btc ctb
Jaarverslag 2002 Belgische Technische Coöperatie
Jaarverslag 2002
Belgische Technische Coöperatie
Inhoud 5
VOORWOORD
7
INTERCULTURALITEIT
17 18
19 20 22
DE BELGISCHE TECHNISCHE COÖPERATIE Doelstellingen van de Belgische ontwikkelingssamenwerking Criteria van de Belgische ontwikkelingssamenwerking Prioriteiten van de Belgische ontwikkelingssamenwerking Wettelijk kader Maatschappelijk doel van de BTC Organen van de BTC
27 27 31 32
ACTIVITEITEN 2002 Uitvoering Formuleringen Studiebeurzen en stages
35 37 82 96 108 108
BTC IN DE WERELD Afrika Azië Latijns-Amerika Opdrachten voor derden Partnerships
111 112 114
FINANCIËN Verslag van het College van Commissarissen Beheersverslag
126 126 127
BIJLAGEN Toelichting bij de landengegevens Colofon
18 18
BTC IN DE WERELD 37 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64 66 68 70 72 74 76 78 80 81
AFRIKA Algerije Benin Burkina Faso Burundi Kameroen Ivoorkust Democratische Republiek Congo Ethiopië Kenia Mali Marokko Mozambique Niger Palestijnse Gebieden Rwanda SADC Senegal Zuid-Afrika Tanzania Tunesië Oeganda Angola Mauritanië
82 84 86 88 90 92 94 95 96 98 100 102 104 105 106
AZIË Bangladesh Cambodja China Laos Vietnam Indonesië Filipijnen LATIJNS-AMERIKA Bolivia Ecuador Peru Chili El Salvador Guatemala
BTC - Jaarverslag 2002 / 3
Voorwoord
De kernactiviteit van de Belgische Technische Coöperatie is de formulering en de uitvoering van ontwikkelingsprojecten en –programma’s voor de Belgische staat. In 2002 heeft de BTC deze activiteit fors uitgebreid en efficiënter beheerd: de omzet is met maar liefst 44 % gestegen en de werkingskosten zijn in verhouding verder gedaald. Deze positieve ontwikkeling, die al meerdere jaren op rij wordt opgetekend, bewijst dat de BTC in staat is haar deel van de groeiende Belgische ontwikkelingssamenwerking (0,7 % van het BNP tegen 2010) efficiënt en naar behoren uit te voeren.
De jongste jaren is ook de aanzet gegeven tot een intensievere samenwerking met andere instellingen en ontwikkelingsorganisaties: Europese Unie, Wereldbank, gewesten en gemeenschappen, provincies, gemeenten… De BTC beschikt over de mensen, de middelen en het netwerk om de diverse opdrachtgevers in de ontwikkelingssamenwerking een kwaliteitsservice aan te bieden.
Ontwikkelingssamenwerking is een vak. Een moeilijk vak. Projecten en programma’s moeten technisch en financieel kloppen als een bus. Maar om samen te werken, moet je elkaar vooral goed begrijpen. Cultuurverschillen bijvoorbeeld kunnen voor misverstanden zorgen en afstanden vergroten. Aan de andere kant kunnen ze ook een zeer waardevolle verrijking zijn en originele oplossingen aanreiken. We moeten bereid zijn deze subtiele interculturele evenwichtsoefening te maken en er lessen uit te trekken. Op de volgende bladzijden leest u waarom.
Parallel met dit jaarverslag presenteert de Belgische Technische Coöperatie haar nieuwe website (www.btcctb.org). De inhoud is fors uitgebreid, met onder meer getuigenissen van begunstigden, praktische informatie voor beursstudenten, kandidaat-ontwikkelingswerkers en experts, landkaarten, tabellen enz.
De Belgische Technische Coöperatie wil zich de komende jaren vastberaden opstellen als het competentiecentrum bij uitstek voor de formulering en de uitvoering van ontwikkelingsprojecten. De expertise en de ervaring die de BTC in huis heeft, moet zij uitspelen om nog verder te gaan op de weg van partnership, zowel met de begunstigden in het Zuiden als met de andere geldschieters in het Noorden. Schaalvoordelen zoeken en benutten. Niet alleen in dialoog treden, maar lering trekken uit die dialoog en er ook concrete samenwerkingsvormen aan koppelen. Mensen doen samenwerken. Ervoor zorgen dat ontwikkelingssamenwerking wérkt.
Yves Haesendonck Voorzitter van de Raad van Bestuur
BTC - Jaarverslag 2002 / 5
Interculturaliteit
1
Inleiding
«De ontwikkelingslanden worden in hoofdzaak vanuit hun armoede bekeken. Toch is er vaak ook een enorme rijkdom: de verscheidenheid aan culturen, talen en kunstuitingen. Deze verscheidenheid respecteren, positief waarderen (niet als folklore en nog minder om vreemde invloeden af te weren) en op een open en dynamische manier bevorderen, draagt bij tot de versteviging van de samenlevingen en democratisering in het Zuiden, voorkomt conflicten en schept indirect ook materiële rijkdom.»(1) De Belgische Technische Coöperatie voert ontwikkelingsprojecten uit op het terrein en heeft dus bevoorrechte contacten met de begunstigden van die projecten. Ieder jaar begeleidt de Belgische Technische Coöperatie ook enkele honderden beursstudenten, die in België een studie, een opleiding van de derde cyclus of een korte stage komen afwerken. Voelen de beursstudenten zich begrepen in het gastland? Hoe groot en ingrijpend zijn de cultuurverschillen? Geven ze aanleiding tot problemen, leveren ze ook verrassende oplossingen op?
Op de volgende pagina’s laten we een aantal beursstudenten uit Afrika, Latijns-Amerika en Azië aan het woord over hun interculturele ervaring in België. Voor deze interviews deden wij een beroep op het Centrum voor Intercultureel Management en Internationale Communicatie (CIMIC) uit Mechelen. Om het jaarverslag een originele «look» te geven, besloten wij een beroep te doen op enkele cartoonisten uit het Zuiden. Zo kunnen we een handvol kunstenaars een – weliswaar bescheiden – publicatieruimte aanbieden, en tonen we aan dat humor in de ontwikkelingssamenwerking belangrijk is en onze visie verruimt.
(1) Kwaliteit in Solidariteit, Partnerschap voor duurzame ontwikkeling, Kabinet van de staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking, Directie-generaal Internationale Samenwerking, maart 2000, p. 5.
6/
BTC - Jaarverslag 2002 / 7
< Wie is die vent? - Mijn vader. Hij heeft ons zien kussen. Kom hier, schooier! Je hebt de mond van mijn dochter opgegeten. Wat is dat voor een cultuur? - Ik vraag me af wat ze zo lekker vindt in zijn mond. Walgelijk !
Zij komen hier studeren… S
tuderen, verblijven en werken in België is niet evident als je uit een
De achtergrond van waar de beursstudenten komen, is vaak turbulent.
ander continent komt. Het omgekeerde is evenzeer waar. De Belgische
Oorlog (Palestina), een verscheurd land (Burundi), gezondheidsproblemen
Technische Coöperatie ontvangt en begeleidt jaarlijks ruim 600 meestal
en een gebrekkige gezondheidszorg (Marokko). Warsi uit Bangladesh her-
zeer gemotiveerde beursstudenten en zendt ook voortdurend medewerkers
innert zich de grote schok toen zijn familie verhuisde van het platteland
naar het Zuiden. In twee richtingen ervaart men de complexiteit van het
naar de ‘bruisende stad Dhaka’.
intercultureel proces. De laatste jaren heeft men – soms met scha en
Andere studenten komen uit (betere) milieus waar men wel gestudeerd
schande – ingezien dat men voor het welslagen van de relaties ook reke-
heeft, maar waar het evengoed zeer moeilijk is om een job te vinden. Dat
ning moet houden met de diversiteit van de lokale culturen (hier en ginds).
maakt dat men zeer sterk gemotiveerd is en dat de ‘waarden zoals opoffe-
Om uit die processen te leren, laten we stemmen aan het woord uit Azië,
ring, het maken van compromissen en het streven naar harmonie –
Afrika en Latijns-Amerika. Afgezien van het feit dat het hier koud is en veel
belangrijke waarden in collectivistische samenlevingen – ontzettend
regent, hebben buitenlandse studenten ook nog andere problemen en
belangrijk zijn’, zegt Rokan uit Chittagong (Bangladesh).
staan ze te kijken van een aantal dingen, die wij zeer ‘normaal’ vinden. We
Elena en Oscar komen uit het rurale Cochabamba (Bolivia). Hun land lijdt,
vroegen beursstudenten hoe ze hun verblijf in België ervaren.
er is van alles te kort, en zelfs met een buitenlands diploma ben je niet zeker van een job. Je hebt er het fenomeen van het ‘amiguismo’ (vriendjespolitiek): zonder connecties lukt het niet.
DE ACHTERGROND IS ZO VERSCHILLEND…
De studenten uit Vietnam komen met heel veel ambitie naar hier omdat ze
Ik woonde in een klein dorpje van duizend inwoners. Er was geen water, geen
het tij willen keren. Alle families hebben hun bijzonder harde oorlogserva-
RELIGIE
weg… Op tweejarige leeftijd werd ik naar het internaat gestuurd. Daar zat
ringen gehad. Vanuit de sterk beleden familiewaarden (eerlijkheid, opoffe-
Bijna alle studenten uit het Zuiden hebben grote vragen bij de afwezigheid
Ook voor Rokan (Bangladesh) staat religie in het leven centraal. Je moet
ik vijf jaar, tot mijn zevende. Mijn ouders stuurden ons naar school. Ik heb
ring, waardigheid in de job, respect voor de anderen, gehoorzaamheid
van het religieuze leven in België.
consequent blijven. Zonder geloof is al het andere niet echt. Kennis over reli-
twee broers en vier zussen. De jongens gingen studeren, de meisjes niet.
tegenover de ouders) komen ze naar hier.
Wij zijn niet bij machte om godsdienst opzij te zetten, zegt Yousef uit
gie biedt je een frisse kijk om dieper op de zaken in te gaan.
