Caleidoscoop. Hopen in crisistijd

Caleidoscoop Kerkblad van de Protestantse (wijk)gemeente te Rotterdam-Kralingen

Jaargang 10 nr 3 – november 2011

Het veelkleurige ‘occupy’-protest tegen de oorzaken van de crisis. Foto gemaakt bij de Londense beurs (www.flickr.com) De volgende Caleidoscoop komt uit op donderdag 1 december; kopijsluiting maandag 21 november. Zie ook colofon p 2

Retouradres: Leendert Butterstraat 44 3062 XN Rotterdam

Hopen in crisistijd De vijgenboom bot niet uit, de wingerd draagt geen vrucht, de olijvenoogst is mislukt en de dorre akkers geven geen voedsel meer; de schapen zijn uit de kooien verdwenen en er staat geen rund meer op stal. Maar ik, ik verheug me in de HEER; ik jubel vanwege de God die mij redt. (Habakuk 3 vers 17, 18 in de Willibrordvertaling)

Overal horen we het woord crisis vallen. Niet alleen in Eurolanden waar het minder moet. Wereldwijd lijden ontelbare mensen bijvoorbeeld onder te hoge voedselprijzen. Door dit alles heen loopt een grote vertrouwenscrisis. Er kan niet gebouwd worden op economen en politici, zoals we gewend waren. Vandaar dat velen geen vertrouwen hebben in de toekomst. Wat kunnen we in deze situatie doen? We hopen er maar het beste van. Daarmee bedoelen we dat we hopen dat het wel mee zal vallen of dat er een keer ten goede komt. Wie zal het zeggen? De profeet Habakuk beschrijft een situatie waarin de crisis niet opgelost wordt. Dat kan gebeuren, ons leven is niet helemaal maakbaar

of misschien wel helemaal niet. In ieder geval hebben we het zelf niet in de hand. Wat blijft er dan over om op te hopen? We hebben een ankerpunt nodig dat vaster is dan de situatie en zekerder dan wijzelf zijn. Deze zekerheid wordt gevonden door een sprong te maken: en toch. Vastheid ligt in God die ons kent en redt. Niet door alles op te lossen, maar door vertrouwen te geven en uitzicht te bieden. Mij valt op dat de profeet deze woorden niet vanaf een veilige preekstoel verkondigt maar vanuit een wachttoren. Hij overziet alles wat er gebeurt en wat wanhopig kan maken, maar richt dan zijn hoop op God. Ik moet hierbij denken aan het lied van William Cowper: Al zal geen wijnstok dragen, geen vijgeboom zijn vrucht, al ligt het veld te klagen onder een lege lucht, God doet zijn hand toch open, zijn lof krijgt stem in mij. Daar ik op Hem mag hopen, ben ik alleen maar blij. (gezang 448: 4)

Is dit niet een grenzeloos optimisme? De dichter werd levenslang geplaagd door angsten en depressies. Deze gingen zo diep dat hij herhaaldelijk een einde aan zijn leven probeerde te maken. In dat alles had hij er oog voor dat Gods licht in het donker schijnt. Dat is iets anders dan dat na de nacht er een nieuwe dag komt. Het licht van Boven is er zelfs in de diepe nacht. Dat geeft hoop, zoals Cowper eerder verwoordt: ‘… en vrezen niet de morgen, wat hij ook brengen mag.’ (gezang 448: 2). Dit is geen vlucht naar Boven, maar wijst een weg naar voren, vanuit de hoop op God. Deze hoop geeft moed om te leven in tijden van onzekerheid. Ook wordt het zo mogelijk om op te staan en nieuwe wegen in te slaan. Een crisis geeft de mogelijkheid om het anders te doen dan we altijd gewend waren. Dat geldt in ons persoonlijk leven maar ook in het openbare leven van economie en politiek. Hoop die gefundeerd is buiten ons biedt kansen om anders te leven. Die kunnen we in crisistijd goed gebruiken. L. Korevaar

Wegwijzer Protestantse (wijk)gemeente i.w. te Kralingen Predikanten

ds L. Korevaar, Kralingse Plaslaan 49b, 3061 Ba; t 212 00 34, e-mail [email protected]. Op werkdagen bereikbaar van 9 – 10 uur. ds Korevaar probeert de vrijdag zo veel mogelijk vrij te houden. ds Rian C. Veldman, Goosse van der Windstraat 57, 3062 XM; t 06 142 730 13. e-mail: [email protected] ds Veldman heeft op maandag zijn vrije dag. Op overige werkdagen is hij van 9 – 10 uur bereikbaar.

Secretariaat

Scriba van de gefedereerde kerkenraad: Jakob Brederveld, Postbus 4326, 3006 AH Rotterdam, e-mail: [email protected].

Ledenadministratie

Kerkelijk Bureau (GK): dhr J.C. Buitelaar,Admira liteitskade 74 Z 3063 ED Rotterdam, t 453 20 44. Wijkadministratie (NH): dhr G.H. Heere, Mia van IJperenplein 55, 3065 JK, t 447 14 30.

Financiën

Activiteitenkas: dhr P. Andringa, t 433 18 97. Bankrekeningnummer: SKG 63.58.05.170, SoW-gemeente R’dam Kralingen inzake wijkkas. NH: College van Kerkrentmeesters: postbus 4326, 3006 AH, e-mail: [email protected] Algemeen bankrekeningnummer: 69.95.41.271 (tbv giften en dergelijke). Uitsluitend voor kerkbalans is bankrekeningnummer 63.58.14.498. NH: Collectebonnen: zijn verkrijgbaar in de waarden € 0,75, € 1,25 en € 2,50 in vellen van 20 stuks. De bonnen zijn te bestellen via SKG bankrekening 69.95.41.271 van de Hervormde Gemeente Kralingen. Na ontvangst van uw betaling volgt toezending per post. GK: College van Kerkrentmeesters: dhr  N.J. van Veen, Prinses Julianalaan 90 b, t 452 68 72. GK: Commissie V.V.B: (tijdelijk) dhr B. Reinders, t 411 65 10. Banknr v.b.b: ING 26800. GK: Collectebonnen: dhr B. Reinders, Stalpaertstraat 102, 3067 xt Rotterdam, ing 3534794, t.n.v. Geref. Kerk van Kralingen Coll. Bonnen.

Diaconie van de Protestantse Wijkgemeente:

dam, t 06 19 46 10 59; koster: mw C. Voorvelt-Zwaal.

Kerkomroep

De kerkdiensten die gehouden worden in Pro Rege en in de Hoflaankerk kunnen beluisterd worden op www.kerkomroep.nl. Dat kan live, maar ook tot nog ongeveer 4 weken na de dienst. Wie in aanmerking komt voor een aansluiting, kan deze via de diaconie aanvragen. Voor technische vragen: dhr A. van Dijk, t (010) 212 25 15, e-mail: [email protected].

Kerkdiensten; zie p 15 en p 16

Onze kerkdiensten worden afwisselend in de Hoflaankerk en in Pro Rege gehouden. Bovendien heeft (behalve één zondag per maand) de Protestantse wijkgemeente om 9.30 uur een zondagsdienst in de Oosterkapel; deze wordt gewoonlijk 2 x per maand door een van onze predikanten geleid en op de andere zondagen door predikanten van Immanuël of Kralingen-west.

Kinderoppas voor de kleinsten

Contactpersoon: mw A. Melching - de Bruijn, t 202 23 42, e-mail: [email protected]

Kindernevendienst

Contactpersoon: mw A. van den Toorn, t 202 14 98.

Autodienst

Pro Rege: dhr N.J. van Veen, t 452 68 72; Hoflaankerk: (bij diensten Protestantse wijkgemeente) dhr H. Oosterhuis, t 447 13 07. Oosterkapel: vacature

Centraal hervormd kerkelijk bureau

Kerkelijk bureau van de centrale hervormde gemeente Kralingen en Alexander, Koningslaan 92, 3067 TG Rotterdam, t (010) 420 66 84. Open van maandag t/m donderdag tussen 8.30 en 12.00 uur.

www.protestantskralingen.nl

Colofon Dit blad is een uitgave van de Protestantse (wijk) gemeente i.w. te Rotterdam-Kralingen.

Redactie:

ds L. Korevaar, mw J.D. Moerman-Schravesande, dhr G. Roodhorst, ds R.C. Veldman, dhr L.A. de Vos.

Secretaris diaconie: mw G. Mank-Mulder, Wildeveenstraat 36, 3061 GZ Rotterdam. Ing 192658 ten name van Diaconie van de Protestantse Wijkgemeente Kralingen. ZWO: dhr G. Roodhorst, Jacques Dutilhweg 723, t 202 55 81, Ing 400705 t.n.v. Zendingscomm. Protest. Wijkgem.

Marina Mekking, Kerkelijk bureau, Koningslaan 92, 3067 tg; telefoon: (010) 420 66 84; e-mail: [email protected].

Kralingseveer

Beheerscommissie:

Adressenadministratie Caleidoscoop:

Pastoraal medewerkster en wijk administra tie: mw C. van Maanen, ’s-Gravenweg 77, 3062 ZC Rotterdam, t 452 54 43. Contactadres: dhr C.T. van Linschoten, Karbouwstraat 15, 3064 LG Rotterdam, t 450 74 92.

Dhr C.J. Jacobse en dhr J.C. Buitelaar, p/a Admiraliteitskade 74 Z, 3063 ED Rotterdam. Caleidoscoop heeft een SKG bankrekeningnummer: 63.58.05.022 tnv Kerkblad Caleidoscoop te Rotterdam.

Kerkgebouwen

December: kopijsluiting maandag 21 november, bezorging: donderdag 1 december. Januari: kopijsluiting dinsdag 27 december, bezorging: donderdag 5 januari.

Hoflaankerk, Oudedijk 2, 3062 AE Rotterdam, t 411 20 75; Koster: dhr J. Leistra. e-mail: [email protected] Pro Rege, Oudedijk 113, 3062 AD Rotterdam. Koster/ beheerder: mw M. Gorissen, t (010) 452 78 60, e-mail: [email protected] Oosterkapel, Ringvaartweg 125, 3065 AC Rotter-

Eerstvolgende nummers:

Redactie- en kopij-adres:

Leendert Butterstraat 44, 3062 XN, e-mail: [email protected]

Melding van mutatie – U kunt mutaties (verhuizing, geboorte, huwelijk, overlijden) doorgeven aan dhr G.H. Heere, Mia van IJperenplein 55, 3065 JK Rotterdam (hervormd ledenbestand) of aan dhr J.C. Buitelaar, Admiraliteitskade 74 Z, 3063 ed Rotterdam (gereformeerd ledenbestand).

Caleidoscoop – p. 2

Voortgang adressenlijst De adressenlijst van Protestants Kralingen vordert gestaag. Op de aanmeldingsformulieren die in de kerkdiensten en bij een aantal kringen en groepen zijn verspreid, stond vermeld dat het boekje half november gereed zou moeten zijn; en dat lijkt te gaan lukken. Op zondag 13 november (dat is in ieder geval nu het plan) neem ik uw gepersonaliseerde boekje mee naar kerk en als ik u daar niet tref dan wordt het boekje in de loop van de week bij u in de brievenbus gegooid. Tenminste, als u zich voor de adressenlijst heeft opgegeven. Op het moment van kopijsluiting van deze Caleidoscoop waren er 217 namen voor de lijst. Dat betekent enerzijds dat (jammer genoeg) nog niet iedereen die actief verbonden is met Protestants Kralingen zich ook voor de lijst heeft opgegeven. Anderzijds, je weet dat mensen de kat uit de boom kijken en zomaar ergens op een lijst gaan staan, dat is best een beetje eng. En er zullen ook nog wel mensen zijn aan wie de oproepen in Caleidoscoop en op de liturgieën voorbij zijn gegaan. Daarom is het alles bij elkaar toch een heel aardig aantal namen voor zo’n eerste druk. Het plan is om de lijst jaarlijks bij te werken en te verspreiden. Waarschijnlijk komt er steeds een nieuwe versie rond startzondag. Maar misschien blijken er betere momenten te zijn om met een gewijzigde herdruk te komen; bijvoorbeeld op momenten dat er erg veel wijzigingen zijn. De bedoeling is natuurlijk dat de adressenlijst steeds vollediger en onmisbaarder wordt. Iedereen die zich nog niet heeft opgegeven kan daarbij helpen door nu heel snel naar de website www.protestantskralingen.nl te gaan en verder te klikken naar het aanmeldingsformulier op de site. (De link zit bijna onderaan in het keuzemenu aan de linkerkant.) Iedereen die zich tot en met dinsdag 8 november aanmeldt doet nog mee voor de eerste druk. Ik zou het leuk vinden als er op de valreep nog wat namen bij komen. Leonard de Vos

Voorbede Er zijn veel mensen die te maken hebben met familieleden die in zeer slechte gezondheid verkeren en afscheid moeten nemen. Denkt u rond de gedachteniszondag aan het verdriet, ontstaan door het overlijden van jongeren en ouderen.

