Buiten Beeld viermaandelijkse uitgave van struyk verwo infra

prestigieuze inrichting met natuursteen

inspirerende straatbeelden met beton

Buiten Beeld viermaandelijkse uitgave van struyk verwo infra

gemak in verwerking, gebruik en onderhoud

verkeersveilige situaties

duurzame leefomgeving

Colofon BuitenBeeld is een uitgave van Struyk Verwo Infra en wordt drie keer per jaar verstuurd naar alle relaties. REDACTIERAAD Marianne Balemans, Eric Boon, Rick Bron, Peter van Dam, Gertjan van Doggenaar, Frank Kolderie, Jeroen Smale, Rinke Veld, Debby Beekman (LVB Networks), Patrick Severein (LVB Networks, voorzitter). ONTWERP / PRODUCTIE Waal aan de Maas | Reclamebureau DRUKWERK OCC De Hoog Media Partners COÖRDINATIE & TEKSTEN LVB Networks

WTC Almere:

openbare ruimte onder de skyline 1.300 betonplaten in 5 dagen Floriade 2012: platform voor innovatie het sociale leven terug op straat

REDACTIEADRES Struyk Verwo Infra BV Afdeling Marketing Postbus 2 4900 AA Oosterhout E [email protected] I www.struykverwo.nl

51

e

j a a r g a n g - JU n I 2 0 1 2

02

Een bijzonder project

Multicultureel mozaïek Gwenny Sitters, eigenaar van mozaïek­bedrijf S-tiles: ‘De buurtbewoners waren erg betrokken bij dit project. Ze kozen zelf de betonnen picknickset en mozaïekontwerpen. We hebben zelfs met zijn allen de stenen geknipt en gesneden. Het resultaat? Een picknickset met bloemen vanuit de hele wereld én een met ‘seventies’-motief. Dat past perfect bij de wijk in Haarlem. Het is een multiculturele buurt met voornamelijk huizen uit de jaren zeventig. De speciale afwerking van Struyk Verwo Infra zorgt ervoor dat mensen zich niet openhalen aan de steentjes. Het is echt de kers op de taart. Ik vond dit project verschrikkelijk leuk. Om de samenwerking met Struyk Verwo Infra, maar eigenlijk vooral omdat we dit zelf mochten ontwerpen! Het is als kunstenaar ontzettend leuk om iets van jezelf terug te zien in een ontwerp.’ Gwenny Sitters Kunstenaar

BuitenBeeld 3

nieuws

04

nieuws

Volop stijlvol meubilair 04 met Urba-Style In de spotlights Markeringstegels: onmisbaar in geleidelijnroute

07

Inhoud 02 Floriade 2012: Struyk Verwo Infra is trots

Case Klaar voor zwaar gebruik: 5.620 vierkante meter vloer­platen op haven- en industriegebied Moerdijk

08

Interview

12

Paul Achterberg: ‘Ik houd rekening met wat past bij de sfeer en het gevoel van de stad’

14

Case Achtergrond

Openbare ruimte rondom het WTC Almere Ook interessant om van bovenaf te bekijken.

18

Het sociale leven terug op straat

22

Nieuws

D e n i eu w e U r b a - S t y l e c o l l ec t i e :

Stijlvol, onderhoudsarm en vandalisme­ bestendig Het Street Art-assortiment is uitgebreid. Sinds 1 maart hebben klanten de keuze

BuitenBeeld 5

zoals banken, zitjes en bloembakken van het Belgische bedrijf tot het Street Art-assortiment van Struyk Verwo Infra. Een goede toevoeging volgens de productmanager. ‘Betonnen meubilair is onderhoudsarm, solide en heeft een natuurlijke uitstraling. Bovendien is er de keuze in meerdere kleuren en nabewerkingen zoals polijsten of licht stralen. Het mooie van beton is dat elke nabewerking weer een heel nieuwe uitstraling aan het model geeft!’ De samenwerking met Urba-Style past goed binnen de missie van het merk Street Art. Street Art staat voor inspirerende straatbeelden in beton en biedt met exclusieve bestrating een keuze in straatbeelden en voor het ‘decor’ een breed scala aan straatmeubilair. Straatmeubilair in lijn met de bestrating of juist meer contrasterend. Boon: ‘Meubilair blijft een belangrijke rol spelen als het gaat om de leefbaarheid van de wijk of buurt. Het stimuleert bewoners om met elkaar in contact te komen waardoor ze elkaar beter leren kennen. Street Art kan met het nieuwe aanbod daaraan nóg meer bijdragen.’

