C A M Handleiding Vellum

CAD/CAM Handleiding Vellum Vakcode 112430

Universiteit Twente vakgroep Ontwerpen in Kunststoffen door Ir. H.Tragter m.m.v. student C.L. Balkenende

9e druk augustus, 2003 Laatste aanpassing op 28 juni, 2000 (geschikt voor Vellum 2.70) Copyright(c) 1994, 2003 by the University of Twente

Inhoud

1

Inhoud

blz Inleiding ........................................................................................................Inleiding 1 Basisprincipes .......................................................................................Hoofdstuk 1 1 Gebruik van de Muis ...................................................................................................................1 Het Vellum Window....................................................................................................................2 Menu Bar .....................................................................................................................................8 Instellingen ................................................................................................................................12 Creëren van Geometrie .........................................................................Hoofdstuk 2 1 Teken Technieken........................................................................................................................2 De Status Line..............................................................................................................................3 Tekengereedschappen..................................................................................................................5 De Drafting Assistant ............................................................................Hoofdstuk 3 1 Snappen op Geometrie.................................................................................................................1 Drafting Assistant Constructielijnen............................................................................................5 Permanente Constructielijnen ......................................................................................................7 Het Maken van Instellingen...................................................................Hoofdstuk 4 1 Pen Style ......................................................................................................................................1 Instellen van Eenheden ................................................................................................................6 Zichtbaar maken van het Grid .....................................................................................................7 Bewaren van Instellingen ............................................................................................................8 Selecteren van Objecten .......................................................................Hoofdstuk 5 1 Objecten.......................................................................................................................................1 Weergave van de Selectie ............................................................................................................2 Selectie Proces .............................................................................................................................2 Editen van Objecten ..............................................................................Hoofdstuk 6 1 Editing Tools ...............................................................................................................................1 Verplaatsen van Objecten ............................................................................................................7 Copiëren van Objecten ................................................................................................................9 Veranderen van de Grootte van een Object ...............................................................................10 Het Edit Menu............................................................................................................................11 Dupliceren van Objecten ...........................................................................................................13 Instellingen van een Object Veranderen....................................................................................16 Het Arrange Menu .....................................................................................................................17 Tekentechnieken....................................................................................Hoofdstuk 7 1 Het Tekenprocess.........................................................................................................................2 Tekenen op Ware Grootte............................................................................................................3 Tekenen op Schaal en Papier Afmetingen ...................................................................................6 Voorbedrukte Tekenvellen ..........................................................................................................9 Printen of Plotten van een Tekening..........................................................................................10

Inhoud

2

blz Inleiding Tutorial........................................................................... Inleiding Tutorial 1 Tutorial I....................................................................................................... Tutorial I 1 Oefening 1, Starten van Vellum ..................................................................................................2 Oefening 2, Teken een Onderdeel ...............................................................................................3 Oefening 3, Stroke Commando’s...............................................................................................10 Oefening 4, Afronden en Afschuinen........................................................................................14 Oefening 5, Toevoegen van Gaten ............................................................................................16 Tutorial II..................................................................................................... Tutorial II 1 Oefening 6, Wijzigingen Aanbrengen .........................................................................................2 Oefening 7, Bematen ...................................................................................................................6 Oefening 8, Arceren...................................................................................................................11 Oefening 9, Uitrekken ...............................................................................................................12 Oefening 10, Roteren.................................................................................................................14 Oefening 11, Afdrukken ............................................................................................................17 Tutorial III................................................................................................... Tutorial III 1 Oefening 12, Trim en Relimit......................................................................................................2 Oefening 13, Tekst.......................................................................................................................6 Oefening 14, Raaklijnen en Loodlijnen.......................................................................................9 Oefening 15, Roteer en Copiëer ................................................................................................13 Oefening 16, Construeren van een Zijaanzicht..........................................................................19 Tutorial IV ..................................................................................................Tutorial IV 1 Oefening 17, Arceertechniek .......................................................................................................2 Oefening 18, Spiegelen en Steekcirkels ......................................................................................5 Oefening 19, Parametrics.............................................................................................................7 Oefening 20, Detail View ..........................................................................................................12 Oefening 21, NURB Splines......................................................................................................15 Oefening 22, Tekenen op Schaal ...............................................................................................18 Mathematische Operatoren .................................................................. Appendix A 1 Vorm- en Plaatstoleranties ................................................................... Appendix B 1 Symbolen................................................................................................ Appendix C 1 Tekst Symbolen ..................................................................................... Appendix D 1 Woordenlijst ..........................................................................................Woordenlijst 1

1

Inleiding

Deze handleiding is bedoeld om u in een korte tijd te leren werken met het Vellum CADsysteem. De handleiding bestaat globaal uit twee secties. In de eerste sectie, dat de hoofdstukken 1 t/m 7 beslaat, staat achtergrond informatie over de werking van Vellum: het gebruik van windows, de werking van de intelligente Drafting Assistant, de werking van de verschillende tekengereedschappen en hoe u een tekening op schaal maakt. De tweede sectie bevat de tutorial die uit vier delen is opgebouwd (tutorial I t/m IV). Door deze tutorial te doorlopen raakt u vertrouwd met het systeem en verkrijgt u zoveel vaardigheid en inzicht dat u er daarna zelfstandig tekeningen mee kunt maken. Het doorwerken van elk van de vier delen neemt, afhankelijk van uw computerervaring, één tot anderhalf uur in beslag. Wanneer u geen ervaring heeft in het gebruik van een Windows applicatie verdient het aanbeveling om eerst Hoofdstuk 1, Basisprincipes door te lezen, of om de windows tutorial uit de Microsoft Windows User’s Guide door te werken. Uw werkzaamheden in Vellum zullen nog efficienter verlopen indien u na het volgen van de tutorial de hoofdstukken 2 t/m 7, die meer gedetailleerde informatie over de werking bevatten, door leest. Voordat u met een groot tekenproject start, verdient het aanbeveling om in ieder geval Hoofdstuk 7, Tekentechnieken te lezen zodat u weet hoe u moet omgaan met papierformaten, tekeningafmetingen, schaling en tekstgrootte. De tutorial is opgedeeld in vier stukken. Hierin worden stapsgewijs een groot aantal commando’s behandeld. Na afloop moet u voldoende kennis bezitten om uw tekening in het vervolg met Vellum te maken in plaats van het tekenbord te gebruiken. In deze handleiding is niet gepoogd voor alle engelse woorden een nederlandstalig equivalent te vinden, maar is juist het tegendeel gedaan: handhaaf zoveel mogelijk begrippen die in de CAD- en computerwereld toch al zijn ingeburgerd. Deze begrippen kende u toch al van andere applicaties, of u kent ze nog niet maar komt ze weer tegen bij het gebruik van andere CADsystemen; kortom het is altijd nuttig. In de woordenlijst kunt u een verklaring van deze begrippen vinden.

Beoogde Gebruikers Deze handleiding en de daarin opgenomen tutorial is bedoeld als een kennismaking met het Vellum CAD-systeem. Er wordt verondersteld dat enige vaardigheid in het technisch tekenen, met name het kunnen denken in aanzichten en doorsneden, en kennis van de tekenconventies aanwezig is. Uitgebreide computerkennis is niet vereist, maar enige vaardigheid in de omgang met MS-Windows is handig.

Inleiding

2

Gerelateerde Documentatie • Vellum for Windows version 2.12 User’s Guide 2D • Vellum for Windows version 2.12 Tutorial 2D • Software Handleiding PC Project Onderwijs • Microsoft Windows version 3.1 Users’s Guide

Structuur van de Handleiding De handleiding bestaat globaal uit twee secties. In de eerste sectie, dat de hoofdstukken 1 t/m 7 beslaat, staat achtergrond informatie over de werking van Vellum: het gebruik van windows, de werking van de intelligente Drafting Assistant, de werking van de verschillende tekengereedschappen en hoe u een tekening op schaal maakt. De tweede sectie bevat de tutorial die uit vier delen is opgebouwd (tutorial I t/m IV). Verder is er een appendix aanwezig waarin de mathematische expressies staan die u kunt gebruiken en een verklarende woordenlijst. Hoofdstuk 1, Basisprincipes In dit hoofdstuk worden de basiscomponenten van Vellum beschreven; de muis, de windows, menu’s, en dialog boxes. Het is een kort overzicht van deze nuttige gereedschappen en als u bekend bent met CAD-software heeft u hier waarschijnlijk al genoeg aan om met Vellum te kunnen werken. Hoofdstuk 2, Creëren van Geometrie Dit hoofdstuk beschrijft de tekengereedschappen waarmee de geometrie objecten worden gecreëerd, die de bouwstenen voor uw ontwerp zijn. Het beschrijft ook hoe de Drafting Assistant u helpt uw ontwerp makkelijker en sneller te realiseren. Hoofdstuk 3, De Drafting Assistant Dit hoofdstuk beschrijft de werking van een intelligent onderdeel van de Vellum software: de Drafting Assistant. De Drafting Assistant denkt als een tekenaar en schijnt te weten welke constructielijnen nodig zijn: deze hulplijnen worden automatisch tijdelijk op het beeldscherm gezet. Ook wordt beschreven hoe dit onderdeel het snappen of vergrendelen van de invoer op bestaande punten in de geometrie verzorgt. Hoofdstuk 4, Het Maken van Instellingen In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe de pen stylen, de eenheden en het grid ingesteld kunnen worden. Het laatste deel van dit hoofdstuk vertelt hoe u instellingen kunt bewaren. Alle lijnen in de tekening hebben de volgende drie attributen die het uiterlijk bepalen wanneer ze op het scherm worden getekend of wanneer ze worden geplot: lijnpatroon (pattern), lijndikte (weight) en kleur (color). Met behulp van pen stylen kunnen deze eenvoudig worden gekozen. Hoofdstuk 5, Selecteren van Objecten Na het tekenen van objecten is het mogelijk dat u nog veranderingen wilt aanbrengen. Eën van de basisregels van Vellum is dat een object alleen dan gewijzigd kan worden als het geselecteerd is. Dit hoofdstuk behandeld het selecteren van objecten met de pointer, met een selectiekader en het gebruik van een selectiemasker. Hoofdstuk 6, Editen van Objecten Nadat u een object heeft getekend, kunt u het selecteren om er vervolgens iets aan te wijzigen. In dit hoofdstuk worden de handelingen beschreven die u hierbij moet uitvoeren.

Inleiding

3

Hoofdstuk 7, Tekentechnieken Dit hoofdstuk beschrijft technieken voor algemeen tekenwerk. De volgende onderwerpen komen aan de orde: • Instellen van eenheden • Tekenen op ware grootte • Aanpassen van de tekstafmeting aan de geometrie • Instellen van een tekeningafmeting om te plotten zonder tekeningformaat • Instellen van een view schaal om een voorbedrukt tekenvel te importeren alvorens te plotten Tutorial 1 In deze tutorial, die oefening 1 t/m 5 beslaat, maakt u kennis met Vellum. Met behulp van menu’s en de Drafting Assistant creëert u op een gemakkelijke manier de geometrie. Daarna worden de Stroke-commando’s behandeld. Tot slot komen afrondingen, afschuiningen en het maken van cirkels aan de orde. Tutorial 2 Oefening 6 t/m 11 gaan verder met het onderdeel dat u in de vorige tutorial heeft geconstrueerd. In eerste instantie worden er een aantal veranderingen aangebracht. Vervolgens komen de bemating en arcering aan de orde en wordt de tekening geroteerd. Hierna kunt u de tekening laten afdrukken. Tutorial 3 In deze derde tutorial worden in de oefeningen 12 t/m 16 eerst de commando’s trim, relimit en text behandeld. Daarna leert u met behulp van de Drafting Assistant op een simpele wijze raak- en loodlijnen tekenen. In de laatste twee oefeningen maakt u een begin met het tekenen van een voor- en zijaanzicht van een flens. Tutorial 4 In deze laatste tutorial wordt in oefening 17 en 18 het zijaanzicht van de flens afgemaakt en wordt er een steekcirkel aan het vooraanzicht toegevoegd. Oefeningen 19 en 20 gaan over parametrics en het maken van een detail view. De laatste oefeningen, 21 en 22, behandelen het gebruik van splines en het tekenen op schaal. Appendix A, Mathematische Operatoren Deze appendix beschrijft de mathematische en conditionele operatoren die gebruikt kunnen worden in de invoervelden van Vellum. Woordenlijst Hierin vindt u een verklaring van veel van de gebruikte (engelstalige) begrippen. In deze handleiding is niet gepoogd voor alle woorden een nederlands equivalent te vinden, maar is juist het tegendeel gedaan: handhaaf zoveel mogelijk begrippen die in de CAD- en computerwereld toch al zijn ingeburgerd.

Hoofdstuk 1

1

Basisprincipes

In dit hoofdstuk worden de basiscomponenten van Vellum beschreven; de muis, de windows, menu’s en dialog boxes. Het is een kort overzicht van de nuttige gereedschappen en als u bekend bent met CAD software heeft u hier waarschijnlijk al genoeg aan om met Vellum te kunnen werken. Waneer u meer informatie wilt over standaard window-elementen, zoals menu’s, scroll bars, file menu commando’s en dialog boxes kunt u deze vinden in de Microsoft Windows Version 3.1 User’s guide.

Gebruik van de Muis De muis is uw belangrijkste communicatiemiddel; u gebruikt hem om de computer te vertellen wat u wilt doen. Het aanduiden van plaatsen, kiezen van commando’s, selecteren van tools en het construeren van objecten kunt u doen met behulp van de muis. Voor linkshandige mensen kan de rechter muistoets actief worden gemaakt. U kunt dit veranderen in het Control Panel van Windows.

Bij Vellum wordt slechts één muisknop gebruikt. Bij standaardinstellingen is dat automatisch de linkerknop. In deze handleiding worden de volgende termen met betrekking tot de muis gebruikt. Pointer

Een pijl of ander grafisch symbool op het scherm waarmee iets geselecteerd of getekend kan worden. U beweegt de pointer over het scherm om iets aan te wijzen. Afhankelijk van zijn locatie is de pointer een pijl of geeft het de actuele (current) tool weer.

Vellum Selection pointer

Center-Point Circle pointer Om de pointer op het scherm te bewegen, beweegt u de muis. De volgende termen geven de acties weer die met de muis kunnen worden uitgevoerd in Vellum. Point

Beweeg de muis tot de pointer bij het item van uw keuze is.

Press

Druk de muisknop in en houdt deze ingedrukt.

Click

Druk de muisknop in en laat vervolgens de knop meteen weer los.

Double-click

Druk de muisknop twee keer achter elkaar snel in.

Drag

Druk de muisknop in en houdt deze ingedrukt. Beweeg de muis en laat daarna de muisknop weer los.

Hoofdstuk 1, Basisprincipes

2

Het Vellum Window Als u Vellum opstart verschijnt het volgende window.

Hierin vindt u de volgende delen terug: Title bar

Bevat de naam van het actieve document en drie buttons; de control, minimize en maximize/restore button.

Menu bar

Bevat de Vellum menu’s van commando’s en instellingen. U kunt met behulp van de muis uw keuze aangeven of de speciale toetscombinaties gebruiken.

Tool palette

Bevat de tekenen edit tools, die u gebruikt bij het tekenen en wijzigen van geometrie.

Pointer

Toont de actuele positie op het scherm. In het tekengebied geeft de vorm van de pointer de actuele tool aan.

Location indicator

Toont de x,y-coördinaten van de pointerpositie.

Message line

Toont de naam van de actuele tool en geeft stap voor stap instructies voor het gebruik van de geselecteerde tool.

Drawing area

Geeft het tekengebied weer. Dit gebied bevat verschillende layers, die u gebruikt bij het tekenen.

Status line

Geeft plaatscoördinaten en andere geometrische parameters weer van de actuele tekening.

Scroll bars

Met behulp hiervan kunt u zich over het tekenblad bewegen. Met de scrollbuttons kunt u de drawing area over een kleine afstand verplaatsen.

Work layer indicator Toont de naam van de actuele layer en bevat een menu om de worklayer te veranderen.


3

Title Bar Bevat de naam van het actieve document en drie buttons; de control, minimize en maximize/restore button.

Control menu button U kunt met behulp van dit menu het window sluiten, verplaatsen of de afmetingen ervan veranderen. Deze button is aanwezig in alle windows en bij veel dialog boxes. Double-click de button als u het window wilt sluiten zonder dat het menu verschijnt. Wilt u één van de andere opties gebruiken, click dan één keer op de button, zodat het menu wordt getoond en maak vervolgens uw keuze. Minimize

Hierdoor verandert het window in een icon, dat linksonder op het scherm wordt geplaatst. Hierbij wordt het document niet gesloten of bewaard. Op deze manier kunt u andere Window-applicaties gebruiken en later terugkeren naar dit programma. Double-click hiervoor op het icon en het Vellumwindow verschijnt weer groot op het scherm.

Maximize/restore

Geeft u de mogelijkheid het window geheel of gedeeltelijk op het scherm te plaatsen. Als het scherm geheel gevuld wordt door het window kunt u, door op de button te clicken, terugkeren naar de vorige (kleinere) afmetingen van het window.

Tool Palette Het tool palette is een groep van tool icons (tekengereedschappen). Het palette is aan de linkerkant van het scherm geplaatst. De icons representeren de tools voor het tekenen en wijzigen van tekeningen.


4

Selecteren van een tool uit het tool palette. 1. Plaats de pointer op het icon van uw keuze. 2. Click met de muisknop.

Het geselecteerde icon licht op in het tool palette. In het bovenstaande voorbeeld is de Single Line tool geselecteerd.

Tool Subpalettes De meeste tools uit het tool palette bevatten een subpalette van tools met aanverwante functies. Het driehoekje in de rechter onderhoek van een icon geeft aan dat de betreffende tool een subpalette bezit.

Als de tool die u wilt gebruiken al in het toolpalette staat, hoeft u die alleen maar aan te clicken. Het submenu is dan niet nodig.

Het selecteren van een tool uit het subpalette 1. Plaats de pointer op het icon. 2. Press de muisknop (dus niet meteen loslaten).

Het subpalette verschijnt rechts naast de tool.

3. Houdt de muisknop nog ingedrukt en drag met de pointer naar het gewenste icon. Deze licht op.


5

4. Laat de muisknop los.

De geselecteerde tool vervangt nu in het tool palette de vorige tool. Het icon dat oplicht geeft de actieve tool aan. De nieuwe tool blijft in het toolpalette staan, totdat er weer een andere tool uit het subpalette wordt geselecteerd. De tools in het subpalette blijven altijd in dezelfde volgorde staan. Alleen de tool die in het tool palette staat verandert. Wanneer u eenmaal een tool hebt geselecteerd verschijnt er aanvullende informatie op het scherm, die het gebruik van de tool toelichten. De pointer, de location indicator en de message line en statusregel geven allemaal feedback over de actieve tool.

Smart Pointer Wanneer u een tool heeft geselecteerd, geeft de vorm van de pointer in het tekengebied de gekozen tool weer. Sommige pointers, zoals de Single Line pointer zijn simpele cross-hairs. Andere, bijvoorbeeld de Opposite-Point Circle pointer, geven de tool zelf weer. Deze pointers noemen we smart pointers. Op deze pointers zit een indicator voor multistep procedures. Elke smart pointer bezit een hot spot. Dit is een punt die de plaats aangeeft die u als volgende moet selecteren. De hot spot verandert van positie tijdens het gebruik van de tool. Als voorbeeld kijken we naar de Opposite-Point Circle pointer. De plaats van de hot spot op deze pointer geeft aan dat u een punt op de rand van cirkel aanwijst bij de eerste click op de muisknop.

Nadat u een locatie heeft aangewezen verschuift de hot spot naar de andere kant van de pointer. Hiermee wordt aangegeven dat bij de volgende click er een punt wordt aangewezen dat precies tegenover het eerste punt ligt.

Na de tweede click wordt de cirkel getekend en verschuift de hot spot weer naar zijn beginpositie zodat er opnieuw een cirkel getekend kan worden.


6

Location Indicator Het aantal decimalen wordt bepaald door de Precision setting in de Unit dialog box (onder Preferences uit het Layout menu).

In deze tutorial wordt alleen aandacht besteed aan de 2dimensionale mogelijkheden van Vellum. In de Reference manual kunt u meer informatie vinden over het werken in drie dimensies.

In de location indicator worden drie getallen (x- y- en z-coördinaat) weergegeven (naast de horizontale scroll buttons onderaan het tekengebied).

De indicator geeft constant de coördinaten van de pointer weer als de pointer zich in het tekengebied bevindt. De coördinaten worden ten opzichte van de oorsprong weergegeven. De oorsprong (0,0) bevindt zich bij een nieuw document in het midden van het scherm en er verschijnt een symbool bij de oorsprong als het grid zichtbaar is. U kunt dit doen door Show Grid te kiezen uit het Layout menu.

Message Line De message line bevindt zich bovenaan het tekengebied. Ze bevat de naam van de actieve tool en geeft instructies over het gebruik van de betreffende tool. Bekijk als voorbeeld de Center-Point Circle tool. In de message line verschijnt het volgende:

Click nu een punt aan dat het middelpunt van de cirkel aangeeft en lees de message line opnieuw. In de message line staan soms ook aanwijzingen voor andere activiteiten. Als u bijvoorbeeld de Ctrl-toets ingedrukt houdt bij het gebruik van de Center-Point Circle tool zal de vorige cirkel gecopiëerd worden als u de met muisknop clickt. Het middelpunt bevindt zich op de clickplaats.

Status Line De statusregel geeft afmetingen, hoeken, x,y-coördinaten en delta-waarden weer van de actuele constructie. De geselecteerde tool bepaald het aantal invoervelden in de statusregel. Selecteer als voorbeeld weer de Center-Point Circle tool. In de statusregel worden de x,ycoördinaten van het middelpunt weergegeven en ook verschijnt de diameterlengte in het betreffende veld.

Veranderingen kunnen ook aangebracht worden met behulp van het Edit Object... commando.

Als het tweede punt van de cirkel door middel van een click op de muisknop is weergegeven licht het Diameter (D) invoerveld op. In het veld staat de diameter van de cirkel die zojuist getekend is. Als u nu een ander getal intoets, verschijnt dat in het Diameter veld en als u vervolgens op Enter drukt zal de diameter van de zojuist getekende cirkel worden aangepast. U kunt in alle invoervelden in de statusregel veranderingen aanbrengen, maar nadat u op Enter heeft gedrukt kunnen er geen veranderingen meer worden aangebracht. Met behulp van de Tab-toets kunt u van het ene invoerveld naar het andere gaan. Nadat er op Enter is gedrukt, wordt het object opnieuw getekend volgens de specificaties in de statusregel.


7

Drawing Area U gebruikt de drawing area voor het tekenen, wijzigen en bematen van geometrie. De drawing area is een venster dat op een tekenvel met onbegrensde afmetingen ligt. U kunt de scroll bars gebruiken om een ander gedeelte van het tekenvel zichtbaar in het scherm te krijgen. Vaak zult u het grid niet nodig hebben omdat de Drafting Assistant u op een elegantere manier hulp biedt.

Grid tonen Als u wilt kunt u een grid gebruiken bij het tekenen. Om het grid te tonen moet u Show Grid kiezen uit het Layout menu. Als het grid zichtbaar is, verschijnt er bij de oorsprong een symbool.

Scroll Bars Met behulp van de scroll bars kunt u de drawing area over het tekenvel naar boven en onder en naar links en rechts bewegen. U kunt met behulp van de slider snel naar een ander gedeelte van het tekenvel gaan. Hiervoor positioneert u de pointer op de slider en vervolgens dragt u de slider naar boven of beneden (of naar links of rechts). Door op de pijlen van de scroll bar te drukken wordt de area steeds een kleine afstand verplaatst. Clickt u in de scroll bar dan verplaatst het vel zich over de afstand van de drawing area (soort page-up/down).

Work Layer Indicator De work layer indicator bevindt zich in de linker onderhoek en geeft aan welke layer bovenop ligt. Uw tekening kan opgebouwd zijn uit meerdere lagen, die op elkaar liggen; de layers. Een object (lijn, cirkel, enz.) bevindt zich slechts op één layer. Nieuwe geometrie wordt geplaatst in de work layer. Als u op een andere layer wilt tekenen, moet u van de betreffende layer eerst de work layer maken.


8

Plaats hiervoor de pointer op de indicator en press de muisknop. In het pop-up menu verschijnen de mogelijke layers. Drag nu de muis naar de layer van uw keuze en laat de muisknop los. De geselecteerde layer wordt de work layer en alle geometrie die vanaf dat moment getekend wordt, wordt op die layer gezet.

Menu Bar De Vellum menu’s bevatten commando’s en instellingen, die als volgt gegroepeerd zijn: File Commando’s die betrekking hebben op de gehele documenten (files). Edit Commando’s om objecten te selecteren en te manipuleren. Layout Commando’s en instellingen die betrekking hebben op het specificeren van het tekengebied. Arrange Commando’s voor het in- en uitzomen. Ook kunnen specificaties voor objecten gegeven worden. Pen Commando’s voor het specificeren van lijnkarakteristieken; stijl, kleur, dikte en patroon. Text Commando’s voor het instellen van het lettertype, -grootte, stijl, justificatie en inspringen. Dimension Commando’s voor het specificeren van de bemating. Views Commando’s voor het gebruik van documenten met meerdere tekenvellen.

Het gebruik van de menu’s 1. Plaats de pointer bij het menu van uw keuze. 2. Click de muisknop.

Het menu verschijnt. Als u geen keuze uit het menu wilt maken, moet u buiten het menu clicken. Het menu verdwijnt dan weer. 3. Plaats de pointer bij het item van uw keuze (deze licht op). 4. Click de muisknop Het commando wordt uitgevoerd of een bepaalde instelling wordt aan- of uitgezet.


9

Bij sommige items staat uiterst rechts een pijl symbool. Hiermee wordt aangegeven dat het betreffende item nog een submenu heeft. Het submenu verschijnt als het item geselecteerd wordt. Uw keuze kunt u vervolgens op identieke wijze maken als hierboven beschreven wordt.

Muis versus Toetsenbord De menu items kunnen met behulp van de muis geselecteerd worden, maar ook door middel van het toetsenbord. Het Edit menu kunt u bijvoorbeeld op de volgende drie manieren op uw scherm krijgen: • Click op Edit in de menu bar. • Houdt de Alt-toets ingedrukt en type E. • Houdt de Alt-toets ingedrukt en beweeg met behulp van de cursorpijlen naar het Edit menu. Druk daarna op Enter. Om commando’s uit te voeren met het toetsenbord zijn er drie verschillende manieren. Als voorbeeld nemen we het Show Grid commando uit het Layout menu. • Houdt de Alt-toets ingedrukt en type L. Type vervolgens G. • Houdt de Alt-toets ingedrukt en beweeg met de cursorpijlen naar het Layout menu. Druk op Enter. Beweeg met de cursorpijl naar beneden tot Show Grid op licht. Druk op Enter. • Houdt de Ctrl-toets ingedrukt en type G. De letters die gebruikt worden voor de Alt-toetscombinaties zijn in de menu-namen onderstreept. De Ctrl-toetscombinaties worden achter de commando’s vermeldt.

Dialog boxes Als u een commando kiest dat gevolgd wordt door puntjes, zoals bijvoorbeeld Edit Objects... uit het Edit menu verschijnt er een dialog box.


10

Dialog boxes stellen u in staat om uw commando nader toe te lichten door extra informatie te geven. Bij het Edit Object... commando kunt u bijvoorbeeld de specificaties van een geselecteerd object veranderen. Als een dialog box u het zicht op een belangrijk deel van de tekening ontneemt, kunt u het verplaatsen door eerst de pointer in de title bar van de box te plaatsen en vervolgens de box naar een andere plek te draggen. Option buttons Bij de option buttons heeft u keus uit elkaar uitsluitende mogelijkheden. Door te clicken bij uw keuze wordt de button voor de optie zwart.

In dit voorbeeld kunt u aangeven met welke lengte-eenheid u wilt werken. Er is slechts één mogelijkheid tegelijk mogelijk. In dit geval is er voor mm gekozen. Check boxes Bij deze boxes heeft u de mogelijkheid opties aan- of uit te zetten. Het verschil met option buttons is dat de mogelijkheden elkaar niet uitsluiten. List/Entry boxes Sommige dialog boxes bevatten een lijst met mogelijkheden. Het menu met de mogelijkheden is op te roepen door op de pijl uiterst rechts naast de betreffende optie te clicken.

Een enkele keer bestaat de mogelijkheid om zelf iets in te typen of te kiezen uit een submenu. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het Scale veld in de Drawing Size dialog box. Om zelf waarden of andere dingen te kunnen veranderen moet eerst de gewenste optie geselecteerd worden.


11

Asteriks (*) Als er bij een item in de dialog box een asteriks staat, dan kunt u de waarde ook aangeven door in het tekengebied te clicken. Dit is vooral makkelijk bij het opgeven van een bepaalde locatie, omdat u dan de x,y-coördinaten niet hoeft te kennen. U moet dan wel eerst het gewenste veld aktiveren door er in te clicken of door er met behulp van de Tab-toets naar toe te gaan. Bekijk als voorbeeld de dialog box die verschijnt na het commando Constructions... uit het Layout menu.

Apply buttons Een aantal dialog boxes bevat een apply button, waardoor de net ingestelde/veranderde specificaties worden toegepast op het geselecteerde object. De dialog box sluit daarna niet automatisch zodat u de instellingen ook voor andere objecten nog eens kunt wijzigen. Als voorbeeld bekijken we de Crosshatch... dialog box uit het Pen menu.

Nadat een gedeelte gearceerd is, kunnen er nieuwe objecten geselecteerd worden, vervolgens kunnen de instellingen weer opgegeven worden zonder dat de dialog box opnieuw opgeroepen moet worden. Dialog boxes sluiten Dit gebeurt automatisch als de box een OK of Cancel button bevat of een actie zoals Open en één van deze buttons wordt geclickt. Anders kunt u de dialog box sluiten door double-clicking op de control button in de linker bovenhoek van de box. Als de dialog box een apply button bevat, is de enige manier om de box te sluiten het double-clicken van de control button. Toggling commands Commando’s die een bepaalde conditie aan of uitzetten laten een checkmarker (9) zien om aan te tonen dat de instelling actief is. Is een conditie actief dan kan men door erop te clicken het commando uitzetten. De checkmarker verdwijnt. In het geval van keuze uit elkaar uitsluitende mogelijkheden geeft de checkmarker de actuele instelling aan (bijvoorbeeld bij een aantal tekstkarakteristieken, zoals kleur en stijl). Show commando’s veranderen na de keuze in een Hide commando en omgekeerd.


12

Instellingen Alle documenten worden bewaard met de instellingen die tijdens het werken zijn veranderd. Nieuwe documenten beginnen met een aantal standaard instellingen. Deze zijn vastgelegd in de file prefs.vlm. Als u hier de instellingen verandert, zal elk nieuw document die instelling ook hebben. De volgende specificaties kunnen in de preferences file worden vastgelegd: • Pen style • Tekst instellingen • Instellingen uit het Preferences submenu (snap, grid, units en selection indicator) • Grid weergave • Layer and sheet (tekenvel) instellingen • Work layer • Dimensionerings and tolerantie instellingen • pijlpunt type en weergave • Tekening afmeting en schaal • Zoom schaal • Afrondingsstraal • Afschuiningsafstand • Resolve instellingen

Veranderen van de standaard instellingen 1. Open de preferences file (deze bevindt zich in dezelfde directory als de Vellum applicatie). 2. Verander de instellingen zo dat ze naar uw wens zijn. 3. Bewaar en sluit de file. De file moet in dezelfde subdirectory staan als de Vellum applicatie. U kunt ook als u een document heeft waarvan u wilt dat de instellingen de vaste standaard instellingen worden het commando Save Preferences... van het Preferences submenu uit het Layout menu gebruiken. Note Wanneer Vellum op één computer door meerdere mensen wordt gebruikt, is het niet verstandig om wijzigingen in de standaard instellingen aan te brengen, tenzij de gebruikers het met elkaar eens zijn. In zo’n situatie worden de instellingen gewijzigd door uw systeembeheerder

Hoofdstuk 2

Creëren van Geometrie

Dit hoofdstuk beschrijft de tekengereedschappen waarmee de geometrie objecten worden gecreëerd, die de bouwstenen voor uw ontwerp zijn. Het beschrijft ook hoe de Drafting Assistant u helpt uw ontwerp makkelijker en sneller te realiseren. Bij het tekenen maken we gebruik van het tool palette dat zich aan de linkerkant van het scherm bevindt.