Cantatedienst 20 november

Gedachteniszondag De muziek die op gedachteniszondag 20 november zal klinken, komt uit de rijke Engelse traditie. Eerst zal de Music for the funeral of Queen Mary klinken, van Henry Purcell (16591695), gevolgd door I heard a voice from heaven, van John Goss (1800 – 1880). De dood van Queen Mary II op 28 december 1694 was een zware schok voor Engeland. Als vrouw van King William III (stadhouder Willem III van Oranje) genoot Mary grote populariteit onder de Engelse bevolking. De inval van Willem III in 1688, waarmee de katholieke James II werd afgezet, en waardoor Engeland protestants bleef, had vooral Mary krediet opgeleverd. Willem en Mary werden in 1689 gekroond tot koning en koningin, maar al enkele jaren later overleed Mary, kinderloos en nog maar 32 jaar oud. De muziek voor de rouwplechtigheid in Westminster Abbey op 5 maart 1695 werd deels verzorgd door de organist van de kerk, Henry Purcell. Ten tijde van Queen Mary was Purcell een grote naam geworden, onder meer door de opdrachten die hij kreeg van het hof. Purcell zou zijn hele leven aan de Westminster verbonden blijven; eerst als zanger van het koor, vanaf zijn 22ste als organist, een functie die hij enkele jaren later ook zou krijgen aan de Chapel Royal. Voor de liturgie van de rouwdienst volgde Purcell de voorgeschreven teksten uit het Book of common prayers van de Anglicaanse kerk.

De doden als reisgenoten Vooral ouderen, maar ook jongeren, hebben steeds meer mensen te gedenken. Het is heel belangrijk om degenen te blijven gedenken die van ons gehouden hebben en van wie wij gehouden hebben. Hen in de herinnering houden, betekent dat we hun inspiratie in ons dagelijks leven toelaten. Ze kunnen deel gaan uitmaken van onze geestelijke gemeenschap en ons helpen bij beslissingen die we moeten nemen op onze levensweg. Onze ouders, echtgenoten, kinderen en vrienden kunnen na hun dood echte geestelijke reisgenoten van ons worden. Soms worden ze ons zelfs meer vertrouwd nadat ze gestorven zijn, meer nog dan tijdens hun leven. De doden gedenken betekent dat we kiezen voor hun blijvende gezelschap. Uit: Brood voor onderweg van Henri Nouwen

Opvallend zijn de uitgesproken plechtigheid van de muziek en de dramatische, chromatische lijnen. De wijze waarop Purcell de tekst uitbeeldt, zoals op “he cometh up and is cut down like a flower” geven de tekst extra zeggingskracht. Negen maanden later zou de muziek nogmaals in de Westminster klinken, nu op de begrafenis van Purcell zelf. De tekst op zijn graf, naast het orgel van de Westminster luidt: “Here lies Henry purcell Esq., who left this life and is gone tot hat blessed place where only his harmony can be exceeded”. De funeral music begint en sluit af met een plechtige mars, gespeeld door koperblazers. De tekst van de drie delen luidt: Man that is born of a woman, Hath but a short time to live and is full of misery. He cometh up and is cut down like a flower; He fleeth as it where a shadow, And ne’er continueth in one stay (Job 14:1) In the midst of life we are in death; Of whom may we seek for succour but of thee, O lord, who for our sins art justly displeased? Yet, O Lord most mighty, O holu and most merciful saviour, Deliver us not into the bitter pains Of eternal death Thou knowest , Lord, the secrets of out hearts; Shut not thy merciful ears unto our prayers, But spare us, Lord most holy.

Henry Purcell

O god most mighty, O holy and most merciful saviour, Thou most worthy judge eternal, Suffer us not at our last hour for any pains of death to fall away from thee. De tekst die hierop volgt in het Common book of Prayers willen wij u niet onthouden, het werd twee eeuwen later op muziek gezet door John Goss, die een groot deel van zijn leven werkzaam was in St Paul’s Cathedral in London. Veel van zijn anthems schreef hij voor de kerkmuzikale praktijk in St. Paul’s. I heard a voice from heaven, saying unto me, Write, from henceforth blessed are the death which die in the Lord. Even so, saith the spirit: For they rest from their labours. (Openbaring 14: 13) Wouter van der Wilt

Pro Rege, dinsdag 8 en 22 november

Spreken over God “Waarover men niet kan spreken, daarover zou men beter zwijgen” concludeerde ooit de filosoof Ludwig Wittgenstein. Die uitspraak hebben gelovigen gelukkig nooit ter harte genomen. Het is wel een belangrijke vraag: hoe kunnen we geloofwaardig spreken over God? Komende maand nog twee avonden over dit thema. Dinsdagavond 8 november staan twee vragen centraal: Hoe kunnen wij spreken over God en welke beelden van God raken ons? Voordat wij zelf met deze vraag aan de slag gaan, zal ds Rian Veldman ons kort inwijden in het denken van de grote theoloog Karl Barth, die zijn hele leven aan de eerste vraag heeft gewijd. Vervolgens zullen we ons verdiepen in enkele gedichten en liederen van Willem-Jan Otten en Huub Oosterhuis op zoek naar beelden die ons raken. U bent van harte uitgenodigd om zelf ook Caleidoscoop – p. 3

liederen of gedichten met beelden van God die u raken mee te brengen en in te brengen. Deze avond staan taal en Godsbeelden centraal. Twee weken later zal ds Laurens Korevaar ons inwijden in het belijdend spreken over God als drie-enige: Vader, Zoon en heilige Geest. Wat betekent het dat de Ene vele namen heeft en veelzijdig is? Hoe verhoudt zich dat tot het monotheïsme (in het bijzonder de Islam) en het polytheïsme (modern: ieder haar eigen god)? Is de ervaring van God vast te leggen in woorden zonder Hem vast te nagelen? Pro Rege: 8 november en 22 november om 20 uur. De generale synode schreef een pastorale handreiking over dit thema. Dit kunt u gebruiken als voorbereiding op de avonden. De handreiking is bij de boekhandel verkrijgbaar voor € 4,90

Werk in uitvoering

Het nieuwe Liedboek Op 20 april 2007 heeft de Generale Synode van de Protestantse Kerk in Nederland besloten dat er een nieuw liedboek moet komen. De kerken hebben aan de Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied (ISK) de opdracht gegeven om het nieuwe liedboek te gaan samenstellen. Het nieuwe liedboek moet gereedkomen in 2012.

Welke kerken doen mee?

sten of plaatselijke gemeenteavonden georganiseerd om het nieuwe liedboek te presenteren. Zo is er op zaterdagmiddag 12 november van 13.30-16.00 uur een regionale zangbijeenkomst over het nieuwe liedboek in Brielle. Deze middag is in het bijzonder bestemd voor de kerken van de classis Brielle, maar wie van buiten deze regio komt, is van ook harte welkom! Op deze zangmiddag kunt u kennismaken met een doorsnee van de selectie die de redactie heeft gemaakt voor het nieuwe liedboek. Voorbeelden van verschillende soorten liedgenres voor diverse gelegenheden komen aan de orde. Ook zal er meer worden verteld over de achtergronden van het Liedboek en hoe de keuzes van liederen gemaakt worden.

De kerken die in 2007 besloten hebben dat er een nieuw liedboek gaat komen, zijn: • Protestantse Kerk in Nederland • Algemene Doopsgezinde Sociëteit • Remonstrantse Broederschap • Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB Later hebben nog drie kerkgenootschappen besloten om ook in het project te participeren: Inleiding: ds Pieter Endedijk, coördinator project • Nederlands Gereformeerde Kerken • Gerenieuw liedboek. Locatie: St. Catharijnekerk, St. Caformeerde Kerken Vrijgemaakt • Verenigde tharijnehof 1, 3231 XS Brielle. Protestantse Kerk in België Op dinsdagavond 24 januari 2012 van 20.00Zangbijeenkomsten 22.00 uur, wordt in Nieuwerkerk a/d IJssel een In de komende maanden worden er op ver- gemeenteavond over het nieuwe liedboek geschillende locaties regionale zangbijeenkom- houden.

Zaterdag 26 november, Hoflaankerk

Carol Evensong!

Op zaterdag 26 november zal voor het achtste jaar op rij de Carol Evensong worden gehouden. Ook dit jaar weer in de Hoflaankerk. De Evensong begint om 20.00 uur. Vanaf 19.30 uur is de kerk open. Wij bieden ook deze keer een gevarieerd aanbod van koren. Zo verwachten wij Hakuna Matata uit Kralingen-Crooswijk, onder leiding van Nathalie Merfort. Nathalie heeft enkele jaren geleden regelmatig in de diensten van Pro Rege gezongen. Eén keer eerder heeft

• Hoe gaat dat liedboek eruit zien? • Wat zal er anders zijn dan in het huidige liedboek? Een avond om veel vragen te kunnen stellen, maar vooral om veel te zingen, om zo al iets te proeven van wat volgend jaar komt. Inleiding: ds Pieter Endedijk, coördinator van het project nieuw liedboek. Locatie: Ontmoetingscentrum, Bospolderstraat 10, 2912 PD Nieuwerkerk a/d IJssel

Op www.liedboek.nl kunt u nog veel meer lezen over ons nieuwe liedboek. Laurens de Visser (wordt vervolgd in volgende nummers)

Seniorenontmoeting Hoflaankerk Op 15 november zal er weer een bijeenkomst ’65 plussers ontmoeten elkaar’ zijn. Dan is er de mogelijkheid elkaar te spreken en de beide predikanten te ontmoeten. Ds Rian Veldman zal een inleiding houden over: Taizé Berlijn: ontmoeting tussen Oost en West. De broeders van Taizé organiseren de grootse Europese Jongerenontmoeting die vorig jaar in onze stad plaatsvond, dit jaar in Berlijn. De stad die, net als Rotterdam, na de oorlog in puin lag, de stad die bijna 40 jaar door een muur verscheurd werd in Oost en West. De kerken in de voormalige DDR speelden een belangrijke rol bij het ‘neerhalen’ van de muur. Na de inleiding zullen we met elkaar herinneringen delen uit die tijd van een verdeeld Europa, de tijd van het IJzeren Gordijn. Aan dit inhoudelijke deel gaat het samen koffie drinken vooraf. En erna wordt er gezamenlijk gegeten. Het geheel zal afgesloten worden met een korte viering.

zij met haar koor opgetreden tijdens de Carol Evensong. Dit jaar verwelkomen wij ook weer de Christelijk Chinese Gemeente en de Christelijke Arabische kerk. Naast koorzang is er net als in andere jaren in het programma ook ruimte voor samenzang. Wij hopen dat u op deze avond aanwezig zult zijn om onze zingende gasten en hun aanhang een warm onthaal te bieden. Marjan Verveda en Joachim Keppel Caleidoscoop – p. 4

Ieder die hiervoor in aanmerking komt, krijgt een persoonlijke uitnodiging. Mocht u die niet ontvangen, dan kunt u zich rechtstreeks aanmelden. En een goede buur, familielid of vriend(in) is natuurlijk welkom! Nadere informatie en opgave bij Tineke van der Ziel-Roozenbeek, t. 447 08 86 (na 19.00 uur), e-mail [email protected] Tijd en plaats: dinsdag 15 november vanaf 10.45 uur in de Hoflaankerk. Inloop met koffie vanaf half elf. Er zal uiterlijk om 14 uur afgesloten zijn.

