Centrum voor jeugd en gezin

Centrum voor jeugd en gezin Voor u en uw kind

Aa en Hunze, Assen, Midden-Drenthe, Noordenveld, Tynaarlo

Even binnenlopen bij het CJG…

Seksuele opvoeding en pubers

Wijzer door spelend voorlezen!

Programma Opvoedweek

Pag. 3

Pag. 6

Pag. 10

Pag. 12

Even binnenlopen bij het CJG… Spelen centraal tijdens landelijke opvoedweek

Voor ouders is opvoeden een dagelijkse bezigheid. Het is volkomen normaal dat je weleens met vragen rondloopt. Vragen die passen bij verschillende leeftijden. Ook kinderen en jongeren kunnen vragen hebben. In het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) kan iedereen terecht voor informatie over opvoeden en opgroeien. Het CJG is een netwerk van organisaties die samenwerken op het gebied van kinderen, jongeren en ouders. De medewerkers van het CJG zijn goed op de hoogte van de situatie in een wijk of dorp.

Van 5 tot en met 13 oktober is het weer landelijke opvoedweek. Dit jaar onder de naam ‘Spelend-er-wijs’. Dit

2

sluit aan bij het thema sport en spel van de kinderboekenweek. De Centra voor Jeugd en Gezin in Noorden Midden-Drenthe organiseren die week een gevarieerd programma rond het thema spelen en brengen een gezamenlijke krant uit voor de opvoedweek. Ook kinderopvangorganisatie ASKA doet met een aantal activiteiten mee aan de opvoedweek. In deze krant ruim aandacht voor de activiteiten, het thema spelen en voor het aanbod van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Wat doet het en wat heb je eraan als ouder of professional? Spelen

Spelen is belangrijk want spelenderwijs ontdekken kinderen de wereld om zich heen. Spelen is leuk en leerzaam. Of het nu gaat om de ontwikkeling, het omgaan met vriendjes en vriendinnetjes of wat het betekent om onderdeel te zijn van de maatschappij. Kinderen hebben ruimte nodig om vol verwondering te verkennen, te experimenteren en te ervaren. Door mee te gaan in hun spel en belevingswereld – thuis, buiten of online - , sta je als ouder op een andere manier in contact met je kind. Daar word je beiden zonder meer wijzer van! In de opvoeding van kinderen is samen spelen bijzonder nuttig. Maar bovenal is samen spelen leuk. Het maakt dat je als ouder nog meer van je kinderen geniet. Voor ouders kan het trouwens helpen als zij opvoeden en zorgen voor het gezin ook af en toe meer als

spel blijven zien. Want creativiteit, improvisatie en vooral plezier, helpt je als ouder bij de uitdagingen die je vroeg of laat in je gezin tegenkomt. Door met je kind mee te groeien en in te spelen op steeds weer nieuwe opvoedkwesties en opgroeisituaties, ontwikkel je je als ouder en als persoon. En dat maakt je uiteindelijk ‘Spelend-er- wijzer’.

Opvoedweek

Projectleider CJG uit Assen Gert Jan Overduin is blij met de samenwerking tussen de Drentse CJG’s en het gevarieerde programma van de opvoedweek. ‘We weten elkaar als CJG’s steeds beter te vinden. Deze opvoedweek is daar een goed voorbeeld van. We brengen gezamenlijk een opvoedkrant uit en ook de lezing van Martine Delfos is voor iedereen uit de deelnemende gemeen-


ten toegankelijk. Ik hoop dat veel ouders en kinderen aan een of meer activiteiten meedoen. Voor ons is het een uitstekende manier om de CJG’s en hun aanbod in de etalage te zetten. Veel mensen kennen het CJG van de consultatiebureaus. Maar er is nog veel meer. Zo verzorgen we allerhande cursussen en trainingen, er is een website met informatie en waar je vragen kan stellen en op diverse plekken zijn inloopspreekuren. Het CJG is er voor iedereen die iets wil weten over opvoeden en opgroeien.’

Meer info

Meer over de opvoedweek lees je op de achterpagina van deze krant. Het volledige programma van de opvoedweek vind je op de website van het Centrum voor Jeugd en Gezin in jouw gemeente.

Positief opvoeden en opgroeien

‘Binnen het CJG werken verschillende organisaties steeds beter samen’, stelt Jenny Polanen, manager Jeugdgezondheidszorg bij GGD Drenthe. Koos Timmenga, leidinggevende Jeugdgezondheidszorg bij Icare, vult aan: ‘In elke gemeente is een CJG waar je binnen kunt lopen of dat je kunt bellen of mailen. Ouders en kinderen kunnen hier met al hun vragen terecht.’

Positief opvoeden en opgroeien

Koos vertelt dat binnen het CJG de benadering Positief Opvoeden centraal staat. ‘Positief Opvoeden geeft praktische handvatten om met grote en kleine problemen in het gezin om te gaan. Medewerkers en ouders zijn enthousiast over deze aanpak omdat hij werkt! In het CJG gaan we naast ouders en kinderen staan en kijken we naar de hele omgeving van het kind. Medewerkers denken mee over wat goed gaat, waar ouders en kinderen tegenaan lopen en wat mogelijke oplossingen zijn.’ Een kleine positieve verandering kan al leiden tot grotere stappen. Jeugdverpleegkundige Bert Scholten vertelt dat hij vooral meedenkt met ouders en kinderen zonder van een vraag een probleemgeval te maken.

