en eenvoudige manier om de blessureproblematiek binnen je vereniging in kaart te brengen en wellicht een eerste stap om structureel aandacht te gaan besteden aan blessurepreventie. Je vindt de ‘Blessureteller’ op www.sport.nl/sportblessurevrij (zonder het streepje). Voor meer informatie over ‘Sport Blessure Vrij‘ kun je contact opnemen met Gielion de Wit van NOC*NSF via telefoon (026) 4834400 of email:
[email protected].
Tilburg Ten Miles Het BMS massageteam is een team van professionele en enthousiaste masseurs, gedurende het jaar actief bij diverse sportevenementen, waaronder de Tilburg Ten Miles, de Singelloop te Breda en de Drakenbootrace te Zoetermeer. Al weer enige jaren worden wij door de organisatie van de Tilburg Ten miles uitgenodigd om hun evenement met ons BMS-massageteam te komen versterken. Een aantal van onze teamleden hebben hun ervaringen hieronder verwoord.
Allerleukste ervaring Mijn eerste klant was meteen de allerleukste ervaring uit mijn massagecarrière. Een jongetje van 7 jaar die de 1,5 km had gelopen en met een medaille zeulde die bijna even groot was als hij. Toen hij onze tent zag en met veel moeite het woord M-A-S-S-A-G-E had ontcijferd vroeg hij aan zijn moeder of hij dat ook mocht en aan mij of het geld kostte. Natuurlijk mocht hij na zo'n topprestatie gemasseerd worden. Het was me een hele eer. Na een moeilijke klim op de tafel heb ik die kleine beentjes onder handen genomen en daarna ook maar eventjes geholpen om zijn schoenen terug aan te krijgen. Met een vriendelijk “dank u wel“ nam hij een grote sprong van de tafel af. Daarna kon mijn dag natuurlijk niet meer stuk. Yvette
Tevreden gevoel Ook ik heb aan de Tilburg Ten Miles een zeer tevreden gevoel overgehouden. We hebben wederom heel veel sportieve mensen een prettig gevoel gegeven na een toch behoorlijk zware inspanning, mede door de positieve uitstraling van ons team. Pierre
Spierservice De eerste zondag in september was ook echt een zondag, prachtig weer voor het loopevenement Tilburg Ten Miles. Er was volop zon en met zo'n 25 graden was het een feest voor de toeschouwers, al vonden veel lopers het eigenlijk net iets te warm. De massagetafels waren bezet met sporters die de tien kilometer of de tien mijl liepen. Veel atleten hadden na hun vakantie weer een paar keer getraind, maar moesten er wel weer even ‘in’ komen en vertelden over stijfheid in de benen. Daar weten wij wel raad mee! Het viel mij wederom op dat sporters het echt waarderen als een evenementenorganisatie het massageteam inhuurt. Het woord ‘luxe’ wordt vaak gehoord. Terwijl wij er natuurlijk allang van overtuigd zijn dat het niet alleen luxe, maar ook noodzaak is voor optimaal presteren. Mijn indruk was in elk geval dat de organisatie zeer vriendelijk was en goed verliep. De masseurs kregen gratis koffie, een lunchpakket en een Tshirt. We hebben weer met veel plezier onze ‘spierservice’ aan velen kunnen verlenen. Jessica
Gezellige dag De Tilburg Ten Miles was voor mij de tweede keer dat ik met het massageteam heb gemasseerd. Het was te merken dat dit evenement jaarlijks terug keert want het was zeer goed georganiseerd, de
5
Massageteam
Primeur voor Amice
plaats waar de massage tent stond, naast de omkleed tenten, was goed gekozen. Veel lopers kwamen dus lang de massage tent en stapten maar gelijk naar binnen. Om 11:30 kwam de eerste al bij mij op tafel en de laatste arriveerde om 18:30. We hebben het lekker druk gehad met pieken en een paar rustige momenten.
Primeur voor Amice Student Robert Nieuwenhuis verdedigde in september als eerste student van Amice Opleidingscentrum een scriptie massagetherapie. Robert was ook de eerste student die onder de nieuwe regels massagetherapie afstudeerde. “Ik heb er een hoop van geleerd”, aldus de Arnhemmer. Voor Amice Opleidingscentrum was dit een primeur om trots op te zijn.
Het viel mij op dat je aan sommige lopers nog veel tips kunt geven (ik dacht dat die wedstrijdlopers de dingen zoals rekken, eten en tijds indeling wel doorhadden). Ook waren er een paar die zichzelf te hoog hadden ingeschat en met bijna kramp moesten uitvallen. Met slechts een klein tape-geval, een enkel die getapet moest worden, is er niets ‘ergs’ gebeurd. Ik heb een heerlijke ontspannen (inspannende) dag gehad, een evenement dat de moeite waard is om naar toe te gaan. Bart
Wil je meer weten over het BMS massageteam kijk dan op www.bms-massageteam.nl of stuur een mailtje naar
[email protected].
“Ik houd op met sportmassage en was op zoek naar iets daarna.” Aan het woord is Robert Nieuwenhuis (33) uit Arnhem. “Er zijn wel veel dingen te doen, maar veel studies richten zich maar op één aspect. Het leuke van de opleiding massagetherapie is dat je van alles wat leert: accupressuur, voetreflexzones, haptonomische en holistische massage.”
presentatie. Robert over zijn scriptie: “Het thema was het nut en belang van water drinken. Waarom is dat zo belangrijk? Iedereen weet dat één tot anderhalve liter water drinken gezond is, maar weinig mensen weten waarom of wat er gebeurt als je dat niet doet.” Ook het effect van watergebruik op het zuur-base evenwicht in het lichaam kwam aan de orde.
Massagetherapie
Robert geeft eerlijk toe dat hij een scriptie in eerste instantie niet zo zag zitten, hij is meer een man van de praktijk. Ik had vroeger al een hekel aan werkstukken en scripties en dacht dat ik er vanaf was. Maar het was natuurlijk erg nuttig. Ik heb er een hoop van geleerd.”
Robert ging daarom massagetherapie studeren bij Amice en dat beviel hem goed, vertelt hij. “Het voldeed compleet aan mijn verwachtingen. Het prachtige van deze opleiding is ook het module systeem. Je zit niet twee jaar lang vast aan elke zaterdag studeren, maar kan je inschrijven voor een module. Als je dan weer tijd en geld hebt, kies je een nieuwe module.”
Scriptie Omdat de opleiding massagetherapie sinds kort een opleiding op MBO+ niveau is, moest de studie afgesloten worden met een scriptie. Docenten, studenten en vrienden luisterden naar de
Toekomst Na het succesvol afronden en presenteren van zijn scriptie gaat Robert even niet meer studeren. Hij wil zich richten op zijn werk en tijd nemen voor zijn hobby. “Maar ik denk dat ik volgend jaar de studie wel weer ga oppakken. Er zijn een aantal modules die ik nog graag wil doen.”
6
Codex Civicus
De cursus sportmassage en de vervolgtrajecten tot massage-/sporttherapeut zijn inmiddels weer in alle hevigheid losgebarsten. Aankomende masseurs en therapeuten proberen zich de kunst van het hulpverlenen eigen te maken. Nieuw geleerde vaardigheden worden direct in de praktijk toegepast en op verjaardagen ben je de vraagbaak voor de andere aanwezigen, als het gaat om allerlei medische problemen.
Peter Burger De Codex Medicus, het handschrift of handboek van de geneeskunde, was de bron van inspiratie voor het ontstaan van de naam Codex Civicus, het handschrift van een Burger. “In deze rubriek behandel ik diverse onderwerpen, bekeken door een Westerse of door een Oosterse bril. Heb je suggesties, ideeën, reacties of vragen, dan kun je een e-mail sturen naar
[email protected] en je krijgt persoonlijk of eventueel via een volgende Codex Civicus antwoord.”
Kopzorgen Een toch wel veel voorkomend gezondheidsprobleem is hoofdpijn. Huisartsen worden veelvuldig met hoofdpijn-patiënten geconfronteerd en verwijzen de ongelukkigen regelmatig door naar één of andere therapeut. Patiënten ervaren hoofdpijn meestal als zeer bedreigend. Dat is ook wel logisch aangezien je hoofd zo dichtbij je ‘zelf’ zit. Een pijnlijke enkel zit veilig ver weg en kun je nog eens lekker vasthouden, masseren of in een bak water of onder een kussen verstoppen, terwijl dat met je hoofd wat lastiger is. Bovendien is de angst en onzekerheid ook gekoppeld aan de mogelijke aanwezigheid van bijvoorbeeld een hersentumor, zeker bij chronische hoofdpijnpatiënten. De koppeling tussen hoofdpijn en een hersentumor blijkt in de praktijk niet zo duidelijk te zijn. In een interview met een net gepensioneerde huisarts las ik laatst dat hij had uitgerekend dat hij in zijn praktijk wel 20.000 hoofdpijnconsulten had gehad, waarvan er 1 een hersentumor bleek te hebben (overigens waren er naast de hoofdpijn bij die patiënt nog meer aanwijzingen die aanleiding gaven tot nader onderzoek).