In gesprek met

Anne Gercama De landelijke kerk sloot aan bij de Dankdag voor gewas en arbeid door de vraag te stellen: Christen zijn op je werk – kan dat ? Met deze vraag ben ik eens gaan luisteren naar Anne. Hij is geboren in een meelevend kerkelijk gezin in Rotterdam. Vader werkte bij de spoorwegen – vaak ook op zondag – en zocht dan een kerk waar hij nog terecht kon. Anne ging vaak met hem mee. Na zijn huwelijk met Nel zijn ze in SchiedamKethel gaan wonen. Ze waren daar o.a. actief in de Raad van kerken in Kethel. Nauw betrokken bij het gezond maken van de financiën van groot Schiedam was hem toen al duidelijk, dat er veel kerken moesten worden afgestoten. Eerst verhuisd naar Brielle, toen naar Parijs – daar ook actief in de kerk – en vervolgens werd Durban (Zuid-Afrika) hun woonplaats. Daar werden ze lid van de belijdende kring en de NG Sendingskerk (van ds Boesak). “Het was best angstig om in de kerk te zitten met pantserwagens voor de deur. Want het bewind zag onze kerk als een bron van terrorisme. We baden onder andere voor de gevangenen!” Uit Zuid Afrika terug naar Rotterdam, werden ze lid van het Laurenspastoraat. In Kralingen, hun huidige woonplek, werd Anne ouderling in Pro Rege.

Kerk en bedrijf Al die verhuizingen hadden te maken met zijn werk. Eerst kleine bedrijven in Rotterdam en Medellin (Columbia). Daar kwam hij dingen tegen, waar hij als gelovige moeite mee had. Daarom ging hij werken bij een groot levens-

middelenconcern, waar men zich in ieder geval aan de wetten hield. Ook daar situaties dat hij naar zijn geweten moest handelen, tegen de opvattingen van de toenmalige directie in. Dat heeft hem zeker moeilijkheden bezorgd, maar ook veel steun en waardering. In Zuid Afrika waren tussen de middag – georganiseerd door gelovige (evangelische) collega’s bidstonden – waar Anne af en toe aan meedeed. Hij had er moeite mee dat men weinig aandacht had voor apartheid. (De directie was echter heel duidelijk tegen apartheid en aarzelde niet op te treden als een medewerker zich daaraan schuldig maakte.) Na terugkomst in Nederland kreeg Anne te maken met veel bedrijven in het buitenland. Ieder land heeft zijn eigen cultuur en ethiek. Hij heeft gelukkig ervaren, dat overal eerlijke mensen wonen. In Thailand bracht hij direct ter sprake: geen kinderarbeid, geen corruptie, geen discriminatie binnen het bedrijf, het volgen van de Europese standaard op het gebied van milieu, enz. Hij had hierover een pittig gesprek verwacht, maar tot zijn verbazing zei de directeur: “Ik ben het er helemaal mee eens. Zo wil

ik ook werken”. Daarna hebben ze jaren plezierig samengewerkt. Over het algemeen vindt Anne dat er binnen het bedrijfsleven heel veel aandacht is voor ethiek. In zijn werkkring was het ondenkbaar dat je iets deed zonder de nodige vergunning. Je moest altijd volkomen transparant zijn over je budget en uitgaven. Zaken mooier voorstellen of anderen beschuldigen voor zaken die je had gedaan, werd niet geaccepteerd. De veiligheid van werknemers was heilig. Iemand laten werken nadat de contractperiode was afgesloten kon gewoonweg niet. Men keek naar de kerk als een instituut van overtuigde, goed ingelichte mensen. Zo werden er o.a. gesprekken gevoerd met o.a. ‘Max Havelaar’. Bij zijn afscheid (met een symposium) kon Anne aantonen, dat contracten die op een nette manier waren afgesloten meer profijt hadden opgeleverd dan in situaties waar men had geprobeerd de andere partij te slim af te zijn. Niet iedereen was blij met zijn verhaal! Uit Anne’s verhaal concludeer ik, dat het – ondanks weerstand – toch mogelijk is als christen in het dagelijks leven te staan. Gijs Roodhorst

Koffiedrinken na kerktijd Op 27 november staat de koffie klaar bij George Ockeloen en Koos Duivesteijn-Ockeloen, die wonen op de Maasboulevard 208. De heren hadden onder elkaar al de opmerking gemaakt dat ze dit jaar nog niet gevraagd waren voor de koffie. Zo wordt er dus gerekend op dit bezoek. Grandioos! Er kunnen bij hen allerlei gerechtvaardigde redenen zijn om het voorbij te laten gaan, zoals de leeftijd en niet meer bij deze kerk betrokken zijn. Maar niets van dat al: gastvrij zetten ze de deur voor ons open. Het aantrekkelijke van dit her en der koffiedrinken is ook dat je toegang tot huizen krijgt waar je anders niet zou komen. Ieder huis heeft zo zijn eigen charme waar wij van mogen meegenieten. Hier is dat bijvoorbeeld het uitzicht op de levendige rivier en de brug.

Bovendien ademt elk huis de sfeer van de bewoners. Deze morgen is er dienst in Pro Rege, waar zelfs twee tienerdiensten zijn. Ik ben benieuwd hoe ze het daar hebben gehad en of ze daarover iets zouden willen vertellen. Dat zou mooi kunnen bij het koffiedrinken. Dan horen we ook wat jullie wensen van de kerk zijn. Ga je mee? Deze uitnodiging geldt dus voor jongeren én ouderen, voor bekenden in de kerk en de nog onbekenden. Voor deze laatsten is dit een praktische gelegenheid om anderen ongedwongen te leren kennen. Hoe u daar komt? Met de fiets: tegenover Pro Rege de Willem Ruyslaan op. De Oostzeedijk en de Maasboulevard oversteken, rechtsaf op het fietspad tot huisnummer 208. Caleidoscoop – p. 5

Met de auto: ook de Willem Ruyslaan op, de Oostzeedijk oversteken en 1e straat rechtsaf in. Dit is de Admiraliteitskade. Deze uitrijden en linksaf de Oostmolenwerf op. Bij de verkeerslichten de Maasboulevard oversteken en rechtdoor naar beneden de Oosterkade op, tot aan het eind van de huizen. Hier zijn parkeerbonnen nodig, die George bij de kerk zal uitdelen. Vanaf de parkeerplaats valt er een buitentrap te nemen om aan de voorkant van het flatgebouw te komen, daar zijn nog een paar treden en verder is er de lift. En dan is er koffie! Een genoegelijk uurtje gewenst! Janny Korpershoek

Afscheid koster Uit het Uitzetcentrum Rotterdam Jelle Leistra Sr. Aan het eind van 2011 zal Jelle Leistra Sr. afscheid nemen als koster van de Hoflaankerk. Hij kiest ervoor per 1 januari 2012 gebruik te maken van de mogelijkheid met pensioen te gaan. Dat betekent dat hij eind november zijn dagelijkse werkzaamheden zal beëindigen, daarna neemt hij de resterende vakantiedagen op. Jelle is dan bijna 12 jaar koster geweest in Kralingen. Op 1 februari 2000 begon hij in de Hoflaankerk nadat hij al een aantal jaren samen met zijn vrouw in Delft in de Maranathakerk koster was geweest. Hun zoon Arjen was toen al organist in de Hoflaankerk. Jelle heeft zich in al die jaren volledig ingezet voor het werk in de Hoflaankerk. Het kosterschap is onregelmatig werk, wekelijks op zondag en heel vaak in de avonduren. Ook over het jaar is het werk onregelmatig verdeeld. In de zomermaanden zijn er naast de kerkdiensten niet veel activiteiten, maar in de winter zijn er verspreid over de week vrijwel dagelijks kringen en vergaderingen van Kralingen West en Protestants Kralingen. Daarnaast is het gebruik van de kerk voor concerten en andere bijeenkomsten sterk gestegen in de jaren dat Jelle in onze gemeente werkt, zodat hij in drukke maanden vaak 4 avonden per week in de Hoflaankerk te vinden is. Met veel inzet en improvisatievermogen probeert hij ervoor te zorgen dat alle bezoekers zich in de kerk thuis voelen, dat voor iedere bijeenkomst de meest geschikte ruimte beschikbaar is. Dat is geen geringe opgave. Na het werk rijdt hij dan weer op de schooter naar Delft, waar hij al die tijd is blijven wonen. We begrijpen dat Jelle ervoor kiest het kalmer aan te doen, maar zullen zijn presentie zeker missen. Op woensdag 30 november zullen we in een van de zalen van de kerk afscheid van hem nemen. Alle leden van de gemeente en alle bezoekers van de Hoflaankerk zijn van harte welkom. Voor degenen die er niet bij kunnen zijn, is er de gelegenheid Jelle de hand te drukken na de kerkdienst van 4 december. Wij hopen die avond velen te zien. Namens kerkrentmeesters, Cees Jacobse

Omstreeks Pasen dit jaar vroegen wij u om een Paasgroet te sturen aan de ingeslotenen van het detentie- en uitzetcentrum Rotterdam. U heeft in groten getale gereageerd op ons verzoek. De kinderen tekenden prachtige kaarten en aan sommige toegestuurde kaarten zat zelfs een kaart met een postzegel, zodat de mensen zelf ook iets konden versturen. Een heel bijzondere reactie kwam van de vaste bezoekersgroep van de Pauluskerk. Zij bedachten om twee grote kaarten te schilderen en die te beplakken met allemaal goede wensen (zie foto). Mijn collega Jean-Pierre en ik hebben die grote kaarten opgehaald uit de Pauluskerk. Het werd een bezoek met een feestelijk tintje want we werden onthaald op koffie en gebak. De schilderijen kregen we officieel overhandigd. Wij op onze beurt hebben op zondagmorgen alle Paasgroeten overgebracht aan de ingeslotenen. Ze werden met applaus ontvangen. Het is voor de ingeslotenen zo belangrijk om te weten dat ze niet vergeten worden maar dat er ‘buiten’ mensen zijn die aan hen denken en voor hen bidden.

Kerst 2011 Het afgelopen jaar hebben we in het uitzetcentrum in de week voor de kerst aan alle 500 ingeslotenen een kerstcadeautje en een kerstgroet gegeven namens de kerken. Er zat o.a. een telefoonkaart in van 6 euro. Daarnaast bevatte de pakjes nog wat lekkers en spullen voor het dagelijks gebruik zoals bodylotion.

We hadden wat artikelen gekregen van derden, maar de kerken – u dus – hebben het meeste bijgedragen door geld te geven waardoor het voor ons mogelijk was de spullen te kopen. Wij, als geestelijk verzorgers, zouden ook dit jaar graag weer zo’n pakketje willen samenstellen en uitdelen aan de mannen, vrouwen en kinderen die bij ons vast zitten. De kerstgroeten worden hopelijk ook dit jaar weer geschreven en getekend door de kinderen van de kindernevendiensten of een schoolklas. Ik noem al vast het gironummer waar u uw bijdrage op kunt storten: Rekeningnummer 54 34 11 t.n.v. Stichting KSA/GCW te Rotterdam o.v.v. Welkom Onthaal Kerstaktie. Bij voorbaat dank. Met een hartelijke groet, mede namens mijn collega’s, Ikenius Antuma, Chris Franssen, Michael Idemudia en JeanPierre Niati, Hanneke Atsma, predikante

Duurzaamheid Duurzaamheid is een ruim begrip. Het heeft alles te maken met de wereld die we willen achterlaten voor het volgende geslacht. Het heeft te maken met het milieu, maar ook de samenleving in onze wijk en onze stad. Het is bijzonder hoe de laatste jaren voortgang is geboekt. Er wordt niet meer gesproken over de zure regen en ook het gat in de ozonlaag is minder in het nieuws. Dat is voor sommige politici reden om te roepen, dat de klimaatverandering alleen maar bangmakerij is. De politiek wordt hier ingehaald door het bedrijfsleven. Het is niet voor niets dat een bedrijf als Unilever volop gaat voor duurzaamheid. De in het verleden behaalde successen zijn een stimulans om door te gaan. De Geloven op Maandag-groep is al jaren bezig om aandacht te vragen voor maatschappelijke onderwerpen. Onze groep leidt een gevoelig verlies, nu Marleen Scherpenisse gaat Caleidoscoop – p. 6

verhuizen. Wanneer u onze groep wilt versterken, bent u van harte welkom. Veel tijd kost het u niet! We gaan ook duurzaam met onze spaarzame eigen tijd om. En het is niet alleen leuk werk, we zijn ook een erg leuke groep! Ook als u geïnteresseerd bent in de mensen die in onze wijk wonen en iets wilt doen aan de dialoog tussen verschillende bevolkingsgroepen in onze buurt, kunt u aan de slag. Ook daar is een kleine, actieve groep werkzaam. De kerngroep alleen al is heel bijzonder van samenstelling! Als u belangstelling hebt, kunt u zich opgeven bij: Anne Gercama (duurzaamprorege@gmail. com) of 06 430 026 77 Hartelijke groet, Anne Gercama

GoM-avond maandag 14 november in Pro Rege

Rotterdam Climate Initiative Als daadkrachtige en innovatieve wereldhavenstad neemt Rotterdam samen met bewoners, bedrijven en instellingen haar verantwoordelijkheid voor een duurzame toekomst. Door zowel de oorzaken als de gevolgen van de klimaatverandering aan te pakken, de luchtkwaliteit te verbeteren en de geluidoverlast te beperken, werkt Rotterdam met Rotterdam Climate Initiative voortvarend aan het totale duurzaamheiddossier. Door deze unieke aanpak is Rotterdam een inspirerend voorbeeld voor andere steden. De ambities en resultaten op het gebied van milieu, klimaat, energie en water dragen bij aan een groene, schone, gezonde en economisch sterke stad en maken

van Rotterdam de duurzaamste wereldhavenstad.

