Buitenplaats Faunatuurlijk Bovennieuwlandsweg 1 Vlagtwedde ruimtelijke onderbouwing
Bovennieuwlandsweg 1 – 9541SZ Vlagtwedde 10-01-2015
Initiatiefnemers opdrachtgever Willem en Saskia Veldhuis-Krijgsman Bovennieuwlandsweg 1 Vlagtwedde ontwerp Jan HF Giezen – architect BNA i.s.m. MDSIGN contactpersoon: Mark Dijstelberge email
[email protected]
Bouwen met het landschap als vertrekpunt
Het landschap als vertrekpunt Natuur De plek is gelegen in de nabijheid van de Ruiten A. De Ruiten A is de afgelopen jaren van een afwateringskanaal teruggebracht naar de slingerende beek die het ooit was. Rond de Ruiten A zijn de oeverzones omgezet naar een zeer afwisselend natuurgebied. Vlakbij de locatie is het afgelopen jaar een omvangrijke strook landbouwgrond toegevoegd aan het natuurgebied. Door verschraling en de aanleg van poelen en vennen zal hier een plek gebonden natuurgebied ontstaan. Gemeente Het beleid van de gemeente en de provincie is gericht op de ontwikkeling van het toerisme in dit mooie gedeelte van Groningen. Dit gebeurt in de vorm van de aanleg van wandel en fietsroutes door het gebied. Het erf is gelegen aan een bestaande fietsroute. Opdrachtgever De opdrachtgevers kiezen er ook voor de herinrichting van het erf te richten op natuurontwikkeling, waardoor het erf onderdeel wordt van het Ruiten A landschap. Voor de economische haalbaarheid wil de opdrachtgever inspelen op de ontwikkeling van het toerisme in het gebied en willen ze met name profiteren van de fietsroute die langs de locatie loopt. Daarvoor worden op de buitenplaats tegenover de bestaande werkplaats een tweetal recreatie woningen gerealiseerd in een vergelijkbaar bouwvolume als de werkplaats. De opdrachtgever heeft de ambitie van het project een voorbeeld project te maken.
De situatie in groter verband
plangebied
Plangebied
natuurontwikkeling Ruiten A
plangebied
Bouwen in het landschap van de Ruiten A
het verbinden van natuurelementen
plangebied fietsroute
fietsroute - natuurbeleving
Het erf – bestaande situatie
Groene begrenzing – bestaande situatie
Groene begrenzing – nieuwe situatie (zuidzijde)
Erfontwikkeling Erfbeplanting Het bestaande boerenerf is omgeven door een groene erfbeplanting (mantel) bestaande uit forse bomen en struiken, waardoor het erf als een groene enclave in het landschap ligt. De afgelopen 3 jaar is er begonnen met het herstel van de verwaarloosde groenrand. Door het Groninger landschapsbeheer is er aan zuidzijde een nieuwe ‘’singel’’ begroeiing aangeplant. Aan de noordzijde is het erf beplant met een randbeplanting van struiken en bomen. Nieuwe (zichtlijn) toegang Vanaf de Molenkamp is een nieuwe voetgangerstoegang gerealiseerd, waardoor het erf een ‘’voordeur’’ heeft gekregen aan de Molenkamp. Deze toegang heeft de functie van zichtlijn, gericht op de te realiseren woning, naast de hoofdtoegang vanaf de Bovennieuwlandsweg.