Jeugdgezondheidszorg

Voor het CJG staat de preventieve gezondheidszorg voor kinderen van 0 tot en met 19 jaar centraal. Ouders gaan met hun kinderen vanaf de geboorte tot de kleuterklas naar het

consultatiebureau. Ouders hebben veel contact met het consultatiebureau. Kinderen worden er gewogen en gemeten en de ontwikkeling wordt nauwlettend gevolgd. En ouders krijgen tips en adviezen over opvoeden en gezondheid. Vanaf de basisschool worden kinderen op school onderzocht in groep 2 en groep 7 en in het voortgezet onderwijs in klas 2. Hierbij is ook aandacht voor thema’s als gezond eten, sporten, alcohol en drugs en seksualiteit. Een voorbeeld vanuit het CJG: Een leerling van 17 jaar is veel afwezig op school vanwege ziekte. De school heeft al meerdere gesprekken gevoerd met ouders en leerling. De jeugdarts onderzoekt de situatie en stelt een allergie vast. De leerling is bang voor een allergische reactie en durft niet goed naar school. Er wordt afgesproken dat de leerling daarom niet in de lokalen van scheikunde en handvaardigheid hoeft te zitten. Sindsdien gaat de leerling weer gewoon naar school.

Maatschappelijk werk

Naast de jeugdgezondheidszorg is het (school)maatschappelijk werk aanwezig op scholen en in het CJG. Bij het maatschappelijk werk kunnen ouders en kinderen ook terecht voor complexere vragen over opvoeden of langer durende hulpverlening. In het CJG worden ook allerlei cursussen gegeven, bijvoorbeeld over positief opvoeden met allerlei tips voor ouders.


Coördinatie en samenwerking

Sinds de organisaties samenwerken in het CJG wordt de ondersteuning meer gecoördineerd. De afstemming met ouders, het onderwijs of de kinderopvang verloopt soepeler, omdat één hulpverlener een plan opstelt en het aanspreekpunt is. Jenny Polanen benadrukt dat binnen het CJG vertrouwelijk wordt omgegaan met informatie. Zo wordt aan ouders eerst toestemming gevraagd om gegevens te bespreken met bijvoorbeeld de leerkracht of de leidster van de kinderopvang. Het delen van gegevens doen we alleen als dit noodzakelijk is. Jenny en Koos verwachten dat in de toekomst de organisaties in het CJG nog intensiever gaan samenwerken. Zo ontstaat een eenduidige werkwijze voor kinderen, jongeren en ouders. Maar met volop ruimte voor lokale verschillen.

3

‘Gesprek met de jeugdverpleegkundige kan zorgen wegnemen’

CJG helpt nieuwe ouders op weg

Als ouder van schoolgaande kinderen kun je soms wel eens met je handen in het haar zitten. Opvoeden is

4

Je kunt je nog zo goed voorbereiden op de komst van je eerste kind. Maar als de laatste beschuit met

mooi, maar kan ook flink pittig zijn. Allerlei situaties kun je tegenkomen: misschien heeft je kind moeite om

muisjes is opgegeten en de kraamzorg is gestopt, zit je als jonge ouder vaak nog met de nodige vragen.

het tempo op school bij te benen of heeft hij of zij last van overgewicht. Sommige kinderen zijn hyperactief,

Mede daarom komt de jeugdverpleegkundige van het CJG zo’n twee weken na de geboorte langs om te

anderen voelen zich angstig of onzeker. De jeugdverpleegkundige van het Centrum voor Jeugd en Gezin

kijken hoe het gaat en eventuele vragen te beantwoorden.

(CJG) helpt ouders in dit soort situaties graag verder.

‘Tijdens zo’n eerste bezoek kijken we naar de baby en het gezin’, zegt jeugdverpleegkundige Gerda Sinkgraven, die namens Icare voor het CJG werkt. ‘Krijgt de baby genoeg voeding? Hoe reageert het kindje op prikkels? Verder vullen we samen met de ouders het dossier in dat we gebruiken bij het consultatiebureau. Met dat dossier volgen we de ontwikkeling van het kind. Voor ouders is zo’n eerste bezoek ook een uitstekende gelegenheid om vragen te stellen. Zeker nieuwe ouders zijn nog wel eens onzeker of ze het wel goed doen.’

Facebook

In de eerste paar maanden bezoeken ouders regelmatig het consultatiebureau. Jeugdarts en jeugdverpleegkundige kunnen zo goed de ontwikkeling van de baby volgen. Na twee maanden krijgt het kind zijn eerste vaccinaties. Elke fase in de ontwikkeling heeft zo zijn eigen aandachtspunten. ‘We kijken naar allerlei aspecten’, vertelt Gerda. ‘Groei, motoriek, spierspanning, voeding en houding. Ook gaan we na of de moeder voldoende hersteld is na de bevalling.’ Als ouders tussendoor vragen hebben, kunnen ze terecht op een van de

inloopspreekuren van het CJG. ‘En sinds kort zitten we op facebook’, vult Gerda aan. ‘Op onze pagina Icare-JGZ-Assen geven we allerlei tips en adviezen over opgroeien en opvoeden. Ook beantwoorden we vragen via de mail. Wie door de week voor 12 uur een vraag stelt, krijgt nog de zelfde dag antwoord.’

heid is van alle tijden. Maar ik heb de indruk dat ouders nu meer op zich zelf aangewezen zijn. Ook omdat er gewoon minder kinderen zijn. Dat is jammer want als ouders kun je juist veel van elkaar leren. Dat zien we ook elke keer bij de cursus “Opvoeden en zo” die wij vanuit de jeugdgezondheidszorg organiseren.’