Voor het creëren van geometrie maken we gebruik van de bovenste zes tools met hun subpalette.

1

Hoofdstuk 2, Creëren van Geometrie

2

Teken Technieken De meeste tekentools kunnen op twee manieren worden gebruikt: clicking en dragging. Clicking

Bij deze methode kunt u objecten tekenen door het clicken van punten. Het voordeel hiervan is dat u activiteiten die geen verband met elkaar houden tegelijkertijd kan uitvoeren. Bijvoorbeeld inzomen met behulp van het Arrange menu, terwijl u het beginpunt van de lijn al heeft geclickt.

Dragging

Bij deze methode houdt u de muistoets ingedrukt, nadat u het eerste punt heeft aangeclickt. Vervolgens dragt u naar het volgende punt en op de juiste plaats laat de muistoets weer los om de goede locatie aan te geven. Het voordeel van deze techniek is dat er een rubberband (lijn van elastiek) verschijnt terwijl u dragt. Zo kunt u zien hoe het object er uit zal zien als u de muistoets loslaat.

Het tekenen van een lijn met behulp van clicking 1. Selecteer de Single Line tool uit het tool palette.

2. Beweeg de pointer naar het tekengebied en click op een bepaalde plaats om het beginpunt van de lijn aan te geven. 3. Beweeg de pointer naar de locatie waar het eindpunt van de lijn moet komen en click.

Er wordt een lijn tussen deze twee punten getekend.

Meteen na het tekenen van de lijn kunt u veranderingen aanbrengen in de statusregel. Ook kunt u de geometrie verwijderen door op de Backspace-toets of Delete-toets te drukken.


3

Het tekenen van een lijn met behulp van dragging 1. Selecteer de Single Line tool uit het tool palette.

Merk op dat bij het draggen een rubberband line verschijnt. Hierdoor kunt u zien hoe de lijn er uit ziet als u de muisknop los laat. Bij clicken is het mogelijk om na de eerste click een niet verwant commando te geven (bijvoorbeeld inzomen). Hierna kunt u gewoon verder gaan met het tekenen van de lijn.

2. Beweeg de pointer naar het tekengebied. 3. Press de muisknop op de plaats waar de lijn moet beginnen. 4. Houdt de muisknop ingedrukt en verplaats de pointer naar de locatie waar het eindpunt van de lijn moet komen.

5. Laat de muisknop los. Er wordt een lijn getekend Meteen na het tekenen van de lijn kunt u veranderingen aanbrengen in de statusregel. Ook kunt u de geometrie verwijderen door op de Backspace-toets of Delete-toets te drukken.

De Status line Elke keer als u een tool selecteert uit het tool palette verschijnt de bijbehorende statusregel onder in het window. Het bevat een aantal velden, die informatie geven over het actuele object. Als u bijvoorbeeld de Single Line of Connected Lines tool selecteert, verschijnt de volgende statusregel:

U kunt de statusregel op drie manieren gebruiken: • Het creëren van een object zonder hulp van de muis (u werkt alleen met het toestenbord). • Voor het wijzigen van zojuist gecreëerde objecten, die nog geselecteerd zijn. • Voor het creëren van meer objecten met gebruikmaking van dezelfde tool. Met behulp van de Tab-toets kunt u van links naar rechts de invoervelden doorlopen. Ook kunt door één keer in een invoerveld te clicken deze actief maken, maar de inhoud van het invoerveld is dan niet geselecteerd. Dat gebeurt wel als het veld geactiveerd wordt door middel van een double-click. Bovendien kan men ook op het veldlabel clicken om het veld te activeren en de inhoud te selecteren.


4

Het wijzigen van zojuist gecreëerde objecten

Als u op Enter drukt, tekent Vellum het object op basis van de gegevens in de statusregel. Als er een tweede keer op Enter wordt gedrukt, wordt er weer een object gecreëerd. Als de gegevens echter niet zijn veranderd is dit object identiek aan de vorige en dus niet zichtbaar, omdat het er precies overheen valt.

1. Selecteer de Single Line tool. 2. Click op twee verschillende punten in het tekengebied. De lijn wordt getekend en in de statusregel licht het Lenght (L) veld op. 3. Type 50. De invoertekst komt direkt in het Lenght veld te staan. 4. Druk op de Tab-toets om naar het Angle (A) veld te gaan. Nu licht het Angle veld op. 5. Type 45. 6. Druk op Enter. De lijn wordt opnieuw getekend maar nu met een lengte van 50 mm onder een hoek van 45°.

Het creëren van meer objecten met behulp van de statusregel De Single Line tool is nog steeds geselecteerd. 1. Activeer het Lenght veld in de statusregel zonder al punten aan te clicken (als u dit meteen na de vorige opdracht doet is het veld waarschijnlijk al geselecteerd.). 2. Type 25. 3. Ga naar het X veld en type 0. 4. Ga naar het Y veld en type 0. 5. Druk op Enter. Er wordt nu een lijn getekend vanaf de oorsprong met een lengte van 25 mm en onder een hoek van 45°.

Het creëren van geometrie met behulp van het toetsenbord 1. Double-click de Selection tool en Delete de lijnen. 2. Selecteer de Single Line tool weer. In de statusregel blijven de oude getallen staan. Toch is Vellum het verband met de vorige lijnen kwijt, omdat we tussendoor een andere tool hebben gebruikt. Nu is ook het X veld actief en niet het L veld. 3. Type 0. 4. Type 0 in het Y veld. 5. Type 40 in het dX veld. Deze waarde geeft het verschil weer tussen de X-coördinaat van het begin- en eindpunt. 6. Type 80 in het dY veld en druk op Enter. De lijn wordt getekend en de lengte en hoek kunnen nu in de statusregel afgelezen worden.

Het creëren van geometrie met een bepaalde offset van een al bestaand punt 1. 2. 3. 4. 5.

Selecteer de Single Line tool. Click op het scherm op een bepaald punt van waaraf de offset wordt gemeten. Click in het X of Y veld en zorg dat de cursor aan het eind van tekst staat. Voeg een offset toe (bv. +60). Maak de lijn af en druk op Enter terwijl de lijn nog geselecteerd is. Het beginpunt verandert nu van plaats.


5

Tekengereedschappen Line tools

Het Line tool subpalette bevat vier verschillende tools, waarmee lijnen getekend kunnen worden. Hier zal nader worden in gegaan op de eerste drie tools. De vierde tool (smart walls) wordt vooral gebruikt bij bouwkundige tekeningen. Na het tekenen van een willekeurige lijn verschijnen in de statusregel de gegevens over de lijn. De instellingen voor pen style, color en weight bepalen hoe de lijn er uitziet.

Single line tool

Met deze tool kunt u een lijn tussen twee punten tekenen. U kunt hierbij de technieken clicking en dragging toepassen zoals in het eerste deel van dit hoofdstuk beschreven is. Met behulp van de Drafting Assistant is het eenvoudig om raak- en loodlijnen te tekenen. 1. Teken een lijn, cirkel, ellips of spline. 2. Plaats de pointer zo bij het getekende object dat er on op het scherm verschijnt. 3. Drag de pointer nu loodrecht weg van het object, zodat het perpendicular label verschijnt. 4. Drag nu de lijn naar de juiste positie. Zolang u de muisknop niet loslaat, kunt u langs het object bewegen terwijl de lijn hier loodrecht op blijft staan. 5. Plaats de pointer weer op het object zodat het on label weer verschijnt. 6. Drag nu de pointer onder een hoek weg, zodat het tangent label verschijnt. 7. Drag de pointer naar de juiste positie en laat de muisknop los.

In de statusregel kunt u de coördinaten van het beginpunt opgeven en het verschil tussen de begin- en eindpunten. Daarnaast is er een veld voor de lengte (L veld) en in het laatste invoerveld kan men opgeven hoe groot de hoek is die de lijn maakt met de horizontaal. U kunt ook punten tekenen met de Single Line tool. 1. Geeft de positie van de punt aan aan door te clicken. 2. Type 0 in het geselecteerde L veld en druk op Enter. Het punt verschijnt en wordt weergegeven door een +.

Connected Lines tool

Met deze tool kunt u meerdere lijnen tekenen. Het eindpunt van de ene lijn is het beginpunt voor de volgende lijn. U kunt zowel weer clicken als draggen om de eindpunten aan te geven. Als u een fout maakt, kunt u op de Esc-toets drukken. De laatst getekende lijn wordt dan weer verwijderd. Als u op Delete of Backspace drukt, verdwijnt de gehele connected line. Dat zelfde geldt voor Undo. Het laatste punt van de lijn geeft u aan door middel van doubleclicking of u selecteert een andere tool uit het palette.


6

U kunt met behulp van deze tool ook een boog tekenen. Druk hiervoor tijdens het gebruik de Ctrl-toets in en geef het volgende eindpunt aan. Dit kan alleen als er al minimaal één lijnsegment getekend is.

De statusregel is gelijk aan de statusregel van de Single Line tool.

Parallel Lines tool

Hiermee kunt u lijnen parallel aan al bestaande lijnen tekenen. Dit kan weer op twee manieren: 1. Selecteer de Parallel Lines tool en plaats de pointer bij een al bestaande lijn zodat het on label verschijnt. 2. Drag nu de muis naar links of rechts. De nieuwe parallele lijn beweegt als een rubberband line mee met de pointer. 3. Laat de muisknop op de juiste positie los.

U kunt ook gebruik maken van de statusregel. Hier bevindt zich één invoerveld dat de afstand tussen de bestaande en nieuwe lijn weergeeft. 1 Beweeg de pointer weer naar een bestaande lijn en zorg ervoor dat het on label verschijnt. 2 Type 20 in het d veld en druk op Enter. De lijn wordt op een afstand van 20 mm links van de bestaande lijn getekend (gezien vanuit het beginpunt). Als er een negatieve afstand wordt opgegeven dan wordt de lijn rechts van de al bestaande lijn getekend.

Arc tools

De tools in het Arc tools subpalette geven drie verschillende methodes weer om een boog te tekenen. • Center-Point Arc • 3-Point Arc • Tangent Point Arc

Center-Point Arc tool

De boog wordt gedefinieerd door drie punten: het middelpunt en het begin- en eindpunt van de boog. 1. Click op het middelpunt van de boog. 2. Click op het beginpunt van de boog. 3. Drag naar het eindpunt. Een rubberband line laat zien hoe de boog er uitziet.


7

In principe kunt u ook alle punten gewoon clicken. Alleen als de hoek groter dan 180° is, moet u de dragmethode gebruiken.

In de statusregel kunnen de coördinaten van het middelpunt worden opgegeven. Verder kan in het R(adius) veld de straal worden weergegeven. In het A(ngle) veld staat de hoek die de lijn door het beginpunt en middelpunt van de boog maakt met de horizontaal. In het dA veld komt de hoek die de boog maakt vanaf het begin- tot het eindpunt.

3-Point Arc tool

De boog wordt door drie punten getrokken. 1. Click op het beginpunt van de boog. 2. Click op het tweede punt. 3. Drag naar het eindpunt. De rubberband line laat het resultaat weer zien. Ook hier is het niet noodzakelijk om te draggen, maar het is wel duidelijker. Als u de Ctrl-toets indrukt en het on label is in beeld terwijl u op een object clickt, wordt de boog niet door het geclickte punt maar tangent (rakend) aan het object getekend (het raakpunt hoeft dus niet op de clickplaats te liggen).

In de statusregel kunnen de coördinaten van alle drie de punten worden opgegeven.

Tangent-Point Circle tool

Bij deze tool worden begin- en eindpunt van de boog opgegeven en wordt de richting van de raakvector in het beginpunt opgegeven. 1. Click op het beginpunt van de boog. 2. Click op een tweede punt om de richting van de tangent vector te bepalen. Er wordt een lijn getekend en de boog zal rakend aan deze lijn worden getekend. 3. Drag om het eindpunt van de boog weer te geven. De boog wordt getekend tussen het eerste en het laatste punt en rakend aan de lijn tussen het eerste en het tweede punt.

In de statusregel kunnen de begincoördinaten worden opgegeven. In het A(ngle) veld kan de hoek worden opgegeven die de raaklijn maakt met de horizontaal. Het verschil tussen de begin- en eindpunten kan in het dX en dY veld worden opgegeven.


8

Circle tools

Er zijn vier methodes om cirkels te construeren: • Center-Point Circle • Opposite-Point Circle • 3-Point Circle • Tangent-Point Circle

Center-Point Circle tool

De cirkel die met behulp van deze tool getekend wordt, wordt gespecificeerd door het middelpunt en de diameter. De cirkel wordt gedefineerd door twee keer te clicken. De eerste click geeft de plaats van het middelpunt weer. Met de tweede click wordt een punt op de cirkel aangegeven. U kunt ook pressen op de plek waar het middelpunt moet komen en vervolgens draggen. In dat geval verschijnt de rubberband circle. Als u de Ctrl-toets indrukt en vervolgens op het scherm clickt, wordt de laatst getekende cirkel gecopieerd met het middelpunt op de clickplaats.

In de statusregel staan de coördinaten van het middelpunt en de diameter van de cirkel.

Opposite-Point Circle tool

Door het opgeven van twee tegenover elkaar liggende punten wordt er een cirkel getekend. Dit kan net zoals bij de Center-Point Circle tool weer op twee manieren. Door gewoon op twee punten te clicken of press bij het eerste punt en drag naar het tweede punt.

In de statusregel kunnen de begincoördinaten worden opgegeven en het verschil tussen de begin- en eindcoördinaten.


3-Point Circle tool

De cirkel wordt door drie punten getekend. 1. Click op het eerste punt 2. Click op het tweede punt 3. Click op of drag het derde punt (bij draggen verschijnt de rubberband circle).

In de statusregel kunnen de coördinaten van de drie punten worden opgegeven.

Tangent-Point Circle tool

Met behulp van deze tool kan er een cirkel worden getekend die raakt aan twee objecten. 1. Click op de beide objecten waaraan de cirkel moet raken.

In de statusregel kan de diameter van de cirkel worden opgegeven.

Ellipse tools Een ellips heeft bij Vellum geen Center point. Voor de positie van het middelpunt van de ellips kunt u hulplijnen tekenen door de tegenover elkaar gelegen vertex punten. Het snijpunt van deze lijnen geeft het middelpunt weer.

De tools uit dit subpalette construeren ingeschreven ellipsen met behulp van onzichtbare rechthoeken of parallelogrammen. Er zijn vier verschillende methodes: • 2-Point Center Ellipse • Opposite-Corner Ellipse • 3-Point Center Ellipse • 3-Corner Ellipse U heeft weer de keuze uit clicking en dragging bij het tekenen van de ellipsen.

2-Point Center Ellipse tool

Deze tool maakt gebruik van een rechthoek om een ingeschreven ellips te creëren. De punten die gespecificeerd moeten worden zijn het middelpunt van de rechthoek en één van de hoekpunten. 1. Click op het middelpunt. 2. Click op een hoekpunt van de rechthoek. Als u twee punten op één lijn invoert, wordt er een rechte lijn getrokken.

9


10

Als u de Ctrl-toets indrukt, kunt u een copie maken van de vorige ellips. Click op de plek waar u het middelpunt wilt hebben.

In de statusregel kunnen de coördinaten van het middelpunt worden opgegeven. Verdere kunnen de twee assen van de ellips worden bepaald. Van elke as moet de halve lengte en de hoek met de horizontaal worden opgeven.

Opposite-Corner Ellipse tool

De rechthoek die wordt gebruikt voor de ingeschreven ellips wordt nu gedefinieerd door twee tegenover elkaar liggende hoekpunten. 1. Click op een hoekpunt. 2. Click op het tegenover liggende hoekpunt. Als u twee punten op één lijn invoerd, wordt er een rechte lijn getrokken. Als u de Ctrl-toets indrukt, kunt u een copie maken van de vorige ellips. Click op de plek waar u het middelpunt wilt hebben. Het is in de statusregel mogelijk de hoeken van de assen te veranderen (standaard 0° en 90°). Hierdoor werkt u niet meer met behulp van een rechthoek, maar met een parallelogram.

In de statusregel kunt u de coördinaten van het punt linksonder weergeven (snijpunt van de twee raaklijnen aan de ellips, linker onderhoek van de rechthoek). Verder kunnen de twee assen weer gedefinieerd worden. Van elke as moet de lengte en de hoek met de horizontaal worden opgegeven.

3-Point Center Ellipse tool

Bij deze tool wordt een parallelogram gebruikt in plaats van een rechthoek. De punten die gespecificeerd worden zijn het middelpunt, het midden van één van de zijden en een hoekpunt van het parallelogram. 1. Click op het middelpunt van de ellipse. 2. Click op het midden van één van de zijden. 3. Click op een hoekpunt van het parallelogram. Met de Ctrl-toets kunt u de ellips copiëren.

In de statusregel geven het X en Y veld de coördinaten van het middelpunt weer. In de overige invoervelden kunnen de beide zijden van het parallelogram gedefinieerd worden door de lengte en de hoek op te geven.


11

3-Corner Ellipse tool

Het parallelogram wordt nu gedefinieerd door drie hoekpunten. 1. Click op drie plaatsen om de hoekpunten van het parallelogram vast te leggen. Met de Ctrl-toets kunt u de ellips copiëren.

In de statusregel geeft u nu een hoekpunt op van het parallelogram en daarnaast de lengte en de hoek van de beide zijden.

Polygon tools

Hiermee kunnen rechthoeken en in- en omschreven veelhoeken worden getekend. U kunt de objecten tekenen door click, zowel als drag. Nadat het object getekend is, bestaat het uit een aantal niet verbonden lijnsegmenten. Als u uw object als geheel wilt beschouwen, moet u het selecteren en vervolgens het commando Group uit het Arrange menu kiezen.

Rectangle tool

Het is niet mogelijk om de hoogte en breedte van een rechthoek met behulp van het Edit objects... commando uit het Edit menu te veranderen omdat alle polygons als afzonderlijke lijnsegmenten wordt beschouwd, nadat het commando is afgesloten.

U kunt hiermee rechthoeken tekenen door de tegenover liggende hoeken te definieren. 1. Click of drag de twee hoekpunten. U kunt een vierkant creëren door gebruik te maken van de 45° constructielijn. Met behulp van de Ctrl-toets kan de laatst getekende rechthoek gecopieerd worden. Click daar waar u de linker bovenhoek van de rechthoek wilt hebben.

In de statusregel staan de coördinaten van de linker onderhoek. De twee volgende invoervelden zijn voor de breedte (width) en hoogte (height) van de rechthoek. Het is niet mogelijk om een rechthoek vanuit het middelpunt te definieren. Voor een vierkant kan dat wel als u één van de volgende tools gebruikt.

Inscribed Polygon tool

Met deze tool kan een regelmatige veelhoek worden getekend, waarbij de straal van de omgeschreven cirkel de plaats van de eindpunten van de zijden bepaalt. De veelhoek is standaard een hexagon, maar het aantal zijden kan veranderd worden. 1. Click op het middelpunt van de veelhoek. 2. Drag of click om de straal van de omschreven cirkel te definieren.


12

Met behulp van de Ctrl-toets kan de laatst getekende veelhoek gecopieerd worden. De click geeft het middelpunt aan.

In de statusregel staan de invoervelden voor de coördinaten van het middelpunt, de diameter van de omgeschreven cirkel en het aantal zijden van de veelhoek. Denk eraan om dit laatste invoerveld nog te veranderen als de veelhoek nog geselecteerd is. Daarna wordt het namelijk een aantal afzonderlijke lijnen.

Circumscribed Polygon tool

Met deze tool kan een regelmatige veelhoek worden getekend, waarbij de straal van de ingeschreven cirkel de positie van het midden van een zijde bepaalt. 1. Click op het middelpunt van de veelhoek. 2. Drag of click om het midden van een zijde vast te leggen. U kunt de laatst omschreven veelhoek copieren met behulp van de Ctrl-toets.

De statusregel ziet er hetzelfde uit als bij de ingeschreven veelhoek. Bedenk echter wel dat u voor een omgeschreven veelhoek de straal van de ingeschreven cirkel moet opgeven.

Spline tools

Met behulp van het Spline tool subpalette kunnen NURBS (Non-Uniform Rational BSplines), die gebaseerd zijn op Bezier curves, worden getekend. Hiervoor worden complexe wiskundige formules gebruikt. NURB-splines kunnen naderhand weer veranderd worden zonder dat er knikken zullen ontstaan in de spline. Ook kan er een klein gebied veranderd worden zonder dat dit effect heeft voor de rest van de curve. Deze eigenschappen van splines zijn belangrijk bij onder andere aerodynamische ontwerpen in de automobiel- en vliegtuigindustrie. Ook voor kunststof spuitgietprodukten kunnen splines zeer nuttig zijn (grote vormgevengsvrijheid).


13

Through-Point Spline tool Als u een spline creëert, die zich zelf snijdt, dan zal de Drafting Assistant niet instaat zijn dit snijpunt te vinden en het intersect label verschijnt dus niet.

Met behulp van deze tool wordt er een spline getekend door de punten die ingevoerd worden.

1. Click op de punten. 2. Double-click op het laatste punt.

In de statusregel verschijnen steeds de coördinaten van elk punt.

Vector Spline tool

Met deze tool kunnen splines getekend worden, die gebaseerd zijn op de vectoren tussen de punten die u aangeeft.


14

1. Click op de punten om de vectoren te definiëren. 2. Double-click op het laatste punt. Vellum gebruikt de vectoren om de control points te berekenen (twee minder dan het aantal punten dat u aanclickt). De spline wordt rakend aan de eerste en laatste vector getekend en gaat verder door de berekende control points.

In de statusregel staan de coördinaten van de punten.

Add Spline Control Point tool

Hiermee is het mogelijk een extra control point toe te voegen aan een al bestaande spline. 1. Click op de spline om een control point toe te voegen. De control points worden pas zichtbaar als de spline geselecteerd is en het commando Show Points uit het Layout menu wordt gegeven. De statusregel is leeg bij deze tool.

Lock Spline Control Point tool In het Arrange menu komt ook een Lock commando voor. Dit commando is bedoeld om objecten te beschermen tegen veranderingen en heeft niets met deze tool te maken.

Met deze tool kunt u bepaalde punten op een reeds bestaand spline vergrendelen. Hierna kunt u de spline tussen deze punten veranderen zonder dat dat effect heeft op de rest van de spline. 1. Selecteer Show Points uit het Layout menu. 2. Click een control point. U kunt een punt weer ontgrendelen door er voor een tweede keer op te clicken.

Hoofdstuk 2, Creëren van Geometrie U kunt nu een beperkt deel van de spline wijzigen. 1. Selecteer de Selection tool. 2. Déselecteer de spline nadat u twee punten heeft vergrendeld. 3. Selecteer een control point tussen de vergrendelde punten. 4. Drag dit punt naar een nieuwe locatie. Ook de endpoint slopes kunnen op deze manier gewijzigd worden. Zorg er dan wel voor dat het eindpunt van de spline niet vergrendeld is.

15

Hoofdstuk 3

1

De Drafting Assistant

Door het gebruik van de gepatenteerde Drafting Assistant heeft Vellum eigenschappen die het een unieke positie geven tussen de op de markt aanwezige ontwerpen tekensoftwarepaketten. De Drafting Assistant denkt als een tekenaar en schijnt te weten welke constructielijnen nodig zijn: deze hulplijnen worden automatisch tijdelijk op het beeldscherm gezet. De Drafting Assistant maakt ook de selectie van bestaande geometriepunten eenvoudig door informatie op het scherm te zetten over de positie van de pointer in het tekengebied (bv. center, wanneer de pointer dicht bij het middelpunt van een cirkel staat). Als zo’n boodschap (label) op het scherm staat terwijl u een punt invoert met een muis-click, wordt door de Drafting Assistant de coördinaat van dat bestaande punt ingevoerd. In plaats van de ongeveergoed-coördinaat van het scherm, vergrendeld (snapt) de Drafting Assistant de invoer op het aangegeven bestaande punt. Hierdoor hoeft u niet meer bijzonder zorgvuldig de pointer te positioneren, ingewikkelde commando-opties te kiezen of speciale tekengereedschappen te selecteren.

Snappen op Geometrie Wanneer de pointer zich in de drawing area bevindt, heeft ze een snap-point functie. Het snap point vergrendelt op specifieke punten van bestaande geometrie wanneer u de pointer er in de buurt plaatst. De Drafting Assistant vertelt u wanneer de pointer op een object snapt door het on label er bij te zetten. In de volgende figuur snapt de Drafting Assitant op (on) de cirkel.

De Drafting Assistant geeft informatie over de positie van het snap-point. Deze informatie staat naast de pointer of bij het betreffende object.

Hoofdstuk 3, De Drafting Assistant

2

De Drafting Assistant vertelt u wanneer het snap-point vergrendeld is op een punt van een object. center

Het middelpunt van een cirkel. Beweeg de cursor over de boog of cirkel zodat het on label zichtbaar wordt op deze boog of cirkel, verplaats daarna de pointer naar het middelpunt zodat het centerpoint label verschijnt. endpoint Het eindpunt van lijnen, bogen, ellipsen en splines. midpoint Het midden van lijnen, bogen, ellipsen en splines. intersection

Het snijpunt van twee lijnen of curves. De lijnen kunnen normale tekenobjecten zijn zowel als permanente constructielijnen of de tijdelijke constructielijnen die door de Drafting Assistant worden aangemaakt. quadrant

Quadrant punten van een cirkel of boog. De quadrantpunten liggen op 3 uur, op 6 uur, op 9 uur en op 12 uur. vertex

De vertices van een cirkel, ellips, spline of dimensioneringspunt.

Het gebruik van raaklijnen en loodlijnen Wanneer u presst (de linker muistoets indrukt) on een boog of cirkel (terwijl het on label zichtbaar is), en daarna de pointer dragt (de pointer verplaatst met de muistoets nog steeds ingedrukt) onder een hoek van 45° met het object, vergrendelt de Drafting Assistant op tangent snap (raaklijn). Wanneer u onder een hoek van 90° dragt vergrendelt de Drafting Assistant op perpendicular snap (loodlijn).


De Drafting Assistant vergrendelt alleen op tangent of perpendicular vanuit de on notatie. U kunt niet beginnen vanuit een specifiek punt zoals endpoint, quadrant of vertex point.

Tangent

Perpendicular

Wanneer u de muistoets ingedrukt houdt blijft de lijn rakend of loodrecht terwijl u het eindpunt dragt. Dit is een erg bruikbare feature om bijvoorbeeld een lijn te tekenen die raakt aan twee cirkels.

Toetsenbord Snap-Opties Een andere mogelijkheid is het reduceren van de detection radius van de Drafting Assistant met een aantal pixels, of om in te zomen op de tekening om de afstand tussen de objecten te vergroten. (Zie ook Hit Radius in dit hoofdstuk.)

Wanneer er veel mogelijke snap-punten bij elkaar liggen kunt u de Drafting Assistant ook aanwijzingen geven hoe er gesnapt moet worden. U wilt bijvoorbeeld een lijn tekenen vanaf het quadrantpunt van een bestaande cirkel terwijl er ook een snijpunt dichtbij ligt. Hiervoor houdt u de muistoets ingedrukt, plaatst u de pointer bij het gewenste punt en drukt u op de qtoets (van quadrant): er wordt gesnapt op het quadrantpunt. Gebruik van de Drafting Assistant om op geometrie te snappen In de volgende tabel staan de toetsen die nodig zijn om specifieke punten te vinden. Het gewenste punt moet wel binnen de zoekradius van (dus dichtbij) de pointer liggen. Letter c e g i m n o p q t v %

Snapt op (vergrendeld) middelpunt center eindpunt endpoint grid grid snijpunt intersection midden midpoint geen snap no point op een object on loodrecht perpendicular quadrant quadrant rakend tangent lijnelement vertex percentage point percentage van zoals ingesteld in de lijnlengte Snap dialog box

Door op de spatie-toets te drukken of met de muis te clicken worden de snap-restricties ongedaan gemaakt.

3


4

DAssistant Dit commando, uit het Preferences submenu van het Layout menu zet de Drafting Assistant aan of uit. Wanneer de Drafting Assistant geen check-mark heeft, is hij uitgeschakeld.

Snap... Met dit commando uit het Preferences submenu van het Layout menu kunt u de instellingen van de Drafting Assistant specificeren.

Hit Radius

Deze instelling bepaalt de zoekafstand in beeldscherm pixels. Waneer de pointer zich binnen de gespecificeerde hit-radius bevindt, zet de Drafting Assistant het betreffende snap-label op het scherm, en wordt het object of het punt geselecteerd wanneer u een muis-click geeft. De default waarde is 12 pixels. Als u niet van een aantal posities de gewenste kunt aangeven omdat deze te dicht bij elkaar liggen kunt u één van de volgende dingen doen: • Verlaag de hit-radius. • Zoom in, zodat de objecten door meer pixels worden gescheiden. • Snap op een bepaald punt door de muistoets in te drukken en de toets in te drukken die de gewenste snap aangeeft (bijvoorbeeld m voor midpoint). Als u de Hit Radius op nul zet, schakelt u de enkele-click selectie mogelijkheid van de Selection tool uit. (Objecten selecteren door er een selectiekader omheen te draggen kan nog wel.) In plaats hiervan kunt u het gebruik van het Selection Mask... uit het Edit menu overwegen om aan te geven dat sommige objecten niet geselecteerd mogen worden.

Aligment Angles

Uitlijn Hoeken (Aligment Angles) definieren de hoeken voor de dynamische constructielijnen die de Drafting Assistant automatisch


5

gebruikt. Wanneer u de oriëntatie van uw tekening wilt veranderen kunt u de standaard instelling aanpassen. U kunt bijvoorbeeld 30°, 90° en 150° gebruiken voor het maken van een isometrische tekening. De default instellingen zijn 0° (horizontaal) en 90° (vertikaal). Gebruik een puntcomma (;) om de waarden de scheiden. Om een constructielijn door een punt te laten tekenen, plaatst u de pointer op het punt (er word een X getekend); constructielijnen worden automatisch getekend door het actieve punt. Er kunnen maximaal acht punten actief zijn. Wanneer u de negende activeert, wordt de eerste uit de serie gedéactiveerd. Additional Creation Angles Deze lijnen worden door de Drafting Assistant gebruikt wanneer u geometrie creëert, en alleen wanneer de extra constructielijnen geen deel uitmaken van de gegenereerde constructielijnen uit de lijst met actieve punten. De default waarden zijn 45° en -45°. Gebruik een puntcomma (;) om de waarden de scheiden. % Point

De verdeling van een lijn in een Drafting Assistant notatie. Als u de lijn wilt verdelen in vieren, geeft u 25 op. De default waarde is 50, hierdoor wordt de lijn in tweeën gedeelt en verschijnt in het midden het midpoint label. Invoer van 25 bijvoorbeeld, instrueert de Drafting Assistant om aan te geven wanneer de pointer een veelvoud van de 25% lijnlengte van het beginpunt verwijderd is.

Drafting Assistant Constructielijnen Als u constructielijnen met andere hoeken wilt, kunt u dit instellen in de Snap dialog box onder Preferences uit het Layout menu, zoals in de vorige paragraaf is beschreven.