Verschillen
Soorten hoofdpijn
Spanningshoofdpijn
Er bestaan vele soorten hoofdpijn, echter de volgende 3 hoofdpijntypen maken 90-95% van alle ‘hoofdpijnklachten’ uit: spanningshoofdpijn, vasculaire/migraineuze hoofdpijn gecombineerde vormen van de voorgaande typen. Van deze 3 vormen komt spanningshoofdpijn het meeste voor (80%). Aan spanningshoofdpijn die meer dan één keer per maand voorkomt, lijdt 20-30% van de totale bevolking waarvan ongeveer evenveel mannen als vrouwen.
Ik wil het nu verder hebben over spanningshoofdpijn. Een eerste vraag komt al direct op, wat wordt bedoeld met ‘spanning’? De Van Dale geeft aan: ‘hoofdpijn veroorzaakt door stress’, terwijl mijn uitgave van het Zakwoordenboek der Geneeskunde aangeeft: ‘hoofdpijn ten gevolge van spierspanningen in nek en achterhoofd’. Net wat ik dacht, precies deze 2 mogelijkheden, spanning beschreven als stress en spanning als spierspanning, maar hierover later meer.
Als je het klachtenpatroon van spanningshoofdpijn en de symptomen van migraine tegenover elkaar zet zie je toch wel kenmerkende verschillen. Zo is bij spanningshoofdpijn de pijn bilateraal gelokaliseerd of over het hele hoofd verspreid ( frontaal en/of occipitaal ) terwijl bij migraine de pijn meestal unilateraal gelokaliseerd is. Bij spanningshoofdpijn is de pijn constant aanwezig en is drukkend van aard, ook wel beschreven als het gevoel van een strakke band om het hoofd. Bij migraine komt de pijn aanvalsgewijs en voelt het bonzend aan. Bij 1 op de 5 mensen met migraine begint de ellende met vreemde gewaarwordingen, zoals lichtflitsen, uitval van een deel van het gezichtsveld of tintelingen in lippen of vingers, terwijl deze verschijnselen bij spanningshoofdpijn afwezig zijn. Verder zijn kenmerkende bijverschijnselen van migraine onder andere misselijkheid, overgeven en overgevoeligheid voor licht- en geluidsprikkels. Ook deze ontbreken bij spanningshoofdpijn. Genetische of familiaire factoren zijn bij spanningshoofdpijn niet aangetoond, wel bij migraine.
7
Service
Kopzorgen
Klinisch Er zijn 2 klinische vormen van spanningshoofdpijn, onderverdeeld naar verschijningsvorm. Zo wordt een episodische vorm onderscheiden: de pijn is minder dan 15 dagen per maand aanwezig. De volgende criteria worden bij deze vorm gehanteerd: de hoofdpijnduur ligt tussen de 30 minuten en 7 dagen, er is sprake van minstens 2 van de volgende aspecten: drukkende hoofdpijn, milde of matige pijn, bilaterale pijn, een verergering bij fysieke inspanning. Beide volgende aspecten gelden: géén misselijkheid en géén overgevoeligheid voor licht en geluid (één van de 2 mag wel). Verder is er bij de episodische vorm van spanningshoofdpijn geen andere verklaring voor de hoofdpijn te vinden.
men of kunnen hun gevoelens niet uiten. Deze persoonlijkheidsvariabelen bepalen dus mede dat bepaalde situaties als stresssituaties worden waargenomen, en bepalen eveneens mede het reactiegedrag op stress. We kunnen concluderen dat spanningshoofdpijn een psychofysiologische klacht is, dat wil zeggen dat het een fysiologische reactie is op psychische factoren (stress). Er is sprake van afwezigheid van een organische pathologie, geen neurologische afwijkingen, behalve drukpijn. Ook speelt spierspanning een rol maar niet een noodzakelijke factor.
Rotterdam Op zaterdag 5 en 19 november en 3 december van 9.30 - 12.30 uur. Locatie(s): de hoofdvestigingen van IVS Opleidingen (Dordrecht) en de 1eNVVS (Rotterdam). Het meenemen van modellen is niet toegestaan.
Verhoogde spierspanning Lange tijd werd aangenomen dat een verhoogde spierspanning de oorzakelijke of uitlokkende factor was bij spanningshoofdpijn, de laatste jaren van onderzoek laten hiervoor echter geen duidelijk bewijs zien. De resultaten van die onderzoeken leiden tot de conclusie dat er geen algemeen mechanisme bestaat van door een verhoogde spierspanning veroorzaakte pijn bij spanningshoofdpijn. De wel significant aangetoonde hogere EMG-waarde van de m. Trapezius en daaraan verbonden schouderpijn is niet specifiek voor spanningshoofdpijn, maar komt ook voor bij andere aandoeningen zoals cervicogene hoofdpijn, migraine en verschillende problemen van de schouder en schoudergordel.
Online aan- en afmelden BMS-leden die hun opleiding bij IVS Opleidingen volgen kunnen zich voor de oefendagen in Dordrecht ook online aan- of afmelden via de website: www.ivsopleidingen.nl/oefendagen.
Stress
Ook worden twee persoonlijkheidsvariabelen beschreven die met name vallen onder de groep spanningshoofdpijnpatiënten: de eerste variabele is ‘het streefniveau’, deze lijkt bij spanningshoofdpijnpatiënten hoog te liggen, een overactief, perfectionistisch gedrag is het gevolg. De tweede variabele is ‘het sociaal vaardigheidstekort’, patiënten kunnen niet voor zichzelf opko-
Voor de huidige cursisten worden er door de BMS oefendagen georganiseerd. Onderling oefenen staat voorop, er wordt geen instructie of les gegeven. De ideale gelegenheid om het geleerde in praktijk te brengen, zeker voor diegenen die thuis weinig oefenmogelijkheden hebben. De oefensessies worden in principe om de 14 dagen gehouden en het is mogelijk op vertoon van de ‘carte d’identité’ de oefendagen in zowel Dordrecht als Rotterdam bij te wonen (kosten: 6 Euro). Dordrecht Op zaterdag 29 oktober, 12 en 26 november van 9.30 - 12.30 uur.
Het tweede type spanningshoofdpijn is een chronische vorm: de pijn is meer dan 15 dagen per maand aanwezig voor tenminste 6 maanden en hier gelden eveneens de bovenstaande criteria.
De beschrijving van spanning met betrekking tot stress lijkt meer op zijn plaats. Onderzoek in die richting laat zien dat spanningshoofdpijnpatiënten meer ‘minor’ stressvolle gebeurtenissen rapporteren in het dagelijks leven. Ook beleven ze die ‘minor’ stressvolle gebeurtenissen als meer stressvol dan de gezonde controle groep. De dagelijkse beslommeringen blijken dus meer verantwoordelijk te zijn voor hoofdpijn dan de grote, stressvolle gebeurtenissen. Verder blijkt dat migraine vooral zou optreden wanneer de stress over haar hoogtepunt heen is, bekend is de weekend- of vakantiemigraine.
Oefendagen
Uitlokkende factoren vermijden Probeer als hoofdpijnlijder uitlokkende factoren te vermijden of leer omgaan met deze factoren en vermijd overmatig gebruik van pijnstillers, deze kunnen juist hoofdpijn veroorzaken. Therapeutische mogelijkheden zijn ontspanningstherapie, biofeedback, Shiatsu, acupunctuur, acupressuur, massage, rekoefeningen, manipulatie en mobilisaties van de wervelkolom en TENS. Onthoud bovendien het volgende advies van Sydney J. Harris: ‘The time to relax is when you don't have time for it’. Peter Burger
[email protected]
8
Van distaal naar normaal
Er zijn ontelbare artikelen en wetenschappelijke stukken te vinden over de knie. Opvallend daarbij is dat het grootste deel hiervan, de diagnostiek
Overbelasting van de knie
en therapie van het acute knietrauma behandeld. Met name over kruisbandletsels is veel te vinden. Ik wil me daarom in dit artikel juist richten, op de surmenageletsels. Surmenage is een moeilijk woord voor overbelasting.
Ik zal me, om dit artikel niet te lang te maken, beperken tot de meest voorkomende afwijkingen. Afwijkingen die ik ook zelf regelmatig bij mijn sporters of bij mijn werkzaamheden als echolaborant tegenkom.
Overbelastingssyndromen De meeste overbelastingssyndromen, zijn gelokaliseerd in en rond het strekapparaat van de knie. Deze bestaat uit het quadricepscomplex, de knieschijf en de patellapees met haar aanhechting op de tuberositas tibiae. Krachtsverlies in het quadricepscomplex en patello-femorale vormvariaties, die leiden tot een abnormale sporing van de knieschijf, zijn de twee belangrijkste oorzaken voor blessures van het strekapparaat. Andere overbelastingssyndromen kunnen in alle spieren, pezen en slijmbeurzen rond de knie voorkomen. De belangrijkste zijn: aan de laterale zijde het iliotibiale band-frictiesyndroom, mediaal de insertietendinose van de pes anserinus en aan de achterzijde een irritatie van de gastrocnemiuspezen, de m. polpliteuspees, m. biceps-femorispees en de Bakerse cyste.