Overleg

Positief opvoeden

Het CJG, peuterspeelzalen en kinderopvang hebben nauwe contacten. ‘Leidsters die dagelijks met kinderen werken, krijgen een goed beeld van hun ontwikkeling’, aldus Gerda. ‘Als ze vragen hebben of zich zorgen maken, kunnen zij bij ons terecht. Het gaat dan bijvoorbeeld om een kind dat moeite heeft met contact maken of spelen in de groep. We adviseren dan hoe ze dat kunnen stimuleren. Dat gebeurt overigens altijd in overleg met de ouders. Als het nodig is, verwijzen wij door naar andere instanties. ’

Cursus

Gerda die al heel wat jaren meeloopt als jeugdverpleegkundige heeft de indruk dat ouders er in deze tijd meer alleen voor staan. ‘Onzeker-


Volgens Gerda is het belangrijk om richting ouders niet belerend te zijn. ‘We proberen ouders inzicht te geven in hun eigen gedrag. Soms versterken ouders onbedoeld met hun eigen gedrag het ongewenste gedrag van hun kind. We werken volgens het principe van Positief Opvoeden Drenthe. Daar hebben we goede ervaringen mee. Belangrijk uitgangspunt is om te kijken wat de ouders al goed doen en dat te versterken. Dat geldt eigenlijk ook voor het contact tussen ouder en kind. Leg niet te veel de nadruk op dingen die verkeerd gaan, maar stimuleer je kind en geef complimenten als het iets goed doet. Ander aspect van positief opvoeden is dat je ook goed voor jezelf zorgt. Opvoeden vraagt meer van ouders dan ze meestal denken.’

Magda Janssens is als jeugdverpleegkundige van de GGD Drenthe verbonden aan het CJG. Zij volgt de ontwikkeling van kinderen op school en thuis en adviseert ouders hierover. Het periodieke schoolonderzoek is hierbij een belangrijk vertrekpunt. ‘Alle basisschoolkinderen (4-12 jaar) screenen wij twee keer; in groep 2 en groep 7’, vertelt zij. ‘Een assistente van de GGD doet de screening en bespreekt de gegevens met de jeugdverpleegkundige en de jeugdarts. Bij de jongste groep letten we vooral op de lichamelijke ontwikkeling: groeit het kind voldoende, hoort en ziet het goed en functioneert alles zoals het hoort. We hebben meestal al een vrij compleet beeld van de ontwikkeling van een kind dankzij het dossier van het consultatiebureau. Bij kinderen uit groep 7 letten we op de groei, maar kijken we vooral naar de sociaal-emotionele ontwikkeling. Jongens en meisjes van 10/11 jaar zijn zich namelijk steeds bewuster van hun gedrag en letten veel meer op elkaar. Hun karakter ontwikkelt zich nu sterk. Het wisselen van vriendjes en vriendinnetjes kan daarbij horen. Het ene kind stoort zich er

niet aan. Een andere kind blijft ermee rondlopen. Als ouders zich zorgen maken, kan een gesprek met de jeugdverpleegkundige zinvol zijn. Al was het maar om gerust gesteld te worden. Want over bepaalde ontwikkelingen hoef je je vaak geen zorgen te maken!’’

Band opbouwen

Soms volgt er na een screening een vervolgafspraak. ‘Bijvoorbeeld als ouders vragen hebben over overgewicht, zindelijkheid, faalangst of onzekerheid bij hun kind’, aldus Magda. ‘Samen met de ouders bekijken we welke mogelijke oplossingen er zijn. Zo nodig doen we dat in samenwerking met de school. Soms is het zinvol om te kijken hoe een kind het thuis doet, om een zo compleet mogelijk plaatje te hebben. We kijken naar wat al goed gaat en waar ouders nog tegenaan lopen. In de opvoeding is het essentieel dat je een goede band met je kind opbouwt. Een rustige leefomgeving en rust binnen het gezin zijn ook belangrijk. Een chaotisch huishouden of een tv die altijd aanstaat kan effect hebben op het concentratievermogen van je kind. Je bewust zijn van dit soort consequenties, daar draait het om.’


Dichtbij betrokken

De grote kracht van het CJG is de betrokkenheid van dichtbij en de korte lijnen tussen school, jeugdverpleegkundige en schoolmaatschappelijk werker. Al deze professionals werken volgens de methode Positief Opvoeden (zie het artikel in deze krant). ‘We zien de kinderen in hun dagelijkse omgeving; op school en zo nodig thuis. Opvallende zaken bespreken we met ouders. Sommige kinderen ontbijten bijvoorbeeld nooit. Dit leidt tot concentratieproblemen op school. Vanuit onze ervaring en betrokkenheid geven we ouders direct concrete adviezen waarmee zij zelf weer verder kunnen. Daarbij staat het belang van het kind altijd voorop!’

Contact met de jeugdverpleegkundige

Vragen aan de jeugdverpleegkundige kun je stellen via de websites van de CJG’s. Ook kun je gebruik maken van de inloopspreekuren. Op de website van het CJG zie je waar en wanneer je daar terecht kan.

5

Meer genieten van je kind met positief opvoeden Seksuele opvoeding en pubers: hoe doe je dat?

Het opvoeden van kinderen is leuk maar ook een hele verantwoordelijkheid. Je wilt een goede vader of moeder zijn en je kind gelukkig en gezond zien opgroeien. Dat valt niet altijd mee. Positief Opvoeden Drenthe (POD) kan daarbij helpen. Dit is een bewezen methode voor een goede ontwikkeling van je kind die het opvoeden leuker en makkelijker maakt. Speerpunten in de methode zijn het belonen van goed gedrag en goede communicatie. Alleen het beste voor je kind

Is jouw kind al met seks bezig? Veel ouders denken van niet. Toch blijken kinderen vaak verder dan je denkt.