Behalve de snap (het vergrendelen) op aanwezige geometrie, verzorgt de Drafting Assistant ook het afbeelden van de dynamische constructielijnen. De drie types constructielijnen die het meest gebruikt worden -vertikaal, horizontaal en 45° lijnen- verschijnen automatisch tijdens het tekenen. Deze constructielijnen worden tijdelijk op het scherm gezet om u te helpen bij het uitlijnen van van de geometrie. Wanneer u het punt hebt ingevoerd verdwijnen deze constructielijnen weer. Uw beeldscherm wordt niet verstoord door allerlei overbodige hulplijnen. Dynamische constructielijnen worden altijd getrokken door het laatst ingevoerde punt. Het kan zijn dat u andere punten wilt activeren, zodat de Drafting Assistant ook door die punten constructielijnen genereert. Hiervoor beweegt u de pointer eenvoudig over de betreffende geometrie om de control points (eindpunten, middelpunt etc.) te activeren, en verplaats dan de pointer horizontaal of vertikaal. Natuurlijk bestaat ook de mogelijkheid om permanente constructielijnen en andere vormen te creëren, zoals later in dit hoofdstuk uitgelegd zal worden.


6

Het Gebruik van de Drafting Assistant’s Constructielijnen Nadat u het beginpunt van een lijn hebt aangegeven en de pointer horizontaal, vertikaal of onder een hoek van 45 ° verplaatst, verschijnt de dynamische constructielijn. De onderstaande figuur laat een constructielijn zien onder 45 ° die door het eindpunt van een bestaande lijn loopt.

Dynamische constructielijnen tijdens het construeren van geometrie 1. Click op een punt om met de nieuwe geometrie te beginnen. 2. Verplaats de pointer horizontaal of vertikaal. Er wordt een constructielijn door het eerst punt getekend. 3. Terwijl de constructielijn zichtbaar is en het on label wordt afgebeeld, clickt u om het volgende punt in te voeren. Het punt wordt exact op de constructielijn geplaatst, ook al stond de pointer er niet precies op terwijl u het punt invoerde. De dynamische constructielijn verdwijnt. Er kunnen acht punten actief zijn; door het activeren van een negende punt wordt de eerste gedéactiveerd.

Dynamische constructielijnen bij bestaande geometrie 1. Beweeg de pointer over een bestaand punt, zonder de muistoets in te drukken. Het snap-label (endpoint, midpoint, etc.) laat zien dat een punt actief is. 2. Beweeg de pointer horizontaal, vertikaal of onder een hoek van 45° weg van het punt. De constructielijn door het punt is nu zichtbaar. 3. Terwijl de constructielijn op het scherm staat en het on label wordt afgebeeld, voert u het gewenste punt in door middel van een muis-click. Het punt wordt exact op de constructielijn geplaatst, ook al stond de pointer er niet precies op terwijl u het punt invoerde. De dynamische constructielijn verdwijnt. De onderstaande figuur laat zien hoe een punt wordt ingevoerd op het snijpunt van twee constructielijnen, die door twee bestaande, actieve punten zijn getrokken.

Wanneer u eenmaal bekend bent met de Drafting Assistant, zult u merken hoe gestroomlijnt uw tekenwerk met Vellum verloopt.


7

Instellen van nieuwe constructiehoeken U kunt nieuwe hoeken voor dynamische constructielijnen toevoegen, of bestaande wijzigen door Snap... te kiezen in het Preferences commando uit het Layout menu. Voer de hoeken voor de constructielijnen in het betreffende veld in, gescheiden door puntcomma’s.

Permanente Constructielijnen Constructielijnen komen automatisch in de Construction layer, en niet op de work layer van uw document. U kunt de Construction layer uit zetten (hide) om de tekening te bekijken of te printen zonder constructielijnen.

Behalve de dynamische constructielijnen die door de Drafting Assistant worden gegenereerd, kunt u zelf permanente constructielijnen creëren die zichtbaar blijven tot u ze verwijderd of verbergt (door de laag waarop ze staan onzichtbaar te maken). Er zijn twee methoden om permanente constructielijnen te creëren: met een stroke-commando of met het Construction... commando uit het Layout menu. Wanneer u alle constructielijnen wilt verwijderen kunt u het commando Delete Constructions kiezen uit het Layout menu. (Alles op de Construction layer wordt verwijderd.)

Met een stroke commando kunt u constructielijnen creëren terwijl u met een teken-tool aan het werk bent.

Stroke-constructielijnen zijn lijnen die u genereert met een muisbeweging. Houdt de Ctrl- en de Shift-toets ingedrukt en drag de muis horizontaal of vertikaal. Omdat u in de drawing area werkt helpt de Drafting Assistant u met de juiste plaatsing van de constructielijn. Door het indrukken van de toetscombinatie Ctrl-Shift wijzigt de pointer in een klaverblad.

Stroke Constructielijnen

Drag

Resultaat

Vertikaal

Een vertikale constructielijn door het eerste punt van de stroke.

Horizontaal

Een horizontale constructielijn door het eerste punt van de stroke.

Het Gebruik van Stroke-Constructielijnen Constructielijnen zijn net zo lang als de afmetingen van het scherm of de plot-region (zoals opgegeven bij Drawing Size...), de grootste van de twee is geldig. Wanneer u bijvoorbeeld de Connected Lines tool gebruikt kunt u, midden in dat proces, een constructielijn creëren die door het middelpunt van een cirkel loopt: 1. Houdt de Ctrl- en Shift-toets ingedrukt. Verplaats de pointer naar het midden van de cirkel. 2. De Drafting Assistant snapt op het middelpunt. Drag de muis vertikaal of horizontaal weg van het middelpunt. 3. De constructielijn verschijnt door het center point van de cirkel en u kunt verder gaan met het Connected Lines commando alsof er geen intermezzo is geweest.

Het Construction... Commando


8

Stroke-constructielijnen zijn erg handig voor het creëren van lijnen door bestaande punten. Wanneer u echter een hulplijn nodig heeft op een andere positie dan een bestaand geometriepunt of onder een speciale hoek, dan kunt u het Construction... commando gebruiken.

Construction... Ctrl+K Dit commando uit het Layout menu creëert een constructielijn op de Construction layer van het huidige document.

U kunt de hoek specificeren waaronder de constructielijn loopt (met de positieve X-as), een offset t.o.v. het opgegeven punt (afstand punt-constructielijn), en een referentiepunt gedefineerd door een X- en Y-coördinaat. De asteriks (*) duidt aan dat waarden met behulp van de muis gespecificeerd kunnen. Hiervoor activeert u eerst het betreffende veld door er in te clicken, daarna clickt u in de tekening op het gewenste punt. In geval van X worden de X- en Y-waarden door de coördinaten van het ingevoerde punt vervangen. Een hoek kan worden ingevoerd door de muis te draggen; u kunt natuurlijk ook de waarde voor een veld intypen. Specificeer de hoek van een constructielijn met de muis 1. Click op het Angle veld. 2. Drag een vector in de drawing area. 3. De hoek van de vector verschijnt in het Angle veld.

Note: Een gedragde afstand wordt altijd als positieve waarde in het Offset veld ingevoerd, ongeacht de richting van de drag.

Specificeer de offset van een constructielijn met de muis 1. Click op het Offset veld. 2. Drag de offset afstand in de drawing area. 3. De afstand die u dragt komt in het Offset veld. Neem er notie van de dat de richting van de offset wordt bepaald door de hoek van de constructielijn.

Specificeer de X,Y coördinaat De coördinaten van het laatst ingevoerde punt staan in het X en Y veld, maar u kunt deze wijzigen door de volgende handelingen uit te voeren: 1. Click op het X veld. 2. Voer nieuwe coördinaten op het toetsenbord in,


9

of click op de positie van het punt waar de constructielijn doorheen moet gaan. De coördinaten van het punt verschijnen automatisch in het X en Y veld. Creëren van meerdere constructielijnen U kunt meerdere constructielijnen creëren door het zelfde punt door in het Angle veld meerdere hoeken in te voeren, gescheiden door een puntcomma (;). Creëren van parallele constructielijnen U kunt parallele constructielijnen creëren door bij een zelfde hoek en referentie punt verschillende offsets in te voeren gescheiden door een puntcomma. U kunt ook paralelle constructielijnen creëren door eerst één lijn aan te maken met het Construction... commando en de rest met de Parallel Lines tool.

Creëren van Constructiegeometrie Lijnen die getekend worden met de Construction pen style komen niet op de Construction layer, tenzij u deze als work layer hebt gekozen.

Omdat het Delete Constructions commando alle geometrie op de Constructions layer weggooid, moet u hier geen geometrie op plaatsen die bewaard moet blijven.

Non-constructiegeometrie wordt in de work layer geplaatst. U kunt tijdelijke constructiegeometrie, zoals bogen of cirkels, op de Construction layer plaatsen door deze als work layer te kiezen, uw tijdelijke geometrie te creëren, en vervolgens weer naar een andere work layer over te schakelen. U kunt de Construction pen style gebruiken, maar dit is niet noodzakelijk. Creëren van constructiegeometrie 1. Kies Layers... uit het Layout menu.

2. Click op Construction in de list. 3. Click op Set Work. 4. Creëer de geometrie die u nodig heeft als hulpmiddel bij het construeren. U kunt de Construction pen style gebruiken, maar iedere pen style is goed. 5. Wanneer de constructiegeometrie compleet is, kiest u een andere laag als work layer. 6. Sluit de dialog box met Close. 7. Ga verder met uw tekenwerk. Wanneer u de hulpgeometrie niet langer nodig heeft, kunt u met Delete Constructions uit het Layout menu alle geometrie op de Connstruction layer verwijderen.

Verwijderen van Constructielijnen U kunt constructielijnen op de gebruikelijke manier selecteren vanaf iedere layer. De Construction layer hoeft niet per se de work layer te zijn.

Wanneer u veel constructielijnen heeft en er maar enkele wilt verwijderen, kunt u de lijnen die u weg wilt gooien selecteren en daarna het Delete commando kiezen uit het Edit menu of op de Backspace-toets drukken. U kunt alle constructielijnen verwijderen met het commando Delete Constructions uit het Layout menu.

Delete Constructions

Hoofdstuk 3, De Drafting Assistant 10 Dit commando uit het Layout menu verwijdert alle constructielijnen en overige geometrie op de Construction layer. De dynamische constructielijnen die de Drafting Assistant genereert zijn tijdelijk en worden niet door dit commando beïnvloed. Alle geometrie op de Construction layer (ongeacht de gebruikte pen style) wordt door dit commando verwijderd. U kunt per ongeluk verwijderde geometrie terug halen binnen de mogelijkheden van het Undo commando.

Hoofdstuk 4

1

Het Maken van Instellingen

In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe de pen stylen, de eenheden en het grid ingesteld kunnen worden. Het laatste deel van dit hoofdstuk vertelt hoe u instellingen kunt bewaren.

Pen Style Alle lijnen in de tekening hebben de volgende drie attributen die het uiterlijk bepalen wanneer ze op het scherm worden getekend of wanneer ze worden geplot: lijnpatroon (pattern), lijndikte (weight) en kleur (color). De waarden van deze drie attributen worden ingevuld op het moment dat het object wordt gecreëerd, maar ze kunnen later altijd worden gewijzigd. Een pen style is een instelling voor patroon, dikte en kleur. Door een pen style te kiezen legt u in één keer de waarde van alle drie instellingen vast voor de tekenpen. De tekenpen bepaalt de waarden die de nieuwe objecten (objecten die u tekent) krijgen. De pen style bepaald het uiterlijk van lijnen. Als u een zwart/wit scherm of zwart/wit printer gebruikt, zullen alle lijnen zwart zijn, maar de lijndikte en het patroon zijn wel zichtbaar. Alle lijnen met een dikte van 0.35 mm of minder worden op het scherm getekend met een breedte van 1 pixel (beeldpunt). Wanneer deze lijnen geprint of geplot worden ziet u de verschillende diktes. De default pen style is Outline: solid, black, 0.25; ofwel doorgetrokken, zwarte lijnen met een dikte van 0.25 mm. U kunt de karakteristieken van de tekenpen (de aktuele waarden voor patroon, dikte en kleur) wijzigen door: • Een ander patroon-, dikte of kleur te kiezen voor de tekenpen. • Een andere pen style te kiezen. • De pen style aan te passen. Standaard zijn er negen verschillende stylen aanwezig in het Pen menu. De instellingen van deze stylen zijn hieronder weergegeven Pen Outline Visible Hidden Dash Center Phantom Dimension Balloon Construction

Contour Zichtbaar Verborgen Streep Hartlijn

Pattern Solid Solid Hidden Dashed Center Phantom Solid Solid Dotted

Doorlopend Streeplijn Streeplijn Hartlijn

Stippellijn

Weight 0.25 0.5 0.35 0.35 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25

Color Black Black Red Yellow Green Cyan Blue Blue Magenta

Hoofdstuk 4, Het Maken van Instellingen

2

Wanneer u de pen wilt wijzigen kunt u een andere pen style in het Style submenu van het Pen menu kiezen, de instellingen van de tekenpen wijzigen door andere waarden te selecteren in het Color, Weight of Pattern submenu uit het Pen menu, of de style wijzigen met het Edit Style... commando uit het Style submenu. De huidige pen instellingen worden aangegeven met een checkmark.

Wanneer u de pen instellingen van een object wilt aanpassen zonder de instellingen van de tekenpen te veranderen, kies dan Edit Objects... uit het Edit menu en wijzig de instellingen in de dialog box.

Wijzigen van de pen-instellingen van een object 1. Selecteer het object. 2. Kies de pen style die u wilt uit het Style submenu van het Pen menu om de waarden van het geselecteerde object te wijzigen. Wanneer u maar één waarde wilt veranderen in plaats van de hele style, kies dan het te wijzigen attribuut (bijvoorbeeld Color) uit het Pen menu en selecteer hiervoor een andere waarde. Note Wanneer u een instelling op deze manier verandert, wijzigt ook de tekenpen, en hiermee de instelling die nieuw te creëren objecten krijgen.

Pen Instellingen De volgende instellingen zijn beschikbaar vanuit de verschillende submenu’s in het Pen menu.


Color Met dit commando uit het Pen menu specificeert u de kleur van de tekenpen en van eventueel geselecteerde geometrie. Andere pen instellingen blijven ongewijzigd.

Specificeren van de kleur van de tekenpen 1. Drag naar Color in het Pen menu. Het submenu verschijnt. 2. Drag naar de kleur die u wilt. De pen krijgt de nieuwe kleur en deze kleur krijgt ook een checkmark in dit submenu.

Weight De lijndiktes die in dit menu staan zijn afhankelijk van de gekozen Units in het Preferences submenu. Als u metrische eenheden hebt ingesteld staan hier mm; bij instelling van engelse eenheden staan hier inches.

Een lijndikte van 0.35 mm of minder wordt op het scherm altijd afgebeeld met een dikte van 1 pixel. Wanneer u uw tekening afdrukt met het Print commando, kunt u de verschillende diktes zien.

Met dit commando uit het Pen menu specificeert u de lijndikte van de tekenpen en van geselecteerde geometrie Andere pen instellingen blijven ongewijzigd.

Specificeren van een nieuwe lijndikte voor de tekenpen 1. Drag naar Weight in het Pen menu. Het submenu verschijnt. 2. Drag naar de dikte die u wilt hebben. De pen krijgt de dikte die u hebt gekozen, deze dikte krijgt ook een checkmark in dit submenu.

3


4

Pattern Met dit commando uit het Pen menu specificeert u het patroon van de tekenpen en van geselecteerde geometrie. Andere pen instellingen blijven ongewijzigd.

Specificeren van een nieuw patroon voor de tekenpen 1. Drag naar Pattern in het Pen menu. Het submenu verschijnt. 2. Drag naar het patroon dat u wilt hebben. De pen krijgt het patroon dat u hebt gekozen, dit patroon krijgt ook een checkmark in dit submenu.

Wijzigen van Pen Stylen Het kan voorkomen dat u een pen style aan uw wensen wilt aanpassen. U kunt hiervoor de instellingen van de tekenpen veranderen voor de duur van uw tekenwerkzaamheden aan dit document, door gebruik van het Edit Style... commando in het Style submenu van het Pen menu. Voor het tijdelijk wijzigen van de instellingen wijzigt u de instellingen van de tekenpen. Tijdelijk wijzigen van de instellingen van een pen style 1. Kies de pen style die u tijdelijk wilt aanpassen. 2. Kies de instelling die u wilt veranderen -kleur, dikte of patroon- uit het betreffende submenu van het Pen menu. Om terug te keren naar de oorspronkelijke instelling van de style kiest u een andere pen style uit het Style submenu, gevolgd door een selectie van de style die u had aangepast. De waarden van de oorspronkelijke style worden hierdoor gecopiëerd naar de tekenpen.

Edit Style... Met dit commando uit het Style submenu van het Pen menu maakt u de instellingen voor de pen stylen.


5

Herdefiniëer de instellingen van een pen style 1. Kies Edit Style... uit het Style submenu van het Pen menu. Er wordt een dialog box op het scherm gezet.

2. Selecteer de style die u wilt wijzigen door een click op de drop button rechts in het Style veld. Wanneer de lijst met stylen verschijnt dragt u naar de style die u wilt wijzigen. 3. Specificeer op gelijke wijze de instelling voor color, weight en pattern, die u wilt voor deze style kiest. 4. Click op OK om de instellingen definitief te maken en de dialog box te sluiten, of click op Apply om de instellingen van één style definitief te maken en een volgende te kunnen wijzigen. Wanneer u een style wijzigt, maakt u instellingen voor toekomstig gebruik van een pen. De instelling blijft gehandhaafd voor het document waarin ze zijn gewijzigd tot de volgende verandering die u aanbrengt met het Edit Style... commando. U kunt de default (standaard) instelling van een pen style wijzigen door deze te veranderen in de preferences file. Zie hiervoor Bewaren van Instellingen verderop in dit hoofdstuk.

Pen Stylen De volgende style geven de standaard instellingen van Vellum aan voor de stylen die beschikbaar zijn in het Pen menu. Outline Doorgetrokken, 0.25 mm dikke, zwarte lijn. Dit is de default style. Visible Doorgetrokken, 0.50 mm dikke, zwarte lijn. Hidden Verborgen, 0.35 mm dikke, rode lijn. Verborgen lijnen zijn wel zichtbaar op het scherm en op een plot, maar worden gebruikt om lijnen aan te geven die in een massief object onzichtbaar zijn. Dash Onderbroken, 0.35 mm dikke, gele lijn. Center Hartlijn, 0.25 mm dikke, groene lijn. Phantom Streep-punt-punt, 0.25 mm dikke, cyaan lijn.


6

Dimension Doorgetrokken, 0.25 mm dikke, blauwe lijn. Balloon Doorgetrokken, 0.25 mm dikke, blauwe lijn. Construction Gestippelde, 0.25 mm dikke, magenta lijn. Deze pen style creëert geen constructielijnen, maar gebruikt dezelfde instellingen als waarmee constructielijnen worden getekend. (Echte constructielijnen worden in de Construction layer geplaatst en worden verwijderd met het commando Delete Constructions.)

Instellen van Eenheden Vellum kan werken met het engelse maatstelsel van inches en voeten en met het metrische maatstelsel van meters en millimeters. Wanneer u een nieuw document opent, dient u de precisie, het eenhedenstelsel en de gewenste decimale fractie aan te geven.

Units... Wanneer u de eenheden wijzigt, veranderen de maatteksten automatisch mee.

Het wijzigen van de precision heeft geen invloed op de maatteksten. Het aantal decimalen van een bijschrift wordt gekozen in het Linear en Angular submenu van het Dimension menu.

Dit commando staat in het Preferences submenu uit het Layout menu.

Precision

Zet het aantal decimalen (cijfers achter de comma) in alle datavelden van Vellum (in Edit Objects, de statusregel en in alle dialog boxes). De default waarde is 0.1. Vellum slaat getallen op met een nauwkeurigheid van 16 cijfers; hierdoor kunt u op ieder moment de precisie veranderen en toch uw nauwkeurigheid handhaven.

Inches, feet

Laat alle maten zien in engelse eenheden. Maten die kleiner zijn dan 6 voet, verschijnen in inches, maten die groter zijn dan 6 voet verschijnen in voeten en inches.

Mm, cm, meters

Laat alle maten zien in metrische eenheden.

Leading 0

Bepaald of er wel of niet een nul voor de decimale punt wordt gezet wanneer het getal kleiner is dan 1.

Trailing 0’s

Bepaald of er wel of niet nullen achter een getal worden geplaatst. Als deze optie aanstaat, wordt het getal aangevuld met nullen tot de bij precision ingestelde decimale fractie is bereikt.

Alle geometrie staat in de nieuwe eenheden en er word automatisch geconverteerd tussen het engelse en het metrische stelsel.


7

Het gebruik van de statusregel om eenheden aan te geven In de statusregel kunt u andere eenheden gebruiken dan de ingestelde om waarden in te voeren. Als de eenheden op milimeters staan, kunt u een lijn tekenen met een lengte gespecificeerd in een andere eenheid zoals inch ("), voet ('), voet en inches (x’y"), milimeters (mm), centimeters (cm) en meters (m). U kunt ook de eenheden door elkaar gebruiken in een mathematische expressie, bijvoorbeeld (1”)/4 om een 1/4 inch aan te geven. In het volgende voorbeeld zijn de eenheden ingesteld op milimeters, en er wordt een lijn getekend met een lengte van 2 inch. De statusregel laat, nadat u op Return heeft gedrukt, de lengte zien in milimeters. Ook kunt u in de statusregel mathematische expressies gebruiken waarin wiskundige functies voorkomen. In Appendix A vindt u voorbeelden van geldige operatoren.

Zichtbaar maken van het Grid Het grid is een raster van hulplijnen. Het is op het beeldscherm zichtbaar als een rechthoekig patroon van horizontale en vertikale constructielijnen, maar het maakt geen deel uit van de tekening: het komt niet op papier bij het afdrukken. Wanneer objecten worden geplaatst terwijl het grid zichtbaar is, vergrendelen deze op de gridpunten (de snijpunten van de gridlijnen). Wanneer u een object wilt plaatsen tussen de gridmarkering, moet u ofwel het grid uit zetten, de grid-spacing (maat voor de gridafstand) veranderen, of inzomen totdat de afstand tussen de gridpunten groter is dan de hit radius. De grid spacing wordt aangepast aan de eenheden die u kiest in de Units... dialog box. Wanneer u de units wijzigt, blijft het grid onveranderd maar worden de getallen in de Grid dialog box automatisch aangepast.

Grid Met dit commando uit het Preferences submenu van het Layout menu kunt u de ruimte tussen de gridpunten aanpassen. Ook kunt u hier een extra onderverdeling opgeven. De default (standaard) instelling van het grid kunt u wijzigen in de preferences file. Zie hiervoor Bewaren van Instellingen verderop in dit hoofdstuk.

Show Grid Ctrl+G Met dit commando uit het Layout menu kunt u het grid zichtbaar, danwel onzichtbaar maken. Het grid bestaat uit horizontale en vertikale stippellijnen: de gridlijnen. De snijpunten van de gridlijnen zijn de gridpunten. De afstand tussen de gridlijnen wordt bepaald door de gridspacing en de onderverdeling (subdivisions) zoals die zijn ingevoerd in de Grid dialog box die u kunt kiezen in Preferences uit het Layout menu. Wanneer het grid zichtbaar is, snapt (vergrendeld) de Drafting Assistant op de gridpunten. Met andere woorden: als de gridspacing is ingesteld op 100 mm, en het aantal subdivisions op 20, dan ligt op iedere 5 mm een gridpunt, en kunt u objecten niet dichter naast elkaar plaatsen dan 5 mm. Het symbool dat de oorsprong aangeeft wordt getekend op positie (X=0, Y=0) als het grid zichtbaar is.


8

Bewaren van Instellingen Alle documenten worden bewaard met de instellingen zoals die zijn op het moment dat u het Save commando geeft. De instellingen die worden gebruikt wanneer een nieuw document wordt geopend met het New commando uit het File menu, staan in de preferences file.

Preferences Dit commando, uit het Layout menu, vertoont een submenu voor het aanpassen van verschillende instellingen. De beschrijving van de verschillende onderdelen worden hierna per onderdeel gegeven. U kunt de default instellingen wijzigen door ze te saven in de file prefs.vlm. Snap...

Gebruik deze dialog box om hoeken van de constructielijnen, de hit radius en andere instellingen van de Drafting Assistant in te voeren.

Grid...

In deze dialog box kunt u de afstand tussen de gridlijnen opgeven. Gebruik het Show Grid of Hide Grid commando uit het Layout menu om het grid wel of niet op het scherm af te beelden.

Units...

Hiermee zet u een dialog box op het scherm waarin de precisie en de eenheden voor het huidige Vellum document kunnen worden ingesteld.

Selection...

Gebruik deze dialog box om de kleur en het knipperen in te stellen waarmee geselecteerde objecten worden aangegeven.

DAssistant

Clicken op dit menu item schakelt de Drafting Assistant aan of uit. Een ingeschakelde Drafting Assistant wordt aangegeven door een check mark.

Save Preferences

Wanneer u de instellingen, zoals eenheden, pen style en bematingsstyle, naar wens hebt ingevoerd, kunt u hiervan de nieuwe default maken. Kies hiervoor het commando Save Preferences uit het Preferences submenu van het Layout menu. U kunt op deze manier geen geometrie saven (bv. voor een standaard papier kader in uw tekening), daarvoor dient u de tekening prefs.vlm te openen, te wijzigen en vervolgens onder dezelfde naam te sluiten.

De filenaam voor de default instellingen van Vellum is prefs.vlm. De file moet in dezelfde directory staan als de Vellum applicatie. Als u wilt werken met andere instellingen dan de default waarden, kunt u deze wijzigen. Ieder document wat u daarna start met het New commando heeft de gewijzigde default instellingen. De volgende instellingen kunnen in de preferences file worden ingesteld: • Pen style • Tekst instellingen • Instellingen uit het Preferences submenu (Snap, Grid, Units en Selection indication) • Grid weergave • Layer en sheet (tekenvel) instellingen • Work layer • Dimensionerings en tolerantie instellingen • Pijlpunt type en weergave • Tekening afmeting en schaal • Zoom schaal • Afrondingsstraal • Afschuiningsafstand • Resolve instellingen

Hoofdstuk 4, Het Maken van Instellingen U kunt geen geometrie saven met het commando Save Preferences. Wanneer u aan een tekening werkt en de instellingen wilt bewaren, kunt u met Save Preferences wel de instellingen opbergen maar niet de geometrie.

9

Wijzigen van de default instellingen • Creëer een file die de instellingen heeft die u wilt. • Kies Save Preferences uit het Preferences submenu van het Layout menu. De waarden zijn ingesteld voor de hierna te starten nieuwe tekeningen.

Note Wanneer Vellum op één computer door meerdere personen wordt gebruikt, is het niet verstandig om wijzigingen in de standaard instellingen aan te brengen, tenzij de gebruikers het met elkaar eens zijn. In zo’n situatie worden de instellingen gewijzigd door uw systeembeheerder.

Hoofdstuk 5

1

Selecteren van Objecten

Na het tekenen van objecten is het mogelijk dat u nog veranderingen wilt aanbrengen. Eén van de basisregels van Vellum is dat een object alleen dan gewijzigd kan worden als het geselecteerd is. Net zoals u eerst een tool uit het tool palette moet kiezen om te kunnen tekenen, moet u eerst een object selecteren voor u kunt wijzigen. Het wijzigen van een object bestaat uit twee stappen. • Selecteer het object. • Specificeer de wijziging. U kunt bijvoorbeeld een cirkel selecteren en vervolgens de pen style wijzigen naar Center om een steekcirkel weer te geven. In dit hoofdstuk wordt zowel het selecteren van objecten als punten behandeld.

Objecten Een stuk geometrie dat op zichzelf staat, is een object.

Een lijn is bijvoorbeeld een object. Als verschillende objecten gegroepeerd zijn met het Group commando uit het Arrange menu dan ziet Vellum dat ook als één object.

Een rechthoek bestaat bijvoorbeeld uit vier lijnen (vier objecten). Als u nu de rechthoek selecteert en het Group commando geeft, behandelt Vellum de rechthoek als één object. Een punt is ook een object. Elke type geometrie bevat minimaal twee punten, meestal control points genoemd. Een lijn heeft twee control points; één aan het begin en één aan het eind. Deze punten worden zichtbaar als u een lijn selecteert en het Show Points commando uit het Layout menu geeft.

Hoofdstuk 5, Selecteren van Objecten

2

Weergave van de Selectie Vellum kan op twee verschillende manieren weergeven dat een object geselecteerd is. Het geselecteerde object krijgt een andere kleur (rood bijvoorbeeld) of het gaat knipperen. Deze aanduiding kunt u veranderen door Selection te kiezen uit het Preferences submenu van het Layout menu. Het is niet verstandig om de kleur zwart te gebruiken, omdat de meeste lijnen standaard zwart zullen zijn. Rood is een goede keus, tenzij u kleurenblind bent. In dat geval is blauw waarschijnlijk een betere keus.

Als u wilt kunt u ook beide mogelijkheden tegelijk aanzetten. Voor een zwart/wit monitor is het handiger om gebruik te maken van de knippermethode. In de Selection dialog box kunt u uw keuze weergeven. Ook kunt u hier bepalen welke kleur de geselecteerde objecten moeten krijgen.

Selectie Proces Door een object te selecteren verandert er nog niets aan de instellingen van het object. Alhoewel punten en objecten op dezelfde manier geselecteerd worden, wordt de puntselectie beïnvloed door de Selectable Points setting in het Edit menu. Daarom wordt het selecteren van objecten en punten apart behandeld.

Objecten selecteren Om een object te kunnen selecteren moet u de Selection tool uit het tool palette selecteren.

Selecteren Met behulp van de Selection tool kunt u één of meerdere objecten selecteren.

Eén object selecteren 1. Verplaats de pointer naar een object en click. Het object wordt geselecteerd. Als er nog andere objecten geselecteerd waren, worden die automatisch gedéselecteerd. Meerdere objecten selecteren met behulp van de Shift-toets 1. Verplaats de pointer naar een object en click. 2. Houdt de Shift-toets ingedrukt (niet loslaten). 3. Click op andere objecten om ze te selecteren. 4. Laat de Shift-toets los. De aangeclickte objecten zijn allemaal geselecteerd.


3

Meerdere objecten selecteren met behulp van dragging 1. Drag een selectiekader om de objecten die u wilt selecteren.

Alle objecten die in hun geheel binnen het kader liggen worden geselecteerd. Als een object slechts gedeeltelijk binnen het kader ligt, worden de control points geselecteerd die wel in het kader liggen. Als u bijna alle objecten in een bepaald gebied wilt selecteren, kunt u met behulp van een selectiekader alle objecten selecteren en vervolgens de objecten die u niet wilt selecteren déselecteren. Dit kunt u doen door de Shift-toets in te drukken en ingedrukt te houden en dan de juiste objecten aan te clicken.

Select All Het Select All commando kan handig zijn als u een algemene verandering in de tekening wilt aanbrengen. Bijvoorbeeld het veranderen van de lijndikte.

Met dit commando uit het Edit menu kunt u alle geometrie selecteren, behalve die geometrie die op een verborgen layer ligt of wordt uitgesloten door een Selection Mask. Double-clicken op de Selection tool heeft hetzelfde effect. Als u Select All kiest, terwijl u de Text tool gebruikt, worden alle karakters in het aktuele tekstgebied geselecteerd.

Déselecteren U kunt een object déselecteren door ergens in de drawing area te clicken waar geen object is of door een andere tool te kiezen. U kunt ook met behulp van de Shift-toets objecten déselecteren. Houdt hiervoor de Shift-toets weer ingedrukt en click tegelijkertijd voor de tweede keer op een object dat al geselecteerd is. Het object is nu gedéselecteerd.

Het Selection Mask is handig als u in een complexe tekening een bepaalde groep objecten wilt veranderen.

Selection Mask Door dit commando uit het Edit menu kunt u bepaalde types objecten, bepaalde lagen of een aantal kleuren uitsluiten van selectie. Slechts de objecten, layers en kleuren die oplichten in de dialog box kunnen geselecteerd worden. U kunt zo ook combineren en bijvoorbeeld alleen de blauwe ellipsen op Layer1 uitsluiten. 1. Kies Selection Mask uit het Edit menu


Door op één item uit de lijst te clicken, wordt de rest van de lijst gedéselecteerd. Een aanééngesloten groep items kunt u selecteren door te draggen of door te clicken terwijl u de Shift-toets heeft ingedrukt. Als de items niet aan ééngesloten zijn, kunt u de Ctrltoets indrukken en op de gewenste items clicken.

