CKV Museumopdrachten Kijk verder en ontdek meer in de tentoonstelling MESCHAC GABA: Museum of Contemporary African Art & More in Museum De Paviljoens You know, my museum of contemporary African art has no walls. I want to show artists that you can show your work everywhere, you can do it on your own. You don’t need four walls to determine your place, to decide who you are. Have the courage to decide for yourself who you are! Meschac Gaba, in: Library of the Museum Vol. 1, Amsterdam (2001), p. 16
25 april 2009 – 9 augustus 2009
___________________________________ Museum De Paviljoens Odeonstraat 3 1325 AL Almere t. +31 (0)36-5450400 www.depaviljoens.nl
[email protected]
2
Welkom in Museum De Paviljoens in Almere Museum De Paviljoens laat kunstwerken zien van hedendaagse kunstenaars. Van veel kunstwerken en ontwerpen die nu worden gemaakt, is het idee achter het werk heel belangrijk. Deze museumopdrachten helpen je om dat idee beter te begrijpen. Ze zijn bedoeld om je goed naar de kunstwerken te laten kijken, je te laten nadenken over wat je ziet en je mening erover te vormen. Je kunt de museumopdrachten in overleg met je CKV-docent in je kunstdossier opnemen. Het museum heeft de kunstwerken veelal in bruikleen; kijk dus alleen met je ogen en niet met je handen. Gebruik een klembord en een potlood om de vragen bij de opdrachten te beantwoorden. Zoek aan de hand van de afbeeldingen het juiste kunstwerk. Ook kun je de plattegrond achterin dit boekje gebruiken. We zijn benieuwd naar wat jij vindt van Museum De Paviljoens en de dingen die je hebt gezien in de tentoonstelling Meschac Gaba: Museum of Contemporary African Art & More. Laat een berichtje achter op onze website. Je kunt dit doen door een profiel aan te maken op www.depaviljoens.nl, kijk bij ‘registreren’ en laat het ons en de rest van het netwerk van Museum De Paviljoens weten! Veel (kijk)plezier en tot een volgende keer!
3
Zoek even een plek uit om rustig te zitten en maak de startopdrachten. Startopdrachten Jouw eigen creativiteit 1a) Wat doe je zélf graag? Kruis aan: 0 Verhalen schrijven 0 Muziek maken 0 Foto’s maken 0 Toneel spelen 0 Dansen 0 Filmpjes maken 0 Gedichten schrijven 0 Websites maken 0 Een boek lezen 0 Andere activiteiten, zoals… 1b) Waar ga je graag als bezoeker naartoe? Kruis aan: 0 Naar de film 0 Naar een concert 0 Naar een theatervoorstelling 0 Naar een dansoptreden 0 Naar een museum 0 Andere activiteit, zoals… 1c) Wat voor musea bezoek jij wel eens? 1d) Wat doe jij in een museum? Omcirkel je antwoorden naar keuze: Rust zoeken - verrast worden – mooie dingen bekijken – tekenen - je verbazen - nieuwe ideeën opdoen - kijken en vergelijken - wegdromen – nadenken – praten – lachen – mensen ontmoeten discussiëren - nieuwe inzichten krijgen - lezen – koffie drinken – inspiratie zoeken – leren.
4
Nieuw museum in Almere? Je wist het misschien nog niet, maar Almere heeft sinds 25 april 2009 een nieuw museum: het Museum voor Hedendaagse Afrikaanse Kunst. Tot 9 augustus kun je er een kijkje nemen! De bedenker en maker van het Museum of Contemporary African Art is kunstenaar Meschac Gaba.
Wie is Meschac Gaba? Meschac Gaba kwam in 1996 vanuit Afrika naar Nederland om te studeren aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Hij was toen 35 jaar oud. In Afrika woonde hij in de stad Cotonou in Benin waar hij in 1961 werd geboren. Hij werkte daar als autodidact kunstenaar.1 Inmiddels woont hij dertien jaar in Nederland. Hij is getrouwd met een Nederlandse vrouw en heeft twee kinderen. Toch blijft Benin zijn thuis, zegt hij. Hij verblijft er elk jaar drie maanden in de winter om ongestoord te kunnen werken.
