CaravanCultuurCourant – 7 Een greep uit de bezienswaardigheden die we onderweg verzamelden Druk op Ctrl-L, doorbladeren met pijltjestoets en eruit met Esc
Erik Fraikin & Rian van der Sluis
Vijfstuks stuks Vijf
Montpellier In de 26 jaren gelegen tussen de Bestorming van de Bastille en de Slag bij Waterloo had Europa een metamorfose ondergaan waarbij het feodalisme definitief plaats maakte voor de parlementaire democratie. Een overgang die met horten en stoten gepaard ging. Een lange keten voortrekkers kweet zich van de historische taak om vanuit het niets een nieuwe samenleving in te richten en die vervolgens te verdedigen, te verbeteren en door middel van wetten te verankeren. De namen achter de schakels van die keten hebben natuurlijk de encyclopedie gehaald. Allemaal hebben zij echter een smet op hun blazoen. Die schandvlekken variëren van corruptie, achterklap en zelfverrijking tot machtsmisbruik, despotisme en het aanwakkeren van terreurcampagnes. Bij Marat, Danton, Robespierre en ook Napoleon ligt het accent veelal op deze schaduwzijde van hun erfenis. Geëerd worden zij daarom nauwelijks. Misschien komt daar nu na tweehonderd jaar een kentering in. In het jaar 2000 is er namelijk in het Franse Montpellier een zuilengalerij onthuld met borstbeelden van de revolutionairen van het eerste uur. Hieruit blijkt dat een eerbetoon ineens tot de mogelijkheden behoord. Robespierre bijvoorbeeld, heeft inmiddels een plaats verworven in de top 100 van Jean Paul Marat ‘de grootste Fransman aller Tijden’ en het borstbeeld dat hier nu staat, is - voor zover wij weten - het enige dat er tot nog toe op openbaar terrein bestaat van hem.
Georges Danton
Maximilien de Robespierre
Eindhoven De geallieerde verovering van Europa op de Duitse bezetter begon op 6 juni 1944 met de landing in Normandië, maar het duurde nog tot september voor de geallieerden in het zuiden van ons land arriveerden. Op 18 september bevrijdde de Amerikaanse 101e Airborne divisie de stad Eindhoven. In de wijk Woensel herinnert een monument met hun embleem hieraan. Elk jaar vindt er een kranslegging plaats. In 2009, bij de 65e herdenking van de Eindhovense bevrijding, waren niet alleen huidige manschappen van de 101e Airborne aanwezig, maar ook zelfs enkele veteranen. De jonge militairen wilden graag met veteraan Bill Galbraith op de foto. De volgende dag ontmoetten wij de heer Galbraith toevallig bij een bezoek aan het voormalig concentratiekamp Vught en toen is Erik met hem vereeuwigd.
Les-Lucs-sur-Boulogne In de regio Vendée, in het westen van Frankrijk, was men niet bepaald enthousiast over de Franse Revolutie die in 1789 uit Parijs overwaaide. De bevolking was koningsgezind, dus een koning onthoofden viel niet in goede aarde. Daarnaast was bevolking diep religieus, dus kerken sluiten en priesters vervolgen, viel evenmin in goede aarde. En om vervolgens als boer, gehecht aan je grond, dienstplichtig gemaakt worden om in het buitenland te gaan vechten voor de revolutionaire zaak, viel helemaal niet in goede aarde. Grootscheeps verzet was het gevolg. Burgerlegers vochten tegen de Revolutionaire Garde die het verzet wilde breken. Opstandelingenleiders werden vervolgd, pastoors moesten onderduiken, burgers sloegen op de vlucht. De situatie liep volledig uit de hand en begon ernstig op een burgeroorlog te lijken. Een van de dieptepunten was het drama in het dorpje Luc: de hele bevolking werd uitgemoord door de nietsontziende legers van de revolutionairen. Het is ruim tweehonderd jaar geleden, maar vergeten is deze oorlog in de Vendée niet. Herdenken gebeurt vooral in de kerk, met gebrandschilderde ramen, die indringend de rampspoed weergeven die deze streek teisterde.
Guewenheim Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak lag het dorpje Guewenheim in Duitsland. Duitsland verloor de oorlog en Guewenheim kwam terug bij het land waar het eerder deel van uitmaakte: Frankrijk. In beide landen ontstond de behoefte om oorlogsmonumenten te onthullen. Guewenheim zal voor een enorm dilemma hebben gestaan over de vorm van het monument en de tekst die er op moest komen, want de meeste soldaten die vanuit het nu Franse Guewenheim opmarcheerden, hadden gevochten aan Duitse zijde. Het gaat wat ver om een Duitse soldaat op een sokkel te zetten en daarbij jaarlijks de Franse doden te gedenken. Evenmin is een standbeeld van een Franse soldaat een optie want de ‘zonen’ van Guewenheim waren immers geen Fransen. Men had voor een eenvoudige zuil kunnen kiezen waarop in sobere letters de namen van de gevallenen staan gegraveerd. Dan had men het probleem op acceptabele wijze omzeild. Daartoe is niet besloten. Er is gezocht naar een strijder waar alle burgers vrede mee konden hebben. Zowel de Franse bewoners als de oorspronkelijke Duitse bewoners. Men moest echter wel heel ver terug in de geschiedenis om een vechtjas te vinden die het iedereen moeilijk had gemaakt. Een Romein uit het oorlogszuchtige Italië van 2000 jaar geleden bood uitkomst. Daarom staat juist hij hier op de sokkel. Ook de tekst op het monument ‘eer aan onze doden’ is met de grootste zorgvuldigheid gekozen want de gebruikelijke woorden ‘gestorven voor Frankrijk’ zijn hier niet echt van toepassing. Monumenten en geschiedenis blijken soms moeilijk te combineren te zijn.
Zorraquin Wat moet je met woorden over een 800 jaar oud pittoresk dorpskerkje ergens in Spanje. De beelden spreken voor zich… Steniging: mannetje links houdt stenen gereed voor de gooier in het midden >
Tot slot Dank voor de belangstelling voor deze editie van onze krant. Deze CaravanCultuurCourant is niet bedoeld als reclamefolder maar … mochten de verhaaltjes en de foto’s je aanspreken, kijk dan ook eens op de website van onze reisgidsen:
Een aantal van de behandelde locaties komt daar namelijk in voor. Trouwens, ken je iemand die interesse heeft in de toezending van deze Courant, geef ons gerust het emailadres door.