Mijn vader was ertegen dat de meisjes gingen studeren. Ik heb nog gepro-
Voor zowat iedereen is de beurs van de Belgische Technische Coöperatie
Palestina. Mijn vader verplichtte ons de religie te volgen. Ik wil zeer graag
En Déo Rurimunzu uit Burundi beklemtoont de waarde van zijn katholieke
beerd hem te overtuigen. Mijn ouders waren conservatief. Vrij praten kon
een ‘fantastische kans’ om sneller een betere job te vinden… thuis.
het imago verbeteren en een correcter beeld geven van de islam. Daarom
vooropleiding, die hij niet wil verraden. Bij ons is religie voor iedereen
niet. Dat was taboe. Je kunt niet praten met je ouders als vriend. Zij zijn ook
Mijn moeder had immers al haar spaargeld in mijn eerste jaar studie geïn-
praat ik vaak over religie, zodat de Europeanen een ander beeld zouden krij-
belangrijk; iedereen participeert. Hier zijn dat maar een paar mensen.
niet naar school geweest en hebben dus een ander ‘educatief’ niveau.
vesteerd. (Yousef)
gen. Maar schijnbaar is religie hier een accessoire dat je niet nodig hebt.
Nguyen Manh Tang uit Vietnam dacht met Kerstmis en nieuwjaar veel meer
Dankzij hen kon ik toch gaan studeren, en dat is in zekere zin een opoffering
Mensen geloven niet. Het is alsof mensen hier voor zichzelf leven en zich niet
vreugde (en lawaai) te kunnen beleven. Tot zijn verbazing zag hij weinig
voor hen. Mijn vader bepaalde toch veel in mijn leven. Indien hij had gezegd
laten controleren door religie… Het zal mij er echter niet van weerhouden om
mensen in de (katholieke) kerk. Zelfs in Vietnam, een communistisch land,
dat ik moest stoppen met studeren, dan had ik dat ook gedaan. Ik moet mijn
te bidden tot de schepper van het universum. Door hier naar de moskee te
was er veel meer volk in de kerk. Boeddhisten en Taoisten, zoals mezelf, wer-
ouders gehoorzamen.
gaan, heb ik veel vriendschapsrelaties met moslims ontwikkeld. Ik ben ook
den er dan verwelkomd en we vierden mee met de christenen...
Dit verhaal van de Marokkaanse student Akki Moha horen we nog een paar
hoofd van de vereniging van internationale moslimstudenten in Leuven.
keer. Studenten brachten hun jeugd door op het platteland, verhuisden
Ik vind wel dat de mensen hier vriendelijk zijn, en er is minder corruptie,
naar een grote stad waar ze naar de universiteit gingen en kregen daar
minder wanorde, minder onregelmatigheid dan bij ons, waar de religie het
hun eerste cultuurschok.
leven controleert.
Men zegt dat ‘wijsheid belangrijker is dan kennis’, maar vele vaders steunen en motiveren hun zonen om te studeren omdat ze zelf geen of te weinig kansen hebben gehad.
8 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 9
DE STUDIE EN DE PROFESSOREN
Wat omgangsvormen en communicatie betreft, zijn er zeer grote verschillen.
Over de contacten met de professoren zijn de studenten meestal zeer tevreden.
Vooral de onbereikbaarheid, de timiditeit of de geslotenheid van de Belgen
De Belgische proffen zijn altijd bereid me te helpen en op mijn vragen te ant-
wordt door iedereen zeer sterk aangevoeld. Zelfs als ik iemand groet op de
woorden. Ze zijn zeer bescheiden, je kunt met hen een kop koffie gaan drin-
gang, krijg ik niet altijd een antwoord, vertelt Déo.
ken. Ze zijn ook zeer blij als je hen een vraag stelt. Dit is een samenleving om in te leren. De proffen staan ter beschikking, er is internet… In Marokko
Iemand uitnodigen of bij iemand aanbellen, is hier helemaal niet evident. Je
is de prof een god, je kunt er niet mee praten en dus ook geen vragen aan
moet een afspraak hebben. Je kunt niet zomaar onverwachts bij iemand
stellen. Daar zijn ze niet blij mee. Hier lacht een prof al als hij een vraag
langs gaan zoals dat bij ons in Marokko het geval is. In onze blok zijn 72
krijgt. (Akki)
flats. De meeste mensen ontmoet je in de lift. En daar zeg ik dan ‘hallo’ tegen, meer kan niet. Ik wou graag ook de Belgische gemeenschap leren ken-
Ze zijn toegewijd, zowel voor de binnenlandse als voor de buitenlandse stu-
nen. Dat kan ik nu wel via de universiteit, maar voor mijn vrouw geldt dat
denten. Ze hebben voor iedereen even veel respect, meer dan in Bangladesh.
jammer genoeg niet. Ik ben blij als ze met mensen kan praten die we uitno-
Hier mag je de professoren bij de voornaam aanspreken, je kunt ze uitnodi-
digen. (Akki)
gen voor een glas... Maar buitenlandse studenten worden soms ondergewaardeerd in hun academisch vermogen. (Warsi en Rokan)
Déo woont op een kamer in een studentenblok en beklaagt er zich over dat er in het gebouw geen plaats is waar mensen samenkomen. Niemand schijnt
Het is voor velen toch nieuw en vreemd dat studenten kunnen en mogen in
trouwens tijd te hebben. Als je mensen wil ontmoeten, moet je dat zelf orga-
discussie treden met de professoren. Professoren vragen je mening, zegt
niseren. Ik heb geen vriend om me te introduceren, en die moet je hier heb-
Elena (Bolivia), ze willen weten wat je denkt. In Bolivia wordt er gedicteerd,
ben om ergens bij te geraken.
< Je zult blij zijn te horen dat onze economische kernindicatoren het volgens de analisten zeer goed doen.
moet je een massa uit het hoofd leren en daarna krijg je een batterij examens. Hier is er echt een veel grotere interactie.
Sebastian uit Ecuador had verwacht dat hij meer zou opgevangen worden in zijn nieuwe omgeving. Hij stelt vast dat de studenten en zijn omgeving meer
De mensen zijn hier eenvoudig. Mijn prof is me altijd vóór om goeiedag te
gesloten zijn, minder gastvrij tegenover vreemdelingen. Hij had ook gedacht
zeggen. Sommige professoren zie je op de fiets aankomen. Dat is in
dat de studenten ouder zouden zijn, maar ze blijken veel jonger.
Palestina ondenkbaar. Als je opklimt in de hiërarchie moet je dat ook tonen… Die positieve aspecten van de Belgische samenleving, zoals de een-
VROUWEN EN MANNEN
voud en inzet, hebben wel een impact op mij. (Yousef)
Dit is een land waar de vrouw veel vrijheid heeft. Het recht van de vrouw en haar vrijheid is niet slecht. Toch zie ik veel gezinnen waar de man ontbreekt. De vrouw moet het alleen rooien. Wie is dan de verantwoordelijke? Dat komt
ONTMOETEN EN SOCIALE OMGANG: HET GROTE ZWIJGEN…
in Marokko weinig voor. De vrouw heeft haar vader altijd naast haar. Die ontwikkeling heeft ook grenzen voor de democratie, en al die vrijheid heeft ook
ook verrast dat ze met meisjesstudenten in hetzelfde flatgebouw moesten
vrouw in het openbaar omhelst en haar begint te kussen, is ook voor de
Over de omgang met de mensen op straat en met de lokale studenten is men
nadelen. Het kind is vaak het grootste slachtoffer.
leven. Ze mochten immers niet te dicht en niet te vaak in de buurt van vrou-
Afrikanen en Aziaten ‘niet normaal’. Sowieso is er heel veel publiciteit waar-
veel minder enthousiast. Mensen spreken zo weinig met elkaar, vinden de
Er wordt hier ook veel gedronken. Mensen nemen bier mee op de bus of metro.
wen komen. Anderzijds waarderen ze dat Belgische vrouwen actief zijn en zich
bij ‘mensen weinig of geen kleren aan hebben’. Opvallend is voor hen trou-
studenten.
Vele mensen roken ook, vooral jonge vrouwen. Dat heeft me zeer geraakt, want
onafhankelijk gedragen… Daar kunnen Bengaalse vrouwen iets van leren.
wens ook dat prostituees zich openbaar kenbaar maken, zich tonen.
In de metro wordt vooral gelezen en gezwegen. Als wij met de metro reizen,
dat is stom. Bij ons zou een vrouw die rookt, geen man vinden. Ze wordt
Bengaalse vrouwen zijn te passief en rekenen te veel op de man.
Buitenlandse studenten vernemen hier ook dat het percentage scheidingen
praten we altijd. We maken grappen met de vrienden. Sommige mensen
onmiddellijk geklasseerd of slecht bekeken. Als ze dan ook nog drinkt, is dat
bekijken ons dan alsof we van een andere planeet komen. Hier spreekt men
héél erg. Dat is een catastrofe. (Akki)
erg hoog ligt. Het doet de Bengalezen concluderen dat het huwelijk blijkbaar Elena en haar echtgenoot ervaren de atmosfeer op de campus als erg libe-
niet belangrijk is.
raal. Ze stonden perplex toen ze affiches zagen waarop activiteiten voor les-
zo weinig met elkaar. Bij ons zegt iedereen goeiedag. Iedereen lijkt hier wel hyperindividualistisch. Maar als ik de mensen dan iets vraag, worden ze
Ook de studenten van Bangladesh waren gewaarschuwd niet al te losjes met
biennes en homo’s werden aangekondigd. In Bolivia is homoseksualiteit «mal
Buitenlandse studenten bouwen hier ook hun geloofwaardigheid op met
vriendelijk en hulpvaardig. Dat is toch goed. (Akki)
het andere geslacht om te gaan en geen ernstige relaties met vrouwen aan
visto» (niet aanvaard). Ook voor Sebastian (Ecuador) trouwens lijkt het drie-
betrekking tot de latere partner.
te knopen. Ze worden verondersteld in Bangladesh te trouwen. Ze waren dan
maal zoenen van mannen maar een gekke bedoening. En iemand die een
Na de intifada is de mentaliteit van de jongeren met het oog op de toekomst
10 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 11
twaalf jaar al over hun vriendje. Dat is vreemd voor mij. Het zou bij ons
K E N N I S , C O M M U N I C AT I E E N A F S P R A K E N T O C H G E WA A R D E E R D . . .
onmogelijk zijn dat een vriendje blijft slapen... Even onbegrijpelijk is het dat
Dankzij de kennis die ik hier opgedaan heb, zal mijn samenleving veel kun-
ouders hun kinderen onbeperkt tv laten kijken en hen alles laten zien.