Chondromalacie patella (voorzijde) Dit is in ieder geval bij joggers de belangrijkste oorzaak van pijn rond de knie en wordt daarom ook wel, de ‘runners knee’ genoemd. Ook bij jonge meisjes in een groeispurt zie je dit verschijnsel regelmatig optreden. Het is een vrij complexe afwijking die onder meer gekarakteriseerd wordt door degeneratie (achteruitgang) van het hyaline kraakbeen. Het moet gezien worden, als een voorstadium van artrose. Chondromalacie betekent letterlijk ‘week wordend kraakbeen’. Als oorzaak vindt men meestal chronische microtraumata door anatomisch ongunstige omstandigheden, zoals beenlengteverschil, O of X-benen, hyperpronatie van het bovenste spronggewricht van de enkel en afwijkingen in het patello-femorale gewricht, eenzijdige trainingsvormen, overgewicht, slecht schoeisel, etc. De klachten hebben vaak een sluipend begin. Kenmerkend zijn de klachten achter en rondom de knieschijf, die toenemen door druk op de knieschijf. De behandeling varieert van rust, medicijnen, tapen en spierversterkende oefeningen tot soms zelfs een operatie. Je kunt deze afwijking ook terugvinden in de literatuur als chondropathie patellae.
Hans v/d Weijden Hans v/d Weijden is van oorsprong een radiodiagnostisch laborant, Na de opleiding sportmassage heeft hij zich gespecialiseerd in echografie. Zijn beroep als laborant heeft hij inmiddels ingeruild voor het docentschap en hij geeft les op het Albeda college te Rotterdam en het IVS te Roosendaal en Den Bosch in de vakken anatomie, fysiologie, pathologie, EHBO en reanimatie. In zijn column verwoordt hij wetenschappelijke artikelen gerelateerd aan ons vak in begrijpelijke taal. Met extra aandacht voor wat wij als sportmasseur met deze informatie kunnen.
Door de veelheid aan medische termen is het wellicht verstandig, voordat je verder gaat met dit artikel, eerst even de klapper en je sesamatlas open te slaan en de anatomie van de knie met de daarbij betrokken spieren even te herhalen. De nieuwelingen onder ons kunnen direct uitproberen of hun medisch zakwoordenboek werkt. Als jullie klaar zijn met het bestuderen kunnen we beginnen met de pijnsyndromen aan de van de knie.
Tendinitis patella (voorzijde) Deze afwijking wordt in de sportwereld de ‘jumpers knee’ genoemd. Hier is de overbelasting gelokaliseerd in de pees die loopt van de knieschijf naar de tuberositas tibia. Deze pees is een onderdeel van het quadricepscomplex. Vaak zit de pijn gelokaliseerd op de overgang van de onderrand van de patella naar de pees of in de pees zelf. Deze afwijking komt relatief veel voor bij bal spor-
9
Overbelasting van de knie
ten zoals basketbal, volleybal, korfbal, etc. Meestal is dit een eenzijdige afwijking. De pijn heeft vaak een directe relatie met de mate van inspanning. In het begin treed de pijn alleen op na een inspanning en pas in een later stadium ook tijdens de inspanning. Te snelle trainingsopbouw aan het begin van een seizoen, slechte schoenen, een verkeerde afzettechniek, harde ondergrond en overgewicht zijn predisponerende (uitlokkende) oorzaken.
Osteochondrosis dissecans (mediaal) Osteochondrosis dissecans is een veel voorkomende oorzaak van knieklachten bij mannen tussen de 15 en 18 jaar waarbij sprake is van weefselversterf van het bot aan de gewrichtsuiteinden en waar-
Dit is mete name een afwijking die heel goed te diagnosticeren is met echografie, waarbij de aangedane pees uitermate goed te beoordelen is. Hierbij kan je dan ook makkelijk het onderscheid maken met een bursitis, wat natuurlijk ook kan op die plaats, daar er zich bij deze aanhechting ook een slijmbeurs bevindt. De afwijking moet onderscheiden worden van verbeningsstoornissen van de aanhechtingsplaatsen van deze pees, te weten de onderrand van de patella of de aanhechting op de tuberositas tibiae. Deze verbeningsstoornissen kunnen optreden bij kinderen in en rond de pubertijd. Deze twee ziektebeelden hebben beide een eigen naam. Als er verbeningsproblemen zijn door overbelasting aan de onderkant van de patella noemt men dit het syndroom van SindingLarsen. Zit de afwijking bij de distale aanhechting van de pees op de tuberositas tibia, dan noemt men het het syndroom van Osgood-Schlatter, welke ook genoemd wordt in de klapper ‘Sportmassage’. Rust en afname van sportactiviteiten is en blijft hierbij nog steeds de beste behandeling.
Pes-anserinus-tendinitis (mediaal) De pes anserinus, is de gezamenlijke insertieplaats van drie spieren, de m.semitendinosus, de m.gracilis en de m.sartorius. Deze afwijking komt met name voor bij zwemmers en bij lopers, die veel heuveltrainingen en extensieve trainingen doen. De pijn blijft meestal na de inspanning bestaan en de oplossing zit vaak in dwarse fricties en, met name bij de lopers, door tijdelijke afname van inspanning.
Gastrocnemius-tendinitis Ook deze afwijking is gelokaliseerd in de knieholte en treedt vaak op de voorgrond bij het begin van de sportactiviteiten. Ook na de inspanning blijft de pijn vaak bestaan. De lokalisatie en de drukpijnlijke plaats worden het best gevonden in flexie van het onderbeen. De behandeling is conservatief, namelijk beperking van de sportactiviteit.
Biceps- femoris tendinitis (achterzijde) Deze afwijking is vrijwel altijd het gevolg van een overbelasting bij sportbeoefening met name bij hardlopen en wielrennen. Daar deze spier zijn aanhechting heeft op het fibulakopje, zit daar vaak de drukpijn. Flexie en exorotatie zijn pijnlijk. Rust en diepe fricties zijn vaak afdoende. Hier zie je dus 3 afwijkingen die vlak bij elkaar zitten en die je dus pas van elkaar kan onderscheiden als je de anatomie van de knie kent.
Bakers cyste (achterzijde) Dit is een uitstulping van het gewrichtskapsel waardoor er een zwelling in de knieholte kan ontstaan. Er is vaak een vage pijn die toeneemt met de inspanning. Daar deze cyste een verbinding heeft met de gewrichtsholte, is deze cyste gevuld met gewrichtsvocht. Deze cyste kan sterk in grootte variëren. Ik heb ze met echografie zelfs gezien, als langwerpige structuren tot aan de enkel toe. Deze afwijking kan acute knieklachten geven als er een bloeding in ontstaat of als hij knapt, wat niet ondenkbaar is tijdens sportbeoefening.
Iliotibiaal frictiesyndroom (lateraal) Als je de tractus iliotibialis bekijkt, zie je dat het een sterke peesplaat is die zijn aanhechting heeft op de condylus lateralis tibia. Met name bij lopers en fietsers kan door langdurige en herhaalde wrijving van deze peesplaat langs de laterale condyl van het femur, door het buigen en strekken een bursitis, of een directe irritatie van het periost ontstaan. Dit wordt veelal veroorzaakt door een verkeerde looptechniek, versleten schoenen, het lopen aan de bolle zijde van de weg en diverse anatomische afwijkingen. Bij wielrenners is regelmatig een verkeerde afstand tussen pedaal en zadel de boosdoener. De klachten nemen vaak toe met de afstand en inspanning en verminderen vaak als men het tempo terugschroeft. De oplossing is dus vaak te vinden in aanpassing van het bovengenoemde. Ook dwarse fricties zijn vaak zinvol als ondersteuning bij de genezing.
schoenadviezen en diepe fricties kunnen vaak de klachten doen verminderen.
bij botfragmenten worden afgestoten. Dit is een afwijking die in ieder gewricht voor kan komen maar meestal in de knie. De trouwe lezers onder ons herkennen misschien dit ziekte beeld, omdat ik er al eens een héél artikel aan gewijd heb. Bij deze afwijking ontstaan er losse stukjes bot of kraakbeen die de bekende slotverschijnselen kunnen geven waarbij de knie op bepaalde momenten niet verder kan buigen of strekken. Het ziektebeeld ontstaat door overbelasting met diverse oorzaken, terwijl het werkelijke loslaten van een botstukje vaak ontstaat door een acuut trauma. Vaak is dan operatief ingrijpen noodzakelijk. Daar bij deze afwijking het gewrichtsoppervlak aangedaan is, is de kans op vervroegde artrose aanwezig. Een MRI scan ter diagnose is hiervoor het meest aangewezen onderzoek.
