C O C J A A R V E R S L A G & U P D AT E J U N I 2 0 0 9
2008 BINNENLAND JONG & OUT JONGEREN EN ONDERWIJS GAY-STRAIGHT ALLIANCE HERKEN DE HETERO DE ROZE OLIFANT AMSTERDAM GAYPRIDE IDEEËNDAG COC VILLAGE OP ROZE ZATERDAG DE ROZE 50 PLUS BEURS GELIJKSPEL HOMO-HETERO ALLIANTIES BUITENLAND COC WINT TERREIN BIJ DE VN U SEE LGBT PRECIS TURKIJE FINANCIEEL JAARVERSLAG
INHOUD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Voorwoord BINNENLAND Jong & Out: Jongeren en Onderwijs Gay-Straight Alliance Herken de Hetero De Roze Olifant Amsterdam GayPride Ideeëndag Respect2Love De Dialoog COC village op roze zaterdag 2008 Tiel
2 4 4 4 5 5 6 6 6 7 8
De roze 50 plus beurs Gelijkspel Homo-Hetero allianties BUITENLAND COC wint terrein bij de VN U See LGBT Precis Turkije Jaarrekening Belangenbehartiging Colofon
8 9 9 10 10 12 12 12 13 16 16
........................................................................
VOORWOORD 2008 was onmiskenbaar het jaar van de positieve verandering. En dat gevoel willen we uitdragen. COC Nederland brengt daarom een publiek jaarverslag uit. Simpelweg omdat we trots zijn. De homo-emancipatie is in beweging, er gebeurt zoveel goeds en dat willen we delen. Met iedereen! Op initiatief van Mustafa Ayranci voorzitter van de Turkse arbeidersbeweging HTIB, tekenden een groot aantal Turkse zelforganisaties een convenant waarin zij de verantwoordelijkheid nemen voor de acceptatie van de eigen Turkse homoseksuele zoons en dochters. Voor zijn grote bijdrage aan de homo-emancipatie reikte het COC in 2008 aan Mustafa Ayranci de Bob Angelo Oorkonde uit. Op het Kwakoe festival organiseerden Caribische activisten samen met COC Amsterdam de eerste Roze Zondag, een doorslaand succes waar heel positief op werd gereageerd. Met hulp van het COC werden op veel
2.
scholen Gay Straight Alliances opgericht, initiatieven van homoseksuele leerlingen die samen met hun hetero vrienden werken aan een tolerante en veilige school voor iedereen. COC Nijmegen ontwikkelde de Roze Loper, een keurmerk voor homovriendelijke zorg. Samen met minister Plasterk organiseerde COC Nederland op 11 oktober de eerste Nationale Coming Out Dag. Ook internationaal is het profiel van COC Nederland versterkt. In 2008 verwierven wij officiële status als adviseur bij de Verenigde Naties in New York. Dit maakt het voor ons mogelijk om homo-emancipatie op de agenda te zetten op het belangrijkste podium van internationale samenwerking. Dat is ook hard nodig want nog steeds zijn er 76 landen in de wereld waar gevangenisstraf staat op homoseksuele handelingen, in 7 landen kan dit zelfs met de dood worden bestraft. Naast het diplomatieke kanaal, werken wij ook op grass roots level aan inter-
...........................................................................
