CARBON FOOTPRINT RAPPORTAGE 2014 CO 2 -EMISSIE INVENTARIS 3.A A B.2

3.A.1. - 2.A.3. - 1.B.2.

CARBON FOOTPRINT CO2-EMISSIE INVENTARIS

RAPPORTAGE 2014

DOCUMENTNAAM 3A1-2A3-1B2 CO2-VERSLAG 2014 Hakkers AUTORISATIE OPGESTELD DOOR: Datum: Paraaf:

21-05-2015

M VAN RIJBROEK KAM-COÖRDINATOR

AUTEUR: KAM

VERSIE: B

DATUM: 21-05-2015

STATUS: DEFINITIEF

VERIFICATIE DOOR: Datum: Paraaf:

21-05-2015

W. VERBRUGGEN KAM-, RISICO- EN OMGEVINGSMANAGER

OUDSAS 11, 4251 AW WERKENDAM POSTBUS 11, 4250 DA WERKENDAM T: 0183 - 50 11 22 F: 0183 – 50 16 65 WWW.HAKKERS.COM [email protected] DOCUMENTVERSIE: PR.18.03

HAKKERS BV

PAGINA: 1 / 27

CARBON FOOTPRINT RAPPORTAGE 201

CO2

Inhoudsopgave 1

2

3

4

5

6 7

8 9

INLEIDING .......................................................................................................................................... 4 1.1. DOEL ........................................................................................................................................................ 4 1.2. BASISJAAR EN REFERENTIEPERIODE ......................................................................................................... 4 1.3. VERIFICATIE EMISSIE-INVENTARIS ............................................................................................................ 4 1.4. NORMEN EN PROCEDURES ........................................................................................................................ 4 BEDRIJFSPROFIEL .............................................................................................................................. 6 2.1. ORGANISATIE ........................................................................................................................................... 6 2.2. ORGANISATORISCHE GRENZEN ................................................................................................................. 6 2.3. VERANTWOORDELIJKHEDEN...................................................................................................................... 7 EMISSIE-INVENTARIS ........................................................................................................................ 8 3.1. EMISSIE-INVENTARS VAN HET RAPPORTAGE JAAR 2014 ............................................................................. 8 3.2. TOEGEPASTE OMREKENFACTOREN ............................................................................................................ 9 3.3. WIJZIGINGEN IN DE OMREKENFACTOREN .................................................................................................. 9 3.4. NUMERIEKE RESULTATEN 2014 ................................................................................................................. 9 3.5. UITSLUITINGEN ...................................................................................................................................... 11 3.5.1. Biomassa....................................................................................................................................... 11 3.5.2. Opname van CO2 ........................................................................................................................... 11 3.5.3. Uitsluitingen energiestromen .......................................................................................................... 11 EVALUATIE CO2-EMISSIES ................................................................................................................ 12 4.1. EMISSIE-INVENTARS VAN HET BASISJAAR 2009 ....................................................................................... 12 4.2 TRENDANALYSE ....................................................................................................................................... 13 VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLIGNEN EN -MAATREGELEN ....................................................... 14 5.1. PANDEN .................................................................................................................................................. 14 5.1.1. Aardgas ........................................................................................................................................ 14 5.1.2. VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN ..................................................................................... 15 5.1.3. VOORTGANG REDUCTIEMAATREGELEN .......................................................................................... 15 5.1.4. Elektriciteit .................................................................................................................................... 15 5.1.5. VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN ..................................................................................... 16 5.1.6. VOORTGANG REDUCTIEMAATREGELEN .......................................................................................... 16 5.2. MATERIEEL EN PROJECTEN ..................................................................................................................... 17 5.2.1. VOORTGANG REEDUCTIEDOELSTELLINGEN .................................................................................... 17 5.2.2. VOORTGANGREDUCTIE MAATREGELEN .......................................................................................... 17 5.3. WAGENPARK ........................................................................................................................................... 19 5.3.1. VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN ..................................................................................... 19 5.3.2. VOORTGANG REDUCTIEMAATREGELEN .......................................................................................... 19 5.4. CO2 GUNNINGSVOORDEEL PROJECTEN .................................................................................................... 21 5.5. BEDRIJFSINVESTERINGEN ....................................................................................................................... 21 REDUCTIEDOELSTELLINGEN TOTAAL ............................................................................................... 22 MAATREGELEN KOMENDE PERIODE ................................................................................................. 23 7.1. PANDEN .................................................................................................................................................. 23 7.1.1. Elektriciteitverbruik ........................................................................................................................ 23 7.1.2. Aardgasverbruik............................................................................................................................. 23 7.2. MATERIEEL EN PROJECTEN ..................................................................................................................... 23 7.3. WAGENPARKBEHEER ............................................................................................................................... 23 BRONGEGEVENS ................................................................................................................................ 25 MEETONZEKERHEDEN ....................................................................................................................... 26 9.1. PANDEN .................................................................................................................................................. 26

HAKKERS BV

PAGINA: 2 / 27


CO2

9.1.1. ElektriciteitverbruiK ........................................................................................................................ 26 9.1.2. aardgas verbruik ............................................................................................................................ 26 9.2. MATERIEEL EN PROJECTEN ..................................................................................................................... 26 9.3. WAGENPARKBEHEER ............................................................................................................................... 27 9.4. VERBETERPUNTEN IN METINGEN ............................................................................................................. 27

HAKKERS BV

PAGINA: 3 / 27


CO2

1 INLEIDING 1.1. DOEL Dit jaarverslag geeft feiten en cijfers betreffende de uitstoot van broeikasgassen in het boekjaar 2014 van Hakkers BV (Hakkers). In 2014 is besloten om de energiestromen en CO2-emissies te managen conform de CO2-prestatieladder van SKAO. Conform trede 5 dienen de scope 1, scope 2 en scope 3 emissies zoals in CO2 Prestatieladder handboek (versie 2.2) zijn gespecificeerd te zijn geïnventariseerd en gecommuniceerd. Dit document vormt een jaarlijkse gedetailleerde rapportage van de CO2emissies over 2014 van scope 1 en 2. Scope 3 zal separaat gecommuniceerd worden.

1.2. BASISJAAR EN REFERENTIEPERIODE Voorliggende rapportage heeft betrekking op boekjaar 2014. Het boekjaar voor Hakkers B.V. loopt van 1 januari tot en met 31 december. De Carbon Footprint is binnen Hakkers voor het eerst uitgevoerd over boekjaar 2009. Het basisjaar is 2009.

1.3. VERIFICATIE EMISSIE-INVENTARIS Alle voorgaande jaren is voor de emissie-inventarissen (CO2 footprint) een verificatie uitgevoerd door een certificerende instelling. Over de emissie-inventaris van het rapportage jaar 2014 is geen verificatie uitgevoerd. Hier is bewust voor gekozen omdat de verificatie drie jaar geldig is en Hakkers naar al die jaren vertrouwen heeft in het goed berekenen van de footprint.