De Tracer tool is zeer nuttig bij het arceren van gebieden en bij het toepassen van een 2D-analysis, omdat er geen lijnen gebroken hoeven te worden.

De Tracer tool maakt een tijdelijke copy van de grenzen en zet deze op een tijdelijke laag. Zodra de Tracer tool weer geactiveerd wordt of er wordt een ander commando gekozen dan (Cross)Hatch of 2D-analysis wordt deze copy verwijderd. Zolang de grenzen echter geselecteerd zijn kunnen ze naar een andere layer worden gecopiëerd.

4

De dialog box verschijnt. De items die oplichten kunnen geselecteerd worden. 2. Click op die items waarvan u wilt dat u ze nog steeds kunt selecteren. Terwijl de dialog box op het scherm staat kunt u geometrie gewoon selecteren, tekenen en wijzigen. Als de dialog box hiervoor in de weg zit, kan hij verplaatst worden door de pointer in de title bar van de box te plaatsen en vervolgens te draggen. Nadat de dialog box gesloten is blijft de laatste instelling geldig, totdat u de box weer oproept en de instelling verandert. Ondanks het feit dat de Drafting Assistant het object niet meer detecteert, blijft het wel zichtbaar op het scherm.

Grenzen selecteren Vellum beschikt over de Tracer tool voor het automatisch selecteren van grenzen. De tool maakt gebruik van endpoints en intersections om de omtrek van geometrie te bepalen.

Tracer tool

De tool bevindt zich in het subpalette van de Selection tool. 1. Selecteer de Tracer tool. 2. Click in de buurt van een grenslijn. De tracer beweegt nu over de grenslijnen om de omtrek van het object te selecteren. Als twee objecten elkaar overlappen (zoals hieronder), dan is het afhankelijk van de clickplaats welk gebied de tracer selecteert.

Als u buiten de geometrie clickt, word de buitenomtrek geselecteerd (zoals hierboven). Als u binnen de geometrie clickt, wordt het gebied geselecteerd waarin u heeft geclickt.

De arcering in de figuren hierboven geeft aan welk gebied geselecteerd is door de tracer. De plaats waar de tracer geclickt heeft wordt door de pointerpositie aangegeven.


5

Overlappende gebieden Als twee objecten elkaar overlappen en u wilt het overlappende gedeelte isoleren kunt u dat als volgt doen. 1. Selecteer de Tracer tool. 2. Click in het overlappende gebied. Dit gebied wordt geselecteerd. 3. Kies Layers... uit het Layout menu. 4. Maak een nieuwe layer aan met behulp van de dialog box die verschijnt. 5. Kies Edit Objects... uit het Edit menu. 6. Selecteer de nieuwe layer in de layer list box en click de Apply button. 7. Close de Edit Objects... dialog box. 8. Maak van de nieuwe layer de worklayer in de Layers... dialog box. 9. Maak de layer die de overlappende geometrie bevat onzichtbaar. De nieuwe layer bevat nu slechts het overlappende gebied, terwijl de rest van de geometrie niet meer zichtbaar is. U kunt dit gebied net als andere geometrie wijzigen.

Punten selecteren Het selecteren van punten verschilt van het selecteren van objecten, omdat punten niet altijd zichtbaar zijn. Als een lijn samen met zijn endpoints geselecteerd wordt, kan hij verplaatst worden. Als slechts één endpoint geselecteerd wordt, dan kunnen de lengte en hoek van de lijn veranderd worden door dit endpoint naar een andere plaats te brengen. Het andere endpoint ligt vast, zodat de lijn verandert.

Het selecteren van punten is in twee gevallen nuttig: bij het uitrekken van geometrie en bij het gebruik van transformation tools. Zoals al gezegd wordt bij het gebruik van een selectiekader de geometrie geselecteerd die geheel binnen het kader ligt. Verder worden van de geometrie die slechts gedeeltelijk in het kader ligt, de control points binnen het kader geselecteerd.

Show points Door dit commando uit het Edit menu worden alle control points (endpoint, midpoint, center points, enz.) zichtbaar bij geselecteerde objecten. Ook bij objecten die u daarna tekent, zijn de control points zichtbaar. De control points blijven zichbaar als het object vervolgens gedéselecteerd wordt. U kunt zichtbare punten selecteren door ze aan te clicken.

Als u alleen de control points van een bepaald object wilt zien, kunt u ook gebruik maken van het Edit Objects... commando. In de list box van de control points kunt u weergeven of u ze wilt zien of niet. U kunt ook de punten zichtbaar maken met behulp van de Ctrl- en Shift-toets. Houdt beide toetsen ingedrukt (niet loslaten) en click vervolgens op een lijn. Als de punten onzichtbaar waren, worden ze nu zichtbaar en omgekeerd.

Selectable points Dit commando bevindt zich in het Edit menu en moet aangezet worden (er verschijnt een checkmarker 9) om punten te kunnen selecteren met behulp van een selectiekader. Als de punten onzichtbaar zijn, is dat de enige manier waarop punten eventueel geselecteerd kunnen worden. Als het commando Show Points uit het Layout menu is gegeven, kan men de punten wel selecteren door ze aan te clicken (ook als Selectable Points uitstaat). Vellum ziet deze zichtbare punten gewoon als ieder ander object op het scherm.


6

Het volgende voorbeeld geeft de werking van Selectable points weer.

Als de Selectable Points aan zijn gezet, wordt bij het move commando niet alleen de rechthoek verplaatst, maar ook het endpoint van de lijn.

Als de Selectable Points uit zijn gezet, wordt echter alleen de rechthoek verplaatst, omdat het endpoint van de lijn niet geselecteerd is.

Hoofdstuk 6

1

Editen van Objecten

Nadat u een object getekend heeft, kunt u het selecteren om vervolgens iets te wijzigen. In dit hoofdstuk worden de activiteiten besproken die u hierbij moet uitvoeren. Daarnaast worden verschillende methodes die hetzelfde resultaat hebben met elkaar vergeleken. Bijvoorbeeld het verschil tussen een item draggen om het te verplaatsten of het Move-commando gebruiken.

Editing Tools Met behulp van deze tools kunt u een object veranderen. U kunt bijvoorbeeld de grootte veranderen of de plaats en oriëntatie. U kunt de geometrie wijzigen door afrondingen toe te voegen of lijnstukken te trimmen. Om dit soort acties te kunnen uitvoeren, heeft u de volgende tools uit het tool palette nodig.

Fillet and Chamfer

Met behulp van deze tool kunt u niet-parallele lijnen afronden of afschuinen.

Trim

Met behulp van deze tools kunt u lijnen verkorten of verlengen tot een bepaalde grens. Ook kunnen er lijnen gebroken worden en hoeken gecreëerd.

Transformation

Met behulp van deze tools kunt u objecten verplaatsen, roteren, vergroten/verkleinen en spiegelen.

Hoofdstuk 6, Editen van Objecten

Fillet and Chamfer tools

Niet-parallele lijnen kunnen met deze tools worden afgerond of afgeschuind. De afrondingen en afschuiningen die ontstaan worden automatisch getrimd. Als u niet wilt dat dit gebeurt, moet u tijdens het selecteren van de objecten de Ctrl-toets ingedrukt houden.

2-Entity Fillet tool

Deze tool creëert een boog die raakt aan twee geselecteerde objecten. 1. Selecteer de 2-Entity Fillet tool. 2. Type de straal die u wenst in in het Radius veld in de statusregel. Afhankelijk van de standaard instellingen staat er al een bepaalde straal ingevuld. 3. Selecteer de twee objecten die u wilt afronden. U kunt ook de Shift-toets ingedrukt houden en in de hoek, die afgerond moet worden, clicken. De twee objecten worden afgerond volgens de kleinst mogelijke boog. De objecten worden automatisch getrimd of verlengd, tenzij u tijdens het selecteren de Ctrltoets ingedrukt houdt.

In de statusregel kan de straal van de afronding gespecificeerd worden.

3-Entity Fillet tool

Deze tool creëert een boog die raakt aan drie geselecteerde objecten. 1. Selecteer de 3-Entity Fillet tool. 2. Selecteer drie objecten. De objecten worden automatisch getrimd of verlengd, tenzij u tijdens het selecteren de Ctrltoets ingedrukt houdt. De statusregel blijft leeg.

2


3

2-Entity Chamfer tool

Met deze tool kunt u hoeken afschuinen op een bepaald afstand van het snijpunt (intersection) van de lijnen. 1. Selecteer de 2-Entity-Chamfer tool. 2. Als u de afschuining op een andere afstand dan de standaard instelling wilt, kunt u dat in de statusregel opgeven in de Length veld. 3. Click op de juiste lijnen om de hoek af te schuinen. U kunt ook de Shift-toets gebruiken en in de hoek clicken die afgeschuind moet worden. De objecten worden automatisch getrimd of verlengd, tenzij u tijdens het selecteren de Ctrltoets ingedrukt houdt.

De statusregel bestaat slechts uit het Length veld, waarin de afstand van de afschuining tot het snijpunt van de hoeklijnen kan worden opgegeven.

Angular Chamfer tool

Met deze tool kan er een afschuining op een bepaalde afstand en onder een bepaalde hoek worden getekend. De hoek wordt gemeten tussen de afschuining en de lijn die als tweede geselecteerd werd. De afstand wordt bepaald door de afstand tussen de hoek en het snijpunt van de afschuining en de eerst geselecteerde lijn. 1. Selecteer de Angular Chamfer tool. 2. Verander de afstand in het Length veld als u niet de standaard instelling wilt gebruiken. 3. Verander de hoek in het Angle veld als u een andere waarde wilt gebruiken dan de standaard instelling. 4. Selecteer de beide hoeklijnen of houdt de Shift-toets ingedrukt en click in de hoek. De objecten worden automatisch getrimd of verlengd, tenzij u tijdens het selecteren de Ctrltoets ingedrukt houdt.

De statusregel bevat een Length en een Angle veld.


4

Trim tools

Met de Trim tools kunt u lijnen en curves verlengen en verkorten. In principe selecteert u eerst de begrenzingen en vervolgens pas de juiste tool. Als u er echter achter komt dat u objecten vergeten bent te selecteren kan dat alsnog door de Shift-toets in te drukken.

Simple Trim tool

Met deze tool kunt u een lijn verkorten tot een bepaalde begrenzing. Als u tijdens het gebruik van deze tool de Ctrl-toets indrukt, verandert hij in de Relimit tool. 1. Selecteer het object dat de begrenzing voor het verkorten aangeeft. 2. Selecteer de Trim tool. Als het nodig is, kunt u door de Shift-toets ingedrukt te houden nog meer begrenzingen selecteren. 3. Click het gedeelte van de lijn aan dat verwijderd moet worden. De statusregel is leeg.

Relimit tool

Met behulp van deze tool kunt u een lijn verkorten of verlengen tot een bepaalde begrenzing. Als u de Ctrl-toets tijdens het gebruik van de tool indrukt, verandert deze in de Simple Trim tool. 1. Selecteer het voorwerp dat de begrenzing aangeeft. 2. Selecteer de Relimit tool. Indien u nog niet alle begrenzingen heeft geselecteerd, kunt u met behulp van de Shifttoets nog objecten selecteren. 3. Click op dat gedeelte van de lijn dat behouden moet worden. Deze lijn wordt verlengd tot de grenslijn of verkort tot deze lijn als ze elkaar al snijden. De statusregel is leeg.

Segment tool

Met deze tool kunnen lijnen gebroken worden bij snijpunten (intersections) met andere lijnen of curves. 1. Selecteer de objecten die aangeven waar de lijn gebroken moet worden. 2. Selecteer de Segment tool. Door de Shift-toets ingedrukt te houden kunt u de selectieset nog uitbreiden. 3. Click op de lijn die gebroken moet worden. De lijn wordt gebroken bij de objecten, die de begrenzing vormen. Als u echter de lijn selecteert, ziet u dat hij nu uit meerdere delen bestaat. Ook kunt u na het selecteren van de


5

lijnen het Show Points commmando uit het Layout menu geven. Daar waar punten verschijnen is de lijn gebroken. Als u de Ctrl-toets indrukt tijdens het gebruik dan wordt de lijn niet alleen gebroken, maar het nieuwe lijnsegment krijgt de karakteristieken van de aktuele pen style. De statusregel is leeg.

Corner trim tool

Met deze tool kunt u hoeken creëren van twee geselecteerde lijnen. De lijnen worden verlengd of verkort om de hoek te creëren. 1. Selecteer de Corner Trim tool. 2. Click op de lijnen die een hoek moeten gaan vormen. U kunt ook de Shift-toets ingedrukt houden en clicken op de plaats waar de hoek moet komen (iets aan de binnenkant). Als u een lijn wilt verlengen tot het theoretische snijpunt met een andere lijn, moet u eerst op de lijn die u wilt verlengen clicken. Vervolgens houdt u de Ctrl-toets ingedrukt en selecteert u de lijn die niet getrimd moet worden. De statusregel is leeg.

Transformation tools

Met behulp van deze tools kunt u objecten verplaatsen, roteren, vergroten of verkleinen en spiegelen. Selecteer eerst het object dat een verandering moet ondergaan en selecteer vervolgens de juiste Transformation tool. Door de Ctrl-toets ingedrukt te houden tijdens het gebruik van de Transformation tool kunt u uw geselecteerde object meteen copiëren. Als u niet alle benodigde geometrie heeft geselecteerd voor u de Transformation tool selecteert, kunt u door de Shift-toets ingedrukt te houden nog objecten aan de selectieset toevoegen. Zodra u de Shift-toets loslaat is de Transformation tool weer actief.

Move tool

Met deze tool kunt u objecten naar een andere locatie verplaatsen. U kunt ze ook copiëren als u de Ctrl-toets ingedrukt houdt op het moment dat de Move tool actief is. Als u meer dan één object selecteert dan blijven deze objecten ten opzichte van elkaar op dezelfde plaats gesitueerd. 1. Selecteer de objecten die verplaatst moeten worden. 2. Selecteer de Move tool. 3. Press op het reference point en drag vervolgens naar het destination point om de nieuwe locatie aan te geven.


6

U kunt ook op beide punten clicken om het object te verplaatsen. Er verschijnt dan echter geen rubberband object. Ook is het niet noodzakelijk dat het reference point op het te verplaatsen object ligt. De verplaatsing wordt relatief ten opzichte van de opgegeven punten uitgevoerd.

In de statusregel kunt u de X en Y afstand opgeven waarover de verplaatsing plaatsvindt.

Rotate tool

Met deze tool kunt u één of meerdere objecten ten opzichte van een bepaald punt roteren. U kunt de geselecteerde objecten copiëren door de Ctrl-toets ingedrukt te houden tijdens het gebruik van de Rotate tool. De geselecteerde objecten blijven ten opzichte van elkaar op dezelfde plaats liggen. 1. Selecteer de objecten die geroteerd moeten worden. 2. Selecteer de Rotate tool. U kunt nu de selectieset nog uitbreiden door de Shift-toets ingedrukt te houden en op de objecten die u wilt selecteren te clicken. 3. Specificeer het center van de rotatie. 4. Drag de objecten of geef een hoek op in de statusregel om de rotatie te specificeren. U kunt ook op een reference point clicken en vervolgens het destination point aangeven. Deze punten hoeven niet op het geselecteerde object te liggen. De rotatie wordt relatief ten opzichte van deze punten uitgevoerd.

In de statusregel kunt u een rotatiehoek opgeven.

Expand/Shrink tool

Met deze tool kunt u objecten vergroten of verkleinen, terwijl de verhoudingen gelijk blijven. U kunt de selectieset copiëren door de Ctrl-toets ingedrukt te houden terwijl u de Expand/Shrink tool gebruikt. Als u meerdere objecten selecteert, dan blijven deze objecten ten opzichte van elkaar op dezelfde manier gepositioneerd. 1. Selecteer de objecten, die vergroot of verkleind moeten worden. 2. Selecteer de Expand/Shrink tool. Met de Shift-toets ingedrukt kunt u de selectieset nog uitbreiden. 3. Click op een punt waarvan u wilt dat het niet wordt verplaatst (het anchorpoint). 4. Press bij het reference point en drag vervolgens naar het destination point.

In de statusregel kunt u in het Factor veld de exacte schaal opgeven.


7

Mirror tool

Met deze tool kunt u objecten spiegelen ten opzichte van een referentielijn. Als u de Ctrl-toets ingedrukt houdt bij het gebruik van de Mirror tool, wordt het object gecopiëerd. Als er meer objecten geselecteerd worden blijven deze ten opzichte van elkaar op dezelfde manier gepositioneerd. 1. Selecteer het object dat gespiegeld moet worden. 2. Selecteer de Mirror tool. Met behulp van de Shift-toets kunt u de selectieset nog uitbreiden. 3. Specificeer een referentielijn door twee keer te clicken of door te draggen. De referentielijn hoeft niet parallel aan het geselecteerde object te lopen. De statusregel is leeg.

Verplaatsen van Objecten Als een object geselecteerd is, verschijnt het move symbool als u de pointer over het object beweegt. Als dit symbool zichtbaar is, kunt u het object naar een andere plaats draggen.

Gebruik van de Drafting Assistant bij het verplaatsen Bij het verplaatsen met behulp van het move symbool verschijnen de Drafting Assistant’s notaties ten opzichte van het punt waar u heeft geclickt. Zo kunt u objecten makkelijk goed ten opzichte van elkaar plaatsen, zoals u in de onderstaande figuur kunt zien. Wanneer u een willekeurig punt op de geometrie als startpunt kiest wordt het veel lastiger om dit resultaat te bereiken.


8

De Selection tool versus Move tool U kunt zowel de Selection tool als de Move tool gebruiken voor het verplaatsen van objecten.

Verplaatsing met behulp van de Selection tool

Om een geselecteerd object te kunnen verplaatsen moet de selection pointer veranderd zijn in het move symbool. Hiermee is vrije verplaatsing van het object mogelijk. Zoals hiervoor is besproken kan de Drafting Assistant worden gebruikt voor het juist positioneren van de objecten.

Om een cirkel van de ene kant van het rechthoek naar de andere kant te verplaatsen kunt de Selection tool samen met de Drafting Assistant gebruiken. Gebruik hiervoor het 90°-quadrant punt. Het is niet noodzakelijk dat de cirkels de rechthoek raken om deze manier toe te passen.

Verplaatsing met behulp van de Move tool

Met behulp van de Move tool uit het Transformation subpalette kunt u objecten relatief ten op zichte van andere geometrie verplaatsen. Verplaats een vierkant, met zijden van 50 mm, 100 mm in x-richting en 50 mm in y richting. 1. Teken een vierkant met de Connected Lines tool met zijden van 50 mm. 2. Selecteer de Move tool. Het vierkant is geselecteerd, zodra het getekend is. 3. Click op één van de hoekpunten van het vierkant (zorg dat de endpoint notatie in het beeldscherm verschijnt). 4. Type 100 in het X invoerveld in de statusregel. 5. Type -50 in het Y invoerveld. 6. Druk op Enter.

Het vierkant wordt verplaatst.


Copiëren van Objecten U kunt objecten copiëren met behulp van het Copy commando uit het Edit menu of u kunt gebruik maken van het indrukken van de Ctrl-toets tijdens het gebruik van één van de volgende tools: • Selection tool • Single Line tool • Center-Point and Opposite Circle tool • Ellipse tools • Polygon tools • Text tool • Transformation tools

Copiëren met behulp van de Selection tool Houdt de Ctrl-toets ingedrukt en drag de copie naar een andere plaats. 1. Selecteer de Selection tool. 2. Selecteer de objecten die gecopiëerd moeten worden. 3. Houdt de Ctrl-toets ingedrukt. 4. Drag een copie naar een andere locatie. 5. Laat de Ctrl-toets los.

Copiëren met behulp van de geometry tools U kunt met de volgende tools een object copiëren: • Single Line tool • Center-Point and Opposite Circle tool • Ellipse tools • Polygon tools • Text tool Copiëren met deze tools: 1. Teken geometrie, die u wilt copiëren met één van de bovenstaande tools. 2. Houdt de Ctrl-toets ingedrukt. 3. Click op een nieuwe plaats. Dit wordt de plaats waar het punt komt te liggen dat bij het tekenen van het object als eerste is gespecificeerd. 4. Laat de Ctrl-toets los.

Copiëren met behulp van de transformation tools Houdt de Ctrl-toets ingedrukt tijdens het gebruik van één van de Transformation tools om een copie te krijgen van het geselecteerde object. 1. Selecteer het object dat u wilt transformeren en copiëren. 2. Selecteer één van de Transformation tools. 3. Houdt de Ctrl-toets ingedrukt. 4. Gebruik de gekozen Transformation tool. 5. Laat de Ctrl-toets los. De zojuist gemaakte copie ondergaat de transformatie en het origineel blijft onveranderd.

9


10

Copy commando versus copy optie (Ctrl-toets) Over het algemeen gaat het copiëren sneller en makkelijker als er gebruik wordt gemaakt van de tools in combinatie met de Ctrl-toets. De Copy en Paste commando’s uit het Edit menu zijn echter bijzonder nuttig als u iets wilt copiëren naar een ander document.

Veranderen van de Grootte van een Object Normaal gesproken gebruikt u de Selection tool of de Expand/Shrink tool voor het veranderen van de afmetingen van een object. In sommige gevallen is het echter handig om de Move tool te gebruiken.

Het veranderen van de grootte met behulp van de Selection tool U kunt objecten uitrekken door een punt te selecteren en dit naar een andere locatie te draggen.

1. 2. 3. 4.

Controleer of Selectable Points uit het Edit menu aanstaat (checkmarker 9). Selecteer de Selection tool Drag een selectiekader rond de control points van het gedeelte dat uitgerekt moet worden. Drag de control points naar een nieuwe plaats.

Het veranderen van de grootte met behulp van de Move tool Het gebruik van de Move tool geeft u de gelegenheid om de verplaatsing van geselecteerde punten te specificeren in de statusregel. Het verplaatsen van een hoek van een rechthoek gaat als volgt: 1. Controleer of Selectable Points uit het Edit menu aanstaat (checkmarker 9). 2. Selecteer de Selection tool. 3. Drag een selectiekader om de rechter onderhoek van de rechthoek.


11

4. Selecteer de Move tool. 5. Type 10 in het X veld in de statusregel. 6. Type -10 in het Y veld en druk op Enter. Het hoekpunt wordt verplaatst over de opgegeven afstanden.

Verandering door geselecteerde punten versus de Expand/Shrink tool Dragging een control point heeft als effect dat de afmetingen van een object veranderen. Meestal gebeurt dat echter zo dat de verhouding tussen hoogte en breedte ook verandert. Het object krijgt een andere vorm.

Met behulp van de Expand/Shrink tool kunt de afmetingen van een object zo veranderen dat de verhoudingen gelijk blijven. Bovendien kun je de nieuwe afmetingen specificeren door op andere geometrie te clicken.

Het Edit Menu Met behulp van de Cut, Copy en Paste commando’s uit het Edit menu kunt u objecten copiëren en verplaatsen binnen een document. Ook is het mogelijk de objecten te copiëren of te verplaatsen naar andere documenten of zelfs applicaties. Bij gebruik van deze commando’s wordt er aan de instellingen van het object, zoals bijvoorbeeld de pen style, niets verandert. Als u deze instellingen wel wilt veranderen kunt u het Edit Objects... commando uit het Edit menu gebruiken. De werking van het clipboard wordt beschreven in de Windows manual

Cut

Ctrl+X

Met dit commando kunt u geselecteerde objecten uit de tekening verwijderen en op het clipboard zetten. Op het clipboard kan maar één ding tegelijk staan, zodat de vorige inhoud van het clipboard verwijderd wordt als er iets nieuws in wordt geplaatst. 1. Selecteer het object dat verwijderd moet worden. 2. Kies Cut uit het Edit menu.


12

Als er iets verwijderd is met behulp van het Cut commando dan kan het vervolgens weer worden geplaatst met behulp van het Paste commando. Op deze manier kunt u objecten verplaatsen binnen een document, maar ook naar een ander document. 1. Selecteer het object dat u wilt verplaatsen. 2. Kies Cut uit het Edit menu. 3. Zorg dat de locatie waar het object moet worden geplaatst zichtbaar is in het tekengebied. 4. Kies Paste uit het edit menu. Het object wordt in het middelpunt van het tekengebied geplaatst en komt in de layer waarin het oorspronkelijk getekend is. Als het object in een andere applicatie wordt geplaatst, dan komt het in de work layer. Het object is meteen na plaatsing geselecteerd, zodat het op andere manieren nog nauwkeuriger geposotioneerd kan worden.

Copy Ctrl+C Met dit commando kunt u een copie maken van een geselecteerd object dat op het clipboard wordt geplaatst. Het originele object wordt niet verwijderd, maar blijft gewoon op de tekening staan. U kunt de copie weer in hetzelfde document plaatsen, maar ook in andere documenten. 1. Selecteer de objecten die gecopiëerd moeten worden. 2. Kies Copy uit het Edit menu. De geselecteerde objecten worden op het clipboard geplaatst en het origineel blijft in de tekening staan.

Paste Ctrl+V Met behulp van dit commando wordt er een copie van de inhoud van het clipboard gemaakt en deze copie wordt in het midden van het tekengebied geplaatst. De inhoud van het clipboard blijft onveranderd door deze actie. Als u meerdere copiën wilt maken die op een rechte lijn of een cirkel moeten worden geplaatst, kunt u beter gebruik maken van Linear Duplicate... of Polar Duplicate... uit het Edit menu.

Het clipboard Zowel het Cut als het Copy commando plaatsen een copie van de geselecteerde objecten op het clipboard (een klembord). Windows heeft één clipboard waar alle applicaties iets op kunnen zetten of afhalen. Het clipboard is een tijdelijke opslagplaats voor een selectieset. Alleen de laatst geplaatste selectieset op het clipboard kan weer teruggeplaatst worden. In de inhoud van het clipboard bevinden zich objecten, geen bitmaps.

Het verwijderen van geometrie Er zijn verschillende methodes om objecten uit een tekening te verwijderen. • U kunt objecten selecteren en vervolgens op de Backspace- of Delete-toets drukken. Door middel van het Undo commando kunt u objecten terughalen, die verwijderd zijn. De laatste acht acties kunnen met Undo worden teruggedraaid. • U kunt objecten selecteren en vervolgens het Delete commando uit het Edit menu kiezen. Met behulp van het Undo commando, kan deze actie teniet worden gedaan. • U kunt objecten selecteren en vervolgens het Cut commando uit het Edit menu kiezen. U kunt de objecten terugplaatsen met het Paste commando, maar alleen als u nog geen andere objecten met het Cut of Copy commando op het clipboard heeft gezet. Is dat wel het geval dan kunt u met Undo de objecten nog terugkrijgen als u niet teveel andere acties hebt uitgevoerd in de tussentijd.


13

Delete Met dit commando uit het Edit menu kunt u iets uit de tekening verwijderen zonder het op het clipboard te plaatsen. U kunt met het Undo commando de Delete-actie ongedaan maken, maar u kunt niet het Paste commando gebruiken om de objecten terug te krijgen. U kunt in plaats van dit commando ook de Delete- of Backspace-toets gebruiken. Deze hebben hetzelfde effect.

Terugbrengen van objecten met Undo en Redo Als u een object heeft verwijderd met behulp van het Delete of Cut commando, kunt u het terugroepen met het Undo commando uit het Edit menu. Met Undo kunt u de laatste acht acties weer teniet doen

Undo Ctrl+Z Dit commando doet de laatste actie teniet. Dit kan acht keer achter elkaar voor zowel het Undo als Redo commando. Als u bijvoorbeeld een object verwijderd, kunt u het met Undo weer terugplaatsen, terwijl het object weer verwijderd wordt als u vervolgens het Redo commando geeft. U kunt alleen acties terugdraaien, die betrekking hebben op de geometrie. Als u programma instellingen verandert, zoals bijvoorbeeld het veranderen van de windowgrootte of het verlaten van een document, heeft het Undo commando geen effect op deze veranderingen.

Redo Met het Redo commando kunt u het laatste Undo commando weer teniet doen. U kunt het Undo of Redo commando geven voor de laatste acht acties met betrekking tot de geometrie.

Dupliceren van Objecten Met Vellum kunt u meerdere copiën van een object maken en deze in een array of langs een cirkel plaatsen.

Linear Duplicate... Met dit commando uit het Edit menu kunt u een reeks van copiën in een array plaatsen. 1. Selecteer het object dat gedupliceerd moet worden. 2. Kies Linear Duplicate... uit het Edit menu. De dialog box verschijnt.


3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

14

Een asteriks naast het invoerveld houdt in dat de invoer gegeven kan worden door middel van dragging in het tekengebied. Geef het aantal objecten per rij op. Geef aan of de op te geven lengte een totale lengte of een staplengte is. Click in het X length* veld Geef in het tekengebied een totale of staplengte aan door middel van draggen. Zowel de X als de Y waarde verschijnen in het betreffende invoerveld. Geef aan hoeveel rijen u wilt en specificeer het type van de offset. Geef een offset (dit mag een negatief getal zijn). Click op OK.

De dialog box bevat de volgende items: Number per row Het totale aantal objecten dat u per rij wilt. Het geselecteerde object zelf tel hierbij ook mee. X Length/Y Length De X lengte geeft de horizontale afstand weer en de Y lengte de vertikale. Deze getallen kunnen gewoon worden ingevoerd of in het tekengebied worden gedefinieerd door middel van draggen. Total Lengths De X en Y waarden representeren de totale lengte van de rij. Step Lengths De X en Y waarden geven de afstand van het geselecteerde object tot de eerste copie weer. Number of rows Het aantal gewenste rijen. Total offset De offset is de loodrechte afstand tuusen de rij met het geselecteerde object en de laatste rij. Step offset De offset is de afstand tussen de rij met het geselecteerde object en de volgende rij. Offset De loodrechte afstand tot de volgende of de laatste rij afhankelijk van het type offset. De offset kan in het invoerveld worden opgegeven of in het tekengebied worden aangegeven. Voorbeeld: U wilt een object vijf keer copiëren, zodat u zes dezelfde objecten heeft en deze plaatsen in twee rijen van drie objecten. 1. Teken en selecteer een cirkel die u wilt dupliceren. 2. Kies Linear Duplicate... uit het Edit menu. 3. Type 3 in het Number per row veld. 4. Selecteer de Step Lengths. 5. Click in het X lenght veld. 6. Geef in tekengebied de afstand van het middelpunt de rand weer (geen verticale verplaatsing) door middel van draggen. 7. Click in het X length veld achter de waarde die er nu staat. 8. Type * 3 om de opgegeven afstand met drie te vermenigvuldigen en zo een mooie tussen afstand tussen de cirkels te krijgen. 9. Click in het Number of row veld en type 2. 10. Geef in het offsetveld een offset aan ter grootte van de diameter. 11. Click OK.

De geometrie is gedupliceerd en verschijnt in twee rijen van drie.


15

Polar Duplicate... Met dit commando kunt u objecten copiëren en roteren. Bij het dubliceren kunt u het aantal duplicaties en het middelpunt van de rotatie opgeven. Verder kunt u kiezen of de objecten zelf ook moeten roteren of dat hun oriëntatie gelijk moet blijven.

1. Selecteer een object dat gedubliceerd en geroteerd moet worden. 2. Kies Polar Duplicate... uit het Edit menu. De dialog box verschijnt.

