Centrum Beeldende Kunst Rotterdam Jaarplan 2015
Centrum Beeldende Kunst Rotterdam Jaarplan 2015
1. Inleiding Dit Jaarplan 2015 is gebaseerd op de nieuwe beschikking voor het Centrum Beeldende Kunst (CBK) in het kader van het Cultuurplan 2013-2016. De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van het ingediende Cultuurplan zijn: het jaarlijks toegekend bedrag uit het Cultuurplanbudget is circa 30% lager dan voorheen; de Kunstuitleen wordt niet meer gesubsidieerd. Deze ingrijpende wijzigingen alsmede de inhoudelijke opmerkingen bij het Cultuurplanadvies hebben geleid tot de volgende vier beleidsdoelen: de organisatie is afgeslankt van 28 naar 18 fte; het accent ligt op drie programma’s: Presentaties, Collectie Openbare Ruimte en Art Office; extra aandacht voor de onderlinge relatie tussen de drie programma’s; het CBK en de Kunstuitleen worden organisatorisch en fysiek gescheiden. De basis van de activiteiten van het CBK liggen in de voornemens zoals verwoord in het Cultuurplan 2013-2016. In grote lijnen worden deze voornemens gevolgd. 2. Inhoudelijke uitgangspunten In een kleinere organisatie worden de activiteiten van het CBK georganiseerd vanuit een samenhangende visie op de Rotterdamse kunst en cultuur. De samenhang tussen de drie programma’s Presentaties, Collectie Openbare Ruimte en Art Office wordt voor publiek en kunstenaars duidelijk zichtbaar door overkoepelende thema’s en projecten. Relevante ontwikkelingen binnen de kunst in de openbare ruimte en projecten van kunstenaars die via Art Office tot stand zijn gekomen, worden gesignaleerd in het programma van TENT. In samenwerking met diverse externe partners wordt expertise uitgewisseld. Op deze manier levert het CBK een krachtige bijdrage aan het culturele klimaat van Rotterdam. Sinds 2013 resideert het CBK niet meer aan de Nieuwe Binnenweg, maar zijn de hoofdactiviteiten aan de Witte de Withstraat geconcentreerd (pand Witte de Withstraat 50 en Eendrachtstraat 10). Van hieruit geeft het CBK actief vorm aan wat de beeldende kunst voor de stad kan betekenen. Het CBK Rotterdam is de verbindende factor tussen de stad en de beeldende kunst. Als betrouwbaar partner, als deskundig begeleider en adviseur en als innoverend ondernemer door middel van drie verbindende programma’s:
Presentaties: exposities en activiteiten in het tentoonstellingspodium TENT. Collectie Openbare Ruimte: visie op en zorg voor de Collectie Openbare Ruimte Rotterdam (waaronder Sculpture International Rotterdam). Art Office: ondersteuning beeldend kunstenaars inzake beroepspraktijk en ondernemerschap.
De kracht van het CBK ligt in het vermogen om de intrinsieke kwaliteit van ieder programma te waarborgen en daarnaast verbindingen aan te gaan die, zowel voor de stad als voor de kunstenaars, een meerwaarde opleveren. Het CBK staat ook in 2015 met de drie programma’s gezamenlijk sterk in het vervullen van de speerpunten van het College: ondernemerschap, talentontwikkeling en het verlevendigen van de binnenstad. 3. Toelichting beleidsthema’s 3.1 Ondernemerschap: Het CBK stimuleert het ondernemerschap van Rotterdamse beeldend kunstenaars op diverse terreinen. Of het nu gaat om jonge kunstenaars die net van de Academie komen en een duwtje in de rug nodig hebben om een gezonde beroepspraktijk op te bouwen, of een gevestigde kunstenaar die wegen zoekt om het kunstenaarschap economisch te schragen. Het CBK wijst de weg naar en denkt mee over ‘beter ondernemerschap’ en bemiddelt als het ware tussen het realiseren van de kunst zelf en het tot stand brengen van een effectieve en zinvolle onderneming. Van O&O subsidie via het Art Office, tot presentaties in TENT. en projecten in opdracht in de buitenruimte. Het CBK verbindt de kunstenaar met de beroepspraktijk en de stad. 2
3.2 Talentontwikkeling Het CBK is een broedplaats voor innovatieve cultuureducatie en investeert in kunstenaars die de educatieprojecten ontwikkelen en uitvoeren. We bieden scholen een kwalitatieve impuls aan kunsteducatie en dat loont. De persoonlijke benadering en het maatwerk dat het CBK levert, zorgen voor duurzame relaties met scholen. Onderzoek en experiment staat ook in 2015 in de projecten centraal, waarbij creativiteit als strategie wordt ingezet als bron van leren. 3.3 Levendige binnenstad De gehele binnenstad behoort in feite tot het dagelijkse werkterrein van het CBK en is zichtbaar door TENT en door de openbare beeldencollectie maar ook via samenwerkingverbanden met partners uit de stad. Het CBK investeert in relaties met andere sectoren dan de beeldende kunst om de betekenis van beeldende kunst voor de stad Rotterdam cachet te geven. Het gaat dan om citymarketing, beeldende kunst in relatie tot stedenbouw en openbare ruimte.