1.4. NORMEN EN PROCEDURES De bepaling van de CO2 Footprint is opgesteld in overeenstemming met:  NEN-ISO 14064-1 (Greenhouse gases), zie voor de normverwijzing de tabel hieronder  CO2-Prestatieladder Handboek 2.2 (04 april 2014)  NEN-EN-ISO 50001 (Energiemanagementsystemen – Eisen met gebruiksrichtlijnen)  PR.18 Energiemanagement

NORMVERWIJZINGSTABEL HOOFDSTUKINDELING 1. INLEIDING 1.1 Doel 1.2 Basisjaar en referentie periode 1.3 Verificatie emissie-inventaris 1.3 Normen en procedures 2. BEDRIJFSPROFIEL 2.1 Organisatie 2.2 Organisatiegrenzen 2.3 Verantwoordelijkheden 3. EMISSIE INVENTARIS 3.1 Emissie-inventaris van het rapportage jaar 2014 3.2 Toegepaste omrekenfactoren 3.3 Wijzigingen in de omrekenfactoren 3.4 Numerieke resultaten 3.5 Uitsluitingen HAKKERS BV

§ 7.3.1 ISO 14064-1 p c q

a d b e, i l, n m j, k, e, i f, g, h PAGINA: 4 / 27

CARBON FOOTPRINT RAPPORTAGE 201 4. EVALUATIE CO2 EMISSIES 4.1 Emissie-inventaris van het basisjaar 2009 4.2 Trendanalyse 5.VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN EN -MAATREGELEN 5.1 Panden 5.2 Materieel en projecten 5.3 Wagenparkbeheer 5.4 Gunningsvoordeelprojecten 5.5 Bedrijfsinvesteringen 6.REDUCTIEDOELSTELLINGEN TOTAAL 7.MAATREGELEN KOMENDE PERIODE 7.1 Panden 7.2 Materieel en projecten 7.3 Wagenparkbeheer 8. BRONGEGEVENS 8.3 Meetonzekerheden 8.4 Verbeterpunten in metingen

HAKKERS BV

CO2

j, k

L L L L L

m, o

PAGINA: 5 / 27


CO2

2 BEDRIJFSPROFIEL 2.1. ORGANISATIE De rapporterende organisatie bestaat uit Hakkers BV en de Verhuur en Exploitatiemaatschappij Gebroeders Hakkers BV. De laatste is volledig eigenaar van Hakkers BV. De bedrijven vinden hun oorsprong in 1875, waar de (over-over) grootvader van de inmiddels vijfde generatie Hakkers startte met productie van rijshout uit de grienden van de Biesbosch. Inmiddels is het bedrijf uitgegroeid tot een verzameling van samenwerkende bedrijven met als activiteitenscope: het ontwerpen, uitvoeren en onderhouden van waterbouwkundige constructiewerken, conserverings-, bagger-, grond-, (water) bodemsanerings- kust- en oeverwerken, inclusief turn-key projecten en aanverwante elektrotechnische en werktuigkundige componenten. De opdrachtgevers bestaan uit diverse bouw-, petrochemische en civieltechnische bedrijven, overheidsinstellingen en particulieren. Met een omzet van circa 40 miljoen Euro behoort Hakkers tot de middelgrote aannemers in de GWW-sector. Verhuur- en Exploitatiemaatschappij Gebroeders Hakkers BV Gebroeders Hakkers, de verhuur- en exploitatiemaatschappij van de groep, beschikt over een 5 hectare groot werkterrein met eigen haven, loswal en constructiewerkplaatsen voor de (pre)fabricage van beton-, hout- en staalconstructies. Verder beschikt het bedrijf over een eigen werkplaats ten behoeve van het onderhoud van eigen materieel voor voornamelijk het verhuur van dit materieel aan haar dochterondernemingen. Haar 12 (werk)schepen behoren de het modernste materieel in de bedrijfstak. Het bedrijf is sinds 1998 gecertificeerd volgens de VCA** en de NEN-EN-ISO 9001. Het bedrijf staat onder directe leiding van de chef werkplaats Leo van Heukelum. De directie wordt gevoerd door Ad Hakkers, Hein van Laar en Nico van Heukelum. BTW nr.: NL 0083.43.433.B01 Kamer van koophandel nummer: 18122869

Hakkers BV Hakkers is een middelgrote aannemer in de GWW-sector die zich concentreert op het ontwerpen, uitvoeren en onderhouden van waterbouwkundige werken zoals: funderings-, beton- en staalbouwkundige constructiewerken, conserverings-, bagger-, grond-, (water)bodemsanerings-, kust- en oeverwerken. Hakkers BV telt ongeveer 100 FTE, is sinds 1998 gecertificeerd volgens de VCA**, de NEN-EN-ISO 9001 en vanaf 2010 volgens de BRL-SIKB 7000 en de BRL-OCE. Hakkers BV is voor 100% eigendom van de Verhuur- en Exploitatiemaatschappij Gebroeders Hakkers BV en de directie wordt gevoerd door Ad Hakkers, Hein van Laar en Nico van Heukelum.

2.2. ORGANISATORISCHE GRENZEN De Carbon Footprint (CO2 Footprint) wordt conform de Greenhouse Gas protocol bepaald van de bedrijven waarover 100% operationele controle uitgevoerd wordt. Binnen de organisatorische grenzen vallen daarmee de emissies van de Verhuur- en Exploitatiemaatschappij Gebroeders Hakkers BV samen genomen met die van Hakkers BV (Hakkers). Daarmee wordt geborgd dat alle uitstoot van de aannemende partij wordt opgenomen in de inventaris. Hakkers heeft in het verslagjaar naast haar eigen activiteiten ook deelgenomen in een samenwerkingsverband tussen IGL en Hakkers BV (is een aparte organisatie dat een peilboot gebruikt tbv optimaal gebruik van materieel voor beide partijen). Het samenwerkingsverband tussen Boskalis BV, Van den Herik BV en Hakkers BV, genaamd Zeeuwse Stromen is gestopt doordat het project daar af gelopen was. Hakkers BV heeft enkel eigendom, maar geen operationele zeggenschap binnen dit samenwerkingsverband. Om deze reden wordt daarom de CO 2-uitstoot van deze BV niet meegenomen in de CO2 Footprint van Hakkers. Het project aangenomen met niveau 3 vervangen kademuur Koningin Wilhelminahaven Zuidwestzijde is in 2012 van start gegaan. In het eerste kwartaal 2014 is er meerwerk uitgevoerd door Hakkers. Het project is destijds uitgesteld, omdat in het gebied explosieve gevonden zijn. Deze gegevens zijn terug te zien in de CO2 footprint van kwartaal 1 en van kwartaal 2.

HAKKERS BV

PAGINA: 6 / 27


CO2

Het project GOVa IIIa, is uitgevoerd in combinatie met Van Halteren Infra B.V. Voor de CO 2-uitstoot zijn geen emissies van Van Halteren Infra B.V. meegenomen in de CO2 Footprint van Hakkers. Het project GOVa IV perceel 1 is uitgevoerd in combinatie met van Halteren en Beens Groep als volwaardige partner. GOVa IV perceel 2 is uitgevoerd in opdracht van Beens groep. Hierbij is GOVa VOF is een samenwerking tussen van Halteren en Hakkers. In deze hoedanigheid zijn zij onderaannemer bij Project GOVa IV perceel 2. Gegevens voor perceel 2 worden dus niet apart meegenomen in de CO2 footprint van Hakkers.

2.3. VERANTWOORDELIJKHEDEN De verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in de procedure: PR.18 Energiemanagement.