6

Hoog tijd voor een goed gesprek! Maar hoe pak je dat aan? Dat kan aan de hand van de volgende vier ‘LOVE’ regels. De eerste letters van deze vier regels vormen samen het woord LOVE. Let op je puber

Zorg dat je weet waar je puber mee bezig is. Welke vrienden, welke internetsites, wat voor feestjes? Hoe kijken de vrienden aan tegen liefde, relaties en seks? Let ook op het gedrag van je puber. Een verliefdheid is vaak een mooie gelegenheid om het over de wensen en grenzen van je puber te hebben.

Open communicatie

Natuurlijk is het belangrijk wat je zegt. Minstens zo belangrijk is hóe je het zegt. Veel jongeren klagen dat hun ouders vooral waarschuwingen geven. ‘Kom niet zwanger thuis’ of ‘Zorg dat je geen ziektes oploopt!’ Met open vragen als ‘Zoenen jullie al? Hoe vind je het om verliefd te zijn?’ nodig je je puber uit om iets te vertellen. Sta ook open voor wat je puber zelf op tafel legt. Start het gesprek op een geschikt moment, als iedereen er de tijd voor heeft.

Voorbeeld geven

Kinderen pikken veel op van wat ze thuis zien en horen. Wees je daar bewust van als je bijvoorbeeld over anderen oordeelt. Het etiket slet of homo is zo overgenomen. Voorbeeld doet volgen. Zorg dat pubers zich kunnen spiegelen aan ouders die liefdevol en met warmte met elkaar omgaan. De kans is groot dat zij die houding overnemen.

Er zijn voor je puber

Zorg dat je tijd voor je kind hebt, besteed echte aandacht aan je puber. Cruciaal is dat pubers weten dat ze altijd bij hun ouders terecht kunnen als er iets is. Dat ze weten dat de band sterk genoeg is om over lastige dingen te kunnen praten. Jongeren zeggen zelf dat er veel dingen zijn waar ze hun ouders niet meer bij willen hebben. Maar ze vinden het belangrijk dat hun ouders er voor hen zijn als dat nodig is. Pubers willen ruimte om zich te ontwikke-


len en te experimenteren, maar ze voelen zich ook graag gesteund.

Informatie voor jongeren: Sense Noord Nederland

Jongeren kunnen bij Sense (onderdeel van de GGD) terecht als ze vragen hebben of ergens mee zitten op het vlak van liefde en seks. Van soa’s tot seksueel geweld, van twijfels over homoseksueel zijn tot het uit maken. Op de website http://www.sense.info/noord-nederland/ staat veel informatie. Jongeren kunnen ook chatten met een deskundige of een afspraak maken op een Sense-spreekuur van de GGD.

Websites voor ouders

www.uwkindenseks.nl www.seksualiteit.nl www.rutgerswpf.nl http://www.sense.info/noord-nederland/ www.cjgassen.nl

Positief Opvoeden Drenthe kent vijf basisprincipes: 1. Denk ook aan jezelf. Kinderen zijn fantastisch maar opvoeden kost veel energie. Spanning en vermoeidheid horen erbij maar laat het niet te veel worden. Zorg dus ook goed voor jezelf. Laat de boel eens de boel en doe iets wat je ontspant. Want als jij je goed voelt, voelt je kind zich ook goed. 2. Geef positieve aandacht. Stimuleer je kind, moedig het aan en geef complimenten voor de dingen die het goed doet. 3. Zorg voor een kindvriendelijke omgeving. Maak van je huis een veilige plek waar je kind naar hartenlust kan kruipen, lopen en onderzoeken. Zorg dat er veel te beleven en te ontdekken valt en ze lekker kunnen spelen. 4. Zorg voor duidelijke regels. Kinderen moeten leren verantwoordelijk te zijn voor hun eigen gedrag. Geef duidelijk aan wat wel en niet mag en wees consequent. 5. Wees realistisch. Eis niet te veel van jezelf en je kind. Accepteer dat jullie allebei fouten maken en dat de perfecte ouder of kind niet bestaat.

Een leukere ouder in 10 stappen

1. Opvoeden kost veel energie. Spanning en vermoeidheid horen erbij maar laat het niet te veel worden. Reserveer dus ook tijd voor je zelf om iets te doen of te ontspannen. 2. Prijs je kind zo vaak mogelijk bij goed gedrag. Je zult dan zien dat het zich steeds vaker goed gaat gedragen. 3. Een knuffel, een kus of op schoot; je kind vindt het altijd fijn. 4. Kinderen moeten verantwoordelijkheid leren voor hun eigen gedrag. Geef duidelijke regels. Zeg wat mag en niet mag. 5. Eis niet te veel van jezelf en van je kind. Accepteer dat jullie allebei fouten maken en dat de perfecte ouder of kind niet bestaat. 6. Je kind leert het meest door zelf te ontdekken en te doen. Stimuleer je kind, moedig het aan en complimenteer je zoon of dochter bij de dingen die het goed doet. 7. Blijf rustig bij vervelend gedrag. Zeg dat je kind ermee moet stoppen en maak duidelijk hoe het wel moet. Prijs je kind als het doet wat je zegt. 8. Maak tijd voor je zoon of dochter en geef aandacht. Lees voor of doe samen wat leuks en leg daar je krant of andere bezigheden even voor opzij. 9. Vertel je kind hoe je dag was en vraag wat het allemaal heeft gedaan. 10. Zorg dat er thuis veel te beleven is en dat je kind lekker kan spelen.


POD werkt. Of zoals een ouder zegt. ‘Ik heb beter contact met mijn kind en hij reageert sneller nu als ik hem dingen vraag of zeg. En ik hoef minder te waarschuwen. Na één keer is het nu duidelijk.’