De asteriks naast het Center X en Y veld geven aan dat het middelpunt door middel van clicken in het tekengebied kan worden opgegeven. 3. Geef het aantal objecten op. Het originele object moet u hierbij meetellen. 4. Click in het Center X veld. 5. Click in het tekengebied om het middelpunt aan te geven. De bijbehorende waarden verschijnen in het Center X en Y veld. 6. Geef aan of de objecten zelf moeten roteren of niet. 7. Als u Upright gespecificeerd hebt, moet u een reference point aangeven in het tekengebied. 8. Geef aan of u Total Angle of Step Angle toepast. 9. Geef aantal graden op behorend bij de vorige instelling. 10. Click OK. De dialog box bevat de volgende items: Number Het totale aantal objecten dat u wilt. Hierbij moet u het geselecteerde object meetellen. Center X/Center Y Deze waarden geven de coördinaten van het middelpunt van de cirkel weer. Total Angle Geeft het aantal graden weer tussen het middelpunt van het geselecteerde object en het middelpunt van de laatste copie. Step Angle Geeft het aantal graden weer tussen het middelpunt van het geselecteerde object en het middelpunt van de eerste copie.

Hoofdstuk 6, Editen van Objecten Rotated Object

Upright Objects Ref X/Ref Y

16

De copiën worden geroteerd ten opzichte van de hoek tussen de copiën. Elk willekeurig punt heeft dezelfde afstand naar het middelpunt vergeleken met hetzelfde punt op een andere copie. Dit betekent dat elk punt het reference point kan zijn. De copiën houden dezelfde oriëntatie als het geselecteerde punt. Hierdoor is er een referentiepunt benodigd. Geeft de waarden weer voor het referentiepunt voor de Upright Objects optie. Dit punt van elke copie komt op de denkbeeldige cirkel te liggen. U kunt deze waarden ook specificeren in het tekengebied door op een punt te clicken.

Instellingen van een Object Veranderen U kunt een geselecteerd object wijzigen door individuele karakteristieken, zoals bijvoorbeeld Pen Style uit het Pen menu, te veranderen. U kunt echter ook gebruik maken van het Edit Objects... commando uit het Edit menu. De dialog box die verschijnt bevat alle informatie over het object. Door deze informatie te veranderen, kunt u het object wijzigen.

Edit Object... 1. Selecteer het object dat gewijzigd moet worden. 2. Kies Edit objects...uit het Edit menu. De dialog box verschijnt.

3. Verander de informatie in de invoervelden. Double-click op een invoerveld en type nieuwe gegevens (druk niet op Enter). Veel velden hebben een drop-down menu voor de selectie. Click op de pijl aan de rechterkant van het invoerveld om het drop-down menu te zien. Click op de gewenste keuze. 4. Maak alle veranderingen die u wilt. 5. Click op Apply. 6. Double-click de Control button rechtsboven om de dialog box te sluiten. U kunt Undo en Redo gebruiken om veranderingen ongedaan te maken.


17

De specificaties in de box zijn afhankelijk van het geselecteerde object, maar de box bevat altijd de volgende items: • Number (or type) of objects • Lock status • Current layer • Current color • Current weight • Absolute coordinates for starting point and ending point of the objects Als u niet wilt dat een object veranderingen kan ondergaan kunt u Locked aanzetten in het betreffende veld of het object selecteren en Lock kiezen uit het Arrange menu. Als u meer dan één object heeft geselecteerd, verschijnt alleen de algemene informatie. Als u bijvoorbeeld twee concentrische cirkels selecteert, zal wel het middelpunt worden gegeven, maar het diameterveld blijft leeg. Als u meerdere objecten selecteert en iets in de Edit Objects... dialog box verandert, ondergaan alle geselecteerde objecten deze verandering. Als u bijvoorbeeld alle tekst selecteert en u verandert vervolgens de tekstgrootte, zal dit bij alle geselecteerde tekst veranderen naar de opgegeven grootte. Met behulp van de Edit Objects... dialog box kunt u ook zeer eenvoudig objecten op een andere layer zetten.

Het Arrange Menu Met de commando’s uit dit menu kunt u geometrie in stukken delen of juist groeperen of vergrendelen, zodat er geen veranderingen meer kunnen worden aangebracht. Ook bevat het de zoom commando’s en een commando dat de tekening opnieuw op het scherm zet na de veranderingen.

Divide... Met dit commando kunt u geometrie in een bepaald aantal gelijke stukken delen. Als bijvoorbeeld eerst een cirkel één geheel is, dan kunt u hem met dit commando in vier kwart cirkels verdelen. Er zijn dan vier objecten. 1. Teken en selecteer een object dat in stukken gedeeld moet worden. 2. Kies Divide... uit het Arrange menu. De dialog box verschijnt.

3. Geef op uit hoeveel delen het object straks moet bestaan. 4. Click op Ok. Door het commando Show Points te geven worden de afzonderlijke delen duidelijk.

Group

Ctrl+Y

Met dit commando kunt u een aantal geselecteerde objecten tot één object groeperen. 1. Selecteer de objecten die geselecteerd moeten worden. 2. Kies Group uit het Arrange menu.


18

Als de geometrie gegroepeerd is, is het niet meer mogelijk om afzonderlijke delen te veranderen, tenzij de objecten eerst weer gescheiden worden door het Ungroup commando. Verschillende groepen kunnen samen ook weer gegroepeerd worden. Hierdoor ontstaat een hiërachische structuur die door Vellum wordt onthouden. Als u bij zo’n structuur het Ungroup commando geeft dan keert Vellum terug naar de vorige groepsindelings en niet meteen naar de elementaire basis van de groepen. Een nieuw element aan een bestaande groep toevoegen. Als u al een groep heeft en hier nog een object aan toe wilt voegen dan kunt u dat doen door zowel de groep als het object te selecteren en het Group commando te geven. U krijgt dan wel een nieuwe hiërachische laag, want u groepeert een groep samen met andere objecten. Dit kunt u op de volgende manier voorkomen: 1. Selecteer de groep. 2. Kies Ungroup uit het Arrange menu. 3. Houdt de Shift-toets ingedrukt en selecteer het object dat u wilt toevoegen. 4. Kies Group uit het Arrange menu. Om identiek wijze kunnen er objecten uit de groep worden verwijderd.

Ungroup Met dit commando kunt u een groep weer in de individuele componenten scheiden. Zo’n component zelf kan ook weer een groep zijn. 1. Selecteer de groep. 2. Kies Ungroup uit het Arrange menu. Alle individuele componenten van de groep zijn geselecteerd.

Lock Met dit commando kunt u geometrie beschermen tegen verdere veranderingen. 1. Selecteer het object dat beschermd moet worden. 2. Kies Lock uit het Arrange menu. Het object kan niet meer verplaatst of veranderd worden. Het kan echter nog wel gecopiëerd, gegroepeerd of geselecteerd worden. Het hele document beschermen 1. Kies Select All uit het Edit menu. 2. Kies Lock uit het Arrange menu. Objecten kunnen ook met behulp van de Edit Objects... dialog box beschermd worden door te clicken in het Locked veld.

Unlock Met dit commando kunt u de bescherming tegen veranderingen weer opheffen. 1. Selecteer het beschermde object. 2. Kies Unlock uit het Arrange menu. Dit commando kunt u ook geven met behulp van de Edit Objects... dialog box.

Redraw Screen

Ctrl+R

Door dit commando wordt de tekening opnieuw getekend. Na het aanbrengen van veranderingen wordt niet altijd oude informatie correct verwijderd. Door dit commando geeft het scherm een juiste weergave van uw document. 1. Kies Redraw Screen uit het Arrange menu. Als u dit commando wilt afbreken kuntu dit met Break-toets doen.

Hoofdstuk 7

Tekentechnieken

Dit hoofdstuk beschrijft technieken voor algemeen tekenwerk. De volgende onderwerpen komen aan de orde: • Instellen van eenheden • Tekenen op ware grootte • Aanpassen van de tekstafmeting aan de geometrie • Instellen van een tekeningafmeting om te plotten zonder tekeningformaat • Instellen van een view schaal om een voorbedrukt tekenvel te importeren alvorens te plotten De meeste tekenaars beginnen een project met een beslissing over de schaal die ze gaan gebruiken om een onderdeel te tekenen. Wanneer u Vellum gebruikt schaalt u het onderdeel nooit. U voert het onderdeel in op ware grootte, daarna kiest u een schaal om de geometrie af te beelden (met Drawing Size... of Sheet Into View...) en als laatste print of plot u de tekening. De volgende suggesties hoeft u niet uit te voeren in de volgorde waarin ze worden genoemd, maar u kunt het schema gebruiken tot u voldoende ervaring hebt om te weten hoe iedere stap het totale proces beïnvloedt.

1

Hoofdstuk 7, Tekentechnieken

2

Het Tekenproces Het tekenproces kan inhouden dat er een voorbedrukt tekenvel wordt gebruikt. (ie. Een tekening waar al informatie op staat.)

Flens geplot met een tekeningformaat, voorzien van een kader en een stempel

Flens geplot zonder tekeningformaat Omdat u de geometrie op ware grootte tekent, is het wezenlijke verschil tussen de twee bovenstaande voorbeelden de schaal van de geometrie zodat deze op het tekenformaat past. De meeste stappen die genomen moeten worden, staan beschreven in de volgende twee procedures.

Tekenen zonder een tekeningformaat 1. Start Vellum met een Untitled document. 2. Kies zo nodig de eenheden waarin u wilt werken met Units in het Preferences submenu uit het Layout menu. 3. Construeer de geometrie op ware grootte en Save de tekening af en toe terwijl u werkt. Gebruik de Zoom commando’s en tools om het onderdeel op de juiste grootte op het scherm af te beelden zodat u kunt zien wat u doet. 4. Gebruik het Print Setup... commando uit het File menu om de papierafmeting te kiezen die u gaat gebruiken om te printen of te plotten.


Wanneer u tekst en bemating toevoegd voor dat de schaal wordt ingesteld met het Drawing Size... comando, moet u naderhand alle tekst en bemating selecteren met behulp van het Selection Mask... commando en opnieuw de teksthoogte invoeren. Zie ook Schaal van Tekst en Bemating in dit hoofdstuk.

3

5. Gebruik het Drawing Size... commando uit het Layout menu om de tekenschaal in te stellen die u gaat gebruiken om te printen of te plotten. Specificeer de schaal die u wilt gebruiken bijvoorbeeld als 1:5 om aan te geven dat 1 mm op papier overeenkomt met 5 mm van uw onderdeel. Als de exacte schaal u niets uit maakt, en u alleen maar wilt dat de hele tekening op het papier past, kiest u de optie Fit. Hiermee word een schaal gekozen zodanig, dat de tekening precies op het papier past. 6. Bemaat het onderdeel en voeg de tekst toe. Wanneer u de visuele schaal voor uw tekening insteld met het Drawing Size... commando, schaalt Vellum de tekst, bemating, arcering en de lijnpatronen met het omgekeerde van de gekozen schaalfactor. Op die manier wordt alle tekst, bemating en arcering die u toevoegd nadat u de schaalfactor hebt ingesteld met de juiste afmetingen in de tekening gezet. Dit betekent dat wanneer u als teksthoogte 5 mm kiest in het Size submenu van het Text menu, deze tekst ook 5 mm groot op papier komt te staan. 7. Maak de laatste aanpassingen aan de positionering van maatteksten en bijschriften. 8. Save uw tekening. 9. Kies Print uit het File menu.

Tekenen met een tekeningformaat 1. Start Vellum met een Untitled document. 2. Kies zo nodig de eenheden waarin u wilt werken met Units in het Preferences commando uit het Layout menu. 3. Construeer de geometrie op ware grootte en Save de tekening af en toe terwijl u werkt. Gebruik de Zoom commando’s en tools om het onderdeel op de juiste grootte op het scherm af te beelden zodat u kunt zien wat u doet. 4. Gebruik het Sheet Into View... commando uit het Views menu om de schaal in te stellen waarmee het onderdeel past op het tekenformaat dat u kiest in de Sheet Into View dialog box. Kies bijvoorbeeld A4-L-1V1.VLM wanneer u een landscape vel wilt, of A4-P1V1.VLM wanneer u een portrait vel wilt.

5. Dimensioneer het onderdeel en voeg de tekst toe. Wanneer u de visuele schaal voor uw tekening insteld met het Sheet Into View... commando, schaalt Vellum de tekst, bemating, arcering en de lijnpatronen met het omgekeerde van de gekozen schaalfactor. Op die manier wordt alle tekst, bemating en arcering die u toevoegd nadat u de schaalfactor hebt ingesteld met de juiste afmetingen in de tekening gezet. Dit betekent dat wanneer u als teksthoogte 5 mm kiest in het Size submenu van het Text menu, deze tekst ook 5 mm groot op papier komt te staan. 6. Maak de laatste aanpassingen aan de positionering van maatteksten en bijschriften. 7. Save uw tekening. 8. Kies Print uit het File menu.

Tekenen op Ware Groote Of u nu aan het ontwerpen bent, of een erg gedetailleerde tekening maakt, u moet altijd de geometrie in zijn echte dimensies invoeren. Vellum maakt het mogelijk om onderdelen op ware grootte te construeren en daarna de schaal van de tekening in te stellen. Op deze manier heeft het onderdeel levensechte afmetingen. Tekenen op ware grootte heeft de volgende voordelen: • Schalingsfouten worden geëlimineerd.


4

• Bematen gaat automatisch (u moet handmatig bematen wanneer u niet op ware grootte tekent). • Associatieve bematingen worden automatisch aangepast wanneer een object wordt gewijzigd (handmatig aangebrachte bematingen doen dat niet). • De afmetingen van geïmporteerde onderdelen zijn compatibel met uw onderdeel. • Berekeningen gemaakt met 2D Analyses geven de juiste waarden. Wanneer uw ontwerp eenmaal is getekend, kunt u het dimensioneren en naar wens van schaal veranderen zodat het binnen een standaard tekeningformaat past. De werkelijke afmetingen van de geometrie wijzigen niet, zolang u geen edit commando’s gebruikt.

Zoom All vergroot of verkleint alle objecten van de tekening zodat ze precies het scherm vullen, ongeacht hoe groot of hoe klein de objecten zijn.

Als u een document opent, heeft u een oneindig groot tekenvel zodat u alles wat u wilt kunt ontwerpen op ware grootte. Bijvoorbeeld een lijn van 30 meter lang: 1. Teken een 30 meter lange lijn. De lijn strekt zich uit tot buiten het scherm. 2. Kies Zoom All uit het Arrange menu. De hele 30 meter lange lijn is nu zichtbaar op het scherm. Door gebruik te maken van deze methode, kunt u nauwkeurige tekeningen maken die op het scherm worden getekend met iedere vergrotingsfactor die u maar wilt. Onthoudt het volgende: De afmetingen van objecten worden niet veranderd door de vergrotingsfactor die wordt gebruikt bij het zoom commando.

Schaal van Lijnpatronen en Arceerpatronen Wanneer uw ongeschaalde constructie erg groot of erg klein is, in verhouding tot de afmeting van toegevoegde tekst, bematingen, lijnpatronen en arceerpatronen, dan zullen deze niet de juiste grootte hebben. Wanneer u de schaal voor uw tekening insteld met het Drawing Size... of Sheet Into View... commando, worden lijnpatronen en arceerpatronen automatisch geschaald met de inverse van de schaalfactor die u opgeeft. De patronen verschijnen in beeld in de juiste verhouding tot de geometrie.

Schaal van Tekst en Bemating Wanneer u objecten tekent die geschaald worden, gedragen zich tekst, bematingen, lijpatronen en arceerpatronen anders dan de geometrie die u heeft ingevoerd. Terwijl geometrie altijd geschaald wordt met de schaalfactor die u heeft opgegeven, worden bijschriften en bematingen geschaald met de inverse van de schaalfactor die u heeft ingesteld in het Drawing Size... of Sheet Into View... commando. De inverse schaal is meteen van toepassing op lijnpatronen en arceerpatronen zoals in de bovenstaande paragraaf is beschreven. De inverse schaal is in de toekomst van toepassing op tekst die wordt ingevoerd nadat u de schaal hebt ingevoerd. Bestaande tekst en bemating wordt geschaald met dezelfde factor als de geometrie. Daarom moet u, als u de tekstafmeting wilt behouden die u vóór het invoeren van de schaal aanwezig is, alle teksten en bematingen selecteren en de gewenste afmeting opnieuw invoeren. Note Om tekst en bemating op een constante afmeting te houden terwijl u een andere schaal invoert moet u: • tekst en bemating toevoegen nadat de schaal is gespecificeerd, of • alle tekst en bemating selecteren en de tekstafmetingen opnieuw invoeren nadat u de schaal hebt ingesteld. Een andere, maar minder elegante manier om de tekstafmeting te bepalen is deze van te voren te berekenen en de tekst op deze berekende waarde, voor het schalen van de tekening in te voeren.


Wanneer u een verkleinende schaal kiest (bv. 1:10), vermenigvuldigt u de teksthoogte met de schaal. Wanneer u een vergrotende schaal kiest (bv. 5:1) deelt u de teksthoogte door de schaal.

Bijvoorbeeld: U wilt een tekening gaan schalen met een factor 1:10. Dit betekent dat de geometrie straks wordt geplot op een tiende deel van de ingevoerde ware grootte. Deze factor geldt ook voor de tekst. U kiest bijvoorbeeld voor een teksthoogte van 3.5 mm. Wanneer u geen bijzondere maatregelen treft wordt deze tekst echter na het schalen afgebeeld met een hoogte van 0.35 mm (3.5/10). Daarom vergroot u de teksthoogte handmatig door vermenigvuldiging met de omgekeerde schaalfactor tot 35 mm (3.5*10). Na het schalen heeft de tekst de gewenste hoogte van 3.5 mm gekregen. U dient deze afmeting wel in te voeren voordat u tekst en bemating aan uw tekening toevoegd.

Handmatig schalen van tekst en dimensionering 1. Kies 3.5 mm in het submenu van het Size commando uit het Text menu. De lettergrootte wordt op 3.5 mm gezet. 2. Kies Other... in het submenu van het Size commando uit het Text menu. De dialog box verschijnt waarin de teksthoogte kan worden ingevoerd.

3. Click achter de tekst, in het invoerveld. De tekstcursor knippert en de tekst is niet meer geselecteerd. 4. Type *10 en click op OK. De relatie tussen teksthoogte en geometrie moet er op het scherm normaal uitzien. Als het er goed uitziet, is het goed.

Tekst en bemating die vanaf nu worden toegevoegd worden 10 keer groter in de tekening geplaatst. Wanneer u bemating toevoegt, krijgt de maattekst de juiste afmeting voor dit onderdeel.

5


6

Tekenen op Schaal en Papier Afmetingen Als u uw tekenwerk zover af hebt, dat u kunt beginnen met het toevoegen van lijnpatronen en bemating, of wanneer u uw tekening tussentijds wilt plotten of printen, kan het nodig zijn dat u de schaal verandert om te zorgen dat de tekening binnen het opgegeven papierformaat past. Hiervoor moet u een printer of plotter kiezen, een papierformaat en oriëntatie selecteren en de tekeningafmetingen opgeven.

Print Setup... Met dit commando uit het File menu kunt u een printer selecteren, een papierformaat en oriëntatie kiezen en andere, printer afhankelijke opties vastleggen. De tekeningafmeting kan een veelvoud zijn van het papierformaat wat u hier kiest (dus groter). De tekening wordt dan op meerdere vellen afgedrukt die u later aan elkaar kunt plakken. Het papierformaat wat u in dit menu kunt selecteren is apparaat afhankelijk (voor een printer bijvoorbeeld A4, voor een plotter maximaal een A0 of A1 vel). De tekeningafmetingen worden ingesteld met het Drawing Size... commando.

Papier instelling 1. Selecteer de ploter of printer die u gaat gebruiken. 2. Selecteer het papierformaat in het Paper Size menu. 3. Geef de oriëntatie op in Orientation (Portrait is een staand vel, Landscape een liggend). 4. Click op OK.

Drawing Size... Met dit commando uit het Layout menu, kunt u de tekeningafmetingen zien in relatie tot uw tekening en u kunt de schaal instellen zodat de tekening binnen de gekozen afmetingen past. De tekeningafmeting kan een veelvoud zijn van de Paper Size die in de Print Setup dialog box is gekozen: de tekening wordt dan over meerdere vellen papier afgedrukt.


De Cancel button in de Drawing Size dialog box maakt niet het effect van Fit of Apply ongedaan.

Wanneer u de tekening schaalt, gedraagt geometrie zich anders dan tekst en bemating. Eén en ander staat beschreven onder Schaal van Tekst en Bemating in dit hoofdstuk.

7

Instellen van de tekeningafmetingen Als de geometrie groter is dan een standaard vel papier, of zo klein dat het onmogelijk op ware grootte kan worden afgedrukt, moet u tekeningafmetingen invoeren en een schaal. In zulke gevallen kiest u meestal een standaard schaal (zoals 1:2, 1:5 of 10:1) voor uw tekenproject. 1. Kies Drawing Size... uit het Layout menu. Er verschijnt een dialog box.

2. Specificeer de schaal. Hiervoor kunt u twee methoden gebruiken (de verhouding geeft aan getekende grootte : werkelijke grootte): • Double-click het Scale veld en voer een schaal in, bijvoorbeel 1:5. Click op Apply om het effect van de gekozen schaal te zien. • Druk op de drop button rechts van het Scale veld en drag naar één van de standaard schalen in dit submenu. Click op Apply om het effect van de gekozen schaal zichtbaar te maken. • Als u geen specifieke schaal nodig hebt, kunt u op de Fit button clicken om de tekening een zodanige schaal te geven dat deze binnen de tekeningafmetingen past. Bij geen van deze drie methoden wijzigt de werkelijke afmeting van de geometrie: slecht de afbeelding ervan op het tekenvel wordt anders. 3. Als u uw tekening over meerdere pagina’s afdrukt om deze later aan elkaar te plakken, volg dan de instructies onder Afdrukken op meerdere vellen, later in dit hoofdstuk. 4. Click op OK. Instellen van de schaal bij het Sheet Into View... commando Wanneer u een onderdeel op ware grootte hebt getekend en voorzien van bemating, kunt u er een geschaalde afbeelding op een voorbedrukt tekenvel van maken. Het Sheet Into View... commando verzorgt de details van deze handeling automatisch. 1. Kies Zoom All uit het Arrange menu. Alle objecten verschijnen op het scherm. 2. Kies het Sheet Into View... commando uit het Views menu. 3. Voer de schaal in het Scale veld in van de Sheet Into View dialog box. Bepaal de gewenste schaal op dezelfde wijze als wanneer u een op papier getekend onderdeel binnen een tekenvel moet laten passen. 4. Click op OK. Uw onderdeel staat nu in een onafhankelijk view afgebeeld met de gespecificeerde schaal. Bij het schalen veranderen de werkelijke afmetingen van een object niet. U kunt dit verifiëren door een object te selecteren en daarna naar de instellingen te kijken in de Edit Objects dialog box.

Print/Plot gebied


8

Als u het commando Drawing Size... kiest, verschijnt een grijze rechthoek in beeld. Deze rechthoek geeft het print/plot gebied weer op uw tekening, zodat u kunt zien hoe de tekening op het papier past. Het Print/Plot gebied is kleiner dan de tekeningafmetingen omdat de meeste printers en plotters niet helemaal tot de rand van het papier kunnen afdrukken. Wanneer u het afdrukbare gebied altijd in beeld wilt hebben moet de optie Always Display Page Bound aan zetten.

Vellum laat het afdrukgebied zien Wanneer het gebied op het scherm staat, kunt u dit gebied over uw tekening draggen om het tekenvel over de tekening te positioneren (er staat een handje op het scherm).

Om de papier oriëntatie te wijzigen terwijl het tekengebied op het scherm staat, kiest u het commando Print Setup... uit het File menu en voert hier de gewenste wijzigingen in. Het tekengebied wordt weergegeven volgens de nieuwe instellingen.

Afdrukken op meerdere vellen Als u een printer gebruikt in plaats van een plotter, kan het zijn dat u pagina’s wilt samenvoegen om een groter tekenvel te creëren dan het A4 formaat dat de meeste printers toelaten. Kies de layout voor deze pagina’s door Drawing Size... te kiezen uit het Layout menu. 1. Kies Drawing Size... uit het Layout menu. 2. Kies het aantal pagina’s naast elkaar (across) voor de uiteindelijke tekening. 3. Kies het aantal pagina’s onder elkaar (down) voor de uiteindelijke tekening. 4. Specificeer de printvolgorde voor de pagina’s (eerst de pagina’s naast elkaar en dan naar beneden of eerst de pagina’s onder elkaar en dan naar rechts).

5. Click op de Fit button. 6. Click op OK. Uw tekening krijgt een schaal waarmee hij precies past binnen de tekeningafmetingen die zijn ontstaan door het samenvoegen van een aantal pagina’s


9

Preview Layout Dit commando uit het File menu laat u zien wat de tekeningafmetingen zijn, wat het papierformaat en de oriëntatie is, en hoe de tekening is gepositioneerd ten opzichte van uw onderdeel. Er wordt een grijs kader getekend, dat het afdrukbare gebied aangeeft, net zoals onder Print/Plot gebied in één van de vorige paragrafen is aangegeven. Wanneer u geen tekeningafmetingen of geen papierformaat hebt opgegeven, worden de default waarden gebruikt. Om het afdrukkader te verwijderen geeft u dit commando nog een keer, of u kiest een tool uit het tool palette.

Wanneer de tekening niet binnen het afdrukgebied valt kunt u met het Drawing Size... commando uit het Layout menu de schaal veranderen en/of het tekenvel ten opzichte van de tekening herpositioneren.

Voorbedrukte Tekenvellen Wanneer een onderdeel eenmaal is getekend en geschaald in een view, kunt u een voorbedrukt tekenvel importeren als voorbereiding op het printen of plotten. Deze tekeningen, waar al kaderlijnen, afsnijlijnen en een gedeeltelijk ingevulde stempel opstaan worden bij Vellum meegeleverd maar u kunt ze ook zelf aanmaken. Omdat u uw tekeningafmetingen op ware grootte wilt specificeren moet dit standaard formaat buiten de geschaalde view worden geplaatst. Een view is namelijk geschaald, en het tekenvel niet. Importeren van een voorbedrukt vel 1. Double-click met de Selection tool buiten de viewbegrenzing. De dubbele lijn waarmee de view was omkaderd is een enkele lijn geworden en geeft aan dat de volgende aktiviteit buiten de view, in het originele tekengebied zal plaats vinden. 2. Vergewis u ervan dat het view niet aktief is, en kies dan Import... uit het File menu om een voorbedrukt vel in te lezen. De Import dialog box verschijnt. 3. Selecteer de file met het gewenste formaat. In de dialog box kunt u optionele instellingen maken voor de te importeren geometrie. 4. Plaats het voorbedrukte vel om het view dat de geschaalde geometrie bevat. 5. Click op OK. Het voorbedrukte vel staat in uw tekening en is geselecteerd. 6. Drag het tekenvel totdat dit goed staat ten opzichte van uw view. Het kan zijn dat de view niet binnen het geïmporteerde vel past. In dat geval kunt u de view van afmeting veranderen en de schaal ervan aanpassen.

Printen of Plotten van een Tekening Vellum print en plot op de meeste printers en plotters die door Windows worden ondersteund. Nadat u de instructies van de fabrikant hebt opgevolgd voor het installeren van de hardware en de software kunt u in Vellum deze printer of plotter selecteren en kiezen uit de door het apparaat ondersteunde papierformaten. Instellen van printer of plotter papier specificaties Gebruik het Print Setup... commando uit het File menu om de printer te selecteren, een papier formaat en een oriëntatie te kiezen, en het aantal copiën en de overige opties in te stellen.


10

Wanneer u eenmaal een papierformaat hebt gekozen, kunt u de tekeningafmetingen vastleggen en de schaal instellen zodat uw geometrie op het tekenvel past. Volg de instructies in dit hoofdstuk over het schalen van geometrie om uw tekening binnen de gekozen tekeningafmetingen te brengen. De tekeningafmetingen worden bepaald door het papierformaat dat u instelt met het Print Setup... commando en het aantal pagina’s voor een tekenvel dat u instelt met het Drawing Size... commando.

Print... Ctrl+P Dit commando uit het File menu print of plot het huidige document volgens de instellingen die zijn gemaakt in de Print Setup dialog box. Het gebied dat wordt afgedrukt is het deel dat binnen de tekeningafmetingen past wanneer het midden van het afdrukgebied wordt geplaatst op de oorsprong (0,0). Gebruik het Drawing Size... commando uit het Layout menu om de tekeningafmetingen te veranderen, de schaal aan te passen, of het afdrukgebied te herpositioneren. U kunt opgeven dat een tekening over meerdere pagina’s moet worden afgedrukt (niet te verwarren met meerdere copiën) in het Drawing Size... commando uit het Layout menu. Grote plotfiles of tekenfiles kunnen eenvoudig naar floppy worden gecopiëerd met het MS-Windows Backup programma.

Plotten naar een file U kunt de plotinformatie naar een file (een bestand) sturen in plaats van naar de plotter of printer. Op deze manier hoeft de plotter niet direct met uw systeem verbonden te zijn. U kunt ergens anders plotten zonder dat Vellum is geinstalleerd op de computer met de plotter. Het type plotter dat u selecteert wanneer u het papierformaat kiest bepaalt ook het format (type informatie) op de plotfile. Wanneer u bijvoorbeeld een PostScript printer selecteert, zal het format Encapsulated Postscript type zijn. Wanneer u een Hewlett Packhard plotter kiest, heeft de data het HPGL format. Het apparaat dat uiteindelijk de tekening gaat printen of plotten moet wel compatibel zijn met het gekozen formaat. 1. Kies Print Setup... uit het File menu. De Print Setup dialog box verschijnt. 2. Specificeer de printer of plotter en de opties die u wilt. 3. Selecteer Options in de Printer Setup dialog box. De Options dialog box verschijnt. 4. Selecteer de File optie en voer een filenaam in. Bijvoorbeeld c:\temp\my_part om de file my_part.plt te creëren in de scratch directory c:\temp. 5. Click op OK om de Options dialog box te sluiten. 6. Click op OK om de Print Setup dialog box te sluiten. 7. Als u klaar bent om te plotten kiest u Print... uit het File menu. Plotter fonts Wanneer u een plotter gebruikt, moet u het plotter font kiezen voor de teksten en bijschriften in uw tekening. Hierin kunt u ook verschillende stylen definiëren (zoals italic of bold) in het Text menu.

1

Inleiding Tutorial

Lees Hoofdstuk 1, Basisprincipes door voordat u aan de tutorial begint, wanneer u geen ervaring heeft in het gebruik van Window applicaties.

Deze tutorial is bedoeld voor technici en ontwerpers die weinig of geen computer ervaring hebben. Maar natuurlijk kan iedereen, ook ervaren CAD gebruikers, met Vellum leren werken door deze tutorial te doorlopen. De oefeningen laten de belangrijkste eigenschappen van Vellum zien: op deze manier wordt het snel duidelijk hoe de Drafting Assistant (een stuk software dat zorgt voor intelligent gedrag) het computer-tekenwerk ondersteund. Bovendien wordt op deze manier in korte tijd de kennis die u heeft op het gebied van het tekenen, gecombineerd met de kracht van Computer Aided Design: u werkt sneller en nauwkeuriger! Wanneer u geen ervaring heeft in het gebruik van een Windows applicatie verdient het aanbeveling om eerst Hoofdstuk 1, Basisprincipes door te lezen, of om de windows tutorial uit de Microsoft Windows User’s Guide door te werken. In de hoofdstukken 2 t/m 7 vindt u verdere informatie over de werking van Vellum. Het is erg nuttig deze hoofdstukken door te lezen na het doorlopen van de tutorial. Voordat u met een groot tekenproject start, verdient het aanbeveling om in ieder geval Hoofdstuk 7, Tekentechnieken door te lezen zodat u weet hoe u moet omgaan met papierformaten, tekeningafmetingen, schaling en tekstgrootte. De tutorial is opgedeeld in vier stukken (tutorial I t/m IV). Hierin worden stapsgewijs een groot aantal commando’s behandeld. Het doorwerken van elk van de vier delen neemt, afhankelijk van uw computerervaring, één tot anderhalf uur in beslag. Na afloop moet u voldoende kennis bezitten om uw tekening in het vervolg met Vellum te maken in plaats van het tekenbord te gebruiken. Als u gewend bent uw tekeningen op de conventionele manier op een tekenbord te maken, zal het gebruik van een CAD systeem in het begin onprettig zijn. U moppert in uzelf “om dit op papier te zetten zou ik niet eens na hoeven te denken!” Het frustrerende van computers is dat u moet uitzoeken hoe de gegevens moeten worden aangeboden en welke commando’s er gebruikt moeten worden. Als u eenmaal weet hoe dat in zijn werk gaat en merkt hoe eenvoudig het is om wijzigingen aan te brengen, zult u ontdekken dat het de moeite waard is deze nieuwe techniek te leren gebruiken.