uit vele soorten stijlvolle beton­elementen van Urba-Style. ‘Een mooie aanvulling op ons straatmeubilair, aldus Eric Boon van Struyk Verwo Infra. ‘We bieden onze klanten nu meer mogelijkheden om de openbare ruimte kwalitatief in te richten’, zegt Boon. De productmanager Street Art bij Struyk Verwo Infra is blij met de samenwerking met Urba-Style. ‘Urba-Style is de expert op het gebied van eigentijds vormgegeven meubilair, terwijl ons assortiment vooral bestond uit meer standaard straatmeubilair. Dit betekent meer keuze voor onze klanten zonder daarbij te hoeven investeren in mallen. Vooral in het huidige klimaat passen bestaande modellen soms beter in het budget dan speciaal maatwerk. Dit geldt vooral bij kleine projecten waarbij maar enkele stuks nodig zijn.’ Klaar voor de toekomst Struyk Verwo Infra en Urba-Style werkten al eerder succesvol samen, onder meer bij de Leuvehaven in Rotterdam. ‘Maar daar ging het om echt maatwerk met geslepen zitranden’, licht Boon toe. Nu behoort ook de collectie straatmeubilair,

Meer informatie? • Uw contactpersoon vertelt u graag meer hierover. • U kunt de speciale hand-out downloaden via: www.struykverwoinfra.nl/urba-style

Urba-Style is specialist in architectonisch beton en stedelijk meubilair. Het Belgische bedrijf ontwerpt en produceert stijlvolle beton­elementen voor landen door heel Europa. Daarbij werkt het samen met gerenommeerde ontwerpers uit binnen- en buitenland. Urba-Style maakt niet voor niets gebruik van beton voor het buitenmeubilair. Het materiaal biedt een hoge resistentie, kan milieuvriendelijk worden bewerkt en kent

bovendien een laag kostenplaatje. Daarnaast heeft het een hoge esthetische waarde en kunnen de ontwerpers er hun creatieve inspiratie op kwijt. Kenmerkend voor Urba-Style is dat elk van de (externe) ontwerpers zijn eigen persoonlijke manier van werken met beton heeft. Maar één ding hebben alle creaties gemeen: ze zijn van een goede kwaliteit, comfortabel, stijlvol en functioneel.

Column

Openbare ruimte als ontmoetingsplaats Het belang van een leefbare en veilige openbare ruimte is bekend. De verbetering hiervan is een continu proces. Ik kijk graag naar de mogelijkheden voor vernieuwing en innovatie. De kwaliteit van de openbare ruimte draagt immers bij aan het welbevinden van mensen. In een prettige omgeving is het goed wonen, werken, winkelen en uitgaan. Gelukkig komt er ook steeds meer aandacht voor het sociale aspect van de openbare ruimte. De openbare ruimte leent zich uitstekend voor ontmoetingen, gesprekken of samen spelen. In een goede openbare ruimte is daar gepaste gelegenheid voor en wordt geprikkeld tot ontmoeting. Voor jonge kinderen zijn er van oudsher de bekende speelgelegenheden: zandbakken, hinkelbanen, knikkertegels en speelelementen worden nog zeer regelmatig afgenomen. Dat er voor kinderen een veilige speelruimte gecreëerd moet worden is een vast gegeven. De toevoeging van meubilair maakt dat ook ouders en grootouders een oogje in het zeil kunnen houden. Het creëren van ontmoetingsplaatsen voor andere doelgroepen dan kinderen is een goede ontwikkeling. Dit speelt in op een groeiende behoefte. Door de vergrijzing zijn er meer plekken nodig waar ouderen elkaar kunnen ontmoeten. Met voorzieningen als jeu de boules-banen en geschikt meubilair spelen gemeenten daarop in. Plekken die uitnodigen om te chillen (voor wat oudere jeugd) zie je ook steeds vaker. In andere gevallen dient de openbare ruimte als plaats om lekker van de zon te genieten. Vooral in buurten waar de huizen geen tuinen kennen, geeft dit een grote toegevoegde waarde. Wij leveren als producent graag een bijdrage aan bovenstaande behoefte. We hoefden dan ook niet lang na te denken toen wij werden uitgenodigd om