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VOORWOORD nationale homo-emancipatie, door ondersteuning te bieden aan lokale bewegingen op de Balkan en in de Kaukasus en Centraal-Azie. In 2008 zijn wij een nieuwe driejarige samenwerking aangegaan met de homobeweging in Turkije; een spannend eerste jaar waarin de Turkse overheid tevergeefs heeft geprobeerd een van onze Turkse partnerorganisaties door de rechter te laten verbieden. De situatie van onze buitenlandse partners is onvergelijkbaar met wat er in Nederland gebeurd. Maar ook hier wordt onze gemeenschap nog vaak geconfronteerd met hate-crimes. Homofobe spreekkoren in de voetbalstadions, pesterijen op scholen, straatgeweld tegen homoseksuelen en lesbische en homoseksuele stellen die uit hun woonwijk worden weggepest. Ook in Nederland moet er nog veel gebeuren. Het COC staat voor een tolerante en veilige samenleving, waar respect heerst voor diversiteit, en waar voor iedereen gelijke rechten en gelijke behandeling een vanzelfsprekendheid zijn. De verantwoordelijkheid voor een dergelijke samenleving delen we met zijn allen. Ministers en activisten, autochtonen en allochtonen, homo’s en
hetero’s, ieder familielid, iedere collega, iedere vriend, vriendin en geliefde. De strijd voor een betere samenleving deelt COC Nederland met de lidverenigingen, de Gay Straight Alliances op scholen, onze partners in onder andere Turkije, Armenie, Kazachstan, die ene individuele activist van Caribische bloede in de Amsterdamse Bijlmermeer, de Marokkaanse moeder die het niet langer pikt dat haar homoseksuele zoon wordt buitengesloten. Voor hen neemt COC Nederland de pet af. Zij zorgen voor verschil. Zij komen net als iedere homoseksueel elke dag opnieuw uit de kast, bij iedere nieuwe buurman, iedere nieuwe baan, iedere nieuwe vriendschap, keer op keer, iedere dag. Na woelige jaren gaat het COC moedig voorwaarts. De uitdagingen zijn talrijk maar de inspiratie en bevlogenheid zijn groot. 2008 was een keerpunt en nieuw begin van een trotse en transparante toekomst. Koen van Dijk (directeur a.i.) Wouter Neerings & Vera Bergkamp (Bestuurvoorzitters COC Nederland)
............................................................................3
BINNENLAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . JONG & OUT: JONGEREN EN ONDERWIJS In 2008 is COC Nederland een nieuwe weg ingeslagen met haar projecten gericht op jongeren en onderwijs. Deze nieuwe aanpak heet Inside-Out en gaat er vanuit dat wij jongeren (en docenten) steunen om homoseksualiteit in hun eigen omgeving bespreekbaar te maken. Jong&Out bouwt aan communities, waarin jongeren hun eigen activiteiten organiseren onder begeleiding en met ondersteuning en faciliteiten van het COC. Daarnaast worden leerlingen en docenten ondersteund om eigen emancipatiebewegingen op te zetten in Gay-Straight Alliances. De Roze Olifant kan worden ingezet wanneer een school in de ogen van de jongeren te vijandig is. Sinds mei 2007 bouwt COC Nederland aan de community van homojongeren tot en met 18 jaar onder de naam Jong&Out.
In 2008 startten we met 4 groepen in het land, aan het eind van het jaar waren dat er al 10. Ook op de landelijke website waren er aan het eind van 2008 zo’n 600 jongeren aangesloten. Jong&Out voorziet in de belangrijke behoefte jongeren met homo- en biseksuele gevoelens op een veilige manier met elkaar in kontakt te brengen. De jongeren van Jong&Out hebben ook weer meegevaren tijdens de Gay Pride in Amsterdam. Nieuw dit jaar was de boot van de ‘Proud Parents’, de trotse ouders die meevoeren met de slogan: ‘wij varen / staan achter onze kinderen.’ In januari 2008 heeft Danny Hoekzema, de initiatiefnemer van de 16-min boot tijdens de Gay Pride, de Bob Angelo Oorkonde in ontvangst genomen. Een prijs door het COC uitgereikt aan organisaties of individuen die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de homo-emancipatie.
