CKV Museumopdrachten Versie Januari

At Random? Netwerken en kruisbestuivingen 17.11.2007 t/m 06.04.2008 Museum De Paviljoens Almere

CKV Museumopdrachten Versie 1.01 2008 Januari

Met dank aan: de kunstenaars, LUST, Gemeente Almere, Provincie Flevoland, Ministerie OCW, Dienst Stadscentrum Gemeente Almere, Heijmans Vastgoed BV, ING Almere, Ymere, Koldijk, Scope en Totaalservice Museum De Paviljoens is geopend woensdag, zaterdag & zondag 12.00-17.00 uur donderdag & vrijdag 12.00-21.00 uur ’ s avonds! www.depaviljoens.nl © 2008 Dit lesmateriaal is ontwikkeld door de Afdeling Educatie van Museum De Paviljoens

Welkom in Museum De Paviljoens in Almere Deze museumopdrachten zijn bedoeld om je goed naar de kunstwerken te laten kijken en je na te laten denken over wat je ziet, en er je mening over te vormen. Deze museumopdrachten kun je in overleg met je CKV-docent in je kunstdossier opnemen. Het museum heeft de kunstwerken veelal in bruikleen; kijk dus alleen met je ogen en niet met je handen. Je kunt de kunstwerken vinden aan de hand van de titelbordjes op de grond en de plattegrond achterin dit boekje. Welke route jij volgt, dat is net als de tentoonstelling zelf at random. Veel succes & plezier.

Start-opdracht De titel van de tentoonstelling is At Random? Netwerken en kruisbestuivingen. At random =

Beschrijf een voorval of gebeurtenis in jouw leven, die deze week at random heeft plaats gevonden.

Waar gaat deze tentoonstelling over? At Random? Netwerken en kruisbestuivingen In deze tentoonstelling onderzoekt Museum De Paviljoens samen met de deelnemende kunstenaars en ontwerpers creatieve processen in de huidige netwerksamenleving. De tentoonstelling At Random? gaat uit van het idee dat creatieve processen - nu meer dan ooit - niet lineair verlopen, bijvoorbeeld van schets naar schilderij, maar associatief en onvoorspelbaar. At Random? is geïnspireerd door het enorme aanbod van informatie dat dagelijks in onze mediasamenleving wordt geproduceerd. E-mail, internet, GPS systemen, podcasting en het world wide web spelen een grote rol in het at random doorgeven en ontvangen van beelden, informatie en geluid. De tentoonstelling At Random? gaat over kruisbestuivingen tussen kunst, wetenschap en techniek. En over netwerken en inspiratiebronnen van kunstenaars, ontwerpers en curatoren die bij de tentoonstelling zijn betrokken. Wat de deelnemers aan At Random? bindt is een manier van werken. Ze volgen geen uitgestippelde paden, maar laten zich inspireren door het proces. Op deze tentoonstelling zijn fotowerken, installaties, grafische werken en websites te zien. Ben je een meisje? Toevallig! Start bij kunstwerk 1. Ben je een jongen? Toevallig! Start bij kunstwerk 2.

1 Luna Maurer & Jonathan Puckey Sky-catcher 2007 Kijk van een afstand naar de grote blauwzwarte muurprint in de grote hal naast het paviljoen waar je bent binnengekomen. 1.a Wat is je eerste reactie bij het zien van deze muurprint?

1.b Ga nu dichterbij staan (maar raak de muur niet aan). Wat zie je?

De muurprint bestaat uit meer dan 150.000 kleine fotootjes van de lucht. Kunstenaar Luna Maurer plaatste een camera op het dak van cultureel centrum De Balie middenin Amsterdam. De camera maakt sinds juli 2005 elke 5 minuten een foto van de lucht boven het Museumplein. De beelden worden automatisch geupload en zijn te zien op www.sky-catcher.nl. 1.c Bekijk op de computer via de sky browser de lucht op dit moment. Is het weer in Amsterdam hetzelfde als in Almere? ja nee Beschrijf de Amsterdamse lucht van dit moment.