nen leren. Hier is het klimaat gunstig om te leren. Het biedt methodes om te
Ook Déo vindt dat er te veel vrijheid gegeven wordt. Hier spreken meisjes van
redeneren, om op een kritische wijze problemen op te lossen. Ik zie hoe er gepraat wordt met mensen. Dat wil ik meenemen. Hier heerst niet alleen de
V E R B O N D E N M E T D E G R O O T FA M I L I E
competentie, maar is er ook het relationele. Ik wil ook op deze manier praten
Voor alle studenten uit de verschillende continenten geldt dat ze geschokt
met de personeelsleden in het Centre Publique in Marokko. Ik ben echt gepri-
zijn door wat ouderen overkomt. Voor Rokan is het heel vreemd om oude men-
vilegieerd op alle vlakken. Ik heb veel geleerd over het internationaal gezond-
sen alleen op straat te zien gaan. Hij deed het verhaal van een oude vrouw
heidssysteem. Nu wil ik graag specialiseren en perfectioneren. Dankzij de
die op het voetpad struikelde en viel. Ze had zich gekwetst. Hij trachtte haar
Belgische Technische Coöperatie kan dat. (Akki)
te helpen, maar ze verstond hem niet. Uiteindelijk belde een voorbijganger de
< Ga zitten. - Wat afkoeling? Wat een gastvrije mensen. Ik wou dat het bij mij ook zo toeging. - Welkom. Breng water, hij heeft een lange reis achter de rug. Snel !
ziekenwagen; de vrouw werd weggevoerd. Rokan besluit eruit dat het leven
Hoewel men dus enerzijds klaagt over het grote stilzwijgen van de Belg, appre-
voor oude mensen hier miserabel is. Hij kon zich niet voorstellen om hier in
cieert men anderzijds de debatcultuur, het beleefd tegenspreken en meningen
ons land oud te worden.
uiten. Wat enorm op prijs wordt gesteld, is het feit dat mensen hier toch wel
Waarom verlaten de kinderen hier zo vroeg hun ouders? Dat was een veel
respect hebben voor iedereen, ook voor degene die een ‘mindere’ job doet.
terugkerende opmerking. Ouders moet je gehoorzamen; je kunt er nooit neen
Niemand wordt het zwijgen opgelegd. Er is in die zin democratie: men mag een
tegen zeggen, vindt Akki uit Marokko. Voor je ouders en grootouders heb je
eigen mening hebben! Men vindt wel dat er een te grote vrijheid heerst, maar
groot respect. Beslissingen kun je niet alleen nemen. Een familie bestaat ook
anderzijds stelt men vast dat kinderen zich mogen ontwikkelen: Ze gaan naar
uit ooms, tantes, nichten en neven. Hier is een familie zo beperkt. Het gaat
de scouts, hebben een verenigingsleven…dat is interessant.
alleen maar over het kleine gezin… Het is alsof de sociale en solidariteitswaarden niets met je familie te maken hebben. Ook je buren moet je kennen.
België biedt ook goede sociale ondersteuning. De studenten appreciëren die
Ik ben hier nu al een jaar en ik ken mijn buren nog niet! (Déo, Burundi)
zorgbesteding, de werkloosheidsvergoeding en het zeer goed uitgebouwde
Ook voor Sebastian Izquierdo (Ecuador) bestaat de dichte familie uit groot-
gezondheidssysteem! Maar dat kan natuurlijk maar omdat hier veel midde-
veranderd. Nu gaan ze eerst studeren en daarna werken. Ook omdat voor een
ouders, ooms, tantes, neven en nichten. En Dinh Thi Thu Trang kan vanuit
len zijn!
jongen het vinden van een meisje een heel project is. Trouwen blijft het ide-
zijn Vietnamese situatie niet begrijpen dat onze families zo klein zijn. Ook
aal, maar het is niet makkelijk omdat families hun dochters niet zomaar
voor de Vietnamese studenten staat gehoorzaamheid aan de ouders en res-
De meeste studenten zijn ervan overtuigd dat hun studies in België hun kan-
laten trouwen. De verwachtingen zijn hoog: mannen moeten een huis heb-
pect voor de gezinswaarden centraal.
sen in hun thuisland zullen vergroten. Zowel de carrière, het salaris als de status zullen er positief door beïnvloed worden. Er wordt trouwens door de familie
ben en genoeg geld. Na de universiteit moet je dus snel een goede job vinden. Schoonouders geven er niet om welke opleiding je hebt gevolgd.
De relatie kind-ouder is zelfs slecht, vindt Akki. Mannen nemen hun verant-
in het thuisland ontzettend veel van hen verwacht.
Mannen die na de school niet verder studeerden, hebben daar nu spijt
woordelijkheden niet op. Natuurlijk legt de maatschappij dit gedrag ook op.
Déo heeft ondervonden dat het deprimerend is als je niet kunt studeren, want
van… De norm voor een meisje in Palestina is om geen liefdesrelatie aan te
Moeder zou moeten thuis blijven. Die situatie bij ons is anders. Er is altijd
voor dezelfde baan verdient iemand met een diploma twintig procent meer dan
knopen. Ze mag zeker niet in het geheim een relatie hebben. De man komt
iemand die de verantwoordelijkheid opneemt. Voor de Belg lijkt individua-
iemand zonder diploma.
openlijk naar het huis van de ouders om de hand van hun dochter te vragen.
lisme de belangrijkste waarde: wat hem interesseert is vooral zijn eigen per-
Bovendien is kennis ook een wapen. Palestina is het land met het hoogste
Zij heeft wel het recht om haar man te kiezen. (Yousef)
soon.
percentage doctors. Dat is het enige wapen dat wij hebben… Alle ouders
Het valt de studenten op dat de Belgische vrouw aan alle activiteiten kan
Doordat ouders zich in het verleden zoveel inspanningen hebben getroost om
in België ten goede heeft teweeggebracht: Belgen zijn ontwikkeld en zien wat
participeren. Vrouwen en mannen kunnen bijvoorbeeld samen gaan zwem-
hun kinderen te laten studeren, is de band met de familie zo sterk en het ver-
er bij ons aan de hand is. Ze zijn zich zeer bewust van onze situatie. Ze kij-
men. Ik ga vaak zwemmen. Mannen en vrouwen zitten in hetzelfde bad. Dat
antwoordelijkheidsgevoel zo groot. Veel studenten sparen ook nog geld en
ken niet met de ogen van Amerika… De Belgische studenten hebben een
is in Palestina niet toegestaan.
sturen het op naar huis.
breed interesseveld en ze begrijpen meer dan alleen hun eigen studievak.
zullen hun kinderen stimuleren om te studeren. Yousef ziet ook wat studeren
12 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 13
D E G E Ï N T E R V I E W D E N WA R E N : > Akki Moha – 38, Marokko, studeert geneeskunde aan de École de santé publique, Université Libre de Bruxelles > Yousef Abusamra – 29, Palestina, master farmaceutische wetenschappen, Katholieke Universiteit Leuven > Déo Rurimunzu – 36, Burundi, studeert toegepaste wetenschappen aan de Université Catholique de Louvain > Oscar Zarate Bermudez – 32, Bolivia, studeert toegepaste wetenschappen aan de Katholieke Universiteit Leuven
< [Afbakeningsraad] Democratisch verkozen lokale raden zijn essentieel voor de basisdienstverlening in plattelandsgebieden. Tegen volgende week moeten de districten afgebakend zijn. We hebben uw hulp dus nodig... Ik noteer dan maar dat u er nog over nadenkt...
> Mesbahuddin Chowdhury (‘Rokan’) – 26, Bangladesh, studeert economie aan de Katholieke Universiteit Leuven > Mohammed Asgar Khan (‘Warsi’) – 27, Bangladesh, studeert economie aan de Katholieke Universiteit Leuven > Dinh Thi Thu Trang – 27, Vietnam, studeert pedagogie aan de Katholieke Universiteit Leuven > Nguyen Manh Thang – 25, Vietnam, studeert economie aan de Katholieke Universiteit Leuven
> Elena Saravia de Orellana – 29, Bolivia, studeert landbouwkunde aan de Katholieke Universiteit Leuven > Sebastian Izquierdo – 26, Ecuador, studeert milieuwetenschappen aan de Université Catholique de Louvain
Een veel voorkomend pluspunt is ook de orde en ons minder corrupt rechts-
Ook Oscar (Bolivia) is onder de indruk van de maturiteit van de bevolking. Ook
systeem. De Belg verbindt er zich toe de wet na te leven. De (verkeers)borden
hij verwijst naar het volgen van verkeersregels, algemeen gedrag op straat, en
zijn er om rekening mee te houden; gehandicapten en bejaarden krijgen
de omgang met elkaar. Hij stelt vast: Een verblijf in het buitenland is een ver-
voorrang… Hier is de overtreding van de wet, het systeem, een schande. In
rijkende ervaring die je thuis nooit kunt evenaren.
CARTOONISTEN > Kulu Fataki (Senegal)
Palestina is het overtreden van de normen in sociale relaties een schande
Studeerde aan de academie voor Schone Kunsten van Dakar en werk-
(het niet gehoorzamen van je ouders, relaties buiten het huwelijk). Zo ben ik
te achtereenvolgens als tekenleraar, als animator van tekenfilms en
bijvoorbeeld in België al op de vingers getikt door een agent omdat ik in mijn
als illustrator van diverse magazines (Le Dek’lik, Odience, Sonatel
eenrichtingsstraat in de verkeerde richting fietste.
Mobiles).
Yousef stelt verder vast dat zelfs de ministers er zijn om te dienen. Je kunt hier ook grapjes maken over politici; ze zullen er nog zelf om lachen ook. Die vrij-
> Zapiro (Zuid-Afrika)
heid tot expressie kan hij hier heel sterk waarderen.
Architect van opleiding. Opgesloten vanwege zijn kritiek op het apart-
Respect en orde is ook wat Déo onthoudt. Als je in Burundi een bepaalde sta-
heidsregime. Tekende in de jaren ’80 voor politieke organisaties en stu-
tus hebt, zul je nooit in een lange rij moeten wachten. Hier krijg je geen voor-
deerde nadien aan de School of Visual Arts in New York. Sinds 1998
rang ter wille van je status. Het treft me ook dat mensen met kleine beroe-
werkt hij voor de Sunday Times.
pen projecten kunnen uitwerken en kansen krijgen.