............................................................................. GAY-STRAIGHT ALLIANCE GSA’s zijn clubjes van homo en heteroleerlingen die samen een vuist maken tegen intolerantie op de school. Zo kunnen deze GSA’s zelf posteracties, debatten of voorlichting organiseren, en gaan ze in gesprek met hun schoolleiding om er voor te zorgen dat hun school een veilige plek is voor iedereen. De eerste GSA’s zijn in 2008 ontstaan. Het COC heeft veel contacten gelegd met jongeren die GSA’s willen oprichten en heeft veel jongeren hierbij ondersteund. In deze eerste fase van dit driejarig project heeft het COC vooral haar projecten op gebied van jongeren en onderwijs onder de aandacht van jongeren gebracht. Zo zijn er veel uitingen in media geweest in onder andere Schoolmagazine, Hitkrant en Kindertent.nl.
4.
...........................................................................
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . BINNENLAND
HERKEN DE HETERO In januari 2008 heeft COC Nederland, in samenwerking met COC Noord-Holland Noord, Amsterdam en Kennemerland de campagne ‘Herken de Hetero’ gelanceerd. Op posters en Boomerang-kaarten staan foto’s van verschillende personen van wie er maar één hetero is. De ludieke campagne zet aan tot nadenken over stereotypen en de vraag: ‘kun je zien of iemand homo of hetero is?’ Naast de posters die in Noord-Holland verspreid zijn op scholen, ziekenhuizen, bibliotheken en buurthuizen, is ‘Herken de Hetero’ ook als rijdende tentoonstelling te zien geweest in de gemeenten Drechterland, Oosthuizen, Alkmaar en Beverwijk. Op de website www.herkendehetero.nl kon men raden wie de hetero was. Onder de juiste inzendingen werd een professionele fotoshoot verloot.
............................................................................. DE ROZE OLIFANT In veel gevallen is het voor leerlingen en docenten in het onderwijs moeilijk om zelf de schoolleiding duidelijk te maken dat hun school geen veilige plek is voor homo’s en lesbiennes. Deze leerlingen en docenten kunnen contact opnemen met de Roze Olifant. Tientallen jongeren hebben in 2008 gevraagd of de Roze Olifant hen kon helpen om het gesprek voor hen aan te gaan met de school. “Ik heb Jeugdzorg, GGZ en de klachtencommissie van mijn school ingelicht. Bij Jeugdzorg en GGZ wilden ze vooral míj helpen en ervoor zorgen dat ik een beter zelfbeeld zou krijgen, terwijl ik dit nooit nodig heb gevonden. Ik wil
voornamelijk dat andere leerlingen niet zo’n nare middelbare school periode tegemoet zullen gaan. De klachtencommissie was van mening dat ik me ‘beter gedeisd kon houden’, omdat ik toch in mijn examenjaar zit en anders alleen maar meer last zou krijgen. Ik heb dus bij verschillende instanties aangeklopt, maar nog nooit werd er echt iets ondernomen. Dankjewel.” Sanne, 16 jaar. De Roze Olifant kwam in actie na haar melding.
............................................................................5
BINNENLAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
AMSTERDAM GAY PRIDE: WE ARE PROUD Tijdens de jaarlijkse Canal Parade door de Amsterdamse grachten voer voor het eerst de Nederlandse regering mee. Aan het roer: Minister Plasterk, verantwoordelijk voor homo-emancipatie. Het COC had twee boten in de vaart: Zo’n 50 HLBT-jongeren van Jong&Out vaarden voor de tweede keer mee. Gevolgd door ruim 35 trotse ouders in de ProudParents boot. De Gay Pride is meer dan alleen een bootjesparade. De media aandacht verschuift langzaam van de blote billen naar de inhoudelijke kant van het evenement. Het laat de diversiteit van de homogemeenschap zien, maar legt ook homofobie bloot. De Nederlandse politie mocht voor het eerst meevaren, maar hun geüniformeerde collega’s bij Defensie kregen geen toestemming van hun politieke baas. Reden voor het COC om hierover aan de scheepsbel te trekken. Op de slotmanifestatie bij het stadhuis aan de Amstel deelden COC Nederland en COC Amsterdam een infostand. Grote blikvanger was de opblaasbare Roze Olifant van het gelijknamige project, waarmee het COC scholieren bijstaat om ervoor te zorgen dat hun school een veilige omgeving biedt voor iedereen. IDEEËNDAG Op de Ideeendag wisselden lidverenigingen onderling good practices uit om elkaar te inspireren en ons werk nog beter te maken.