Meer weten

Meer weten over Positief opvoeden Drenthe? Kijk eens op de website van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) in jouw gemeente of neem contact op. De medewerkers van het CJG werken dagelijks met deze methode en kunnen tips en advies geven over Positief Opvoeden.

7

Extra aandacht voor jonge mantelzorger

Spelen moet je leren

Bijna een kwart van de kinderen en jongeren heeft te maken met langdurige ziekte in het gezin. Het gaat

8

om geestelijke en lichamelijke aandoeningen. Dat heeft nogal wat gevolgen voor hun dagelijks leven. In veel gevallen helpen ze mee bij de zorg in het gezin. Soms staan ze er zelfs alleen voor. Dat betekent minder

Spelen gaat bij de meeste kinderen vanzelf. Met bijna niets kunnen ze heerlijk spelen en vooral jonge kinderen

tijd voor school, sport, hobby’s, spelen en vrienden. Het centrum Mantelzorg probeert ervoor te zorgen dat

kunnen helemaal opgaan in hun spel. Spelen is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen omdat ze via

deze kinderen en jongeren extra aandacht krijgen. Zo kunnen zij blijven zorgen en tegelijkertijd gezond en

spel allerlei vaardigheden leren en kennis opdoen. Vaak gaat spel vanzelf soms is wat begeleiding nodig.

evenwichtig opgroeien.

Bijvoorbeeld als het gaat om het spelen met andere kinderen.

Mantelzorgconsulent Anita Aalderink adviseert al meer dan tien jaar mantelzorgers. Sinds enige tijd heeft ze goed zicht op mantelzorgers tussen de 8 en de 21 in de gemeente Assen. ‘We hebben inmiddels zo’n 190 jonge mantelzorgers in ons bestand’, vertelt ze. ‘Ik probeer hen zo goed mogelijk te ondersteunen. Dat kan met heel praktische zaken, door een luisterend oor te bieden en door activiteiten te organiseren. Met dat laatste is de ondersteuning van jonge mantelzorgers in een stroomversnelling geraakt. Een aantal jaren geleden organiseerden we een bezoek aan de Efteling. Jonge mantelzorgers konden samen met een vriend of vriendin gratis mee. Dat was een groot succes. Uiteindelijk zijn er zeven bussen vanuit Assen naar de Efteling gegaan. Al die jongeren hebben we nu in ons bestand.’

Praktische oplossingen

Jonge mantelzorgers lopen vaak tegen allerlei praktische problemen aan. Anita Aalderink haalt het voorbeeld aan van een meisje dat zich slecht kon concentreren op school. ‘Ze dacht de hele tijd aan haar moeder die regelmatig van de trap viel als gevolg van

niet aangeboren hersenletsel. Samen met de gemeente heb ik er uiteindelijk voor gezorgd dat ze naar een gelijkvloerse woning konden. Ook heb ik geregeld dat ze hulp kreeg bij het koken en boodschappen doen. Daarna had het meisje ook weer eens een woensdagmiddag vrij en tijd om te spelen en iets met vriendinnen te doen. Goede samenwerking met het WMO team van de gemeente is belangrijk. We hebben hier in Assen korte lijnen en kunnen snel dingen regelen. Verder heb ik inmiddels een groot netwerk opgebouwd. Daardoor kan ik voor de meeste problemen wel een oplossing vinden.’

Scholen

Volgens Aalderink zou het goed zijn als er ook op scholen meer aandacht komt voor de jonge mantelzorgers. ‘Ik heb voorlichting gegeven op een middelbare school. In elke klas zaten wel twee kinderen die mantelzorgers waren. Veel jonge mantelzorgers hebben de neiging zich terug te trekken. Ook zie je dat ze moeite hebben om zich te concentreren. Door met hen in gesprek te gaan en gezamenlijk te kijken naar oplossingen, kun je vaak een deel van de druk wegnemen.


Maar dan moet je als school wel oog hebben voor dit soort problemen thuis.’

Lekker weg

Het is goed dat jongeren er af en toe eens uit kunnen. Even niet de verantwoordelijkheid voor de zorg thuis. ‘Lekker samen weg en leuke dingen doen’, aldus Aalderink. ‘En daarnaast ervaringen uitwisselen. Want dat is voor deze kinderen en jongeren ook echt belangrijk. Tijdens de gezamenlijke uitstapjes merk je bijvoorbeeld dat ze telefoonnummers uitwisselen. Dit jaar wil ik met een groep starten waarin jongeren hun ervaringen kunnen bespreken. Als ik het jongeren vraag, zeggen ze dat ze het liefst eens een weekendje weg willen. Met zijn allen kamperen. Dat is een hele organisatie en we hebben sponsoren nodig om het te kunnen betalen. Maar zo’n weekend hebben ze absoluut verdiend.’

Meer weten

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het ondersteunen van mantelzorgers. Via de website van de gemeente vind je hier meer informatie over.

Kinderen zijn de eerste twee jaar nog grotendeels op zichzelf gericht. Alles draait in de beleving van het kind nog om het kind. In het spel heeft het kind nog weinig anderen nodig. Zo rond het tweede jaar verandert dat. Het kind raakt steeds meer geïnteresseerd in wat anderen doen. Jonge peuters kunnen gezellig naast elkaar spelen en naar elkaar kijken. Maar ze spelen vooral naast elkaar en niet met elkaar. Dit naast elkaar spelen is de eerste stap naar samen spelen. Rond het derde jaar spelen kinderen vaker met elkaar. Maar vooral als ze toevallig met hetzelfde willen spelen. Voor kinderen van drie is dit samen spelen nog wel moeilijk en het gaat dan ook vaak gepaard met ruzie.