BuitenBeeld 7

In de spotlights

mee te doen aan het project social cohesion van de TU Delft. Het doel van social cohesion is het stimuleren van communicatie tussen verschillende gebruikers van de openbare ruimte. Het is opmerkelijk dat velen via social media veel te melden hebben, maar dat we nauwelijks communiceren met de mensen die we dagelijks op straat tegen komen. Daarom juichen wij ieder initiatief toe dat bijdraagt aan het vergroten van de kwaliteit van de openbare ruimte als ontmoetingsplaats. In deze editie kunt u dan ook alles over dit onderwerp lezen. Daarnaast zijn wij zeer blij dat we een samenwerking konden aangaan met de Belgische producent Urba-Style. Urba-Style biedt een exclusief aanbod aan straatmeubilair. Het is een geweldige aanvulling op ons assortiment. Het bedrijf werkt al lange tijd samen met toonaangevende ontwerpers. Op die manier hebben ze een prachtig aanbod van meubilair samen gesteld. Wij verwachten op deze manier weer een beetje extra te kunnen bijdragen aan een openbare ruimte waar het fijn vertoeven en ontmoeten is. Rinke Veld Commercieel Directeur

Het diagonale noppenpatroon is beter herkenbaar voor stoklopers.

De holle ruimte biedt een optimaal klankcontrast.

Visueel en voelbaar contrast Goedgekeurd door CROW Het oppervlak is voorzien van een afwaterend antislipprofiel.

Bushaltes Bergen op Zoom: voor iedereen toegankelijk In de gemeente Bergen op Zoom zijn voor 2015 alle bushaltes toegankelijk én bereikbaar. De route zelf leidt de visueel gehandicapten langs de verschillende haltes, waarin de door CROW en de provincie Noord-Brabant aanbevolen instap- en waarschuwingsmarkeringen zijn toegepast. De hiervoor gebruikte tegels zijn gemaakt van zwart rubber en hebben een holle ruimte, zodat de markering goed voelbaar is en akoestisch (klankfunctie) onderscheidend ten opzichte van de omgeving.

Deze zijn daarom meestal wit en voorzien van een ribbel of golfpatroon.

De markeringstegels worden in combinatie met geleidelijntegels gelegd. De geleidelijnroute bestaat altijd uit twee tegelbreedtes (60 cm) en dient voldoende contrast te hebben met de omgeving.

Meer informatie?

CROW onderscheidt de volgende markeringen: • Instapmarkering • Waarschuwingsmarkering • Informatiemarkering • Attentievlak

Een overzicht van het assortiment en bestekteksten vindt u op www.struykverwoinfra.nl/geleidelijnmarkeringen

Case

BuitenBeeld 9

1. 3 0 0 b e to n p l at e n i n 5 d ag e n

Picobello verharding in Moerdijk Om de extra voorraad goed op te kunnen slaan, wilde Sivomatic in korte tijd de bijna 6.000 m² van haar terrein verharden. Voor de specialist in kattenbakvulling was één ding duidelijk: het moeten sterke vloerplaten zijn.

H

et haven- en industriegebied Moerdijk bestaat uit drie grote havens en een aanliggend industrieterrein. Sivomatic absorbent products is hier sinds 1987 gevestigd. Een deel van het terrein is acht jaar geleden al verhard, nu was het tijd om de rest van terrein te verharden. Stan Swaanen, directeur van Sivomatic, licht toe: ‘Omdat we meer voorraad willen aanhouden, is het voor ons belangrijk om voldoende opslagcapaciteit te hebben. De vloerplaten krijgen ieder zo’n 4.800 kilo aan gewicht te verwerken. Het is dus heel belangrijk dat de platen sterk zijn, stabiel liggen en niet scheuren. Aangezien eerder gelegde vloerplaten er nog perfect uitzien, heb ik heel bewust voor exact dezelfde platen gekozen. Het resultaat is dat ons hele terrein verhard is met vloerplaten.’ Uitstel geen optie Swaanen benaderde aannemer Schapers om deze klus voor hem te realiseren. Extra uitdaging daarbij was de tijdsdruk. ‘We verwachtten een schip met

veel voorraad uit Turkije’, aldus Swaanen. ‘Voor die tijd moest de verharding gereed zijn. Op het moment dat de werkzaamheden van start gingen, was het schip al onderweg. Uitstel of vertraging was dus geen optie.’ Het was aan Björn Roskam, projectleider bij Schapers, om dit voor elkaar te krijgen. ‘Het voorbereidende grondwerk nam nogal wat tijd in beslag. We hebben het terrein opgeschoond en opgehoogd met een nieuwe zandlaag om op dezelfde hoogte te komen als de rest van het terrein. De betonplaten zijn vervolgens in vijf dagen gelegd door een onderaannemer, via Struyk Verwo Infra. Ook voor hen was het flink aanpoten, aangezien er in totaal 1.300 platen verwerkt zijn.’ Lichtmasten en lijngootelementen Na het leggen van de platen nam Schapers de afronding van het project zelf voor zijn rekening. ‘We hebben aan beide zijden van het terrein lijngootelementen geplaatst voor de afvoer van het