4. Toelichting op Bedrijfsvoering en Marketing De subsidievermindering noopte het CBK in 2013 tot een ingrijpende reorganisatie. Het CBK wordt een compactere organisatie waarbij communicatie en educatie primair ter beschikking zijn gekomen van de twee uitvoerende programma’s (Collecties Openbare Ruimte en TENT) en afscheid is genomen van de Kunstuitleen. Deze lijn wordt in 2015 voortgezet. Op een nieuwe locatie en gescheiden van de Kunstuitleen gaat het CBK verder in een aangepaste organisatievorm. De afgelopen jaren stonden vooral in het teken van deze veranderingen: afslanken en verhuizen met alle gevolgen van dien voor de bedrijfsvoering. Communicatie en marketing is in het nieuwe beleid een belangrijk speerpunt, maar door de financiële opgave (onder andere frictiekosten) wordt het CBK beperkt in de mogelijkheden hierin te investeren. Gelukkig lijkt er in 2015 weer enige financiële ruimte te ontstaan. Het CBK gaat in 2015 daarnaast vooral op zoek naar ‘slimme’ allianties, intern en met collega-instellingen. 5. Programma’s en Prestaties 2015 Het onderstaande raster is ingevuld op basis van het formulier ‘aanvraag Cultuurplan 2013-2016’. In paragraaf 5.1 wordt hierop een toelichting gegeven. Jaarplan 2015 Aantal producties (tentoonstellingen) Aantal presentaties (activiteiten) Aantal bezoekers Binnenschools Deelnemers Contacturen Erfgoed aantal objecten verwervingen registraties restauraties
Waarvan in Rotterdam 7
7
30 25.000
30 25.000
125 80
Voortgezet onderwijs (vmbo,havo,vwo) 1.000 70
Primair onderwijs
800 6 Ntb 4
5.1 Toelichting op prestaties Producties en Presentaties TENT is hét podium van de stad voor talentvolle, nieuwe Rotterdamse beeldende kunst. Het programma is gericht op kwaliteit, actualiteit, diversiteit, dynamiek en transitie. TENT is een springplank, een ambassadeur en een onderzoeker en positioneert de Rotterdamse beeldende kunst lokaal, nationaal en internationaal. Op de agenda van TENT in 2015: Tentoonstellingen: Eigen producties: o Dolf Henkes Prijs o Solotentoonstelling Rotterdamse kunstenaar 3
o Paralleltentoonstelling Groepstentoonstelling; Een gastproductie (eindexamen Piet Zwart Institute Media Design & Communication/ Fine Arts); TENT Academy Awards 2015 met als gastland Italië.
Activiteiten: Radio Calling 3/4 (eventreeks over de relatie tussen on-lineradiouitzending en liveperformance; Evenementen i.s.m. KIOSK (in het kader van Vlaams- NL cultureel jaar); Evenement i.s.m. BKOR/SIR (openbare ruimte Rotterdam); Presentatiereeks met diverse Rotterdamse kunstenaars; TENT’s performance weekeinden; Museum of Unconditional Surrender; Diverse boekpresentaties; TENT op de Art Fairs Rotterdam & Brussel.
