Caleidoscoop. Een vluchtelingenkind

Caleidoscoop Kerkblad Protestantse (wijk)gemeente Rotterdam-Kralingen

Jaargang 14 nr 4 | december 2015

Een vluchtelingenkind Een Syrische baby slaapt in een vluchtelingenkamp in Griekenland. Zijn jasje ligt over hem heen als een dekentje. Om hem heen zand, stof, eindeloos afval. En de onrust van een massa mensen vol angst en verdriet. Zijn kartonnen wieg geeft hem een klein beetje beschutting. Mensen gunnen hem zijn rust, en blijven achter de afscheiding. Deze slapende Syrische baby vertelt mij dit jaar wat Kerstmis is: ook Jezus was een vluchtelingenkind. Hij werd geboren onderweg, er was geen plaats voor hem. En al heel snel moest ook hij het land uit, omdat de koning en zijn soldaten hem naar het leven stonden. Jezus wordt ge-

boren waar het leven donker en moeilijk is voor mensen. Zo is zijn komst, zo is zijn leven, zo is Retouradres: hij God-met-ons. Ook, juíst in dit jaar 2015 is Leendert Butterstraat 44 3062 XN Rotterdam het ons vertrouwen, dat vluchtelingen in al hun kwetsbaarheid en ellende niet alleen zijn; Jezus is daar. Slachtoffers van terreur zijn niet alleen: Jezus is daar. Dat Jezus zijn leven wil delen met stil voor zijn radicale liefde voor mensen, voor mensenkinderen in het donker en in de ellende, ons. Als we daar bij stil hebben mogen staan, heeft hij met zijn komst al duidelijk gemaakt. dan weten we wat ons te doen staat: vastberaden en vol vertrouwen door onze dagen gaan. De mensen op de foto maken plaats voor het sla- Met onze ogen en ons hart open, om te zien pende kind. Een kringetje van rust is om hem voor wie wij vandaag misschien het donker een heen. Ssst! Zo zullen wij als wij het kerstfeest beetje lichter kunnen maken. vieren een kring vormen, om het kind Jezus heen. Dankbaar en vol ontzag worden ook wij ds Ilse Hogeweg

UITNODIGING

Adventsbijeenkomst met maaltijd De diaconie nodigt u uit voor een viering ter voorbereiding op het kerstfeest. Tijdens deze viering met lezingen, gebeden en samenzang eten we gezamenlijk een broodmaaltijd. Alle gemeenteleden zijn van harte welkom, maar in het bijzonder nodigen we onze oude­re gemeenteleden uit, speciaal degenen die niet meer in staat zijn om de kerkdiensten bij te wonen. U bent gast van de diaconie en uw deelname is gratis.

Meditatie over de lofzang van Zacharias

‘Een schoot van ontferming is onze God’ In deze adventstijd lezen we in de kerk uit de eerste twee hoofdstukken van Lucas. Het zijn verhalen vol toekomstmuziek, bovendien zijn deze teksten de eeuwen door prachtig op muziek gezet. * Hier wil ik nu inzoomen op de lofzang van Zacharias (Lucas 1: 68 - 79). Dit lied klinkt elke morgen in de kloosters tijdens de lauden. Het is beter bekend als het ‘Benedictus’. Benedictus, dat is het eerste woord van dit lied in de Latijnse versie: ‘Benedictus Dominus Deus Israël’ oftwel “Gezegend is de heer, de God van Israël”. Benedictus, het woord betekent letterlijk ‘goed spreken’. Nadat Zacharias maandenlang gezwegen heeft is dit zijn eerste profetische woord! Hij spreekt goed over God, zegent Hem en prijst zijn Naam. Een mooie opdracht voor de adventstijd: om in onze tijd waarin zo ontzettend veel geroepen en geschreeuwd wordt – vaak ergens tegen, soms ergens voor – vaker te zwijgen. Als we dan spreken, laten we dan goede woorden spreken, waar muziek in zit, die tot zingen aanzetten. Een van de mooiste versies van (het slot van) dit lied, is van Huub Oosterhuis: Een schoot van ontferming is onze God. Hij heeft ons gezocht en gezien zoals de opgaande zon aan de hemel. Hij is ons verschenen toen wij in duisternis waren, in schaduw van dood. Hij zal onze voeten richten op de weg van de vrede. (lied 158 b) Componist Antoine Oomen heeft er een prachtige melodie bij geschreven. Je voelt de zon van Gods ontferming opgaan, het woordje zon krijgt de hoogste noot. Het is ook een echt adventslied, met de thematiek van vrede, licht

en duister. Gods Licht van ontferming dat daagt in het duister en de profetische oproep onze voeten te richten op de weg van de vrede. Maar het mooiste is misschien wel de eerste regel waarin God wordt beschreven als ‘een schoot van ontferming’. Een moederlijk beeld van God. Hoe duister en uitzichtloos ons leven soms ook kan zijn, in de schaduw van de dood, God is een schoot van onferming. De menselijke moederschoot heeft ons losgelaten in deze soms zo duistere wereld. De goddelijke moederschoot ontfermt zich over ons, heeft ons gezocht en gezien, zoals de opgaande zon aan de hemel. Iedere dag opnieuw! Daarom: Benedictus! ‘God zij geloofd uit alle macht’ (lied 158 a), zing tegen alle duistere machten in, zoals Lucas deed, zoals de mensen in Parijs deden, die na de aanslagen zingend het voetbalstadion verlieten. ds Rian Veldman * Denk aan de beroemde lofzang van Maria, beter bekend

als het ‘Magnificat’. Deze lofzang is als lied 157 a t/m 17 e in het liedboek opgenomen, maar ook prachtig op muziek gezet door componisten als C.Ph.E. Bach, S. Rachmaninov, Arvo Pärt en John Rutter. Daarop volgt bij Lucas het lied van Zacharias (liedboek 158), daarna klinkt het beroemde kerstlied van de engelen ‘Gloria in excelsis Deo’ (dat als groot Gloria in vele missen een plek kreeg) en tenslotte de lofzang van de oude Simeon (lied 159). Al die liederen hebben een plek gekregen in het liedboek en in de liturgie van de kerk. Het lied van Maria en Simeon klinkt altijd in de vespers. Het ‘Gloria’ van de engelen, zingen we elke week wanneer we na het Kyrie staand ons Gloria in zetten (lied 299 e) en natuurlijk klinkt met kerst het ‘Eer zij God in onze dagen’ (liedboek 487). Illustratie: De verschijning van de engel aan Zacharias

geschilderd door Aleksandr Ivanov, 1824. Caleidoscoop – p. 2

De viering is op vrijdag 18 december in de kerkzaal van de Hoflaankerk en begint om zes uur. De inloop is vanaf half zes. Voor een goede voorbereiding – voldoende tafels in de kerkzaal en genoeg eten op tafel – is het absoluut nodig dat de deelnemers zich aanmelden. Dat kan tot uiterlijk zaterdag 12 december. U kunt dat doen bij Hiddo Oosterhuis, telefoon (010) 447 13 07, graag doordeweeks na zeven uur ’s avonds of per e-mail: [email protected]. U kunt dan aangeven wie met u meekomen, of u een dieet heeft en of u gehaald en gebracht wilt worden. Wij hopen en verwachten, dat vele ouderen zich aanmelden. U bent van harte welkom. Diakenen van Protestants Kralingen

De Hervormde gemeente Kralingen wordt gesplitst:

Op de grens van oud en nieuw Menigeen zal bij het lezen van de kop bij dit artikel denken aan de jaarwisseling, die in deze donkere tijden niet ver meer is. Maar terwijl deze overgang naderbij komt, spreken we hier over een andere passage, het voorge­ nomen besluit dat de Algemene Kerkenraad (AK) donderdag 19 november heeft genomen. Het is eigenlijk een dubbelbesluit, een besluit tot afsplitsing van de wijken Immanuel van de hervormde gemeente Kralingen, en tegelij­ kertijd een besluit om Immanuel op hetzelfde moment te fuseren met de gereformeerde Ver­ rijzeniskerk in de Alexanderpolder. Met dit voorgenomen besluit is voor Immanuel een lang gekoesterde wens in vervulling gegaan om samen met de Verrijzeniskerk, waarmee al langere tijd werd samengewerkt, ook de laatste stap van fusie tot een nieuwe protestantse gemeente te zetten. De gemeente wilde graag een nieuwe, eigen weg, los van het grotere verband met Kralingen en met volledige eigen verantwoordelijkheid in een nieuw verband, samen met de fusiepartner. Die keuze hebben we in de AK uiteindelijk begrepen en gerespecteerd. Het is geen geheim dat we in Kralingen lang hebben moeten wennen aan deze uitgesproken wens van onze medebroeders en -zusters in de polder. Het riep aanvankelijk vragen op. Is het in een tijd van krimp, waarin de kerk eerder leger dan voller wordt, verantwoord om het grotere geheel te verlaten? En als we toch gaan scheiden, hoe verdelen we dan? Gebouwen verdelen die in gebruik zijn is relatief eenvoudig. En dat geldt in zekere zin ook voor predikantsplaatsen. Maar neem de begraafplaats. Deze is uitgebreid onderwerp van gesprek geweest. Dankzij goede inkomsten konden daaruit gedurende meerdere jaren tekorten op de lopende begrotingen van zowel Kralingen als Immanuël worden gedekt. Moest die dan ook verdeeld of gesplitst? De verdeling van het vermogen was aanvankelijk een puzzel. Niet dat van de diaconie, wat relatief eenvoudig in tweeën bleek te kunnen. Maar hoe waardeer en verdeel je bezittingen die lastig zijn te taxeren, zoals de begraafplaats? Met name de kerkrentmeesters zijn hier intensief mee in de weer geweest. Het kostte zowat een jaar extra om hier zodanig uit te komen, dat er een voor alle partijen aanvaardbare verdeling op tafel lag. Zo blijft Kralingen volledig eigenaar van de begraafplaats, met de lusten en de lasten. De jaarrekening van 2015 kan nog aanleiding geven voor een kleine correctie op

De Ringvaartplas wordt aan de oostzijde van de snelweg A16 de kerkelijke grens tussen Kralingen en Alexanderpolder

het verdeelsaldo, maar deze horde is nu wel genomen. Ook zijn nieuwe grenzen getrokken, zij het dat deze zoveel mogelijk aansluiten bij de actuele situatie. In november heeft de AK de wijkgemeenten en de gemeenteleden gehoord over de plannen. Alles mocht en kon gezegd. De algehele lijn was er een van begrip en instemming. Gelukkig hebben we dus niet aan het verkeerde gewerkt! Hulde aan allen die zich in de wijkgemeenten, kerkenraden en op het kerkelijk bureau hebben ingezet en menig uurtje tot een uurtje voor de kerk wilden maken! Is dit nu in alle opzichten een blij afscheid? Nee, ook hier geldt dat scheiden niet helemaal zonder lijden gaat. Lang zijn we als Kralingen en Immanuel bij elkaar geweest. We hebben samen goede tijden beleefd, waarin de kerkgebouwen vanzelfsprekend gevuld waren en predikantsplaatsen ruim voorradig. De laatste jaren was er ook een ander getij, zoals tot uiting kwam in onder meer de sluiting van de Oosterkapel en de reductie van predikantsplaatsen. Allemaal beslissingen waarover we in de AK uitvoerig met elkaar hebben gesproken, voordat we die rijp vonden om genomen te worden. Wat echter een blij vooruitzicht is, is de overtuiging en het enthousiasme om in de polder de nieuwe Alexanderkerk te gaan vormen. Enthousiasme dat je nodig hebt bij beslissingen over gebouwen en over herontwikkelingsplannen. En ook bij het accepteren van verschillen van mening over de koers van de gemeente en de wil om er ondanks soms pittige verschillen toch samen uit te komen. Als kerkenraadsleden van de AK en van de VerCaleidoscoop – p. 3

rijzeniskerk vergaderden we op 19 november beiden in de Immanuelkerk. Na afloop hebben we elkaar bescheiden gelukgewenst. De koers is nog niet helemaal gelopen: het besluit dat op 19 november jl. werd genomen, is voorlopig in die zin, dat de goedkeuring van de splitsing en de fusie alleen door het Breed Moderamen van de classis kan worden verleend. Het Regionaal College tot Behandeling van Beheerszaken, zeg maar de rekenkundige adviseurs, geven daarbij advies. Uiteraard hebben we hen als AK al veel eerder op de hoogte gebracht van de situatie en de conceptstukken. We hopen dat nog dit jaar, en zo niet, snel in het nieuwe jaar ons voorgenomen besluit definitief zal worden. Dan volgt de wereldlijke afhandeling ofwel het passeren van akten en documenten bij de notaris. Op deze grens van oud en nieuw is een ding zeker. Ook in 2016 werken we als kerkelijke gemeenten verder aan onze toekomst, zowel hervormd Kralingen als de nieuw gevormde Alexanderkerk, zij het nu los van elkaar en als afzonderlijke rechtspersonen. Ik zeg daarbij niet verlost, want het voelt aan beide kanten ook wel raar, zo’n verlossing na een lange en goede verbintenis. We zien op deze grens dus even om, maar niet te lang. De toekomst roept ons allemaal. Hoe blijven we als kerkelijke gemeenten levensvatbaar in nieuwe tijden? Zo zullen in Kralingen de gesprekken worden voortgezet over samenwerking en wellicht fusie. En in de Alexanderkerk gaat het echte werk misschien nu pas goed beginnen. Genoeg uitdagingen in het verschiet. We houden u op de hoogte! Paul Breevaart, voorzitter AK

Ontmoetingskring Pro Rege Op 4 november hadden wij onze tweede bijeenkomst. Gijs Roodhorst had via een lid van de Oosterkapelgroep een prachtige film over het bijbels Israël gekregen die met aandacht werd bekeken. Er was niet meer genoeg tijd om de film te bespreken. We spraken met elkaar af om dit op de agenda voor een volgende keer te zetten. Op 8 december is onze volgende bijeenkomst. Voortaan starten we om 10.30 uur. We kunnen ons voorstellen dat 10.00 uur voor sommigen toch wat vroeg is. Wilt u gehaald worden, dan kan dat altijd. Er zijn al mensen die spontaan hebben aangeboden te willen rijden. Tea Knijff zal ons iets vertellen over het werken met klankschalen en alles wat daar aan vast zit. We zijn benieuwd. Tot 8 december! Atty de Bruin, t. 214 07 36

inzameling van de maand, zondag 20 december

La Sonrisa Naranja Ongeveer acht jaar geleden begonnen Gon­ zalo Bonilla en Els van der Linden in Hori­ zontes del Fortin, een achterstandswijk aan de rand van de miljoenenstad Guayaquil in Ecuador, een medisch centrum, waar tegen zeer lage tarieven medische zorg aan de al­ lerarmsten van de stad geleverd wordt. In de loop van de tijd is dit centrum verder uitgebouwd met achtereenvolgens de opening van een apotheek, waar medicijnen tegen gereduceerde prijzen verstrekt worden, een tandartsenpraktijk en een medisch laboratorium. Omdat in het bestaande gebouw geen ruimte meer was is aan de overzijde van de straat een nieuw gebouw verrezen waarin een kraamkliniek gevestigd is. Hier vinden bevallingen onder medisch toezicht plaats en houdt de verloskundige spreekuur. Al een aantal kinderen in de wijk zijn hier geboren of zoals de Ecuadoriaan zegt: “Dado la luz” ofwel vrij vertaald: “ze hebben het licht gekregen”. Naast de lage tarieven is het voor de patiënten van belang dat de zorg binnen loopafstand te bereiken is, zodat lange busreizen of dure taxiritten vermeden kunnen worden. Naast de reguliere spreekuren wordt eens in de drie maanden een tweedaagse campagne gevoerd, waar de allerarmsten uit de wijk gratis medisch consult krijgen, zowel bij de twee artsen als bij de tandarts en de verloskundige. Gedurende deze dagen worden wel 200 patiënten behandeld! Verder organiseert La Sonrisa Naranja met behulp van externe sponsoren elk jaar voor onge-

