Civiele kracht Stem geven aan verankering 21 januari 2010
Verkenning: Stem geven aan verankering
Opzet -
Aanleiding Centrale vraag Uitgangspunten Analyse Voice nader bekeken
Aanleiding • Legitimiteit maatschappelijke organisaties onder druk: • Verschuivende verhoudingen: verstatelijking, vermarkting, vermaatschapplijking • Ontwikkelingen in de samenleving: individualisering, democratisering, ontzuiling, andere diversiteit in de vraag
Centrale vraag Hoe verwerven maatschappelijk organisaties hun legitimiteit in het licht van de verschuivende verhouding?
Uitgangspunten • Maatschappelijke organisaties: eigen ‘onafhankelijke’ missie • Maatschappelijke organisaties worstelen met afhankelijkheden • Publiek is de samenleving
Symposium Wonen in Brabant
Analyse • Drie samenhangende mechanismen • Toezicht en verantwoording • Keuzevrijheid (exit, entry) • Dialoog discussie (Voice)
1.
Toezicht en verantwoording
• Kansen: • Verticale verantwoordingsprocessen: borging algemene belangen, bewaken objectieve kwaliteit • Horizontale verantwoordingsprocessen: borging lokale collectieve belangen
• Risico’s: • Toezicht: te weinig gericht op maatschappelijk belang • Verantwoording: protocolisering, standaardisering, en verzakelijking van de dienstverlening. Symposium Wonen in Brabant
2. Keuzevrijheid • Exit: stemmen met de voeten …maar huurders vergaand afhankelijk van corporatie • Entry: nieuwe spelers …maar vastgoed kapitaalintensief en corporaties verhuren ver onder de marktprijs Symposium Wonen in Brabant
3. Voice • Discussie en dialoog met de achterban • Binding en betrokkenheid • Verschillende verschijningsvormen: • • • • • •
Formele medezeggenschap Interactie professional – bewoner Enquêtes, klanttevredenheidsonderzoeken Expertpanels, wijktafels etc. Onlinecommunities,, Onlinecommunities ‘Naming, shaming and blaming’ Symposium Wonen in Brabant
Voice nader bekeken • Verschillende rollen/relaties • Klant (markt) • Bewoner (civiel) • Beleidsmaker (politiek)
• Uitdagingen • • • • • •
Conflicterende belangen Redelijkheid van beperkingen Representatie Negatieve stemmen Zwakkere stemmen Ongedeelde vraag
Enkele voorwaarden voor effectieve voice • • • • •
Nabijheid Voice als werkvorm Continu Bewustzijn ongedeelde vraag Uitleggen
• Maar, sturen op vertrouwen alleen is niet voldoende • Bewustzijn verschillende rollen
Conclusie • Samenhangende mechanismen vragen een gecombineerd aanpak • Vanuit maatschappelijke (meervoudige) meervoudige) betrokkenheid • Voice verdient meer aandacht. aandacht.
Positionering maatschappelijke dienstverlening
Symposium Wonen in Brabant
Gecombineerd benadering vanuit participatie • Klantrelatie: Klantrelatie: heeft betrekking op de dienstverlening. (feedback van klanten, cliëntparticipatie) • Civiele relatie: relatie: heeft betrekking op het informele samenleven. (‘ (‘Meedoen’, maatschappelijke participatie) • Politieke relatie: relatie: heeft betrekking op de formele invloed op beleid en uitvoering daarvan. (Medezeggenschap, burgerparticipatie)
Symposium Wonen in Brabant
Participatie moet werken, moet deugen - Werkt als de beleidsvorming, besluitvoming en uitvoering erdoor verbetert. Beter voor wie? Voor burgers én hun instituties. - Deugt als je heel precies vooraf hebt aangegeven welke ruimte er is (je realiseert je dat je verticaal opereert en bent daar eerlijk over). - Deugt nog meer als je zo horizontaal mogelijk opereert
Communicatiepalet
Horizontaal
Verticaal
Transactioneel
Transformationeel
Verhouding klant – leverancier
Verhouding organisatie – deelnemer
Clientparticipatie
Formele politieke participatie
Gelijke ruilverhouding
Verhouding samenwerkingspartners
Maatschappelijke participatie
www.quintis.nl
Symposium Wonen in Brabant
Dimensies participatie - De mate van participatie: “Arnstein” en “Thomas” - Schaalniveau en tijdsbeslag - Verankering in processen: bedrijfsvoering, beleidsvorming, verantwoording - Combineren van de dimensies: waaier van zeggenschap
Symposium Wonen in Brabant
De klassieke participatieproblemen revisited Spanning individueel en collectief belang Deskundigheid, ervaring en macht Representatie Efficiëntie en het double bind karakter van participatie
Onderscheidingen én verbindingen tussen de “arena’s” meervoudige betrokkenheid Symposium Wonen in Brabant