/cerro torre fitz roy argentinie sam van brempt tim de dobbeleer
16
17
cerro torre
18
Het El Chalten massief staat bekend om een van werelds beruchte bergen, Cerro Torre. Ieder jaar staan er tientallen teams klaar om
Die ochtend brandde de zon genadeloos hard. De verse sneeuw die ‘s nachts was gevallen, veranderde al meteen in pap en
een poging te wagen op deze in 1970 onbeklimbare verklaarde berg. Velen faalden ergens halverwege door onoverbrugbare
onderweg naar de “Standhardt Col” kwamen spontaan kleine coulées los. Toen Sam en ik ergens halverwege op de helling
moeilijkheden of opkomend slecht weer. Zij die dan toch hogerop wisten te geraken moesten de beruchte sneeuwchampignons
naar de col stonden brak boven ons een stuk van de rimaye af. Op zijn beurt triggerde die een hele plaat verse sneeuw….
en tunnels weten te overwinnen. Tot vorig jaar (2012) hebben slechts 22 teams de top bereikt zonder gebruik te maken van de controversiële compressor hakenladder die Maestri in de
Een muur van een halve meter hoog kwam op ons af. Ik sprintte voor mijn leven naar rechts om uit de gevarenzone te komen. Uiteindelijk dook de lawine een crevasse in en passeerde op 5m
jaren 80 heeft geboord en trouwens begin 2012 voor een deel is weggehaald. En een korte blik op deze lijst klimmers laat er geen twijfel over bestaan, zij horen bij de beste…
van ons. Close Call!!!
De meest toegankelijke route, de Ragni, loopt via de zuid en westgraat doorheen enkele hallucinante rijm-, sneeuw- en
De beslissing direct af te dalen en zo snel mogelijk terug naar een veilige plek te gaan was snel genomen. Op weg naar beneden,
ijsformaties. Hoewel we deze route altijd in het achterhoofd hadden, hebben we bij het plannen van onze trip nooit gedacht
net voor Niponino kwamen we een groep klimmers tegen die een meisje met een gebroken been aan het dragen waren. Ook
een poging op deze berg te wagen. De enorme aanloop, de desolate ligging, het steile ijs en de moeilijk af te zekeren
Sean Villanueva en Stephane Hanssens waren erbij. De weg van Niponino tot El Chalten is lang en onder het motto ”hoe meer
champignons en tunnels leek ons nog te hoog gegrepen. Het was pas eind november, toen Colin Haley de eerste beklimming van het seizoen maakte en berichtte over de opvallend goede
mensen om te helpen hoe beter” sluiten Sam en ik ons ook aan bij het reddingsteam. Uiteindelijk komt er nog een professioneel reddingsteam vanuit El Chalten ons tegemoet. De brancard die
condities dat het besef kwam dat er een droom werkelijkheid kon worden.
ze meebrachten leek goed te werken en om 12 uur ‘s nachts was Machi (het gewonde meisje) eindelijk van de gletsjer. We keren
Onze eerste poging op de Ragni, meer dan 10 dagen geleden
terug richting Niponino, zijn aan de nodige rust toe, en missen daarom de laatste dag van dit window.
draaide uit op een sisser. Het plan om de firstlight bibler op te zetten in Niponino en ‘s nachts om 12 uur te vertrekken bleek niet echt waterdicht. De regen die normaal in de vroege avond
Na Nieuwjaar was het meer dan 10 dagen slecht weer. We hielden ons bezig met sportklimmen en boulderen, maar het verlangen eens op een top te staan was groot. 3 pogingen tot
zou stoppen, bleef doorgaan tot 4 uur in de ochtend. De bibler leek meer water te absorberen dan af te stoten met als resultaat
klimmen en 3 tegenslagen,… ik moet zeggen dat dit wel een beetje aan de mentaal begon te knagen. Maar de weerkaarten en
: Kleren, slaapzakken, eten helemaal doorweekt en vertrek uitgesteld tot 11uur s’ ochtends.