Kleuter

Vanaf ongeveer vier jaar gaan kinderen elkaar echt opzoeken om te spelen. Op deze leeftijd ontwikkelen ze steeds meer spel waarbij ze iemand anders nodig hebben. Politie spelen is een stuk leuker als een vriendje de boef wil zijn. Op deze leeftijd zien we veel fantasiespel. Kinderen maken samen hun spel. Ze beginnen nu ook wat vastere speelkameraadjes te krijgen. Vierjarigen beginnen ook steeds beter

te beseffen dat het kind met wie ze spelen iets vindt of wil en dat ze hiermee rekening moeten houden. Het ene kind gaat dat wat gemakkelijker af dan het andere kind maar voor bijna iedere vierjarige is dit zo af en toe nog best moeilijk.

Op weg helpen

Als ouder kun je kinderen op weg helpen bij het samen spelen. Kinderen moeten leren rekening met elkaar te houden, te delen en verschillende sociale regels in acht te nemen en zich kunnen verplaatsen in andere kinderen. Al vanaf jonge leeftijd is het goed om kinderen te leren delen. Maar wel zonder dwang. Want dat zorgt ervoor dat het kind zich gaat verzetten. Beter is het stimuleren om te delen en uitleggen dat je alleen samen kunt spelen door te delen. Soms is het goed om als ouder een stapje terug te doen en de kinderen zelf het probleem te laten oplossen. Vaak zien we dan dat het kind toch besluit te delen. Hier leren beide kinderen van. Stuur gerust wat bij, maar grijp niet te snel in. Ook kun je een kind al op jonge leeftijd leren dat bepaalde dingen van iemand anders zijn. En dat iemand anders iets heeft wat je zelf graag wil hebben en dat je


dat dan niet zomaar mag pakken. Vragen kan uiteraard wel. Ook op je beurt wachten kun je nu goed aanleren.

Ervaring opdoen

Leren spelen is vooral een kwestie van doen. Vandaar ook dat het belangrijk is om veel contact te hebben met leeftijdsgenootjes. Dit kan via kinderopvang, peuterspeelzaal, peuterclubjes en vervolgens op school. Daarnaast moeten kinderen leren omgaan met éénop-één spelen bijvoorbeeld door bordspel of knutselen. De regels geven kinderen houvast bij het samen spelen. Ze weten wat er gaat gebeuren en er zijn duidelijke regels. Als dit goed gaat, kan er in wat meer vrije situaties gespeeld worden. Zo ontwikkelt spelen zich stap voor stap.

Lezing

Op 8 oktober organiseert ASKA de lezing ‘Spelenderwijs’ van Hans Cohen de Lara, auteur van ‘Keien van kinderen’ en ‘SpeelGoed’. Een praktische presentatie over spelend leren en het begeleiden van de ontwikkeling van kinderen. Cicero, Anne de Vriesstraat 70 in Assen van 20.00 – 21.30 uur.

9

Wijzer door spelend voorlezen! Van jongs af aan vinden kinderen het leuk om voorgelezen te worden en de meeste (groot) ouders

10

doen dit graag! Zo versterk je de band met je kind en prikkel je hun fantasie. Als je tijdens het voorlezen

Ook in digitale wereld is opvoeden nodig

samen met je kind een gesprekje hebt over het verhaal of je stelt vragen over de plaatjes gaat je kind steeds meer ontdekken en begrijpen. Je kind kan zo ook ongedwongen vertellen over zijn ervaringen. Er

Computers, tablets en smartphones zijn niet meer weg te denken uit het leven van kinderen en jongeren.

zijn veel manieren om kinderen spelenderwijs voor te lezen. Samen plaatjes kijken en zoekopdrachtjes

Vele uren per dag zijn ze ermee bezig. Ze gamen, zijn in gesprek met vrienden, zoeken informatie of maken

geven, (dieren)geluiden nadoen, knutselen of het verhaal naspelen. Hierdoor stimuleer je eenvoudig de

hun huiswerk. Als ouder volg je nauwelijks waar je kinderen mee bezig zijn. Ze weten vaak meer over de

taalontwikkeling van kinderen.

digitale wereld dan jezelf. Toch moet je je blijven verdiepen in het digitale bestaan van je kind. Dat is althans

Roelien Bos, vestigingsleider Bibliotheek Gieten, vertelt dat kinderen elk jaar duizend nieuwe woorden leren wanneer ze elke dag een kwartiertje worden voorgelezen. Hiernaast horen ze maar liefst een miljoen woorden! Kinderen die al jong voorgelezen worden leren later sneller lezen en pakken vaker zelf een boek. Ze zijn later taalvaardiger. Dit maakt het leren op school en het verwerken van informatie een stuk gemakkelijker. Ook op de kinderopvang en de peuterspeelzaal zijn kinderen spelenderwijs veel met taal bezig. Dit gebeurt aan de hand van thema’s

‘Leesklik’

Vanuit de gemeente Aa en Hunze is samen met peuterspeelzalen, kinderopvang en bibliotheek een plan gemaakt om ouders (nog) meer te betrekken bij de ontwikkeling van hun jonge kinderen. Dit is: Leesklik. Het doel van leesklik is om de taalontwikkeling bij jonge kinderen te stimuleren: thuis en op de peuterspeelzaal of de kinderopvang. Leesklik bestaat uit een voorleescollectie en een website.

die ingaan op de beleving van kinderen, bijvoorbeeld Eten en drinken, Zomer of Sinterklaas. Herkenning en houvast bij het voorlezen zijn belangrijk voor kinderen. Het versterkt de ontwikkeling van kinderen als activiteiten op de peuterspeelzaal of kinderopvang en thuis op elkaar aansluiten. In Drenthe zijn kinderen tot en met 18 jaar gratis lid van de bibliotheek en mogen onbeperkt boeken lenen. De bibliotheek heeft een divers aanbod aan kinderboeken van ontspanning tot informatief. De medewerkers van de bieb helpen graag om een leuk boek uit te zoeken.

