college van burgemeester en schepenen Zitting van 27 november 2015

beraadslaging/proces verbaal Kopie

college van burgemeester en schepenen Besluit A-punt

Zitting van 27 november 2015 GOEDGEKEURD samen leven

Samenstelling de heer Bart De Wever, burgemeester de heer Koen Kennis, schepen; de heer Philip Heylen, schepen; de heer Ludo Van Campenhout, schepen; de heer Claude Marinower, schepen; de heer Marc Van Peel, schepen; de heer Rob Van de Velde, schepen; mevrouw Nabilla Ait Daoud, schepen; de heer Fons Duchateau, schepen de heer Roel Verhaert, stadssecretaris

176

2015_CBS_09875

Noodhulp - Opslag- en distributiecentrum voedselhulp Goedkeuring

Motivering Gekoppelde besluiten  2015_CBS_08795 - Bestek GAC/2015/3466 - Aanstellen studiebureau voor de begeleiding bij een opdracht voor het realiseren van een BREEAM gecertificeerd logistiek centrum in het noorden van de stad Antwerpen. Bestek en procedure - Goedkeuring  2013_CBS_02464 - Terbeschikkingstelling stedelijke transportmiddelen - Transporteren voedsel- en kledingspakketten vzw Moeders voor Moeders - Goedkeuring  2015_RMW_00194 - Voedseldistributie PAX - Omvorming PAX Superette tot een opslag- en distributiecentrum van (EU) voedsel voor de sociale centra - MCOM_20150303 - RMW_20150402 Goedkeuring Aanleiding en context Voldoende en gezonde voeding zou voor iedereen evident moeten zijn. Toch hebben meer en meer mensen in armoede hier onvoldoende toegang toe. Het ondersteunen van materiële basisnoden, waaronder voldoende en gezonde voeding, is dan ook een prioriteit in het Antwerps armoedebeleidsplan. In Antwerpen werken veel organisaties rond voedselhulp aan mensen in armoede. Het gaat daarbij over voedselbedelingen, sociale kruideniers en sociale restaurants. Doorgaans zijn dit vrijwilligersinitiatieven. Daarnaast verdelen de sociale centra van het OCMW voeding van het Fonds voor Europese hulp aan de meest behoeftigen (FEAD) aan OCMW-klanten. Noodhulp biedt geen structurele oplossing voor armoede maar is het laatste vangnet voor mensen die nergens anders meer terecht kunnen om te voorzien in hun basisbehoeften. De stad Antwerpen en het OCMW Antwerpen leveren sinds jaar en dag inspanningen om dringende voedselhulp voor de meest behoeftigen in de stad te ondersteunen. Deze ondersteuning is vooral logistiek (inzet van chauffeurs en vrachtwagens voor het vervoer van voedsel) en deels financieel (subsidies voor vrijwilligersorganisaties). Op 15 maart 2013 (jaarnummer 02464) keurde het college het transport goed van voedsel- en kledingspakketten voor Moeders voor Moeders. En op 2 april 2015 (jaarnummer 00194) keurde de Raad voor Maatschappelijk welzijn het voorstel goed om de sociale superette van bedrijvencentrum PAX te sluiten en om te vormen tot een opslag- en distributiecentrum voor (EU) voedsel voor de sociale centra. Het Vlaams regeerakkoord wijst er ook op dat verlies en verspilling van voedsel ethisch onverantwoord is in een wereld waar mensen honger lijden. Daarnaast heeft verspilling ook financiële implicaties en een milieu-impact.

1/5

Grote Markt 1 - 2000 Antwerpen [email protected]

De stad Antwerpen wil zoveel mogelijk voedselverliezen voorkomen. Noodhulpinitiatieven kunnen perfect gekoppeld worden aan deze uitdaging. Op 23 november 2015 (jaarnummer 08795) besliste het college dat de opslag van de voedseloverschotten van OCMW Antwerpen opgenomen zal worden in het programma van eisen voor de opmaak van het prestatiebestek voor het realiseren van een logistiek centrum in het noorden van de stad. Argumentatie Verschillende stadsdiensten ondersteunen de noodhulp in Antwerpen:

 de bedrijfseenheid samen leven voert de regie over noodhulp en ondersteunt vrijwilligersorganisaties in   