veer 40 jongeren een weekend aan zee en wordt er aan het eind van het jaar een spetterend kinderkerstfeest voor meer dan 300 kinderen georganiseerd met taart, limonade, clowns, een discjockey en het bezoek van de kerstman (bij een temperatuur van 30 graden!) die aan het eind van de middag aan iedereen een presentje uitdeelt. Momenteel zijn in het archief zo’n 10.000 patiëntendossiers opgeslagen en zijn er zeven mensen dagelijks werkzaam, een bewijs dat de praktijk een doorslaggevend succes is. Duidelijk is dat zonder steun van buitenaf het centrum geen bestaansmogelijkheid heeft. Daarom zamelt de Stichting La Sonrisa Naranja in Nederland geld in. Elk jaar ongeveer € 25.000,– van vaste en eenmalige gevers, waaronder een aantal kerkgenootschappen in Nederland. Momenteel probeert de stichting een bedrag van € 30.000,- bij elkaar te krijgen voor de vervanging van het verouderde echoapparaat in de kraamkliniek. Hiervoor is tot op heden € 15.000,– binnen gekomen, dus nog € 15.000,– te gaan … In december komen Els en Gonzalo naar Nederland voor een korte vakantie waarin als hoogtepunt in de kerkdienst van 20 december in Pro Rege hun dochter Eva gedoopt zal worden. Meer informatie kan gevonden worden op: www.lasonrisanaranja.nl. Wim van der Linden Caleidoscoop – p. 4

Oproep 64 gemeenteleden:

Stop klimaat­ verandering

Begin november heeft de werkgroep Duurzaamheid handtekeningen verzameld. In totaal 64 gemeenteleden hebben de petitie getekend waarmee ze politici oproepen zich tijdens de klimaattop die nu plaatsvindt in Parijs maximaal in te zetten tegen opwarming van de aarde. Ze wijzen op de negatieve gevolgen van klimaatverandering voor veel landen, niet alleen in arme landen, maar ook in het rijke westen. De complete binnenstad van Miami is bijvoorbeeld in 2060 vermoedelijk onder de zeespiegel verdwenen. De petitie van onze 64 gemeenteleden is opgestuurd naar het bureau van Actalliance, waarin o.a. Kerk in Actie internationaal samenwerkt. De petitie is slechts een mosterdzaadje in de akker van de milieuproblematiek. Op de dag dat ik dit schrijf doen (toevallig ook) 64 hoog­ leraren een oproep om alle kolencentrales in Nederland te sluiten omdat steenkool de grootste klimaatbedreiging vormt. Deze hoogleraren hebben vast meer invloed dan 64 gemeenteleden. Maar met de oproep en aandacht van een veelvoud van 64 gemeenteleden en hoogleraren lukt het hopelijk om iets te bewegen in Parijs. Voor meer informatie: http://actclimate.org. Namens de werkgroep Duurzaamheid, Albert Taco Molenaar

Gun iemand anders ook een ­prachtig concert... Advent schilderen Bezinning door zelf te schilderen: voor deze avond is vooral moed nodig, en géén tekentalent of schilderervaring. Het doel van deze avond is bezinning, en níét het produceren van een kunstwerk (al kan dat wel gebeuren). Door een avond te werken in kleur en vorm kom je op een andere wijze tot bezinning op advent. Graag opgave bij ds Ilse Hogeweg i.v.m. materiaal (t. 435 41 44). Woensdag 9 december, Pro Rege, 20.00 uur

Op vrijdag 18 december is er in Pro Rege een kerstconcert van onze organiste Anna den Hertog-Karpenko met de sopraan Yana Mamonova en Katja Pitelina op dwarsfluit en traverso. Naast bekend werk van Bach, Hugo Wolf en Rheinberger wordt werk uitgevoerd van minder bekende componisten en klinken Russische volksliederen. Er zal samenzang zijn van prachtige kerstliederen. Het concert begint om 20.00 uur. De entree bedraagt 12,50 euro; 10,– euro in voorverkoop. Het is mogelijk een combinatiekaartje te kopen, dat ook geldt voor een concert op vrijdag 29 januari. Dit kost 18,– euro voor twee concerten. Op vrijdag 15 januari is ons Nieuwjaarscon-

Kerst met ­Hollandse ­orgelmeesters

Hoflaankerk, zaterdagmiddag 19 december

Na het succes van voorgaande jaren geeft Wouter van der Wilt opnieuw een concert op tweede kerstdag. Nederland kent een rijke orgelhistorie en er is in heden en verleden veel voor het instrument geschreven. Daarom stelde Wouter een programma samen met Nederlandse kerstmuziek, van de zestiende-eeuwse Jan Pieterszoon Sweelinck tot de romantische Jan Zwart. Verder muziek van Andriessen, Bunk, Van Noordt, Schuurman en zal Wouter improviseren. Voor de improvisaties kunnen verzoeken voor thema’s en liederen worden ingediend via www.woutervanderwilt.nl Dus weet u nog niet wat u ’s middags op 2e kerstdag gaat doen en houdt u van kerstmuziek? Dan bent u van harte welkom in de Hoflaankerk! De koffie staat voor u klaar.

Het Van Gemerens Familiekoor is met ruim 60 neven en nichten het grootste familiekoor ter wereld. Al bijna 50 jaar heeft deze familie zingen als hobby wat in het verleden al tot mooie resultaten heeft geleid. Diverse televisieprogramma’s en vele LP’s en CD’s zijn uitgebracht. Voor dit jaar is het jaarlijkse kerstconcert gepland in de Hoflaankerk, op zaterdag 19 december in de middag. Dirigent is al sinds de oprichting Gerard Strootman, soliste is Liesbeth BlankespoorStrootman en organist Henk Strootman, uiteraard allemaal behorend tot de Van Gemeren Familie. Verder zal het koor worden begeleid door een strijkorkest van 12 musici. Naast de warme sfeer van de kersttijd, die het concert uitstraalt, is het concert dankzij de samenstelling van het koor en het repertoire anders dan de traditionele concerten.

De toegang is gratis, na afloop is er een collecte. Datum: 26 december, 14.00 uur; kerk open om 13.30 uur.

cert: ‘De magie van het leven’. Daarover in de volgende Caleidoscoop meer. Wanneer u iemand meeneemt die anders niet in staat zou zijn een concert te bezoeken, hoeft slechts voor 1 persoon betaald te worden. Een mooie kans om iemand mee te nemen, die graag naar onze concerten wil komen, maar er zelf niet toe in staat is. We hebben een dergelijke regeling al voor de stichting 4HetLeven. U weet het: Pro Rege is heerlijk warm, je zit er prima en je kunt de toelichting goed verstaan. Kinderen tot 15 jaar hebben gratis toegang. Dichtbij genieten!