HAKKERS BV

PAGINA: 7 / 27


CO2

3 EMISSIE-INVENTARIS 3.1. EMISSIE-INVENTARS VAN HET RAPPORTAGE JAAR 2014

CO2 Footprint: 2.658,7 ton CO2 Andere emissies 0%

Panden 1%

Wagenpark Totaal 23% Gasolie (GOVA IIIa) 5% Gasolie (Vlaardingen KW haven ZZ) 4%

Materieel en projecten 67%

Scope 1: 2.654,6 ton CO2 Verbruik lpg 0%

Verbruik benzine 2% Acetyleen (snijbranden) 0% Mixgas (CO2lassen) 0%

HAKKERS BV

Scope 2: 4,1 ton CO2

Aardgas 2%

Verbruik diesel 23%

Gasolie (Overige projecten) 73%

Groene elektriciteit , 100%

PAGINA: 8 / 27


CO2

3.2. TOEGEPASTE OMREKENFACTOREN De emissies (CO2 uitstoot) ten gevolge van het gebruik van de aangegeven energiedragers is bepaald middels de Carbon Assessment Tool. Deze tool vermenigvuldigd de energiestromen met de conversiefactoren die vastgesteld zijn in de CO 2 Prestatieladder norm. Deze conversiefactoren zijn berekend op basis van de uitstoot in de totale keten van winning t/m eind gebruiker van de energiestroom. De toegepaste conversiefactoren zijn betrokken van het Handboek CO2 Prestatieladder versie 2.2 van SKAO (versie 04 april 2014). De omrekening van volume naar CO2-uitstoot is eenduidig en geeft de meest betrouwbare vergelijking. De CO2 uitstoot wordt uigedrukt in ton CO2 (1 ton CO2 is 1.000 kg CO2).

3.3. WIJZIGINGEN IN DE OMREKENFACTOREN Er zijn geen wijzigingen in de omrekenfactoren (conversiefactoren) sinds het basisjaar 2009. De footprint van het jaar 2014 is in mei 2015 bepaald. Hierbij is er gebruik gemaakt van de conversiefactoren genoemd in het SKAO handboek versie 2.2, geldig m.i.v. 04 april 2014. De verwachting is dat de conversiefactoren met medio 2014 wijzigen, omdat handboek 3.0 in ontwikkeling is.

3.4. NUMERIEKE RESULTATEN 2014 Panden

Scope Aantal

Groene elektriciteit,

2

Normale ('grijze') elektriciteit

2

Aardgas

1

Eenheid Emissiefactor Eenheid

ton CO2 Opmerkingen

276.333,2 [kWh]

0,015 [kg CO2/kWh]

[kWh]

0,455 [kg CO2/kWh]

19.178,3 [m³]

4,1 Essent Windkracht 220

1,825 [kg CO2/m³]

35,0 Totaal panden

Materieel en projecten

Scope Aantal


39,1 ton CO2 Opmerkingen

Gasolie (Overige projecten)

1

566.347,6 [liter]

Mixgas (CO2-lassen)

1

3599,5 [kg]

1,000 [kg CO2/kg]

3,6

Acetyleen (snijbranden)

1

1.941,5 [kg]

3,145 [kg CO2/kg]

6,1

Propaan (flessen)

1

[kg]

2,994 [kg CO2/kg]

Walstroom

2

[kWh]

0,015 [kg CO2/kWh]

3,135 [kg CO2/liter]

1.775,5

Essent Windkracht 220

Totaal materieel en projecten 1.785,2 CO2-projecten

Scope Aantal

Gasolie (Vlaardingen KW haven ZZ)

PROJ

33.134,0 [liter]


103,9

Gasolie (GOVA IIIa)

PROJ

38.267,3 [liter]


120,0


71.401,3

Wagenpark Totaal

Scope

Aantal

ton CO2 Opmerkingen

Totaal materieel en projecten


Verbruik benzine

1

14.318,3 [liter]


Verbruik diesel

1

178.983,5 [liter]


Verbruik lpg

1

5.205,0 [liter]


223,8

ton CO2 Opmerkingen Registratie getankte 39,8 hoeveelheden in totaal 561,1 (LET OP: inclusief projectuitstoot!!!) 9,7

Totaal wagenpark

610,6

Carbon Footprint: 2.658,8 ton CO2

HAKKERS BV

Scope 1:

2.654,6 ton CO2

Scope 2:

4,1 ton CO2

Scope 3:

ton CO3

PAGINA: 9 / 27


CO2

Hakkers is een middelgroot bedrijf qua CO2 uitstoot. Met 39,1 ton CO2-uitstoot voor de bedrijfspanden blijven zij onder de 2.000 ton CO2 en met 2.619,6 ton CO2 uitstoot voor de projecten blijft Hakkers onder de 10.000 ton CO 2. Het gasolie verbruik van het materieel en op de projecten is de grootste energiestroom van Hakkers 67% van het totaal, daar zal voornamelijk de focus op liggen.

HAKKERS BV

PAGINA: 10 / 27


CO2

3.5. UITSLUITINGEN 3.5.1. BIOMASSA Er is in de afgelopen periode geen gebruik gemaakt van biomassaverbranding. 3.5.2. OPNAME VAN CO2 Er heeft in de afgelopen periode geen CO 2 opname plaatsgevonden binnen de bedrijfsactiviteiten. 3.5.3. UITSLUITINGEN ENERGIESTROMEN Grijze stroom: is uitgesloten voor de panden. Al het elektriciteitverbruik van de panden wordt groen ingekocht. Walstroom: is uitgesloten de rapportage periode, hier is geen gebruik van gemaakt door schepen op de projecten. Koel- en koudemiddelen: er hebben in de rapportage periode geen lekkages van koel- en koudemiddelen plaatsgevonden binnen de bedrijfsactiviteiten.  Vliegreizen: er hebben in de rapportage periode geen vliegreizen plaatsgevonden voor Hakkers BV.  Gedeclareerde kilometers: er wordt beperkt zakelijk gereden met privé auto's van medewerkers. Dit is verwaarloosbaar, dit is kleiner dan 1% van de totale footprint.  Goederen vervoer: Hakkers heeft één eigen vrachtwagen medio 2014 aangeschaft. De uitstoot van de vrachtwagen wordt meegenomen in het wagenpark.   

HAKKERS BV

PAGINA: 11 / 27


CO2

4 EVALUATIE CO2-EMISSIES 4.1. EMISSIE-INVENTARS VAN HET BASISJAAR 2009 Naar aanleiding van verzoeken van verschillende marktpartners is over 2009 een CO2 footprint gemaakt, waarvan onderstaande figuur de resultaten weergeeft. De resultaten van 2009 worden aangemerkt als basisjaar.

CO2 Footprint: 2.345 ton CO2

Panden 8% Wagenpark 18%

Materieel en projecten 74%

In het jaar 2009 wat het basisjaar van de CO2 footprint is heeft Hakkers een uitstoot van 2.345 ton aan CO2. In het jaar 2014 is de uitstoot gegroeid naar 2.658,8 ton CO2. Dit is een toename van 313,7 ton CO2, in percentage is dit een stijging van 13,4%. De omzet is ook gestegen van 2009 naar 2014 met 66,2%.