14 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 15
2 De Belgische Technische Coöperatie
De Belgische Technische Coöperatie is een naamloze vennootschap van publiek recht met sociaal oogmerk, die op 21 december 1998 werd opgericht. Ze is het uitvoeringsagentschap van de programma’s en interventies voor ontwikkelingshulp en is exclusief bevoegd voor de formulering en de uitvoering van de directe bilaterale samenwerking van de Belgische staat. De wet van 25 mei 1999 betreffende de Belgische internationale samenwerking bepaalt de grote lijnen van het nieuwe Belgische beleid inzake internationale samenwerking. De doelstellingen, criteria en prioriteiten zijn erin uitgetekend.
BTC - Jaarverslag 2002 / 17
DOELSTELLINGEN
VA N D E B E L G I S C H E O N T W I K K E L I N G S S A M E N W E R K I N G
DUURZAME MENSELIJKE ONTWIKKELING
W PARTNERSHIP WETTELIJK KADER ARMOEDEBESTRIJDING DE CONSOLIDATIE VAN DE DEMOCRATIE EN DE RECHTSSTAAT STEUNEN
De hervorming van de Belgische ontwikkelingssamenwerking volgde uit de werk-
De Dienst Evaluatie Internationale Samenwerking, die van de Voorzitter
zaamheden van de bijzondere parlementaire commissie voor de opvolging van
van de voornoemde overheidsdienst afhangt, is verantwoordelijk voor de
het Algemeen Bestuur voor Ontwikkelingssamenwerking (ABOS). De hervorming
evaluatie van de samenwerkingsprogramma’s en –prestaties.
leidde tot de volgende structuur: De Belgische Technische Coöperatie (BTC) is exclusief belast met de formuDirectie-generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGOS) bij de Federale
CRITERIA
Overheidsdienst
VA N D E B E L G I S C H E O N T W I K K E L I N G S S A M E N W E R K I N G
Buitenlandse
Zaken,
Buitenlandse
Handel
lering en tenuitvoerlegging van de Belgische directe bilaterale samenwerking.
en
Ontwikkelingssamenwerking is verantwoordelijk voor: - het uitstippelen van het beleid en de strategie;
België onderschrijft de basisprincipes voor ontwikkelingssamenwerking van het Development Assistance Committee (DAC)
- het identificeren van de samenwerkingsprogramma’s en -prestaties.
van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) - versterking van de institutionele en beheerscapaciteit, - economische en sociale impact, - technische en financiële haalbaarheid,
FEDERALE OVERHEIDSDIENST BUITENLANDSE ZAKEN, BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING
- efficiëntie van de geplande uitvoeringsprocedure, - aandacht voor de gelijkheid tussen vrouwen en mannen, - respect voor en vrijwaring van het leefmilieu,
Voorzitter van de FOD Directiecomité
- levensvatbaarheid op lokaal vlak (empowerment en duurzaamheid).
PRIORITEITEN
VA N D E B E L G I S C H E O N T W I K K E L I N G S S A M E N W E R K I N G
(gouvernementele samenwerking – direct bilateraal) Geografische concentratie
DG Bilaterale Zaken
DG Consulaire Zaken
DG Europese Zaken en Coördinatie
Bijzonder Evaluator
DG Juridische Zaken
DG Multilaterale Zaken en Mondialisering
Belgische Technische Coöperatie (BTC)
DG Ontwikkelingssamenwerking
maximum 25 partnerlanden, vastgelegd bij Koninklijk Besluit Sectorale concentratie : 5 sectoren 1. basisgezondheidszorg;
Beheerscontract
2. onderwijs en vorming; 3. landbouw en voedselzekerheid ; 4. basisinfrastructuur ; 5. maatschappijopbouw.
Beleid Voorbereiding Controle
Formulering Uitvoering
Thematische concentratie : 3 transversale thema’s 1. gelijkheid tussen vrouwen en mannen 2. respect voor het milieu 3. sociale economie
18 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 19
M A AT S C H A P P E L I J K D O E L VA N D E B T C (Wet tot oprichting van de Belgische Technische Coöperatie in de vorm van een naamloze vennootschap van publiek recht, 21/12/1998)
ARTIKEL 5
VA N D E W E T
Ta k e n v a n o p e n b a r e d i e n s t i n z a k e o n t w i k k e l i n g s -
BEHEERSCONTRACT
samenwerking De BTC heeft de exclusieve bevoegdheid inzake de tenuitvoerlegging, binnen of buiten het grondgebied van België, van taken van openbare dienst inzake directe bilaterale samenwerking met de partnerlanden. De taken van openbare dienst omvatten met name: - de materiële uitvoering van de projecten en programma's inzake directe bilaterale samenwerking met de partnerlanden, en het inzetten van de daartoe vereiste menselijke en materiële middelen; - de uitvoering van programma's of projecten inzake financiële samenwerking en schuldvermindering met partnerlanden;
- de uitvoering van acties met het oog op de ondersteuning van de privé-sector van de partnerlanden;
Tussen de Belgische Staat en de Belgische Technische Coöperatie werd op
ficatie van de samenwerking. Het is de bedoeling het begin van de project-
- het beheer van het bilateraal beurzen- en stageprogramma, zonder afbreuk
23 april 1999 een beheerscontract afgesloten, waarin de rechten en plich-
uitvoering te versnellen. Om een en ander zo goed mogelijk te begeleiden,
te doen aan de bevoegdheden van de Gemeenschappen inzake onderwijs;
ten van beide partijen nader omschreven worden. In het najaar van 2002
heeft de BTC een plaats in het Partnercomité. Het Partnercomité is een
- het formuleren van voorstellen over de wijze van uitvoering van program-
ondertekenden de overheid en de BTC een nieuw beheerscontract van vijf
nieuw orgaan dat de door de Gemengde Commissie goedgekeurde samen-
ma's en projecten inzake directe bilaterale samenwerking op verzoek van
jaar, dat op 21 november 2002 in werking is getreden.
werkingsprogramma’s mee stuurt.
de minister onder wie de BTC ressorteert;
Vanuit de ervaring met het eerste contract en met de wil de Belgische bila-
Op financieel vlak werd vastgelegd dat de BTC het volledige jaarbudget in
terale internationale samenwerking voortdurend te verbeteren, werden zowel
vier vaste schijven zal ontvangen. Voorts bepaalt het nieuwe beheerscon-
met betrekking tot de operationele aspecten als op financieel gebied een
tract dat alle financiële middelen, zowel voor projecten in regie als in mede-
aantal wijzigingen aangebracht.
beheer, via de BTC moeten transiteren.
Op operationeel vlak is de grootste wijziging het feit dat een bijzondere over-
Naast de beheerskosten kent de Belgische staat ook 1% winst toe op de
eenkomst tussen België en het partnerland al wordt ondertekend na identi-
samenwerkingsprestaties die de BTC krachtens artikel 5 van de wet uitvoert.
- het opstellen van de technische dossiers voor de hoger vermelde projecten en programma's; - de noodhulp en de rehabilitatiehulp op korte termijn die krachtens een beslissing van de ministerraad wordt verleend, alsmede de voedselhulp.
KADERSTUK 1
ARTIKEL 6
VA N D E W E T
To e w i j z i n g v a n t a k e n v a n o p e n b a r e d i e n s t i n z a k e ontwikkelingssamenwerking Op voorstel van de minister, bevoegd voor de BTC, hierbij motiverend waar-
- het vervullen van expertise- en evaluatieopdrachten met betrekking tot de
om het Bestuur moeilijk de taken van openbare dienst hierna bepaald, kan
programma's en projecten in het kader van de indirecte bilaterale en van
uitvoeren, zal de minister deze, geval per geval, exclusief voorstellen aan de
de multilaterale samenwerking;
BTC :
- de opleiding van het overzees personeel;
- de uitvoering van verkennende studies met het oog op de identificatie van
- de noodhulp en de rehabilitatiehulp op korte termijn die wordt verleend
nieuwe programma's en projecten in het kader van de directe bilaterale, de
ingevolge een verzoek van een hulporganisatie.
indirecte bilaterale of de multilaterale samenwerking;
ARTIKEL 7
VA N D E W E T
Andere taken Naast de taken bedoeld in artikelen 5 en 6, mag de BTC tevens de taken uit-
voering inzake ontwikkelingsprogramma's, -projecten en -interventies in
voeren die haar worden toegewezen door alle Belgische, buitenlandse of
partnerlanden, op voorwaarde dat deze taken verenigbaar zijn met de uit-
internationale rechtspersonen van publiek recht, inzonderheid de voorberei-
voering van taken van openbare dienst, bedoeld in artikelen 5 en 6 en dat
ding, de omkadering, het formuleren van adviezen, de prospectie en de uit
het bod van BTC de wettelijke bepalingen inzake concurrentie respecteert.