2) Teken in deze kaart Benin, het thuisland van Meschac Gaba. Geef ook aan waar Cotonou ligt, de grootste stad van Benin waar Meschac woonde. Gebruik voor deze opdracht het internet of een atlas die je kunt vinden in de Library. Museum voor Hedendaagse Afrikaanse Kunst In Nederland ontdekte Meschac al gauw dat musea en galeries in ons land alleen hedendaagse kunst uit Europa toonden en niet uit Afrika. Meschac wil met zijn kunst reflecteren op Afrika, maar tegelijkertijd de Afrikaanse kunsttraditie achter zich laten. Hij besloot zijn eigen Museum voor Hedendaagse Afrikaanse Kunst te maken. Dit museum heeft geen fysieke plek, maar reist van locatie naar locatie over de hele wereld. Sinds 1997 werkt Meschac Gaba aan dit museum. In de loop der jaren heeft hij - steeds in een andere kunstinstelling in de wereld - een ander onderdeel van zijn museum gerealiseerd. Hij wist van begin af aan dat het museum uit twaalf zalen zou bestaan. Zo maakte hij onder meer een bibliotheek, een museumwinkel, een spelletjeskamer en een muziekkamer. Tot grote vreugde van Meschac komen nu alle twaalf zalen voor het eerst samen in één grote totaalinstallatie waarin de grenzen tussen Museum De Paviljoens en het Museum of Contemporary African Art vervagen. 1
Autodidact: iemand die zijn kennis door zelfstudie heeft verkregen.
5
Zoekopdracht
A) Draft Room Loop rond in Draft Room en bekijk deze installatie. 2 De Draft Room was de eerste museumzaal die Meschac in zijn atelier maakte toen hij aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam studeerde. Er was geen grotere tegenstelling denkbaar tussen zijn atelier in het hectische en rumoerige Cotonou in Benin en zijn rustige Amsterdamse atelier. Voor het eerst begon Meschac goed na te denken over Afrika en de cultuur waarin mensen hun best doen om te overleven. In Cotonou leeft 80% van de bevolking van kleinschalige (straat)handel en ruilhandel. De Draft Room vormde de aanzet (draft = schets) tot het Museum voor Hedendaagse Afrikaanse Kunst. In deze kamer zie je allerlei andere spullen en voorwerpen, die te maken hebben met het dagelijks leven in Afrika en met (ruil)handel. 1) Beschrijf of teken de spullen en voorwerpen in de Draft Room. Gebruik hiervoor de extra tekenruimte achter in dit boekje. Het gebruik van munt- en papiergeld is een terugkerend item in het werk van Meschac Gaba. 2) Welke valuta zie je in de Draft Room? 3 Meschac gebruikt het geld als metafoor4 voor de economische krachten die de maatschappij en de kunstwereld regeren. In veel Afrikaanse landen wordt de bevolking tot wanhoop gedreven door hyperinflatie, die leidt tot waardevermindering van hun geld. Meschac verwijst naar deze situatie door voorwerpen te beplakken met een confetti van bankbiljetten. Ook goud zien we veel terug in het werk van Meschac Gaba. Hij bedekt bijvoorbeeld stenen met een goudlaagje om de hierboven beschreven (des)illusie van de waarde van geld weer te geven. 3) Welke voorwerpen zijn met goud bedekt? 2
Een installatie is een groot kunstwerk dat meestal bestaat uit verschillende onderdelen.
3
Valuta: betaalmiddel in een bepaald land.
4
Een metafoor is een beeldspraak die berust op vergelijking.
6
Meschac zegt: ‘ Art is about life.’ Hij werkt vooral vanuit zijn Afrikaanse roots. Het leven in Afrika is veelal gebaseerd op: voedsel, religie, muziek en spel. Deze vier dingen spelen dan ook een belangrijke rol in het museum van Meschac Gaba.
Zoekopdracht
B) Summer Collection 1) Wat valt je op aan de Summer Collection van Meschac Gaba? 2) Welke materialen en technieken heeft Meschac gebruikt in zijn Summer Collection? 3) Welk kledingstuk in de Summer Collection is jouw favoriet? Waarom?