Toegangspad – bestaande situatie
Nieuwe erfbeplanting - zuidzijde
Hoofdtoegang - Bovennieuwlandsweg
Bestaande situatie – te verwijderen bebouwing
Bestaande situatie –te verwijderen schuren
Bijgebouw – bestaande situatie
Erfontwikkeling - voorterrein
Natuurontwikkeling Voorterrein Het voorterrein is nu ingericht als weiland en ingeplant met coniferen en kerstbomen. Dit gebied zal omgezet worden van cultuurgrond naar een natuurgebied, met een uitstraling gelijk aan de nieuwe natuur in het Ruiten A gebied, zoals vlakbij gelegen. De ontwikkeling van plek gebonden flora staat daarbij centraal. Het aan te leggen ‘’ven’’ zal zich ontwikkelen tot een padden en reptielenpoel. Nader te onderzoeken: de waterpartij zal tevens dienst doen als een grijswaterzuivering: zgn. helofytenvijver. Door het Groninger landschapsbeheer is aan de zuidzijde een nieuwe ‘’singel’’ begroeiing aangeplant. Bij de verdere ontwikkeling van de buitenplaats zal de nu aangeplante nieuwe ‘’wal’’ teruggeplaatst worden in de bestaande randbeplanting. Het voorterrein zal ingeplant worden met een plek gebonden flora: grassen, bloemen ed. Het bestaande ‘’dennenbos’’ wordt fasegewijze omgezet naar een bos met diverse streekgebonden boomsoorten: lijsterbessen, berk, eik, esdoorn, walnoot ed.
Natuurontwikkeling
Natuurontwikkeling
Natuurontwikkeling
Ven – paddenpoel - referentiebeeld
Van boerenerf naar buitenplaats
Erfontwikkeling - ambitie Tussen traditie en transformatie Het landelijk gebied verandert. De huidige landbouweconomische ontwikkelingen stellen boeren voor de keuze: vergroten, verbreden of stoppen. De komende jaren zullen 20.000 boerderijen leeg komen te staan, doordat boeren stoppen omdat er geen opvolger is. Wat de keuze ook is, de gevolgen zijn in alle gevallen duidelijk zichtbaar op het erf en in het landschap.. De transformatie van boerenerven biedt kansen om nieuwe ruimtelijke kwaliteit te genereren in het buitengebied. Die kwaliteit kan in belangrijke mate worden ontleend aan de streekeigen kenmerken van erven in Oost-Groningen. Door in te spelen op de specifieke ordenings- en inrichtingsprincipes van het traditionele erf en op de vormgeving van hoofden bijgebouwen kan ook in de nieuwe situatie het eigen karakter en de diversiteit per gebied worden behouden en versterkt. Zo worden de getransformeerde (en herstelde) boerenerven opnieuw verankerd in hun omgeving en krijgen ze nieuwe betekenis.
Bron Traditie en vernieuwing inspiratieboek voor de transformatie van eren en boerderijen in Overijsel
Typologie – de buitenplaats als inspiratiebron
Borgen in het Groninger landschap
Nieuwe buitenplaats - De Punt
Groene structuur 1. Laan (zichtlijn) + mantel
Gebouwen 1 Hoofdgebouw 2 Koetshuis 3 Boerderij + oranjerie 4 prieel
Dragers van een buitenplaats
Bovennieuwlandsweg
aanplant bomen
Landschapsontwikkeling: aanplant bomen langs bovennieuwlandsweg
Bovennieuwlandsweg
Aangevulde bomenrij - Bovennieuwlandsweg
Ordening Buitenplaats Faunatuurlijk
recreatie
natuur
woning boomgaard
bos
dierenpension
Schets compositie n.a.v. 3e keukentafelgesprek
1
4
5
2
3
1. de laan: zichtlijn 2. Woonhuis: in de as van de zichtlijn 3. Dierenpension ontvangstruimte kapschuur/werkplaats onder 1 dak 4. werkplaats – hergebruik recreatiewoning + houtopslag nieuwbouw: dubbele recreatiehuis vorm en materiaalgebruik zoals bestaande werkplaats 5. bijgebouw, - bestaand
gebouw 3 en 4: samenhangende architectuur
Aangepaste structuurplan + ordening - aanpassing bouwblok
Groene begrenzing – huidige situatie
De bestaande groengordel als vertrekpunt
De bestaande erfbeplanting - zuidzijde
De nieuwe erfbeplanting - zuidzijde
De nieuwe erfbeplanting - zuidzijde
De laan - zichtlijn
Het voetpad te ontwikkelen tot de zichtlijn …..