20 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 21
D E O R G A N E N VA N D E B T C
O R G A N I S AT I E I N D E PA R T N E R L A N D E N : D E P L A AT S E L I J K E V E R T E G E N W O O R D I G I N G VA N D E B T C
We onderscheiden twee categorieën van organen, namelijk de bestuursorganen en de controle- en toezichtsorganen:
BESTUURSORGANEN
CONTROLEORGANEN
Algemene vergadering
Ve r a n t w o o r d e l i j k e v o o r h e t D a g e l i j k s B e h e e r
Regeringscommissarissen
Zoals eerder gezegd concentreert de Belgische Internationale Samenwerking
De Federale Staat wordt in de Algemene Vergadering vertegenwoordigd door
De Verantwoordelijke voor het Dagelijks Beheer wordt door de Koning benoemd
Zij zijn belast met het administratief toezicht op de BTC en waken over de nale-
zich geografisch op maximaal 25 partnerlanden. De BTC voert echter ook
de minister onder wie BTC ressorteert, of zijn afgevaardigde. In 2002 was dat
voor een hernieuwbare termijn van zes jaar, op basis van zijn kennis van de
ving van de wet, de statuten en het beheerscontract. De heer Pierre Gréga is
samenwerkingsprestaties uit in niet-partnerlanden.
de heer Eddy Boutmans, staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking, en
Internationale Samenwerking en inzake beheer.
regeringscommissaris voor Ontwikkelingssamenwerking, de heer Jozef Hendrix
In de partnerlanden is een vertegenwoordigingskantoor verantwoordelijk
vanaf 12 juli 2003 de heer Marc Verwilghen, minister voor
Tot 30 juni 2002 was de heer Albert Dalcq de Verantwoordelijke voor het
is regeringscommissaris voor de Inspectie van Financiën en Begroting.
voor de uitvoerende taken. Het kantoor wordt geleid door een Plaatselijk
Ontwikkelingssamenwerking. De Algemene Vergadering wordt bijeengeroe-
Dagelijks Beheer, sinds 11 maart 2003 is dat de heer Ludo Poelaert. De
pen door de Raad van Bestuur of door de Commissarissen. Elk jaar wordt
Verantwoordelijke voor het Dagelijks Beheer wordt uitgenodigd op alle vergade-
College van commissarissen
minstens één Algemene Vergadering gehouden. Indien nodig kan de Federale
ringen van de Raad van Bestuur en heeft er een raadgevende stem. Enkel de
Een college van vier commissarissen heeft als taak het financieel beheer van
> De BTC vertegenwoordigen tegenover het partnerland (of een subregio-
staat als enige aandeelhouder een buitengewone Algemene Vergadering bij-
Verantwoordelijke voor het Dagelijks Beheer kan worden belast met het dage-
de BTC te controleren. Twee ervan worden door het Rekenhof aangewezen. De
naal geografisch geheel), tegenover de Belgische ambassade en in het
eenroepen.
lijks beheer en met de vertegenwoordiging wat dat beheer betreft. De
twee andere behoren tot de kamer van Bedrijfsrevisoren en worden door de
bijzonder tegenover de Attaché voor Internationale Samenwerking en de
Verantwoordelijke voor het Dagelijks Beheer is tevens belast met de door de
Algemene Vergadering benoemd.
andere gesprekspartners op het terrein (geldschieters, NGO’s, vertegen-
Raad van Bestuur
Raad van Bestuur overgedragen bevoegdheden, alsook met de uitvoering van
In 2002 waren de leden van het college J. Beckers, J. Culot, R. van Maele en
woordigers van de Europese Commissie, van de Verenigde Naties, van de
De Raad van Bestuur bestaat uit twaalf leden, met inbegrip van de
de beslissingen van de Raad van Bestuur. Na akkoord van de Raad van Bestuur
G. van Ryckeghem.
Wereldbank…);
Voorzitter, die van rechtswege lid van de Raad van Bestuur is. Krachtens het
kan de Verantwoordelijke voor het Dagelijks Beheer sommige van zijn bevoegd-
In 2003 bestaat het college uit J. Beckers, D. Claisse, R. van Maele en G. van
KB van 23/03/99 zijn de leden van de Raad van Bestuur in 2002 (zes
heden overdragen aan een of meerdere leden van het Directiecomité of aan
Ryckeghem.
Nederlandstalige en zes Franstalige leden) : Yves Haesendonck (voorzitter),
andere personeelsleden van BTC.
Willy Peirens (plaatsvervangend voorzitter), Alice Baudine, Claude Bougard,
Vertegenwoordiger. Deze heeft een drievoudige fundamentele rol :
> Technische ondersteuning van de samenwerkingsprestaties : - aanbieden van knowhow,
Comité van interne audit van de BTC
- instaan voor de monitoring van de samenwerkingsprestaties,
Marc Cogen, Étienne Godin, Étienne Knoops, Frank Lambert, Aristide Michel,
Directiecomité
De Raad van Bestuur houdt toezicht op het beheer. De functies van interne
- follow-up en coördinatie (opstellen van verslagen, voortgangsbewaking,
Carl Michiels, Milan Rutten en Leen van Den Neste.
Het Directiecomité helpt de Verantwoordelijke voor het Dagelijks Beheer bij het
audit van de BTC kunnen worden toevertrouwd aan een permanent comité van
actieve deelname aan de vergaderingen van de gemengde lokale over-
uitvoeren van de taken waarvoor hij bevoegd is. De Verantwoordelijke voor het
interne audit. De heer Peter Pauwels is de interne auditeur. In 2002 bestond het
legstructuren …),
In 2003, krachtens het KB van 21/03/03, zijn de leden van de Raad van
Dagelijks Beheer maakt van rechtswege deel uit van het Directiecomité en zit
comité uit Y. Haesendonck (voorzitter), E. Knoops en C. Michiels (effectieve
Bestuur, benoemd voor een periode van vier jaar: Yves Haesendonck (voor-
het voor. Deze is eveneens bevoegd voor de praktische organisatie van het
leden) en C. Bougard en L. Van den Neste (plaatsvervangende leden).
zitter), Hilde Vautmans (plaatsvervangend voorzitter), Jihane Annane,
Directiecomité. De Raad van Bestuur stelt het Directiecomité samen, dat door
Claude Bougard, Marc Cogen, Étienne Godin, Étienne Knoops, Leen Laenens,
de Verantwoordelijke voor het Dagelijks Beheer voorgedragen wordt.
Carl Michiels, Jacques Lefèvre, Willy Peirens en Milan Rutten.
In 2002 bestond het Directiecomité uit de volgende leden: Luc De Lobel, Jean-
consolidering van de activiteiten van de verschillende projecten en pro-
Pierre Luxen, Jaak Lenvain en Peter Pauwels. Vanaf 1 augustus 2003 zijn dit de
gramma’s.
- inleiden van nieuwe samenwerkingsprestaties: studies, formuleringszendingen en prospectie naar nieuwe opdrachten. > Administratieve, financiële en logistieke ondersteuning van de projecten,
leden van het Directiecomité: Laurence Janssens (Administratie), Mario Goethals (Operations) en Jean-Pierre Luxen (Internationale Diensten en
De Plaatselijk Vertegenwoordiger wordt ondersteund door een administratief
Marketing).
en financieel verantwoordelijke en een programmacoördinator. Deze functies
Het mandaat van het Directiecomité bedraagt zes jaar en is hernieuwbaar. Het
worden bij voorrang ingevuld door plaatselijke medewerkers.
is eveneens de Raad van Bestuur die het aantal leden bepaalt (dat niet meer dan zes mag bedragen).
KADERSTUK 2
22 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 23
D E B E L G I S C H E T E C H N I S C H E C O Ö P E R AT I E I N D E W E R E L D Partnerlanden van de Belgische ontwikkelingssamenwerking De Southern African Development Community - SADC is een partnerregio van de Belgische bilaterale samenwerking Landen waar de BTC ook actief is
CHINA TUNISIA
Palestinian Territories
MOROCCO ALGERIA WESTERN SAHARA
BANGLADESH LAOS
MAURITANIA
MALI
VIETNAM
NIGER
GUATEMALA SENEGAL
EL SALVADOR
CAMBODIA
BURKINA FASO CÔTE D'IVOIRE
BENIN
PHILIPPINES
ETHIOPIA CAMEROON UGANDA DEM. REP. OF CONGO
ECUADOR
KENYA RWANDA BURUNDI TANZANIA
INDONESIA SEYCHELLES
PERU ANGOLA
MALAWI
ZAMBIA BOLIVIA ZIMBABWE NAMIBIA
MOZAMBIQUE
MAURITIUS
BOTSWANA SWAZILAND
CHILE
LESOTHO SOUTH AFRICA
24 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 25
Activiteiten 2002 UITVOERING In 2002 beheerde de Belgische Technische Coöperatie 256 samenwerkingsprestaties in 36 landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Ook in België is er één project, namelijk de Algemene Informatiecyclus (zie kaderstuk nr. 3).
3
De totale uitgaven (projecten en programma’s, beurzen en de Algemene Informatiecyclus) stegen tot meer dan 97 miljoen euro in 2002, een stijging van 44%.
Ontwikkeling van de uitgaven 97
67
X1 000 000 €
28
2000
2001
2002
Geografische uitsplitsing van de uitgaven in 2002 0,25% 16%
Noord-Afrika & Palestina 38%
Sub-Saharaans Afrika
13%
Azië Latijns-Amerika België 33%
26 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 27
Uitgaven per land in 2002 (1) DR Congo Bolivia Niger Rwanda Vietnam Tunesië
Uitsplitsing partnerlanden/niet-partnerlanden
A L G E M E N E I N F O R M AT I E C Y C L I
Kenia
De algemene informatiecycli hebben als doel de kwaliteit van de internatio-
Ecuador
20%
partnerlanden
Burkina Faso
niet-partnerlanden
Benin
nale samenwerking te verbeteren met het oog op een duurzame ontwikkeling. De opleiding omvat informatie, vorming en voorlichting die de integratie van de deelnemers in de ontwikkelingsactiviteiten moet bevorderen. Het beoogde resultaat is dat de deelnemers een ruimere kennis van de interna-
Mali
tionale samenwerking hebben, dat ze inzicht krijgen in de ontwikkelingspro-
Tanzania
blematiek, dat ze de verworven kennis in een concreet geval kunnen toepasPalestina
80%
Mauritanië
sen en dat hun beeld van de ontwikkelingsproblematiek en de rol van de betrokken partijen geëvolueerd is.
Filipijnen
De opleiding is bedoeld voor kandidaten en medewerkers van de directe bila-
Ivoorkust
Partnerlanden
terale en de indirecte of multilaterale samenwerking, alsook voor hun part-
Marokko
Om doeltreffender te werken, heeft België beslist zijn internationale samen-
ners en iedereen die in de internationale samenwerking werkt of aan de slag
Kameroen
werking te concentreren in maximaal 25 landen. Deze landen werden geko-
wil gaan.
China
zen op basis van een aantal criteria, waaronder de zogenaamde 'Human Development Index'. Deze sociaal-economische indicator, die door de
Op verzoek van de staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking werd
Verenigde Naties werd ontwikkeld, meet het welzijn van de bevolking in alle
het programma van de algemene informatiecycli medio 2002 overgedragen
SADC
landen van de wereld. De lijst met partnerlanden werd in mei 2000 door de
aan de Belgische Technische Coöperatie. Op basis van een interne en exter-
Laos
Ministerraad vastgelegd en ziet er als volgt uit:
ne evaluatie van de informatiecycli werden een aantal lessen getrokken uit
Algerije, Bangladesh, Benin, Bolivia, Burkina Faso, Burundi, Cambodja, de
het bestaande programma. Deze bevindingen zullen worden gebruikt in het
Democratische Republiek Congo, Ecuador, Ethiopië, Ivoorkust, Laos, Mali,
kader van een nieuwe overeenkomst voor vijf jaar, te rekenen vanaf 2003.