Op de muurprint is de lucht afgebeeld zoals die tussen 3 september 2006 en eind september 2007 elke 10 minuten is gefotografeerd. Van de eerste 4 maanden is vanwege het raam alleen de nacht te zien. Vanaf 1 januari 2006 zien we steeds een verticale strook foto’ s die een etmaal visualiseert: van 0.00 uur tot 24.00 uur ’ s nachts. Soms deed de camera het niet. Dan zie je een grijze strook. 1.c Zoek de volgende dingen op: - volle maan - regendruppels op de camera - een mooie zonsondergang - kringelende rookpluimen in de nacht - een langs vliegende vogel - de klok gaat een uur terug; de wintertijd gaat in - De slechte zomer van afgelopen jaar - een opvallend lichte nacht veroorzaakt door sneeuwval, die het schijnsel van maan, sterren en straatlantaarns reflecteert. - vuurwerk van oud & nieuw - overbelichte beelden van een kapotte camera 1.d Bekijk de muurprint nogmaals van een afstand. Op welke momenten van de dag is de lucht vrijwel altijd onbewolkt en blauw?

Dit moment wordt ook wel het Uur blauw genoemd; het schemerige uur tussen dag en nacht. Met het Sky-catcher project probeert Maurer de ordening van de natuur te visualiseren en haar schoonheid en magie te omvatten. 1.e Vindt je dat dit is gelukt? Licht je antwoord toe.

Tot en met het einde van deze tentoonstelling (6 april 2008) laat Luna Maurer de camera op het dak staan en kun je via haar website de lucht bekijken. Er zijn mensen die ’ s ochtends een kijkje nemen op www.sky-catcher.com in plaats van dat ze het weerbericht luisteren. Voor de meiden: Ben je geboren tussen 1 juli en 31 december? Ja Toevallig! Ga dan naar kunstwerk 4. Nee Toevallig! Ga dan naar kunstwerk 2. Voor de jongens: Kom je van kunstwerk 2, ga dan naar kunstwerk 3. Kom je van kunstwerk 3, ga dan naar kunstwerk 4.

2 Jeanne van Heeswijk Works, Typologies and Capacities 2007 2.a Waar doet dit kunstwerk jou op het eerste gezicht aan denken?

Deze monumentale installatie met de titel Works, Typologies and Capacities 1993-2007 bestaat uit 2000 aardappels van 26 rassen die het netwerk van kunstenaar Jeanne Van Heeswijk voorstellen. Elke aardappel representeert een persoon of een groep personen die betrokken is geweest bij haar kunstprojecten in de periode 1993–2007. De kunstprojecten van Jeanne van Heeswijk kenmerken zich door sociale betrokkenheid. Ze wil nieuwe publieke ontmoetingsruimtes creëren en culturele productie stimuleren. Een kunstwerk van Jeanne kan bijvoorbeeld bestaan uit een etentje dat ze heeft georganiseerd. 2.b Bekijk de print aan de muur met de legenda. Met wat voor aardappelsoorten geeft Jeanne haar onderstaande contacten weer? Kunstenaars muzikanten docenten / scholen kinderen 2.c Teken net als Jeanne jouw eigen netwerk van alle contacten die je met mensen hebt. In het midden van het papier zet je jouw eigen naam en omcirkel deze. Rondom jouw naam schrijf je de woorden: familie; school; buren; vereniging; uitgaan; baantje; hyves. Omcirkel deze woorden ook. Laat flink wat ruimte ertussen om te schrijven. Nu noteer je alle namen van mensen met wie je regelmatig omgaat. Je geeft ze een plek in je netwerk. Jij kent iedereen, dus je kan jouw naam met een streep verbinden met alle andere namen. Verbind daarna ook de mensen aan elkaar die elkaar kennen zonder jou als tussenpersoon. Maak net als Jeanne een legenda. Bijvoorbeeld aan de hand van kleuren.

2.d Wat valt je op aan jouw netwerk?

