Centra voor Jeugd en Gezin in Nederland Caroline Vink Nederlands Jeugdinstituut
28-02-2012
Inleiding: • De ontwikkeling van de CJGs in Nederland • Stelselwijziging • De positie van het CJG in het nieuwe stelsel • De uitdagingen van het (toekomstige) CJG
Tijd voor een CJG: toenemende aandacht voor ouders en opvoeden
4
Tijd voor een CJG: Aanbod opvoedingsondersteuning in een gemiddelde Nederlandse gemeente Triple P Kaleidoscoop Opstapje Home Start Drukke kinderen Homeparty Moeders informeren moeders Basic Trustmethode Als het misgaat ... bel ik jou Horizonmethodiek Beter Omgaan met Pubers Bemoeizorg in de jeugdgezondheidszorg Gordon-cursus "Effectief omgaan met kinderen” Opvoeden & zo Jij bent belangrijk (JBB) Ouder-baby interventie Peuter in Zicht! Groepsmediatietherapie voor ouders met kinderen met ADHD KopOpOuders Online Moeders informeren Moeders (MIM) Kortdurende Video-Hometraining (K-VHT) in gezinnen met jonge kinderen Opstandige kinderen: een compleet oudertrainingsprogramma OUDERS van tegendraadse jeugd Parent-Child Interaction Therapy (PCIT) Praten met kinderen Stap voor Stap Signalering en PReventieve INTerventie bij antisociaal gedrag (SPRINT) Stevig Ouderschap (OKé - Ouder- en Kindzorg extra) Voorzorg Vaardigheden Voor Ouders (VVO) Veiligheidsinformatiekaarten
Tijd voor een CJG: 2005 - 2012 Van Inventgroep in 2005 tot de nieuwe Jeugdwet in 2012: • Inventgroep 2005 – advies over vroegtijdige signalering en interventies bij opvoed- en opgroeiproblemen • Operatie Jong 2006 – regierol gemeente en laagdrempelige voorziening voor ouders
2007 Ministerie voor Jeugd en Gezin
2007: Alle Kansen voor Alle Kinderen:
15 mei 2009
15 februari 2012
2011 – missie geslaagd?
Zie ook: www.nji.nl
1e lijn
0e lijn
Huidige jeugdstelsel (vereenvoudigd)
Voorzieningen gewone opgroeien en opvoeden jeugdigen BSO School Sport Aanbod van algemene en selectieve preventieve programma’s GGD Signalering opgroei- en opvoedproblemen Thuisz (S)MW ZAT CB /CJG Vroeginterventie, lichte ondersteuning BJZ
ZAT
Indicatie voor specialistische hulp / maatregel 2e lijn
Nazorg? J&O-hulp
Jeugd-GGZ
JeugdBescherming & Reclassering
Zorg voor Jeugd-LVG
Speciaal onderwijs (Cluster IV)
Opvoeden en opgroeien gaat goed, maar steeds meer zorg nodig Enorme groei gespecialiseerde zorg: *
o Jeugd- & opvoedhulp gemiddeld ± 7,4% per jaar o Jeugd GGZ ± 12,5% per jaar o Cluster 4 onderwijs ± 17,5% per jaar
Kosten ± € 3.200.000.000,- per jaar (VNG 2012) * Gemeten over 2004-2007. Conservatieve schattingen. Cijfers t/m 2007. Bronnen: SCP 2009 ; De Graaf e.a. 2005, CVZ & Prismant 2004; Rouvoet 2007, 2008; www.cijfers.minocw.nl, 2009
AWBZ J-LVG en PGB voor J-LVG / J-GGZ
OUD
NIEUW 1 januari 2015
Rijk
Rijk
Zorgverzekeringswet
Gesloten jeugdzorg
AWBZ
Zorgverzekeringswet Gemeenten
J-GGZ
Nieuw wetgevingskader •
Provincie / stadsregio Wet op de jeugdzorg Ambulante zorg, dagbehandeling, open residentiële zorg, pleegzorg, spoedeisende zorg, jeugdbescherming en jeugdreclassering, gesloten jeugdzorg
Gemeenten Wmo, Wpg, Wet op de jeugdzorg (CJG) Jeugdgezondheidszorg, opvoed- en opgroeiondersteuning, licht ambulant Bron: VNG-presentatie Jeugdfestival , 10 oktober 2012
• • • • • • • • • • • •
Jeugdgezondheidszorg, opvoed- en opgroeiondersteuning, licht ambulant CJG als frontoffice Ambulante zorg Dagbehandeling Open residentiële zorg Pleegzorg Spoedeisende zorg Gesloten jeugdzorg Jeugdbescherming Jeugdreclassering Jeugd-LVG Jeugd-GGZ PGB o.b.v. j-GGZ of j-LVG
14
Het CJG in het nieuwe stelsel • Was het CJG de aankondiging van de transitie? • CJG als voorportaal • Uitgangspunten nieuw stelsel = CJG • Nieuwe Jeugdwet : geen CJG
Het CJG in het nieuwe stelsel
Het CJG?
Transitie: nog verder de wijk in • Geen wettelijke positie CJG • Wel omslag naar meer preventie en vroegtijdige ondersteuning • Geen indicatiestelling vanuit BJZ, wie besluit over toegang? • Nieuwe focus: Wijkteams & Generalist
Het Rotterdamse model vanaf 2015
Uitdagingen CJG in het nieuwe stelsel
• • • •
Gemeente als regisseur CJG als voor- en achterdeur Ouders als partners? CJG functie in het nieuwe stelsel
De gemeente als regisseur • Producent van vereenvoudiging • Aansturen van een groot aantal spelers • CJG niet langer een netwerk?
CJG als voor- en achterdeur • Spanning tussen rollen laagdrempeligheid & ‘een gezin, een plan, een aanpak’ • Organisatie toegang • Ontstaansgeschiedenis CJGs in NL: vanuit JGZ en niet vanuit ontmoeting zoals bijvoorbeeld in Zweden en Engeland
Ouders als partner? • Waarom heeft CJG oude stijl nauwelijks voet aan de grond gekregen? • Nieuwe wijn in oude zakken: pedagogische civil society, versterken eigen kracht?
Welk beeld heeft een ouder van het CJG?
Hoe ziet het CJG er in de toekomst uit?
• Ontmoeting: CJG voor het jonge kind en school voor de rest? • Verbinding CJG schakel tussen voor- en achterkant? • Toegang CJG voor diagnose en case-management? • Organisatie De gemeente aan het roer
CJG van de toekomst • Dilemma: Is het CJG in het nieuwe stelsel de oplossing voor een structuur probleem of wat ouders verwachten & willen?
CJG van de toekomst • Dilemma: Wie is de toekomstige professional in het CJG? De generalistische duizendpoot en alleskunner?
Vink, 2012
29
Dank voor uw aandacht Vragen? Caroline Vink
[email protected]
30