6
De ideedag was bestemd voor bestuurders, vrijwilligers en medewerkers van de lidverenigingen en van COC Nederland. Inhoud en vorm werden door zowel de lidverenigingen als COC Nederland bepaald. Drie lidverenigingen (COC Nijmegen, Zwolle en IJsselstreek) en COC Nederland verzorgden de programmaonderdelen. De thema’s waren: de Burgemeestersbattle, Girl Power, Grey Pride, Omgaan met media, en Positieve Zichtbaarheidacties Deelnemende COC’s waren Amsterdam, Rotterdam, Zwolle, Twente-Achterhoek, Nijmegen, MiddenGelderland, IJsselstreek, Eindhoven e.o., Limburg, Noordoost Brabant, Tilburg en COC Nederland. RESPECT2LOVE Het project Respect2love heeft tot doel hlbt jongeren met een niet-westerse achtergrond bij te staan en de kracht te geven om een eigen vorm te vinden voor hun hlbt gevoelens (inside-out visie). Op 13 maart 2008 werd in Den Haag het eerste respect2loveboekje overhandigd aan minister Vogelaar. In dit boekje vertellen jongeren uit landen als Marokko, China en Suriname voor het eerst zo openhartig over homoseksualiteit. Het boekje maakt het onderwerp homoseksualiteit bespreekbaar, juist omdat het vanuit de beleving van hltb jongeren is geschreven. In juni 2008 ging de website Respect2love in de lucht. De website is voornamelijk
............................................................................
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . BINNENLAND
bedoeld voor hltb jongeren met een niet-westerse achtergrond. Zij vinden er informatie over homoseksualiteit, kunnen hun verhaal kwijt, kunnen elkaar ontmoeten, vinden er actuele informatie en de mogelijkheid met elkaar in gesprek te gaan op het forum. In januari ontving de Haagse wethouder Frits Huffnagel van COC Nederland het eerste exemplaar van het lespakket ‘Spreek je uit’. Het lespakket wordt gebruikt op scholen waar veel leerlingen met een nietwesterse achtergrond verblijven. Het is het eerste lespakket dat homoseksualiteit niet alleen vanuit een Westers oogpunt benadert. Tot april 2008 hebben een drietal themabijeenkomsten, onder de titel “De andere wereld”, plaatsgevonden die het thema homoseksualiteit in de Chinese gemeenschap bespreekbaar hebben gemaakt. Deze bijeenkomsten zijn georganiseerd door het inspraakorgaan voor Chinezen in samenwerking met het COC.
Tijdens de Gay Parade in 2008 heeft COC Nederland in samenwerking met Tolerance United een campagne in Amsterdam gevoerd, met de titel “Geloof in Liefde”. Op diverse posters waren religieuze gezinnen te zien waarvan de homoseksuele zoon of lesbische dochter en hun partner in harmonie met hun gelovige ouders leven. Tevens leverde deze campagne een dvd op met korte filmpjes waarop reacties van mensen op de posters vertoond worden.
DE DIALOOG De Dialoog is een project van drie organisaties, Humanistisch Verbond, Stichting Yoesuf en COC Nederland. Doel van het project is het bespreekbaar maken van homoseksualiteit in de 5 levensbeschouwelijke kringen: christendom, islam, hindoeïsme, jodendom en humanisme. Tevens gaat het om het versterken van de positie van gelovige hltb’ers binnen de levensbeschouwelijke gemeenschappen.