HAKKERS BV

PAGINA: 12 / 27


CO2

4.2 TRENDANALYSE In de onderstaande grafiek is het verloop (trend) is de absolute uitstoot weergegeven van het basisjaar 2009 t/m 2014. 3.500,0 3.000,0 2.500,0

Elektriciteit

2.000,0

Gas

1.500,0

Wagenpark

1.000,0


500,0 2009 Energiestromen

Eenheid

Materieel en projecten Wagenpark Gas Elektriciteit Totaal uitstoot

ton CO2 ton CO2 ton CO2 ton CO2 ton CO2

2010

2011

2009 1.726 429 80 111 2.347

2012

2010 1.749 475 72 115 2.411

2013 2011 2.281 512 32 94 2.919

2014 2012 2.080 486 39 4 2.609

2013 2.237 496 54 4 2.791

2014 1.785 610,6 35 4,1 2.658,8

Verschil in % t.o.v. 2009 +3,4% +42,3% -56,3% -96,3% +13,3%

Hieronder wordt ingegaan op het verbruik van het afgelopen jaar per energiestromen. Hierbij zullen de cijfers worden onderbouwd en het verloop tussen 2014 en basisjaar 2009 worden beschreven. In het volgende hoofdstuk wordt per energiestroom gekeken naar de voortgang gerelateerd aan de factor die invloed heeft op deze energiestromen en daarbij gekeken naar de voortgang op de doelstellingen. Materieel en projecten: Deze is gestegen met 3,4% dit is een kleine stijging, wetende dat de omzet met ruim 66% gestegen is. Deze energiestroom is het brandstofverbruik, voornamelijk gasolie op de projecten. De gasolie wordt verbruikt voor de schepen en voor het overige materieel op het water. Deze gasolie is met 50 ton CO2 gestegen in 2014 t.o.v. 2009, de overige stijging zit in de energiestromen: mixgas en acetyleen deze worden gebruikt om te lassen en te snijbranden. Deze energiestromen zijn voor 2009 niet meegenomen, dit maakt het vergelijk incompleet. Wagenpark: De uitstoot van het wagenpark, is het brandstofverbruik dat verbruikt wordt door de auto's van Hakkers. Deze energiestroom is gestegen met ruim 42% dit is een grote stijging. Gekeken naar de toename in FTE's is deze toename minder groot dan de toename in de uitstoot van het wagenpark. Gekeken naar de toename in auto's is deze ongeveer gelijk. In het volgende hoofdstuk wordt hier nader op ingegaan. Aardgas: De uitstoot van het aardgasverbruik is gedaald met 56,4% dit is grote daling. Deze wordt in het volgende hoofdstuk gerelateerd aan het aantal graaddagen. Elektriciteit: De uitstoot van het elektriciteit gebruik is gedaald met 96,3%. Deze daling is gerealiseerd door het inkopen van groene stroom.

HAKKERS BV

PAGINA: 13 / 27


CO2

5 VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLIGNEN EN -MAATREGELEN In dit hoofdstuk wordt per energiestroom gekeken naar de voortgang gerelateerd aan de factor die invloed heeft op deze energiestroom en daarbij gekeken naar de voortgang op de doelstellingen. Daarnaast wordt er gekeken naar de eventuele ruis of onzekerheid die in de energiestroom zit.

5.1. PANDEN 5.1.1.

AARDGAS

De uitstoot van het aardgasverbruik is gedaald met 56,4% dit is grote daling. Het verbruik van aardgas hangt sterk samen met de Nederlandse tempraturen in de koudere periode. De uitschieter in het eerste kwartaal van 2013 hangt samen met een aaneengesloten vorstperiode, waarbij er veel aardgas verbruikt is voor de verwarming van de constructiewerkplaats en zijn daarom vrijwel geheel het gevolg van het klimaat. In 2014 is deze uitschieter vele mate minder, dit komt omdat er begin en eind 2014 een zachte winter is geweest.

Gasverbruik Hakkers 14.000 12.000 10.000 8.000

Kantoor Werkplaats

6.000

Prefab hal

4.000 2.000 0 2013 Q1 2013 Q2 2013 Q3 2013 Q4 2014 Q1 2014 Q2 2014 Q3 2014 Q4 De variabele om gas te verbruiken wordt uitgedrukt in graaddagen. Graaddagen zijn het aantal graden per dag onder de stookgrens (18 graden) bij elkaar opgeteld. In de tabel hieronder staan de graaddagen per jaar. Jaar 2009 2010 2011 2012 2013 2014

3

Gasverbruik [m ] 43.627 39.634 17.581 21.368 29.285 19.178

Graaddagen [De Bilt] 2867,7 3372,5 2664,9 2902,3 3094,3 2418,0

Verbruik/graaddag 15,21 11,75 6,60 7,36 9,46 7,92

Bron: KWA bedrijfsadviseurs, www.kwa.nl

HAKKERS BV

PAGINA: 14 / 27


CO2

Omrekenfactor voor de calorische waarde (correctiefactor) van het aardgas wordt tevens aan de hand van de facturen van het energiebedrijf gecontroleerd. 5.1.2. VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN De doelstelling is: een reductie van 50% in 2015 t.o.v. 2009 gerelateerd aan graaddagen. Voor het jaar 2014 is een reductie behaald van 47,9% waarneer de uitstoot gerelateerd wordt aan het aantal graaddagen. Absoluut is er een reductie van 56,3% behaald. Onderstaande tabel geeft een goede weergave van deze cijfers.

Aardgas

Absoluut

2009

Efficiënter gasverbruik Toepassen isolerenGraaddagen de maatregelen bij verbouwing kantoor

2014

Behaalde Doelstelling Reductie reductie dec-15 2014

80

35

-56,3%

40

-50%

15,21

7,92

-47,9%

7,6

-50%

5.1.3. VOORTGANG REDUCTIEMAATREGELEN De doelstelling is samen met het elektra verbruik en deze doelstelling is bijna behaald. Het ziet erna uit dat deze doelstelling in 2015 behaald wordt. De maatregel was: Gelijkblijvend energieverbruik na verbouwing van het kantoor pand. Zie de voortgang reductiemaatregelen H 5.1.2 Elektriciteit. 5.1.4. ELEKTRICITEIT De uitstoot van het elektriciteit verbruik is gedaald met 96,3%. Deze daling is gerealiseerd door het inkopen van groene stroom.

Electraverbruik Hakkers 70.000 60.000 50.000 40.000

Kantoor Werkplaats

30.000

Prefab hal

20.000 10.000 0 2013 Q1 2013 Q2 2013 Q3 2013 Q4 2014 Q1 2014 Q2 2014 Q3 2014 Q4

HAKKERS BV

PAGINA: 15 / 27


CO2

Kantoor Binnen het kantoor is het verbruik in het eerste kwartaal van 2014 weer verlaagd ten opzichte van dezelfde periode in 2012 en 2013. Ten opzicht van 2011 komt deze waarde weer aardig op hetzelfde niveau. Verbruik in tweede kwartaal in 2014 is iets gestegen in vergelijking tot voorgaande jaren het verbruik in kwartaal 3 is ook sprake van een lichte stijging. Daarnaast komt het verbruik in het laatste kwartaal in 2014 ook op zijn piek. In 2012 is een stuk aangebouwd binnen het kantoor dit is begin 2013 in gebruik genomen. In deze periode zie je ook een lichte toename van het verbruik. Na de verbouwing is het verbruik minder dan voorheen.