Erfgoed Rotterdam heeft landelijk een unieke traditie op het terrein van beeldende kunst in de openbare ruimte, zowel waar het de stedelijke ontwikkelingen betreft als het internationale Sculpture International Rotterdam. Vanaf 2013 is het CBK hiervoor in zijn geheel verantwoordelijk. De economische omstandigheden dwingen binnen deze samenwerking tot een nauwkeurige afstemming. In TENT. wordt jaarlijks een evenement rondom dit thema georganiseerd. Het beeldende erfgoed van Rotterdam (het verhaal van de stad) wordt op deze wijze prominent gepresenteerd. Op de agenda voor de Collectie Openbare Ruimte in 2015: Collectie Rotterdam Naar een compacte en helder opgebouwde stedelijke collectie (transitie): Evalueren en vaststellen Rotterdamse Beelden Collectie met als doel de collectie te ontzamelen en dynamiek (weer) mogelijk te maken; Vaststellen heldere deelcollecties; Beschrijven Rotterdamse Beelden Collectie; Onderzoek naar mobiliseren nieuwe eigenaars van openbare kunstwerken; Het met GW beschrijven van nieuwe vormen van publiekprivate eigenaarschap van openbare kunstwerken; Herplaatsen en restaureren van kunstwerken, o.a. in het kader van de moties gemeenteraad januari 2014; Meer aandacht schenken aan (monumentale) kunst, die (nog) geen beschermde status geniet. Nieuwe partners voor kunstprogramma’s in de openbare ruimte (dynamiek): Programma Phoenix in Furs (september 2015) i.s.m. SIR en LUCI, een festival/evenement waarin de wederopbouwcollectie 1940-2015 op de Blaak en Coolsingel centraal staat, alsmede het LUCI-programma Light & Art zal worden geëxploreerd (aansluiting met stedelijk Wederopbouwfestival). Kunst in de openbare ruimte (stadsverfraaiing) 5 opleveringen van kunstwerken in de openbare ruimte; Programma Z Files, waarin SIR en BKOR 8 maal een gezamenlijk programma maken over openbare kunst. Educatieve projecten openbare ruimte 4 lezingen/colleges aan studenten Stagebegeleidingen studenten A20-Atelier, CBK i.s.m. met Observatorium en stedenbouwkundige Marit Jansen
4
Sculpture International Rotterdam De belangrijkste programmaonderdelen van SIR zijn een vervolg op de beleidsthema’s die deels ook voor 2013 en 2014 waren geformuleerd (langlopende projecten). Belangrijkste programmaonderdelen: Manifestatie ‘Eerbetoon aan een avenue, Coolsingel’ tijdelijke werken i.s.m. BKOR wederopbouw 75 jaar 2015; Manifestatie/onderzoek Schiedamsedijk i.s.m. Stadsontwikkeling; Manifestatie Zuidplein, tijdelijke werken (project i.s.m. BKOR, Bouwfonds); 8 Z-files (lezingen, workshops, symposia, rondleidingen i.s.m. BKOR); Projecten Rotte-Dam, Gabo, Moore, De Kooning, Körmeling; Oplevering nieuwe werk, semipermanent kleiner project.
Educatie Educatieve projecten worden sinds 2013 vooral ontwikkeld rondom de presentaties in TENT en de activiteiten in de openbare ruimte onder de noemer Het verhaal van de stad. De educatieve projecten staan in het teken van de beleidsthema’s van talentontwikkeling en de stad en worden ontwikkeld en uitgevoerd in nauwe samenwerking met kunstenaars. In het beleid ten aanzien van educatie hebben belangrijke veranderingen opgetreden. Dit heeft geleid tot een afname in educatieve projecten voor primair onderwijs. De educatieve activiteiten in TENT zijn vooral gericht op voortgezet, middelbaar en hoger onderwijs. En ook in 2015 werkt het CBK samen met het KCR inzake het project Ateliers in School (PO). Op de agenda 100% Hedendaags; doorlopend educatief samenwerkingproject met Showroom MAMA en Witte de With voor middelbare scholieren en MBO Serie masterclasses van 1 week voor academiestudenten in de gymzaal van TENT, inhoudelijk gekoppeld aan de programmering. 2 keer een groot educatief project voor het voortgezet onderwijs (waarvan 1 keer cultuurtraject) 1 keer een filosofieproject voor basisscholen gekoppeld aan de programmering van TENT Op maat gemaakte rondleidingen en projecten (openbare ruimte) Project Atelier in School (i.s.m. KCR). Art Office Niet in het voorgeschreven prestatieraster opgenomen, maar een wezenlijk onderdeel van het CBK 2015 is het zogenaamde Art Office. Hiermee adviseert en ondersteunt het CBK de Rotterdamse beeldende kunstenaars op het gebied van de beroepspraktijk en het ondernemerschap. In opdracht van de gemeente Rotterdam voert het CBK de subsidieregeling ‘Ontwikkeling & Onderzoek’ uit. Deze regeling is in 2010 ingesteld om voor Rotterdamse kunstenaar researchmogelijkheden te