............................................................................7
BINNENLAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
COC VILLAGE OP ROZE ZATERDAG 2008 TIEL Als HLBT-belangenorganisatie vond het bestuur van COC Nederland het van groot belang om aanwezig te zijn op de Roze Zaterdag in Tiel op 28 juni 2008.
Staatssecretaris Bussemaker van Volksgezondheid is van plan kwaliteitseisen voor zorginstellingen vast te leggen. Homovriendelijkheid zal daarbij een toetsingscriterium worden.
Voor de gelegenheid werd de Glazen Foyer van schouwburg De Agnietenhof in Tiel omgetoverd tot COC Village. Alle lidverenigingen waren uitgenodigd, evenals organisaties die gerelateerd zijn aan het COC zoals Expreszo, Safe Service en Het Roze Gebaar. Daarnaast waren er ook andere organisaties aanwezig zoals de Gay Krant, Agis Zorgverzekeringen, Amnesty International en Empowerment Life Style Services.
COC Nijmegen heeft de actie De Roze loper geïntroduceerd voor zorginstellingen waar homo’s zonder problemen voor hun geaardheid kunnen uitkomen en waar samenleven geen probleem is. In 2009 zal dit project verder uitgewerkt worden door COC Nederland en tijdens de roze week in Den Haag worden gepresenteerd.
COC Nijmegen en COC IJsselstreek hebben een grote rol gespeeld bij de organisatie en uitvoering van COC Village. COC Nijmegen met name bij de voorbereidingen en coördinatie van de dag, en COC IJsselstreek organiseerde een complete talkshow. Ook COC Limburg en COC Zwolle hebben zich die dag enorm ingezet. DE ROZE 50 PLUS BEURS Op 16 september werd voor de 15de keer de 50+beurs in de Jaarbeurshallen in Utrecht geopend. Op de Roze vrijdag (19 september) was het ANBO-beweegplein omgebouwd tot een debatarena waarin politici het gesprek met elkaar en het publiek aangingen over ouderen en homoseksualiteit. Aanwezige politici Van Miltenburg, Timmer en Willemse- van der Ploeg deden de toezegging een motie in te dienen in de kamer ter bevordering van het vastleggen van kwaliteitseisen m.b.t. homo vriendelijkheid in de zorg. De toegezegde motie is ingediend en op 12 november 2008 in de kamer behandeld en aangenomen.
8
Minister Plasterk spreekt op de COC Nieuwjaarsreceptie
............................................................................
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . BINNENLAND
GELIJKSPEL Auteur Huub ter Haar, de John Blankenstein Foundation en COC Nederland sloegen in 2008 de handen in elkaar voor het meer dan geslaagde project Gelijkspel. Een boek waarin topsporters uit de kast kwamen. Gelijkspel werd op 13 november in het Olympisch Stadion gepresenteerd, Naast de vele sprekers waaronder minister Ronald Plasterk, Louis van Gaal en COC voorzitter Wouter Neerings was ook de volledige Nederlandse pers aanwezig. Van de Volkskrant en NRC tot het NOS journaal, BNN radio en SBS Shownieuws, iedereen heeft positieve aandacht besteed aan de boekpresentatie van Gelijkspel. Gelijkspel is een belangrijk document. Een boek waarin tien (ex)-topsporters uit de kast komen. Een historisch moment want homoseksualiteit in de wereld van topsport is nog steeds een taboe. Gelijkspel doet dat op een waardige wijze. Het boek toont tien mensen, tien sporters, tien passies. HOMO-HETERO ALLIANTIES Het COC staat voor een samenleving waar respect is voor diversiteit en ieder de ruimte krijgt om zijn leven naar eigen inzicht in te richten. Zo’n samenleving brengt ook verantwoordelijkheid met zich mee, verantwoordelijkheid om anderen hun ruimte te laten, zorg voor mensen die in een moeilijker positie verkeren dan jij zelf. Als homobeweging nemen wij ook de verantwoordelijkheid voor de diversiteit binnen onze eigen gemeenschap, diversiteit in onder andere leeftijd, gender, etnische achtergrond en levensovertuiging.