De voorleescollectie bestaat uit boeken, met een handleiding en bijbehorend speelgoed. Ouders krijgen dit mee naar huis, nadat op de kinderopvang en/of peuterspeelzaal al aandacht aan het boek is besteed. Op de website staan tips en ideeën voor onder andere spelletjes en knutseltips. Deze sluiten aan bij de activiteiten die op de peuterspeelzaal en kinderopvang plaatsvinden. Er staat ook informatie over voorlezen op en voorbeelden voor ouders. De website is vanaf 10 oktober a.s. in de lucht.


de stelling van lector Martine Delfos. Zij is expert virtuele ontwikkeling van kinderen en jeugdigen. Tijdens Tips:

• Sluit aan bij de belevingswereld van je kind. Wanneer een boek te moeilijk is of minder interessant kunnen kinderen afhaken. • Maak het kind nieuwsgierig naar het verhaal en laat het vertellen. Let op je stem en gezichtsuitdrukking als je bijvoorbeeld leest over een spannend verhaal en voorspel samen de afloop! Meer tips op: www.peuterplace.nl. • Als oudere kinderen zelf niet graag lezen kan het helpen om te kijken wat ze leuk vinden om te lezen. Bijvoorbeeld een boek over sport als ze van bewegen houden. • Ook oudere kinderen vinden het vaak nog leuk om voorgelezen te worden, ga er mee door zolang je kind het leuk vindt. • Bij de bibliotheek in de buurt, de website www.boekstart.nl of de peuterspeelzaal en kinderopvang vind je meer informatie over spelenderwijs en interactief voorlezen.

de opvoedweek komt zij naar Assen voor een lezing over kinderen in de virtuele wereld. ‘Ook in de digitale wereld is opvoeden nodig’, stelt Delfos. Tegelijkertijd geeft ze toe dat dat niet eenvoudig is. ‘Maar ouders hebben vaak meer kennis dan ze denken. De meeste ouders weten uitstekend wat goed is voor hun kind en wat niet. Zij kennen hun kind tenslotte het best. Kinderen hebben begeleiding nodig in de digitale wereld. Er is bijvoorbeeld veel kennis op internet te vinden. Maar juist bij het verwerken van die kennis hebben ze de hulp van ouders en leerkrachten nodig. Het klopt dat kinderen vaak meer weten over de digitale wereld dan hun ouders. Het is dan aan ouders om met hun kinderen daarover in gesprek te gaan. Of ga gewoon eens met je kind achter de computer zitten en kijk eens mee wat het op internet doet. Wees daarbij nieuwsgierig en laat oordelen achterwege. Dan praten kinderen graag over wat ze aan het doen zijn. De ontwikkelingen gaan razendsnel en zijn niet altijd positief. Neem een nieuwe site als ask.fm. Daar kan iedereen anoniem vragen stellen. Je kunt je voorstellen dat het eenvoudig is om daar misbruik van te maken. Alleen door je te verdiepen in de digitale activiteiten van je kind kom je erachter of het actief is op zo’n site.’

Ontwikkeling van het kind

Voor het gebruik van computers is het belangrijk om naar de fases in de ontwikkeling van kinderen te kijken. ‘Heel jonge kinderen kunnen weinig met computers’, zegt Delfos. ‘Zij ontdekken de wereld vooral door te ervaren. Ze steken dingen in hun mond, ruiken en voelen eraan. Een computer doet maar een beperkt beroep op hun zintuigen. Pas als kinderen vragen gaan stellen over de wereld, heeft de computer meerwaarde. En ook later bij de sociale ontwikkeling speelt de computer een belangrijke rol. Maar voor alle fasen geldt dat kinderen niet zonder belangstelling en steun van hun ouders kunnen.’

aan overgewicht. Volgens Delfos is er niets op tegen om grenzen te stellen aan het gebruik van computers. Sterker nog, opvoeden betekent juist grenzen stellen.

Babysitter

Ouders staan vaak dubbel ten opzichte van computers. ‘Met de computer hebben we nog nooit zo’n goede babysitter gehad’, aldus Delfos. Kinderen kunnen makkelijk vele uren achter de computer doorbrengen. Aan de andere kant maken veel ouders zich zorgen als hun kinderen uren achter elkaar aan het gamen zijn. En terecht. Kinderen raken verslaafd aan spelletjes. En weinig bewegen draagt bij


Lezing

Martine Delfos houdt op woensdag 9 oktober haar lezing over opvoeden in de digitale wereld. Dit vindt plaats van 20.00 tot 21.30 uur in het Schakelveld, Witterhoofdweg 1 in Assen. Aanmelding kan via het CJG in jouw gemeente. Onder de aanwezigen bij de lezing worden drie boeken van Martine Delfos verloot.