Zoekopdracht
C) Music Room
7
In Afrika worden gebeurtenissen uit het leven vaak in sterke mate beleefd door middel van muziek. 1) Luister naar de geluiden in the Music Room. Wat hoor je? Bekijk de video van een performance van Meschac Gaba. 2) Wat roept deze performance bij jou op? 3) Naar aanleiding van wat voor gebeurtenis zou zo'n ‘ceremonie’ plaats kunnen vinden? 4) Op wat voor momenten of in wat voor stemming maak of luister jij vooral muziek? Zoekopdracht
D) Salon De Salon is een huiskamerachtige ruimte waar bezoekers op de witte bank mogen zitten. 1) Noem vijf dingen die je in de Salon aantreft: a) b) c) d) e) Meschac Gaba maakt gebruik van tradities uit Afrika en van invloeden uit het Westen. 2) Welke Afrikaanse invloeden kun je in zijn kunst ontdekken? 3) Welke Westerse invloeden zie je terug in zijn kunst?
8
Zoekopdracht
E) Restaurant 1) Wat is jouw favoriete gerecht? 2) Vind je het leuk om zelf te koken? 0 ja, ik kook graag… 0 nee Tijdens de opening op 25 april 2009 hebben de gasten van Meschac Gaba hier Ethiopische Injera-pannekoeken gegeten. Meschac Gaba nodigt regelmatig kunstenaar-koks uit om te koken in zijn restaurant. Tijdens deze tentoonstelling kun je er nu altijd koffie en thee krijgen. Als er geluncht wordt, kun je aanschuiven voor een Nederlandse bruine boterham met kaas of pindakaas. Donaties voor het Museum voor Hedendaagse Afrikaanse Kunst zijn altijd welkom. 3) Welk Afrikaanse gerechten ken jij? 4) Wist je dat couscous tot de Noord Afrikaanse keuken behoort? Zoekopdracht
9
F) Marriage Room Kijk rond in de Marriage Room. 1) Beschrijf aan de hand van de voorwerpen en foto's die je hier ziet wat zich in 2000 in het Stedelijk Museum in Amsterdam afspeelde. Zoekopdracht
G) Art and Religion 1) Kijk rond in de Art and Religion Room. Beschrijf of teken een voorwerp dat jou nieuwsgierig maakt.
2) Deze voorwerpen vertegenwoordigen verschillende godsdiensten en levensbeschouwingen. Welke godsdiensten en levensbeschouwingen kom je hier tegen? Teken het voorwerp en schrijf de godsdienst erachter. Gebruik indien nodig de extra tekenruimte achterin dit boekje. Zoekopdracht
H) Game Room Bezoek de Game Room. 1) Wat voor spelletjes zie je hier?
10
Er staan schuifpuzzels met verschillende nationale vlaggen van Afrikaanse landen. 2) Van welke landen herken je de vlaggen? Zoek het eventueel op in de atlas of op internet. a) b) c) d) De spelletjes in de Game Room zijn niet alleen een onschuldig tijdverdrijf. Ze geven een ironisch commentaar op de wereldeconomie en hebben ook een politieke ondertoon. 3) Leg uit wat de politieke ondertoon is bij de spelen.
Hedendaagse Afrikaanse kunst gaat vaak over zware thema's zoals oorlog, ziekte, armoede of racisme. Het werk van Meschac Gaba is vaak lichtvoetig van sfeer. Humor is een belangrijk aspect in zijn werk. 'I like to have fun, and I like to be able to have fun with my work, and in turn I want the public to have fun with my work.' Ondanks de luchtige verpakking is de inhoud van zijn werk serieus en levert hij hiermee sociale kritiek op de wereld. 4) Noem een voorbeeld van de humor in zijn werk. Zoekopdracht
I) Architecture of the Museum In de zaal Architecture of the Museum liggen houten blokken waarmee je in gedachten jouw ontwerp voor een Museum voor Hedendaagse Afrikaanse Kunst kunt maken. 2) In de kleine boom in deze kamer hangen bankbiljetten met portretten van kunstenaars – allemaal aartsvaders van de moderne kunst - die zich in hun werk lieten inspireren door Afrikaanse kunst. Welke kunstenaars herken je?
Steek het terras over naar het vrijstaande paviljoen.