Zendingskalender 2012

Spiritueel Café, 7 november

‘Ziel van de Andes’ is het motto dat is uitgewerkt door de Peruaanse kunstschilder Jaime Colán. Met deze schilderijen brengt hij de armoede onder de aandacht. Ook komt hij op voor moeder natuur. Verandering van het klimaat veroorzaakt te veel smeltende sneeuw. Respect voor de schepping en aandacht voor de eeuwenoude cultuur van de Indianen die bedreigt worden. Twaalf prachtige kleurplaten voor € 8!

Het Spiritueel Café gaat deze keer over werk en bezieling en wordt ingeleid door ds Katinka Broos die werkzaam is in het Pastoraat Oude Westen in Rotterdam. Christelijke spiritualiteit bestaat eruit dat je alle facetten van je leven (leeftijd, persoonlijke geschiedenis, afkomst, inkomen, diepe gedachten, relaties, werk, passies, hobby’s) vanuit God laat plaatsvinden en op God afstemt, want ‘in Hem bewegen we, leven we, zijn we’.

Een bestelbiljet komt in de liturgie, maar u kunt ook vast een exemplaar reserveren bij G. Roodhorst, t. 202 55 81 – e: [email protected]

Pro Rege, maandag 7 november • 19.30-20.00 uur inloop met koffie of thee • 20.00-20.45 uur inleiding door spreker • 20.45-21.30 uur: gesprek • 21.30 borrel.

Laat u op de GOM avond inspireren en informeren. Doe mee aan de grote Klimaat & Duurzaam Quiz, leer wat de gemeente doet aan duurzaamheid, en kom er achter wat je zelf kan doen: tips en trucs voor een duurzamer bestaan!

Departures Een Oscarwinnende film over een werkloze cellist, die noodgedwongen terugkeert naar zijn geboorteplaats en daar een nieuwe betrekking vindt bij een uitvaartonderneming.

Hartelijke groet, Anne Gercama Maandag 14 november in Pro Rege. Aanvang: 20.00 uur, zaal open: 19.30 uur. Toegang vrij! Inleiding door Robbert Schuijff van de Gemeente Rotterdam

Kerstschikking

U zult misschien wel denken: ‘Zo vroeg al …?’ Maar in verband met de inkoop van ondergronden, en het kopen van leuke accessoires, introduceren we nu alvast de Kerstworkshop. Na het succes van verleden jaar stellen wij – Judith Korevaar en Sipke Sels – jullie weer in de gelegenheid om een sfeervol kerstarrangement te maken. Waar het vorig jaar een krans betrof, wordt het nu een schikking met daarin verwerkt vier kaarsen. De deelnemers aan de workshop kunnen kiezen uit een langwerpige of ronde ondergrond. Het geheel zal prachtig groen bevatten en gecompleteerd worden met rode accessoires.

Zin-in-film

De Kerstworkshop wordt gehouden op maandag 19 december in de gele zaal van de Hoflaankerk. We beginnen om 19.30 uur met koffie en we sluiten af met een glas wijn of fris. De prijs van de Kerstworkshop bedraagt € 30,–. We willen graag vóór donderdag 17 november aanstaande weten wie er meedoen, en we willen van de deelnemers weten of we een ronde of langwerpige ondergrond voor ze moeten kopen. Aanmelden kan bij: Judith Korevaar, t 212 00 34, e: [email protected] Sipke Sels, t 433 18 97, e: [email protected] Caleidoscoop – p. 7

Daigo is cellist bij een orkest in Tokio dat van de ene op de andere dag wordt opgeheven. Er zit niets anders op dan met zijn vrouw terug te keren naar zijn geboortedorp en daar op zoek te gaan naar een nieuwe betrekking. Door een misverstand solliciteert hij op een baan bij een firma die zich heeft gespecialiseerd in het weer toonbaar maken van overledenen. Dat gaat gepaard met een wasritueel, waarbij de nabestaanden toekijken. Voor de familieleden is het wasritueel, dat met grote toewijding en zorgvuldigheid wordt uitgevoerd en waarbij het zaak is nooit een glimp van het naakte lichaam te tonen, een bron van troost. Het duurt even voordat Daigo zich bij zijn nieuwe baan heeft neergelegd. Zijn vrouw reageert vol afschuw als ze achter zijn broodwinning komt. Ze smeekt hem om een ‘normaal’ beroep te kiezen. Maar er is toch niets normaler dan de dood, zegt hij. Departures is ondanks het droeve onderwerp, geen sombere film. De film gaat over verzoening: verzoening met de teleurstelling niet te zijn geworden wat je ooit hoopte te worden, verzoening van een zoon met een vader die hem in de steek liet, en – uiteindelijk – de verzoening met de dood. Het ritueel maakt verzoening mogelijk. Het komt niet in plaats van de authentieke, rauwe emotie, maar zorgt er juist voor dat gevoelens los kunnen komen, die anders vast zouden blijven zitten in een onontwarbare kluwen. Het wasritueel maakt de emoties helder. Sommige recensenten spreken zelfs over een feelgoodfilm over de dood ... Pro Rege, vrijdag 18 november, 20 uur (Deze keer dus niet de laatste vrijdag van de maand!)

Uit de algemene (hervormde) kerkenraad van Kralingen en Immanuël

Toekomst Hervormde gemeente Kralingen In de maand september hebben we vier wijkavonden over onze visienota gehouden. Deze avonden werden gekenmerkt door een sfeer van betrokkenheid. De urgentie van de (financiële) problemen werd gedeeld. Onze voorstellen werden positief kritisch ontvangen en een aantal andere voorstellen werd aan ons meegegeven. Die betrekken we nadrukkelijk bij de verdere beraadslagingen. De algemene kerkenraad is blij met deze uitkomst. Op 13 oktober heeft de algemene kerkenraad vergaderd over het vervolg. Na de terugblik op de wijkavonden en de reacties die daarna nog bij ons binnenkwamen moest er eerst een beslissing t.a.v. de Oosterkapel genomen worden. De kerkenraad heeft na rijp beraad besloten om de kerkelijke activiteiten van de Hervormde Gemeente Kralingen in de Oosterkapel per eind 2012 te beëindigen. Deze beslissing grijpt diep in, vooral voor de bezoekers van de Oosterkapel, maar ook voor heel de gemeente. Het is zeer spijtig om tot sluiting en opheffing van een preekvoorziening te moeten overgaan. Aan de uitwerking van dit besluit heeft de algemene kerkenraad de volgende bepalingen verbonden: • Pastorale begeleiding voor de bezoekers van de Oosterkapel. Ds Korevaar heeft de bereidheid uitgesproken deze zorg onder zijn persoonlijke hoede te nemen. • Zorgvuldige begeleiding van de kosteres en de organist die hun werk daar gaan verliezen. • Inspanningsverplichting om te zoeken naar een koper die aan dit gebouw opnieuw een kerkelijke bestemming geeft. Dit besluit is op zondag 30 oktober aan de

gemeente meegedeeld en is bij dezen gepubliceerd in de wijkbladen van november. De omvang van het aantal predikantsplaatsen is nog steeds een punt van overleg met het Regionaal College voor de Behandeling van Beheerszaken. We hebben de vervulling van de vacatures Zeemeijer en (de komende vacature) Korevaar aan elkaar gekoppeld. Na het gereed komen van de begroting 2012 en de meerjarenbegroting kan hierover een beslissing van het RCBB worden tegemoet gezien. Met beëindiging van de activiteiten in de Oosterkapel zijn we nog maar aan het begin

van structurele oplossing van de problemen. Er wordt al gewerkt aan een verbetering van de geldwerving. De besluiten t.a.v. overige aandachtspunten uit de nota Toekomst zullen in de novembervergadering van de algemene kerkenraad aan de orde komen. Hierover wordt u in de wijkbladen van december geïnformeerd. Namens het Moderamen van de algemene kerkenraad van de hervormde gemeente Kralingen, Paul Breevaart, preses Arnold Zonnenberg, scriba

Boek

Dood en dan? Zolang als wij leven en sterven zijn wij bezig met de vraag: wat gebeurt er als we sterven? Staat er daarna nog iets te gebeuren? In alle tijden en alle culturen worden antwoorden gezocht op deze persoonlijke vragen. Indertijd trof mij het boek van wijlen professor van Niftrik: Waar zijn onze doden? Hij schreef dit als theoloog rechtstreeks vanuit de ervaring van het verlies van zijn geliefde. Dat is de kracht maar ook de zwakheid van zijn boek. Zijn inzet is echter nog steeds actueel: ‘het is met de dood niet uit, maar het gaat ook niet door’. De theoloog Wim Weren heeft met hetzelfde uitgangspunt een heel ander boek geschreven.

Hij gebruikt voor zijn zoektocht naar een antwoord de Bijbel, maar hij gaat ook te rade bij dichters, schilders en schrijvers. Dat geeft verrassende uitzichten, evenals zijn constatering dat veel moderne popsongs echo’s laten horen op de opstandingsverhalen uit de evangeliën. De schrijver neemt de dood én de verwachte opstanding ernstig. De dood is het bittere einde van het leven. Dat geldt voor lichaam en ziel, de hele mens. Zowel de Bijbel als de moderne cultuur zeggen dit. Tegelijk heeft de dood een open einde omdat God doet opstaan. Een citaat uit het slot: ‘Dat het leven een open einde heeft, is niet gebaseerd op iets in onsCaleidoscoop – p. 8

zelf, dat tegen de dood bestand zou zijn, maar steunt volledig op het vertrouwen dat God zijn relatie met zijn getrouwen nooit opgeeft. Alleen daardoor ligt ook na de dood nog alles open. De dood is niet een zwart gat, maar een open plek, die God kan doordringen met zijn creatieve presentie, maar hoe dat kan en hoe dat zal zijn blijft een mysterie’. Ik kan dit boek zeer aanbevelen! Wim Weren: Dood en dan? Stemmen uit de Bijbel, echo’s in onze cultuur, Zoetermeer 2010, € 23,50

L. Korevaar

Pastoralia November is kerkelijk gezien een maand van gedenken. Vanouds begint deze herfstmaand met Allerheiligen en Allerzielen. Velen bezoeken dan hun dierbaren op de begraafplaats, die gekleurd wordt door bloemen. De herfstkleuren worden door deze tekenen van liefde letterlijk doorkruist. Protestanten gedenken hun doden veelal op de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Ook dat is veelzeggend: vlak voor Advent, de periode van hoop en verwachting. Het is veelbetekenend dat ook steeds meer niet christenen in deze tijd stilstaan bij wie zij verloren hebben. Gedenken geeft kracht, samen de verliezen dragen helpt, stilstaan bij wie er geweest zijn kan het mogelijk maken om vooruit te gaan. Het is de moeite en de tijd waard om hieraan veel aandacht te besteden. En niet alleen op 1 of 20 november, dat brengen we in de pastorale zorg voortdurend in praktijk.