Als je over twee weken hier terug komt, ziet de installatie van Jeanne er weer anders uit. De aardappels zijn door zuurstof en vocht uitgelopen en vormen met hun wortels weer nieuwe onderlinge netwerkverbindingen. Dit is een van de redenen dat Jeanne ervoor koos haar netwerk van aardappels op te bouwen. 2.e Welk materiaal zou jij kiezen om jouw netwerk te visualiseren? Waarom?

2.f Noem een ander kunstwerk uit de Nederlandse kunstgeschiedenis waarin aardappels een rol spelen. Print een afbeelding uit en voeg het bij deze opdrachten. Wie is de kunstenaar? In welk jaar is dat kunstwerk gemaakt? In welk museum is dit kunstwerk te zien? (zoek de gegens eventueel thuis of op school op)

Deze installatie is voor het eerst in Nederland te zien. In 2004 maakte Jeanne dit kunstwerk ook voor een tentoonstelling in Berlijn. Die installatie vormde de basis van haar website www.jeanneworks.net, die je hier kunt bekijken. Aan de hand van de huidige installatie in Museum De Paviljoens zal haar website weer worden aangepast.

2.g Bekijk www.jeanneworks.net. Zoek informatie over haar bekendste project De Strip (2002-2004) in Westwijk in Vlaardingen. In een leegstaande winkelgalerij richtte Jeanne een dependance van Museum Boijmans Van Beuningen in met tentoonstellingen, een boekwinkel en een museumcafé. In samenwerking met MAMA, showroom for Media and Moving Art in Rotterdam, werden workshops rond jongerencultuur georganiseerd. Op deze manier konden mensen elkaar ontmoeten, werd creativiteit gestimuleerd en werd de buurt veiliger en prettiger. Met welke mensen werkte Jeanne samen in De Strip?

Waar zie je het project De Strip terug in de aardappel-sculptuur?

Voor de jongens: Ben je geboren tussen 1 januari en 30 juni? Ja Toevallig! Ga dan naar kunstwerk 1. Nee Toevallig! Ga dan naar kunstwerk 5. Voor de meiden: Kom je van kunstwerk 1, ga dan naar kunstwerk 3. Kom je van kunstwerk 3, ga dan naar kunstwerk 5.

3 Nathalie Bruys Fly target Fly, 2003 Voor de blauwzwarte muurprint ligt een kunstwerk van Nathalie Bruys met een koptelefoon. Nathalie maakt geluidskunst. In dit kader maakt ze muziek, radio, performances, installaties, video’ s, platen en cd’ s. Ook treedt ze regelmatig op als dj. Nathalie bracht haar jeugd door op een schip waar de motor dag en nacht klonk. Slapen op dat geluid veroorzaakte een behaaglijk gevoel, verklaart ze achteraf haar gevoeligheid voor geluid. 3.a Waar doet de grijze installatie jou aan denken?

3.b Ga liggen en zet de koptelefoon op. De hele geluidstrack duurt 20 minuten. Welk sfeer roept het geluid bij jou op? Omcirkel je antwoorden naar keuze, bijvoorbeeld: vrolijk – verdrietig – angstig – energiek - vreemd – eenzaamheid – gelukkig – ongelukkig - dromerig - of anders, namelijk:

3.c Welke autogeluiden herken je?

3.d In het verhaal dat Nathalie vertelt, staan herinneringen, ervaringen, dromen en feiten rondom haar eerste auto centraal. Geef een korte beschrijving van het verhaal rond haar auto.

3.e Welke onderdelen van de auto herken je?