11
Zoekopdracht
J) Library 1) Wat voor soort boeken staan er vooral in deze bibliotheek? 2) Wat voor boeken heb jij thuis in jouw boekenkast staan? Alle boeken die je in de bibliotheek van Meschac Gaba aantreft, zijn geschonken. Verschillende musea en bibliotheken zijn gevraagd om boeken voor dit project af te staan. De inrichting van deze bibliotheek is ontworpen vanuit het idee dat de bibliotheek moet kunnen reizen. In Afrika zijn in vergelijking met Nederland maar weinig bibliotheken waar je boeken kunt vinden over hedendaagse kunst en cultuur. 3) Welk boek zou jij willen schenken, omdat je vindt dat iedereen het moet lezen? 4) Bekijk op de Mac de website www.bookcrossing.com. Op welke manier worden hier boeken uitgewisseld? 5) Wat vind jij hiervan? Zou je meedoen? Waarom? 6) In de Library staat ook een doodskist. Luister door de koptelefoon naar een stem die net als de overleden vader van Meschac Gaba een verhaal vertelt. Wat vertelt hij ons?
Zoekopdracht
12
K) Museum Shop Neem een kijkje in de Museum Shop. Alle spullen zijn door Meschac Gaba gemaakt. Voor relatief kleine bedragen kun je in deze bazaar kunst kopen. 1) Wat zou jij het liefst uit de winkel meenemen als herinnering aan je bezoek aan het Museum voor Hedendaagse Afrikaanse Kunst? 2) Leg uit waarom je dit souvenir kiest. 3) Teken dit souvenir na. Beschrijf kort van welke materialen en met welke technieken het is gemaakt. Zoekopdracht
L) Humanist Space De Humanist Space is de buitenruimte van het Museum voor Hedendaagse Afrikaanse Kunst. 1) Wat kunnen bezoekers in de Humanist Space doen? 2) Vind je deze ‘zaal’ van het museum belangrijk? Leg uit waarom. 3) Noem een ander museum in Nederland waar je ook fietsen kunt lenen:
Zoekopdracht
13
M) Tresses In 2004 werkte Meschac Gaba een periode in New York. Als hij door de stad liep, leken de wolkenkrabbers op zijn hoofd te staan. Ze inspireerden hem tot de serie Tresses. Het zijn traditioneel gevlochten pruiken in de vorm van typerende gebouwen van over de hele wereld. Wolkenkrabbers staan voor Meschac symbool voor optimisme en ambitie. 1) Welke gebouwen herken je in de pruiken? 2) Hoe en met welke techniek zijn ze gemaakt? Afrikanen die in Amerika terecht zijn gekomen, zijn trost op hun Afrikaanse tradities zoals de haarvlechtkunst. Het werd zelfs een onderdeel van de Amerikaanse cultuur. Als Meschac in de winter in Benin verblijft, werkt hij samen met een lokale haarvlechtster die de pruiken maakt. Het maken van een pruik is heel specifiek werk dat twee dagen duurt. Meschac bouwt architectuur van haren of soms van suikerklontjes. Zijn reactie op terrorisme zoals bijvoorbeeld de aanslagen van 9/11 - is om de wereld te transformeren in zachtheid. In een andere installatie van Meschac Gaba met de titel Give Me Peace konden bezoekers via een Jukebox speeches horen van winnaars van de Nobelprijs voor de Vrede. Na het horen van de woorden van Martin Luther King, Moeder Theresa en Nelson Mandela konden de bezoekers op briefjes op de muur hun eigen vredeswens schrijven. 3) Schrijf hieronder jouw vredesboodschap. Give Me Peace:
Zoekopdracht
14
N) La Mode en Miniature / Le Monde en Miniature Bekijk het werk La Mode en Miniature / Le Monde en Miniature. Dit is het laatste werk dat Meschac heeft gemaakt. 1) Wat denk je dat Meschac met dit werk duidelijk wil maken? (betrek de Franse titel er eventueel bij)
Slotvragen Je hebt nu heel veel werk gezien dat Meschac Gaba de afgelopen twaalf jaar heeft gemaakt. 1) Welk kunstwerk van deze tentoonstelling spreekt jou het meeste aan? Leg uit waarom.