Senegal
Zuid-Afrika Peru
Marokko Mozambique, Niger, Oeganda, de Palestijnse Gebieden, Peru,
Algerije Guatemala
Rwanda, Senegal, de Southern African Development Community (SADC),
In juli 2002 organiseerde de BTC voor de eerste keer een algemene informa-
Tanzania, Vietnam en Zuid-Afrika.
tiecyclus, voortbouwend op het programma dat voorheen door het ABOS werd beheerd. In 2002 heeft de BTC zes cycli van vier weekends georganiseerd
Burundi
Niet-partnerlanden
El Salvador
In de landen die niet meer op de lijst van partnerlanden voorkomen, worden
Cambodja
de lopende projecten voortgezet en de verbintenissen uit het verleden verder
Angola
nagekomen. In 2002 was de BTC dan ook actief in de volgende landen: Angola, Kameroen, Chili, China, El Salvador, Guatemala, Indonesië, Kenia,
Indonesië
voor in totaal 449 deelnemers.
KADERSTUK 3
Mauritanië, de Filipijnen en Tunesië.
Oeganda Bangladesh Ethiopië Chili 2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
14.000
X 1000 € (1) Deze gegevens omvatten ook een aantal projecten van financiële samenwerking.
28 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 29
Sectorale uitsplitsing van de projecten en programma’s
Uitgaven volgens artikel 5, 6 en 7 van de wet tot o p r i c h t i n g v a n d e B e l g i s c h e Te c h n i s c h e
In
Coöperatie in de vorm van een vennootschap van
12%
publiek recht, 21/12/1998 Artikel 5 : Taken van openbare dienst inzake ontwikkelingssamenwerking:
30% 15%
90.997.613,81 € (98 %) Artikel 6 : Toewijzing van taken van openbare dienst inzake ontwikkelingssamenwerking: 1.424.562,99 €. Deze activiteiten betreffen:
Volksgezondheid
BELGISCH OVERLEVINGSFONDS
FORMULERINGEN IN 2002 2002
werden
op
verzoek
van
Directie-generaal
Ontwikkelingssamenwerking (DGOS) 70 formuleringen uitgevoerd. 28 daar-
Het Belgisch Overlevingsfonds is een initiatief van het Parlement, in ant-
van zijn nieuwe formuleringen, gestart in 2002. Deze 70 formuleringen over-
woord op het "Manifest tegen de honger" dat begin jaren ‘80 door 77
koepelen een geschat uitvoeringsbudget van 194.770.540 €.
Nobelprijswinnaars opgesteld werd. Bij wet van 3 oktober 1983 werd het
Basisinfrastructuur
"Overlevingsfonds voor de Derde Wereld" opgericht. Een nieuwe wet tot
Landbouw en voedselzekerheid
oprichting van het Belgisch Overlevingsfonds (BOF) is op 9 februari 1999
Geografische verdeling van de formuleringen in 2002
afgekondigd. Het koninklijk uitvoeringsbesluit voor deze wet is op 25 april 2000 ondertekend.
Maatschappijopbouw
Het Belgisch Overlevingsfonds (BOF) werd opgericht om de voedselzekerheid
18% 25%
Onderwijs
14%
19%
Noord-Afrika + Palestina
> de Algemene Informatiecycli (zie kaderstuk nr. 3); > verkennende zendingen naar Algerije in de sectoren watervoorziening en gezondheid;
de
De Belgische internationale samenwerking concentreert de directe bilatera-
> de evaluatie van het Tienjarig programma voor Onderwijs (PRODEC) in Mali;
le samenwerking op vijf sectoren, overeenkomstig de wet over de internatio-
> een expertisezending over de ontwikkeling van KMO’s in Congo-Brazzaville ;
nale samenwerking van 25 mei 1999.
> een evaluatiezending voor een beursproject in Tanzania;
Het milieu, de sociale economie en gender zijn als transversale thema’s in
> een project voor voedselhulp in de Democratische Republiek Congo;
alle projecten geïntegreerd.
11%
te verbeteren van de meest kwetsbare bevolkingsgroepen in de armste landen. Het BOF financiert programma’s in landen met een chronisch voedsel-
Sub-Saharaans Afrika
tekort, ter vrijwaring van de overlevingskansen van personen die bedreigd
Azië
worden door honger, ondervoeding, armoede en uitsluiting. De programma’s
Latijns-Amerika
hebben een geïntegreerde aanpak om de voedsel- en voedingszekerheid van gezinnen en plaatselijke gemeenschappen in landelijke en halfstedelijke omgevingen te verbeteren.
56%
> een project voor het sociaal stadsfonds van Kinshasa in de Democratische Republiek Congo, gefinancierd door het Overlevingsfonds (zie kaderstuk 4);
KADERSTUK 4
> 117 beursdossiers voor rekening van derden, in het bijzonder in het kader van de overeenkomst met het Internationaal Atoomagentschap (IAEA).
Net zoals bij de prestaties in uitvoering, richten de formuleringen zich voornamelijk op Sub-Saharaans Afrika, West-Afrika en Centraal-Afrika. De
Artikel 7 : Activiteiten voor derden: 354.060 €
Belgische staat wil de belangrijkheid van de regio van de Grote Meren
De voornaamste opdrachten die de BTC in 2002 voor derden uitvoerde, zijn
onderstrepen; dat blijkt duidelijk uit het aantal formuleringen in Centraal-
voor rekening van de Wereldbank, de Europese Unie en de Vlaamse
Afrika (Burundi, DR Congo en Rwanda).
Interuniversitaire Raad (zie ook p. 108).
Formuleringen 2002 per sector
17%
22%
Landbouw en voedselzekerheid Volksgezondheid 19%
Basisinfrastructuur 23%
Maatschappijopbouw 19%
30 / BTC - Jaarverslag 2002
Onderwijs en voming
BTC - Jaarverslag 2002 / 31
Aandeel van de beurzen per regio
S T U D I E B E U R Z E N E N S TA G E S Het aantal studiebeurzen en stages blijft stijgen. In 2002 beheerde de Belgische Technische Coöperatie 343 stagebeurzen, 142 gemengde beurzen
11%
en 270 studiebeurzen, wat het totaal op 755 brengt. Tegenover 2001 is dat een stijging van 26 %. Steeds meer beurzen worden aan vrouwen toegekend; in 2002 namen zij 28 % van de beurzen voor hun rekening.
39% 16%
Voor derden, in het bijzonder in het kader van de overeenkomst met het
Noord-Afrika + Palestina
DE PROJECTCYCLUS
Sub-Saharaans Afrika
De identificatie lijnt de vooropgestelde prestatie af binnen de globale ont-
Tijdens de uitvoering wordt concreet gestalte gegeven aan de prestatie op
Azië
wikkelingsbehoeften van het partnerland. Tijdens deze fase lokaliseert men
basis van het formuleringsdossier. De gemengde lokale overlegstructuur
de toekomstige prestatie, schat men de behoeften in, wordt de vorm van
staat in voor de opvolging en de evaluatie van de uitvoering en bereidt de
Internationaal Agentschap voor Atoomenergie (IAEA), beheerde de Belgische
samenwerking beschreven en gerechtvaardigd, beschrijft men de aard en
overname van de prestatie voor.
Technische Coöperatie 117 beursdossiers.
modaliteiten van de prestatie volgens de gekozen samenwerkingsvorm,
Latijns-Amerika
34%
schat men de kosten en de duur van de prestatie in, rechtvaardigt men de
De ex-post evaluatie vindt plaats twee à drie jaar na het einde van de
Daarbij komen nog 48 dossiers voor lokale beurzen en een studiereis voor 8
keuze van eventuele lokale partners en wijst men de begunstigden aan. De
prestatie.
deelnemers, wat het totale aantal behandelde dossiers in 2002 op 928
gemengde lokale overlegstructuur geeft advies over de ontwikkelingsrele-
brengt.
vantie van het identificatiedossier. De formulering verifieert de bevindingen van de identificatie, rechtvaardigt
Ontwikkeling van het aantal beurzen en aandeel van de vrouwen
Uitgaven voor Beurzen en Stages
de technische en financiële haalbaarheid, verschaft kwantitatieve en kwalitatieve gegevens die nodig zijn voor de uitvoering van de prestatie, preciseert de prijs, de duur en de indicatoren om de uitvoering te meten, onder-
3,8
4,1
755
Beurzen % vrouwen
zoekt de ontwikkelingsrelevantie van de prestatie. Het formuleringsdossier stelt tevens de meest adequate manier van samenwerken voor. De formule-
4
ring verschaft de elementen die de uitvoering zo flexibel mogelijk moeten
600
laten verlopen met het oog op de duurzaamheid en het toe-eigeningsproces
X 1.000.000 €
3
van de partners. De gemengde lokale overlegstructuur geeft advies over de
2,9
ontwikkelingsrelevantie van het formuleringsdossier.
KADERSTUK 5
283
2
28% 26,6% 1
21,5%
2000
0 2000
32 / BTC - Jaarverslag 2002
2001
2001
2002
2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 33
4 De BTC in de wereld
34 / BTC - Jaarverslag 2002
Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de activiteiten per land. In 2002 was de Belgische Technische Coöperatie actief in 36 landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika; per land wordt de inventaris opgemaakt van de samenwerkingsprestaties die de BTC in 2002 uitvoerde. In de opsomming komen eerst de directe bilaterale samenwerkingsprestaties, die de BTC voor rekening van de Belgische overheid uitvoert, en de formuleringen van nieuwe projecten. Vervolgens komen de andere taken van openbare dienst inzake ontwikkelingssamenwerking (op grond van artikel 6 van de wet tot oprichting van de BTC), en ten slotte de opdrachten voor derden (artikel 7 van de voornoemde wet). De vermelde bedragen luiden in euro en betreffen de werkelijke uitgaven in 2002. Voor projecten en programma’s worden alleen de bedragen vanaf 10 000 euro vermeld, voor formuleringen vanaf 1000 euro. Toelichting bij de kerngegevens die voor ieder land vermeld zijn, vindt u in de bijlagen.
