Colo-barometer van de stageplaatsen- en leerbanenmarkt Een inventarisatie door Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven, verenigd in Colo, peiling mei 2007. Het aantal door kenniscentra erkende leerbedrijven is sinds de meting van februari 2007 gegroeid met 3.269 tot 185.769. De groei is over vrijwel alle branches merkbaar. Het aantal erkende leerbedrijven buiten Nederland is het afgelopen jaar verder gegroeid tot 2925. Alle leerbedrijven zijn te vinden op de stage- en leerbanensite www.stagemarkt.nl ,alle buitenlandse leerbedrijven zijn ook te vinden in www.workplacement.nl Sinds 1 februari 2007 is er een verbinding tussen stagemarkt.nl en de website van het CWI Werk.nl. Daarmee zijn de aan het CWI gemelde vacatures die overeenkomen met een MBO kwalificatie door de gebruikers van stagemarkt.nl te raadplegen. Het aantal beschikbare CWI vacatures via deze koppeling is op dit moment 9452 .
De mbo-sector is gegroeid van 485.000 naar bijna 492.000 deelnemers. Het BBL aandeel is 1% gezakt naar 28%. Dit is wel opvallend omdat algemeen verwacht wordt dat bij een hoge conjunctuur er een groei is in BBL-deelname. (bron:CFI, telling 1-10-2006)
De arbeidsmarkt 1 Uit tal van signalen valt op te maken dat de werkgelegenheid nog steeds aan het groeien is. Door de gunstige conjunctuur is de economie nog steeds groeiend. het Centraal Planbureau verwacht dit jaar en in 2008 een groei van 2,75%. Dit komt doordat zowel de binnenlandse bestedingen als de uitvoer groeit. De werkloosheid daalt en het aantal vacatures loopt op en heeft recent een recordomvang bereikt, maar is na maart 2007 beperkt afgevlakt. In de gezondheidszorg ontstaan in de nabije toekomst grote problemen omdat zonder maatregelen het tekort aan personeel in met een mbo-zorgkwalificatie met ruim 1% per jaar toeneemt. Er is met name behoefte is aan verzorgenden op niveau 3. Als iedereen die op de arbeidsmarkt nodig is moet worden opgeleid dan betekent dat een groeiende behoefte aan stageplaatsen. Verder is er een groeiende vraag naar personeel in de richtingen handel (met name detailhandel en mode-retail). Ook in de industrie en de bouw zijn grote aantallen vacatures. In relatieve zin heeft de bouw daarbij de grootste knelpunten, omdat daar het grootste percentage moeilijk vervulbare vacatures is. Bij tal van branches constateren de kenniscentra verder, naast bovenstaande sectoren, een groeiende vraag naar personeel bij : • Horeca
1
Naast de aangeleverde informatie door de kenniscentra is aanvullend gebruik gemaakt van informatie van het CBS, CWI, Centraal Planbureau en de Nationale Winkelraad.
ws07-00665mr/1.35
1
• • • •
Gezondheidstechnische, creatief-technische en ambachtelijke branches, aangesloten bij de SVGB, Houtverwerkende bedrijfstakken, met name timmerlieden en interieurbouwers Afbouw en onderhoud Carrosserie
In sommige sectoren is het beeld genuanceerder, zoals het onderstaande laat zien • Ecabo constateert dat de vraag op de arbeidsmarkt zich vooral vertaalt in een grotere vraag naar gediplomeerden op de niveaus 3 en 4. Met name in de Ict-sector is er een sterk stijgende vraag naar deze niveaus, maar ook bij de zakelijke dienstverlening en bij financiële instellingen geldt dit. • Bij welzijn zal er in de komende jaren een toenemend tekort zijn aan personeel met een SPW-3 of -4 kwalificatie maar in de andere welzijnskwalificaties zal er voldoende personeel zijn.
De stageplaatsen en leerbanenmarkt 33 branches rapporteren over de beschikbaarheid van stage- en leerplaatsen in de 6 CWI regio's. Dat levert 198 branche-regiorapportages op. Die geven een groei weer van het aantal branche-regiocombinaties waarin er voldoende stageplaatsen en leerbanen zijn en tevens een groei in de rapportages die een overschot melden. Het aantal branche-regiorapportages waarin een tekort werd gemeld nam verder af. De groei van het aantal stageplaatsen en leerbanen komt vooral voor rekening van de sectoren handel, afbouw en onderhoud en groene ruimte. Tekorten bleven er in de branches uiterlijke verzorging, sport en bewegen, de mode-industrie, en dierverzorging/paarden. Trends: • De sector Reclame, Presentatie en Communicatie kent een stijgende vraag naar bpv-plaatsen omdat het aantal opleidingen en leerlingen in deze sector sterk groeit. In de regio's noordoost en zuidwest is een lichte krapte. Aanbod en vraag passen geografisch niet goed op elkaar. • Binnen de horeca is meer ruimte voor leerlingen in de bediening. • In de mode-industrie concentreert de werkgelegenheid zich in de randstad. Leerlingen in andere districten kunnen moeilijk een bpv-plek vinden door een tekort aan bedrijven daar. Er wordt een groei verwacht in de de werkgelegenheid in de sector, maar ook die verschilt regionaal sterk. • De havens in regio 5 hebben veel bpv-plaatsen beschikbaar en een structureel tekort aan leerlingen in de opleidingen transport en logistiek.