Kerstconcert Van Gemerens Familiekoor Tijdens het concert kunt u genieten van een gevarieerd programma van de mooiste internationale kerstsongs, afgewisseld door samenzang en instrumentale optredens. Kerstconcert Van Gemerens Familiekoor Hoflaankerk | zaterdag 19 december | aanvang 16.00 uur Entree: €10 | informatie en kaarten via: (010) 844 55 01 Eveneens te reserveren via: [email protected]

Koffiedrinken na kerktijd Op 27 december worden we verwacht bij Marion en Cees Steendam, Voorschoterlaan 119. Allebei zijn ze actief in de kerk: Marion als creatieve kookster bij het Samen Eten en als bezoekster van het wijkteam en Cees als kerkrentmeester. Zij wonen in de Voorschoterlaan, een zeer bekende Kralingse laan. Dit vanwege de architectuur, maar ook omdat daar een halte van de metro is waar veel mensen gebruik van maken. Omdat ik daar tegenover woon, zie ik de beweeglijkheid van het in- en uitgaan en hoor ik ’s zomers de piepjes van het inchecken. Een belangrijk punt was jaren hier de winkel van

Van Yperen. Ik woonde daar boven en betreur het nog steeds dat die daar niet meer is. Loop ik door de laan dan kom ik langs het huis van de ons bekende heer Hannewijk, die helaas niet meer naar de dienst kan komen maar nog wel meeleeft. Ook zie ik daar het Hofje van Liefde en Voorzorg en niet te vergeten boekhandel Amesz waar de kerkelijk betrokken ‘dames van Amesz’ de scepter zwaaien. Even verderop beland ik in de herfst vaak met mijn snoeitang bij een wand met oranje vuurdoorn en klimop. Ik ga er vanuit dat dat voor algemeen gebruik is en sier er mijn huis mee. Een eindje terug staat het huis van Marion en Cees Caleidoscoop – p. 5

en daar staat toch een prachtige vuurdoorn! Die lokt me wel, maar hoort zo duidelijk bij de eigenaar van het huis, dat ik mijn tang diep in mijn zak houd. Die oranje struik lokt de koffiedrinkers naar binnen, maar misschien staat er nóg ergens een bij een deur, dus let op het huisnummer: 119! Hier is iedereen welkom: jong en oud, groot en klein, dik en dun, bekenden en nieuwelingen. Proef de koffie en de sfeer van deze ‘3de kerstdag’ en geniet van het warm onthaal van Marion en Cees! Janny Korpershoek

In gesprek met ...

Een bijzondere viering zondag 27-12

Nel van Muiswinkel

A Festival of Nine Lessons and Carols

Zowel u als ik lazen haar naam voor het eerst in de Caleidoscoop van oktober, waarin werd verhaald over het Maatjesproject. Haar foto met Jan Haas was de eerste kennismaking. Alle reden om Nel te vragen voor onze rubriek en spontaan stemde ze in. Al ruim twee jaar woont ze op de derde verdieping van Hoppesteyn en ze is sinds februari lid van onze gemeente. Hoe komt ze in Rotterdam? Wel, dat is een geschiedenis van bijna 83 jaar. In een groot Gereformeerd gezin (8 kinderen) met orgel, groeide ze op in Zwammerdam. Met veel warmte spreekt ze over haar ouders, de kerkelijke gemeente en haar jeugd aan de Oude Rijn. Na de Ulo – in de winter met klasgenoten per schaats naar Bodegraven toe – een jaar thuis. Alle meisjes moesten alvorens uit te vliegen het huishouden kennen. In dat jaar heeft ze het Middenstands- en Typediploma behaald. Na dit huishoudelijke jaar, werkte zij 3 jaar als correctrice bij een uitgeverij in Alphen, maar kantoor? Niks voor haar. Ze wilde contact met mensen. Dat heeft ze haar hele leven volgehouden. Ze werkte als gezinsverzorgster en met het behaalde diploma heeft ze drie jaar bij de Kinderbescherming in Den Haag gewerkt. In die jaren leerde zij haar eerste man kennen en heeft, om nog wat te verdienen, want toen en nu was het salaris in de zorg minimaal, weer een jaar als correctrice gewerkt.

In de Engelse kerken bestaat er de traditie om op kerstavond ‘A Festival of Nine Lessons and Carols’ te vieren. In King’s College in Oxford kreeg deze viering een vaste vorm in 1918. De rector (‘dean’) van King’s College wilde voor zijn studenten een aansprekende kerstviering. De orde van dienst die hij bedacht, bleek voor alle Engelse gelovigen door vele decennia heen aansprekend. De BBC zendt sinds 1928 elk jaar de viering van King’s College live uit, óók tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen er geen ramen in de kerk zaten.

In 1961 is zij getrouwd en verhuisd naar Almelo. Haar leven ging zoals ze zelf zegt: “over rozen met veel dorens”. Vijf jaar na haar huwe­lijk overleed haar eerste man. Ze had inmiddels twee prachtige dochtertjes, waarvan één nog baby. Ze hertrouwde na zeven jaar met een man die vier kinderen had. Een rijke schare van nakomelingen tot gevolg. Daarvan ondervindt ze nog steeds veel warmte. Toen ze 47 jaar was, is zij weer gaan werken én studeren voor sociaal werkster. Tijdens deze studie is ook haar tweede man overleden. Vanaf haar geboorte bleek ze niet gezond. Maar dat verhinderde haar niet altijd bezig te zijn. Ze bleef een brede belangstelling houden en tijdens het gesprek werd me duidelijk, dat ze dat tot op vandaag nog steeds koestert. Rust gaf ze zichzelf niet, maar uiteindelijk moest ze op advies van de arts haar werkzame leven afbouwen. Ze kwam te wonen in Nieuw Verlaat, maar haar gezondheid werd minder en toen was een verzorgingstehuis de beste mogelijkheid. Na overleg met haar twee eigen dochters, die in Kralingen wonen, bleek

Rotterdam de beste optie en binnen de kortste tijd kon ze in Hoppesteyn terecht. “Hoe heb je ondanks alle teleurstellingen en tegenslagen steeds weer nieuwe moed gekregen?” Ze vertelt, dat ze heel lang uiterst verlegen was. De meisjesvereniging maakte daar een einde aan. Toen moest ze wel spreken en een mening hebben. Ze werd bestuurslid en kwam haar verlegenheid te boven. Haar mentale kracht dankt ze bovenal aan haar geloof. Op vele dieptepunten kwam God haar te hulp. Momenteel kan ze slecht lopen, haar chronische pijn wordt bestreden. De zusters van Hoppesteyn hebben, zoals in alle verzorgingshuizen, weinig tijd voor haar. Toch is ze elke dag weer dankbaar en ’s avonds leest ze de Bijbel en bidt ze, “maar knielen kan ik niet meer”. Omdat haar dochter Pasen en Kerst met de school van haar kinderen in de Hoflaankerk/Pro Rege vierde, kent ze de gebouwen. Kerkgang is onmogelijk, maar dankzij internet volgt ze de kerkdiensten. Omdat ze aan een niet te vinden ziekte lijdt, heeft ze haar lichaam ter beschikking van de wetenschap gesteld. Zo zal ze – na zich haar leven lang ingespannen te hebben voor jong en oud – dan ook nog op deze manier van ‘nut’ zijn voor anderen. U zult niet verbaasd zijn, dat ik na dit gesprek huiswaarts keerde met de gedachte dat zo’n opgewekte en gelovige vrouw een voorbeeld voor ons allen is. Gijs Roodhorst Caleidoscoop – p. 6

A Festival of Nine Lessons and Carols begint altijd met ‘Once in Royal David’s City’ – in onze bundel lied 498 ‘Bethlehem, o uitverkoren stad in ’t veld van Efrata’. Er zijn negen vaste schriftlezingen, van Genesis tot Johannes 1. Eén van de jongste studenten leest de eerste lezing, telkens oudere studenten of docenten de volgende, de dean leest zelf Johannes 1. Er zijn natuurlijk gebeden, en er is een korte overdenking. Er worden kerstliederen gezongen, afwisselend door een koor of allen. Voor elke Kerst wordt één nieuw kerstlied geschreven. Op 27 december zullen we samen met de cantorij deze vorm van kerst vieren mogen proeven.

Thuis de kerkdienst volgen Het is om allerlei redenen niet voor iedereen mogelijk om de diensten in de Hoflaankerk of Pro Rege bij te wonen. In de wintermaanden wordt dat door het weer nog een stukje lastiger. Terwijl er juist nu zo veel betekenisvolle diensten zijn. Met computer, tablet of zelfs een smart­ phone zijn er allerlei mogelijkheden om via www.kerkomroep.nl naar de diensten te luisteren. Wanneer u bij deze diensten van tevoren ook de liturgie wilt ontvangen, dan zorgen we er graag voor dat u die tijdig in de bus heeft. Bel daarvoor (010) 202 55 81 of mail [email protected] Natuurlijk geldt dit aanbod in zomer en winter.