meteogrammen waren het er over eens dat er een nieuw window op komst was…
Gelukkig hadden we bij onze vorige poging een deel van het materiaal laten liggen in Niponino. Zo konden we met een kleine rugzak en zonder al te veel inspanning tot in Niponino stappen. Het plan om de volgende dag de rotsroute Festerville te klimmen op Cerro Standhardt wordt snel gewijzigd wanneer blijkt dat er 3 cordées de Ragni willen klimmen. We spreken met 3 Britten af om de volgende nacht samen te vertrekken, zo kunnen we – indien nodig - voor elkaar sporen. Om 01.30u vertrekken we vanuit onze grot in Niponino richting “Standhardt Col”. Na een uur zijn we op de gletsjer, maar wat een verschil met vorige keer! Crevassen die 10 dagen geleden nog niet eens zichtbaar waren stonden nu volledig open. Sam haalde zijn beste navigatieskills boven en loodste mij en ook de Britten feilloos door deze chaos van huizenhoge crevassen. Het 60-70 graden firnijs dat naar de col leidt deed mijn kuiten ontploffen maar om 6.00u staan we op de col. Tot hier klimmen voelde aan als een kleine noordwand in de Alpen. Het zicht over Fitz Roy, alsook de Hielo Continental (de Patagonische ijskap) zijn werkelijk fantastisch! 3 rappels later zijn we op de gletsjer. Tijdens de 500m afdaling om onderaan de Cerro Torre te komen, slaag ik erin één van mijn ijsbijlen te laten vallen. Op het eerste zicht lijkt mijn ijsbijl nergens te bespeuren, en met de crevassen op de gletsjer vrees ik het ergste. Shit!!! Stopt hier de poging op de Ragni voor mij? Ik maak een rappel om rustig alle crevassen te kunnen uitkammen, maar jammer genoeg is er geen ijsbijl te vinden… Een van de Britten rappelt na mij: “Taddaaa!!! Found an ice axe!!!”
licht zijn we al bijna aan de Elmo. Het zicht vanop de Elmo is verbluffend : de ijskap, de rijmformaties, Torre Egger en het vervolg van onze route. Na “El Elmo” krijgen we 3 mixte lengtes voorgeschoteld om daarna de headwall aan te vallen. Ondanks de dikke brokken ijs die de Amerikanen boven ons naar beneden smijten baant Sam zich rustig een weg tot bovenaan de headwall. Hier start het klimmen over de beruchte sneeuwchampignons. De eerste 2 champignons liggen reeds in de zon waardoor de temperatuur zoals verwacht hoog op loopt. De sneeuw veranderd stilaan in een dikke pap wat ons toch ongerust maakt. Als we onderaan de Summit-mushroom aankomen, zijn de Amerikanen net vertrokken. Het wordt een race tegen de klok, want als de zon in de ijstunnel komt zou het wel eens sketchy kunnen worden. Nog net op tijd zijn de Amerikanen boven en kan ik deze waanzinnige sneeuw-ijsstructuur beginnen beklimmen. Het topgevoel is onbeschrijfelijk met al die granieten pieken, de ijskap en de sneeuwchampignon waar we opstaan. Sam staat er met tranen in de ogen maar veel tijd om rond te kijken hebben we niet. Door de warmte wordt het ijs zwak, en dat terwijl we moeten rappellen op abalakovs. De rappels gaan vlot en na een 3-tal uur staan we terug op het bivak waar we die ochtend startten. Samen met de Britten en later ook de Amerikanen dalen we verder af en 18 uur later, na eindeloos lang gletsjerwandelen, morene klauteren en rivier oversteken komen we aan in Piedra del Fraile...