Case

BuitenBeeld 11

hemelwater. Daarnaast hebben we betonstroken gecreëerd, door het volstorten van de overige ruimte tussen de platen en de lijngootelementen. Tot slot hebben we lichtmasten geplaatst en aanrijdbeveiliging. Op 20 april is het complete project opgeleverd. Het was best een uitdaging om alles in de korte tijd voor elkaar te krijgen, maar het is gelukt!’

picobello bij. Dat vinden wij niet alleen, we horen het ook terug van de buren en overburen die op ons terrein kijken. Ook van hen ontvingen we complimenten omdat het er weer netjes uitziet.’

Meer informatie? Blije buren Het resultaat stemt ook Swaanen tot tevredenheid. Het is op tijd opgeleverd en het terrein ligt er weer

Neem contact op met uw accountmanager of projectadviseur.

Facts & Figures Locatie

Haven- en industriegebied Moerdijk in Noord-Brabant.

Materialen

5.620 m² vloerplaten industrie, KOMO-gecertificeerd VOSB klasse 450.

Afmetingen

1990 x 1990 x 140 mm en 990 x 1990 x 140 mm.

Techniek

De platen bevatten geen stalenhoeklijn maar wel een facetrand. Schapers: ‘Dat wil zeggen dat de rand is afgeschuind, waardoor deze niet meer zo scherp is. Als dat niet het geval is, ontstaan er snel beschadigingen.’

Infographic

BuitenBeeld 13

Twee miljoen mensen ervaren Floriade 2012 Een evenement dat mensen van over de hele wereld trekt en slechts één keer in de tien jaar plaatsvindt. Dat is De Floriade, de grootste Wereld Tuinbouw Expo. Met een park van 66 hectare is het evenement een platform voor innovatie, maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzaamheid. De spectaculaire entree schept direct hoge verwachtingen voor de rest van het park. Via een hypermoderne brug wandelt de bezoeker over de snelweg de expo binnen. Een indrukwekkende plek door de extra witte Lavaro tegels en de prachtige Innovatoren. Daarna volgt de Floriade Laan als verbinding met de vele attracties. Alles om de zintuigen te prikkelen is aanwezig: ervaringstuinen,

livemuziek en films in de openlucht cinema. Struyk Verwo Infra heeft veel bijgedragen aan het parkeerterrein, de loop- en wandelpaden en meerdere pleinen. Een prachtige uitdaging waar jaren aan is gewerkt. Tot oktober 2012 lopen over deze bestrating ruim twee miljoen mensen.

Education & Innovation Meer informatie? Neem contact op met uw accountmanager of projectadviseur.

Relax & Heal Environment World Show Stage Green Engine

Diverse looppaden door de Floriade zijn verzorgd door Struyk Verwo Infra.

Baleno Zwart Lingeformaat 8 cm dik.

Lavaro Extra wit 20 x 10 x 8 cm en 50 x 50 x 8 cm.

Lavaro Groene dubbelklinkers 8 cm dik.

Spectaculaire entree Via een prachtige brug over de snelweg bereikt de bezoeker het entreeplein van de Floriade. Met als hoogtepunt de Innovatoren: het Floriade-icoon van 70 meter hoogte.