Conventies De genummerde opdrachten in deze tutorial beschrijven de werkzaamheden die u gaat verrichten en de beschrijving achter de dikke punten (bullets) vertelt hoe een taak moet worden uitgevoerd. Wanneer u al weet hoe een taak moet worden uitgevoerd, kunt u dat doen zonder de aanwijzing op te volgen. Aanwijzingen in de marge geven extra informatie. Het lezen van deze aanwijzingen kunt u achterwege laten terwijl u toch de opdrachten uitvoert. Wilt u echter meer te weten komen over Vellum, dan kunt u ze gaandeweg lezen, of er op terug komen aan het eind van de opdracht.

Inleiding Tutorial

2

Verkennen Er zijn gebruikers die tijdens een oefening uit de tutorial graag op onderzoek uit gaan. Dit is een uitstekende manier om meer over Vellum te weten te komen. Als u graag op deze manier werkt, open dan een nieuw document waarin u bepaalde zaken uitprobeert en keer terug naar het tutorial-document wanneer u verder wilt gaan met de oefening. Soms staat er in de tutorial ogenschijnlijk overbodige informatie over een positie of andersoortige invoer. Als de beginsituatie van essentieel belang is voor de volgende stap en u per ongeluk van de tutorial kunt zijn afgeweken, is een controle (bijvoorbeeld, “de x,y locatie is 0,0”) toegevoegd om er zeker van te zijn dat u de juiste resultaten verkrijgt.

Meer dan Eén Manier Vellum biedt vaak meer dan één manier om een bepaalde taak uit te voeren. Deze tutorial beschrijft maar één manier tegelijk en laat op een later tijdstip soms een andere manier zien. Wanneer u een voorkeur ontwikkelt, neem dan gerust de vrijheid om die werkwijze te gebruiken in plaats van de voorgestelde, mits u er zeker van bent dat de uitkomst het zelfde is.

1

Tutorial I

Wat u gaat tekenen In oefening 1 t/m 5 maakt u kennis met Vellum. Met behulp van menu’s en de Drafting Assistant creëert u op gemakkelijke wijze geometrie. Daarna worden de Stroke-commando’s behandeld. Tot slot komen afrondingen, afschuiningen en het maken van cirkels aan de orde.

Wat u leert • • • • • • • • • • • •

Starten van Vellum Kiezen uit een menu Creëren van geometrie Gebruik van de Drafting Assistant Creëren van constructielijnen Bewaren van een tekening Creëren van een constructielijn met behulp van stroke In- en uitzomen met behulp van stroke Construeren van een afronding Construeren van een afschuining Construeren van cirkels Gebruik van een offset voor posities

Tutorial I

2

Oefening 1: Starten van Vellum In deze oefening start u het programma Vellum. 1.

Start Vellum. Als Vellum al gestart is, kies dan Quit uit het File menu, zodat het programma in een initiële toestand verkeert. • Zorg dat het Applications window geopend is (eventueel openen d.m.v een doubleclick op Applications). • Double-click op het Vellum-icon. Double-click is in korte tijd tweemaal achter elkaar de linker muistoets indrukken en weer los laten.

Het Vellum window verschijnt op het beeldscherm, met daarin een naamloos document (untitled) en een leeg tekengebied.

Tutorial I

Oefening 2: Teken een Onderdeel In deze oefening construeert u de basisvorm van het onderdeel.

Neem er notie van dat het icon aan de linkerzijde van het subpalette een onderdeel is van het tool palette en dat de andere icons van het subpalette de keuzemogelijkheden aangeven. Het icon in het tool palette laat zien welke tool u het laatst heeft geselecteerd, de icons in het subpalette staan altijd in dezelfde volgorde. De current (aktieve) tool is oplichtend getekend.

1.

Selecteer de Connected Lines tool. • Plaats de pointer op het Single Line tool icon en press (houdt de linker muistoets ingedrukt) de Single Line tool.

Het subpalette verschijnt.

• Drag over het subpalette tot de Connected Lines item oplicht, en laat de muistoets los. Drag betekent de muistoets indrukken, de muis verplaatsen, en dan de muistoets los laten.

De message-line geeft aan dat het Connected Lines tool actief is. Het blijft de actieve tool tot u een andere kiest.

3

Tutorial I, Teken een Onderdeel De Drafting Assistant’s constructie-lijnen helpen bij het nauwkeurig positioneren. De voorgedefiniëerde constructielijnen lopen vertikaal, horizontaal en onder een hoek van 45° graden door bestaande geometrie-punten. Wanneer de pointer zich in de buurt van zo’n punt bevindt, verschijnt de constructielijn op het scherm en het woord on verschijnt naast de pointer. Door gebruik van de Drafting Assistant is het niet vereist dat u locaties exact aangeeft, alleen maar dat u dicht genoeg in de buurt bent om de juiste feedback op het scherm te laten komen. Op het moment dat u clikt, kiest de Drafting Assistant de exacte lokatie.

2.

4

Teken de eerste vertikale lijn met een lengte van 55 mm. Positioneer de pointer in de linker onderhoek van het tekengebied, ongeveer zoals aangegeven door de + in de onderstaande figuur.

• Click om het eerste punt in te voeren. Click is de linker muistoets indrukken en weer los laten zonder de muis te verplaatsen. • Verplaats de pointer omhoog tot de Drafting Assistant’s vertikale constructielijn verschijnt.

• Plaats de pointer 40 á 50 mm van het vorige punt (dit hoeft niet exact), en wanneer het woordje on op de constructielijn verschijnt, clickt u om het nieuwe punt op de hulplijn vast te leggen. Onderaan het Vellum window, laat de statusregel de volgende invoervelden zien.

De invoer die u geeft vanaf toetsenbord komt automatisch in het L (lengte) veld in de statusregel.

De getallen op het scherm kunnen afwijken van bovenstaande figuur. • Gebruik het numerieke deel van het toetsenbord, of de cijfers bovenaan uw toetsenbord, om het getal 55 in te voeren en druk daarna op Enter.

Tutorial I, Teken een Onderdeel

5

De lengte komt in de statusregel te staan en de lijn wordt opnieuw getekend met een lengte van precies 55 mm, en begint op de postitie die als eerste werd ingevoerd. 3.

Construeer de tweede lijn van 30 mm lang onder een hoek van 45° met de eerste lijn. (Hoeken worden gemeten vanaf de horizontaal, niet vanaf de vorige lijn.)

• Click op de constructielijn, op een afstand van ongeveer 40 mm vanaf het vorige punt. • Type 30 en druk op Enter.

Het lijnsegment is geconstrueerd onder een hoek van 45°. 4.

Construeer een horizontale lijn van 50 mm lengte. • Plaats de pointer naar rechts zo, dat het woord on bij de horizontale constructielijn wordt vermeld. • Click op een afstand van ongeveer 40 mm vanaf het vorige punt. • Voer 50 in, gevolgd door Enter.

Er wordt een horizontale lijn van 50 mm getekend.

Tutorial I, Teken een Onderdeel Wanneer u de pointer over het scherm verplaatst, bekijkt de Drafting Assistant de al aanwezige geometrie en toont relevante informatie op het scherm.

5.

6

Construeer een vertikale lijn, die eindigt op de horizontale constructielijn door het eindpunt van de eerste (vertikale) lijn. • Verplaats de pointer recht naar beneden, totdat intersect verschijnt en click dan om op dit snijpunt een punt in te voeren.

Een vertikale lijn wordt door de Drafting Assistant getekend en bij het snijpunt verschijnt de intersection marker.

De current tool (het huidige gereedschap) blijft aktief wanneer u een commando in het menu kiest.

De X,Y coördinaten die worden afgebeeld geven de laatst geselecteerde positie aan. Dit is de positie die u in deze stap nodig heeft omdat de constructielijn door dit punt moet lopen. U kunt deze coordinaten altijd nog veranderen.

6.

Gebruik een commando uit een menu om een constructielijn te maken die begint op het eindpunt van de laatste lijn en een hoek maakt met de horizontaal van -55°. Gebruik vervolgens deze hulplijn om een 25 mm lange lijn te tekenen. • Plaats de pointer op het woord Layout in de menubalk. • Press (houdt de muisknop ingedrukt) en verplaats de muis naar beneden over het Layout menu tot het item Construction... oplicht. Laat de muisknop los.

De Construction dialog box verschijnt. Het angle-veld licht op wanneer de pointer zich in de dialog box bevindt. Nu kan een hoek worden ingevoerd voor de hoek waaronder de constructielijn moet lopen of een offset vanaf het punt wat door de coördinaten wordt aangegeven. In deze stap voert u alleen een hoek in. • Voer -55 in (denk aan het min-teken). • Click Apply.


Constructielijnen die op deze wijze worden gemaakt, worden uit de tekening verwijderd wanneer u het commando Delete Constructions uit het Layout menu kiest. Deze lijnen worden door de Drafting Assistant behandeld als iedere andere lijn, met die uitzondering dat ze op construction layer worden geplaatst.

7

Een permanente constructielijn wordt als stippellijn op het scherm getekend. • Double-click (druk tweemaal snel achter elkaar op de muisknop) in het Control menu icon in de linkerbovenhoek van de Construction dialog box. De dialog box wordt gesloten.

• Click op de constructielijn, ongeveer 30 mm vanaf het vorige punt. • Type 25 en druk op Enter.

De lijn is geconstrueerd onder een hoek van -55°. De velden in de statusregel accepteren mathematische operatoren zodat u kunt optellen, aftrekken, kwadrateren ed. In Appendix A vindt u de volledige lijst.

7.

Construeer een 40 mm lange, horizontale lijn. • Plaats de pointer naar rechts zodat de horizontale constructielijn door het endpoint op het scherm zichtbaar wordt. • Click. • Voer op het toetsenbord in (50+30)/2 in het lengte-veld (L) in de statusregel en druk op Enter.


8

De 40 mm lange lijn wordt zichtbaar. De message regel (boven aan het scherm, onder de menu-balk) vertelt u hoe het gedrag van de teken-tools kan worden gewijzigd. Met de Ctrl-toets kunt u, als de Connected Lines tool aktief is, een boog tekenen in plaats van een rechte lijn. De pointer verandert in de vorm van een boog (arc) om deze gewijzigde funktie aan te geven.

Het activeren van de ARC-mode in de connected-lines tool kan pas wanneer daarvoor een ander segment is getekend! Wanneer u het commando opnieuw start omdat het niet meteen lukt, dus ook de horizontale lijn wegggooien en overnieuw tekenen!

8.

Construeer een boog vanaf het rechter eindpunt van de laatst ingevoerde lijn naar een punt op dezelfde hoogte als het eerste punt uit deze oefening. • Als een deel van de constructie zich buiten beeld bevindt, kiest u uit het Arrange menu het commando Zoom Out om het gehele onderdeel op het scherm af te beelden. • Houdt de Ctrl toets ingedrukt, en verplaats de pointer recht naar beneden tot de intersection marker verschijnt. (nb. De pointer is veranderd in een boog.)

• Click met de linker muistoets. • Laat de Ctrl-toets los. De boog wordt getekend. 9.

Sluit de figuur. • Verplaats de pointer horizontaal naar links tot endpoint verschijnt bij de lijn die u als eerste heeft ingevoerd. • Double-click om dit punt in te voeren en om aan te geven dat de connected-line figuur is voltooid.


De contour van het onderdeel is nu gereed. Het is belangrijk om uw tekening regelmatig te saven (bv. iedere 30 minuten). Hiermee beschermt u zich tegen het verlies van werk door hardware- of software storingen en stroomuitval. Ook is het handig om te saven voordat u begint aan een een nieuwe ingewikkelde edit operatie. Wanneer deze niet het gewenste resultaat oplevert keert u terug naar de laatste save-versie.

10. Save de tekening. • Kies Save uit het File menu. Er verschijnt een dialog box waarin u de naam van de tekening kunt invoeren. • Type part1 en druk op de Enter toets.

Wat u heeft geleerd • • • • • •

Selecteren van een tool uit het tool palette Construeren van een onderdeel met het connected-lines tool Het gebruik van de Drafting Assistant Kiezen uit een menu Creëren van een constructielijn Saven van een tekening

9

Tutorial I

10

Oefening 3: Stroke Commando’s Alvorens verder te gaan met de tekening, besteden we aandacht aan het gebruik van Vellum’s stroke commando’s. Met deze commando’s kunt u constructielijnen creëren en op een snelle manier in- en uitzomen. Tijdens een stroke-commando wordt er een serie punten ingelezen die de weg van de pointer op het scherm beschrijven (dus meestal geen rechte lijn). Om een stroke commando te geven heeft u beide handen nodig: houdt de Ctrl- en de Shift-toets ingedrukt en drag de pointer over het scherm door de muistoets in te drukken en de muis te bewegen. Drag Constructielijn

Vertikaal Horizontaal

Een vertikale constructielijn door het eerste punt van de stroke. Een horizontale constructielijn door het eerste punt van de stroke.

Drag Diagonaal Linksboven naar rechtsonder Rechtsonder naar linksboven Linksonder naar rechtsboven

Zoom Zoom-in: Geef het gebied vergroot weer dat door het strokecommando wordt aangegeven. Keer het effect van het vorige stroke-zoom-in commando om.

Click Op een object

Punt Display De weergave van object-punten wordt aan- of uitgezet. De punten van objecten (bv. begin- en eindpunt van een lijn ) worden gewoonlijk niet weergegeven. Soms is het wenselijk om een punt te selecteren en te verplaatsen en niet het gehele object. Met dit commando kunnen punten zichtbaar worden gemaakt.

Keer het effect van het vorige stroke-zoom-uit commando om.

Stroke commando’s kunnen gebruikt worden ongeacht welk ander tekengereedschap (tool) actief is. Het effect van het stroke commando is afhankelijk van de richting waarin de pointer wordt bewogen. U kunt ook op andere manieren constructielijnen creëren en zomen, maar het gebruik van stroke commando’s is toch handig omdat het midden in een proces gebruikt kan worden zonder een ander tool uit het tool palette te kiezen.

Tutorial I, Stroke Commando’s 1.

11

Creëer een horizontale constructielijn. • Houdt de Ctrl- en de Shift-toetsen ingedrukt. (De pointer verandert in een klaverblad.) • Plaats de pointer op het onderste eindpunt van de 55° lijn zodat endpoint of intersect verschijnt. • Drag horizontaal naar links (beweeg naar links met de muistoets ingedrukt)

De pointer laat als spoor een gestippelde lijn na terwijl u dragt. Maakt u zich geen zorgen wanneer de lijn niet recht is. • Laat de muistoets los • Laat de Ctrl- en de Shift-toetsen los. Er wordt een horizontale constructielijn getekend. Er staan nu twee constructielijnen in de tekening die aanwezig blijven tot u ze verwijdert.

Deze constructielijnen worden op een afzonderlijke layer (laag) gezet, de construction layer. Ze kunnen worden verwijderd met het Delete Constructions commando uit het Layout menu. Omdat layers zich gedragen als transparante tekenvellen kunt u alle objecten zien.

2.

Voeg een vertikale constructielijn toe. • Houdt de Ctrl- en de Shift-toetsen ingedrukt. • Plaats de pointer op het midpoint (het midden) van de bovenste horizontale lijn. • Drag vertikaal.

Tutorial I, Stroke Commando’s

12

Er wordt een vertikale constructielijn getekend. De toegevoegde constructielijnen gaat u later in de tutorial gebruiken. Omdat alle tekentools werken bij iedere zoom-factor, kunt u dit inzomen herhalen om de tekening verder te vergroten. Op dit moment kunt u echter beter verder gaan met de volgende oefening.

3.

Gebruik het stroke commando om in te zomen op een hoek van de tekening zodat u er in de volgende oefening eenvoudig een afronding kunt aanbrengen. • Houdt de Ctrl- en de Shift-toetsen ingedrukt. • Drag zoals in de volgende figuur aangegeven van linksboven naar rechtsonder over een hoek van de tekening.

De hoek wordt vergroot weergegeven.

Tutorial I, Stroke Commando’s

Wat u heeft geleerd • Creëren van een constructielijn door het gebruik van het stroke commando • Inzomen met het stroke commando

13

Tutorial I

Oefening 4: Afronden en Afschuinen In deze oefening maakt u een afronding (fillet) aan één hoek van het onderdeel en een afschuining (chamfer) aan een andere hoek.

1.

Als er genoeg ruimte is, kunt u de Shift-toets ingedrukt houden en in de hoek clicken om met een enkele muisclick een hoek af te ronden of af te schuinen.

Afronden van de hoek waarop u in de vorige oefening hebt ingezoomd. • Click op 2-Entity-Fillet in het tool palette. (Afronding tussen twee objecten.)

• Click op de horizontale en op de vertikale lijn die samen de rechte hoek vormen.

De afronding wordt getekend met een afrondingsstraal van 6.4 mm. Fillets worden automatisch gecreëerd met een radius van 6.4 mm (1/4 inch), maar u kunt de radius veranderen door in de statusregel in het R (radius) veld een getal in te voeren, net zoals u de lengte van een lijn heeft ingevoerd met het L-veld. Wanneer u wilt dat de lijnen niet worden getrimd, dient u de Ctrltoets ingedrukt te houden op het moment dat u op deze lijnen clickt.

14

Tutorial I, Afronden en Afschuinen

Het maakt niet uit waar u begint met dit strokecommando of hoe ver u het door trekt: Vellum keert altijd terug naar de vorige zoominstelling.

2.

Keer terug naar de oorspronkelijke zoom instelling. • Houdt de Ctrl- en de Shift-toetsen ingedrukt. • Drag de pointer van linksonder naar rechtsboven in het tekengebied. • Laat de Ctrl- en de Shift-toetsen los.

3.

Voeg de afschuining toe aan de linker onderhoek van het onderdeel. • Press de Fillet tool om het subpalette zichtbaar te maken. • Kies de Chamfer tool.

15

• Houdt de Shift-toets ingedrukt.

• Click binnen het onderdeel in de linker onderhoek.

• De afschuining wordt getekend. De twee lijnen worden 6.4 mm uit de hoek getrimd. 4.

Save uw werk. • Kiest Save uit het File menu. • Omdat de tekening al een naam heeft, wordt dit onderdeel gesaved zonder dat de Save dialog box op het scherm verschijnt. De hoeveelheid tijd die nodig is om de informatie op schijf weg te schrijven hangt af van de complexiteit van de tekening.

Wat u heeft geleerd • Construereren van een afronding • Uitzomen met behulp van het stroke-commando • Construeren van een eenvoudige afschuining

Tutorial I

16

Oefening 5: Toevoegen van Gaten In deze oefening voegt u twee gaten toe aan het onderdeel. Eén van de twee wordt geplaatst met een offset ten opzichte van een bepaalde positie.

1.

Construeer een gat, 35 mm in diameter, gecentreerd op het snijpunt van de horizontale en vertikale constructielijnen die u in oefening 3 heeft toegevoegd. • Click op de Center-Point Circle tool.

• • • • •

Click op de intersection van de horizontale en vertikale constructielijn. Verplaats de pointer ongeveer 30 mm in een willekeurige richting en click. Er wordt een cirkel getekend met het middelpunt op de plaats die u heeft aangegeven. Voer 35 in in het D (diameter) veld in de statusregel. Druk op Enter.

De cirkel wordt opnieuw getekend met een diameter van 35 mm. 2.

Construeer een gat van 28 mm, dat wordt geplaatst met een offset van 2 mm in negatieve x-richting ten opzichte van het middelpunt van de boog aan de rechter zijde van het onderdeel. • Plaatst de pointer op de boog tot de Drafting Assistant een + laat verschijnen op het middelpunt (center) van de boog. • Plaats de pointer op de + zodat het center label verschijnt.

Tutorial I, Toevoegen van Gaten

17

Center-Point Circle is nog steeds de geselecteerde tool. • Click om het middelpunt van de cirkel aan te geven. • Voer 28 in in het D veld (Diameter), maar druk nog niet op Enter! • Click in het X veld van de statusregel om de textcursor achter de al aanwezige tekst te plaatsen. • Type -2 (vergeet het min-teken niet, u voert nu een expressie in voor de x-waarde) en druk op Enter.

U ziet hier dat u niet zelf de cirkel hoeft te tekenen, u hoeft alleen maar op het middelpunt te clicken en een waarde voor de diameter in te voeren.

De cirkel wordt getekend met een diameter van 28 mm en een offset van -2 voor de positie van het middelpunt. 3.

Save uw werk.

Wat u heeft geleerd • Construeren van cirkels • Gebruik van een offset voor posities

1

Tutorial II

Wat u gaat tekenen Oefening 6 t/m 11 gaan door op het onderdeel dat u in de vorige tutorial heeft geconstrueerd. In eerste instantie worden er een aantal veranderingen aangebracht. Vervolgens komen de bemating en arcering aan de orde en wordt de tekening geroteerd. Hierna kunt u de tekening laten afdrukken.

Wat u leert • • • • • • • • • • • • •

Verwijderen van constructielijnen Wijzigen van geometrie Selecteren van alle objecten Toevoegen van bemating Verschuiven van een maattekst Toevoegen van toleranties Arceren van een tekening Selecteren met behulp van een selectiekader Een punt activeren Uitrekken van een gedeelte Roteren van een tekening Uitzomen ten opzichte van een bepaald punt Afdrukken van een tekening

Tutorial II

2

Oefening 6: Wijzigingen Aanbrengen In deze oefening gaat u enkele wijzigingen aanbrengen in het onderdeel dat u geconstrueerd hebt. Eerst voegt u een uitsparing toe aan de onderzijde, daarna wijzigt u de diameter van één van de gaten.

1.

Aanbrengen van de uitsparing, te beginnen aan de onderzijde en doorlopend tot de -55° constructielijn. • Selecteer de Connected Lines tool. • Click op het midpoint van de onderste horizontale lijn.

• Verplaats de pointer naar de rechter cirkel zodat het middelpunt van de cirkel wordt aangegeven (center). • Verplaats de pointer langs de -55° graden lijn tot het intersection label verschijnt van de lijn door het middelpunt van de cirkel en de -55° lijn.

• Click. • Verplaats de pointer naar het snijpunt van de -55° lijn en de onderste horizontale lijn van het onderdeel. (Het intersection label verschijnt.)

Tutorial II, Wijzigingen Aanbrengen

• Double-click. Een object is automatisch geselecteerd nadat het is geconstrueerd. Beide lijnen zijn nu geselecteerd omdat u de Connected Lines tool gebruikt en beide lijnen het resultaat zijn van een enkel commando. Nadat ze gedéselecteerd zijn worden ze beschouwd als individuele objecten.

De lijnen worden getekend en blijven geselecteerd. Alvorens de Simple Trim tool te kunnen gebruiken dient u de lijnen te selecteren die de begrenzing vormen voor de geometrie die u wilt trimmen, niet de lijn die getrimd gaat worden! In dit geval zijn de lijnen al geselecteerd.

2.

Verwijder het overbodige deel van de horizontale lijn. • Selecteer de Simple Trim tool.

• Positioneer de punt van de Trim pointer op het lijnsegment dat moet worden weggehaald.

• Click

3


4

Het lijnsegment is getrimd. 3.

Delete de constructielijnen omdat ze niet meer nodig zijn. • Kies Delete Constructions in het Layout menu. De zichtbare horizontale, vertikale en -55° constructielijnen worden verwijderd. De tijdelijke constructielijnen worden nog steeds door de Drafting Assistant getekend wanneer u de pointer over de geometrie beweegt.

4.

Wijzig de diameter van het gat aan de rechterzijde in 22 mm. • Kies de Selection tool.

• • • •

Als u maar één wijziging aanbrengt, kunt u op de Enter toets drukken; anders moet u niet op Enter drukken. Voer eerst alle wijzigingen door en click dan op Apply.

Click op de kleine cirkel. Kies Edit Objects... uit het Edit menu. Click op het woord diameter in de Edit Objects dialog box. (Scroll naar beneden.) Type 22 en druk op Enter.

De originele cirkel wordt opnieuw getekend met een diameter van 22 mm. • Double-Click op het control menu-icon in de linker bovenhoek van de Edit Objects dialog box om deze te sluiten. De pijl naast het Weight commando in het menu geeft aan dat er een submenu bestaat.

5.

Wijzig de dikte en de kleur van de lijnen. • Double-Click op de Selection tool. Alles in de tekening is nu geselecteerd. • Open het Pen menu en drag tot het Weight (lijndikte) submenu zichtbaar wordt. • Kies 0.25.


De geselecteerde lijnen worden pas groen, als u ze déselecteerd. (Click met de Selection tool ergens buiten de tekening.)

Alle lijnen krijgen de lijndikte 0.25 mm. • Kies Green uit het Color submenu van het Pen menu. Click in het tekengebied op een plaats waar geen tekenelementen staan, zodat alle objecten gedéselecteerd zijn: nu wordt de nieuwe kleur zichtbaar. De lijnen worden in groen getekend. 6.

Save uw werk.


Trimmen Verwijderen van constructielijnen Wijzigen van geometrie met het Edit Objects commando Selecteren van alle objecten Wijzigen van lijndikte Wijzigen van kleur

5

Tutorial II

Oefening 7: Bematen In deze oefening worden een aantal bematingen aan de tekening toegevoegd.

De bemating wordt automatisch in de dimension-layer gezet en niet in de work-layer. Als u deze dimensionlayer heeft verwijderd, zult u eerst een nieuwe moeten aanmaken om de bemating te kunnen invoeren.

Omdat de layers transparant zijn, zijn de geometrie en de bemating gelijktijdig zichtbaar.

1.

Dimensioneer de horizontale lengte van de 45°-lijn. • Kies Show Palette van het Dimension menu.

Het dimensie palette verschijnt. • Selecteer de Horizontal dimension tool

6

Tutorial II, Bematen

• Selecteer het linker uiteinde van de lijn, die gedimensioneerd moet worden door te clicken op het onderste endpoint van de 45°-lijn.

Neem een ogenblik om de pointer te bekijken. De punt onderaan een poot geeft de hot spot weer. De plaats van de punt geeft aan welke kant van het object geselecteerd moet worden.

De punt verandert van positie tijdens het gebruik van de tool. We noemen dit een smart pointer, omdat de pointer belangrijke informatie geeft. Veel Vellum tools maken gebruik van een smart pointer.

De hot spot op de pointer verschuift naar de rechterkant. • Click op het bovenste endpoint van de 45°-lijn.

De maat verschijnt, maar misschien wilt u de plaats van de tekst veranderen. • Plaats de pointer bij de maattekst, zodat het move-symbool verschijnt.

De volgorde van het selecteren van de lijnen bepaalt de plaats van de maattekst. Als u de volgorde aanhoudt die de smart pointer weergeeft, komt de tekst recht boven horizontale geometrie en rechts van vertikale geometrie. Wanneer u in omgekeerde volgorde selecteert, verschijnt de tekst onder of links van de geselecteerde geometrie.

• Drag de tekst naar links zodat de tekst naast de aanhaallijn van de maat komt.

De maattekst is verplaatst. 2.

Dimensioneer de vertikale lijn aan de linkerkant. • Selecteer de Vertical dimension tool.

• Click op het onderste punt van de afgeschuinde hoek.

7

Tutorial II, Bematen • Click op het bovenste endpoint van de vertikale lijn.

De maat verschijnt; u wilt echter een tolerantie toevoegen. • Selecteer yyy/xxx (limits) uit het Linear submenu van het Dimension menu.

Aan de onderkant van het scherm verschijnt een nieuwe statusregel. • Click de Upper statusveld. • Type .003 and druk op Enter.

De maat geeft nu een boventolerantie van .003 en een ondertolerantie van -.001 weer. 3.

Dimensioneer de hoek van de uitsparing. • Selecteer de Angular dimension tool.

8


9

• Click op de lijnen van de uitsparing aan de onderkant.

De hoek wordt gemeten vanaf de eindpunten van de lijnen, die zich het dichtstbij de click-plaatsen bevinden.

Radiale maten kunnen met een enkelvoudige click op de muis worden aangemaakt. De tekst verschijnt aan de kant die u heeft aangeclickt.

4.

Voeg een radiale maat toe aan de afronding. • Selecteer de Radial Arrow dimension tool.

• Kies xxx van het onderste gedeelte van het Linear submenu uit het Dimension menu om terug te keren naar maten zonder toleranties. • Click buiten (maar vlakbij) de afronding. Controleer of on verschijnt op de boog.


10

De radiale maat verschijnt aan die kant van de boog waar u hebt geclickt. • Kies Hide Palette uit het Dimension menu. Het Dimension tool palette verdwijnt van het scherm. 5.

Verwijder de hoekmaat. • Click op de Selection tool. • Click op het tekstgedeelte van de hoekmaat. • Druk op de Back Space toets. De hoekmaat is verwijderd.

6.

Bewaar dit gedeelte onder een andere naam (part1a), zodat u het later nog kunt gebruiken voor een andere oefening. • Kies Save as... van het File menu. De Save File dialog box verschijnt met een lijst van files in de filename veld. De huidige naam van het document part1.vlm staat in de invoerveld. • Click achter de 1 in part1.vlm in de invoerveld. • Type a en druk op Enter. De tekening wordt bewaard onder de nieuwe naam, part1a.vlm.

Wat u heeft geleerd • • • •

Toevoegen bemating Verschuiven van de maattekst Toevoegen toleranties Bewaren van een versie van een tekening onder een andere naam

Tutorial II

11

Oefening 8: Arceren Nu de tekening volledig getekend en gedimensioneerd is, kunt u de arcering toevoegen. Vellum sluit de bemating automatisch uit van het arceerproces

1.

Selecteer de grenzen van het gebied dat gearceerd moet worden. • Double-click de Selection tool. Alle geometrie is nu geselecteerd.

U kunt het Hatchcommando gebruiken om te arceren met het actuele (current) arceerpatroon.

2.

Arceer de tekening, met Steel. • Kies Crosshatch... uit het Pen menu. • Selecteer Steel uit de lijst met patronen. De display box laat zien hoe de arcering er uitziet in de tekening. • Click Apply. De tekening is nu gearceerd. • Sluit de Dialog box.

• Click ergens in het tekengebied om de tekening te déselecteren. 3.

Bewaar de tekening weer onder de naam part1. • Kies Save as... uit het File menu. De filename, die weergegeven wordt in het invoerveld is part1a.vlm. • Click achter de a in de invoerveld. • Druk op de Back Space toets om de a te verwijderen en druk op Enter. Omdat er niet twee documenten met dezelfde naam kunnen worden bewaard in dezelfde directory, wordt er gevraagd of de bestaande file part1.vlm mag worden overschreven. • Click OK. De originele versie van part1 wordt vervangen door de gearceerde versie.

Wat u heeft geleerd • Arceren van een tekening • Bewaren en vervangen van een tekening

Tutorial II

12

Oefening 9: Uitrekken In deze oefening zult u de geometrie van de tekening veranderen en zien dat de arcering automatisch wordt mee veranderd.

1.

Drag een selectiekader om het punt waar de linkerkant van de uitsparing samenkomt met de horizontale lijn. • Click op de Selection tool. • Als er iets in de tekening nog geselecteerd was, kunt u door willekeurig ergens in het tekengebied te klikken de tekening geheel déselecteren. • Plaats de pointer boven en links van het punt • Drag de pointer naar een plaats onder en rechts van het punt.

Het punt is nu geselecteerd, zoals hieronder wordt weergegeven. Als het vierkante punt niet zichtbaar is (het punt is nog niet geselecteerd), kies dan Selectable points uit het Edit menu en selecteer opnieuw.

2.

Rek (stretch) de tekening zo dat de linkerzijde van de uitsparing horizontaal wordt • Plaats de pointer zo bij het geselecteerde punt dat het move-symbool zichtbaar wordt.