Popliteus-tendinitis (achterzijde) Ook deze afwijking is het meest te vinden bij hardlopers, die veel kilometers maken en dan met name gecombineerd met heuveltraining. Hyperpronatie van het onderste spronggewricht wordt ook vaak gevonden. Flexie en endorotatie is bij deze aandoening vaak pijnlijk. Trainingsadviezen,
Wat heeft de sportmasseur hieraan? Hoewel de anatomie van de knie vrij ingewikkeld is en er veel sportblessures te vinden zijn in de knie, zie je toch door de manier waarop ik dit artikel geschreven heb, dat je door de knie in te delen in voor, achter, binnen en buiten en met daarbij je kennis van de anatomie en een goede anamnese en onderzoek, je als sportmasseur toch aardig in staat zou kunnen zijn om mee te denken, welke afwijking er mogelijk gaande is bij de sporter die zich met een klacht bij jouw gemeld heeft. Je kan de sporter hierdoor beter van adviezen voorzien hoe verder met de blessure om te gaan en je kan een actievere rol vervullen in het genezingsproces van de sporter en het hervatten van zijn of haar sportactiviteiten. Veel van de hierboven genoemde ziektebeelden heb ik summier beschreven. Wil je er meer over weten dan kan je er met het gebruik van de medische omschrijving van het ziektebeeld op internet veel informatie over vinden. Hans van der Weijden
[email protected]
10
Uit de pers
Zout leidt tot zuur Wel eens last van oprispingen ofwel ‘het zuur’? Onderzoekers uit Zweden spoorden de oorzaken op. Het bleek dat thee en alcohol, die tot nu toe als boosdoeners werden gezien, niet leiden tot meer of heftiger aanvallen van ‘het zuur’. Maar roken en het gebruik van flinke hoeveelheden tafelzout doen dat wel. Zo bleken mensen die al langer dan 20 jaar roken maar liefst 70 procent meer kans te maken op het verschijnsel dan niet-rokers. Ook het toevoegen van zout aan de maaltijd deed de kans op zure oprispingen stijgen met 70 procent.
Chocolade gaat hoest tegen Onderzoekers van het Imperial College London hebben aangetoond dat een stof uit chocola: theobromine prima werkt tegen hardnekkige hoestjes. De stof blijkt zelfs 30 procent effectiever te werken dan codeïne, een van de meest gebruikte anti-hoestmiddelen. Theobromine onderdrukt de hoestprikkel merkten de onderzoekers. Het mooiste is dat de stof geen bijwerkingen heeft op hart en bloedvaten of het zenuwstelsel, zoals slaperigheid.
Een frisse adem laseren Een belangrijke oorzaak van chronisch slechte adem, ook wel halitose genoemd, is de groei van bacteriën achterop je tong. Tot nu toe kon je die beestjes alleen met een tongschraper of tandenborstel te
lijf gaan, straks komt daar wellicht ook de laser bij. Want na een experiment waarbij mensen de achterkant van hun tong lieten ‘laseren’ bleek dat slechte adem ook na 10 maanden nog niet was teruggekeerd.
pen toe te passen. Vrouwen die dit ‘dieet’ volgden, vielen in zes maanden tijd 9,5 kilo af, terwijl vrouwen die kleinere porties en minder vet probeerden te eten krap 7 kilo afvielen.
Slaap je slank Hoe korter mensen slapen, des te groter hun kans op overgewicht. Dat is gebleken uit Amerikaans onderzoek naar het verband tussen die twee factoren. Het bleek dat volwassenen die per nacht vier uur of minder slapen, maar liefst 73 procent meer kans hebben op ernstig overgewicht dan mensen die per nacht zeven tot negen uur slapen. Kortslapers blijken meer van het ‘hongerhormoon’ ghreline in hun bloed te hebben. Mogelijk is er een evolutionaire oorzaak voor dit verband: ons systeem zou geprogrammeerd zijn om in de zomer, wanneer de dagen lang zijn, veel voedsel te verzamelen en aan te komen voor de wintertijd.
Meer eten en toch afvallen? Afvallen zou wel eens supersimpel kunnen zijn: gewoon een kwestie van meer eten. Meer fruit en groenten, en minder calorierijk voedsel zoals kaas, vlees en zoetigheid. De instructie om voedsel te eten dat je maag vult met vezels en water, zoals groenten en fruit, leidde bij een aantal proefpersonen tot gewichtsverlies zonder verder calorieën te moeten tellen of andere kunstgre-
(advertentie)
Hoe ‘n koe een mug vangt Mogelijk bestrijden we opdringerige muggen in de toekomst met een stof die is ontleend aan het dierenrijk. Laboranten slaagden erin de chemische structuur en de exacte ligging van de atomen te ontleden van een stof die het Aziatische wilde rund (Bibos Gaurus) uitscheidt en de muggen op afstand houdt. Hoe het goedje ruikt, hebben de onderzoekers nog niet gepubliceerd.
Bosbessen voor je cholesterol Bosbessen zijn niet alleen steeds vaker verkrijgbaar, er is ook meer reden om ze te kopen. Onderzoekers van de University of Mississippi ontdekten dat ze tjokvol zitten met het antioxidant pterostilbene. Tijdens laboratoriumproeven activeerde deze antioxidant een eiwit dat de hoeveelheid cholesterol en andere lipiden
doet dalen. Pterostilbene bleek hierin zelfs effectiever te zijn dan andere antioxidanten en cholesterolverlagende medicijnen.
Nederland wordt topzwaar Wanneer het aantal Nederlanders met overgewicht nog twintig jaar in hetzelfde tempo doorstijgt als het dat nu doet, dan heeft 36 procent matig overgewicht en 12 procent ernstig overgewicht, schat het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Maar als overgewicht over twintig jaar in Nederland dezelfde dimensies heeft aangenomen als nu in de Verenigde Staten, is 59 procent van de Nederlanders te zwaar (41 procent matig/18 procent ernstig).
Bloed gezeefd Een Israëlisch bedrijf verzon een listige manier om te voorkomen dat bloedklontjes in het brein terechtkomen en daar een herseninfarct veroorzaken. In de halsslagaders worden twee cilindervormige zeefjes geplaatst, waardoor alleen bloed dat gezeefd is aftakkingen naar de hersenen instroomt. Eventuele klontjes die groter zijn dan 300 micrometer kunnen alleen naar het gezicht stromen, waar de kans op schade minder groot is. Een 80-jarige vrouw is al via de catheter van de zeefjes voorzien. De methode zou een goed alternatief kunnen bieden voor anti-stollingsmiddelen.
(advertentie)
11
Applicaties en vervolgopleidingen
Het accent op
Cursussen 1eNVVS, Rotterdam Stoelmassage Aanvang: 1 en 8 oktober 3 en 10 december Duur: 2 lesochtenden op zaterdag Reflexzonevoetmassage Aanvang: 27 oktober Duur: 8 lesavonden op donderdag Shiatsu Aanvang: 17 februari 2006 Duur: 12 lesavonden op donderdag Voor meer informatie kunt u bellen met (010) 4256357 of (010) 4217788. Faxen kan ook, (010) 2203012. U kunt uiteraard ook e-mailen:
[email protected] of kijken op de website: www.eerste-nvvs.nl
Cursussen IVS Opleidingen, Dordrecht Aromatherapie Aanvang: januari Duur: 2 lesavonden op vrijdag Chakra psychologie Aanvang: januari Duur: 10 lesmiddagen op vrijdag
Arno Havenga Arno Havenga is geboren op 14 november 1974 te Rotterdam en speelt sinds 1994 in het Nederlands zevental waterpolo. Als aanvoerder van het Nederlands team en als linkshandige schutter, is hij een niet meer weg te denken schakel in het geheel. Arno heeft ongeveer 280 interlands op zijn naam staan, waaronder 2 Olympische Spelen, 5 Europese Kampioenschappen en 2 Wereld-
Bindweefselmassage Aanvang: januari Duur: 10 lesavonden op maandag, of 10 lesavonden op vrijdag, of 10 lesochtenden op vrijdag Specialisatie holistische massage Aanvang: januari Duur: 18 lesavonden op donderdag Energetische massage Aanvang: januari Duur: 8 lesmiddagen op zaterdag Haptonomie, persoonlijke verdieping Aanvang: januari Duur: 8 lesochtenden op zaterdag Specialisatie sportblessures en verzorging Aanvang: januari Duur: 20 lesavonden op vrijdag Specialisatie tapen en bandageren Aanvang: januari Duur: 8 lesamiddagen op zaterdag Voor een compleet en actueel overzicht, bezoek onze website: www.ivsopleidingen.nl, of bel (078) 6144934. Inschrijven kan voor de meeste cursussen nu ook via onze website.
kampioenschappen en hij is met zijn huidige club Olympic Nice Nation al 3 jaar lang kampioen van Frankrijk alsook winnaar van de ‘Coupe de la Ligue’ in 2004. Arno woont al 4 jaar in Frankrijk (Nice). Waarom heb je voor waterpolo gekozen en hoe oud was je toen? “Omdat mijn moeder waterpolo speelde, lag ik al vanaf mijn 2e jaar in het zwembad te spartelen. Toen ik 8 jaar was, ben ik zelf gaan waterpoloën. Ik heb nog een blauwe maandag op turnen gezeten en ook nog even aan wedstrijdzwemmen gedaan, maar dat mag eigenlijk geen naam hebben. Op de keper beschouwd kan je eigenlijk wel zeggen dat ik nooit iets anders gedaan heb.” Een waterpolowedstrijd duurt 4 x 7 minuten. Is dat niet weinig? “Jammer dat iedereen dat denkt. Een wedstrijd in Nederland heeft een netto speeltijd van 4 keer 7 minuten. Als je daar de tijd bij optelt van bijvoorbeeld Time-outs, overtredingen, blessures e.d. dan kom je uit op ongeveer 1 uur. Vier maal zeven minuten lijkt misschien weinig, maar ik geef het je te doen. Het is uiterst vermoeiend om een waterpolo wedstrijd te spelen. Wij zijn erin getraind, maar je moet maar eens proberen om jezelf zolang boven water te houden. Heb je wel eens geprobeerd om 5 minuten achter elkaar te watertrappelen? En dan heb ik het nu alleen nog maar over het jezelf boven water houden. Er moet natuurlijk ook nog gespeeld en gescoord worden.