•
Het aanbod van stageplaatsen en leerbanen in de zorg en welzijn blijft de aandacht vragen. Voor de leerlingen helpende is er de eerste jaren voldoende bpv-capaciteit maar zonder actie ontstaan er daarna problemen. Voor leerlingen verzorgende moeten er gezien de vraag van de arbeidsmarkt op korte termijn aanzienlijk meer stageplaatsen komen. Leerlingen zorghulp hebben moeite om stageplekken te vinden door het grote aantal leerlingen en de geringe vraag van de arbeidsmarkt naar dit
ws07-00665mr/1.35
2
niveau. Regionaal en lokaal zijn er grote verschillen. Voor leerlingen in Noord en Oost is het moeilijker om stageplaatsen te vinden dan elders in het land. Het is in het hele land moeilijk om stageplekken te vinden voor dokterassistenten en tandartsassistenten. Voor leerlingen sociaal pedagogisch werk op niveau 4 zijn er te weinig plaatsen. Ook voor leerlingen sociaal cultureel werk is er onvoldoende stagecapaciteit. Een deel van deze leerlingen zal echter niet nodig zijn op de arbeidsmarkt (2007: circa 20% overschot leerlingen). •
Er is een tekort aan stageplaatsen voor sport en bewegingscoördinator op niveau 4. De opleiding is populair en de instroom is groter dan de arbeidsmarkt vraagt.
Overzicht van vraag en aanbod op de stageplaatsen- en leerbanen markt
Branche
regio 1 noord
regio 2 oost
regio 3 midwest
regio 4 nrdwest
regio 5 regio 6 zuidwest zuidoost
Bouw Verssectoren Installatietechn, elektro en metaal. Econ. Adm. ICT Veiligheid Textielindustrie Mode-industrie Grafimedia Uiterlijke verzorging Handel Afbouw en onderhoud Reclame, media Zorg Welzijn
+ + + =/+ =/+ = + +/= -/= + + = -/= +/-
+ + + = = =/+ + +/= + + =/-/= -/=
+ + + = =/+ = = = +/= =/+ + = + =/+
+ + + = = = = = +/= = + + = +/+/=
+ + + = = = = =/+ + + =/+/= +/-
ws07-00665mr/1.35
3
+ + + = = = + +/= =/+ + = +/= +/-
Sport en bewegen Hout en meubel Transport en logistiek Scheepvaart Carrosserie Procestechniek, labtechniek Fotonica Gezh. Creat en Ambacht. techniek Horeca Bakkerij Toerisme Mobiliteit Groene ruimte Bloemen en tuincentra Veehouderij Voedingsindustrie Plantenteelt Dierverzorging/Paarden
=/+ = +/= + + -/= + =/+ = = + = + + + =/-
=/+/= =/+ +/= +/= + = + =/+ = =/+ + = + + + =/-
=/+ = +/= + + +/= + =/+ = = =/+ + = + + + =/-
=/= = +/= +/= + = + =/+ = -/= =/+ + = + + + =/-
+ :
er zijn meer dan voldoende stageplaatsen en leerbanen t.o.v. het aantal leerlingen
+/= :
over het algemeen zijn er meer dan voldoende stageplaatsen en leerbanen, bij sommige
=/+ + +/= +/= + + + = =/+ =/+ + = + + + =/-
opleidingen is er evenwicht =/+ :
over het algemeen is er evenwicht, bij sommige opleidingen zijn er meer dan voldoende stageplaatsen en leerbanen
=
:
+/- :
de vraag naar en het aanbod aan stageplaatsen en leerbanen zijn in evenwicht over het algemeen zijn er meer dan voldoende stageplaatsen en leerbanen, in sommige opleidingen is er een tekort.
=/- :
over het algemeen is er evenwicht, bij sommige opleidingen is er een tekort aan stageplaatsen en leerbanen
-/= :
over het algemeen is er een tekort aan stageplaatsen en leerbanen, in sommige opleidingen is er evenwicht
-
:
er is een tekort aan stageplaatsen en leerbanen t.o.v. het aantal leerlingen
Branche-regioscores febr - mei 2007 branche-regioscore
aantal febr. 2007
aantal mei 2007
+
55
79
+/=
36
22
=/+
15
14
=
53
47
+/-
2
4
=/-
20
16
-/=
6
9
-
11
7
ws07-00665mr/1.35
4
=/= = +/= +/= + = + + + =/+ = + = + + + =/-
4 keer per jaar brengt Colo de partijen in het veld van arbeidsmarkt en beroepsonderwijs op de hoogte van de actuele stand van zaken op de stageplaatsen- en leerbanen markt. De vorige rapportage was van februari 2007. De volgende zal verschijnen in augustus 2007. Jaarlijks publiceren de kenniscentra hun arbeidsmarktadviezen ten behoeve van de afstemming van de leerlingeninstroom op de behoefte op de regionale arbeidsmarkt. De arbeidsmarktadviezen van de kenniscentra worden door Colo gebundeld zodat het landelijke en regionale plaatje ontstaat. Op www.kansopstage.nl en www.kansopwerk.nl kan iedereen zien hoe groot het stageaanbod en het banenaanbod is voor elke opleiding in elke regio. Voor meer informatie: Over de stageplaatsen- en leerbanenmarkt: Will Seignette, 079-3294031 - 0651337531 Over de arbeidsmarkt: Ruud Baarda, 079-3294032 Colo, Zoetermeer, mei 2007
ws07-00665mr/1.35
5