Pastoralia Die vreselijke decembermaand December is een maand die ons leven uitvergroot. Hoe goed is het, om Kerst te mogen vieren als je een warme en liefdevolle band hebt met je partner, je huisgenoten, je familie. Maar als je een verlies geleden hebt, als je ongelukkig bent, als je in een pijnlijk conflict verwikkeld bent, kun je huizenhoog opzien tegen de decembermaand. Er zijn heel wat mensen die zeggen: doe mij maar een winterslaap, maak mij maar wakker als het lente wordt … De boodschap van Kerst: God is ons zo nabijgekomen als het kind Jezus, geldt voor allen en voor de hele wereld. Maar hoe dan de kerstdagen vorm te geven, met wie, of alleen … Het is goed om daar met elkaar over te spreken. Zeker met de mensen van wie je wéét, dat zij het een moeilijke tijd vinden. Het is goed, als we oprecht proberen verdriet én warmte er beide te laten zijn. Elkaar helpen, door te vragen, door je zuster of broeder zich uit te laten spreken. En misschien te helpen bij het vormgeven van het feest van het Licht, dat nooit meer dooft.

In memoriam Cornelis - Cor - Hoogstad Op donderdag 22 oktober is op 78 jarige leeftijd broeder Cornelis - Cor - Hoogstad vredig ingeslapen, in het bijzijn van zijn geliefde vrouw Nel met wie hij bijna 60 jaar van zijn leven heeft gedeeld. Ze leerden elkaar kennen in de Breepleinkerk, waar nog hun initialen gekerfd staan in een kerkbank. Hij is opgegroeid in Rotterdam Charlois en ging op zijn 17e in militaire dienst. Bij de marine volgde hij een duikersopleiding, prachtig werk vond hij dat. Toen twee van de drie zonen al waren geboren, werd hij door de marine anderhalf jaar uitgezonden naar Nieuw-Guinea. Een heftige tijd, zowel voor Cor als voor Nel. Hij was trots op de eervolle onderscheiding die hij van de marine had ontvangen. Na dit werk heeft hij vele jaren in de haven bij ‘de Esso’ gewerkt. Wegens ziekte kon hij vervroegd met pensioen. Twintig jaar heeft hij kunnen genieten van zijn pensioen samen met zijn Nel. Afgelopen maanden verslechterde zijn situatie snel. Hij was zich bewust van zijn naderende einde en wist zich daarmee te verzoenen, ook met de zonen met wie hij een moeizame relatie had. Op de rouwkaart staat het volgende gedicht van zijn hand:

Eens komt toch dat einde voor jou en voor mij als alles weer is vergeven, dan start er weer een nieuw leven. Het verwoordde misschien zijn verborgen verlangen naar vergeving, naar een nieuw begin. Daarom stonden we tijdens de afscheidsplechtigheid stil bij de gelijkenis van de thuiskomst van de verloren zoon (Lucas 15: 11 - 32). In Gods liefdevolle armen kunnen wij altijd thuis komen en opnieuw beginnen, in leven en in sterven. Wij bidden Nel, haar kinderen en kleinkinderen deze verzoenende liefde van God toe, bij het dragen van dit grote verdriet en gemis.

Geboorte en doop Op 16 september is Philip geboren. Philip is de zoon van Charlotte en Mark Muijs van der Moer, Slotlaan 24. Philips volledige namen luiden Karel Philip Frederik Jacob. Hij is broertje van Valérie, Christine en Edward. Op 13 oktober zijn Gijs en Rinske Vonk Noordegraaf (Waterloostraat 71 E) vader en moeder geworden van Bent. Bents volledige namen zijn: Bent Fedde Julian. Gelukkig gaat alles goed met de twee nieuwe jongetjes en hun moeders. Wij feliciteren de beide gezinnen van harte met Philip en Bent. Op zondag 20 december mogen we als gemeente getuige zijn van de doop van Bent en ook van Eva Sofia van der Linden. Eva is de dochter van Els van der Linden en Gonzalo Bonilla uit Ecuador, zusje van Aaron, en kleindochter van Hennie en Wim van der Linden. Voor velen is het gezin bekend van de stichting La Sonrisa Naranja (waar ook de collecte voor bestemd zal zijn). Eva is geboren op 16 november 2013 en dus al een grote dame van 2 jaar. Wat een voorrecht om de doop van Eva en Bent te kunnen vieren!

Overleden Enige tijd geleden bleek Hanny Kooijman-Ouwendijk, Sionstraat 122, ernstig en onbehandelbaar ziek. Na een korte periode in hospice De Regenboog is zij op vrijdag 27 november overleden. In het volgende nummer van Caleidoscoop zal een in memoriam komen.

Meeleven Zuster Bartelse-van der Torre, Adamshofstraat 15 C, heeft een ingrijpende operatie moeten ondergaan. Gelukkig is dit goed verlopen en is zij weer thuis. Wij wensen haar een goed herstel. Ook Nel van der Meijden-Tuijl, Buitenbassinweg 875, heeft een operatie ondergaan. Heel Caleidoscoop – p. 7

veel sterkte wensen wij haar voor het herstel. Wij noemen hier de namen van gemeenteleden om wie wij bezorgd zijn … er zijn méér zieken en mensen om wie (grote) zorgen zijn, die hier niet genoemd worden. Het blijft de opdracht, elkaar te blijven zien, te vragen naar elkaar en elkaar te dragen in gebed.

Bloemen Op 1 november zijn de bloemen uit de eredienst gegaan naar Nico en Gerrie van Veen, Nancy Zeelenbergsingel 689 en Pniël. Op 31 oktober waren zij 55 jaar getrouwd. In alle zorgen om Gerrie feliciteerden wij hen beiden én wensen alle bemoediging en nabijheid van de Eeuwige. De bloemen uit de eredienst van 8 november zijn gegaan naar Diny Voorrecht-Markwat, Prinsenlaan 377, met de hartelijke felicitaties voor haar 90ste verjaardag. Zr A. v.d. Berg-v.d. Wilt uit Pniël ontving de bloemen op 15 november ter gelegenheid van haar 90ste verjaardag. Zondag 22 november gingen de bloemen naar Hanny Kooijman-Ouwendijk, die toen nog verzorgd werd in hospice De Regenboog, ter bemoediging en als teken van verbondenheid. Op 29 november ontving zr B. Streefkerk, Weteringstraat 199, de bloemen ter gelegenheid van haar verjaardag en ter bemoediging. Kerstmis is tranen drogen Kerstmis is als ieder klaar staat voor het feest. Kerstmis is leven met hoop. Kerstmis is je verzoenen met elkaar, vreemdelingen opnemen, anderen helpen, het slechte mijden en het goede doen. Dat is Kerstmis. Kerstmis is tranen drogen delen met elkaar al wat je hebt. Als iemand in nood wordt geholpen, is het Kerstmis. Iedere dag, als liefde aan elkaar gegeven wordt, iedere dag is het Kerstmis op aarde, als mensen tevreden en gelukkig zijn. Dan komt God weer op deze aarde en brengt zijn licht. Haïti, André Philippe

Een hartelijke groet van uw pastores, ds Ilse Hogeweg en ds Rian Veldman

Ouders en kinderen Wat hebben we genoten tijdens de kinderdienst op 8 november We hoorden het verhaal van de vijf broden en twee vissen en hoe er voor iedereen meer dan genoeg was. Het verhaal werd in een super leuke sketch geïllustreerd.

1 3

Victor en Coen lieten ons op een heel herkenbare manier samen met Jeanette horen, uit hoeveel soorten hagelslag wij kunnen kiezen. Er zat niets anders op dan naar de voedselbank gaan, waar Pjotr het voedsel met enthousiasme aan het arme gezin uitdeelde….

2

En daarna het verschrikkelijke bericht uit de blauwe envelop……Martins gezicht vertelt het verhaal.

KERSTMAALTIJD voor tieners 10-18 jaar

Het wordt inmiddels een gezellige traditie, de kerstmaaltijd van de tieners 10-18 jaar. Iedereen neemt wat lekkers mee. Dit jaar op maandag 21 december in Pro Rege. Geef je op bij ds Rian Veldman of ds Ilse Hogeweg. Dan proberen we een beetje het lekkers te overzien…. Alle tieners welkom, of je nu naar zoekgroep en/of tienerdienst komt of niet!!