Er zijn landen, zoals bijvoorbeeld Italië en Griekenland, waar een wedstrijd zelfs 4 x 9 minuten duurt.” Ik heb altijd begrepen dat er bijwaterpolo onder water nogal wat ontoelaatbare overtredingen plaatsvinden. Is dat waar? “Weer zo’n misverstand waar iedereen het jammer genoeg altijd over heeft. Natuurlijk gebeurt er gebeurt wel eens wat, maar het mag geen naam hebben.” “Weet je, je leest ook wel eens in de krant dat er een vechtpartij is bij een voetbalwedstrijd. Maar het gaat hier dan om het ‘-tigste’ team van voetbalvereniging Knollenland of zoiets. Zo is dat met
Nicolette Korthuis
12
13
Arno Havenga
waterpolo ook. Hoe hoger de teams spelen, hoe minder er gebeurt. Op het niveau waar wij spelen, gebeuren er geen noemenswaardige overtredingen. Als dat wel zo zou zijn, zouden we nooit zo hoog spelen.”
tie te weinig gesport heb. Maar omdat ik al jaren met dit probleem kamp, houd ik hier rekening mee. Er zijn bepaalde bewegingen die ik gewoon niet maak, omdat ik dan bij voorbaat al weet dat het fout gaat.”
Je geeft zelf aan dat jullie een behoorlijk niveau hebben. Hoe kan het dan dat jullie de Olympische Spelen van 2004 niet gehaald hebben? Zijn de andere teams dan nog veel beter geworden? “Nee, dat kan je zo niet zeggen. Het niveau van Nederland en van onze concurrenten is ongeveer hetzelfde. Voor de OS, WK en EK wordt echter een maximum aantal teams toegelaten. Echter, vroeger had je bijvoorbeeld een team Rusland en een team Joegoslavië. Tegenwoordig zijn het allemaal aparte landen. Servië Montenegro, Moldavië, Kroatië, Slovenië en ga zo maar door. Het aanbod is dus veel groter. Om nu gekwalificeerd te worden, heb je dus een veelvoud van tegenstanders vergeleken een aantal jaar geleden. De kans dat je je niet kwalificeert, is dus ook veel groter.”
Heeft het Nederlands zevental een eigen verzorger. En zo ja, wat is dan zijn/haar taak? Gaat hij/zij ook mee naar wedstrijden en bijvoorbeeld de Olympische Spelen? “In Nice hebben wij een conditie trainer, een fysiotherapeut en een arts. In het Nederlands team hebben we een fysiotherapeut en een arts. Als er klachten zijn, ga je naar 1 van deze 2 mensen toe. Maar een echte verzorger: jammer genoeg niet.”
ren. Echter, om er mijn eigen geld aan te besteden: nee, dat vertik ik.” “In de zomermaanden ben ik altijd in Nederland dus als er verzorgers in Rotterdam of omgeving zijn, die mij graag willen masseren. Laat maar weten, ik stel mijn lichaam wel ter beschikking hoor... hahaha.” Waarom ben je in Frankrijk gaan spelen? “Zowel Matthijs de Bruijn (die bij het gehele interview aanwezig is) als ik zijn gevraagd. Dus zijn we nu prof. Je wordt benaderd als je grote toernooien speelt. Ik ben 10 jaar geleden ook al gevraagd, maar durfde het toen nog niet aan. Toen
Hoeveel keer per week train je en doe je andere sporten behalve waterpolo? “Gemiddeld trainen wij 10 keer per week. Twee maal 1,5 uur á 2 uur per dag. Verder fitnessen wij nog 3 x per week 1 uur. In de zomer voetbal of tennis ik ook wel, maar dat is puur voor de gein.” Moet je iets extra’s doen of laten om op dit niveau te kunnen blijven presteren? “Om professioneel waterpolo te spelen moet je bereid zijn om keihard te willen trainen, te investeren en moe te worden. Het is eigenlijk je werk, dus kan je het je niet veroorloven om een training af te zeggen. In Frankrijk eet men twee maal per dag warm, maar dat heb je wel nodig als je zoveel sport. Wij hebben geen echte voedingsvoorschriften, maar in de voorbereiding van bijvoorbeeld toernooien gebruik ik Supradine en extra vitamines om zo mijn weerstand te verhogen.” Heeft waterpolo specifieke, aan de sport gerelateerde, blessures. En zo ja, wat zijn die dan? “Typische, aan waterpolo gerelateerde blessures, zijn: overbelaste schouders, elleboog blessures (het overstrekken door hard gooien van de bal), gekneusde vingers en rug blokkades. Dat laatste vooral als je jezelf vanuit het water omhoog afzet en dan het bovenlichaam draait omdat je de bal gooit.” Heb jij zelf ook wel eens blessures gehad. En zo ja, wat is daar toen aan gedaan? “Ik ben aan mijn schouder geopereerd. Omdat bij deze operatie het lábrum is verwijderd, heb ik erg veel kans op een subluxatie. Daarom doe ik tijdens het fitness veel oefeningen om mijn schouder te versterken. Na de zomervakantie, aan het begin van het seizoen, heb ik veel sneller last van deze oude blessure omdat ik in de zomervakan-
“Weet je wat het is: in Nederland wordt er te weinig geld besteed aan sporten zoals waterpolo. Onze arts bijvoorbeeld is tevens video analist. Hij maakt opnamen van ons tijdens trainingen en wedstrijden en is gespecialiseerd in het computersysteem Divaris (het analyse systeem om alle sterke en zwakke punten van de tegenstander te doorgronden). In andere landen zou je daar een extra persoon voor aantrekken, maar in Nederland niet. Alles moet zo goedkoop mogelijk. Dat is dus ook de reden dat wij geen verzorger hebben. Terwijl ik er van overtuigd ben dat een verzorger bij ons genoeg te doen zou hebben. Dus als er een vrijwilliger is... hahaha.” Word jij wel eens gemasseerd. En zo ja, waaruit bestaat deze massage? “Jammer voor de lezers, maar... zelden. Zoals al eerder gezegd, het heeft allemaal met geld te maken. Als er bij het team een verzorger aangesloten zou zijn, zou ik mij zeker regelmatig laten masse-
ik 4 jaar geleden weer werd gevraagd heb ik alle voors en tegens tegenover elkaar gezet en tegen mezelf gezegd: ‘Als je het nu niet doet, komt het er nooit meer van’, dus vandaar.” “In Nederland krijg je alleen een onkostenvergoeding en nu ik in Nice speel verdien ik een gewoon salaris. Ik heb dus letterlijk van mijn hobby mijn beroep gemaakt.” “Ik heb nu nog voor 1 jaar bijgetekend, maar na het volgend seizoen stop ik ermee. Wat ik dan ga doen weet ik nog niet. Voordat ik naar Nice vertrok werkte ik bij een bank en moest ik iedere dag in driedelig grijs op komen draven (Arno heeft een HBO opleiding Personeel en Arbeid gevolgd).” “Dat ga ik in ieder geval niet meer doen. Maar wat wel... wie weet wat mijn pad nog kruist.” Interview: Nicolette Korthuis
14
Alternatief bekeken
Afweerversterkende thymustherapie De thymusklier of zwezerik wordt wel de ‘dirigent van het afweer systeem’ genoemd. Het orgaan behoort tot het lymfsysteem en produceert allerlei stoffen die belangrijk zijn voor onze afweer. Met het ouder worden neemt de thymusklier echter in formaat en kracht af.
Ontstekingen bij zwemmers
Ontstekingen bij zwemmers
Het gevolg is dat onze weerstand vermindert. Er worden bijvoorbeeld steeds minder witte bloedcellen aangemaakt die het lichaam nodig heeft bij het bestrijden van infecties. Uit allerlei onderzoeken blijkt steeds duidelijker dat we met een gezonde thymusklier die op volle kracht werkt, langer gezond blijven en minder snel verouderen. Door dierlijke cel-extracten van de thymus in te spuiten, krijgt uw thymus de kans zichzelf te regenereren. Thymustherapie is aan te bevelen bij aandoeningen waardoor de afweer wordt aangetast, zoals bij kanker. Ook AIDS-patiënten kunnen er baat bij hebben. De therapie wordt ook bij gezonde mensen toegepast om het algemene verouderingsproces af te remmen. De behandeling bestaat uit een injectie in de spier van de bil of het bovenbeen. Thymustherapie wordt vaak in combinatie met celtherapie toegepast.