Meeleven met & bloemen Dhr J. Buitelaar, Admiraliteitskade 74 Z moest tussen zijn kuren door geruime tijd naar het ziekenhuis en is nu weer thuis. Mw S. van Galen-Koorenwinder, die tot voor kort woonde in Hofje van Gerrit de Koker, is ernstig ziek en verblijft al enige tijd op de palliatieve afdeling van verpleeghuis de Elf Ranken Middeldijkerplein 28, 2993 DL Barendrecht. Zij kreeg de bloemen. Mw C. Hulsker, Jacob van Campenweg 106, verbleef langere tijd in het ziekenhuis en kreeg de bloemen. Dhr J. Roos, Kornelis van Tollaan 23 moest een operatie ondergaan. Mw J.H. Schot-van Linschoten, Drinkwaterweg 432, kan al geruime tijd niet naar de kerk en kreeg de bloemen. Vanwege hun verjaardag of jubileum ontvingen de bloemen mw J. M. Dorsman-van Beek, Ottergracht 24, dhr en mw Gercama-van de Polder, ’s-Gravenweg 40, mw C. v.d. Marel-de Vries, Haydnstraat 26, mw G. Pelkman-Paulus, Rendierstraat 2, dhr M. Verhoeve, Ringvaartweg 189.

Overleden Op 15 oktober kwam een einde aan het leven van Jan Leendert Monster. Hij woonde al zijn 51 levensjaren aan de Hoflaan 34. Van jongsaf aan kon hij zijn hoofd en handen goed gebruiken, hij was bedachtzaam en handig. Deze eigenschappen kon hij uitmuntend kwijt in zijn werk in de informatica. Zowel in de kring van het gezin als in die van zijn werk ging hij in stilte zijn gang, als een ‘stille kracht’. Vele problemen van technische aard kon hij zo oplossen. Dat werkte echter niet toen hij ernstig ziek werd en onder ogen moest zien dat

Samen eten in Pro Rege Menu:

hij jong afscheid moest nemen. Daarin zocht en vond hij zijn weg vanuit het geloof dat hij van huis uit had meegekregen. Bij zijn afscheid was dat ook een bron van troost: ‘Ik ben ervan overtuigd dat dood noch leven … ons zal kunnen scheiden van de liefde van God, die hij ons gegeven heeft in Christus Jezus, onze Heer’ (Romeinen 8 vers 39). Wij wensen zijn ouders, familie en allen die hem missen deze ‘eeuwige verzekering’ toe. Op woensdag 19 oktober overleed Antonia Henriette Aalhuizen-Toebes in het IJssellandziekenhuis op 87-jarige leeftijd. Zij woonde de laatste jaren van haar leven in de Prinsenwiek. Geboren in Haarlem, groeide ze op in Lochem. Daar leerde ze haar man kennen, met wie ze in Rotterdam-Kralingen ging wonen. Het was een gelukkig huwelijk, ondanks een pijnlijk onvervulde kinderwens. Haar man heeft veel betekend voor de diaconie van de Gereformeerde Kerk van Kralingen. De laatste 30 jaar van haar leven was ze weduwe. Bij haar crematie op Schollevaar lazen we psalm 23, De Heer is mijn herder. Mw Aalhuizen had zelf ook herderlijke kanten. Ze heeft veel zorg besteed aan haar moeder die 99 jaar werd. Voor haar jongste zus, was ze echt een zorgzame grote zus. Aan het einde van haar leven waren die rollen omgekeerd, en droeg de jongste zorg voor de oudste, tot op de laatste dag.

Groet In november gedenken wij onze dierbare doden op eeuwigheidszondag, de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Ter gelegenheid daarvan dit gebed, geschreven door Broeder Roger van Taizé bij de dood van een naaste verwant:

Stamppottenbuffet ijs vrijdag 25 november 17.30 uur ontvangst 18.00 uur eten

aanmelden bij Nico van Veen, t 452 68 72 inschrijven 20 november € 5,–

Christus van mededogen, U zorgt ervoor dat wij in een gemeenschap staan tot hen die ons zijn voorgegaan, en die zo dicht bij ons mogen verblijven. Zij staan al oog in oog met het onzichtbare. Ons bereidt U erop voor om in navolging van hen de luister van uw glans te ontvangen. Hartelijke groet, Ds Laurens Korevaar & ds Rian Veldman

Oproep! Onze koster Jelle Leistra sr. van de Hoflaankerk gaat met pensioen en zal vanaf 1 december niet meer aanwezig zijn. Gezien de financiële situatie gaan we in plaats van met een fulltime koster nu door met een parttime koster. Dat betekent dat er mensen nodig zijn om te helpen: een paar uurtjes schoonmaken per maand, een keer bij de kerkdienst op zondag kosteren, helpen met koffieschenken bij concerten. We hopen op veel respons, want hoe meer aanmeldingen er komen, des te beter kunnen we het werk verdelen. Als u wilt meehelpen dan kunt u zich opgeven bij Cees Jacobse (t: 452 62 35) of Henny de Vos-Koerselman, (t: 453 16 90). U kunt ook een mail sturen naar [email protected]. Henny de Vos-Koerselman

Bedankt!

Bedankt

Hartelijk dank voor de mooie bloemen die we vanuit de Hoflaankerk mochten ontvangen. Ook wil ik iedereen bedanken die uit blijk van meeleven mij in de afgelopen tijd hebben bezocht, gebeld en een wenskaart hebben gestuurd. Mijn man en ik vinden het fijn te weten dat we niet uit het zicht van de Kerk van Kralingen zijn verdwenen, ook al wonen wij in Ommoord. Het geeft ons steun in deze voor ons zo moeilijke periode van ons leven.

Voor de vele blijken van medeleven tijdens de ziekte en het overlijden van mijn (schoon)ouders willen wij u allen heel hartelijk bedanken. Het is hartverwarmend om te ervaren wat het is om gemeentelid te mogen zijn en die steun te krijgen in een moeilijke tijd. Want hoewel ze beiden op zeer hoge leeftijd waren – 95 en 99 jaar – je hebt maar één paar ouders en het gemis is daar niet minder door. Zeker omdat wij ze binnen een periode van een jaar hebben verloren.

Hartelijke groeten ook van Wim. Ada Blocker-v.d. Torre

Met onze hartelijke groeten, Anita Klunne-den Engelsen Coen Klunne


Hoi allemaal ! Hebben jullie een fijne herfstvakantie gehad? Hebben jullie ook zo genoten van het mooie weer? Hopelijk houden we dat nog even en anders... dan steken we kaarsjes aan en maken we het binnen gezellig. Of waaien we buiten lekker uit. Op een regenachtige middag is computeren altijd leuk. Wist je, dat je veel liedjes kunt leren en vinden op you tube ? Herinner je je de leuke en mooie musical over de ark van Noach nog? Met die enorme mooie ark in de kerk en al die liedjes? Een van de liedjes was: Kom aan boord. Dit liedje kun je bij you tube vinden met de volgende link: http://www.youtube.com/watch?v=XeDHM7ccnTk Kom aan boord. Ook voor jou is er een plekje.

oefenen: http://youtu.be/qfVXz3vwKMM = Ik was hongerig en jij gaf mij te eten. http://www.youtube.com/watch?v=kSxWptaDMYs&fea ture=related = Ga je mee zeg niet nee. http://www.youtube.com/watch?v=NEnI7qv0Y0E = Jezus zegt, dat hij hier van ons verwacht. Veel plezier! Namens de kindernevendienstleiding, Elisabeth ter Hoeven

Op zondag 13 november is er weer een kinderdienst. Het thema van de dienst is: Aan de slag! Waar we precies mee aan de slag gaan is nog een verrassing. We gaan in ieder geval weer met elkaar zingen. Het is dan natuurlijk het leukst als je de liedjes kent en mee kunt zingen. Deze drie liedjes kun je alvast horen op you tube en

Onze agenda: Zondag 13 november 10.00 uur Pro Rege Kinderdienst: Aan de slag! Zondag 27 november 10.00 uur eerste advent: een speciale kindernevendienst in samenwerking met Sabina de Lange en Annemieke Melching. Deze XL kindernevendienst is voor alle kinderen van 2 - 12 jaar. Jullie krijgen hiervoor een aparte uitnodiging. (Zie ook het artikeltje hiernaast op deze pagina.) Zondag 4 december 10.00 uur Hoflaankerk: laatste zondag voor het inleveren van de schoenendozen! We brengen samen alle schoenendozen weer binnen in de kerk. Zaterdagmiddag 24 december om 16.00 uur Pro Rege: Kinderkerstfeest.

Zondag 27 november kindernevendienst XL Advent voor jong en oud!! De eerste adventszondag valt dit jaar op zijn allervroegst: 27 november. Vanaf die dag begint de adventsperiode en wordt uitgekeken naar de geboorte en komst van Jezus. In de vier weken daarop wordt het kerstfeest voorbereid en elke zondag een extra kaars aangestoken, zodat op de laatste zondag voor kerst vier kaarsen branden. Evenals met Palmpasen, willen we hier speciale aandacht aan schenken voor jong en oud (van 2 tot 13 jaar) tijdens de normale kerkdienst. We gaan in twee groepen (jongste en oudste kinderen) aan de slag met de advent. Ouders kunnen samen met hun kind een adventsversiering maken, maar kunnen ook gewoon naar de kerkdienst. Caleidoscoop – p. 10

Voor het einde van de dienst zullen alle kinderen de resultaten in een feestelijke optocht met zich meedragen naar de kerkzaal alwaar we gezamenlijk zullen besluiten. We kijken uit naar jullie komst! Annemieke Melching

Dvd musical Noach en de Ark Ook genoten van de musical over Noach begin april? Nog een keertje kijken is mogelijk, want er is een heuse dvd met echte filmkwaliteit gemaakt. Een aanrader! Er zijn nog ongeveer 30 exemplaren verkrijgbaar en op = op. De dvd kost 5 euro, waarvan een deel van de opbrengst gaat naar de wijkkas voor jeugd- en jongerenwerk (overige is materiaalkosten). U/je kan een exemplaar reserveren via [email protected] of 06 42334150 (Monique van Hoof). Op zondag 13 november kan iedereen die een dvd gereserveerd heeft deze betalen en afhalen na de kinderwoorddienst in Pro Rege. Afhankelijk van het aantal dvd’s dat is gereserveerd worden de overige dvd’s dan ook verkocht. Alvast dank! Groetjes, Monique van Hoof

Jongerenontmoeting in Berlijn:

‘Taizé an der Spree’ Op uitnodiging van de kerken en de burgemeester van de bruisende stad Berlijn wordt de 34ste Europese jongerenontmoeting van 28 december 2011 tot en met 1 januari 2012 in deze dynamische Duitse hoofdstad gehouden. Voor veel mensen in Oost- en West-Europa is deze stad het symbool van een plaats waar de inwoners zich niet lieten ontmoedigen, zelfs in moeilijke omstandigheden. De kerken die ons zullen

Kosten

ontvangen, kennen een grote verscheidenheid. Ook zijn veel mensen in Berlijn weinig of nooit in contact gekomen met het christelijke geloof. Iedereen zal zich hier dus thuis voelen. Kan de ontmoeting een teken worden van de Kerk die voor iedereen een plaats van gastvrijheid is?

Informatieavond in de Paradijskerk

De totale kosten voor de ontmoeting in Berlijn zijn E 170,–. Deze prijs is inclusief busreis heen en terug, eten en drinken, slaapplaats, inschrijfgeld, deelname aan activiteiten van Taizé, en openbaar vervoer in Berlijn. Meer weten over de Gemeenschap van Taizé of de jongerenontmoeting in Berlijn? Kijk ook op: www.taize.fr/nl.