11

Programma opvoedweek De activiteiten in de opvoedweek staan in het teken van ‘spelen-der-wijs’ en sluiten aan bij het thema

12

sport en spel van de kinderboekenweek. De centra voor jeugd en gezin en de ASKA organiseren deze week een gevarieerd programma rond het thema spelen. Op deze pagina vind je met name activiteiten in Assen, Noordenveld en Westerbork en informatie over de huiskameracademie van de ASKA. Programma Assen

Zaterdag 5 oktober Opening Koopmansplein 15.00-16.00 uur Djembé, dans en theater Dinsdag 8 oktober ASKA Lezing Hans Cohen de Lara: ‘Spelenderwijs’ 20.00 -21.30 uur; Gebouw Cicero, Anne de Vriesstraat 70 Assen Woensdag 9 oktober Ballorig 9.00-12.00 uur Papa en mama café. Terwijl je kinderen spelen, kennismaken met de medewerkers van het CJG. Gratis entree Drents Archief 13.00-17.00 uur Kinderen ontdekken spelenderwijs de geschiedenis met het koloniespel en operatie Sigismund Sportinstuif op diverse locaties Lezing Martine Delfos: ‘Opvoeden in een digitale wereld’ 20.00-21.30 uur. MFA Schakelveld Assen

Programma Noordenveld

Dinsdag 8 oktober 10.15 – 11.15 uur Ouder-peuter yoga. Leeftijd: 2,5 – 4 jaar (met ouders) 16.00 – 17.00 uur Freerunning. Leeftijd: 12 – 15 jaar. Locatie: Sportcentrum De Hullen, Roden. 17.15 – 18.15 uur Freerunning. Leeftijd: 15 – 18 jaar. Locatie: Sportcentrum De Hullen, Roden. Woensdag 9 oktober 14.00 – 17.00 uur. Spel- en speelactiviteiten in Museum Kinderwereld Roden. Toegang gratis. Donderdag 10 oktober 10.00 – 11.00 uur Kabouterdans. Leeftijd: 2 – 4 jaar (met ouders). Locatie: Bewegingscentrum Norg. Vrijdag 11 oktober 9.00 – 10.00 uur Workshop: Ontspannen & bewegen met je kind. Leeftijd: 0 – 4 16.00 – 17.00 uur Jeugdfitness. Leeftijd: 8 - 12 jaar. Locatie: Bewegingscentrum Norg. Voor informatie en opgave: www.cjgnoordenveld.nl

Donderdag 10 oktober ASKA Workshop ‘Hoe stimuleer ik de ontwikkeling van mijn baby?’ 20.00 – 21.30 uur. KC de Roos, Troelstralaan 1a Assen

Programma Westerbork Activiteiten ASKA in Westerbork

Maandag 7 oktober Lezing ‘Spelenderwijs, bouwen aan een zelfbeeld’ 20.00-21.30 uur; CBS de Wegwijzer. Je zelfbeeld wordt spelenderwijs opgebouwd. Waarom is een zelfbeeld nodig en wat is je rol als ouder? Woensdag 9 oktober Lezing voor opa’s en oma’s ‘Opvoeden in deze tijd!’ 10.00 – 11.30 uur; Bso de Lindelaar. Opvoeden gaat anders dan vroeger! Spelen kinderen nog wel en zijn ze niet te mondig? Voor grootouders die meer willen begrijpen van opvoeden in deze tijd.

Organiseer je eigen lezing of workshop

In de Huiskameracademie kun je als ouder thuis een lezing of workshop organiseren. De eerste vindt plaats in de Week van de Opvoeding. Bij jou? Zoek minimaal acht andere ouders bij elkaar en laat weten waarover je een lezing of workshop wil hebben: positief opvoeden, kinderbrein, angsten, weerbaarheid, drukke kinderen, straffen en belonen enz. Geef je op bij [email protected].

Voor meer informatie over de programma’s van de opvoedweek kijk je op de website van het CJG in jouw gemeente: www.cjgaaenhunze.nl, www.cjg.tynaarlo.nl, www.cjgnoordenveld.nl, www.cjgmiddendrenthe.nl

Vrijdag 11 oktober Kunst en cultuur ontdekken voor kinderen en ouders. Djembé, muziek, theater. In diverse wijken. Tijd en plaats vind je op www.cjgassen.nl. Voor informatie en opgave: www.cjgassen.nl en www.aska.nl.

Ontdek geschiedenis in Drents Archief

Tijdens de Koloniegame in het Drents Archief in Assen kruip je in de huid van een weeskind van 200 jaar geleden. Hou jij het vol met die strenge regels in het weeshuis? Krijg je goed te eten? En waarom moet Annetje met een blok aan haar been door de stad lopen?

Of neem deel aan operatie Sigismund en duik in de wereld van Sigismund van Heiden Reidestein, kamerheer van de prins van Oranje. Ontdek waar heeft hij het zegel van de prins verborgen heeft.

Aanmelden en meer informatie op www.cjgassen.nl.

Colofon Uitgave in opdracht van de CJG’s in Noord en Midden Drenthe, verzorgd door: ETT Media Postbus 70112 9704 AC Groningen Telefoon: 050 - 313 76 00 E-mail: [email protected] Internet: www.ettmedia.nl Redactie: Maarten Ton Foto’s: CJG Beeldbank Concept en realisatie: ETT Media en Geografisch BV Drukker: Hoekstra Krantendruk Emmeloord Oplage: 83.500 exemplaren

Zin in een avontuur in het verleden? Meld je dan aan voor de Koloniegame of Operatie Sigismund en een spannende middag in het Drents Archief. Alle kinderen uit Noord en Midden Drenthe zijn welkom.

Overname van artikelen is in beginsel toegestaan mits hieraan vooraf toestemming van ETT Media of de gemeente Assen wordt verkregen. Deze krant is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Zowel ETT Media als de gemeente Assen is niet aansprakelijk voor fouten en/of omissies in deze krant. CJG Assen Postbus 30018 9400 RA Assen 14 0592 www.cjgassen.nl [email protected]


Centrum voor jeugd en gezin

Recommend Documents