Rond 10.00u staan we onderaan de gletsjer. Er rest ons nu nog een goeie 1000 meter te stijgen tot aan de Col de Esperanza. We vorderen goed tot we aan een punt komen waar alle teams vastzitten. De normale sneeuwhelling is veranderd in een niet af te zekeren plaat van misschien wel 2 touwlengtes. Een Amerikaans team klimt via een fijne barst omhoog, gevolgd door de Oostenrijkers. Het ziet er bijzonder moeilijk uit en wij hebben geen zin om te wachten. Een Zwitsers team is linksom gegaan via een rotsgraat. Al snel volgen de Britten en ook wij. De graat is leuk en af en toe is er zelfs een spicy passage wat het des te interessanter maakt. Na nog 200 meter sneeuwhelling zijn we bij het bivak. 13 uur na vertrek uit Niponino, en meer dan 2000hm stijgen is het tijd om de motor even af te zetten en onze reserves terug aan te vullen. Samen met de Britten, de Amerikanen, de Oostenrijkers en later ook nog Argentijnen is het een gezellige boel. Het is alleen ontzettend warm en iedereen zoekt wat hij kan vinden om zich te beschermen tegen de bloedhete zon. De Britten en ook wij veranderen stilaan in kreeften en we zijn blij als om 19.00u de zon eindelijk achter de berg zakt. Erger is dat een van de 2 camera’s forfait geeft waardoor we de volgende dag de resterende camera zullen moeten uitwisselen. De wekker gaat af om 01.30u. Zoals gewoonlijk geraak ik niet snel uit mijn slaapzak. Een klein uur later, na veel draaien en keren ontpop ik dan eindelijk toch. Nog geen half uur later zijn we al onderweg naar Col de Esperanza. Het couloir dat er naar toe loopt, komt even hard aan als een stevig Brits ontbijt, maar hoe hoger we komen hoe vlotter het gaat en bij het eerste
19
fitz roy Toen we na onze beklimming van de Cerro Torre de weerkaarten bekeken konden we onze ogen nauwelijks geloven. Goed weer voor nog eens 5 dagen. Een ideale gelegenheid om ons volgend objectief: De Franco Argentina op Fitz Roy aan te vallen. Het enige probleem… al ons rotsklimmateriaal lag nog steeds boven in Niponino! Met een lichte aarzeling vroeg Sam me of ik me fit genoeg voelde om het materiaal op te halen. Na 1 dag rust waren mijn kapot gelopen voeten min of meer hersteld en was ik klaar om een “aller retourke” naar Niponino te maken. Na een tocht van 10 uur ben ik terug beneden met het materiaal. Het oorspronkelijk plan om de dag nadien in te stijgen wordt gewijzigd als ik die avond de balans opmaak: 2 dikke blaren op beide hielen en een stevige vermoeidheid. Vrijdag is het dan zover. Zoals voorspeld is het alweer een prachtige dag en onder een staalblauwe hemel en een verschroeiende hitte stijgen we in naar Paso Superior. Zoals gewoonlijk is de approche ook hier niet van de poes. Zeker niet als blijkt dat we aan Lago de Los Très veel te hoog boven het meer aan het traverseren zijn op losse rots en steil terrein. Jammer genoeg hadden we tijdens het maken van onze rugzak over het hoofd gezien dat de zonnecrème bijna op was. Daar stonden we dan aan het begin van de sneeuwhelling klaar om als 2 kippen gebraden te worden. Gelukkig was er die vriendelijke Braziliaan van wie we enkele ml “factor 60” konden tanken. Vermomd als 2 kleine spookjes baanden we ons een weg door de sneeuw en uiteindelijk, na 7 uur wandelen bereikten we het basiskamp : Paso Superior. Samen met 2 Zwitsers besluiten we de dag erop te vertrekken om 1 uur s’ nachts. Om mijn ochtendtraagheid voor te zijn zet Sam de wekker om half 12. Toch nog niet vroeg genoeg als blijkt dat het ineens half 2 is en de Zwitsers reeds vertrokken zijn. Door de goede sporen komen we vlot tot onderaan de rimaye. Deze is nogal groot is en je komt er alleen voorbij door 10 meter overhangende sneeuw te klimmen… Dit is voor rimayemaster Sam zelfs te hoog gegrepen. In de verte zien we 2 lichtjes. Het blijken de Zwitsers te zijn die zich een weg hebben kunnen banen door een andere, kleinere rimaye. Onder leiding van Sam klimmen wij er ook doorheen. We zijn er over maar zitten bijna aan de inklim van Poincenot in plaats van onze route. Wat volgt is 400m lange sketchy sneeuwtraverse tot La Brecha de los Italianos.