Operatie schoenendoos

Op 30 oktober is de ‘Operatie schoenendoos’ weer van start gegaan. Tot en met zondag 4 december (liever eerder!) kan een goed gevulde en mooi versierde schoenendoos in de kerk ingeleverd worden. Wilt u meedoen maar liever niet zelf een

schoenendoos vullen, dan kunt u geld geven en vullen wij de doos voor u! Alle dozen worden beplakt, gevuld en gecontroleerd en daar is hulp bij nodig … Wilt u daarbij helpen dan bent u van harte welkom in de Hoflaankerk: zondag 13 november: 11.15 uur - 12.30 uur zondag 20 november: 11.15 uur - 12.30 uur vrijdag 25 november: 09.30 uur - 12.30 uur dinsdag 29 november: 19.30 uur - 21.30 uur vrijdag 2 december: 09.30 uur - 12.00 uur zondag 4 december: 11.15 uur - 12.30 uur Alvast weer heel hartelijk dank voor uw medewerking op welke manier dan ook! Voor informatie kunt u contact opnemen met Edith Stapelkamp t: 447 00 91 | e: [email protected]

Busreis vanuit Rotterdam Precies één jaar na Taizé aan de Maas zijn wij klaar voor ‘Taizé an der Spree’. Taizé Rotterdam organiseert eind van het jaar een busreis naar de jongerenontmoeting in Berlijn. Een flinke groep Rotterdammers kan daar natuurlijk niet ontbreken! Ben je tussen de 17 en 35 jaar, en kom je uit Rotterdam of regio dan is deze reis een goede mogelijkheid om nieuwe mensen te ontmoeten of om kennis te maken met het Taizé gebeuren. RoomsKatholiek, protestant, agnost, ‘ietsist’ of overtuigd atheïst: iedereen is welkom. Aanmelden kan tot 18 november 2011 op: [email protected]. (Stuur ook een mailtje als je alleen op de hoogte wilt worden gehouden via onze nieuwsbrief.) Meer informatie volgt ook op: www.taizeinrotterdam.nl Caleidoscoop – p. 11

Iedere vrijdagavond om 17.30 uur is er een Taizégebed in de Paradijskerk, Nieuwe Binnenweg 25. Op 18 november wordt er aansluitend aan het gebed een maaltijd georganiseerd, gevolgd door informatie over de ontmoeting in Berlijn en een workshop Taizéliederen zingen. Wil je mee-eten dan kun je je via de website: www.taizeinrotterdam.nl aanmelden.

Gebed Meer mensen dan je misschien zou denken komen in de problemen door de financiële crisis. Hun baan wordt wegbezuinigd, of hun bedrijf legt het loodje. Laten we God bidden om een open oog, een warm hart en een helpende hand. En laten we ook bidden voor meer wijsheid bij de overheid, bij allen die beslissingen nemen die het leven van zoveel mensen ingrijpend kunnen beïnvloeden. Dat zij hun verantwoordelijkheid zien en begrijpen en oog hebben voor de slachtoffers van de crisis.

Berichten uit de Kerkenraad en de Taakgroepen Uw kerkenraad vergaderde op 6 oktober. Aan de orde kwamen onder meer: De taakgroep Communicatie ervaart nog steeds spanning over de precieze rol en taken. Het is zaak dat de kerkenraad, maar ook de andere taakgroepen en andere geledingen die een boodschap willen communiceren, de weg beter leren kennen en de taakgroep vroegtijdig om advies vragen. Met het oog op de herkenbaarheid heeft de kerkenraad de suggestie gedaan dat de taakgroep vaste contactpersonen aanwijst voor specifieke onderwerpen. Wij hebben de taakgroep bedankt voor haar waardevolle bijdrage.

Caleidoscoop is al sinds jaren een parel van onze gemeente. Voor gemeenteleden die niet langer onze diensten kunnen bezoeken, vormt ons kerkblad een onmisbare verbindende schakel met ons gemeenteleven. Het wordt moeilijk om ieder jaar passende woorden te vinden om de redactie te bedanken, maar opnieuw heeft de kerkenraad zijn dank en waardering uitgesproken aan alle betrokkenen. Die woorden van dank en waardering gelden overigens evenzeer de website van onze gemeente, die veel aan kwaliteit heeft gewonnen. Zoals in ons nieuwe beleidsplan staat, richten we de aandacht het komende jaar op “beleid en beheer op orde”. Op 6 en 7 september waren er twee gemeenteavonden (in Hoflaankerk en Oosterkapel), waarop de algemene kerkenraad van de hervormde gemeente zijn plannen ontvouwde om te komen tot een verantwoord (financieel) beheer. Onze gemeente moet zich beraden op de locaties waar onze kerkdiensten worden gehouden. De Oosterkapel staat ter discussie. Die discussie willen we voeren met zoveel gemeenteleden als mogelijk. Voortaan zullen we dergelijke bijeenkomsten ook ’s middags houden.

Een gemeentelid heeft geopperd in de Hoflaankerk een voor publiek toegankelijke gebedsruimte te maken. Het college van kerkrentmeesters gaat onderzoeken of dat te verwezenlijken is. Op 15 maart 2012 zal er een visitatie van onze gemeente plaatsvinden, zoals om de paar jaar gebruikelijk. Reeds in november zal onze vertrouwde koster Jelle Leistra sr. van de Hoflaankerk zijn werkzaamheden beëindigen en met pensioen gaan. Uiteraard wil de kerkenraad dit niet ongemerkt voorbij laten gaan en wij zijn met hem in overleg over de wijze waarop wij zijn afscheid op passende wijze kunnen markeren. Na het afscheid van koster Leistra zal er in de Hoflaankerk nog slechts een koster voor een halve fte worden aangenomen. Dat betekent dat er meer met vrijwillige hulpkosters moet worden gewerkt, met name ook op de zondagen. De financiële situatie van onze gemeente maakt dat helaas onvermijdelijk. Wellicht iets voor u of jou? Tot slot heeft de kerkenraad moeten besluiten een voorgestelde vesperdienst op 5 november niet door te laten gaan, omdat ter vergadering niet duidelijk was, welke kosten daaraan verbonden zijn. Verzoek aan de initiatiefnemers is om een nieuwe datum te bepalen, ergens begin 2012, en de kosten inzichtelijk te maken. Pim van Loon en Jakob Brederveld

Van de Taakgroep Pastoraat Het is alweer enige tijd geleden dat u kon lezen over waar de Taakgroep Pastoraat zich mee bezig hield. Nu Gerrie van Veen om gezondheidsredenen niet meer voor de bestemming van de zondagse bloemen uit Pro Rege kan zorgen, heeft Yvonne de Jong deze taak op zich genomen. Dat is bij Yvonne in goede handen, want

De kerkenraad heeft een aantal voorgestelde wijzigingen van de protestantse kerkorde besproken, maar dat leidt verder niet tot afwijkende tegenvoorstellen. Caleidoscoop – p. 12

zij doet dit al jaren voor de bloemen van de Hoflaankerk. Een voorstel om als taakgroep anders te gaan functioneren, werd aangenomen. Een voorbereidingsgroep, bestaande uit Laurens Korevaar, Essel Valkenburg en Annie van Hoof, resp. voorzitter en secretaris, zal voortaan de lopende zaken bespreken en zoveel mogelijk afhandelen. De taakgroep zelf kan zich dan meer met hoofdzaken bezig houden en daardoor één keer per jaar minder vergaderen. We streven ernaar dat elke sectie in de taakgroep vertegenwoordigd zal zijn en dat we jaarlijks weer een bijeenkomst houden met al onze contactpersonen. Tijdens zo’n bijeenkomst kunnen ervaringen worden uitgewisseld en zal er aandacht zijn voor toerusting. Tijdens de taakgroepvergadering van 10 oktober constateerden we dat er pastoraal gezien geen verschillen meer zijn in het registreren van ‘gereformeerde’ en ‘hervormde’ leden. Nieuwe leden, die in onze wijk zijn komen wonen, ontvangen zo snel mogelijk een welkomstbrief met een Caleidoscoop en worden daarna bezocht door een ouderling dan wel contactpersoon van de betreffende sectie. In een gesprek wordt nader kennisgemaakt en besproken hoe iemand betrokken kan en wil zijn bij onze gemeente. Niet altijd komt het tot een kennismaking. Ook meeleven of betrokken willen zijn is niet vanzelfsprekend, passief lid zijn is dan mogelijk of uitschrijving. Na inschrijving in onze wijkadministratie, dit nog eens met een brief te bevestigen, lijkt de taakgroep niet nodig. Het kennismakingsgesprek kan volstaan, waarbij we best een appèl mogen doen op onze nieuwe leden. We hebben elkaar nodig om als kerkgemeenschap goed te functioneren! In de Caleidoscoop van december zal nader worden ingegaan op het passief registreren van leden en ons beleid daarin. We evalueerden de pastorale aandacht die wij geven aan 4- en 7 jarigen. In de verschillende secties wordt hier meer of minder aan gedaan. Het is de bedoeling deze kinderen en hun ouders een bezoekje te brengen met een presentje en een uitnodiging voor de kindernevendiensten. Christine van Roekel zorgt al een paar jaar voor deze presentjes en heeft een aantal van deze bezoekjes afgelegd. Eenvoudig is het niet! Juist daar waar het gedoopte kinderen betreft, zien we een taak weggelegd voor onze predikanten en of ouderlingen die bij de doop(gesprekken) aanwezig waren. Kinderen worden bij hun geboorte niet meer

Gun een ander een prachtig Hoflaan concert!

automatisch in de administratie opgenomen. De ouders moeten de geboorte melden bij de wijkadministrateur. Het is de taak van de pastorale medewerkers om de ouders hierover te informeren. De nieuwe folder voor onze kindernevendiensten hebben we mede van commentaar voorzien. Die belooft kleurrijk en uitnodigend te worden; een goed hulpmiddel in ons pastorale werk. Ook over pastorale aandacht aan 18-jarige jongeren hebben we met elkaar gesproken, hierover meer in de volgende Caleidoscoop. In verschillende secties zijn of worden gemeenteleden, die we niet regelmatig ontmoeten, door de sectieleiding met een brief benaderd om te vragen hoe contacten zo mogelijk geïntensiveerd kunnen worden. Het blijft voor ons steeds te vraag hoe wij inhoudelijk ons pastorale werk kunnen, dan wel zouden ‘moeten’ uitvoeren. Welke behoefte is er? Hoe blijkt die behoefte? Willen mensen dat kenbaar maken? Staan wij er open voor? Tijdens een bijeenkomst met alle contactpersonen op maandag 28 november a.s., zullen we met name hierover van gedachten wisselen met elkaar. Wilt u reageren, heeft u vragen of wilt u misschien ook als contactpersoon mee gaan werken om het pastorale werk in onze gemeente verder vorm te geven? U kunt het doorgeven aan onze predikanten of ondergetekende.

sten. Als leidraad gebruiken we het dienstboek deel I. We bespraken het onderdeel “de opgang”. Laurens Korevaar hield de inleiding. Heel goed was het, om gezamenlijk eens na te denken over hoe je je bijvoorbeeld voorbereidt op de zondagse dienst. Door gebed, meditatie? Of misschien terloops, terwijl je naar de dienst gaat onder klokgelui? We zijn eigenlijk wel benieuwd naar hoe u dit doet. Tevens is besloten dat ieder die aan de dienst meewerkt, wordt uitgenodigd in de consistorie om zo in verbondenheid met elkaar de eredienst met het consistoriegebed te beginnen. Onze organisten vragen zich af of er wel bewust naar het orgelspel voorafgaand aan de dienst wordt geluisterd, omdat er ook met elkaar wordt gepraat door kerkgangers. Misschien wordt er bewust of onbewust toch meer geluisterd dan wij denken! Wilt u hierover met ons meedenken? Verder kwam het jaarverslag 2010/2011 en het werkplan 2011/2012 aan de orde. Het jaarverslag wordt in de kerkenraadsvergadering van november besproken. In het werkplan heeft de taakgroep uiteraard als uitgangspunt het beleidsplan van de kerkenraad genomen. Dat wil zeggen aandacht voor: beleid en beheer in 2011-12 en voor de jeugd in 2012-13. In november bespreken we onder andere de ‘intrede’ (pag. 862 t/m 872) uit het Dienstboek en het werkboekje nr. 28 met als titel: ‘Hun gedachtenis zij ons tot zegen’. Over het gedenken van overledenen in eredienst en in kerkinrichting. Voor het bezinnen op en de aandacht voor de jeugd zijn ook werkboekjes aangeschaft, die we in 2012 zullen bespreken. Heeft u nog vragen of opmerkingen dan horen wij ze graag. Atty de Bruin

Annie van Hoof, t: 4524951, e: [email protected]

Van de Taakgroep Eredienst In september vergaderde onze taakgroep weer voor de eerste maal na de vakantie. Wij geven uitvoering aan het plan om in elke vergadering onder het punt ’toerusting’ uitgebreid te praten over het eigene van onze dien-

Dankzij onze samenwerking met de Seniorenraad en de stichting 4HetLeven komt het steeds vaker voor, dat mensen die niet in staat zijn om op eigen kracht naar onze concerten te komen, geholpen door een vrijwilliger toch een prachtig concert kunnen meemaken. Wanneer u ook zo iemand kent, kunt u contact opnemen met 4HetLeven; of u kunt zelf het initiatief nemen! Er staat u in de Hoflaankerk weer een zeer afwisselend programma te wachten: • Op vrijdag 11 november is er weer een “Klassiek & Wijn” met Sinfonia Rotterdam o.l.v. Conrad van Alphen m.m.v. van Marietta Petkova (piano) en Annemieke Brunesse (prijswinnaar Prinses Christina Concours). Op het programma staat muziek van Chopin, Debussy en Dvorak. Aanvang: 20.15 uur. Na afloop een wijnproeverij. Kaarten via res©sinfoniarotterdam.nl

• Op zaterdag 12 november om 16.00 uur begint een pianomarathon met muziek van Debussy door concertpianisten van het Codarts Virtuoso Piano programma. Toegang: € 10,– (voorverkoop & studenten: € 5,–). Voorverkoop via: kaarten©hoflaankerk.nl.