Toen Nathalie 25 jaar was, haalde ze haar rijbewijs. Ze kreeg de oude auto van haar oma cadeau: een prachtige zilvergrijze Subaru. Haar oma had jarenlang met veel plezier in deze auto gereden en Nathalie was ook al snel gehecht aan de auto. Een paar jaar geleden verhuisde ze met haar auto naar Berlijn in Duitsland. Op een avond worden de ruiten van haar auto ingegooid. Nathalie is teleurgesteld, maar gaat naar de garage om er nieuwe ruiten in te laten zetten. In de garage krijgt ze te horen, dat er voor dit merk auto van 20 jaar oud geen ruiten meer bestaan. Ze kan de auto alleen laten repareren voor een paar duizend euro of hij moet naar de autosloop. Nathalie heeft weinig geld en het wordt het laatste... Nathalie is verdrietig en besluit een kunstwerk te maken als herinnering aan haar auto. Nathalie Bruys heeft de ideale luistersituatie gecreëerd voor haar verhaal. Een journalist schreef:‘Nathalie gelooft in de kracht van geluid die de luisteraar los laat komen van tijd en plaats en meeneemt in een wereld die weerstandloos en oneindig is.’ 3.f Ben je het met de journalist eens? Licht je antwoord toe.

Kom je van kunstwerk 1, ga dan naar kunstwerk 5. Kom je van kunstwerk 5, ga dan naar kunstwerk 1. Kom je van kunstwerk 4, ga dan naar kunstwerk 2. Kom je van kunstwerk 2, ga dan naar kunstwerk 4.

4 KKEP bliin.com Via hyves, sms, mms, je gsm en andere sociale netwerken kun je steeds meer met je vrienden delen. Het einde van de mogelijkheden is nog lang niet in zicht. Bureau KKEP bedacht de website bliin.com die alweer een stap verder gaat door mensen aan elkaar te koppelen via hun GPS-locatie. Zo kun je niet alleen lezen wat je vrienden doen, je kan ook live zien waar ze zijn. KKEP heeft de deelnemende kunstenaars en tentoonstellingsmakers uitgerust met een GPS-ontvanger op hun mobiele telefoon. Zodra ze zijn ingelogd en GPS aanzetten, kan de hele wereld op Google Maps zien waar ze zijn en wat ze doen. Want als je met je telefoon een foto maakt en die naar je profiel stuurt, dan verschijnt die foto bij het stipje op de kaart. Loop de donkere cabine in naast de blauwzwarte muurprint. 4.a Probeer de website bliin.com uit. Volg een van de kunstenaars van deze tentoonstelling. Beschrijf kort waar ze zijn geweest en wat ze onderweg zijn tegengekomen.

Ook Aminah heeft zo’ n bijzondere telefoon. Ze houdt van reizen en onderweg maakt ze met haar telefoon filmpjes. Deze filmpjes zijn op de website te zien en worden in deze ruimte groot geprojecteerd. Bekijk de filmpjes. 4.b Op welke plekken is Aminah geweest? Wat gebeurt er op die plekken?

Bliin koppelt mensen aan elkaar via hun GPS-locatie. Deze technologie was enkele jaren geleden nog voorbehouden aan automobilisten, maar binnen afzienbare tijd zullen steeds meer mobiele telefoons zijn uitgerust met een GPS-ontvanger (Global Positioning System). 4.c Wat vind jij ervan als mensen jou via internet altijd kunnen volgen en zien waar je bent? Noem een voordeel en een nadeel.

Ben je een jongen, ga dan naar de slotvragen. Voor de meiden: Kom je van kunstwerk 1, ga dan naar kunstwerk 3. Kom je van kunstwerk 3, ga dan naar kunstwerk 5.

5 Job Koelewijn Jump 2005 Als je de witte deur van de kamer opent, zie je het kunstwerk Jump van Job Koelewijn. Met maximaal twee personen tegelijkertijd mag je een kijkje nemen in het kunstwerk. 5.a Beschrijf jouw eerste reactie

5.b Wat is er typisch Hollands aan dit landschap?

De titel van het kunstwerk is Jump. Job vindt het leuk als de bezoekers ook echt gaan (slootje) springen in zijn kunstwerk. 5.c Welke sfeer of herinnering denk jij dat Koelewijn met Jump wil oproepen?

5.d Wat is volgens jou het effect van de spiegelwanden? Leg uit.