Homo-emancipatie is ook geen taak voor de homobeweging alleen. We zijn dan ook ontzettend blij met de verschillende Homo-Hetero allianties die in het afgelopen jaar op initiatief van minister Plasterk in het leven zijn geroepen. COC Nederland maakt deel uit van een groot deel van deze samenwerkingsverbanden die in 2008 ook al de eerste resultaten hebben behaald. SPORT aan deze alliantie nemen deel stichting Homosport Nederland, NOC*NSF, NSA, de John Blankenstein Foundation en Movisie. De alliantie heeft in 2008 het boek Gelijk Spel gepubliceerd, met portretten van 11 homoseksuele en lesbische topsporters. Het boek is bij de officiële presentatie in ontvangst genomen door Louis van Gaal. ONDERWIJS aan deze alliantie neemt, naast het COC, ook Movisie deel, de alliantie wordt geleid door de Algemene Onderwijsbond, maar ook een aantal andere onderwijsbonden hebben zich aangesloten. De alliantie richt zich op het creëren van een veilige school voor homoseksuele leerlingen en docenten. JONGEREN onder leiding van de Nationale Jeugdraad werkt het COC in deze alliantie samen met Expreszo, het homo jongerenplatform en Movisie. In 2009 wordt onder de titel Open Up een grootscheepse campagne gelanceerd om onder jongeren de tolerantie voor hun homoseksuele leeftijdsgenoten te bevorderen. Daarnaast steunt de alliantie het COC project voor de Gay-Straight Allianties op scholen. OUDEREN deze alliantie richt zich op de drie aandachtsgebieden voor de groep Roze 50+, wonen, zorg en welzijn. De ANBO is de aanvoerder van deze alliantie waarin naast het COC ook Movisie en Schorer samenwerken. In 2008 hebben wij onder andere een presentatie gehouden op de 50+ beurs in Utrecht.
............................................................................9
BUITENLAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
COC WINT TERREIN BIJ DE VN Groot succes werd door het COC in 2008 geboekt bij de Verenigde Naties.
door ze toegang te geven tot de VN waar ze de problemen die ze ondervinden zelf kunnen agenderen.
In juli 2008 verkreeg COC Nederland consultatieve status bij de Verenigde Naties. Een historische gebeurtenis voor het COC. Aan het verkrijgen van deze status ging een moeizaam proces vooraf. Homoseksualiteit is bij de VN nog steeds een gevoelig onderwerp. Een groot aantal landen zag de komst van het COC met lede ogen tegemoet en probeerde het verkrijgen van deze status actief tegen te werken. Mede gesteund door de Nederlandse overheid wist COC Nederland de fel begeerde status uiteindelijk toch te verkrijgen.
In 2008 heeft het COC ondermeer bijgedragen aan een verklaring die in december door 66 lidstaten werd afgelegd tijdens de Algemene Verklaring van de Verenigde Naties in New York. Hiermee sprak voor het eerst in de geschiedenis een record aantal landen een gezamelijke verklaring uit bij het hoogste orgaan van de VN. In dit statement werd opgeroepen tot decriminalisering van homoseksualiteit, alsmede tot het respecteren van non-discriminatiebeginselen ten opzichte van seksuele orientatie en genderidentiteit. Het COC maakte het samen met ILGA (International Lesbian & Gay Association) voor tien activisten mogelijk om bij deze historische gebeurtenis aanwezig te zijn.