2) Welk kunstwerk van deze tentoonstelling spreekt jou het minste aan? Leg uit waarom. 3) Laat jouw stem horen op onze website www.depaviljoens.nl. Maak een profiel aan en laat je reactie achter. Hiervoor klik je op ‘Registreren’ op de homepage. Je wordt dan officieel onderdeel van het netwerk van Museum De Paviljoens. 4) Welke functie zou een museum in een stad moeten vervullen volgens jou? Wat Meschac niet kon vermoeden toen hij in 1997 met zijn museum begon, is dat er tegenwoordig veel aandacht is voor Afrikaanse hedendaagse kunst. Op alle grote wereldtentoonstellingen en biënnales voor de kunst zijn inmiddels ook Afrikaanse kunstenaars vertegenwoordigd. Misschien is zijn museum op zijn zwerftocht door de wereld ook een stimulans geweest voor andere Afrikaanse kunstenaars. Meschac Gaba zegt hierover: 'I believe that, above all, a museum is a place of study, of research… My museum of contemporary African art has no walls. I want to show artists that you can show work everywhere, you can do it on your own. You don't need four walls to determine your place, to decide who you are. Have the courage to decide for yourself who you are!' 5) Wat heb jij nodig om je creatief te uiten? Wat voor plekken zijn hiervoor in Almere, in jouw omgeving of bijvoorbeeld op internet? Deze museumopdrachten kun je in overleg met je CKV-docent in je kunstdossier opnemen.
15
Extra tekenruimte
16
Meer informatie Meer informatie over Meschac Gaba is te vinden in het zaaltekstboekje dat verkrijgbaar is bij de suppoost of kijk in de Library of op www.depaviljoens.nl. Elke zondag start er tussen 10.00 uur en 17.00 uur elk heel uur een rondleiding. Op vertoon van je schoolpas heb je gratis toegang in Museum De Paviljoens. Tot ziens in Museum De Paviljoens!
17
MESCHAC GABA: Museum of Contemporary African Art & More 25 april 2009 – 9 augustus 2009 It’s an ongoing process! Samenstelling tentoonstelling Macha Roesink Annick Kleizen Productie tentoonstelling Annick Kleizen Communicatie & redactie Ciska Borsboom Educatie & Publieksbegeleiding Annick Kleizen Irina Leifer Annelien Kers Met dank aan Gemeente Almere, Ministerie van OC&W, Provincie Flevoland. Bijzondere Begunstigers: Heijmans Vastgoed BV, ING Almere, Ymere. Project Begunstigers: Koldijk, Scope, De Lijn, Totaalservice Joke Mesker, Mehrvash Babouyeh, Eva van Diggelen, Guus Döll, Steven van Stelten, Marja Kennis, Marie-Josée Röselaers, Ruben van Klaveren, Diane Carp, Wieke van der Linden, Caroline Lamens, Donnée Festen, Maartje van Peijpe, Frouke Hansum, Myrthe Mandemakers, Angela Bosman, Daphne van Velsen, Maria Lamslag, Lisette van Dinther, Zsolt Kamaras, Fernando Alonso, Wouter Nieuwendijk, Ulrich Reithofer, Ernst van der Linden, Gitte Nygaard, Karel de Boer, Koen, Harm Goslink Kuiper, Ron Hartman, Rabo Kunstcollectie, Rudy Luijters, Gert Jan van Rooij, Marijke Michel, Ezra ten Bruin, Ester Vlaming, Mesfen Abbebe, Remco Vereijken, Annelien Kers, Nikki Timmers, Kristina Petrasova, Bregje van Woensel, Jantine Kremer, Sameena Khan, Alexandra Gaba – van Dongen, Kunsthalle Fridericianum, Rein Wolfs, Lumen Travo Gallery, Marianne van Tilborg, Galleria Continua, Artra Gallery, Michael Stevenson Gallery, Rabo Kunst Collectie, Ella van Zanten, Esther Wagemans, Kortmann, Hans Immings, Koen Kuiper, DeHo Schilderwerken, De Werkende Hand Openingstijden museum ma en di voor groepen op afspraak wo, do, vr en za 12.00 - 17.00 uur zo 10.00 – 17.00 uur Fotocredits: Gert Jan van Rooij / Museum De Paviljoens
© 2009 Afdeling Educatie / Publieksbegeleiding, Museum De Paviljoens, Almere
18
Plattegrond Museum of Contemporary African Art
19
20