Tutorial II, Uitrekken • Drag het punt naar de bovenkant van de -55°lijn, zodat de vertikale constructielijn verschijnt. Laat de muistoets niet los!

Door de pointer over dit eindpunt te draggen, wordt het zo geactiveerd dat de constructielijn zichtbaar wordt.

• Drag, met de muistoets nog steeds ingedrukt, naar beneden tot de intersection van constructielijnen, zoals hieronder wordt vertoond.

• Laat de muistoets los. De tekening wordt opnieuw getekend en de arcering wordt automatisch aangepast

3.

Bewaar de tekening.


Selecteren van een punt Gebruik maken van een selectiekader Een punt activeren Een gedeelte uitrekken.

13

Tutorial II

14

Oefening 10: Roteren Nu de tekening af is, kunt u hem roteren, zodanig dat de linkerlijn van de zojuist gemaakte uitsparing horizontaal komt te liggen.

1.

Specificeer de rotatie. • Als de tekening nog niet geselecteerd is, double-click dan de Selection tool. • Selecteer de Rotate tool van het Transformation subpalette.

• Specificeer het Pivotpoint (het draaipunt voor de rotatie) door het onderste endpoint van de linkerzijde van de uitsparing aan te clicken.

Tutorial II, Roteren

15

• Specificeer het beginning reference point (het punt dat zo meteen verplaatst wordt om de rotatie aan te geven) door te clicken bij het punt dat in de vorige oefening is verplaatst.

• Specificeer het ending reference point door te clicken op de horizontale constructielijn langs de onderkant van de tekening.

Tutorial II, Roteren Merk op dat de bemating automatisch mee verandert. Vellum beschikt over een database, waarin alle geometrie uitgebreid staat beschreven. Hierdoor kunnen arcering en bemating automatisch worden aangepakt.

Door te zoomen veranderen de echte maten van de tekening niet.

De tekening roteert:

2.

Reduceer de afmeting van de tekening op het scherm door uit te zoomen. • Selecteer de Zoom out tool.

Het Scale veld in de statusregel laat de huidige schaal zien. • Click in de buurt van het grote gat. De vergroting van de tekening wordt verkleind en de plaats van clicken is het nieuwe middelpunt van het scherm. 3.

Bewaar uw werk.

Wat u heeft geleerd • Het roteren van een tekening • De bemating wordt automatisch aangepast • Het uitzomen ten opzichte van een bepaald punt

16

Tutorial II

Oefening 11: Afdrukken De paginacontouren verschijnen altijd in het tekengebied. Wanneer deze optie uit is, verschijnen de contouren alleen als de drawing size dialog box open is of als u preview layout uit het file menu kiest

Om uw tekening nuttig te kunnen gebruiken is het handig om hem te afdrukken. Als de afmetingen van de tekening te groot zijn voor het papier kunt u voor het printen de afmetingen aanpassen. 1.

Specificeer de paginagrootte en -oriëntatie • Kies Print Setup... uit het File menu. • Geef aan of u portrait of landscape oriëntatie wilt.

• Zorg ervoor dat de A4-papierafmeting is geselecteerd. De tekening is na het afdrukken misschien niet helemaal gelijk aan de tekening in deze tutorial, omdat u een andere plotter, printer of papiergrootte hebt gekozen.

17

1

Tutorial III

Wat u gaat tekenen In deze tutorial worden eerst de commando’s trim, relimit en text behandeld. Daarna leert u met behulp van de Drafting Assistant op een simpele wijze raak- en loodlijnen tekenen. In de laatste twee oefeningen maakt u een begin met het tekenen van een voor- en zijaanzicht van een flens. In de vierde tutorial zult u deze tekening afmaken.

Wat u leert • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Gebruik van trim en relimit Verwijderen van geometrie Invoer van tekst Wijzigen van tekstkarakteristieken Groeperen van entiteiten Wijzigen van tekst Wijzigen van de afmetingen van het tekstgebied Construeren van raaklijnen Construeren van loodlijnen Aan- en uitzetten van het grid Plaatsen van geometrie in de oorsprong Afronden van cirkels Meerdere objecten selecteren Roteren en copieeëren Construeren van een ingeschreven veelhoek Construeren van een zijaanzicht Creëren van parallele lijnen Creëren van een hartlijn

Tutorial III

2

Oefening 12: Trim en Relimit In deze oefening wordt besteed aandacht aan enkele technieken waarmee u op een geavanceerde manier kunt construeren. Vellum maakt het mogelijk hoeken te creëren en lijnen te trimmen of te verlengen. Als u een lijn trimt wordt ze verkort tot het snijpunt met de gekozen begrenzing. Door relimit verkort of verlengt u een lijn tot de gekozen begrenzing.

Het is niet belangrijk dat de figuur exact wordt ingevoerd. Hier leert u alleen de werking van de functies Trim en Relimit.

1.

Open een nieuw Vellum document. • Kies New uit het File menu.

2.

Verken de werking van de Trim tool. • Creëer een figuur die er ongeveer uitziet als hieronder aangegeven.

• Houdt de Shift-toets ingedrukt en selecteer de twee lijnen die in de bovenstaande figuur dik zijn getekend. • Selecteer de Trim tool.

Bij het gebruik van de Trim tool selecteert u wat er verwijderd moet worden.

• Click op de hieronder aangegeven locaties.

Tutorial III, Trim en Relimit De lijnen worden getrimd.

3.

Verken de Relimit tool. • Kies viermaal Undo uit het Edit menu zodat de afgeknipte lijnen in hun oorspronkelijke staat worden teruggebracht. • Click op dezelfde locaties als in stap 2, echter nu met de Relimit tool.

Bij het gebruik van de Relimit tool selecteert u wat er behouden moet blijven.

De lijnen worden verlengd tot de begrenzing. Wanneer u fouten maakt, kunt u met de commando’s Undo en Redo terug gaan naar een vorige situatie.

4.

Verkenning van de Corner tool. • Creëer een figuur ongeveer als hierna aangegeven.

3

Tutorial III, Trim en Relimit

• Double-Click op de Selection tool om alle lijnen te selecteren. • Selecteer het Corner Trim tool uit het Trim subpalette.

U kunt steeds twee lijnen afzonderlijk selecteren, of de Shift-click combinatie gebruiken in een hoek om deze in éénmaal aan te geven.

• Houdt de Shift-toets ingedrukt en click in de bovenhoeken zoals in de figuur aangegeven.

De lijnen worden getrimd zodat ze gesloten hoeken vormen.

• Selecteer de Trim tool.

4

Tutorial III, Trim en Relimit • Click op de stukken van de lijnen die weggehaald moeten worden (de stukken die uitsteken) zodat de navolgende figuur ontstaat.

5.

Delete alle geometrie. • Kies Select All uit het Edit menu. • Druk op de Backspace- of op de Delete-toets

Wat u heeft geleerd • Gebruik van trim • Verschil tussen trim en relimit • Deleten van geometrie

5

Tutorial III

Oefening 13: Tekst In deze oefening verkent u het gebruik van tekst. 1.

• Drag een box (rechthoek ) midden op het scherm, de afmeting is niet belangrijk. Dit is de zogenaamde text-box, de doos waar de tekst in staat. • Click op het Width veld in de statusregel.

Wanneer u de Text tool verlaat kunt u de afmetingen van een text-box wijzigen door met een selectiekader de linker- of rechter hoekpunten te selecteren en deze te verplaatsen d.m.v. drag.

In plaats van een 10-punts Times Roman kunt u ieder font kiezen dat in het Font submenu van het Text menu staat.

Creëer een tekstblok. • Kies de Text tool.

• Type 75 (de breedte) en druk op Enter.

2.

Wijzig de tekst-karakteristieken in 10-point Times New Roman italic. • Kies Times New Roman in het Font submenu van het Text menu. • Kies 10 in het Size submenu van het Text menu. • Kies Italic in het Style submenu van het Text menu.

3.

Voer als tekst in: Universiteit Twente.

• Druk op Enter. De text-box staat alleen op het scherm als de tekst geselecteerd is. De rechthoek die u tekent is altijd zichtbaar.

4.

Teken een rechthoek om de tekst. • Selecteer de Rectangle tool. • De tekstinvoer rechthoek verdwijnt. • Drag een rechthoek om de tekst, zodanig dat de tekst er gecentreerd in staat.

Als u wilt dat verschillende elementen uit de tekening zich als één gedragen, kunt u ze groeperen. Hiermee voorkomt u dat er per ongeluk één geselecteerd en verplaatst wordt, terwijl de andere blijven staan.

5.

Maak één groep van de rechthoek en de tekst, zodat ze hierna als een enkel object behandeld kunnen worden. • Double-click op de Selection tool. • Kies Group (groeperen) uit het Arrange menu. • Drag de groep over het scherm om te zien dat ze zich als één geheel gedragen.

6.

Voer een lijst met opmerkingen in. • Creëer nog een text-box van 75 mm breed. • Wijzig de tekst-karakteristieken zodanig dat ze geschikt zijn voor een plotter: Font: Plotter (Onder more, daarna de drop list) Size: 3.5 mm Style: Normal • Voer de volgende tekst in, zonder op Enter te drukken:

6

Tutorial III, Tekst Een Enter (of Return) in een tekst dient om een paragraaf af te sluiten; niet om het einde van een regel aan te geven.

1. De materialen lijst staat op een afzonderlijk blad. • Druk op Enter.

• Voer de volgende tekst in: 2. Toleranties zijn opgegeven waar nodig. Gebruik de Backspace- of Delete toets om foutieve letters weg te halen. Merk op dat Vellum zelf uitzoekt of een woord er nog bij past of op de volgende regel moet komen.

7.

Wijzig de tab-instelling zodat de tekst inspringt en als blok wordt uitgelijnd. (In plaats van uitgelijnd te zijn onder de cijfers.) • Gebruik de Selection tool om de lijst met opmerkingen te selecteren. • Kies Indentation... uit het Text menu. • Click op het Left Indent invoerveld zodat dit oplicht. • Type 8. • Click op Ok.

De tekst laat een zogenaamde hanging-indent zien (inspringen van een hele paragraaf uitgezonderd de eerste regel.) 8.

Wijzigen van de tekst. Click op de Text tool, terwijl de tekst nog steeds aktief (geselecteerd) is. Double-click op het woord materialen. Het woord materialen en de spatie die erna komt, lichten op. Type onderdelen en druk éénmaal op de spatie-toets.

Click achter de punt waarmee de tweede zin eindigt. Hierdoor plaats u de tekst-cursor aan het eind van de tekst. Druk op de Backspace- of op de Delete-toets. De punt wordt verwijderd. Druk op de spatie-balk en voer de volgende tekst in: -- zie bijgevoegd vel.

7

Tutorial III, Tekst 9.

Wijzig de afmetingen van een text-box. • Click op de Selection tool. • Drag een selectiekader om de rechter zijde van de text-box.

De rechter hoekpunten van de text-box zijn geselecteerd.

Een text-box heeft vier control points. Eén op ieder hoekpunt. Door deze punten te draggen kan de afmeting van de text-box gewijzigd worden.

• Drag deze control-points ongeveer 30 mm naar rechts.

De coördinaten van de pointer worden onder in het scherm weergegeven.

Het gebied krijgt andere afmetingen en de tekst wordt opnieuw getekend.

10. Verken de tekstverwerkingsfunkties tot u er vertrouwd mee bent. Verwijder daarna alle tekst die u in deze oefening heeft gecreëerd. • Kies Select All uit het Edit menu. • Druk op de Backspace-toets.


Invoer van tekst Wijzigen van tekstkarakteristieken Groeperen van entiteiten Opgeven van een hanging-indent Wijzigen van de tekst Wijzigen van de afmetingen van een tekstgebied

8

Tutorial III

9

Oefening 14: Raaklijnen en Loodlijnen In deze oefening verkent u de mogelijkheden van raaklijnenen en loodlijnen.

Het is belangrijk dat het on label verschijnt en geen andere cirkel labels zoals quadrant.

1.

Teken twee cirkels, zoals hier onder aangegeven.

2.

Construeer een lijn rakend (tangent) aan de onderzijde van beide cirkels. • Click op de Single Line tool. • Plaats de pointer op de linker cirkel , tot het on label verschijnt.

• Press de linker muistoets, en houdt deze ingedrukt, terwijl u de pointer van de cirkel weg beweegt onder een hoek van ongeveer 45° tot het tangent label verschijnt zoals hier onder aangegeven. Merk op dat de lijn tangent aan de cirkel blijft terwijl u dragt.

• Drag de pointer naar de onderzijde van de rechter cirkel tot ook daar het tangent label wordt getekend.

Tutorial III, Raaklijnen en Loodlijnen

10

• Laat de muistoets los. De raaklijn wordt getekend.

3.

Construeer een lijn loodrecht (perpendicular) op beide cirkels. • Press de linker muistoets wanneer on verschijnt op de grote cirkel. • Drag weg van de cirkel, ongeveer onder een hoek van 90°, tot het perpendicular label verschijnt.

• Drag naar de linker cirkel tot daar perpendicular verschijnt.


11

• Laat de muistoets los.

De lijn wordt loodrecht op beide cirkels getekend. Zoals u ziet, kunnen raaklijnen en loodlijnen getrokken worden vanaf cirkels en lijnen, maar ook van ellipsen, splines en bogen.

4.

Construeer een lijn loodrecht op de onderste rechte lijn, en rakend aan de grote cirkel. • Press de muistoets op het moment dat het on label zichtbaar is op de onderste lijn.

• Drag onder een hoek van 90° weg van de lijn, zodat het perpendicular label zichtbaar wordt.


12

Drag de nieuwe lijn langs de basislijn tot op de grote cirkel het tangent label verschijnt en laat de muistoets los.

De lijn wordt rakend aan de cirkel en loodrecht op de onderste rechte getekend. 5.

Naar eigen keuze kunt u uw werk bewaren (Save) of weggooien (Close, NoSave).

Wat u heeft geleerd • •

Construeren van raaklijnen Construeren van loodlijnen

Tutorial III

13

Oefening 15: Roteer en Copiëer In de volgende vier oefeningen construeert u een flens in voor- en zijaanzicht.

In deze oefening tekent u een flens met een diameter van 75 mm met vier oren van 25 mm en in ieder oor een boutgat van 12.5 mm. In het midden bevindt zich een gecentreerd hexagonaal gat van 12.5 mm in een naaf van 20 mm.

Deze stap is niet noodzakelijk, ze laat slechts het grid en het symbool voor de oorsprong van het assenstelsel zien. Wanneer het grid zichtbaar is worden met de muis ingevoerde coördinaten afgerond naar de waarden waarop het grid is ingedeeld (subdivisions).

1.

Open een nieuw document.

2.

Kies een andere pen style. • Kies Visible uit het Pen menu. De pen style is nu een solid (doorlopende), zwarte lijn met een dikte van 0.5 mm.

3.

Teken een cirkel met een diameter van 75 mm en het middelpunt op 0,0. • Kies Show Grid uit het Layout menu, zodat de oorsprong zichtbaar wordt.

Het grid verschijnt op de tekening. • Kies de Center-Point Circle tool. • Type 75 in de statusregel en druk op de Tab-toets. • Type 0 en druk op Enter. De 75 mm grote cirkel wordt getekend, gecentreerd op de oorsprong. • Kies Hide Grid uit het Layout menu. Het grid en het Coordinate Symbol verdwijnen.

Tutorial III, Roteer en Copiëer

4.

14

Teken een 12.5 mm groot boutgat op de top van de grote cirkel. De Center-Point Circle is nog steeds de aktieve tool. • Click op het twaalf-uur quadrant punt van de cirkel.

• Voer 12.5 in in de statusregel en druk op Enter. Een 12.5 mm grootte cirkel wordt getekend op de 75 mm cirkel. 5.

Teken een cirkel met een diameter van 25 mm en hetzelfde middelpunt als de 12.5 mm cirkel. • Type 25 en druk op Enter.

Er wordt een cirkel getekend op dezelfde positie als de vorige, echter met een diameter van 25 mm. 6.

Creëer afrondingen met de default 6.4 mm radius op de plaatsen waar het oor overgaat in de flens. • Click op de Fillet tool.

• Houdt de Shift-toets ingedrukt en click tussen de twee bogen, als aangegeven met een + in de afbeelding hier onder.


15

• Herhaal dit proces voor de andere zijde van het oor.

De afrondingen zijn compleet. 7.

Trim het oor. • Click op de Selection tool. De laatst gecreëerde afronding is nog geselecteerd. • Houdt de Shift-toets ingedrukt en click op de andere (nog niet geselecteerde) afronding. Beide afrondingen zijn nu geselecteerd en worden gebruikt als begrenzing voor het trimmen. • Selecteer de Simple Trim tool. • Click op de onderzijde van de 25 mm cirkel en op de bovenzijde van de 75 mm cirkel. De cirkels worden getrimd tussen de afrondingen.

8.

Construeer een totaal van vier oren aan de flens.


16

• Click op de Selection tool. • Drag een selectiekader om alle entiteiten die het oor vormen. Alleen de objecten die geheel binnen het selectiekader liggen worden geselecteerd.

Het oor is geselecteerd. • Kies Polar Duplicate... uit het Edit menu. De dialog box moet zo worden ingevuld dat er vier copiën worden gemaakt met x,y van 0,0 als middelpunt.

De ster (*) in de dialog box geeft aan dat u coördinaten in het Center X en Center Y veld kunt invoeren, maar dat u ook een positie met de muis kunt specificeren. Hiervoor selecteert u eerst het X-veld door er in te clicken, daarna clickt u in de tekening op de gewenste positie. De XY waarden van dat punt verschijnen in de betreffende velden.

• Click op OK. Het oor wordt gecopiëerd, maar de 75 mm cirkel moet worden getrimd.

In deze oefening wilt u positie 0,0 dus hoeft u geen punt in te voeren.

Als u op iets clickt dat niet geselecteerd moet worden, kunt u het déselecteren door de Shift-toets in te drukken en nog eens op het het object te clicken.

9.

Trim de cirkel binnen de gecopiëerde oren. • Gebruik de Selection tool en de Shift-toets om alle afrondingen van de drie gecopiëerde oren te selecteren. • Kies de Trim tool en trim de cirkel tussen de afrondingen.


17

De oren zijn gereed, en hiermee ook de buitencontour van de flens. 10. Construeer een cirkel van 20 mm gecentreerd op de flens. • Kies de Center-Point Circle tool. • Verplaats de pointer zodanig dat de horizontale constructielijn door het linker boutgat verschijnt.

• Zorg dat de vertikale constructielijn door het onderste boutgat verschijnt en click op het snijpunt van deze twee constructielijnen.

• Voer 20 in en druk op Enter. 11. Voeg het zeskante gat met een buitenmaat van 12.5 mm toe aan de naaf. • Selecteer de Inscribed Polygon tool om de ingeschreven veelhoek te construeren. Vergewis u ervan dat de status regel de x,y coördinaten 0,0 laten zien. Voer in beide velden 0 in als dit niet het geval is.

• Type 12.5 in het Diameter veld (druk niet op Enter). • Gebruik de Tab-toets om het Sides veld te selecteren.

Tutorial III, Roteer en Copiëer • Voer 6 in voor het aantal zijden en druk op Enter.

Het zeshoekige gat wordt getekend. 12. Berg het onderdeel op onder de naam flens. Kies Save uit het File menu. Type flens en druk op Enter.

Wat u heeft geleerd • • • • • • •

Aan- en uitzetten van het grid Plaatsen van geometrie in de oorsprong Afronden van cirkels Meerdere objecten selecteren Trimmen van overbodige geometrie Roteren en copiëren Construeren van een ingeschreven veelhoek

18

Tutorial III

19

Oefening 16: Construeren van een Zijaanzicht Creëer een zijaanzicht van de flens die 40 mm dik is ter hoogte van de naaf, en 10 mm dik ter hoogte van de oren.

1.

Zoom uit, zodat er ruimte ontstaat voor het zijaanzicht van het onderdeel. • Click op de Zoom Out tool.

• Voer in het Scale veld van de statusregel 0.8 in. 2.

Construeer een vertikale lijn voor het zijaanzicht, die dezelfde lengte heeft als de afstand van de bovenkant van de flens tot het hart. • Click op de Single Line tool. • Plaats de pointer aan de bovenkant van de flens zodat de horizontale constructielijn zichtbaar wordt. Verplaats de pointer naar rechts en click on de constructielijn zoals in de figuur aangegeven.

Tutorial III, Construeren van een Zijaanzicht

20

• Verplaats de pointer naar het center van het rechter boutgat om een horizontale constructielijn te laten verschijnen. Ga nu naar rechts en click op de intersect van de horizontale en vertikale constructielijn.

De eerste vertikale lijn van het zijaanzicht wordt getekend.

3.

Construeer de overige vertikale lijnen van het zijaanzicht. • Click op de Parallel Line tool.

• Drag een lijn rechts van de vertikale lijn in het zijaanzicht (Zet de pointer op de vertikale lijn, druk op de muistoets en sleep de lijn een stukje naar rechts). • Voer 30 in. De lijn wordt evenwijdig aan de vertikale lijn getekend, op een afstand van 30 mm. • Click op de originele vertikele lijn. • Voer 40 in.


21

De vertikale lijnen zijn compleet. Met de Ctrl-Shift combinatie kunt u het Stroke-zoom commando geven. Drag van linksboven naar rechtsonder om in te zomen op het zijaanzicht. U kunt ook de Zoom In tool (+) selecteren en een kader om het zijaanzicht draggen.

4.

Construeer de horizontale lijnen voor het zijaanzicht. • Selecteer de Single Line tool. • Teken een horizontale lijn aan de bovenzijde van het zijaanzicht tussen de uiteinden van de rechter twee vertikale lijnen.

• Vervolg het tekenen van horizontale lijnen om het resultaat te krijgen dat ook in de figuur is aangegeven. Bovenkant boutgat Onderkant boutgat Bovenkant flens Bovenkant zeskantgat Hartlijn van de flens

De lijnen zijn getekend en de hartlijn (centerline) is geselecteerd. Wanneer dit niet het geval is kunt u de Selection tool gebruiken om deze lijn, die loopt van het hart van de flens naar het zijaanzicht, te selecteren. • Kies Center uit het Pen menu.

• Selecteer de Selection tool. • Click buiten de flens om alle geometrie te déselecteren. • Kies Visible uit het Pen menu.


Als inzomen niet het gewenste resultaat oplevert, kunt u met Zoom All uit het Arrange menu de hele tekening weer in beeld brengen.

5.

Trim de lijnstukken die uitsteken. • Save de tekening, zodat, wanneer de dingen onverwacht niet gaan zoals het zou moeten, u terug kunt vallen op deze versie. • Zoom In op het zijaanzicht. • Selecteer de trim begrenzing.

• Trim de vertikale lijn aan de linkerkant, die boven de geselecteerde horizontale lijn uitsteekt.

De vertikale lijn is getrimd. • Trim de vertikale lijn die doorloopt vanuit de binnenhoek tot aan de hartlijn.

Wanneer u problemen met deze oefening heeft en de tekening niet goed is, kunt u dit document sluiten zonder het te saven. Hiervoor double-clickt u op het control-box icon in de linker bovenhoek van de tekening, en beantwoord de vraag of er gesaved moet worden met no. Vervolgens kiest u File Open... en opent de flenstekening.

Het trimmen is klaar. • Wanneer de tekening er goed uitziet: save opnieuw. 6.

Creëer de afronding van de naaf met een radius van 20 mm. • Selecteer de Fillet tool. • Type 20 in het Radius veld. • Houdt de Shift-toets ingedrukt en click in de hoek van het zijaanzicht. De afronding wordt getekend met een straal van 20 mm.

22


• Zoom Out om de gehele flens te zien.


Construeren van een zijaanzicht Creëren van parallele lijnen Creëren van een hartlijn Trimmen van hoeken

23

1

Tutorial IV

Wat u gaat tekenen In de laatste tutorial wordt het zijaanzicht van de flens afgemaakt en wordt er een steekcirkel in het vooraanzicht toegevoegd. De twee oefeningen die daarna volgen gaan over parametrics en het maken van een detail view. Hierbij heeft u de tekening nodig die u in de eerste twee tutorials heeft gemaakt. Als laatste worden de splines en het tekenen op schaal behandeld.

Wat u leert • • • • • • • • • • • • • •

Breken van lijnen Arceren van complexe figuren Spiegelen van een tekening Creëren van een steekcirkel Gebruik van layers Specifieke afmetingen opgeven Resolving parametrics Maken van een detail view Maken van een spline door specifieke punten Maken van een spline met behulp van vectoren Wijzigen van splines Gebruik van symbols Op schaal brengen van een tekening Importeren van een tekenformaat.

Tutorial IV

2

Oefening 17: Arceertechniek In deze oefening gaat u het zijaanzicht van de flens arceren. Omdat het hier niet om een enkelvoudig gesloten figuur gaat, zullen we een aantal lijnen moeten breken om juist te kunnen arceren.

Met behulp van de segment tool worden tekenelementen opgedeeld in meerdere stukken. Ogenschijnlijk is er geen verschil maar er ontstaan meer punten.

1.

Zoom in op het zijaanzicht.

2.

Selecteer alle geometrie van het zijaanzicht door er een selectiekader omheen te draggen.

3.

Gebruik de Segment tool om de vertikale lijnen te breken bij de intersectie met de horizontale lijnen. Dit is nodig om een gesloten grens te kunnen definiëren voor de arcering. • Kies de Segment tool uit het Trim subpalette.

• Click op de vertikale lijnen, die gebroken moeten worden.

• Click op de lijnen, die het centrale gat aangeven.

4.

Arceer de juiste gebieden van het zijaanzicht. • Click de Selection tool. • Click op een willekeurige plaats in het tekengebied om de tekening te déselecteren.

Tutorial IV, Arceertechniek

3

• Drag een selectiekader rond het bovenste gedeelte van het zijaanzicht.

• Houdt de Shift-toets ingedrukt en drag een tweede selectiekader rond het andere gedeelte dat gearceerd moet worden.

Beide gebieden zijn nu geselecteerd. • Kies Crosshatch uit het Pen menu. Het Iron- patroon is al geselecteerd en wordt weergegeven in het voorbeeldveld. • Double-click het Spacing veld. • Type 2 en click Apply. • Sluit de dialog box.

Het zijaanzicht wordt gearceerd. 5.

Bewaar de tekening.

6.

Het selecteren van de gebieden die gearceerd moeten worden kan ook nog op een andere manier. Om dit te bekijken openen we een nieuw document. • Kies New uit het File menu. Een leeg tekenscherm verschijnt met de voorlopige naam untitled1.

Tutorial IV, Arceertechniek

4

• Teken een cirkel en een rechthoek die elkaar overlappen.

Het Tracercommando heeft als nadeel dat de arcering niet goed mee veranderd als er nog veranderingen worden aangebracht. (Bijvoorbeeld het verschuiven van lijnen). Zijn de lijnen echter gebroken door het segmentcommando dan past de arcering zich automatisch aan aan de veranderingen.

Met behulp van de Tracer tool kunnen we op een simpele wijze gebieden selecteren, waarvan de grenzen niet onderbroken zijn. • Selecteer de Tracer tool uit het Selection subpalette.

• Click binnen de overlapping van de cirkel en de rechthoek om dat gedeelte te arceren. • Kies Hatch uit het Pen menu

Ondanks het feit dat de grenzen niet onderbroken zijn, wordt toch het goede gebied gearceerd. • Verwijder de arcering door deze te selecteren en op de Delete-toets te drukken. (Als u geen andere commando’s hebt gegeven is de arcering automatisch al geselecteerd.) • Click buiten de beide figuren en bekijk het resultaat na arcering.

• Verwijder de arcering weer • Selecteer nu met behulp van de pointer zowel de cirkel als de rechthoek en geef vervolgens weer het arceercommando en merk op dat de beide commando’s een verschillend resultaat geven.

• Kies Close uit het File menu om weer terug te keren naar de vorige tekening.

Wat u heeft geleerd • Het breken van lijnen • Het arceren van complexe figuren • Het gebruik van de Tracer tool

Tutorial IV

5

Oefening 18: Spiegelen en Steekcirkels In deze oefening maakt u het zijaanzicht compleet door de onderste helft toe te voegen en er wordt een steekcirkel gecreëerd in het vooraanzicht van de flens. 1.

Creëer de onderste helft van de flens. • Drag een selectiekader rond het zijaanzicht. • Selecteer de Mirror Transformation tool uit het Transformation subpalette.

Er wordt gevraagd om een referentielijn te specificeren. • Houdt de Ctrl-toets ingedrukt en click op de hartlijn op twee plaatsen.

Het zijaanzicht is compleet. 2.

Voeg een steekcirkel toe aan het vooraanzicht. • Selecteer de Selection tool en click ergens om het zijaanzicht te déselecteren. • Kies Center uit het Pen menu. • Selecteer de Center-Point Circle tool. • Drag van het middelpunt van de flens een cirkel naar het middelpunt van een boutgat. • Gebruik de Selection tool om de cirkel te déselecteren.

Tutorial IV, Spiegelen en Steekcirkels 3

Voeg hartlijnen toe in de boutgaten in het zijaanzicht. • Selecteer de Single Line tool. Als het goed is, is de pen style Center nog steeds geselecteerd. • Teken met behulp van een constructielijn een hartlijn in het bovenste boutgat. • Selecteer de Parallel Lines tool. • Plaats de pointer op de zojuist getekende hartlijn en press. • Drag de lijn naar het onderste boutgat en gebruik weer een constructielijn bij het plaatsen. Om de goede constructielijn op het scherm te krijgen moet u met uw pointer over de steekcirkel in het onderste boutgat bewegen. • Gebruik de Selection tool om het geheel te déselecteren.

• Kies Visible uit het Pen menu. 4.

Bewaar de tekening en sluit het document. • Sluit het huidige Vellum window. Er wordt gevraagd of u het document wilt bewaren. • Click Yes. Het document wordt bewaard en het window wordt gesloten. Als er nog andere Vellum documenten open zijn, komen die nu op het scherm.

Wat u heeft geleerd Spiegelen van een tekening Creëren van een steekcirkel

6

Tutorial IV

Oefening 19: Parametrics In deze oefening zult u een zijaanzicht construeren van de tekening die u in de eerste tutorial heeft gemaakt. Hierbij maakt u gebruik van één van de meest krachtige gereedschappen van Vellum; parametrics. Met behulp van parametrics kunt een geometrie construeren in de vorm die u wilt, waarna Vellum de tekening opnieuw opbouwt, nadat de specifieke maten zijn opgegeven.

Men kan ook op het oogje naast dimension clicken. Hierdoor wordt de layer meteen onzichtbaar gemaakt en is het niet meer nodig om op Hide-button te drukken.

1.

Open het document met de tekening die u eerder bewaard heeft. • Kies Open... uit het File menu. • Double-click de filenaam part1a. Als u de file in een andere directory heeft gezet of een andere naam heeft gegeven, selecteer het document dan dienovereenkomstig.

2.

Zoom zo op de tekening in dat het geheel goed zichtbaar is op het scherm en er ook nog ruimte is voor de nieuwe constructie. • Kies Zoom All uit het Arrange menu. • Selecteer Zoom out uit het tool palette. • Click links in de constructie.

3.

Het is bij het construeren van het zijaanzicht makkelijker om de dimension-layer uit te zetten. Houdt er rekening mee dat de bemating ruimte inneemt; plaats het zijaanzicht er niet bovenop. • Kies Layers... uit het Layout menu. • Selecteer de dimension-layer door op het woord Dimension te clicken. • Click Hide. • Sluit de dialog box. De afmetingen zijn niet langer zichtbaar.

4.

Maak twee constructielijnen aan door de boven- en onderkant van de tekening. • Selecteer de Single line tool • Houdt de Ctrl-toets en de Shift-toets ingedrukt en drag de pointer in het verlengde van de bovenste horizontale lijn naar links. • Herhaal deze actie bij de onderste horizontale lijn.

7

Tutorial IV, Parametrics

Het verschil tussen een constructielijn en een lijn van de pen style construction is dat constructielijnen op de constructionlayer worden gezet en de lijn met pen style construction komt gewoon op de werklayer.