BTC - Jaarverslag 2002 / 35
Afrika
Corsica
Porto
Madrid
PORTUGAL
SPAIN
Lisbon
r ic lea Ba
Fès Meknès
e
r r Tunis
Annaba
Oran Casablanca
Portugal
Sicily
Sfax
MOROCCO
Funchal
Tabrìz Aleppo
Nicosia
MALTA
n
Tripoli
Marrakech
S
a
e
Benghazi
Bàkhtaràn
Damascus
Tel Aviv-Jaffa
Amman
Jerusalem
Alexandria
IRAQ
Basra
Suez ISRAEL JORDAN
Y
A
EGYPT Aswan
Manama
n
d
Medina
lf
U.A.E
TROPIC OF CA NCE R
S
Tamenghest
Gu
Doha
QATAR
Riyadh
TROPI C OF CANCER
Fdérik
ia
BAHRAIN
e
WESTERN SAHARA
rs
B
IR A N
Pe
SAUDI A R A B IA R
I
Àbàdàn
KUWAIT Kuwait
Las Palmas
L
Esfahàn
Baghdad
Palestinian Territories
A L G E R I A
Spain
Tehran
Hamadàn
SYRIA
LEBANON
Beirut
Cairo Canary Islands
Homs
CYPRUS
Crete
a
TUNISIA
Baku AZER.
Izmir
GREECE
e
Yerevan
TURKEY
Valletta
Sousse
AZERBAIJAN
ARMENIA
Ankara Bursa
Palermo
Constantine
M
Istanbul
Athens
n
Rabat
t
Sea
Edirne MACEDONIA
Salonika
ITALY
Sardinia
a
Strait of Gibraltar
Málaga
Isl.
i d Algiers
e
Tiranë
Naples
Valencia
Sevilla
Madeira
ALBANIA
Rome
Barcelona
e a
Mecca
MAURITANIA St-Louis
OMAN
N I G E R
M A L I
Nouakchott
S U D A N Agadez
Timbuktu
C H A D
ERITREA
Omdurman
Kassala
Khartoum Gorom-G.
SENEGAL Bamako
Bissau GUINEA BISSAU
GUINEA
Conakry Freetown
Niamey
Ouagadougou
IVORY COAST
GHANA
Yamoussoukro
Monrovia
Lome Accra
Abidjan
Buchanan
Sekondi
LIBERIA
Hargeysa
Addis Ababa Abuja
CENTRAL AFRICAN REPUBLIC
Lagos Porto Novo
Bouar
CAMEROON
T
H
I
O
P
I
A S OM A L I A
Yaoundé Mogadishu
EQUAT. GUINEA
SAO TOME AND PRINCIPE
E
Bambari
Bangui
Douala
Port Gentil
CONGO Bandundu
Somali Basin
Nairobi
Kigali RWANDA Bujumbura BURUNDI
Brazzaville Pointe Noire
E QUA TOR
Kampala
DEMOCRATIC REPUBLIC OF CONGO
Lambaréné
GABON
KENYA
UGANDA
Kisangani
Libreville Gulf of Guinea
Yemen
Djibouti
Bata
EQUATOR
Socotra
Aden
DJIBOUTI
N I G E R I A Ibadan
YE M EN
Sana
N'Djamena
Kano
Bobo-D.
SIERRA LEONE
Asmera
Wad Madani al-Ubayyid
BURKINA FASO
GAMBIA
BENIN
Banjul
TOGO
Kinshasa
Mombasa
TANZANIA Zanzibar
Dar es Salaam
Ascension
SEYCHELLES
UK
Luanda Moroni
Lubumbashi
COMOROS
MALAWI Kabwe
ZAMBIA
France
Lilongwe
Lusaka
U E
ANGOLA
Mayotte
Saint-Helena UK
Harare
M
ZIMBABWE
Bulawayo
NAMIBIA BOTSWANA
South Atlantic Ocean
M O Z A
Dakar
Windhoek
B
Nampula
I Q
M ADAGAS CA R Antananarivo
Beira Fianarantsoa Toliara
Gaborone Pretoria Johannesburg
Mbabane
Maputo SWAZILAND
Bloemfontein Maseru
SOUTH AFRICA Cape Town
LESOTHO
Durban
Indian Ocean
ALGERIJE Algiers Ghizilane
Stif
M'sila Batna Tbessa Djelfa Beskra T UNI S I A Laghouat Naama El Beyyadh El Wad
Tilimsen
Projecten en programma’s
Skikda
Tihert
Hoofdstad
MOROCCO
Algiers
Oppervlakte
Ghardaia
2.382.000 km2
Wargla
LIBYA
Bechar
Tindouf
Bevolkingsaantal
31.000.000
Ilizi
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
Adrar
Levensverwachting bij geboorte
MAURITANIA
Tamenghest
Inkomen per capita (PPP $) MALI
107
ALG/00/001
Opleiding in een simulator van treinbestuurders
Basisinfrastructuur
820.332
van de nationale spoorwegmaatschappij ALG/01/001
Hulp aan de betalingsbalans en het daarmee verbonden tegenwaardefonds
Varia
-
ALG/01/002 ALG/02/002
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
-
Modernisering van het onderhoud van de vervoersmaatschappij van Algiers
Basisinfrastructuur
ALG/0299991
-
Micro-interventieprogramma 2002
Varia
-
69 6.090
NIGER
Alfabetiseringsgraad (%)
68
Taken van openbare dienst inzake ontwikkelingssamenwerking (artikel 6 van de wet) ALG/02/02E
Verkenningszending in de sector volksgezondheid
Volksgezondheid
9.633
ALG/02/03E
Verkenningszending in de sector watervoorziening
Basisinfrastructuur
8.518
In 2002 opende het kantoor van de Belgische Technische Coöperatie in
maatschappij van Algiers. Daarnaast hervatte de BTC de opvolging van de
Algiers officieel zijn deuren. Dit kantoor, gelegen in de wijk El Biar vlakbij de
dossiers met betrekking tot de hulp aan de betalingsbalans ten gunste van
Belgische ambassade, startte zijn activiteiten in de maand mei. Het is uit-
de landbouwsector en van het daarmee verbonden tegenwaardefonds. In dit
gerust met krachtige computers en moderne communicatiemiddelen en
verband zij er op gewezen dat de geldigheidsduur van de bijzondere over-
werkt met ter plaatse gerekruteerd, sterk gekwalificeerd personeel.
eenkomst verlengd werd via een uitwisseling van brieven. Tot slot heeft de
In 2002 heeft de BTC verder werk gemaakt van de uitvoering van het project
BTC zeven microprojecten opgestart in de culture en de gezondheidssector,
BTC-experts
« opleiding in een simulator van treinbestuurders van de Société Nationale
alsook ten gunste van vrouwen en vluchtelingen.
Beursstudenten
des Transports Ferroviaires ». In het kader van dit project werd de nodige
De belangrijkste gebeurtenis in 2002 was echter de bijeenkomst van de
uitrusting ondergebracht in een daartoe geschikt gebouw van de SNTF in
Gemengde Belgisch-Algerijnse Commissie op 28 oktober. Tijdens die bijeen-
Rouiba. Na afloop van de tests werd de simulator echt in werking gesteld en
komst werd de algemene lijn uitgestippeld van de bilaterale samenwerking
werd een programma voor de opleiding van de opleiders opgestart.
voor de volgende vijf jaar. Die spitst zich toe op vier prioritaire sectoren:
In 2002 is de BTC eveneens van start gegaan met de uitvoering van het pro-
armoedebestrijding, volksgezondheid, milieuzorg en –bescherming en insti-
ject voor de modernisering en de reorganisatie van het onderhoud van de
tutionele versterking. Men mag er dus van uitgaan dat het aantal activitei-
Entreprise de Transport Urbain et Suburbain d’Alger (ETUSA), de vervoers-
ten van de BTC in Algerije in de komende jaren aanzienlijk zal toenemen.
38 / BTC - Jaarverslag 2002
Uitgaven Algerije
AFRIKA
AFRIKA
VIER PRIORITAIRE SECTOREN VOOR DE TOEKOMST
Kerngegevens BTC in Algerije
2002
0 36
2001 2000 200
400
600
800
X 1000 €
BTC - Jaarverslag 2002 / 39
BENIN Projecten en programma’s Hoofdstad Oppervlakte
Borgou NIGERIA
TOGO
112.500 km2
Bevolkingsaantal
6.600.000
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
159
Zou Mono
Ouémé
Levensverwachting bij geboorte
Porto Novo
Inkomen per capita (PPP $)
Atlantique
Alfabetiseringsgraad (%)
Deelproject ter ondersteuning van de rurale ontwikkeling in het departement Mono
Landbouw en Voedselzekerheid
BEN/00/002
Deelproject voor de organisatie van de gezondheidszones in het departement Mono
Volksgezondheid
962.511
BEN/00/003
Benins-Belgisch Studiefonds
Varia
104.375
BEN/00/005
Steun aan het programma voor Beninse coöperanten ter bevordering
Onderwijs en vorming
103.768
980 39
1.218.872
van de regionale integratie door middel van linguïstieke communicatie BEN/01/003
Steun aan de gezondheidszones van Atacora - Hygiëne en sanering -
Volksgezondheid
-
Landbouw en Voedselzekerheid
-
Opleiding van medisch personeel: Atacora-Bassila
51
ONDERWIJS, GEZONDHEID EN RURALE ONTWIKKELING AFRIKA
BEN/00/001
BEN/01/004
Project ter ondersteuning van de rurale ontwikkeling in Atacora en Donga
BEN/01/005
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
BEN/02/01P
Drinkwater en sanering in rurale gebieden (Atacora en Donga)
Basisinfrastructuur
-
BEN/02/03P
Steun aan de gezondheidszone van Klouékanmey, Toviklin en Lalo
Volksgezondheid
-
BEN/0299991
Micro-interventieprogramma 2002
Varia
-
BEN/01/001
Steun aan de gezondheidszone van Bassila
Volksgezondheid
BEN/01/002
Steun aan de rurale ontwikkeling in Atacora en Donga
Landbouw en Voedselzekerheid
60.360
BEN/01/006
Steun aan de gezondheidszone van Klouékanmey, Toviklin en Lalo
Volksgezondheid
48.344
BEN/01/007
Drinkwater en sanering in rurale gebieden (Atacora en Donga)
Basisinfrastructuur
31.704
54.355
Formuleringen
Op het vlak van onderwijs heeft de BTC, in partnership met het Centre
De rurale ontwikkeling is een andere prioriteit van de Belgisch-Beninse
Béninois des Langues Étrangères (CEBELAE) en de Association pour la
samenwerking. Het project met betrekking tot de rurale ontwikkeling in de
Promotion de l’Éducation et de la Formation à l’Étranger (APEFE), een uit-
departementen Mono/Couffo (PAMR-Mono) werd in 2002 voortgezet en ver-
wisselingsprogramma uitgevoerd waarbij Beninse leraars Frans naar
lengd tot september 2003. De tussentijdse evaluatie van het project heeft de
Nigeria werden gestuurd. Deze interventie werd eind 2002 voltooid.