5.1.5. VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN De doelstelling is: een reductie van 50% in 2015 t.o.v. 2009 gerelateerd aan FTE. Voor het jaar 2014 is een absolute CO2 reductie behaald van 96,3%. Wanneer de uitstoot gerelateerd wordt aan aantal FTE is dit nog meer, namelijk 97,1 %. Momenteel wordt het algemene basis jaar (2009) aangehouden. Panden: reductie van 50% op de CO2 emissie in 2015 Absoluut verbruik

190 CO2 2009 2014 39,1 CO2 Status doelstelling -79.5% Het doel dat gesteld is tbv de besparing van panden is behaald

5.1.6. VOORTGANG REDUCTIEMAATREGELEN Groene stroom De maatregel was groene stroom gebruiken voor alle panden dit is gerealiseerd, daarom is er ook een grote reductie behaald voor de CO2 uitstoot van elektriciteit. Gelijkblijvend energiegebruik na verbouwing van het kantoorpand t.o.v. FTE Het energieverbruik is minder geworden, daarmee kan gezegd worden dat de minimale doelstelling behaald is. Onderstaande grafiek geeft het elektraverbruik weer van Hakkers in 2009 en 2014.

Elektraverbruik

Gasverbruik

2014 2009 76.229 Kantoor 76.788 Werkplaats 117.786 175.820 24.283 Prefab hal 15.920 Totaal 210.494 276.333 5.047 Kantoor 4.389 9.390 Werkplaats 29.487 4.741 Prefab hal 9.751 19.178 Totaal 43.627

Het elektra verbruik van het kantoor is niet gestegen, niet gelijk gebleven maar gedaald. Daarmee is de maatregel geslaagd.

HAKKERS BV

PAGINA: 16 / 27


CO2

5.2. MATERIEEL EN PROJECTEN Deze energiestroom is gestegen met 3,4%. Deze energiestroom is het brandstofverbruik (gasolie) op de projecten, ruim 99% van deze energiestroom is gasolieverbruik. De gasolie wordt verbruikt voor de schepen en voor het overige materieel op het water. De overige kleine 1% is mixgas en acetyleen voor het lassen en snijbranden op de projecten. De totale stijging is in 2014 59 ton CO2 t.o.v. 2009. De gasolie is met 50 ton CO2 gestegen, de overige stijging zit in de energiestromen: mixgas en acetyleen. Deze energiestromen zijn voor 2009 niet meegenomen, dit maakt het vergelijk incompleet. 5.2.1. VOORTGANG REEDUCTIEDOELSTELLINGEN De doelstelling is: een reductie van 3% in 2015 t.o.v. 2009 gerelateerd aan omzet productie kosten (QT). Voor het jaar 2014 is een reductie behaald van 23,5%, hiermee kan gezegd worden dat de doelstelling behaald is.


Gasolie (rode diesel)

2009

Absoluut

2014

1.726 1.785,2

Gerelateerd 197,83 aan omzet Prod.kosten

151,3

Behaalde Doelstelling dec-15 Reductie reductie 2014 3,4%

1675

-3%

-23,5%

192

-3%

Dit is een grote reductie terwijl de uitstoot absoluut is gestegen. Dit heeft te maken met het aantal projecten van Hakkers dat in 2014 licht is gestegen. De omzet (en ook de productieomzet) is gestegen ten opzichte van de jaren 2009. Hakkers heeft in 2014 ruim 66% meer omzet gemaakt dan in 2009 en 35,2% meer productieomzet. Dit terwijl het aantal projecten is afgenomen. Hakker heeft in 2014 minder projecten gerealiseerd, maar de projecten waar groter waardoor er toch een hogere omzet is behaald. Materieel en Projecten: een reductie van 3% op het brandstof verbruik Absoluut verbruik Gerelateerd aan FTE

2009 2014 Status doelstelling

Gerelateerd aan productie omzet

1.726,0 CO2

22,13 CO2

197,83 CO2

1.785,0 CO2

17,78 CO2

151,27 CO2

+3,4%

-19,6%

-23,5%

In de opgestelde doelstelling wordt in het gecommuniceerde Energiemanagement actieplan niet gerelateerd aan omzet, maar wordt absoluut gesteld. Het zou nauwkeuriger zijn om deze te relateren aan productie omzet, omdat daar de toename in productie (uren) in zit en wanneer de productie toeneemt, zal de uitstoot ook toenemen in gasolie van het materieel. Daarmee is de doelstelling wel behaald.

5.2.2. VOORTGANGREDUCTIE MAATREGELEN De reductie maatregel die is opgesteld ten behoeve van de reductie doelstellig is; Aanpassen van gedrag van medewerkers door communicatie. In 2014 is dit wel gepland maar heeft helaas geen doorgang kunnen hebben doordat de docent langdurig ziek is. Maatregel staat op de planning voor komende toolboxcarousel. Om de doelstelling te kunnen behalen is er een maatregel opgesteld om additieven in de brandstof in te zetten. Dit is in 2014 onderzoek gedaan naar de mogelijkheden (zie B. energie management actieplan). Momenteel is Hakkers bezig HAKKERS BV

PAGINA: 17 / 27


CO2

om een energiezuinig schip te ontwikkelen. Meer informatie over de bouw van het schip is nog niet duidelijk, daarnaast is het moeilijk inzichtelijk te maken wat de mogelijke reductie zou kunnen zijn. Daarnaast is er geïnformeerd naar de mogelijkheden om gebruikt te maken van GTL fuel brandstof. Bij het doen van investeringen wordt er ook altijd gekeken naar de laatste technische ontwikkelingen. Meer informatie is terug te vinden in 5.5 Bedrijfsinvesteringen Hakkers wil materieel efficiënter inzetten dit doen ze onder andere doormiddel van een samenwerkingsverband met IGL. Hierdoor is de Sunshine uit de vloot gegaan en een andere boot is ingezet. Zo hoeft er geen aparte boot ingezet te worden en wordt het nieuwe schip efficiënt gebruikt voor meerdere activiteiten.

HAKKERS BV

PAGINA: 18 / 27


CO2

5.3. WAGENPARK De uitstoot van het wagenpark, is het brandstofverbruik dat verbruikt wordt door de auto's (en de vrachtwagen) van Hakkers. Er worden drie soorten brandstoffen getankt: benzine, diesel en LPG. Deze totale energiestroom is absoluut gestegen met ruim 42% dit is een grote stijging. Deze energiestroom wordt gerelateerd aan het aantal FTE’s en de omzet om goed voortgang te kunnen meten.