In de zwemmerij zien we naast acute letsels en chronische letsels ook een aantal ziektebeelden die nauw samenhangen met zwemmen als sportieve bezigheid. Het gaat dan meestal over aandoeningen van de bovenste luchtwegen, de huid en ogen. Dit verhaal wordt beperkt tot de bovenste luchtwegen, in het bijzonder de oren. Het is goed om hierbij een onderscheid te maken tussen drie verschillende oorontstekingen.
Acute middenoorontsteking Bij een acute middenoorontsteking, otitis media acuta, komt bij jeugdige zwemmers regelmatig voor. Het wordt veroorzaakt door zwemwater dat in het middenoor terechtkomt. Dat kan op 3 manieren gebeuren: - Door het rechtstandig in het water springen wordt water via de neus en de buis van Eustachius in het middenoor geperst. - Door hard te snuiten na het duiken wordt het restant water uit de neus in het middenoor geperst. - Door een gaatje in het trommelvlies water via de uitwendige gehoorgang het middenoor binnen.
Chronische middenoorontsteking Bij een chronische middenoorontsteking, otitis media chronica, blijft langdurig vocht in het middenoor staan. Dit veroorzaakt gehoorverlies. Wordt
in lekentaal wel ‘loopoor’ genoemd.
Ontsteking van de buitenste gehoorgang De buitenste gehoorgang kan eveneens een ontsteking vertonen. Bij otitis externa, Hierbij raakt de huid ontstoken door bacteriën of schimmels welke toe kunnen slaan door achtergebleven water als gevolg van zwemmen of douchen. Dit geeft als reactie: oorpijn, jeuk, een gevoel dat er iets in de gehoorgang zit en/of een versterkte aanmaak van oorsmeer. Een invloedrijke factor hierbij is de kwaliteit van het water en het mogelijk peuteren in de oren. Dit laatste geeft namelijk huidwondjes in de uitwendige gehoorgang, waardoor eerder infecties ontstaan.
Hoofdpijn Ook hoofdpijn komt geregeld voor als bijkomende klacht van geprikkelde neusbijholtes, zoals we dat ook in de zomerperiode kennen bij geïrriteerde slijmvliezen door allergie (zoals hooikoorts). Niezen en een droge keel zijn de normale uitingen van slijmvliesirritatie. Oorpijn kan duiden op een ontsteking van het middenoor of de buitenste gehoorgang. Soms gaat dit gepaard met ettervorming (pus). Het onderscheid kan bepaald worden
15
Ontstekingen bij zwemmers
Blaren: ontstaan, behandeling en voorkoming Brandwonden
door de huisarts die door een oorspiegel kan bekijken wat waar zit. Maar water in het oor, na afloop van het zwemmen, kan sowieso vertroebeld zijn, waardoor het op pus lijkt, maar het niet is. Het water veroorzaakt dan wel een soort geruis of klotsend geluid in het oor. Bij bukken of op het bewuste oor liggen geeft dat vreemde en onaangename oor sensaties.
Waterkwaliteit Eerdergenoemde klachten zijn vaak terug te voeren tot twee boosdoeners; chloor en waterverontreiniging. Het klinkt eigenlijk heel wonderlijk en tegenstrijdig. In zwembaden wordt, om redenen van hygiëne, chloorgas of chloorverbindingen als desinfecteringsmiddel aan het water toegevoegd om biologische verontreiniging tegen te gaan. Dit leidt echter tot een ongunstige nevenreactie, want chloreren van zwemwater zorgt voor een chemische reactie met restanten van zeep en zweet, maar ook met huidschilfers en haren van mensen, waardoor chloroform gevormd wordt. Dit vrijgekomen chloroform vormt een laagje van enkele centimeters op het wateroppervlak (een soort deken van enige centimeters). Dit zorgt enerzijds voor de typische zwembadlucht, maar anderzijds tot het inademen van deze chloroform. Dit prikkelt bij sommigen de keel en neus, waardoor keelen neusklachten ontstaan, zoals hoesten en niezen. Anderen worden extra loom en slaperig, hetgeen niet alleen toe te schrijven is aan de verrichte lichamelijke zweminspanning. Naast de inwerking van chloroform staan zwemmers en watersporters bloot aan verontreinigingen van zwemwater (zowel binnen- als buitenwater). Hiermee worden bedoeld: vervuilingen van chemische of biologische aard. Via de mond en huid kunnen dan ongewenste stofjes binnendringen. Zo leidde voortijdig wateronderzoek ertoe dat München als locatie voor de WK triatlon (‘99) afgewezen werd vanwege vervuild zwemwater. Dus hoofdpijn en oorgeruis kunnen komen door een hele dag in een druk zwembad te vertoeven, waarbij een te hoge concentratie chloroform in het bad aanwezig is en het neusslijmvlies overprikkeld raakt. Ook achtergebleven zwemwater in de oren zal zeker in het geding zijn. Bij oorontstekingen door water dient de huisarts de gehoorgang en middenoor te inspecteren. Afhankelijk van de diagnose zijn dan oordruppels of oorzalf aangewezen. Indien ook koorts in het spel is, bestaat reden voor toediening van antibiotica. Bij chloroformreacties is, na controle van de betreffende concentratie, bijstelling van de chloortoediening noodzakelijk. Omdat het meestal om vluchtige lichamelijke reacties gaat, is directe behandeling van te hoge concentraties chloroform zelden nodig. Bron: NOC*NSF
Brandwonden Weinig wonden zijn zo pijnlijk en verraderlijk als brandwonden. Zelfs voor artsen is het vaak moeilijk in te schatten hoe diep de wond is. Het komt geregeld voor dat mensen zelf denken dat het wel meevalt. Mensen smeren er van alles op. Boter, tandpasta. Met een beetje pech ontstaat dan binnen twee weken een pussende, vieze wond. Van zo’n wondinfectie kun je ziek worden. Maar er kan ook heel veel schade ontstaan op de plek zelf. De infectie kan spieren en pezen onder de verbrande huid aantasten. Dat kan serieuze problemen geven, bijvoorbeeld bij het gebruik van een hand. Het moge duidelijk zijn: de deskundigen adviseren om bij twijfel over brandwonden vooral de dokter te raadplegen. Laat elke brandwond die groter is dan een euro in elk geval even aan de huisarts zien. Zeker brandwonden op het gezicht, de handen of bij de geslachtsorganen. Maar natuurlijk pas nadat de wond goed is gekoeld: minimaal vijf minuten onder lauw, zacht stromend water. Want zolang u niet heeft gekoeld, blijft de hitte zich een tijd lang in de huid verspreiden. Een oppervlakkige wond kan zo onnodig dieper worden.
Gradatie En juist de diepte van een brandwond is een belangrijke maat voor de ernst. Zo is bij een eerstegraads brandwond alleen de bovenste laag huidcellen aangetast. De huid is rood, droog, pijnlijk en dik, maar herstelt zich binnen drie dagen vanzelf weer. Een tweedegraads verbranding is nog pijnlijker en dieper. De wond is dan vochtig of er komen blaren. Bij een derdegraads brandwond is de hele huid verwoest, en soms ook onderliggend vet- of spierweefsel. De wond
ziet er vaak wit of gelig uit, maar hij kan ook zwart zijn als de huid is verkoold. Omdat ook de zenuwuiteinden kapot zijn, voelt u geen pijn aan zo’n wond.
Combinatie Het vervelende is alleen dat dit soort ernstige wonden zelden uit één soort bestaat. Wat in het midden een derdegraads brandwond is, kan aan de rand een tweedegraads wond zijn. En dus heel pijnlijk. Behalve de diepte is de grootte van een brandwond belangrijk. De huid beschermt tegen infecties en kou. Brandwonden ondermijnen die bescherming. Niet alleen door de directe uitwerking van de hitte, maar ook door de verdediging van het lichaam tegen de beschadiging. Het is die reactie waardoor de huid bij een eerstegraads brandwond bijvoorbeeld zo rood wordt. Zo gaan alle bloedvaatjes in de huid wijd open staan om de hitte zo snel mogelijk af te voeren. Van de hitte raken de huidcellen in de stress. Sommige gaan ervan dood en scheuren open. Daarbij komen stoffen vrij die eigenlijk in de cel thuishoren en
16
Brandwonden
bijvoorbeeld eiwitten afbreken. Die stoffen kunnen dan weer schade toebrengen aan het bindweefsel in de lederhuid, de huidlaag onder de opperhuid.
de longen. Vandaar dat het belangrijk is om deze brandwondenslachtoffers zoveel mogelijk te laten zitten, en ze zittend te vervoeren. Dan kan een eventuele zwelling minder snel de luchtpijp afsluiten.