creëren en is inmiddels een belangrijke factor voor de dynamiek van de Rotterdamse kunstsector. In 2015 zal een publicatie en presentatie van 4 jaar O&O plaatsvinden. De regeling ‘Investeringsbijdragen’ wordt in 2015 gecontinueerd alsmede de mogelijkheid tot lening in samenwerking met het Materiaalfonds. Binnen de ‘activiteiten buitenland’ zijn, ten aanzien van artistin-residence-programma’s, afspraken gemaakt met het Goethe-Institut (Dresden) en het IAAB (Internationaler Atelier Austausch Basel). Op de agenda van het Art Office in 2015: uitvoering regeling ‘Ontwikkeling & Onderzoek’ (ca. 120 aanvragen/40 honoreringen); Publicatie en presentatie 4 jaar O&O; ‘Investeringsbijdragen’; Leningen (i.s.m. Materiaalfonds); voortzetting 2 kunstenaarsresidenties (Basel en Dresden). Rotterdam 2 juni/20 oktober 2014 Ove Lucas
5
Staat van Baten en Lasten 2015
Alle bedragen X € 1.000 BATEN A. Opbrengsten (subtotaal) A.1 Publieksinkomsten - Kaartverkoop - Educatie - Verkoop artikelen - Kunstuitleen A.3 Overige directe inkomsten - Sponsoring - projectbijdragen - overige directe verkopen A.4 Diverse inkomsten - doorberekende kosten B. Bijdragen (subtotaal) B.3 Subsidies Gemeente Rotterdam B.4 Overige bijdragen uit publieke middelen B.5 Overige bijdragen uit private middelen - fondsen
Jaarplan 2015
111 35 18 15 2 0 75 0 75 0 1 1
D. Activiteitslasten (subtotaal) D.1 Activiteitslasten personeel D.2 Activiteitslasten materieel Som der lasten Rentebaten Vrijval gereserveerde kosten Saldo voor resultaatbestemming
6
Verslag 2013
134 33 17 15 1 0 100 0 100 0 1 1
2.980 2.948 27 5 5
Som der baten LASTEN C. Beheerslasten (subtotaal) C.1 Beheerslasten personeel - directie - secretariaat - personeelszaken - financiële zaken - algemene zaken - publiciteit C.2 Beheerslasten materieel - huisvestingskosten - kantoorkosten - algemene publiciteitskosten
Jaarplan 2014
3.101 2.961 140 0 0
3.091
4.299
1.038 612 106 70 43 123 245 25 426 236 154 36
2.237 862 1.375
3.627 2.926 690 11 11
3.235
866 400 107 71 29 115 78 0 466 211 225 30
672 556 18 17 28 493 98 1 97 0 18 18
1.284 - 10 105 71 40 127 -353 0 1.294 602 669 23
2.209 822 1.387
2.663 1.194 1.469
3.103
3.247
3.947
12
12
36 164
0
0
552
Toelichting begroting In verband met de geplande verzelfstandiging van de Kunstuitleen zijn in de begroting 2015 van het Centrum Beeldende Kunst vooralsnog geen cijfers opgenomen over de Kunstuitleen. De beheerslasten zullen naar verwachting dalen, omdat de reorganisatie in 2015 grotendeels is afgewikkeld en er nog maar beperkt (frictie)kosten worden gemaakt. Er is daardoor meer geld voor activiteiten beschikbaar. Voor zover begrotingsposten aanzienlijk afwijken van het jaarplan 2014, worden ze hieronder toegelicht. Baten Bijdragen De gemeentelijke subsidie voor 2015 is als volgt opgebouwd: € 1.371.000 + € 1.410.500 + € 166.529 € 2.948.029
Structurele subsidie conform 2014 (Cultuurplan) Subsidie Beeldende Kunst & Vormgeving conform 2014 Subsidie Fonds Stadsverfraaiing ten behoeve van SIR (netto bedrag) Totale subsidie Gemeente Rotterdam 2015
De subsidietoezegging lijkt lager dan in 2014 omdat de BTW-afdracht over het Fonds Stadsverfraaiing voor 2015 in de begroting is meegenomen. Beheerslasten Lagere beheerslasten personeel door de afname van de verwachte wachtgelduitkeringen. De hogere materiële beheerslasten kunnen worden verklaard uit het gewijzigde BTW-regime dat voor het CBK geldt en dat bij het opmaken van het jaarplan 2014 nog niet bekend was. Activiteitslasten
Specificatie Activiteitslasten:
Jaarplan 2015
Jaarplan 2014
Art Office
719
710
Presentaties (TENT.)
647
628
Collectie Openbare Ruimte
871
871
Alle bedragen x € 1.000
Totale activiteitslasten
2.237
2.209
De omvang van de activiteitslasten wordt mede beïnvloed door niet-begrote incidentele subsidies.
7
Geldstroom BKV Begroting 2015
X €.1.000
Begroting
Begroting
Besteding
BKV geld
BKV geld
BKV geld
2015
2014
2013
BATEN A. Opbrengsten
0
0
0
B. BKV Gelden
1.411
1.400
1.400
Som der baten
1.411
1.400
1.400
LASTEN C. Beheerslasten
51
50
50
- Beheerslasten personeel
31
30
30
- Beheerslasten materieel
20
20
20
D. Activiteitslasten
1.360
1.350
1.350
347
328
328
69
70
70
240
220
220
38
38
38
1.013
1.022
1.022
- Art Office
591
580
508
- TENT
210
230
230
- Collecties Openbare Ruimte
212
212
284
Activiteitslasten personeel - Art Office - TENT - Collecties Openbare ruimte Activiteitslasten materieel
Som der lasten
8
1.411
1.400
1.400