corner systeem. We volgen de Zwitsers en gaan voor de laatste optie. Met het nodige getrek en gesleur en enkele chimney bewegingen komen we erdoor. De gevreesde laatste 200m kuitenbrander/sneeuwhelling blijkt goed mee te vallen we wisselen onze rotsklimschoenen voor crampons en bijlen en 17 uur na het vertrek uit paso superior staan we op de top en genieten we van het welverdiende uitzicht over Cerro Torre, Torre Egger, Poincenot,… Om de voorspelde opkomende wind voor te zijn blijven we niet te lang op de top. De eerste rappels over het ijs gaan snel. Om zeker geen miserie te hebben maken we daarna veel korte rappels. Ondanks de nodige stressmomenten gaat alles goed en net als we beiden op de sneeuw van de brèche staan heeft Fitz Roy ons liggen. De touwen zijn bovenaan in de knoop geraakt en we krijgen ze met de beste wil van de wereld niet doorgetrokken. Het is pikdonker, Sam twijfelt nog even om het probleem nu op te lossen, maar het lijkt mij beter te wachten tot het eerste licht om zo een duidelijk beeld te krijgen van de situatie….. dat betekent echter slapen op de winderige brèche zonder slaapzak. ….Shiver bivy tijd! Het wachten op de zon duurt zoals gewoonlijk lang en het lijkt voor het eerst in dagen ‘s nachts te vriezen. Gelukkig heeft Sam de reactor meegebracht en kunnen we ons nog opwarmen aan een soepje. Net als ik goed lig en bijna slaap voel ik een warme adem in mijn nek…. Sam heeft het duidelijk ook koud en heeft zich in lepelhouding tegen mij aangelegd. Vreemd, maar het is warmer en daar draaide het tenslotte om! Die ochtend krijgen we de touwen gemakkelijk los en na nog eens 5 rappels vanaf de brèche staan we eindelijk terug op de gletsjer. 34 uur na vertrek uit Paso superior doet het deugd er terug te zijn, kleren te drogen en een halve kilo polenta naar binnen te duwen. Een uurtje later zijn we al terug onderweg naar beneden. 7 uur lang hersenloos wandelen tot in El Chalten met maar 1 doel voor ogen : eten en slapen.
21
Onze timing is perfect als blijkt dat de eerste zonnestralen net op het begin van de route schijnen. En wat voor een begin… een magnifieke 45m splitter crack! Sam voelt zich meer thuis op het ijs en in de sneeuw, op de rotsen is hij minder op zijn gemak. Ik krijg de eer om alle lengtes voor te klimmen. Mij hoor je niet klagen! Door het warme weer zijn de barsten vaak compleet nat. Maar dat stoort niet echt als je telkens bomvaste handjams kunt plaatsen. De nattigheid verandert in ijs naarmate we dichter bij de top komen. In een van de laatste lengtes slaagde ik er zelfs in om een ijsvijs te plaatsen tijdens het rotsklimmen…. that’s Patagonië!!! Onderaan de laatste lengte staan we voor een raadsel. Ofwel gaan we naar links en klimmen we de “6c-wordt-eens-lekkernat-lengte” ofwel naar rechts het verijsde chimney/