Afweercellen Stoffen uit dode en stervende cellen trekken ook afweercellen aan. In de wanden van de bloedvaatjes in de huid komen kleine gaatjes waardoor die afweercellen uit het bloed bij het rampgebied kunnen komen. Door die gaatjes lekt ook vocht en daardoor ontstaan de zwellingen bij eerstegraads, en de blaren op een tweedegraads brandwond. Als de brandwond heel groot is, kan er zoveel vocht uit de bloedvaatjes lekken dat de patiënt dreigt uit te drogen. Ook verliest iemand op deze manier heel veel eiwitten, mineralen en warmte. Dat kan levensgevaarlijk zijn. Ook de zwelling zelf kan levensgevaarlijk worden, als die bijvoorbeeld in de luchtwegen plaatsvindt. Mensen die verbrandingen hebben aan hun hoofd, nek of bovenlijf kunnen ook hete lucht, rook of vlammen hebben ingeademd. Dan ontstaan brandwonden van binnen, in de keel, de luchtpijp en
Wat er ook gebeurt, koelen Wat er ook gebeurt: koel een brandwond eerst met lauw, zacht stromend water. Ten minste vijf minuten, maar langer is beter. Is er geen schoon leidingwater, spring dan desnoods in de sloot. Bedenk dat de brandwond verergert zolang u niet koelt. Dat kan het verschil maken tussen een mooie genezing of blijvende littekens, soms tussen leven en dood. Tegelijk moet u onderkoeling voorkomen. Koel dus alleen de brandwond. Vooral kinderen raken snel onderkoeld en dat kan gevaarlijk zijn. Het water waarmee u koelt, hoeft niet koud te zijn. Met lauw water houdt u het langer vol en is het risico van onderkoeling kleiner. Tijdens het koelen kunt u proberen de kleding te verwijderen. Doe dit alleen als de stof niet aan de wond plakt. Anders kunt u dat beter aan de arts of ambulancepersoneel overlaten. Bedek de wond, het liefst met steriele gazen, anders met schone
doeken of lakens. Laat het slachtoffer zitten, geef geen eten of drinken en smeer niets op de wond, dat kan de beoordeling bemoeilijken. Als iemand in brand staat, laat het slachtoffer dan niet rennen. Dat wakkert het vuur aan. Met een blusdeken of door te rollen kunt u het vuur doven. Werk met de deken van het gezicht naar de voeten. Zo vermijdt u het inademen van vlammen en rook. U kunt ook een dikke jas of (wollen) deken gebruiken. Als de wond kleiner is dan een euro, dan kunt u hem zelf verzorgen. Een tweedegraads brandwondje kunt u het beste afdekken met steriele vette gazen. Die zijn onder meer te krijgen van het merk Utermohlen. Biogaze is ook een vette gaas, maar niet steriel en de zalf daarop bevat behalve vaseline ook andere stoffen. Blaren kunt u beter eerst doorprikken met een schone speld. Het wondje geneest dan sneller en mooier. Verbindt blaren en vochtige brandwondjes niet met droge gaasjes, want die plakken aan de wond. Bij eerstegraads brandwonden kan invetten met vaseline verlichting geven. Bron: AD 02/02/05
Productinformatie (valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie)
Van buitensporters, die ook in de winter zeer aktief zijn, kreeg Toco-Tholin® regelmatig de vraag of zij ook producten heeft die echt warm worden. Inmiddels kan zij daarop antwoorden: "Ja, 3 stuks zelfs, Balsem Warm, Balsem Heet en Natumas® Warm.” ‘Waarom?’ zult u zich wellicht afvragen, ‘Er zijn al zoveel producten!’ Omdat zij voordelen hebben boven de producten die al op de markt zijn.
Met Toco-Tholin de winter in!
®
Etherische oliën De etherische oliën in deze producten, bevorderen de doorbloeding in de spieren waardoor een natuurlijke verwarming in de spieren ontstaat met een snellere en effectievere warming-up als resultaat.
erg lekker is voor buitensporters.
Aangename reuk
Capsicum
Onze nieuwe warmte-producten ruiken aangenamer dan producten die het warmtegevoel bereiken door toevoeging van Methylsalicylate of Wintergreen-olie.
De toegevoegde Capsicum geeft een warmtegevoel op de huid, wat zeker voor het komende winterseizoen
Met opzet zijn twee sterktes van de Balsem gemaakt waardoor de spor-
ter zijn eigen voorkeur kan maken. Zeker gelet op de verschillende huidtypes kan het zijn dat een persoon bij inmasseren met Balsem Warm vrijwel niets voelt en een ander vindt het warm genoeg. Zo zal transpiratie of water (douchen) het warmtegevoel ook versterken. Het warmtegevoel is goed te doseren door bijvoorbeeld Balsem Warm te combineren met NatuMas® of MediMas® Massa-
geolie. Dit geldt voor alle drie de producten. Of eventueel gedeeltelijk verwijderen met Toco-Tholin® Was-Lotion. Aangeraden wordt om Balsem Warm te beginnen wanneer de sporter nog geen warmteproducten gewend is. Kijk voor meer informatie op www. toco-tholin.com of bezoek uw sportgroothandel.
17
Unieke anatomische snijzaaldagen voor sportmasseurs (in opleiding)
Activiteitenkalender
Cursus Reanimeren (Ned. Hartstichting) Deze cursus is uitsluitend voor BMS leden en wordt gehouden op maandag 17 oktober a.s. Er zijn twee mogelijkheden: > Een avondgroep van 19.30 tot 22.00 uur > Een middaggroep van 13.30 tot 16.00 uur Er is ruimte voor maximaal 20 kandidaten per groep dus wees er vroeg bij. De kosten bedragen 20 Euro per persoon. De cursus wordt gegeven in de hoofdvestiging van IVS Opleidingen, Spuiweg 105 te Dordrecht.
Unieke snijzaalcursus
Na afloop ontvangt van de Nederlandse Hartstichting een certificaat. De docent is Peter de Kruijter van de Ambulancedienst Zuid Holland Zuid Aanmelden kan via
[email protected] of telefonisch via (078) 6144934 en is verplicht om deel te kunnen nemen.
Cursus Tenen Lezen
Een ontdekkingsreis door het menselijk lichaam. De 1eNVVS heeft recent met Medisch Onderwijs Centrum (MOC) de mogelijkheden besproken om snijzaaldagen aan te bieden. Dit heeft geresulteerd in een unieke snijzaalmodule voor sportmasseurs in opleiding en een snijzaalcursus voor sportmasseurs. In het voorjaar van 2006 worden er snijzaaldagen georganiseerd voor de beide doelgroepen. Onderstaand vindt u een overzicht van de inhoud.
De docent is John S.D. Verwijs, de directeur van het Medisch Onderwijs Centrum (MOC).
Snijzaalmodule Snijzaalcursus (met certificaat) De snijzaalcursus voor afgestudeerde sportmasseurs omvat de functionele anatomie van de onderste extremiteit. Aan het eind van de cursus heeft de sportmasseur een secuur beeld van de anatomie van de onderste extremiteit. Tevens heeft de sportmasseur inzicht in het functioneren van de onderste extremiteit en wat er zo al mis kan gaan. De nieuwste inzichten in de diagnostiek en het behandelen van klachten aan de onderste extremiteit worden tijdens de cursus uitgebreid belicht. De cursus wordt afgesloten met een certificaat. De cursus wordt gehouden in de snijzaal van het Erasmus Medisch Centrum te Rotterdam op 4 februari 2006. De kosten bedragen 95,- Euro, dit is inclusief certificaat, koffie/thee en een borrel na afloop. Het programma is als volgt: 13.00 13.30 14.00 14.30 15.15 14.30 17.00
Lezing: functionele anatomie Zelfstudie: descriptieve anatomie Anatomie in vivo Functionele anatomie onderste extremiteit Pauze Functionele anatomie onderste extremiteit Afsluiting en uitreiking van certificaten
Tijdens de snijzaalmodule krijgt de sportmasseur een realistisch beeld van de bouw van het bewegingsapparaat en hoe deze functioneert. Tevens worden enkele praktijkvoorbeelden besproken van wat er zo al mis kan gaan in het bewegingsapparaat. Het programma is als volgt: De cursus wordt gehouden in de snijzaal van het Erasmus Medisch Centrum te Rotterdam op 5 maart 2006. De kosten bedragen 37,50 Euro. Het programma is als volgt: 10.00 10.15 10.45 11.30 11.45
Inleiding Zelfstudie: algemene anatomie Uitleg: anatomie bewegingsapparaat Pauze Uitleg: anatomie bewegingsapparaat
Het programma eindigt om 12.30 uur en wordt vanaf 13.30 uur herhaald voor een twee groep. De docent is John S.D. Verwijs, de directeur van het Medisch Onderwijs Centrum (MOC).
Informatie en aanmelden Voor meer informatie, of om in te schrijven kunt u contact opnemen met de 1eNVVS (010) 4256357.