 

de armoedebestrijding; het OCMW verdeelt zelf FEAD-goederen via de sociale centra en volgt de verdeling op van FEADgoederen door een aantal vrijwilligersorganisaties in de armoedebestrijding; sinds augustus 2015 staat bedrijvencentrum PAX (OCMW) in voor de distributie van de FEADgoederen voor OCMW-klanten naar de sociale centra. PAX heeft deze taak overgenomen van de dienst stadsbeheer/bijzondere opdrachten en feestmateriaal; sinds oktober 2015 staat het bedrijvencentrum PAX in voor het vervoer van voeding van een aantal bedrijven naar de voedselbank en van de distributie van pakketten van de voedselbank naar een aantal vrijwilligersorganisaties, op vraag van de voedselbank. PAX heeft deze taak overgenomen van de bedrijfseenheid samen leven; de dienst stadsbeheer/bijzondere opdrachten en feestmateriaal staat in voor de distributie van FEADgoederen van de voedselbank naar een aantal vrijwilligersorganisaties in de armoedebestrijding; de dienst stadsbeheer/bijzondere opdrachten en feestmateriaal vervoert voeding voor voedselhulp op vraag van de voedselbank en van een vrijwilligersorganisatie (Moeders voor Moeders).

Door de verspreide werking inzake noodhulp wordt soms naast elkaar gewerkt. De bestaande voedselhulpinitiatieven kampen daarenboven met een gebrek aan logistieke faciliteiten. De stad Antwerpen wil een doorgedreven samenwerking tussen de verschillende betrokken diensten, om te komen tot een efficiëntere inzet van mensen en middelen en om de verschillende initiatieven in de stad beter te kunnen ondersteunen. De stad Antwerpen wil ook de mogelijkheden bekijken om in de toekomst meer in te zetten op het tegengaan van voedselverspilling en om duurzaam te kunnen inzetten op een meer gevarieerd en gezond aanbod van voedselhulp. Op termijn wil de stad Antwerpen komen tot een Antwerps opslag- en distributiecentrum voor voedselhulp. De stad Antwerpen staat in regelmatig contact met de voedselbank van Antwerpen-Mechelen-Turnhout om tot een optimale afstemming en complementaire werking te komen. Oprichting van een Antwerps opslag- en distributiecentrum voor voedselhulp De stad Antwerpen wenst een opslag- en distributiecentrum op te richten om de voedselhulp in de stad te centraliseren. Hierdoor wordt het mogelijk bestaande voedselstromen voor voedselhulp te coördineren en de inzet van de stad te rationaliseren. De stad Antwerpen wil eveneens het schaalvoordeel van een groot centrum inzetten om meer en nieuwe leveranciers aan te spreken door betere logistieke mogelijkheden en garanties voor een optimale opslag en bewaring. De stad Antwerpen wil hiermee duurzaam omgaan met voedseloverschotten door deze in te zetten in functie van gezonde voeding voor mensen in armoede in Antwerpen. Wanneer het centrum volledig werkzaam is, moet het inzetbaar zijn voor de volgende types voedselstromen:

2/5

Grote Markt 1 - 2000 Antwerpen [email protected]

 opslag en distributie van het volledige quotum FEAD-goederen voor de stad Antwerpen (voor OCMWklanten en niet-OCMW-klanten);  opslag en distributie van andere voeding voor voedselbedelingen van Antwerpse vrijwilligersorganisaties en voor de sociale kruideniers;  opslag en distributie van voedseloverschotten die momenteel niet opgehaald worden, met speciale aandacht voor gezonde en verse voeding. De doelstellingen van dit centrum zijn:

 rationaliseren van de inzet van personeel en materiaal van de groep stad Antwerpen en efficënter werken;

 betere ondersteuning van voedselbedelingen en sociale kruideniers, in eerste instantie vooral door het faciliteren van de logistiek (opslag, transport) van de vrijwilligersorganisaties en andere sociale organisaties die werken rond voeding voor mensen in armoede. Het ontlasten van de vrijwilligersorganisaties biedt hen tevens meer ruimte voor het bieden van een kwalititatieve omkadering;  werken aan meer gevarieerde en gezonde voeding voor mensen in armoede;  tegengaan van voedselverspilling;  zorgen voor sociale tewerkstelling met reële doorstroommogelijkheden naar het normaal economisch circuit. Sinds augustus 2015 is bedrijvencentrum PAX gestart met de distributie van de FEAD-goederen naar de sociale centra. Het gebouw van PAX bleek echter niet geschikt om alle FEAD-goederen voor de sociale centra op te slagen. Daardoor worden deze voorlopig nog opgeslagen in het stadsmagazijn. Dit is echter aflopend scenario. Om de uitbreiding met alle gewenste functies mogelijk te maken en te komen tot het volledige opslag- en distributiecentrum, wordt een uitgebreid ondernemingsplan uitgewerkt tegen april 2016 door Komosie vzw (Koepel van Milieuondernemers in de Sociale Economie). De uitwerking van het opslag- en distributiecentrum is een samenwerking tussen verschillende stadsbedrijven. Er werd een denktank opgericht met vertegenwoordigers van de volgende diensten van de stad Antwerpen en het OCMW Antwerpen:

     

de dienst armoede en welzijn van de bedrijfseenheid samen leven; de dienst servicepunt verenigingen van de bedrijfseenheid samen leven; de dienst maatschappelijke integratie van het OCMW; de dienst activering en sociale innovatie van het OCMW; de dienst bijzondere opdrachten en feestelijkheden van de bedrijfseenheid stadsbeheer; de dienst werk en sociale economie van de bedrijfseenheid ondernemen en stadsmarketing.

Gezien de grote logistieke component (opslag, distributie) is het wenselijk het opslag- en distributiecentrum op te nemen in de nieuwe logistieke cluster Noord die momenteel wordt voorbereid. De opslag van voedseloverschotten zal opgenomen worden in het programma van eisen. Financiële gevolgen Nee Algemene financiële opmerkingen

3/5

Grote Markt 1 - 2000 Antwerpen [email protected]

De financiële gevolgen zullen in kaart gebracht worden na oplevering van het ondernemingsplan (30 april 2016) en wanneer er meer duidelijkheid is over integratie in de logistieke cluster Noord. Strategisch kader Dit besluit past in de realisatie van volgende doelstellingen/projecten:  6 - Harmonieuze stad  1HHM01 - De sociale grondrechten van alle Antwerpenaren en in het bijzonder van mensen in armoede zijn gegarandeerd  1HHM0105 - Een inclusief en geïntegreerd armoedebeleid krijgt vorm via alle beleidsdomeinen van de lokale overheid en particuliere organisaties  1HHM010503 - We staan mensen in armoede bij in het realiseren van basisnoden, via noodhulporganisaties, financiële en/of materiële steun. We zetten in op het voorkomen van schulden, schorsingen en afsluitingen van belangrijke basisvoorzieningen  6 - Harmonieuze stad  1SHM07 - Menswaardig bestaan, maatschappelijke integratie en ontplooiing is een recht voor elke bewoner, die de kansen hiertoe maximaal benut binnen zijn mogelijkheden  1SHM0702 - Op basis van de behoeften en inspanningen van de klanten is er een aanbod van financiële en materiële steun bovenop het leefloon/equivalent leefloon conform het wettelijk kader met het oog op het realiseren van menswaardig bestaan  1SHM070203 - Voor de meest kwetsbare klanten wordt materiële steun voorzien  6 - Harmonieuze stad  1SHM05 - Gezondheidsaanbod is voor iedereen toegankelijk. Kwetsbare groepen en aandachtswijken krijgen extra impulsen en kansen

Besluit

Artikel 1

Het college keurt de oprichting van een Antwerps opslag- en distributiecentrum voor voedselhulp principieel goed. De te nemen stappen moeten onderzocht worden vanuit een samenwerking tussen de verschillende betrokken diensten van de stad Antwerpen en het OCMW Antwerpen, die ook samen inzetten op de uitvoering ervan. Artikel 2

Dit besluit heeft in principe geen financiële gevolgen. Artikel 3

Het college geeft opdracht aan: Dienst

Taak Voorbereiden van het opslag- en distributiecentrum en opvolgen van de SL/ONT/DAW uitwerking van het ondernemingsplan, samen met de denktank en in samenwerking en nauw overleg met het OCMW. SL/ONT/SN Deelnemen aan de denktank en mee de uitwerking van het OS/WNE/WS

ondernemingsplan opvolgen voor de oprichting van het opslag- en

4/5

Grote Markt 1 - 2000 Antwerpen [email protected]

E

distributiecentrum voor voedselhulp.

SB/BOF

De nodige expertise ter beschikking stellen om de verschillende stappen mee voor te bereiden en uit te werken. De mogelijkheden bekijken om het opslag- en distributiecentrum voedselhulp op te nemen in de plannen voor de cluster Noord.

SB/V/O/RB

Mee zoeken naar een tussentijdse oplossing voor de opslag van de FEAD-goederen.

5/5

Grote Markt 1 - 2000 Antwerpen [email protected]