Interview

BuitenBeeld 15

L a n ds c h a p s a r c h i t ec t Pa u l A c h t e r b e r g

Zo richt je een stad in Als kind had hij al grote belangstelling voor de stad én de natuur. Nu is Paul Achterberg (58) landschapsarchitect en mededirecteur van atelier Quadrat. Ruim dertig jaar houdt hij zich bezig met de inrichting van de stad. Vanaf het moment dat Paul aan zijn carrière begon, is er veel veranderd op het gebied van stedelijke inrichting. Paul: ‘Na mijn studie werkte ik aan de stadsvernieuwing van Rotterdam. Speelplaatsen, wegen, woningen, veel wijken moesten opnieuw ingericht worden. Maar dat gebeurde op een nogal onsamenhangende manier. In die periode kreeg ik de kans om het havengebied bij de Kop van Zuid nieuw leven in te helpen blazen. De industrie was hier weg, maar door het gebied een nieuwe functie te geven, droegen we ons steentje bij aan de economische vitaliteit. Een mooie uitdaging, want het was een groot gebied van ruim 80 hectare. Bovendien was het crisis. Niet zo erg als nu, maar met sterke plannen moest Rotterdam weer op de kaart gezet worden.’ Om die vitaliteit hier terug te brengen werd bij de gemeente Rotterdam een team samengesteld van mensen met ruimtelijk, technisch en financieel inzicht. Paul was hier één van en leerde hier zijn huidige compagnons Stefan Gall en Roy Bijhouwer kennen. ‘Stefan en Roy zijn stedenbouwkundigen en ik merkte dat het heel prettig is om met stedenbouwkundigen samen te werken.’ Niet veel later startten we ons eigen bedrijf.’ De core business van Quadrat is het inrichten van steden, zowel stedenbouwkundig als landschappelijk. Maar hoe doe je dat, een stad inrichten? Landschappelijke structuren en historie Paul: ‘Bij het inrichten van een stad komen veel aspecten om de hoek kijken. Het gaat vanuit mijn expertise met name om landschappelijke

structuren. Denk aan: parken, lanen, tuinen, hoogteverschillen, rivieren en waterlopen. Maar ook om het verkeer en de ligging van parkeergarages en stations.’ Volgens Paul gaat het met name om het grotere geheel: wat past bij de sfeer en gevoel van de stad en wat niet? Zo spelen historische kenmerken een grote rol bij de inrichting of herinrichting van een stad. Als voorbeeld geeft hij het door atelier Quadrat ontworpen woongebied Parkhaven in Utrecht. ‘Hier is aan het Merwedekanaal een haven voor historische schepen gecreëerd. Geheel in lijn met de authentieke kenmerken van de stad. Dus inclusief geïntegreerde parkeergarages en verlaagde kades, zoals bij de sfeervolle stadsgrachten. Voor de bestrating van de kades zijn zelfs de klinkers uit het gebied hergebruikt.’ Prettige leefomgeving Je moet als landschapsarchitect rekening houden met landschappelijke structuren en de omgeving dus. Maar hoe zit het met de mening van de (toekomstige) bewoners? Hebben zij eigenlijk wel iets te zeggen over hun leefgebied? Paul: ‘Ja zeker, we gaan regelmatig de dialoog met de bevolking aan. Via bewonersorganisaties doen we onderzoek om er achter te komen waar behoefte aan is. Bovendien is het mogelijk om in het ontwerp ruimte te laten voor eigen initiatieven. Maar mensen zijn natuurlijk ook zelf verantwoordelijk voor hun woon- en leefplezier. Tegenwoordig moeten er minimaal drie auto’s voor de deur staan, maar bewoners willen ook een speelplaats en groen in de

Interview

buurt. Omdat het één het ander moeilijker maakt, denk ik dat mensen zich ervan bewust moeten zijn dat zij zelf bijdragen aan hun leefplezier en dat van anderen. Pak bijvoorbeeld de fiets of ga een stukje lopen. En tegel je voor- en achtertuin niet volledig dicht.’ Paul vertelt enthousiast verder en kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is dat mensen zich verbonden voelen met de omgeving waarin zij leven. Speeltuinen en veel groen dragen bij aan een prettige leefomgeving en een goede gezondheid, maar zijn ook kostbaar. In deze crisistijd is dat soms moeilijk te realiseren. Maar als er niet in een rap tempo gebouwd kan worden, geeft dat ons landschapsarchitecten en stedenbouwers meer tijd om na te denken. Na te denken over de toekomst.’ Toekomst ‘Omdat individuen en leefgemeenschappen steeds meer zeggenschap opeisen over hun leefomgeving, verwacht ik dat stedelijke projecten in de toekomst kleinschaliger worden. Er zullen meer lokale initiatieven plaatsvinden, zoals openbare tuinen en andere kleine plekken die speciaal ontworpen worden voor specifieke bevolkingsgroepen.

Paul laat zich inspireren door de Englischer Garten in München.