…….. naar het te realiseren woonhuis
Boomgaard
Boomgaard met bessenstruik ’’haag’’
Rond de boomgaard – eetbare tuin
De gebouwen
Ontwerpuitgangspunten op basis van principes van duurzaam en zelfvoorzienend bouwen
Gebouwen
Woonhuis
dierenpension/kapschuur
recreatie
Kleur en materiaal realiseren samenhangend totaalbeeld
Dierenpension/kapschuur de buitenwanden: gepotdekseld hout - donker kozijnen – wit dakbedekking: golfplaten - donker
Woning de buitenwanden: gepotdekseld hout - donker kozijnen – wit dakbedekking: riet voorlopig uitgangspunt
Werkplaats/bijgebouw en recreatiehuisjes de buitenwanden: hout - donker kozijnen – wit dakbedekking: golfplaten – donker (bestaand) dakbedekking – vegetatie (recreatiehuisjes)
Samenhangend materiaalgebruik – referentiebeeld De Nijensteen
OUDE SITUATIE m2 1.boerderij 307 m2 2.kapschuur 1 257 m2 3.kapschuur 2 180 m2 4.kippenschuur 1 355 m2 5.kippenschuur 2 358 m2 6.tijdelijke woning 84 m2 7.werkplaats 84 m2 Totaal 1625 m2
NIEUWE SITUATIE m2 - circa 1.dierenpension 2.bijgebouw 3.werkplaats 4.kapschuur 5.woning: 6.2x recreatie Totaal
Vergelijking oude en nieuwe situatie – m2
257 m2 84 m2 84 m2 84 m2 200 m2 140 m2 849 m2
OUDE SITUATIE
NIEUWE SITUATIE
m3 - circa 1.boerderij 1420 m3 2.kapschuur 1 1230 m3 3.kapschuur 2 1160 m3 4.kippenschuur 1 2320 m3 5 kippenschuur 2 2730 m3 6.tijdelijke woning 250 m3 7.werkplaats 250 m3 Totaal 9360 m3
m3 - circa 1.dierenpension 2.bijgebouw 3.werkplaats 4.kapschuur 5.woning: vloeropp 200m3 6.2x recreatie Totaal
Vergelijking oude en nieuwe situatie – m3
2320 m3 250 m3 250 m3 375 m3
1600 m3 400 m3 5195 m3
2 Woonhuis
Vogelvlucht
in zichtlijn geplaatst woonhuis (indicatiebeeld)
3. Dierenpension + kantoor ontvangstruimte kapschuur
3. Dierenpension en kapschuur
1. dierenpension 2. uitloopgebied dieren 3. erf 4. kapschuur
Ordening van het erf – dierenpension en kapschuur
De toegang - bestaand
De toegang - nieuw ruimtelijk beeld
Hergebruik constructie bestaande kippenschuur 1
Dierenpension + kapschuur – nieuw ruimtelijk beeld
Dierenpension - referentiebeeld
dierenpension- en kapschuur - referentiebeeld De Nijensteen
Dierenpension + kapschuur – nieuw ruimtelijk beeld
Kapschuur – referentiebeeld DeNijensteen (ontwerp JHF Giezen)
4. werkplaats - recreëren
Recreatie werkplaats
1. 2 recreatiehuisjes 2. Werkplaats (bestaand)
Ordening van het erf – werkplaats en recreatiehuisjes
Huidige situatie
Werkplaats – bestaande toestand (donker te schilderen)
Aanpassing kleurstelling – afgestemd op totaalbeeld
Ruimtelijk totaalbeeld
Vogelvlucht - totaalbeeld
Vogelvlucht – de gebouwen
Bouwvlak
1
4
5
2
3
Bestemmingsplan
Het nieuwe bouwblok
Einde