4

We leerden dat je door te delen vermenigvuldigt. We begonnen meteen met delen en we verzamelden onze gaven voor de voedselbank in grote manden en tassen. Caleidoscoop – p. 8

Uit de kerkenraad Onze vergadervoorzitter Koos van der Steenhoven moest deze vergadering (28 oktober) verstek laten gaan. Daarom leidt preses Essel Valkenburg deze keer de vergadering. Zij opent met lied 712 uit het Liedboek en het begeleidende gedicht ‘Herfst’ van Jaap Zijlstra. We staan stil bij het overlijden van de moeder van Bart Reinders. •  Het thema van deze vergadering is de eredienst. We bespreken het jaarverslag van de taakgroep en enkele daarin aan de kerkenraad gestelde vragen. Het lopend avondmaal is geëvalueerd in de taakgroep, maar nog niet in de kerkenraad. Annie van Hoof neemt ons mee in de gehouden evaluatie. Na de oproep in Caleidoscoop zijn er vier reacties ontvangen, waarvan drie vóór de lopendviering en één met een voorkeur voor de kringviering. De respons was dus laag, wat we kunnen opvatten als ontbreken van kritiek. Het was de wens van de kerkenraad om dezelfde vorm te kiezen voor de viering in beide kerken. Het lopend avondmaal biedt logistiek gemak, maar levert de symboliek van

de kringviering in. Alles overwegende, besluit de kerkenraad de lopendviering te handhaven. We bespreken de samenstelling van de taakgroep, die versterking nodig heeft. Sipke Sels zal Annie van Hoof, die haar taak gaat neerleggen, gedurende 2016 opvolgen als trekker. We zullen enkele gemeenteleden vragen of zij willen toetreden. Er is verder een nieuwe vertegenwoordiger van de kindernevendienstleiding nodig. Essel bedankt Annie van Hoof en de taakgroep Eredienst voor hun goede werk. •  Daarna stelt de kerkenraad het kerkdienstenrooster 2016 vast. We bespreken de stand van zaken bij het zoeken naar nieuwe ambtsdragers. Verder stelt de kerkenraad het bijgewerkte vergaderschema 2015-2016 vast. •  Onze kerkenraad zal op 12 november met de algemene kerkenraad spreken over het proces ‘Delen en Helen’. We bespreken daarom het splitsingsbesluit en de nieuwe gemeentegrenzen. Het horen van de gemeente zal plaatsvinden op zondag 15 november, na de dienst in de Hoflaankerk. We inventariseren de punten om mee te nemen

naar het overleg met het moderamen van Kralingen West. •  De kerkenraad stelt het concept beleidsplan 2015-2019 vast. Het moderamen zal een gemeenteberaad plannen, ergens begin 2016 om samenloop met ‘Delen en Helen’ te vermijden. Vooruitlopend zal het beleidsplan met vermelding van de status (kerkenraad akkoord, gemeenteberaad volgt) worden gepubliceerd op de website. •  Naar aanleiding van een waarschuwingsbrief van het RCBB spreken we over de ANBI-status. We zijn verplicht om bepaalde informatie te publiceren op onze website. Doordat onze federatie nog steeds met aparte vermogens werkt, moeten we voorlopig de financiële gegevens uitsplitsen naar gereformeerd en hervormd. •  De vierjaarlijkse visitatie wordt gehouden op dinsdag 16 februari 2016. Essel ontvangt een compliment voor de wijze waarop zij de vergadering geleid heeft. En Annie van Hoof sluit de vergadering met lied 252 uit het Liedboek. Pim van Loon, scriba

College van kerkrentmeesters (hervormd) Er is veel gebeurd in de afgelopen maanden. De afsplitsing van de wijkgemeente Immanuel­ kerk vroeg veel overleg. In het stuk van de Algemene Kerkenraad kunt u daar meer over lezen en via het gemeenteberaad bent u ook op de hoogte gesteld.

toegezegd 5.000). Voor Kralingen Oost is de stand: begroot 75.000, ontvangen al 67.000, nog toegezegd 5.000. Onze wijkgemeente blijft dus nog iets achter. Voor 2016 zijn we in de begroting uitgegaan van een ontvangst van 116.000 euro voor kerkbalans. De actie wordt eind januari gevoerd. U zult er ongetwijfeld via de media nog meer van horen. Vorig jaar schreven we: mijn kerk viert, deelt, verbindt, staat en hoort kinderen. Zo’n kerk willen we zijn en blijven. Financiële steun is daarbij onontbeerlijk. We danken u hartelijk voor alle bijdragen en we hopen van harte dat u dat kunt blijven voortzetten.

De begroting voor 2016 is gemaakt, u kunt deze tot 15 december 2015 komen inzien op het kerkelijk bureau, belt u vooraf t. 411 20 75.

Hervormde Gemeente Kralingen Begroting 2016 Opbrengst kerkgebouwen Bijdragen, collecten, giften Totaal baten

43.500 140.000 183.500

Lasten kerkgebouwen en pastorieën 91.500 Predikanten, kerk. werker, organist 165.000 Beheer en administratie 25.000 Bijdragen landelijke kerk 8.500 Totaal lasten 290.000 Tekort kerkelijk werk Exploitatie begraafplaats Tekort

-106.500 71.100 -35.400

Kerkbalans 2016 en 2015 In december staan de voorbereidingen voor kerkbalans weer op de agenda. Met deze begroting begrijpt u dat het erg belangrijk is dat u gul blijft geven voor de actie kerkbalans. Het helpt om het tekort zo beperkt mogelijk te houden.

Vertrek mevrouw Anneke Koopman Tegelijkertijd proberen we natuurlijk ook op andere manieren het tekort terug te dringen. Vorig jaar hadden we begroot voor Kralingen West en Oost 115.000 euro via kerkbalans te ontvangen. We zijn verheugd dat we dat in november ook bereikt hebben, zelfs meer dan dat. Als iedereen de toezeggingen in december nog nakomt, komen we uit op 120.000 euro. Het aandeel van de bijdrage van de gemeenteleden van Kralingen West is daarbij zeer van belang (begroot 40.000, gerealiseerd al 42.000 en nog Caleidoscoop – p. 9

Al vele jaren trof u haar op ons kerkelijk bureau aan. Zij verzorgde de financiële administratie. Zij heeft besloten na een 12,5 jarig dienstverband met pensioen te gaan. Gelukkig zal ze in het nieuwe jaar nog wat assistentie verlenen bij het afsluiten van het boekjaar 2015. We wensen haar voor deze nieuwe fase in haar leven alle goeds toe. De kerkrentmeesters zijn in overleg met derden om te bekijken of uitbesteding van de werkzaamheden de beste optie is. Henny de Vos-Koerselman, penningmeester

Kerkdiensten in Kralingen in december

Protestants Kralingen

• = diensten van Pro­testants Kralingen.

Predikanten

Zondag 6 december, 2de advent hoflaankerk 10.00 uur ds M.C. van Pelt, Heilig Avondmaal 17.00 uur ds C.B. Stam uit Veenendaal Pro rege • 10.00 uur ds Ilse Hogeweg immanuelkerk 10.00 uur ds E-J. Vledder

Kerstnacht, donderdag 24 december Hoflaankerk • 22.00 uur ds Mark van Pelt, gezamenlijke dienst verrijzeniskerk 19.00 uur ds Vledder en ds Geitenbeek, kinderkerst immanuelkerk 22.00 uur ds E-J. Vledder

Zondag 13 december, 3de advent hoflaankerk • 10.00 uur ds Ilse Hogeweg, Heilig Avondmaal 17.00 uur ds O.J. v.d. Ploeg uit Capelle a.d. IJssel pro rege 10.00 uur ds E.K. Foppen uit Gorinchem • 19.30 uur Taizé gebedsdienst immanuel 10.00 uur ds E-J. Vledder

Kerstmorgen, vrijdag 25 december hoflaankerk 10.00 uur ds M.C. Batenburg, uit Gouda pro rege • 10.00 uur ds Rian Veldman immanuelkerk 10.00 uur ds Vledder en ds Geitenbeek

Zondag 20 december, 4de advent hoflaankerk 10.00 uur ds A. Tromp 17.00 uur ds T.T.J. Pleizier uit Dirksland pro rege • 10.00 uur ds Rian Veldman immanuelkerk 10.00 uur ds L. Korevaar

Samen eten in Pro Rege Menu: Soepenbuffet vrijdag 8 januari 17.30 uur ontvangst 18.00 uur eten | € 5,–

aanmelden bij Nico van Veen, t 452 68 72 inschrijven zondag 3 jan.