• Vrijdag 25 november muziek van Bach door het professionele Kamerkoor Ars Musica en Concerto Barocco o.l.v. Patrick van der Linden. Voorafgaand aan het concert is er een inleiding met uitleg over de muziek. Tijdens dit voorprogramma is er ook ruimte voor persoonlijke herdenking. Inleiding met herdenking 19.30 uur; aanvang concert 20.30 uur. Toegang € 25,–. Voorverkoop € 20,–. Kaarten via www.kamerkoorarsmusica.nl.

• Op zaterdag 26 november om 20 uur: Carol Evensong: “Vrede in de stad”. Met o.a. koren van migrantenkerken. Toegang: vrij. • Op vrijdag 2 december is er een orgelconcert door Wouter van der Wilt. Aanvang: 20:00 u. Toegang: vrije gift.

• Op zaterdag 10 december een concert van het Haags Vocaal Ensemble o.l.v. Manoj Kamps (cum laude afgestudeerd bij het Koninklijk Conservatorium in Den Haag). Met Wouter van Belle (orgel) en het Jong KC (jonge talenten van het Koninklijk Conservatorium). Uitgevoerd worden de “Messe” van Martin, de “Litanies á la Vierge Noire” van Poulenc, “Questre petites priëres” van Poulenc, “O salutaris Hostia” van Caplet en “Livre du Sint-Sacrement” van Messiaen. Toegang: € 15,–. CJP en studenten: € 10,–. Kaarten: kaarten©hoflaankerk.nl. Aanvang: 20 uur.

Alle illustraties op deze 2 pagina’s zijn gevonden op internet Caleidoscoop – p. 13

College van Kerkrentmeesters (Herv.)

Collectes wijkgemeente Protestants Kralingen Hoflaankerk

In de afgelopen weken is door de kerkrentmeesters gewerkt aan de begroting voor 2012 en aan een meerjarenbegroting. Het college voor beheerszaken in Zuid-Holland vraagt dit jaar inzicht in onze verwachtingen voor meerdere jaren in verband met het vervullen van de vacature van ds Zeemeijer en de opvolging van ds Korevaar eind 2012. In het college van kerkrentmeesters zijn deze begrotingen in oktober besproken, in november zal de algemene kerkenraad ze behandelen. Zoals u weet zullen wij hogere inkomsten en lagere lasten aannemelijk moeten maken om toestemming te krijgen voor het beroepen van opvolgers van beide predikanten. Er zullen dus keuzes gemaakt moeten worden tussen de wensen van de verschillende wijken.

Opvolging koster en verkoop pastorie In het Kralingse deel van onze gemeente vragen momenteel twee zaken onze bijzondere aandacht, namelijk de vacature voor koster in de Hoflaankerk en de verkoop van de pastorie aan de Mecklenburglaan na de verhuizing van ds Korevaar eerder dit jaar. In de Hoflaankerk zal de opvolger van koster Leistra slechts een deel van de week aanwezig zijn. Helaas kunnen wij ons geen full-time koster meer veroorloven. Wij zijn met sollicitanten in gesprek en hopen in november een nieuwe koster te kunnen benoemen. Als we geen full-time koster meer hebben, dan zullen we een beroep doen op vrijwilligers om te helpen in de Hoflaankerk, bijvoorbeeld bij de kerkdiensten op zondag. Ook bij de verkoop van de pastorie is voortgang te melden. Wij zijn het met een potentiële koper eens maar er zijn nog enkele voorwaarden waaraan voldaan moet worden. Wij hopen dat we voor eind 2011 het huis aan de koper kunnen opleveren.

Ledenadminiatratie Voor alle wijken van de Hervormde gemeente en voor de Gereformeerde Kerk van Kralingen is de overschakeling naar het nieuwe systeem van de landelijke ledenadministratie van belang. Hoewel wij zelf beschikken over een goede administratie zijn we voor veel mutaties afhankelijk van de landelijke ledenadministratie die de meeste verhuizingen aan ons doorgeeft. Reeds in juni was geregeld om eind september beide administraties volledig op elkaar af te stemmen en de uitwisseling van formulieren tussen het kantoor en het landelijk dienstencentrum in Utrecht te automatiseren. Hoewel wij gereed waren voor de omschakeling, duurde het vrijwel de hele maand oktober voor de volledige gegevens uit het nieuwe landelijke

systeem ontvangen werden en de uitwisseling op gang kwam. Zolang de koppeling niet volledig werkte konden we helaas geen wijzigingen verwerken, want dat zou verschillen veroorzaken tussen de beide administraties. Er is dus momenteel een achterstand. De meesten van u zullen hier niets van merken. Voor onze wijkadministrateurs en voor alle anderen die met de gegevens moeten werken is het heel lastig. Op ons kantoor is er veel aandacht aan besteed zo snel mogelijk weer goede gegevens te hebben.

Vergunningen Hoflaankerk Enkele maanden geleden schreven wij over de vergunningen van de Hoflaankerk. Ook hierover is voortgang te melden. De exploitatievergunning die ontbrak hebben wij eind juli gekregen. Dat betekent dat de kerk voor alle activiteiten, waaronder concerten en verhuur aan derden mag worden gebruikt. Er mag echter geen alcohol worden geschonken. Inmiddels hebben wij bij de gemeente ook daarvoor de benodigde vergunning aangevraagd. De brandweer heeft de Hoflaankerk, Immanuelkerk en de Oosterkapel gecontroleerd en bevestigd dat deze kerkgebouwen aan de door hen gestelde eisen voldoen.

Diefstal en inbraak Tenslotte moeten we enkele vervelende gebeurtenissen melden. In de Hoflaankerk zijn in september de kabels van de bliksemafleiders enkele meters boven de grond afgeknipt. Het was de dieven kennelijk om het koper te doen. Inmiddels zijn ze door aluminium vervangen en met metalen strips afgedekt zodat het verwijderen moeilijker is en meer tijd kost. In ons kantoor aan de Koningslaan is ingebroken. Er zijn enkele kasten opengebroken en het kasgeld en een koffieapparaat zijn meegenomen. Gelukkig is er nooit een groot bedrag aanwezig en is de apparatuur niet beschadigd. Het is een heel nare ervaring maar het werk kon gelukkig na een dag opruimen weer doorgaan. Cees Jacobse

11 september Kerk missionair / startzondag 25 september Kerk JOP / startzondag

€ € € €

254,68 246,87 352,58 381,20

Oosterkapel 4 september Kerk € 55,90 Jeugdwerk € 52,90 18 september Kerk € 75,60 Vredeswerk € 58,30 25 september Kerk € 56,95 JOP / startzondag € 60,10 De opbrengst uit het bloemenbusje in de Oosterkapel bedroeg in september € 10,40. Uit de zendingsbussen in Oosterkapel en de Hoflaankerk kwam in in deze periode in totaal € 75,39. Bij de avondmaals viering in de Oosterkapel op 4 september bracht de collecte voor het werelddiaconaat € 112,25 op.

Pro Rege 04 september Kerk Jeugdwerk 18 september Kerk Vredeswerk

€ € € €

123,67 129,56 124,62 123,37

Activiteitenkas Protestants Kralingen Het was weer een mooie maand voor de wijkkas. Via ds Korevaar kwam binnen € 20 (l) en € 30 (r). Via mw Van Maanen € 10 (g), € 10 (k) en € 25 (h) via dhr Both € 10 (b). Op de bankrekening ontving de kas € 100 (k). En tenslotte viel er ook nog een enveloppe in de brievenbus met daarin € 20 (M), bestemd voor de oogstdienst. Hartelijk dank voor dit alles, met vriendelijke groet, Peter Andringa, penningmeester

EETGROEP OOSTERKAPEL AANMELDEN VÓÓR 6 NOVEMBER ANNEKE SCHOLLAART T 450 08 37 KOSTEN � 5,– DONDERDAG 10 NOVEMBER, ONTVANGST VANAF 18 UUR, 18.30 UUR ETEN

Oud papier verzamelen loont! De Commissie oud papier heeft al een aantal keren bijgedragen in de kosten voor verfraaiing en onderhoud van de Hoflaankerk. We zijn nu aan het sparen voor het verven van de hallen van de Hoflaankerk aan de Oudedijkkant en een nieuwe mat voor deze ingang. Giften blijven uiteraard zeer welkom op ING-nummer 3640002 tnv Commissie oud papier, Koningslaan 92, 3067 TG Rotterdam. Met vriendelijke groet, Chiel Bakker Caleidoscoop – p. 14

Leesrooster november

Kerkdiensten in Kralingen

donderdag 3 november Matteüs 23:27-39 vrijdag 4 november Matteüs 24:1-14 zaterdag 5 november Maleachi 2:10-16

Diensten met een • vallen (mede) onder de verantwoordelijkheid van de kerkenraad van onze Protestantse (wijk)gemeente i.w. te Rotterdam-Kralingen.

zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag

6 november 7 november 8 november 9 november 10 november 11 november 12 november

Maleachi 2:17-3:5 Maleachi 3:6-12 Maleachi 3:13-18 Maleachi 3:19-24 Matteüs 24:15-28 Matteüs 24:29-35 Matteüs 24:36-51

Hoflaankerk • 10.00 uur ds R.C. Veldman 17.00 uur ds L.J. Vogelaar, uit Den Haag oosterkapel 09.30 uur ds M. van der Zwan, uit Westbroek immanuelkerk 10.00 uur ds E-J. Vledder



Matteüs 25:1-13 Matteüs 25:14-30 Matteüs 25:31-46 Rechters 1:1-15 Rechters 1:16-26 Rechters 1:27-2:5 Rechters 2:6-23



Rechters 3:1-11 Rechters 3:12-31 Rechters 4:1-16 Rechters: 4:17-5:8 Rechters 5:9-22 Rechters 5:23-31 Rechters 6:1-18

hoflaankerk 10.00 uur ds B. Oosterom uit Oudewater 17.00 uur ds M.C. van Pelt pro rege • 10.00 uur ds L. Korevaar • 19.30 uur Taizé gebed oosterkapel • 9.30 uur ds B.J.S. Jonker immanuelkerk 10.00 uur ds. C. Vroegindeweij


27 november 28 november 29 november 30 november 1 december 2 december 3 december

Rechters 6:19-32 Rechters 6:33-7:8 Rechters 7:9-22 Rechters 7:23-8:9 Rechters 8:10-27 Rechters 8:28-9:6 Rechters 9:7-21

Zondag 6 november

Zondag 13 november

Zondag 20 november

hoflaankerk • 10.00 uur ds L. Korevaar & ds R.C. Veldman, Gedachteniszondag 17.00 uur ds J. Alma uit Ameide, voorbereiding HA oosterkapel • 9.30 uur ds S. Bronkhorst immanuelkerk 10.00 uur ds E-J. Vledder termaat 16.30 uur dr K.J. Holtzapffel

pro rege • 10.00 uur ds R.C. Veldman oosterkapel • 9.30 uur mw ds J.G. Mooi immanuelkerk 10.00 uur ds E-J. Vledder, Heilig Avondmaal

Zondag 4 december, 2de Advent

hoflaankerk • 10.00 uur ds L. Korevaar 17.00 uur ds C.J. van der Dussen uit Harmelen oosterkapel 09.30 uur ds M.C. van Pelt immanuelkerk 10.00 uur ds B. ter Haar

Zondag 11 december, 3de Advent

hoflaankerk 10.00 uur ds T.C. Verhoef uit Nijkerk 17.00 uur ds M.C. van Pelt pro rege • 10.00 uur ds R.C. Veldman oosterkapel • 9.30 uur ds E-J. Vledder immanuelkerk 10.00 uur ds A. Schipper

Collectes

06 november 13 november 20 november 27 november Zondag 27 november, 1ste Advent hoflaankerk 4 december 10.00 uur ds M.C. van Pelt, HA 17.00 uur ds L.J. Vogelaar uit Den Haag, dankzegging HA 11 december

Programma V&T; vergaderingen; etc.