BuitenBeeld 17

CV van Paul Achterberg Paul Achterberg is landschapsarchitect en mededirecteur van atelier Quadrat. Na de opleiding Landbouw aan de Hogeschool Wageningen ging Paul Achterberg werken voor dienst Stadsontwikkeling bij de gemeente Rotterdam. Vanaf 1990 is hij weer in de collegebanken te vinden, als gastdocent bij de Academie van Bouwkunst Amsterdam en Rotterdam.

‘Zoals onze overgrootouders ons prettige steden nalieten, zo laten wij die aan onze achterkleinkinderen na’

Bovendien zullen we, nog meer als nu, creatief met bestaande bebouwing om moeten gaan. Kantoorruimten worden woonruimten en andersom. Als het aan mij ligt zal er op termijn meer aandacht komen voor hoe de openbare ruimte in elkaar zit. Want pas dan krijgen bomen de kans om meer dan 100 jaar oud te worden op dezelfde plek.’ Het aspect duurzaamheid gaat volgens Paul ongetwijfeld een steeds grotere rol spelen. ‘Zoals onze overgrootouders ons steden nalieten waarin wij het prettig vinden wonen, zo zouden wij onze steden aan onze achterkleinkinderen kunnen nalaten.’ Volgens Paul is het klassieke idee van stedeninrichting nog steeds de best werkende voor een prettige leefomgeving: ‘Daar een plein, daar een weg, daar een stoep... Duidelijk en gestructureerd. Paul: ‘Hopelijk gaat het ook in de toekomst meer over de ‘ruimtereeks’. Het totaalbeeld, waarin bij elke aanpassing goed aansluiting wordt gevonden met de omgeving. Daarbij staat voorop dat mensen zich makkelijk en vrij kunnen voortbewegen.’ Inspiratie Paul laat zich bij projecten inspireren door bezoeken aan grote steden in Europa. Eén van zijn favoriete steden is München. ‘Ik vind het fascinerend hoe je van het stadcentrum via de Hofgarten zo de Englischer Garten inwandelt. Op zomeravonden wordt in de Hofgarten tango gedanst en in het koele snelstromende water van de Eisbach springen jong en oud om zich honderden meters door het romantische park mee te laten voeren. Een flink glas Weissen onder de Chinese Pagode besluit het feest. Je voelt je helemaal door de stad opgenomen. Elke liefhebber zou daar eens een kijkje moeten nemen.’

Stadsproject waar Paul trots op is: Antoine Platekade Rotterdam

Case

BuitenBeeld 19

Openbare ruimte rondom het WTC Almere

Ook interessant om van bovenaf te bekijken De openbare ruimte om én tussen de torens van het WTC is een groen verblijfsgebied met bomen, grasvelden en verharding.  Volgens de ontwerpers was het ontwerp hiervan geen gemakkelijke opgave in een land zonder geschiedenis.

O

De tegels zijn in een bijzonder patroon gelegd, hierdoor ontstaat een ‘streepjescode’-vloer.

m een echte stad te worden, heeft Almere een skyline nodig. Met dat uitgangspunt ontwierp Rem Koolhaas een stedenbouwkundig plan voor deze stad in de Flevopolder. Rond de drie nieuwe torens die straks de skyline bepalen, ontwikkelde Karres & Brands Landschapsarchitecten een park. Prettig om doorheen te wandelen, maar ook interessant om van bovenaf om te bekijken.

dus een situatie waarin zonnige plekken beperkt aanwezig zijn. Ten tweede bevindt een deel van de te ontwikkelen grond zich op het dak van een enorme parkeergarage van vier verdiepingen. Dat heeft als gevolg dat we maar een laag aarde van 70 centimeter tot onze beschikking hebben. Grote bomen zijn dus uitgesloten. Tot slot is het noodzakelijk om meerdere routes richting het station te faciliteren.’