Sedertdien is het COC actief om holebi- en Transgender issues bij de Verenigde Naties te agenderen. COC Nederland doet dit in een driejarig project dat door het Ministerie van Buitenlandse Zaken wordt gefinancierd. Het doel is om met name een stem te geven aan activisten in ontwikkelingslanden. Veel overheden van deze landen zien homoseksualiteit als een zogenaamde ‘Westerse perversie’ en ontkennen vaak het bestaan daarvan in eigen land. Des te meer reden om de HLBT-gemeenschap aldaar te steunen, ondermeer
10
Tevens maakte het COC de aanwezigheid mogelijk van een activist bij een vergadering van het VNvrouwenverdrag en organiseerde het COC in samenwerking met OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa) een side-event om zodoende homofobie ook binnen deze organisatie op de agenda te zetten.
...........................................................................
Björn van Roozendaal, internationaal beleidsmedewerker COC Nederland
Joyce Hamilton, bestuurslid internationaal COC Nederland
BUITENLAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . COC Nederland was in 2008 middels 3 projecten actief in de ondersteuning van hltb organisaties in 8 landen in de Westelijke Balkan, 7 landen in de voormalige Sovjet-Unie en in Turkije. U SEE LGBT Het U SEE LGBT! Project dat gefinancierd door Hivos in 2003 van start ging, werd in 2008 afgesloten. De partners kregen het laatste zetje om los te komen van de ondersteuning. Het geweld rond het Queer Sarajevo festival maakte in oktober duidelijk dat er echter nog veel moet gebeuren. Er waren ook positieve veranderingen zichtbaar in Servie, Kosovo en Kroatie. In Kroatie zal COC NL actief blijven in het nieuwe project Pink Tank Zagreb, waarin partnerorganisatie Queer Zagreb zal worden ondersteund in haar politieke en culturele werk binnen de Kroatische samenleving. PRECIS Het PRECIS project kijkt terug op een goed jaar. De COC partners in Oekraine en Azerbeidzjan wisten hun doelgroep te bereiken met voorlichting over veilig vrijen in combinatie met het verstrekken van voorbehoedsmiddelen. De opvang van en advocacy voor transgenders werd uitstekend opgepakt in Kyrgyzstan en sociale netwerken voor hlbt’s werden versterkt in Kazachstan en Armenie. In Georgie en Moldavie zijn de partnerorganisaties erin geslaagd met andere maatschappelijke organisaties een netwerk op te zetten waarbinnen wordt samengewerkt. De partnerorganisaties worden zich steeds meer bewust van het belang van een gender sensitieve aanpak waarbij het nodig kan zijn de verschillende subgroepen afzonderlijk te benaderen. Zo is er groeiende aandacht voor lesbische en biseksuele vrouwen als aparte groep met specifieke kenmerken. Sinds 2006 zijn er grote stappen gezet ter bevordering van het welzijn van hlbt’s in de projectlanden. De komende twee jaar zullen worden ingezet om deze stappen te consolideren waarbij lobby en advocacy en Hiv Aids bestrijding nog extra aandacht krijgen.
12
TURKIJE Vanaf 2008 worden de organisaties LambdaIstanbul en KAOS GL ondersteund in de Turkse emancipatiestrijd. De situatie in Turkije blijft ernstig. Er is sprake van wijdverbreide homofobie en veelvuldige discriminatie, intimidatie en geweld tegen met name Transgenders. De Turkse autoriteiten weigeren de dialoog met de homobeweging en bieden niet de bescherming waar de hlbt gemeenschap om vraagt. LambdaIstanbul kreeg zelfs te maken met een door de autoriteiten aangespannen proces, waardoor sluiting dreigde. Dit is na hoger beroep bij de hoge raad van Turkije definitief van de baan. In Nederland is aandacht gegeven aan de
Turkse activisten Lambda op werkbezoek in Amsterdam
...........................................................................
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . BUITENLAND samenwerking door onder andere een inhoudelijk programma en een PinkIstanbul feest in Club Paradiso in Amsterdam. Daarnaast zijn de Turkse arbeidersbeweging HTIB, de gemeente Amsterdam en Amnesty International bijzondere bondgenoten in het ondersteunen van het werk van de Turkse activisten. De samenwerking tus-
sen COC en de Turkse organisaties is mogelijk gemaakt door een driejarig Matra-project van het ministerie van Buitenlandse Zaken. De Nederlandse overheid en de diplomatieke vertegenwoordiging in Turkije tonen zich uitgesproken supporters van homo-emancipatie in Turkije, de strijd gaat door.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . JAARREKENING
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
JAARREKENING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
14
...........................................................................