Kerk-in-Actie: Zending (Najaarszending (6 t/m 12 nov) Kerk-in-Actie: Diaconaat Jeugdwerk Havenpastoraat Waterputten Kiwangala (Pro Rege) pkn: Missionair werk Advent pkn: Pastoraat

Zie ook www.protestantskralingen.nl (agenda)

Te doen in november maandag 7 november, 20.00 uur, Pro Rege

maandag 14 november, 20.00 uur, Pro Rege

vrijdag 18 november, 20.00 uur, Pro Rege

Spiritueel Café

Geloven op Maandag

Zin-in-film

dinsdag 8 november, 10.00 uur, Oosterkapel

dinsdag 15 november, 10.30 uur, Hoflaankerk

dinsdag 22 november, 20.00 uur, Pro Rege

Ontmoetingskring Oosterkapel

Seniorendag

‘Spreken over God’, n.a.v. van het synodeboekje.


dinsdag 15 november, 20.00 uur, Oosterkapel

woensdag 23 november, 20.00 uur, Immanuelkerk

Wijkraad kerkrentmeesters (hervormd)

30+groep

Kring rond ‘De innerlijke ruimte’

dinsdag 8 november, 20.00 uur, Pro Rege

dinsdag 15 november, 20.00 uur, Immanuelkerk

zaterdag 26 november, 20.00 uur, Hoflaankerk

‘Spreken over God’, n.a.v. van het synodeboekje.

Kring rond ‘De innerlijke ruimte’

Carol Evensong


woensdag 16 november, 20.00 uur, Hoflaankerk

maandag 28 november, 20.00 uur, (plaats nog niet bekend)

Moderamen kerkenraad

Leer- en praatgroep Wegwijs in geloven

Taakgroep Pastoraat + contactpersonen

woensdag 9 november, 20.00 uur, Hoflaankerk

donderdag 17 november, 15.30 uur, Hoflaankerk

dinsdag 29 november, 20.00 uur, Immanuëlkerk

Taakgroep communicatie

Bijbelkring over het boek Esther

God en geweld (door ds Korevaar)

donderdag 10 november, 20.00 uur, Immanuelkerk


woensdag 30 november, 20.30 uur, Pro Rege

Moderamen algemene kerkenraad

Bijbelkring over het boek Esther

Diaconie vergadering

zondag 13 november, 19.30 uur, Pro Rege


woensdag 30 november, vanaf 20.00 uur, Hoflaankerk

Taizé gebedsdienst

Kerkenraadsvergadering

Afscheid van koster Jelle Leistra sr.

informatie: ds R.C. Veldman (colofon, zie ook p. 7)

informatie: Gijs Roodhorst, t: (010) 202 55 81

informatie: Henny de Vos-Koerselman, t: (010) 453 16 90

Info: ds L. Korevaar en ds R.C. Veldman (colofon, zie ook p. 3)

informatie: Pim van Loon, t: (010) 414 42 19

informatie: ds L. Korevaar, t: (010) 212 00 34

informatie: dhr A. Zonnenberg, e: [email protected]

informatie: ds Rian Veldman (colofon)

informatie: Anne Gercama, t: (010) 452 01 71 (zie ook p. 7)

informatie: ds L. Korevaar (colofon, zie ook p. 4)

informatie: Annemieke Melching-de Bruijn

informatie: ds E-J. Vledder, t: (010) 226 39 61

informatie: ds L. Korevaar (colofon)

middagkring; informatie: ds L. Korevaar (colofon)

avondkring; informatie: ds L. Korevaar (colofon)

informatie: Pim van Loon, t: (010) 414 42 19


informatie: ds R.C. Veldman (colofon, zie ook p. 7)

Informatie: ds L. Korevaar en ds R.C. Veldman (zie ook p. 3)

informatie: ds E-J. Vledder, t: (010) 226 39 61

informatie: Marjan Verveda, t: (010) 452 03 45 (zie ook p. 4)

informatie: Annie van Hoof, t: (010) 452 49 51

informatie: ds L. Korevaar, t: (010) 212 00 34

informatie: Hiddo Oosterhuis, t: (010) 447 13 07

informatie: Cees Jacobse, [email protected] (zie p. 6)

Kerkdiensten van wijkgemeente

Protestants Kralingen In de Hoflaankerk en in Pro Rege is er oppas voor de kleinsten en er zijn kindernevendiensten voor de wat oudere kinderen. Maandelijks zijn er tienernevendiensten.

Bij de erediensten

Deze maand de laatste zondagen van de kerkelijke liturgische kalender, die net als het herfstweer buiten een wat dreigend donkere kleur hebben. Tegelijkertijd kiert er ook al het licht door van Advent, zoals er soms ook nog van die prachtige herfstzon-dagen zijn. De zondagen van het herfstgetij bereiden ons al voor op de wending ten goede die wij vieren met Kerst. De weeën aan het einde van het evangelie van Matteüs zijn barensweeën, ze verwijzen naar een nieuw begin dat met veel pijn en moeite aan het licht zal komen.

Zondag 6 november 8ste zondag van de herfst • Lezingen: Jesaja 48: 17-21 en Matteüs 25: 14-30 • 2de collecte: Kerk-in-Actie: Najaarszending

Oosterkapel, 9.30 uur, ds M. van der Zwan dienst van Kralingen-West Hoflaankerk, 10.00 uur, ds R.C. Veldman Vandaag horen we, net als in de jongerendienst in mei, de gelijkenis van de talenten. Toen zoomden we in op het gegeven dat iedereen talenten heeft en daarmee moet woekeren. Vandaag zoomen we in op de laatste man met het ene talent, die er niets mee doet, maar het begraaft. Zo wordt dit verhaal vaak gelezen. Een verhaal eigenlijk over winners en losers, en de losers hebben het er zelf naar gemaakt. Maar is het niet zo dat die laatste man in opstand komt tegen deze harde werkelijkheid waarin het draait om het verdubbelen van je vermogen? Komt hij niet juist in opstand tegen de strenge heer die als een beurshandelaar maait waar hij niet heeft gezaaid? Misschien zou deze laatste man nu wel op het Beursplein zijn tentje opslaan ...

Zondag 13 november 9de zondag van de herfst • Lezing: Matteüs 25: 31-46 • 2de collecte: Kerk-in-Actie: Diaconaat

Oosterkapel, 9.30 uur, ds B.J.S. Jonker Pro Rege, 10.00 uur, ds L. Korevaar Kinderdienst • koffiedrinken na de dienst De lezing van vandaag vormt het slot van de zogenoemde eschatologische rede. Daarin schetst Jezus de verschillende crises waarin de wereld komt / is. Deze wereld kan vergaan en dat wordt in aangrijpende beelden getekend.

Wat dan? Het verrassende is dat Jezus in deze benauwde situatie wijst op de noodzakelijke zorg voor mensen. Deze bestaat uit de zogenoemde zeven werken van de barmhartigheid. Dat zijn geen vrijblijvende mogelijkheden om goed te doen, maar daarop worden wij afgerekend. Zij laten namelijk zien hoe in Gods Naam de menselijkheid bevorderd wordt. In Pro Rege krijgt dit alles een plaats in de vorm van een kinderdienst. Deze draagt als thema: Aan de slag!

Zondagavond 13 november Pro Rege, 19.30 uur, Taizé viering

Zondag 20 november gedachteniszondag • Lezing: Matteüs 24: 14-35 • 2de collecte: Jeugdwerk

Oosterkapel, 9.30 uur, ds S. Bronkhorst Hoflaankerk, 10.00 uur, ds L. Korevaar en ds R.C. Veldman Gedachtenisdienst, m.m.v. de Hoflaancantorij; koffiedrinken na de dienst Op deze laatste zondag van het kerkelijk jaar horen we van de ‘laatste dingen’. Jezus schildert de finale van de wereldgeschiedenis. Deze is heel dubbel: angstaanjagend en hoopgevend, wij leven tussen hoop en vrees. Hierdoor kan een mens verscheurd worden, zeker wanneer wij gedenken wie wij verloren hebben. Het verlossende woord van Jezus werkt verbindend: de gelovigen zullen verzameld worden. De hoop heeft het laatste woord. Dit alles zal niet alleen in woorden klinken, maar ook in muziek. De Hoflaancantorij zal het requiem Funeral music of Queen Mary van Henry Purcell laten horen. Juist zo wordt duidelijk dat het einde van ons leven niet het laatste is. Gezang 446 geeft dat ons mee: en als mijn laatste adem stokt, dan draagt mij uw muziek.

Zondag 27 november 1ste zondag van Advent • Lezing: Rechters 5 • 2de collecte: (Oosterkapel) Havenpastoraat; (Pro Rege) Waterputten voor Kiwangala

Oosterkapel, 9.30 uur, mw ds J.G. Mooi Pro Rege, 10.00 uur, ds R.C. Veldman Na de dienst koffiedrinken bij George Ockeloen en Koos Duivesteijn-Ockeloen (zie p. 5) De zondagen tot aan Kerst gaan wij met de kinderen op zoek naar de koning. We doen dit aan de hand van de verhalen uit het boek Rechters (= Richteren). Dit boek is een ‘overgangsboek’, waarin wordt verteld hoe bij het volk Israël de roep om een goede koning steeds sterker werd. Caleidoscoop – p. 16

Een koning die in zijn woorden en daden laat zien dat God naar mensen omziet. Vandaag horen we het lied van Debora. Zij is profetes en rechter, zij inspireert en bemoedigt. In haar lied, dat bij de bronnen werd gezongen bezingt ze de vreugde om de overwinning en de pijn van het verleden. Het is een poëtische terugblik op de bevrijdende geschiedenis van God met mensen. Aangenomen wordt dat deze lofzang het oudste (en daardoor ook wat weerbarstige) literaire gedeelte van het oude testament is, ruim 3000 jaar geleden geschreven. Juist met deze oud(st)e woorden vol hoop en vertrouwen beginnen we het nieuwe kerkelijk jaar.

Inzamelingen toegelicht 6 november –Najaarszendingsweek Eén van de Kerk-in-Actie medewerkers is Karsten van Staveren, die met zijn gezin naar Thailand werd uitgezonden. Karsten is docent theologie aan de Universiteit in Chiang Mai. Hij schrijft: “Ik ben onder de indruk van de gedrevenheid van mijn studenten. Ze kiezen voor een armoedig en onzeker bestaan, terwijl ze een internationaal erkend masterdiploma op zak hebben.” Zijn werk is belangrijk voor de verspreiding van het Evangelie in Zuidoost-Azië. In dit overwegend boeddhistisch land is slechts één procent van de bevolking christen. Karsten en zijn gezin, maar ook de faculteit hebben onze financiële steun nodig. De collecte in de Najaarszendingsweek is o.a. bestemd voor dit zendingswerk.

13 november Pro Rege – Kiwangali Leonie Stapelkamp bracht al enkele weken door in Kiwangali, een dorp in Oeganda waar zij meehielp bij de bouw van een school. De examenhal is inmiddels gereed gekomen. Er is echter ook gebrek aan goed water en dat kan worden verholpen, want er wordt gewerkt aan het maken van een watertank en waterputten. De kosten daarvoor zijn niet gering en u wordt vandaag gevraagd om een bijdrage.

27 november – Hoop doet leven Met de opbrengst van deze inzameling helpt Kerk in Actie diaconieën in steden met de instandhouding van diaconale aanwezigheid in de stadswijken. Juist daar leven mensen in moeilijke situaties waarin zij diaconale aandacht en steun nodig hebben.

Caleidoscoop. Hopen in crisistijd

Recommend Documents