COLOFON CALEIDOSCOOP: Caleidoscoop is een uitgave van de Protestantse (wijk)gemeente i.w. te Rotterdam-Kralingen.

Redactie:

ds I.D. (Ilse) Hogeweg, mw J.D. (Jeannette) Schravesande, dhr G. (Gijs) Roodhorst, mw D. (Thea) van Santen, ds R.C. (Rian) Veldman, dhr L.A. (Leonard) de Vos.

Adressenadministratie:

Marina Mekking, Kerkelijk bureau, bezoekadres: Oudedijk 2, 3062 AE; postadres: Postbus 4326, 3006 AH Rotterdam; t: (010) 411  20  75; e: [email protected].

Financiële administratie:

Dhr J.C. (Hans) Buitelaar, p/a Admiraliteitskade 74 Z, 3063 ED Rotterdam, e: [email protected]. Caleidoscoop bankrekeningnummer: NL12 FVLB 0635.8050.22 tnv Kerkblad Caleidoscoop te Rotterdam.

Eerstvolgende nummers:

Januarinummer: kopijsluiting maandag 28 december, verschijnt zaterdag 9 januari 2016. Februarinummer: kopijsluiting maandag 25 januari, verschijnt zaterdag 6 februari 2016.

Redactie- en kopij-adres:

Leendert Butterstraat 44, 3062 XN e: [email protected] | t: (010) 453 16 90

Zondag 27 december hoflaankerk • 10.00 uur ds Ilse Hogeweg 17.00 uur ds P.L. de Jong uit Rotterdam pro rege 10.00 uur ds L.J. Vogelaar uit Den Haag immanuelkerk 10.00 uur ds G. Geitenbeek Donderdag 31 december, oudjaar hoflaankerk 19.30 uur ds M.C. van Pelt pro rege • 17.00 uur ds Ilse Hogeweg, Vesperdienst verrijzeniskerk 17.00 uur ds G. Geitenbeek Zondag 3 januari 2016 pro rege • 10.00 uur ds Ilse Hogeweg

Hoflaankerk Kerk Kerk en Israël Kerk Werelddiaconaat

€ 138,15 € 108,28 € 144,85 € 118,65

Pro Rege 11 okt. 25 okt.

Kerk Niños de Peru Kerk Stichting Anak

Secretariaat

Scriba van de gefedereerde kerkenraad: Pim van Loon, Postbus 4326, 3006 AH Rotterdam, e: [email protected].

Ledenadministratie

Melding van verhuizing, geboorte, huwelijk, overlijden svp doorgeven aan de wijkadministratie. Gereformeerd: dhr J.C. Buitelaar, ­ Admira­ liteitskade 74  Z 3063 ED Rotterdam, t: 453 20 44, e: [email protected]. Hervormd: dhr G.H. Heere, Mia van IJperenplein 55, 3065 JK, t: 447 14 30, e: [email protected]

Financiën

Activiteitenkas: dhr P. Andringa, t 433 18 97. Bankrekeningnummer: NL90 FVLB 0635.8051.70, SoW-gemeente R’dam Kralingen inzake wijkkas. NH College van Kerkrentmeesters: ­postbus 4326, 3006 AH, e: [email protected] Algemeen bankrekeningnummer: NL35 FVLB 0699.5412.71. Uitsluitend Kerk­balans: rekeningnummer NL46 FVLB 0635.8144.98. NH Collectebonnen: verkrijgbaar in de waarden € 0,75, € 1,25 en € 2,50, in vellen van 20 stuks. Te bestellen via bankrekening NL35 FVLB 0699.5412.71 van de Hervormde Gemeente Kralingen. Na ontvangst van uw betaling volgt toezending per post. GK College van Kerkrentmeesters: dhr N.J. van Veen, Nancy Zeelenbergsingel 689, 3066 GA, t: 452 68 72. GK Commissie VVB (Kerkbalans): mw N. Slikker, t. 452 58 24 bankrek. NL74 FVLB 0225 4254 24 t.n.v. Gereformeerde Kerk Rotterdam-Kralingen inz. Vrijw. Vaste Bijdr. GK Collectebonnen: dhr B. Reinders, Stalpaertstraat 102, 3067 XT Rotterdam, NL81 INGB 0003 5347 94, t.n.v. Geref. Kerk van Kralingen Coll. Bonnen.

Diaconie

Collectes wijkgemeente Protestants Kralingen 04 okt. 18 okt.

ds Rian C. Veldman, Goosse van der Windstraat 57, 3062 XM; e: [email protected] t: 06 142 730 13. Dinsdag t/m vrijdag bereikbaar van 9 - 10 uur. ds Ilse D. Hogeweg, Kralingseweg 366 B, 3066 RC; e: [email protected], t: 435 41 44. ds Hogeweg houdt de woensdagmiddag en zaterdag vrij.

€ 174,69 € 178,21 € 174,02 € 189,03

Adressenboekje Het adressenboekje laat een beetje langer op zich wachten dan de bedoeling was. Het had in november moeten uitkomen, maar dat is niet gelukt. Het is niet de bedoeling dat van uitstel afstel gaat komen. Ergens eind december lijkt nu wel haalbaar te zijn. (En zo niet, dan wordt het per 1 januari een goed voornemen met prioriteit.) Caleidoscoop – p. 10

Secretaris diaconie: dhr H. Oosterhuis, Salvador Allendestraat 29, 3065 ED, t: 447 13 07. NL32 FVLB 0225 3893 20 ten name van Diaconie van de protestantse gemeente i.w. Kralingen. ZWO: dhr G. Roodhorst, Jacques Dutilhweg 723, t: 202 55 81, NL57 FVLB 0225 3893 55 t.n.v. Diaconie van de protestantse gemeente i.w. Kralingen inzake ZWO.

Kerkgebouwen

Hoflaankerk, Oudedijk 2, 3062 AE Rotter­dam, t: 411 20 75; e-gemeentewerk: [email protected] e-verhuur: [email protected] Pro Rege, Oudedijk 113, 3062 AD Rotterdam. Koster/beheerder: mw M. Gorissen, t: 452 78 60, e: [email protected]

www.kerkomroep.nl

De kerkdiensten in Pro Rege en in de Hoflaankerk kunnen live of tot ongeveer 4 weken na de dienst worden beluisterd op www.kerkomroep.nl. Wie in aanmerking wil komen voor een kerkomroepradio wende zich tot de diaken H. Oosterhuis, t: 447 13 07. Voor technische vragen: dhr A. van Dijk, t:  06 307 251 75, e: [email protected].