Wagenpark

2009

Verbruik benzine Verbruik diesel Verbruik lpg

2014

Behaalde reductie 2014 Doelstelling dec-15 Reductie

75

39,8

-46,9%

339

561,1

65,5%

15

-35,3%

-14,4%

Verbruik brandstof Uitstoot / FTE

429 5,5

9,7 610,6 6,1

Uitstoot / Omzet

17,7

15,1

42,4% 10,7%

412

-4%

Momenteel is de uitstoot van het wagenpark totaal 610,6 ton CO2 in 2009 het basisjaar was dit 475 ton CO2. Deze stijging in uitstoot is te verklaren door de toename van het aantal auto’s ten opzichte van het basis jaar. Dit aantal is meer dan verdubbeld. Toename wagenpark Totaal aantal auto’s

2009

2010 31

2011 34

2012 34

2013 39

2014 59

69

5.3.1. VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN De doelstelling is: een reductie van 5% in 2015 t.o.v. 2009 gerelateerd aan FTE en omzet. Voor het jaar 2014 is een reductie behaald van 14,4% waarneer de uitstoot gerelateerd wordt aan de omzet. Bij het relateren aan FTE is er een stijging van 10,7%. Om de doelstelling te behalen van 5% in 2015 zullen er aanvullende maatregelen genomen moeten worden. Het zou nauwkeuriger zijn wanneer de uitstoot gerelateerd wordt aan verreden kilometers. Hiermee wordt het normverbruik inzichtelijk en kan er gericht gereduceerd worden. De omzet zegt nagenoeg niets over het verbruik van het wagenpark. Er kan heel veel omzet gemaakt worden op projecten in de buurt van Werkendam, waardoor beiden getallen positief doorwerken op de doelstelling, maar er kan ook minder omzet gemaakt worden op projecten verder weg van Werkendam, waardoor er meer brandstofverbruik is van het wagenpark en minder omzet gemaakt wordt, deze getallen werken beiden negatief op de doelstelling. 5.3.2. VOORTGANG REDUCTIEMAATREGELEN In 2012 is een start gemaakt om het rijgedrag van de medewerkers te verbeteren door het benadrukken van de nieuwe rijstijl. Op projectniveau zijn deze stappen doorgezet ten aanzien van groene mobiliteit door structurele carpooling door de projectleiding en door medewerkers. In december 2014 is het nieuwe rijden herhaald in een toolbox, daar zijn tips voor het nieuwe rijden weer besproken. Dit is een opfris moment geweest voor de medewerkers. Herhaling is de beste leermeester. Het wagenparkbeleid is in 2014 verder doorgevoerd waardoor er wederom voor overwegend zuinigere auto’s zijn gekozen. Het aantal auto’s is wederom toegenomen. Er zijn 24 auto’s aangeschaft en er zijn 14 auto’s de vloot uitgegaan. Zoals in de onderstaande weergave te zien is dat er zuinigere auto’s worden gekozen. De auto’s met lagere uitstootklasse neemt toe. Het stimuleringsbeleid wordt zo doorgezet en zorgt voor auto’s met een groener label.

HAKKERS BV

PAGINA: 19 / 27


CO2

Overzicht label auto's Hakkers 100% 90% 80% 70%

E 25%

60%

D 20%

50%

C Gas

40%

B (14%)

30%

A (0%)

20% 10% 0% 2009

2009

2010

2011

2010

2011

2012

2013

2012

2014

2013

2014

A (0%)

0

0

0

0

0

0

B (14%)

0

4

5

9

14

23

C Gas

2

2

2

2

2

2

D 20%

1

2

5

10

19

22

E 25%

28

26

22

18

24

22

Totaal

31

34

34

39

59

69

Wagenpark: een reductie van 4% op het brandstof verbruik Absoluut verbruik Gerelateerd aan FTE

2009 2014 Status doelstelling

Gerelateerd aan productie omzet

429 CO2

5,5 CO2

17,65 CO2

610,6 CO2

6,8 CO2

15,11 CO2

+42,3%

+10,6%

-14,4%

Vorig jaar doelstelling relatief aan FTE wel behaalt nu niet. Zie de opmerkingen over de onmogelijkheid van het weergeven van brandstof verbruik in absolute zin en de mogelijkheden om de brandstof wel aan te kunnen relateren. Deze doelstelling is ook niet behaald.

HAKKERS BV

PAGINA: 20 / 27


CO2

5.4. CO2 GUNNINGSVOORDEEL PROJECTEN Het eerste werk dat is aangenomen met CO2-gunningsvoordeel (conform de CO2-prestatieladder) is GOVa IIIA. Dit werk stond centraal bij de inspanningen om CO 2-emissies te reduceren. Het tweede project is de kade aan de Koningin Wilhelminakade ZuidZijde in Vlaardingen (Vlaardingen KW-haven ZZ) wat tevens aangenomen is met CO2-gunningsvoordeel op niveau 3. Hierbij lag de nadruk op het aanleveren van CO2- gegevens vanuit de engineering richting onze opdrachtgever. Het Wilhelmina project is uitgesteld omdat er explosieve objecten zijn gevonden.

5.5. BEDRIJFSINVESTERINGEN Bij Gebroeders Hakkers is deugdelijk en veilig materieel en een goede infrastructuur een belangrijke factor voor het beheersen van de stationaire uitstoor van CO2. De bijbehorende voorzieningen dragen bij aan een beheersing van de stationaire uitstoot van CO2 en zorgt over het algemeen voor een duurzamer machinepark. Daarnaast zijn het voorwaardenscheppende factoren om aan de bedrijfsdoelstellingen en klanteisen te kunnen voldoen. Het materieel en de projecten zorgen voor een groot deel van de uitstoot als de footprint wordt geanalyseerd. Met een inkoop gericht op CO2 uitstoot en besparingen wordt er getracht om zo de uitstoot te verminderen. Helaas zijn dergelijke middelen noodzakelijk voor het uitvoeren van het werk. Naast de gebruikelijke vervangingsinvesteringen wat betreft het wagenpark, de kantoorinventaris, hard- en software, wordt geïnvesteerd in het verbreden van de bedrijfsactiviteiten en het verbeteren van de efficiency van productie en uitvoeringsfaciliteiten. Er zijn in het jaar 2014 diverse investeringen geweest deze investeringen hebben invloed op de uitstoot.  Dieselaggregaat 20KVA  Trilblok PVE2350VM  GPS AsteRx2eH PRO  Fluïderingsset (SKB-Caru)  Dieselaggregaat 41KVA  Dieselaggregaat 20KVA  Dehaco knipschaar  KIT AsteRx2eH RTK GPS  LT15SE11S zaagmachine (pref.)  Lintzaagmachine 320BSA/2  Kemppi Fastmig M 420/lasmanipulator  Equotip Piccolo 2 hardheidsmeter  Werkpoton Dieze

 

HAKKERS BV

Verkocht Peilboot met toebehoren Navisound unit(peilboot)

PAGINA: 21 / 27


CO2

6 REDUCTIEDOELSTELLINGEN TOTAAL Scope 1 en 2 Doelstelling: Hakkers wil haar totale uitstoot van Koolstofdioxide in 2015 met 7% hebben gereduceerd ten opzichte van 2009, relatief aan omzet en het aantal FTE. Absoluut verbruik

Gerelateerd aan FTE

Gerelateerd aan omzet

2345 CO2 30,80 CO2 96,52 CO2 2009 2658.8 CO2 26,48 CO2 69,79 CO2 2014 Status doelstelling + 313. 8 CO2 uitstoot -12% - 31,8% Doel gesteld voor de totale uitstoot is behaald zowel als men kijkt naar de uitstoot van koolstofdioxide gerelateerd aan FTE en uitstoot gerelateerd aan omzet.