5.

Construeer een zijaanzicht dat de uiteindelijke vorm weergeeft. Afmetingen en verhoudingen zijn echter niet van belang. • Kies voor de Visible pen style uit het Pen menu. • Creëer het zijaanzicht, zoals het hieronder is weergegeven (horizontale maten bij benadering).

6.

Verwijder de constructielijnen en voeg een lijn toe aan de bovenzijde van de inkeping. • Kies Delete Constructions uit het Layout menu. De constructielijnen worden verwijderd • Selecteer de Single Line tool. • Kies de Construction pen style uit het Pen menu. • Teken een lijn aan de bovenzijde van de inkeping van endpoint naar endpoint.

8

• Click de Selection tool en click op een willekeurige plaats om de laatst getekende lijn te déselecteren.

In dit geval wordt alle maten vanaf een baseline gemeten. Deze kan gekozen worden zonder op de juiste volgorde van keuze te letten (de hot spot op de pointer). Hierdoor kan het gebeuren dat de maattekst niet op de juiste plek wordt gezet, maar dit kan eenvoudig veranderd worden door de tekst naar een andere plaats te draggen

7.

Bewaar de tekening.

8.

Dimensioneer de vertikale componenten van het zijaanzicht met behulp van de baseline dimension tools. • Kies Layers... uit het Layout menu. • Selecteer de Dimension-layer en click op Show. De Dimension-layer verschijnt. • Kies Show Palette uit het Dimension menu. • Selecteer de Vertical Baseline dimension tool.

• Click eerst de linker bovenhoek aan en vervolgens de linker benedenhoek.


• Drag de maattekst naar links en zorg dat er ruimte is om er nog een maat tussen te zetten.

Het is erg belangrijk om bij het selecteren met een dimension tool de endpoints van de lijnen aan te klikken, anders komt er later bij het resolven een melding van een resolve problem vanwege unrelated groups.

• Dimensioneer de diepte van de inkeping door het onderste endpoint van de linkerzijde van de inkeping te selecteren. (Bedenk dat de baseline al geselecteerd is door de eerste bemating.) • Drag de maattekst naar links tussen de tekening en de vorige maat. • Type 6 in de statusregel en druk op Enter.

Deze tekst invoer in de statusregel moet in het text veld worden ingevoerd.

Als u een vergissing maakt, kunt u op de Backspace toets drukken als de maat nog geselecteerd is. Anders moet een met behulp van de Selection tool de maat eerst selecteren en vervolgens kunt u de Backspace toets indrukken.

9.

Dimensioneer de overgebleven afmetingen van het zijaanzicht. • Selecteer de Horizontal Baseline dimension tool. • Dimensioneer de horizontale afmetingen zoals hieronder is weergegeven.

9


10

10. Bewaar de tekening. 11. Resolve de parametrics voor het zijaanzicht. Bij het resolven van de opgegeven bemating tekent Vellum de tekening opnieuw op het scherm, maar nu met de juiste afmetingen. • Drag een selectiekader rond het zijaanzicht, inclusief de bemating.

• Kies Resolve... uit het Edit menu. De Resolve dialog box verschijnt. • Click op de rechterbovenhoek van het zijaanzicht om te zorgen dat deze hoek op dezelfde afstand van het vooraanzicht blijft. • Click OK. De tekening wordt opnieuw getekend met de juiste afmetingen.

12. Verplaats de “3” maattekst naar een betere locatie. • Déselecteer het zijaanzicht met behulp van de Selection tool. • Selecteer de “3” maattekst.


11

• Drag de maattekst naar de linkerzijde zoals op de tekening hieronder wordt getoond.

13.

Bewaar de tekening.

Wat u heeft geleerd • Het gebruik van layers • Specifieke afmetingen opgeven • Resolving parametrics

Tutorial IV

12

Oefening 20: Detail View In deze oefening maakt u een detail view. Een detail view is een vergroting of verkleining van een gedeelte van de tekening. De views blijven verbonden met de gedeeltes waarvan ze zijn afgeleid, zodat veranderingen die in de originele tekening worden aangebracht, automatisch ook in de detail view komen.

1.

Maak een detail view van de inkeping uit oefening 19. Maak hierbij gebruik van een 2:1ratio. • Open het document met de naam part1a. • Kies de Detail View tool uit het View Control menu.

Het Scale veld in de statusregel licht op.

• Type 2 • Drag een kader rond de bovenkant van de inkeping in het zijaanzicht.

Tutorial IV, Detail View

13

• Drag het kader naar een andere plaats. Merk op dat er geen bemating in de detail view staat. Arcering, bemating en tekst verschijnen alleen in dat gedeelte van de tekening waar ze aangemaakt zijn. In een view kan dus ook extra bemating worden toegevoegd die niet in de tekening staat.

De geometrie verschijnt vergroot in het kader van de detail view. 2.

Maak een afronding in de rechterhoek van de inkeping in de detail view en merk op dat de geometrie in de originele tekening meeverandert. • Kies de 2-Entity Fillet tool. • Type 3 in de statusregel. • Selecteer de twee lijnen in de detail view, die de rechterhoek van de inkeping vormen. De originele tekening en de detail view worden beiden opnieuw getekend met de

afronding.

Tutorial IV, Detail View 3.

14

Arceer het zijaanzicht. • Déselecteer de detail view door buiten de view te clicken met de Selection tool. • Arceer het zijaanzicht met het Iron patroon.

Het zijaanzicht wordt gearceerd, maar dit wordt niet overgenomen in de detail view. 4.

Bewaar of verwijder het document.

Wat u heeft geleerd • Het maken van een detail view • Merk op dat Vellum automatisch delen, die met elkaar verbonden zijn, meeverandert als er een aanpassing wordt aangebracht

Tutorial IV

15

Oefening 21: NURB Splines In deze oefening zult u splines aanmaken en editen en het verschil zien tussen splines door specifieke punten en splines gemaakt met behulp van vectoren.

Met double-click wordt het einde van een continuous set aangegeven, net zoals bij de connected lines tool.

1.

Open een nieuw document.

2.

Selecteer de Through-Points Spline tool.

3.

Click op een aantal punten zoals hieronder wordt getoond, double-click het laatste punt.

Een NURB spline wordt door de punten getekend. Deze punten worden vervolgens de control points genoemd. Als je nu met de muis over de spline beweegt, verschijnt het woord vertex op het moment dat een control point geselecteerd wordt.

4.

Selecteer de Vector Spline tool.

5. Click op dezelfde punten (er verschijnt vertex op het beeldscherm als je hetzelfde punt wilt aanclicken als bij de eerste spline).

Er wordt een andere curve getekend omdat er vectoren voor de berekening zijn gebruikt.

Tutorial IV, NURB Splines 6.

Wijzig de plaats van een control point in het midden van de eerste spline. • Selecteer de eerste spline. • Kies Show Points uit het Layout menu.

De control points en de endpoint slope controls worden zichtbaar. De slopes geven de richtingen van de raaklijnen in het begin- en eindpunt. • Selecteer de Lock Spline Control Point tool.

• Click op de control points aan beide kanten van het punt dat gewijzigd wordt.

De punten worden verankerd. • Déselecteer de spline.

16

Tutorial IV, NURB Splines

17

• Selecteer het middelste control point.

Als u dit punt niet kunt selecteren kies dan Selectable Points uit het Edit menu en selecteer het control point opnieuw.

• Drag het middelste control point naar verschillende nieuwe plaatsen en bekijk hoe de spline meeveranderd.

Wat u heeft geleerd • Maken van een spline door specifieke punten • Maken van een spline met behulp van vectoren • Wijzigen van splines

Tutorial IV

18

Oefening 22: Tekenen op Schaal In deze oefening zult u het Symbol gereedschap gebruiken voor een full-scale tekening. Daarna voegt u de bemating en schaal van de tekening toe, zodat de tekening op een standaard tekenblad geplaatst kan worden. Bij deze oefening maken we gebruik van een eenvoudig onderdeel om de procedure te demonstreren die u kunt gebruiken voor complexere full-scale onderdelen. Tekenen op full scale heeft verschillende voordelen. De belangrijkste is dat u kunt tekenen zonder papierafmetingen of andere parameters te definiëren die u afleiden van de ontwerptaak.

1.

Maak een tekening van het zijaanzicht van een Phillips-head screw, met een lengte van 20 mm en een schroefdraaddiameter (thread) van 3 mm. • Kies Symbol... uit het File menu. De lijst met documenten in de huidige directory verschijnt. • Ga naar de C directory. • Ga naar de Vel200 directory. • Ga naar de Symbols directory. • Ga naar de Fastenr directory. • Ga naar de MchScrw (machine screw) directory. • Open het symbol-document flthdps.vlm (Flat Head Phillips-side).

Tutorial IV, Tekenen op Schaal

19

De Symbol dialog box verschijnt op het scherm en u kunt de maten van de bout specificeren. • Type 20 in bij het Length veld en druk de Tab-toets in. • Type 3 in bij het Thread veld en click op OK.

De bout verschijnt. 2.

Specificeer de papierafmeting die u gaat gebruiken. • Kies Print Setup... uit het File menu. • Selecteer A4 -paper size.

3.

Stel de schaal van de tekening in. • Kies Drawing Size... uit het Layout menu. • Click op Fit.

De schaal is ongeveer 10:1, maar de geometrie raakt zo de zijkanten van het papier. Een schaal van 8:1 is meer geschikt. • Type 8:1 in het Scale veld en click OK.

De geometrie lijkt zo goed op de pagina te komen.

Tutorial IV, Tekenen op Schaal 4. Dimensioneer de bout. • Kies Zoom All uit het Arrange menu om de bout groter weer te geven. • Kies de Horizontal Dimension tool en dimensioneer de lengte.

• Dimensioneer de diameter met behulp van de Vertical Dimension tool.

5.

Plaats de tekening op een standaard A-tekenformaat. • Kies twee keer Zoom Out uit het Arrange menu. • Kies Import... uit het File menu. • Open de Samples directory in de Vel200 directory. • Open het sample-document aformata.vlm. • Click op Unscale en vervolgens OK in de dialog box die verschijnt.

Het tekenblad wordt geïmporteerd en is meteen geselecteerd.

20

Tutorial IV, Tekenen op Schaal • Drag het blad zo dat de bout goed gepositioneerd is ten opzichte van het blad.

Het is handig om eerst de schaal te kiezen en daarna te bematen en de bijschriften te plaatsen. Bij het wijzigen van de schaal wordt ook tekst meegeschaald. Het is echter gebruikelijk om een standaard tekstafmeting te gebruiken (10 of 12-punts). Als de tekst al in de tekening staat en u verandert de schaal, kunt u door de hele tekening te selecteren in het Text menu onder Size de goede lettergrootte weer instellen.

6.

Plot de tekening. • Kies Print uit het File menu.

7.

Bewaar of verwijder het document.

Wat u heeft geleerd • Het gebruik van symbols • Een tekening op schaal brengen • Importeren van een tekenformaat

21

Appendix A

1

Mathematische Operatoren

Mathematische operatoren Invoervelden die getallen accepteren, accepteren ook wiskundige expressies in de vorm van: FuncNaam (arg1; arg2;...; argN) Operator Optellen Aftrekken Vermenigvuldigen Delen Worteltrekken Haakoperator Wetenschappelijke notatie Machtsverheffen Sinus van een hoek Cosinus van een hoek

Voorbeeld 3 + 0.45 4-3 2 * 2.12 4/7 sqrt(8.75) 3 / (5 * 2 / 4) 4 e-3 exp(2;7) sin(15) cos(30)

Operator Arctangens Logaritme Natuurlijk Logaritme Afbreken Absolute waarde Naar boven afronden Naar beneden afronden Negatieve waarde Afronden Random # in interval [0,231]

Voorbeeld arc(1;1) log(6.25) ln(5.0) truncate(6.125) abs(-47 +16) ceiling(5.25) floor(12.75) neg(11.12) round(11.12) Rand()

Deze operatoren zijn gevoelig voor het gebruik van kleine letters of hoofdletters. Let er op dat u kleine letters gebruikt bij het intypen van de operatoren. Ze zijn bruikbaar bij het wijzigen van objecten, bij gegevens invoeren in een invoerveld in de statusregel en bij invoervelden in dialog boxes. In veel landen wordt in tegenstelling tot Engeland en Amerika een comma in plaats van een punt gebruikt om de decimalen aan te geven. Vellum begrijpt beide manieren, maar verandert een comma automatisch in een punt.

Conditionele Operatoren Deze expressies zijn vooral nuttig als bij parametrics als de expressie afhangt van een bepaalde conditie. Een flens is bijvoorbeeld mogelijk afhankelijk van de diameter van een pijpleiding, maar hij mag nooit kleiner worden dan een bepaalde minimum afmeting. U kunt twee functievormen voor de conditionele expressie gebruiken, ifelse en RNG (range). ifelse (conditie; expressie1; expressie2) Conditie

Het resultaat van een boolean expressie gelijk aan == != ongelijk aan > groter dan >= groter dan of gelijk aan < kleiner dan <= kleiner dan of gelijk aan && logical and || logical or ! logical not De waarde van de ifelse functie als de conditie waar is Expressie 1 De waarde van de ifelse functie als de conditie niet waar is Expressie 2 De volgende voorbeelden laten boolean expressies zien en een ifelse functie:

Appendix A

Lengte > 5 (L < 3) | | (W > = 2) 3 * ifelse (A > B; A; B)

2

De lengte is groter dan 5 De lengte is groter dan 5 of de breedte (width) is groter of gelijk aan 2 Evalueer drie keer het maximum van A en B. De uitvoerwaarde is 3 * A als A groter is dan B en 3 * B als B groter is dan A

De range functie heeft een algemenere vorm van een conditionele expressie: RNG (T; V1; N1; V2; N2; V3; N3;....; Vi; Ni; Vi +1) In deze functie wordt de T-waarde steeds vergeleken met de N-waarde. De uitvoerwaarde is de V-waarde die tussen de twee N-waarden ligt, waarbinnen de T-waarde valt. De N-waarden moeten oplopen in grootte. Voorbeeld: RNG (A; -1; 10; 0; 20; 1)

geeft

-1 als A < 10 0 als 10 < = A < 20 1 als A > = 20

Appendix B

Vorm- en Plaatstoleranties

GD&T GD&T betekent Geometric Dimensioning and Tolerancing, het is een van oorsprong Amerikaanse standaard die ook in Europa is overgenomen. Vorm- en plaatstoleranties worden gebruikt om op een éénduidige manier vormen, posities en de toegestane afwijkingen in een tekening aan te geven. Met het GD&T commando uit het Dimension menu kan een vorm- of plaats-tolerantie in de tekening worden geplaatst.

GD&T gegevens staan in de tekening als een label: een klein eigen kader, onder een maattekst of met een pijl die wijst naar de geometrie waarop de gegevens betrekking hebben.

Na een GD&T commando wordt een tool gestart met een eigen invoer dialog. Hierin kunnen de verschillende symbolen worden geselecteerd, en de text-velden worden ingevoerd. In de dialog box hieronder zijn de waarden ingevoerd die horen bij de bovenstaande tekening.

1

Appendix B, Vorm- en Plaatstoleranties

2

GD&T Dialog Box De dialog box van de GD&T tool ziet er uit als een GD&T label. Er zijn velden waarin symbolen worden geplaatst en velden waarin tekst word ingevuld.

De symbolen worden geselecteerd uit pop-up menu’s (door in het veld te clicken). Tekstvelden worden ingevuld door de cursor er in te plaatsen en de waarde in te typen.

Voorbeeld In de hiernaast afgebeelde tekening is het linker zijvlak van het vierkant als referentievlak (A) aangemerkt. In Vellum termen een datum.

De stappen die hiervoor nodig zijn: • Kies in het Dimension menu GD&T… • Voer de referentie aanduiding in, door op het veld achter Datum te clicken en een A in te typen. • Kies voor een aanhaallijn: Click op de button voor Witness Line. De benodigde gegevens zijn hiermee ingevoerd. • Om het label te plaatsen, activeert u eerst het Vellum window, door in de Title Bar te clicken (U kunt zien dat de GD&T tool actief is doordat de cursor wijzigt ). • Click op de linker onderhoek van het vierkant en drag naar beneden. Laat de muisknop los op de plaats waar het label moet komen (de linker onderhoek). De GD&T tool blijft actief tot een nieuwe tool wordt gekozen. U kunt nu de gegevens in de dialog wijzigen en in de drawing area nieuwe label posties aangeven.

Appendix C

Symbolen

Symbolen Bibliotheek Binnen Vellum heeft u de beschikking over een uitgebreide symbolenbibliotheek. Een symbool kan in de tekening worden geplaatsts met het Symbol commando uit het File menu.

De symbolen staan in de Vellum folder onder SYMBOLS. De Vellum folder heet meestal C:\Vel270 of C:\WinApps\Vel270

Er verschijnt vervolgens een File-Open dialog box op het scherm, waarin de file-naam van het symbool kan worden gekozen. Een symbool-file is een gewoon vellum bestand (met de extensie .VLM).

Ruwheids Waarde tekens De ruwheids-symbolen staan in de folder …\Vel270\SYBOLS\ASSORTED. In de volgende tabel is aangegeven hoe ze heten en waar u ze voor kunt gebruiken. FINMARK

willekeurige bewerking

FINMARKC

bewerking zonder verspaningstoegift

FINMARKE

bewerking met extra informatie

FINMARKT

bewerking met verspaningstoegift

Voorbeeld 1,6

De symboolafmeting wordt ingevoerd in de dialog box in het veld height.

0.4

verchroomd

1

Appendix D

1

Tekst Symbolen

Vellum Speciale Characters Voor het gebruik van symbolen (bijvoorbeeld ∅) in een tekst, moet een speciale toetsencombinatie worden gebruikt. Om een tekst-symbool te maken moet op het numerieke deel van het toetsenbord een cijferig code worden ingevoerd. Zie voor de verschillende codes de Text Symbols in de tabel. Note: De codes moeten op het nummerieke toetsen-bord (aan de rechter zijde) worden ingevoerd. Op de toetsen boven QWERTY werkt dit niet.

Hieronder is een tekstblok afgebeeld, met het diameter-symbool.

Om een special-character in te voegen gaat u als volgt te werk. 1. Let er op dat Num-Lock is ingeschakeld, 2. Houdt de Alt-toets ingedrukt, 3. Voert de code daarvan in op het numerieke key-pad, de codes beginnen met het cijfer nul.

Text Symbols Symbool Naam Diameter ∅ Degree ° Plus/minus ±

Code Alt-0216 Alt-0176 Alt-0177

1

Woordenlijst

Accelerators

De speciale Alt-toetscombinaties en Ctrl-toetscombinaties, waardoor met één toetsaanslag een commando kan worden opgeroepen.

Alignment

De tekst bezit een rechter- of linker kantlijn. Ook is het mogelijk beide kantlijnen te gebruiken of de tekst te centreren op de bladzijde. Deze vier opties zijn in te stellen in het Text menu.

Alignment Angle

De hoek van de automatische constructielijnen van de Drafting Assistant. Deze zijn in te stellen onder Snap... in het Preferences submenu van het Layout menu.

Arc tool

Tekengereedschap voor het tekenen van een boog.

ASCII

Afkorting voor American Standard Code for Information Interchange. Een ASCII-tekst kan in een Vellum document geïmporteerd worden. De meeste tekstverwerkers geven u de gelegenheid uw tekst te saven in het ASCII-format.

Associativity

Een verband tussen een object en zijn bemating of een detail view. Als het object verandert, veranderen de bemating en de afbeelding in de view automatisch mee.

Attributes

De layer en de kleur, de dikte en het patroon van een object.

Bezier curve

Bepaald type mathematische beschrijving van een kromme. NURBSplines zijn een superset van Bezier curves.

Border

Kader om een view (afbeelding).

Boundary

De geometrie die voor handelingen als Trim, Relimit en Crosshatch de begrenzing aangeeft.

CAD

Afkorting voor Computer Aided Design.

CADD

Afkorting voor Computer Aided Design en Drafting.

CAE

Afkorting voor Computer Aided Engineering.

CAM

Afkorting voor Computer Aided Manufacturing.

Chamfer Tool

Tekengereedschap voor het afschuinen van hoeken.

Characteristics

Instellingen voor de tekenpen en de tekst. Bij de pen kan de kleur, de dikte en het patroon worden ingesteld. Bij de tekst kan men het lettertype, de lettergrootte en de letterstijl (vet, cursief, onderstreept, enz.) instellen.

Circle Tool

Tekengereedschap voor het tekenen van cirkels.

Woordenlijst

2

Circumference

De lengte van een boog.

Circumscribed

Omschrijvende geometrie zo tekenen dat deze raakt aan een ingesloten cirkel. Bij een omschreven polygon raakt het midden van elke zijde een denkbeeldige ingesloten cirkel.

Click

Druk de muisknop in en laat vervolgens de knop meteen weer los.

Clipboard

Een tijdelijke opslagplaats voor een groep van objecten bij gebruik van de commando’s Cut of Copy.

Construction

Getekende geometrie.

Construction Lines

Hulplijnen, die u kunt gebruiken bij het tekenen. In de buurt van zo’n lijn snapt de Drafting Assistant automatisch op deze tijdelijke lijnen. U kunt zelf ook permanente constructielijnen aanmaken met behulp van het Constructions... commando uit het Layout menu. Constructielijnen worden getekend als stippellijnen.

Control Point

Endpoint, midpoint, of vertex van een lijn, boog, cirkel, ellips of spline. De Drafting Assistant snapt op zulke punten.

Coordinates

De x, y, z-waarde van een positie.

Copy

Met dit commando zet u een copie van een selectieset op het clipboard. De originele selectieset blijft achter in de tekening. Met de commando’s Polar Duplicate, Linear Duplicate en de Transformation tools staan u nog andere copiëermethodes tot de beschikking.

Corner Tool

Gereedschap om hoeken mee te creëren.

Crosshatching

Het vullen van een gesloten figuur met een (arceer)patroon.

Cursor

I-vormige positie indicator voor als u tekst moet invoeren (bij gebruik van de Text tool of in dialog boxes).

Curve

Een lijn, boog, ellips of spline.

Cut

Met dit commando zet u een copie van een selectieset op het clipboard. De originele selectieset wordt verwijderd in de tekening. Met behulp van het Paste commando kan de selectieset weer opgeroepen worden.

Dash

Een lijnpatroon dat is opgebouwd uit streepjes.

Default

Standaard instellingen die gebruikt worden als u zelf geen specifieke waarde opgeeft.

Delete

Met dit commando kunt u geometrie uit uw tekening verwijderen zonder dat deze op het clipboard wordt geplaatst.

Delta

Een verandering, meestal in positie.

Detail View Tool

Gereedschap waarmee u een gedeelte van uw tekening kunt uitvergroten in een view.

Woordenlijst

3

Dialog box

In een dialog box kunt u informatie over de uit te voeren opdracht geven. De box verschijnt als u een commando kiest dat gevolgd wordt door puntjes (bijv. Edit Objects...).

Diameter

De afstand tussen twee punten op een cirkel door het middelpunt.

Dimension

Een maat van een object (ook een pen style, waarmee de maatlijnen worden getekend).

Divide

Met dit commando kunt u een object in gelijke stukken breken.

Double-click

Druk de muisknop twee keer achter elkaar snel in.

Drafting Assistant

Een unieke eigenschap van Vellum, die feedback geeft over de control points in de buurt van de pointer en dynamische constructielijnen afbeeldt. De Drafting Assistant vergrendelt op bepaalde punten als de pointer dicht genoeg in de buurt is.

Drag

Druk de muisknop in en houdt deze ingedrukt. Beweeg de muis en laat daarna de muisknop weer los.

Drawing

Een 2-dimensionale tekening.

DXF

Afkorting voor Data Exchange Format. Het format van AutoCAD files.

Ellipse Tool

Tekengereedschap om ellipsen te tekenen.

Endpoint

Het begin- en eindpunt van een lijn of kromme.

Export

Het saven van een document in een file format dat in een andere applicatie kan worden gebruikt.

File

Individueel document.

Fillet Tool

Gereedschap om hoeken af te ronden.

Flatten

Het converteren van een 3-dimensionaal model in een 2-dimensionaal vlak. Hierdoor wordt een view van het model gescheiden en kunnen er onafhankelijke veranderingen worden aangebracht.

Font

Lettertype, wordt gebruikt bij de Text tool.

GD&T

Op een standaard wijze toleranties en nauwkeurigheid opgeven.

Geometrie

Objecten, die gebruikt worden om onderdelen te construeren.

Grid

Raster dat aan of uit kan worden gezet. In het Layout menu kan dit raster nader gedefiniëerd worden.

Group

Het samenvoegen van meerdere objecten tot één unit, zodat dit als één object behandeld wordt.

Hidden

Een lijnpatroon en pen style die gebruikt wordt voor lijnen die niet zichtbaar zijn in een doorsnede of aanzicht.

Hit radius

De afstand, in pixels, tussen object en pointer, waarbinnen de Drafting Assistant op punten vergrendelt.

Woordenlijst

4

IGES

Afkorting voor Initial Graphics Exchange Specification. IGES is een standaard format voor het makkelijk uitwisselen van gegevens tussen CAD/CAM systemen.

Import

Het laden van een niet-Vellum file.

Inscribed

Ingeschreven; het tekenen van geometrie in een cirkel zodat de eindpunten van de lijnen de cirkelrand raken.

Intersection

De positie waar twee lijnen of krommen elkaar snijden. Dit kunnen denkbeeldige snijpunten zijn, omdat lijnen verlengd zouden moeten worden voor een reëel snijpunt. De Drafting Assistant vergrendelt slechts op de reële snijpunten.

Isometric

Een boven-, voor- en rechterzijaanzicht waarbij de x-as een hoek maakt van -30° met de horizontaal, de y-as maakt een hoek van 30° met de horizontaal en de z-as is vertikaal.

Knot Point

Punten waardoor de spline gedefiniëerd wordt. Zowel bij de Through Points- als bij de Vector Spline zijn dit de punten waarop men clickt.

Layer

Transparante laag, waar geometrie of tekst opgezet kan worden. Lagen kunnen onzichtbaar gemaakt worden met behulp van het commando Layers... uit het Layout menu.

Line Tool

Tekengereedschap om lijnen mee te tekenen.

Linear Duplicate

Met dit commando kunt u meerdere copiën in een rechthoekig array plaatsen.

Lock

Met dit commando kunt u een selectieset beschermen tegen verdere veranderingen.

Mask

Selecteren van een bepaald type als groep, waarbij andere types uitgesloten worden.

Math Operator

De wiskundige expressies die gebruikt kunnen worden om waarden weer te geven. Alle invoervelden accepteren de expressies die vermeld worden in appendix A.

Message Line

Bevindt zich boven het tekengebied en toont de naam van de actuele tool en geeft stap voor stap instructies over het gebruik van deze tool.

META

Het file format dat gebruikt wordt door het clipboard van Windows.

Mnemonics

De toetscombinaties waarmee een commando uitgevoerd kan worden.

Model

De geometrie die wordt weergegeven in een view.

NURBS

Afkorting voor Non-Uniform Rational B-Splines. Het type splines dat Vellum gebruikt. Een individueel stukje geometrie.

Object Origin

De oorsprong in het tekengebied. Als het grid aanstaat wordt de oorsprong door een symbool weergegeven.

Orthogonal

Een 2D view van een 3D model waarin geen perspectief zit. Meestal gaat het om het boven-, voor- en rechterzijaanzicht.

Woordenlijst

5

Palette

Een groep van tools. Het algemene tool palette bevindt zich altijd links naast het tekengebied.

Parametrics

Een krachtig gereedschap, waarmee u geometrie kunt construeren in de vorm die u wilt. U geeft vervolgens de juiste maten op en na het Resolve commando beeldt Vellum de tekening opnieuw af, maar nu met de juiste verhoudingen.

Part

Een groep objecten, die samen een structuur vormen.

Paste

Met dit commando kunt u de inhoud van het clipboard weer in een document oproepen.

Perpendicular

Loodrecht op andere objecten.

Pick

Selecteer een plaats of een object en click.

Plot

Het laten tekenen van een document met behulp van een plotter.

Plotter

Een apparaat dat de uitvoer geeft in de vorm van een pentekening.

Point

Beweeg de muis tot de pointer bij het item of de locatie van uw keuze is.

Pointer

Een pijl of ander grafisch symbool op het scherm, waarmee iets geselecteerd of getekend kan worden.

Polar Duplicate

Met dit commando kunt u copiën op een denkbeeldige cirkel plaatsen.

Polygon tool

Tekengereedschap voor het tekenen van rechthoeken en veelhoeken.

Press

Druk de muisknop in en houdt deze ingedrukt.

Radius

Straal van een cirkel gemeten vanaf het middelpunt.

Redo

Met dit commando kunt u het Undo commando ongedaan maken.

Redraw Screen

Met dit commando kunt u de tekening opnieuw op het scherm laten afbeelden.

Relative Position

Een locatie die wordt gespecificeerd door een zekere afstand vanaf een andere locatie. Dit wordt vaak ook delta positie genoemd.

Relimit

Gereedschap om lijnen mee te verkorten of te verlengen.

Resolve

Met dit commando kunt u een tekening opnieuw laten afbeelden met de juiste verhoudingen, nadat u specifieke maten hebt opgegeven.

Right-hand rule

De rechterhandregel. Hulpmiddel voor het bepalen van de richtingen van de positieve assen.

Segment Tool

Gereedschap voor het breken van lijnen.

Selection Tool

Gereedschap voor het selecteren van objecten.

Sheet

Tekenvel.

Slope

Richting van de raaklijn in een punt.

Woordenlijst

6

Smart Pointer

Pointer met een hot spot. Deze hot spot geeft aan welk punt als volgende ingevoerd moet worden.

Smart Symbol

Een symbool gecreëerd door de Smart Wall tool dat automatisch wordt opgenomen in de smart wall.

Smart Wall

Gereedschap voor het tekenen van muren in bouwkundige tekeningen.

Snap

Met dit commando kunt u de specificaties instellen voor de Drafting Assistant.

Spline

Een vrijgevormde continue kromme zonder knikken.

Status Line

Statusregel onderaan het tekengebied waarin gegevens kunnen worden ingesteld van de net getekende geometrie.

Symbol

Met dit commando kunt u een vooraf gedefiniëerde tekening (symbool) opvragen.

Tangent

Rakend aan andere objecten.

Text Tool

Gereedschap voor de bijschriften (tekst) in een tekening.

Toggle

Het omschakelen tussen twee commando’s (Hide Grid/Show Grid).

Transformation Tools Gereedschappen om objecten te verplaatsen, te roteren, te vergroten/verkleinen of te spiegelen. Trim

Het verkorten of verwijderen van een deel van een lijn.

Trimetric

Een boven-, voor- en rechterzijaanzicht waarbij de x-as een hoek maakt van -30° met de horizontaal, de y-as maakt een hoek van 15° met de horizontaal en de z-as is vertikaal.

Undo

Met dit commando kunt u de laatste actie ongedaan maken.

Unfold

Het neerslaan van een model 90° langs een as.

Units

In de dialog box van dit commando kunt u aangeven met welk eenhedenstelsel u wilt werken.

Vertex

Punt waar de lijnen van een hoek elkaar snijden of een knooppunt van een spline.

View Dependent

Geometrie verschijnt alleen in de view waarin het gecreëerd wordt (bijv. crosshatching en maatteksten).

Visible

Zichtbare pen style.

Wireframe

Draadmodel; een 3-dimensionale representatie die begrenzingen, grenzen en snijpunten toont, maar geen oppervlakken.

Work Plane

Werkvlak; het x,y vlak dat gebruikt wordt voor invoer van 2Dobjecten.

World Plane

Het werkvlak dat aan het begin van een constructie van een model wordt gebruikt. Ook bekend als het world coordinate system.

Woordenlijst Zoom

7

Gereedschap waarmee u de tekening kunt vergroten of verkleinen ten opzichte van het beeldscherm. De werkelijke afmetingen veranderen niet.

C A M Handleiding Vellum

Recommend Documents