Groen op het dak Om zichtbaar te zijn vanaf de overkant van de Randmeren, is hoogbouw noodzakelijk. Daarom staan er nu twee torens bij Centraal Station Almere van zo’n 130 meter hoogte, straks gevolgd door een derde. De opdracht aan de landschapsarchitecten van Karres & Brands: ontwikkel de openbare ruimte rondom deze torens. Ontwerper Joost de Natris: ‘Dat bleek om diverse redenen geen eenvoudige klus. Ten eerste omdat de enorme gebouwen voor veel schaduw zorgen. Er ontstaat

Artificieel Bij de opdrachtgever leefde in eerste instantie het beeld van een charmant parkje. Romantisch, traditioneel en sfeervol. Volgens De Natris was dat geen optie. ‘We gingen aan de slag in een landschap zonder geschiedenis. Nieuw land, zonder landschappelijke context. Bovendien is er sprake van een abrupt einde aan de binnenstad: bijna zonder overgang grenst deze aan de naastgelegen woonwijk. Alles wat je hier zou maken is honderd procent kunstmatig. Bomen planten is nauwelijks

Case

BuitenBeeld 21

mogelijk, dus het blijft een open ruimte tussen grote kantoorgebouwen. Wij hebben dan ook gekozen voor een artificiële insteek.’ Natuurstenen toplaag Het stadshart van Almere heeft een mooie natuurstenen verharding. Bijzonder is ook het patroon waarin de tegels gelegd zijn: diverse parallelle banen met stenen van 5 tot 40 centimeter breed. Hierdoor ontstaat er een soort ‘streepjescode’-vloer. Helaas was er geen budget om diezelfde natuursteen ook in het park te gebruiken. ‘We zijn daarom op zoek gegaan naar betonnen tegels die een vertaling vormen van de gebruikte natuurstenen’, vertelt De Natris. ‘Betonnen tegels die bovendien in veel verschillende formaten verkrijgbaar moesten zijn. Bij Struyk Verwo Infra hebben we een reeks gevonden die aan onze eisen voldoet. De tegels hebben een natuurstenen toplaag en een warme uitstraling. Het is een bijzonder product, dat past bij de ambities van de gemeente Almere. Bij de torens zelf hebben we de natuursteen verweven met de betonnen tegel, waarna een geleidelijke overgang volgt naar de compleet betonnen vloer. Het streepjescodeprincipe loopt door, waardoor de ondergrond van het centrum van Almere toch één geheel vormt.’

Patchwork deken Een esplanade, een ondiepe waterpartij waarin kinderen kunnen spelen, een wulps lijnenspel van gebogen paden die versmallen en verbreden, de nodige glooiingen… Ondanks de lastige randvoorwaarden is het absoluut geen saai park geworden. De Natris: ‘Het is een langgerekt, smal park of eigenlijk meer een soort tuin. We hebben de lengte willen benadrukken door het aanleggen van een lange waterpartij. Het idee is dat daar in de zomer kinderen kunnen spelen. De glooiingen, noodzakelijk omdat we een extra diepe grondlaag nodig hebben voor bijvoorbeeld de krentenboompjes, zorgen voor een speels effect. Bovendien hebben we op die manier de afwatering op een natuurlijke manier geregeld.’ Karres en Brands heeft zich hard gemaakt voor aangepaste trappenhuisjes in het park. ‘In verband met de onderliggende parkeergarage moesten er ventilatieluiken en trappen geplaatst worden. De standaard huisjes die er in eerste instantie zouden komen, passen totaal niet bij de omgeving. Uiteindelijk is gekozen voor ellipsvormige, transparante huisjes. Ze worden niet alleen gebruikt als vluchtroute, maar ook om in de parkeergarage te komen.’ Resultaat Niet alleen de omwonenden vinden het een enorme verbetering van hun woonomgeving, ook de gebruikers van de kantoren vinden het volgens De Natris prettig vertoeven in de groene ruimte rondom het WTC Almere. ‘Iedereen vindt het fijn om een groene ruimte te hebben waar ze even kunnen wandelen of lunchen. Bovendien is het vanaf 80 meter hoogte voor de kantoorgebruikers een fascinerend tafereel om te zien.’

Facts & Figures Locatie

Pal ten noorden van station Almere Centrum.

Complex

3 kantoortorens van 120, 85 en 78 meter hoog.

Parkeergarages

Het dak van de 2 parkeergarages behoort tot de openbare ruimte.

Materialen

Beton met natuurstenen toplaag, graniet, terrazzoasfalt, hout, cortenstaal, siergrassen, vaste planten en krentenboompjes.

Techniek

 arallelle banen met stenen van P 5 tot 40 centimeter breed en gebruik van prefab betonelementen (situ asfalt slijpen).

Meer informatie? Kijk op www.wtcaa.nl of neem contact op met uw accountmanager of projectadviseur.

De tegels hebben een natuurstenen toplaag en een warme uitstraling.