HAKKERS BV

PAGINA: 22 / 27


CO2

7 MAATREGELEN KOMENDE PERIODE Per energiestroom wordt hieronder en beknopte opsomming weergegeven op de gerealiseerde maatregelen en de kansen die zijn geïdentificeerd. Daarbij wordt de individuele bijdrage van de medewerkers meegenomen.

7.1. PANDEN De doelstelling die is opgesteld voor de besparing van de uitstoot van CO2 dat voortkomt uit de panden is behaald in 2014. De doelstelling loopt tot 2015. 7.1.1. ELEKTRICITEITVERBRUIK De navolgende maatregelen zijn genomen/behouden om het energieverbruik niet te doen stijgen.  Groene stroom (Windkracht 220)  Energieverliezen voorkomen door onderhoudscontract af te sluiten voor het airco-, verwarming- en ventilatiesysteem voor het kantoorpand  Efficiënter maken computernetwerk: toepassen virtuele servers om efficiënter gebruik te maken van hardware Verder is de constructiewerkplaats uitgebreid met een lasrook-bronafzuigingsinstallatie, welke het energieverbruik kan beïnvloeden. Maar dit is niet het geval. Uit correspondentie blijkt dat er contract is geweest met Memostar Relighting. Dit contact kan worden opgepakt om te kijken wat de mogelijkheden zijn om doormiddel van ledverlichting de uitstoot van elektra te verminderen. Daarnaast kan een individuele bijdrage worden gestimuleerd om bij warme dagen te kiezen voor het opzetten van een raam ipv de airco te gebruiken. 7.1.2. AARDGASVERBRUIK Er zijn twee registratie fouten gevonden in het overzicht van de meterstanden van de aardgasregistratie. Het is onmogelijk om de standen achteraf te controleren. Mogelijk kan er bij opname van de meterstanden een foto worden genomen om de meterstanden ook te kunnen archiveren.

7.2. MATERIEEL EN PROJECTEN De doelstelling is niet behaald de maatregelingen die zijn opgesomd om de maatregelen te behalen zijn ook nog niet genomen/ gereed. Er zijn hierdoor nog diverse maatregelen die opgepakt kunnen worden om de (aangepaste) doelstelling toch te kunnen behalen in 2015. Zoals duidelijk te zien in de Carbon Footprint is het brandstofverbruik op de projecten en door het materieel veruit de grootste energiestroom. Door de aard van onze werken wordt er zowel op water als op land dieselolie gebruikt en geleverd. Dit is nauwelijks te herleiden tot de feitelijke gebruikers (kranen, schepen, aggregaten). Wel kan er voorzichtig geconcludeerd worden dat zwaar heiwerk ook zwaar verbruik betekend. Toch zal er meer inzicht verworven moeten worden om de kansen voor brandstofbesparing te concretiseren. Actie: Onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om het verbruik inzichtelijker te maken (eerdere initiatieven zijn niet succesvol geweest). De doelstelling is opgezet maar er wordt niet gesproken aan de factor waaraan de reductie gerelateerd moet worden. Indien de reductie wordt gekoppeld aan de absolute uitstoot zou het verbruik altijd hoger worden indien het bedrijf blijft groeien. De mogelijkheden bekijken om de doelstelling op een andere wijze te kunnen meten. Indien je de kosten relateert aan productiekosten wordt de uitstoot hieraan gerelateerd. Indien de doelstelling zo wordt aangepast dan wordt de doelstelling behaald. Actie: doelstelling bespreken met directie en de mogelijkheden voor het bijstellen bespreken. Overige actiepunten die nog niet geheel zijn uitgevoerd: - Het aanpassen van het gedrag van medewerkers door interne communicatie dat moet resulteren in minder verspilling (meer interne communicatie is gewenst). - Het inzetten van additieven in de brandstof of de efficiëntie te verbeteren (Er wordt een nieuw schip ontwikkeld waarbij het doel is groen te zijn). - Het efficiënter inzetten van materieel in projecten door logistieke processen, de materiële geschiktheid, het onderhoud te optimaliseren (Wordt al gedaan maar de maatregel vasthouden komt vooral terug in uitvoerders overleg).

7.3. WAGENPARKBEHEER Onder druk van de brandstofprijzen, politiek klimaat op Europees en nationaal niveau is de ontwikkeling van energiezuinige personen- en bestelauto’s een grote vlucht genomen. Door tijdige vervanging van het wagenpark kan er geprofiteerd worden van de nieuwe technologie. Ook in dit aandachtsveld liggen de kansen voor reductie bij de gebruikers, dus onze medewerkers. HAKKERS BV

PAGINA: 23 / 27


CO2

Het initiatief tot de cursus ‘Het Nieuwe Rijden’ is in 2014 uitgevoerd. In 2016 gaat het beleid veranderen rondom het voordeel wat voor medewerkers behaald kan worden indien een zuinige auto wordt gekozen (bijtelling gekoppeld aan de hoeveelheid uitstoot.) Het beleid van aankoop van auto's opstellen dat als doel heeft auto's in te kopen met een betere energieklasse (met een lage uitstoot).Actie: beleid opstellen mbt tot de aanschaf van auto’s voor het wagenpark. We willen de hoeveelheid auto’s met een lage uitstootklasse blijven verhogen. De doelstelling is opgezet maar om de doelstelling op de juiste wijze te kunnen meten moet de uitstoot worden gerelateerd aan gereden KM. Hierdoor kan je uitstoot worden gekoppeld aan het rijgedrag. Door het veranderen van die doelstelling wordt het gedrag om het concrete aantal KM te verminderen niet gestimuleerd. Bij het veranderen van die doelstelling moeten de km worden achterhaald. Dit jaar in april is hiermee een start gemaakt hierdoor is meting op die manier nog niet mogelijk in 2016 kan er dan pas een trend worden waargenomen. Dan wordt het basisjaar 2014 en wordt de doelstelling samen getrokken met de doelstelling van de ketenanalyse (loopt tot 2020). Actie: verandering van doelstelling of aanpassing van doelstelling bespreken met directie. Overige actiepunten die nog niet geheel zijn uitgevoerd: - Het aanpassen van het gedrag van medewerkers door interne communicatie en cursussen, waardoor carpoolen en nieuwe rijden wordt gestimuleerd.