Kinderoppas voor de kleinsten

Contactpersoon: mw A. (Annemieke) Melching - de Bruijn, t: 202 23 42, e: [email protected]

Kindernevendienst

Contactpersoon: Annemarie van den Toorn, t: (010) 202 14 98, e: [email protected]

Autodienst Protestantse wijkgemeente Pro Rege: dhr N.J. van Veen, t 452 68 72 Hoflaankerk: dhr H. Oosterhuis, t  447 13 07

www.protestantskralingen.nl

Bij de erediensten van advent Het gebeurt! Advent, het nieuwe kerkelijk jaar begint. We lezen uit het evangelie naar Lucas. In het begin van het Lucasevangelie staat telkens een woord als een refrein: het gebeurt! In de bijbelvertaling van 1951 werd dat telkens weergegeven als: ‘het geschiedde’. Van Godswege gebeurt er iets nieuws, iets ongehoords. In de Nieuwe Bijbelvertaling is dit Lucasrefrein niet meer terug te horen. Maar we mogen het gaan lezen: er gebeuren ongehoord nieuwe dingen. Voor wie het ziet, en voor wie het nog niet kan zien. Dát is advent! De kinder­ nevendienst werkt aan een klok met afbeeldingen (zie hiernaast), die ons bepaalt bij de tijd: sta je klaar voor dat ongehoord nieuwe? Maria bezoekt Elisabeth: een ontmoeting tussen twee bijzondere vrouwen. Er zingt veel mee, in dit bezoek. En uiteindelijk zingt Maria haar strijdlied, van deze wereld omgekeerd. We vieren de Maaltijd van de Heer vanuit het perspectief van advent: vol van hoop en verwachting.

Pro Rege, 19.30 uur Taizé gebedsviering

Kerstspel: Spelers en zangers gezocht!

Zondag 20 december

Go, tell it on the mountain, over the hills and everywhere!

Zondag 13 december (II)

vierde zondag van advent • lezing: Lucas 1: 57 - 80 • 2de collecte: La Sonrisa Naranja

Pro Rege, 10 uur: ds Rian Veldman Viering van de doop van Eva Sofia en Bent Fedde Julian • na de dienst koffiedrinken

Zondag 6 december tweede zondag van advent • lezing: Lucas 1: 26 - 38 • 2de collecte: PKN Pastoraat

Pro Rege, 10 uur: ds Ilse Hogeweg Er is tienernevendienst Tijd speelt een grote rol in het Lucasevangelie. Telkens kruist Gods tijd de mensengeschiedenis, en gebeurt er iets nieuws. De aankondiging van Jezus’ geboorte aan Maria staat vol van deze kruising in de tijd. In vroeger tijden beschouwde de kerk de aankondiging aan Maria als een nog veel groter feest dan het kerstfeest … We staan stil bij Maria’s beschikbaarheid voor de Eeuwige – en onze beschikbaarheid.

Deze zondag is het tijd om te zingen. Nadat Zacharias maandenlang met stomheid was geslagen, zingt hij, nu zijn zoon Johannes is geboren, zijn lofzang vol toekomstmuziek en wij zingen mee. Dit lied loopt uit op een prachtige belofte: ‘Dankzij de liefdevolle barmhartigheid van onze God zal het stralende licht uit de hemel over ons opgaan en verschijnen aan allen die leven in duisternis en verkeren in de schaduw van de dood, zodat we onze voeten kunnen zetten op de weg van de vrede.’ Vanuit dat geloof, deze hoop, zullen wij Eva en Bent dopen.

Aanmelden: bij Monique van Hoof e-mail: [email protected] t: 06 104 842 16

Datums oefenen in Pro Rege:

Zondag 13 december (I) derde zondag van advent • lezing: Lucas 1: 39 - 56 • 2de collecte: Kerkomroep

Hoflaankerk, 10 uur: ds Ilse Hogeweg Viering Maaltijd van de Heer • koffiedrinken na de dienst

Op kerstmorgen, vrijdag 25 december om 10 uur, zal er in de kerstviering in Pro Rege een kort kerstspel worden opgevoerd met herders, engelen en zangers. Daarom zoeken wij kinderen die willen zingen (onder enthousiaste leiding van juf Lotte) en kinderen die willen meespelen als herder of engel, het mag ook allebei! De kinderen acteren zonder tekst, daar hebben we twee vertellers voor. Wij zoeken ook volwassenen die willen zingen in het projectkoortje onder de bezielende leiding van Laurens de Visser. We zingen in ieder geval ‘Go, tell it on the mountains’, daarbij mogen mannenstemmen niet ontbreken! Het geheel staat onder leiding van Monique van Hoof die in onze kerk al veel ervaring heeft opgedaan als regisseur. Speel en zing mee! Zorg dat kerstmorgen een vreugdevol feest wordt voor jong en oud.

Ilustratie hierboven: De ontmoeting van Maria en Elisabeth (de naam van de kunstenaar niet gevonden). Illustratie linkboven: De annunciatie | Rossetti, 1850

Zaterdag 19 december: 10-11 uur kinderkoor en 11-12 uur projectkoor Zondag 20 december: 11.30 – 13.30 zangers en spelers. Voor wat lekkers wordt gezorgd! Donderdag 24 december: 10-12 uur

Govert Flinck | Engelen vertellen aan de herders dat Christus is geboren | schilderij uit 1639

Bij de erediensten rond Kerst Kerstnachtdienst

Kerstviering

donderdag 24 december Hoflaankerk, 22 uur: ds Mark van Pelt

vrijdag 25 december Pro Rege, 10 uur: ds Rian Veldman

Inloop vanaf 21.15 uur met voor iedereen warme chocolademelk • thema: Emanuel, dich­ terbij kan God niet komen • m.m.v. gelegenheidskoor.

Kinderkerstspel

2de collecte: Voedselbank

De sfeervolle kerstnachtdienst in de Hoflaankerk wordt in gezamenlijkheid tussen de verschillende wijkgemeenten van de Protestantse wijkgemeente Kralingen i.w. en de Hervormde gemeente Kralingen-West gehouden. Klassieke kerstliederen zullen in samenzang worden gezongen en prachtige muziekstukken worden gespeeld. Tevens zal er een muzikale kerstbijdrage worden geleverd door een speciaal voor deze gelegenheid gevormd koor in kleine bezetting. De viering van de geboorte van J­ezus Christus zal in de preek, die gehouden zal worden door ds Mark van Pelt, centraal staan. Daarbij zal worden ingegaan op de vraag: ‘Wat betekent het voor ons dat God mens wordt?’ U wordt hartelijk uitgenodigd deze markante kerstviering mee te maken.

Lucas 2: 1 - 20 • 2de collecte: Kinderen in de knel

We vieren deze morgen dat Gods Licht is vleesgeworden in dat kwetsbare kind in een kribbe. Geboren in een duistere tijd vol dreiging en geweld, is daar Gods Lichtmacht, de engelen die God de glorie toezingen en zingen om vrede in mensen van goede wil. En er zijn de herders, ze houden in de nacht trouw de wacht bij hun schapen, zij horen als eerste de goede boodschap. Deze morgen horen we dit goede nieuws op vele manieren: in een kort kerstspel met kinderen, er is een gelegenheidskoortje, en een kernachtige preek. Kortom: een viering voor alle leeftijden: wees wellekome!

Zondag 27 december Hoflaankerk, 10 uur: ds Ilse Hogeweg A Festival of Lessons and Carols • m.m.v. de Cantorij • na de dienst koffie bij Cees en Marion Steendam-Buys, zie elders in deze Caleidoscoop.

N.B De kerk . d van de iensten advent stij staan o p de p a d g hiervoo ina r.

Jesaja 9: 2, 6, 9, Lucas 1: 26 - 35, Mat­teüs 2: 1 - 12, Johannes 1: 1 - 14 en meer • 2de collecte: Diaconie algemeen

In de Engelse kerken is A Festival of Lessons and Carols een speciale vorm van Kerst vieren. Een aantal bijbelteksten wordt gelezen door verschillende lectors – van verschillende leeftijden. De liederen worden afwisselend gezongen door koor en de gemeente. De cantorij is al lange tijd kerstliederen uit de Engelse traditie aan het repeteren. Deze zondag spreken bijbelteksten en liederen van belofte en vervulling, van schoonheid en vreugde om de komst van Jezus onder de mensen.

Oudejaarsvesper donderdag 31 december Pro Rege, 17 uur: ds Ilse Hogeweg Na de vesper: oliebollen en glühwein. Jesaja 51: 1-6, Lucas 12:35-40 • 2de collecte: Hospice de Regenboog

Hoe sta je in jouw tijd? Bemoedigd door Jesaja en wakker gehouden door Lucas mogen we het nieuwe jaar tegemoet. Hoe goed, om te mogen zingen en bidden op de drempel van het nieuwe jaar.