Achtergrond

BuitenBeeld 23

sociale cohesie

Aandacht voor de persoonlijke ontmoeting Technologische vooruitgang heeft vele levens een stuk gemakkelijker gemaakt, maar tegelijkertijd ook een grote impact op de samen­ leving gehad: de maatschappij individualiseert. Er vinden minder ontmoetingen plaats. Een goed ingerichte openbare ruimte kan uitkomst bieden.

S

ociale cohesie, oftewel samenhang, is een actueel thema. Maar het is geen nieuwe trend. Het begrip stamt uit de jaren zestig. En eind vorige eeuw merkte de Amerikaanse hoogleraar Robert Putnam dat de samenleving steeds meer een verzameling aparte belevingen werd. Die ontwikkeling heeft zich doorgezet. Door de tv bleven mensen thuis en gingen ze minder snel bij hun vrienden op bezoek. De magnetron liet verschillende leden van het gezin op verschillende tijden eten. En met de komst van digitale media als de computer en de smartphone is het aantal persoonlijke ontmoetingen nóg verder afgenomen. Tegenwicht De grote vraag is: hoe biedt je tegenwicht tegen de trend van toenemende individualisering? Hoe breng je het sociale leven terug op straat? En hoe breng je mensen van verschillende leeftijden en verschillende achtergronden samen? In het kader van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen wil Struyk Verwo Infra de leefomgeving van mensen verbeteren. En daarbij past ook het bevorderen van sociale cohesie via de openbare ruimte. Struyk Verwo Infra beschikt over de kennis en techniek om goede producten te leveren. Denk bijvoorbeeld aan de projecten van Zoneparc, waarbij basisschoolpleinen volledig worden opgeknapt met producten van Struyk Verwo Infra: vrolijke kleuren, uitdagende speeltoestellen en spannende zones zorgen ervoor dat kinderen meer samenspelen en meer plezier beleven.

Context Toch is er meer nodig dan alleen producten en technieken om via de openbare ruimte sociale cohesie te bereiken, meent ir Clemens de Lange. De docent Social Cohesion Design bij de TU Delft ontwikkelde drie jaar geleden een nieuwe ontwerpmethode die rekening houdt met de sociale gevolgen van producten. Hij ziet dat het ontwerp in de praktijk nog vaak misgaat. ‘Kijk bijvoorbeeld naar de “Beweegtuin” in het centrum van Delft. De open ruimte met onder meer fitnessapparaten, zitbanken en een speelplek moest een ontmoetingsplek worden voor jong en oud. Maar bijna niemand maakt ervan gebruik. Hoe dat kan? Er is te veel in producten gedacht en te weinig in productsystemen.’ Volgens De Langes zogeheten 3-i-methode (Identificatie, Integratie en Implantatie) kijken ontwerpers eerst naar elementen in de samenleving die bij de techniek betrokken kunnen worden. Voorbeelden hiervan zijn huishoudens, scholen en winkels; of bijvoorbeeld sportscholen en fysiotherapeuten bij de Beweegtuin. Vervolgens ontwikkelen ze een totaalscenario en pas daarna kijken ze naar de techniek. Ontwerpteams bestaan uit mensen van verschillende achtergronden. Niet alleen uit technici, maar bijvoorbeeld ook uit sociologen, bedrijfskundigen en kunstenaars. De Lange: ‘Dat zou ook in de praktijk zo moeten zijn. Het allerbelangrijkste is dat we denken vanuit de samenleving. Dan komen ook de producten van Struyk Verwo Infra het best tot hun recht.’

K ennis delen

Struyk Verwo Infra is constant op zoek naar nieuwe manieren om via de openbare ruimte sociale cohesie te stimuleren. Bijvoorbeeld door samen te werken met de TU Delft. Zo heeft Struyk Verwo Infra meegewerkt aan het vak Social Cohesion Design. Twee studenten ontwierpen een tegelspelsysteem dat de sociale cohesie in de Delftse Beweegtuin moest verbeteren. In de nieuw ingerichte tuin moeten kleurrijke tegelpatronen in combinatie met buitenspellen de leefbaarheid bevorderen. Volgens het nieuwe idee kunnen verschillende partijen de handen ineenslaan. Bijvoorbeeld: bij het bestellen van een drankje van FrieslandCampina bij één van de aangrenzende cafés krijgt een kind een gelukskoekje met daarin een opdracht. Vervolgens loopt het kind dan daadwerkelijk via de tegelroute naar een groepsspel. Op deze manier wordt sociaal contact via meerdere wegen geprikkeld.