Nederland is wereldberoemd om haar landschap. Vooral omdat ze het Hollandse landschap op de zee heeft gewonnen. Denk maar aan polders zoals de Beemster, de Wieringermeer en natuurlijk Flevoland. Wereldbekend zijn ook de 17e eeuwse Hollandse landschappen van schilders als Van Ruysdael, Hobbema en Van Gooyen. Deze schilderijen vind je bijvoorbeeld in het Rijksmuseum in Amsterdam. Ook de installatie Jump past in deze traditie. Wat spreekt jou meer aan, een 17e eeuws schilderij of een hedendaagse installatie van een landschap? Leg uit.

Rivierlandschap met veerpont Salomon van Ruysdael, olieverf op doek, 1649. Collectie Rijksmuseum, Amsterdam

Ook in de wc’ s is een kunstwerk te vinden. Het is van Jonas Dahlberg. Vergeet niet een kijkje te nemen. Dit formulier met CKV-museumopdrachten is ook een kunstwerk. De vormgeving van de tentoonstelling At Random? Netwerken en kruisbestuivingen is in handen van ontwerperscollectief LUST. Zij hebben het grafisch ontwerp van de uitnodigingen en advertenties, de teksten en titels in de tentoonstelling, en de zaaltekstboekjes, speurtochten en lesmaterialen voor hun rekening genomen. Naar idee van LUST kan de bezoeker deze laatstgenoemde materialen met een druk op de knop zelf uitprinten bij het beginpunt van de tentoonstelling. Elk zaaltekstboekje is uniek, omdat elk vel papier door de irisdruk net weer anders van kleur is en omdat er at random vanuit bijvoorbeeld internet tekst en beeld aan de basistekst worden toegevoegd.

Voor de jongens: Kom je van kunstwerk 3, ga dan naar kunstwerk 4. Kom je van kunstwerk 2, ga dan naar kunstwerk 3. Voor de meiden: Ga naar de slotvragen.

Slotvragen Je hebt nu de tentoonstelling At Random? Netwerken en kruisbestuivingen grotendeels bekeken. Er zijn ook nog andere kunstwerken van Luna Maurer te zien, onder meer in het paviljoen links en rechts van de aardappelsculptuur. Welk kunstwerk van deze tentoonstelling spreekt jou het meeste aan? Leg uit waarom.

Welk kunstwerk van deze tentoonstelling spreekt jou het minste aan? Leg uit waarom.

Prijsvraag

Wat vind jij van deze tentoonstelling? Doe mee aan de prijsvraag en mail ons een recensie of filmpje waarin je jouw mening geeft over de tentoonstelling At Random. De leukste resultaten zullen we in overleg op het internet plaatsen. De winnaars ontvangen een gps-ontvanger voor hun mobiele telefoon en mogen deelnemen aan het bekroonde bliin.com project. We zijn erg benieuwd naar de resultaten! Mail naar: [email protected]

Meer informatie

Meer informatie kun je vinden in het zaaltekstboekje, dat je kunt printen in de print/kopieermachine. Ook op www.depaviljoens.nl vindt je meer informatie in tekst en beeld. Elke zondag start er tussen 10.00 en 17.00 elk heel uur een gratis rondleiding. Op vertoon van je schoolpas heb je gratis toegang in Museum De Paviljoens. Dank voor je bezoek en tot ziens in Museum De Paviljoens!

KKEP

Museum winkel

Entree

Luna Maurer/Jonathan Puckey

Luna Maurer

Nathalie Bruys

Bibliotheek

LUST

LUST Jeanne van Heeswijk

Collectie

Collectie

Kantoor

WC

WC

Collectie

WC

Luna Maurer

Kantoor

Luna Maurer

Kantoor

Kantoor

Kantoor

Plattegrond Museum De Paviljoens

Museum De Paviljoens Odeonstraat 3 1325 AL Almere NL T + 31-(0)36-5450400 F + 31-(0)36-5450800 [email protected] [email protected] www.depaviljoens.nl