HAKKERS BV

PAGINA: 24 / 27


CO2

8 BRONGEGEVENS Alle gegevens zijn gebaseerd op hoeveelheden zoals deze vermeld staan op de betreffende facturen. De afgenomen hoeveelheden brandstoffen en energiedragers zijn daarbij toegepast om middels conversiefactoren de CO2-emissie te berekenen. Jetmix is in 2006 vanuit Hakkers ontstaan en is sinds 2010 een onafhankelijk bedrijf, verdeeld over de Jetmix Verhuur en Exploitatiemaatschappij (holding, eigenaar materieel) BV en Jetmix BV (aannemingsbedrijf). Jetmix maakt gebruik van de panden van Hakkers voor haar bedrijfsvoering. Gebroeders Hakkers Verhuur en Exploitatiemaatschappij BV huurt de drie panden van de Hakkers Vastgoed BV en betaald de energierekeningen. Intern worden deze verdeeld over Hakkers en Jetmix. Er worden verdeelsleutels toegepast om de kosten over de bedrijven te kunnen verdelen. Op basis van de oppervlakte die permanent in gebruik is dan wel de periode waarover een ruimte wordt gebruikt wordt meegenomen in de verdeelsleutel. De verdeelsleutels worden aangegeven in de spreadsheet ‘Gegevens energie panden’ onder het tabblad ‘energieberekening per bedrijf’. Vanaf 2010 is een start gemaakt door de brandstofregistratie van wagenpark en materieel/project per kenteken respectievelijk werknummer te documenteren. Hierdoor wordt meer transparantie en traceerbaarheid verkregen ten opzichte van het basisjaar en kunnen de geleverde brandstoffen beter worden gealloceerd aan de bedrijven Jetmix en Hakkers. Vanaf 2011 is een start gemaakt door de brandstofregistratie in de geautomatiseerde administratie tevens te voorzien van de hoeveelheden liters, zodat gemakkelijk een overzicht gegenereerd kan worden. Toch is handmatig invoeren van de gegevens nog steeds nodig, omdat de gegevens niet in tabelvorm uit de software zijn te betrekken. In de loop van 2012, 2013 en 2014 zijn hier nog geen wijzigingen op doorgevoerd.

HAKKERS BV

PAGINA: 25 / 27


CO2

9 MEETONZEKERHEDEN De brongegevens en rekenmethodiek kunnen leiden tot enige onzekerheid in de meetmethodiek. Per energiestroom wordt hieronder en beknopte analyse weergegeven op de toegepaste verwachte meetonzekerheid. Algemeen: Er is geen basis jaar benoemd voor de specifieke doelen. Op basis van naberekeningen zijn in 2014 dezelfde cijfers gebruikt als in het vorige verslag. De werkwijze is uitgewerkt in het overzicht financiële kengetallen. CO2 uitstoot relateren aan omzet is binnen Hakkers BV moeilijk. Indien de prijs van materieel (neem voorbeeld damwanden) om hoog gaat hoeft dit geen invloed te hebben op het project of de uitstoot die er vrijkomt. Daarom is het moeilijk uitstoot te relateren aan omzet. Je bent afhankelijk van de prijs fluctuatie van de ingekochte middelen.

9.1. PANDEN 9.1.1. ELEKTRICITEITVERBRUIK Vanaf 2011 is een start gemaakt met opnames per kwartaal om meer inzicht te verwerven in de gebruiksgegevens. Van de staalwerkplaats wordt per maand een factuur ontvangen met het werkelijke verbruik. Na ontvangst van een jaarafschrift wordt ter controle een meterstandopname verricht. Door toepassing van periodieke meterstandopnames kan beter inzicht verkregen worden in het energiegebruik. De meterstandopnames kunnen middels de facturen geverifieerd worden. In 2012 is de overstap gemaakt van “grijze”stroom naar Essent Windkracht 220, waardoor een andere emissiefactor is toegepast. De registratie van het elektra- en gasverbruik van de nieuwe loods is aangesloten op de reeds bestaande prefabhal. Daar Jetmix de nieuwe loods in gebruik heeft genomen op het bedrijfsterrein, is de verdeelsleutel van het elektra- en gase verbruik in het 2 kwartaal van 2012 aangepast van 90%-10% naar 80%-20%. - In 2014 heeft het kantoor een nieuwe meter voor elektra ontvangen. Hierdoor is de eindstand van april, de stand op het moment van de vervanging is niet bekend. Geschat dat de meter doorgelopen is tot 999.999. - Verbruik in de constructiewerkplaats is laag in de zomermaanden. Dan zijn er mensen met vakantie en dan zijn de klimaat omstandigheden vaak gunstig.

-

9.1.2. AARDGAS VERBRUIK In de vakantieperiode van juli/augustus zijn er registraties vast gelegd van het verbruik van aardgas binnen de werkplaats. De gegevens zijn aangenomen op basis van de trend dat eerder te zien is. Dit is mogelijk veroorzaakt door vakanties van de mensen die normaliter registreren. 2-6-2014 2-7-2014 1-8-2014 9-9-2015 2-10-2014 191.887

-

191.888

191.672 191891

191.863 191892

191.893

Eind 2014 is er ook iets mis gegaan met de registratie van gasmeterstanden bij de prefabhal. De gegevens zijn aangenomen op basis van de cijfers die mogelijk in verkeerde volgorde zijn geplaatst. 01-12-14 01-01-15 01-02-15 01-03-15 01-04-15 83.191

87.326

81.326

82.634

83.969

85.341

84.316

9.2. MATERIEEL EN PROJECTEN - Controle van de invoer van brandstofgegevens is uitgevoerd door het sommeren van zowel de kostprijzen als de hoeveelheden van alle facturen. Met deze totalen kan een check gemaakt worden met de administratie dat alle facturen zijn inbegrepen in de inventarisatie. - In 2011 is het eerste project met CO2-gunningsvoordeel verworven, namelijk GOVa 3A. Dit project bestaat voornamelijk uit het vervangen van damwandconstructies, en zal naar verwachting een hoog gasolieverbruik opleveren. In 2012 is het gasolie verbruik van dit project separaat vermeld in de Carbon Footprint.

HAKKERS BV

PAGINA: 26 / 27


CO2

e

- Brandstof verbruik van de Adriaan in het 1 kwartaal van 2014 is laag (Adriaan is aantal weken uit de vaart geweest voor het inbouwen van de boegschroef) - Op jaarbasis kan het tankverbruik van het materieel een vertekend beeld geven. De schepen tanken maar een paar keer per jaar. Indien de schepen tanken gaat dit wel om enorme hoeveelheden. De tankingen kunnen in een bepaalde periode vallen waardoor een footprint een vertekend beeld kan geven. - Projecten die aangenomen zijn met gunningvoordeel worden apart geregistreerd in de footprint. GOVA 4 perceel 2 is niet direct door hakkers aangenomen ook activiteiten van GOVa VOF vormen geen onderdeel van de projecten met gunningvoordeel. In deze gevallen is het project door een andere partij aangenomen.

9.3. WAGENPARKBEHEER Controle van de invoer van brandstofgegevens is uitgevoerd door het sommeren van zowel de kostprijzen als de hoeveelheden van alle facturen. Met deze totalen kan een check gemaakt worden met de administratie dat alle facturen zijn inbegrepen in de inventarisatie.

9.4. VERBETERPUNTEN IN METINGEN Ten behoeve van het beheersen van de energiestromen, is de procedure PR.18 inclusief onderliggende instructies opgesteld. De instructie monitoring en meting borgt de gang van zaken rond het meten en beheersen van de energiestromen en de afgeleide Carbon Footprint rapportage. Na aanleiding van het betrekken en analyseren van de energiegegevens worden onderstaande verbeterpunten voorgesteld:  Registratie van het aantal gereden kilometers (op projectniveau)  Inzichtelijk krijgen verbruiksgegevens van schepen, kranen en heiaggregaten (initiëren onderzoek op project met CO2-gunningsvoordeel met grotere diepgang dan bij GOVa IIIA)  Waar mogelijk het gebruik van walstroom achterhalen en opnemen

HAKKERS BV

PAGINA: 27 / 27

CARBON FOOTPRINT RAPPORTAGE 2014 CO 2 -EMISSIE INVENTARIS 3.A A B.2

Recommend Documents