Op zaterdag 5, en zaterdag 12 november a.s. beide dagen van 10.00 tot 16.00 uur wordt er door IVS Opleidingen, Spuiweg 105 te Dordrecht weer een workshop tenen lezen georganiseerd. De docente is Marita Versteeg. De kosten voor deze unieke workshop bedragen 200,00 Euro, dit is inclusief certificaat en lunch. BMS leden krijgen hierop 10% korting. Aanmelden kan via
[email protected] of telefonisch via (078) 6144934 en is verplicht om deel te kunnen nemen.
18
Boekbespreking
Alarmbellen
Alles over zweepslag Als je achternaam geen Moszkowicz is, dan is een whiplash zeker niet iets om blij mee te zijn. Een whiplash, veelal het gevolg van een botsing onder hoge snelheid waarbij je wervelkolom wel 5 centimeter kan worden uitgerekt, wordt puntsgewijs behandeld in deze paperback. Er is niets overgeslagen. Van de diagnose tot de juridische kant van een whiplash, alles komt aan bod. Onontbeerlijk als je een zweepslag oploopt - 108 pagina’s. Uitgave: Auteur: ISBN: Prijs:
Het Spectrum Ans Heijstra-Valkering 9027474591 10,95 Euro
Preventief medisch onderzoek bij sport en bewegen Bij veel takken van sport wordt met name het bewegingsapparaat in meer of mindere mate belast. Dit boek biedt een handleiding voor het onderzoek van het bewegingsapparaat. De onderzoeksgegevens leiden niet alleen tot een medisch advies, maar worden ook benut voor trainingsadviezen en het gebruik van sportmaterialen. Dit boek kan worden gebruikt door (sport)artsen en -fysiotherapeuten, maar ook door bedrijfs- en verzekeringsgeneeskundigen. Ook in die situaties gaat het immers om het minimaliseren van risico en schade en om het optimaal functioneren in soms belastende situaties. Uitgave: Auteur: ISBN: Prijs:
Reed Business Information E.R.H.A. Hendriks 9035225813 26,00 Euro
Alarmbellen Alles in de natuur streeft naar evenwicht. In de grote chaos van het leven probeert ieder mens zijn eigen balans te vinden. Elke verandering in ons leven betekent een mogelijke verstoring van ons evenwicht. Zowel positief als negatief ervaren veranderingen vragen om aanpassingen. De plotselinge file op weg naar die belangrijke afspraak, je aanstaande zeer gewilde promotie, de onverwachte ziekte van een dierbaar persoon, je aanstaande verjaardagsfeest. Al deze situaties kunnen in je zenuwstelsel de alarmbellen doen luiden. De alarmbellen zijn in dit geval stresshormonen die je lijf aanmaakt. De bedoeling van deze hormonen is dat je alerter wordt. In eerste instantie komen je zintuigen scherper te staan zodat je meer waar kunt nemen. Meer waarnemen en bewuster zijn van alles dat om je heen gebeurt, betekent een gunstige en effectieve ondersteuning om te komen tot een goede oplossing.
Cortisol Cortisol is een stresshormoon dat het lichaam aanmaakt wanneer de stresssituatie ‘langer’ duurt. Langer durende stress is heel ongezond voor ons lichaam. Vooral op de langere termijn heeft cortisol veel schadelijke effecten op ons lichaam en geest. Het doet de bloedsuikerspiegel stijgen en geeft een verminderde werking van het afweersysteem waardoor je vatbaarder wordt voor allerlei ziektes. Verder draagt cortisol ertoe bij dat aandoeningen van spieren en gewrichten veel trager genezen en het versterkt ook nog eens het proces van botontkalking. Een onschuldige aandoening bijvoorbeeld als een tenniselleboog kan door een verhoogde cortisolspiegel in het bloed soms maanden gaan duren.
Duur Of een nieuwe gebeurtenis in ons leven wordt tot een negatieve stressor heeft veel te maken met de
duur van de situatie: hoe langer hoe slechter. De file was onverwacht en je komt te laat op je afspraak. Om dan ‘s avonds nog wakker te liggen is eigenlijk ineffectief. Leer te luisteren naar alarmbellen in je lichaam. Kenmerken van te lang rinkelende alarmbellen zijn: slecht en onrustig slapen, vaker vermoeid zijn, vaker boos en geïrriteerd, verminderde eetlust of eetbuien, slecht kunnen concentreren, spontane fluittonen in de oren, moeilijkheden met je beeld scherp stellen, vaker naar het toilet moeten, klamme handen, neiging tot hyperventilatie, vaker ziek, chronische rug- en nekpijnen, slecht genezende kwaaltjes aan de spieren, ik zou hier nog wel een twintigtal andere kenmerken op kunnen schrijven.
Andere oorzaken Natuurlijk kunnen ook andere oorzaken een rol spelen bij deze klachten. Heb je echter de laatste jaren of maanden ‘teveel hooi op je vork gekregen of genomen’ dan zou het zo kunnen zijn dat je een loopje met jezelf aan het nemen bent.
Evolutie Besef dat dit mede veroorzaakt wordt door het oude systeem gelegen in je zenuwstelsel, ergens ver weg in de evolutie ontstaan. Het helpt om je om iets te gaan doen aan de nieuw ontstane situatie. Wellicht een mooi moment om daadwerkelijk ook iets te gaan doen om je leven weer in een goede richting te keren.
19
Vacature 1eNNVS
Uitgeput
Gezocht: docent(e) Shiatsu en reflexzonevoetmassage De Eerste Nederlandse Vakschool voor Sportmassage (1eNVVS) zoekt voor haar vestiging in Rotterdam een docent(e) Shiatsu en reflexzonevoetmassage. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jelle Koote, telefoon (010) 4256357. Schriftelijke sollicitaties kunt u richten aan: 1eNVVS Dhr. Jelle Koote Postbus 81106 3009 GC Rotterdam
Uitgeput Eindelijk is het dan zover. Je hebt de stap hogerop in je werk gemaakt. Langere tijd heb je jezelf voor deze zaak ingespannen. De beloning is binnen. Een grote verandering staat voor de deur en je popelt om iedereen te laten zien dat jij de juiste persoon op deze plek bent. Verandering vraagt om aanpassing. Dit activeert het oude stressysteem gelegen in het hart van ons brein. De concentratie stresshormonen in het bloed neemt toe en de alarmbellen rinkelen. Je bent alert en de spanning voelt prettig aan. Dit is een vorm van gezonde stress. Je hebt zelf naar de nieuwe situatie toegewerkt en je hebt wellicht het gevoel dat je de zaak onder controle hebt.
te langdurende alarmfase sluipt onmerkbaar over in een fase van uitputting. Tien jaar geleden heette dit nog overspannen. Je was 'over de spanning' heen gegaan. Nu heet het burnout, opgebrand.
Controle
De koek is op
Het gevoel van controle bepaald of de stress als positief dan wel negatief ervaren wordt. Dit maakt ook dat veel mensen een enorme moeite ervaren in het loslaten van die controle. Geen controle kan ergens in de diepte gevoelens van machteloosheid opwekken. Op de vlucht voor de confrontatie hiermee lijken sommige mensen ware controlefreaks te worden. Hier val je in je eigen mes. Perfectionisme en weinig zaken uit handen kunnen geven lijken het gevoel van optimale controle te geven. Ondertussen jaag je jezelf over de kling. Alert op elke verandering die het bereiken van je doel in de wegstaat, staat de boog langdurig gespannen. De weegschaal hangt te lang naar die ene kant door. In de psychologie spreekt men hier van een alarmfase.
Je wordt geconfronteerd met de machteloze beperkingen van je lijf. Soms wil je nog wel in je hoofd maar je lijf is niet meer vooruit te branden. Vechten tegen de machteloosheid blijkt vechten tegen een wezenlijk deel van jezelf te zijn. Vechten levert een winnaar en verliezer op. Beide ben jezelf. Sluit vrede met jezelf en laat het maar los.
China In China zegt men dat je grootste kracht tegelijkertijd je grootste zwakte in zich draagt. En wanneer je jezelf éénzijdig op je kracht richt, je zwakte vanzelf naar boven komt. Elke zomer wordt afgewisseld door een winter en elke dag door een nacht. Controle lijkt een vorm van macht en dit wordt vanzelf op den duur machteloosheid. De
Herstel Je lichaam is wijs en vraagt om een periode van herstel, soms duurt dit maanden, soms wel meer dan een jaar. Een jaar van bezinning en rust. Je ontdekt hoe je dit ooit zover hebt kunnen laten komen en gelouterd maak je geleidelijk aan weer je eerste plannen. Perenbomen dragen ook niet het hele jaar fruit. In de winter staan ze er kaal bij en is hun aandacht in de wortels. Ondertussen wachten ze geduldig de eerste warmte van de lente af om dan opeens in volle bloei naar buiten te treden. Bouw ook eens 'seizoenen' in je bestaan in. Oogst regelmatig van je eigen inspanningen en treedt dan even een periode weer wat terug. Dit kan je leven een stuk aangenamer maken.
20
Adverteren? (078) 6144934
De volgende message verschijnt in december