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . JAARREKENING
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
.............................................................................
BELANGENBEHARTIGING Het COC is een invloedrijke belangenbehartiger voor de hlbt gemeenschap. Het gaat hier vaak om lobbydossiers die een langdurige betrokkenheid vragen en slechts langzaam tot resultaat komen. We doen een kleine greep uit de belangrijkste dossiers die in 2008 speelden. Het COC maakt zich sterk voor de verbetering van de positie van hlbt asielzoekers, het gaat dan niet alleen om de toelatingscriteria tot asiel, maar ook om de opvang en behandeling van deze ook binnen asielzoekerscentra extra kwetsbare groep. Naar aanleiding van gesprekken met het ministerie van Justitie heeft staatssecretaris Albayrak besloten dat van hlbt-asielzoekers uit landen waar homoseksualiteit strafbaar is niet langer zal worden verlangd dat zij, voordat zij naar Nederland vluchten, bescherming vragen bij de politie tegen vervolging door medeburgers. Sinds de openstelling van het huwelijk in 2001, ijvert het COC tegen het verschijnsel van de weigerambtenaren. In april 2008 adviseerde de Commissie Gelijke Behandeling het kabinet om het niet langer toe te staan dat ambtenaren van de burgerlijke stand op grond van gewetensbezwaren mogen weigeren om huwelijken te sluiten van paren van gelijk geslacht. Het schrappen van de zogenaamde enkele feit constructie is top prioriteit van het COC bij de evaluatie van de Algemene Wet Gelijke Behandeling, deze constructie maakt het scholen in het bijzonder onderwijs mogelijk om homoseksuele docenten te ontslaan. Deze lobby kreeg in 2008 onverwacht de wind mee toen Eurocomissaris Spidla een inbraakprocedure tegen Nederland aankondigde omdat onze AWGB niet aansluit bij de antidiscriminatierichtlijnen van de Europese Unie. Op initiatief van het COC heeft VVD kamerlid van Miltenburg een amendement ingediend tijdens de behandeling van de begroting van staatssecretaris Bussemaker voor de invoering van een keurmerk voor homovriendelijkheid van zorginstellingen. Het COC heeft zich jarenlang bij de politie en het Openbaar Ministerie ingespannen voor de specifieke registratie van geweld tegen en discriminatie van HLBT’s. Ook is het COC betrokken geweest bij de opzet van het project Hate Crimes dat de aangifte daarvan probeert te bevorderen. In 2008 publiceerde de politie het eerste rapport over de registratie van homovijandig geweld, kort daarna kwam het mede door COC Amsterdam geïnitieerde onderzoek naar het profiel van de daders van homovijandig geweld uit. Het kabinet is met een standpunt gekomen naar aanleiding van het rapport van de Commissie Kalsbeek over de positie van de lesbische meemoeder. Het COC is kritisch over dit standpunt en politieke lobby heeft geleid tot de toezegging van het kabinet dat de kwestie nog in 2009 wettelijk geregeld zal zijn. In 2008 doken berichten in de media op over HIV/homo-healings in migrantenkerken en pinkstergemeenten, het COC pleit voor beter toezicht en gerichte acties tegen alternatieve genezers en misleiding.
COLOFON Redactie & productie: Franc Craanen Vormgeving: Anouk Jansen Fotografie: Ibrahim Farah Administratie: Jan-Willem de Bruin Druk: Printerface Redactieadres: COC Nederland Postbus 3836 1001 AP Amsterdam Telefoon 020 6234596 Fax 020 6267795
16
...........................................................................