sterke en zwakke punten ervan aangetoond. Via deze evaluatie werden ook
Op het vlak van de volksgezondheid werd in 2002 verder werk gemaakt van
de knelpunten geïdentificeerd die het moeilijk maken om aan de platte-
het project met betrekking tot de steun aan de gezondheidszones in de
landsbevolking concrete en duurzame hulp te bieden. Responsabilisering
departementen Mono/Couffo (PAZS-Mono). Het is de bedoeling dit project tot
van de basisgemeenschappen, overdracht van technische vaardigheden en
december 2003 te verlengen. De interventie, die plaatsvindt in de gezond-
ontwikkeling van de lokale capaciteiten zijn de drie kernbegrippen van het
heidszone Comé (250.000 inwoners), omvat een institutionele, materiële en
project.
technische ondersteuning van de diensten van het ministerie van
In januari 2002 vond in Cotonou een Technische gemengde vergadering ter
Volksgezondheid. Deze ondersteuning beoogt een betere werking van de
opvolging van de resoluties van de Grote Gemengde Benins-Belgische
gezondheidszone, met nadruk op de organisatie en het beheer van de
Commissie van 1998 plaats. Tijdens deze vergadering werden de lopende
gezondheidsdiensten, opleiding (met name op het vlak van de chirurgie) en
projecten en de in 2002 te formuleren interventies onder de loep genomen.
de bereikbaarheid en toegankelijkheid van de gezondheidsdiensten. Deze
Alle geplande formuleringen vonden plaats volgens de daartoe voorziene
interventie besteedt ook een bijzondere aandacht aan de tarifering van de
kalender. In 2002 werden vier nieuwe interventies geformuleerd. Zij hebben
gezondheidszorg.
prioritair betrekking op de gezondheidssector, de rurale ontwikkeling en de beroepsopleiding.
Uitgaven Benin
-
Kerngegevens BTC in Benin BTC-experts Beurzen
2002
7 36
2001 2000 500
1.000
1.500
2.000 2.500 3.000
3.500
X 1000 €
40 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 41
AFRIKA
Atakora
Porto Novo
B U R K I N A FA S O MA
LI
Oudalan Soum
Sourou Kossi 4 Mouhoun Houé 1
9
Hoofdstad
Séno
Yatenga 10
2
Projecten en programma’s
11 12
Gnagna
8 Ouagadougou 15 13 14 Gourma 7 Tapoa 6 Sissili 5 Boulgou 3
O
GHANA IVORY COAST
TOG
Comoé Poni
1 Bougouriba 2 Kénédougou 3 Boulkiemdé 4 Sanguié 5 Naouri 6 Zoundwéogo 7 Bazéga 8 Oubritenga 9 Passoré 10 Bam 11 Sanmatenga 12 Namentenga 13 Ganzourgou 14 Kouritenga 15 Kadiogo
Ouagadougou
Oppervlakte
BKF/00/001
Steun aan de strijd tegen SOA’s en aids
Volksgezondheid
-
BKF/00/002
Steun aan de strijd tegen tuberculose, SOA's en aids
Volksgezondheid
108.778
Globale steun aan de ontwikkeling van de gezondheidsdistricten van Boussé en Ziniare Volksgezondheid
1.173.649
274.000 km2
Bevolkingsaantal
12.300.000
in 4 districten van de gezondheidsregio Kaya BKF/00/003
in het kader van het multisectorale programma van Oubritenga, Kourweogo en Kadiogo Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
173
Levensverwachting bij geboorte Inkomen per capita (PPP $)
46 1.120
Alfabetiseringsgraad (%)
BKF/00/004
Steun aan de vulgarisatie van veeteelttechnieken
Landbouw en Voedselzekerheid
BKF/00/005
Steun aan de verspreiding van de Azawak-zeboe in Burkina Faso
Landbouw en Voedselzekerheid
BKF/00/006
Institutionele steun aan het Vast Secretariaat van de Nationale Raad voor Milieubeheer Milieu
347.237
Ontwikkeling van het hoger onderwijs door de bouw en uitrusting van leslokalen
564.358
BKF/00/007
Onderwijs en vorming
329.495 287.219
aan de Universiteit van Ouagadougou
25 BKF/00/009
Studie van de secundaire autowegen van Liptako - Gourma
Basisinfrastructuur
BKF/00/010
Financiering van studies en expertises
Varia
216.981
Multisectoraal ontwikkelingsprogramma voor de provincies Oubritenga,
Varia
457.899
Varia
41.154
BKF/00/011
82.639
Kourweogo en Kadiogo - Project sociale economie
H E T B E V O R D E R E N VA N E E N E N D O G E N E SOCIAAL-ECONOMISCHE ONTWIKKELING
BKF/00/012
Een van de belangrijkste pijlers van de Belgische coöperatie in Burkina Faso
van veeteelttechnieken is actief in de drie landelijke zones van het centrum
BKF/01/001
Actieplan voor de ontwikkeling van de beroepsorganisaties in de landbouw
Maatschappijopbouw
wordt gevormd door het multisectoraal programma voor Oubritenga,
en het noorden van het land. Dit project draagt bij tot de versterking van de
BKF/01/003
Steun aan het programma FEER II (Fonds de l'Eau et de l'Équipement Rural)
Basisinfrastructuur
Kourweogo en Kadiogo (PPOKK). Dit programma richt zich op drie provincies
technische en organisatorische capaciteiten van de telers, waarbij ze zelf
in het centrum van het land en focust zijn activiteiten op de sectoren gezond-
hun behoeften analyseren, mogelijke oplossingen vooropstellen, enz.
In 2003 wordt het onderdeel onderwijs gestart en wordt werk gemaakt van
Wat de rurale ontwikkeling betreft, heeft de BTC verder werk gemaakt van
een sterkere synergie tussen de diverse onderdelen van het programma.
haar steun aan twee door Burkina Faso geïmplementeerde programma’s met
120.311
in de provincies Bam en Sanmatenga BKF/01/004
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
BKF/01/005
Multisectoraal programma Oubritenga-Kourweogo-Kadiogo - Basisonderwijs
Onderwijs en vorming
23.784 -
BKF/0299991
Micro-interventieprogramma 2002
Varia
-
Multisectoraal programma Oubritenga-Kourweogo-Kadiogo - Onderwijs
Onderwijs en vorming
AFRIKA
heid, basisonderwijs en sociale economie. AFRIKA
Steun aan het institutionele kader voor de sturing, de coördinatie en de uitvoering van het Multisectoraal Programma Oubritenga-Kourweogo-Kadiogo
betrekking tot budgethulp. Het betreft enerzijds een hulpprogramma voor de Wat de veeteelt betreft, verleent de BTC steun aan het ministerie voor
oprichting van beroepsorganisaties in de landbouwsector en anderzijds de
Dierlijke Rijkdommen in het kader van de realisatie van twee projecten. Het
bijdrage tot het programma van het water- en landbouwuitrustingsfonds.
Formuleringen
project ter ondersteuning van de verspreiding van de Azawak-zeboe (een ras dat voorkomt in de Noord-Sahelse regio van het land en in de zone rond de
Op het vlak van het milieu beoogt het project voor de institutionele onder-
stad Ouagadougou) heeft reeds zijn grote nut bewezen via de consolidatie
steuning van het Vast Secretariaat van de Nationale Raad voor Leefmilieu en
van het programma voor de verspreiding en de vermenigvuldiging van zeboes
Duurzame Ontwikkeling overleg tussen openbare en privé-actoren met het
bij geassocieerde telers. Dit project wordt erkend als een modelproject inza-
oog op bewustmaking van en mobilisatie voor de grote milieu-uitdagingen
ke de genetische verbetering op nationaal vlak. Bovendien betekent het een
waarmee Burkina Faso wordt geconfronteerd. Dit project beoogt tevens een
stimulans voor de regionale samenwerking met andere Azawak-programma’s
efficiënter beheer en een betere verspreiding van milieugerelateerde infor-
van de Belgische coöperatie in Mali en Niger. Het project voor de vulgarisatie
matie, via de oprichting van een netwerk van milieudocumentatiecentra.
BKF/01/002
Uitgaven Burkina Faso
13.914
Kerngegevens BTC in Burkina Faso BTC-experts Beurzen
2002
8 39
2001 2000 1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
X 1000 €
42 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 43
BURUNDI
Projecten en programma’s
RWANDA
Hoofdstad
Kirundo
DEMOCRATIC REPUBLIC OF CONGO
Cibitoke
Ngozi Kayanza Bubanza Karuzi Muramvya
Lake Tanganyika
Oppervlakte
28.000 km2
Bevolkingsaantal
6.200.000
Cankuzo
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
Bujumbura
171
Ruyigi Gitega
Bururi
Rutana
Makamba
BDI/00/001 BDI/00/003
Muhinga
Bujumbura
Bujumbura
Levensverwachting bij geboorte TANZANIA
Inkomen per capita (PPP $)
40 690
Alfabetiseringsgraad (%)
Steun aan het nationaal programma ter bestrijding van lepra en tuberculose
Volksgezondheid
80.804
Steun aan de bibliotheek van het Ministerie van Justitie en aan de bibliotheken
Maatschappijopbouw
116.298 27.218
van de Hoven van Beroep van Gitega en Ngozi BDI/00/004
Steun aan de vulgarisatie van wetteksten in Burundi - Burgerrechten en -plichten
Maatschappijopbouw
BDI/00/005
Fonds voor de financiering van studies en expertises
Varia
-
BDI/00/006
Belgisch-Burundees tegenwaardefonds
Varia
220.693
BDI/01/003
Drinkwatervoorziening van Karambi II (AEP Karambi II)
Basisinfrastructuur
BDI/01/006
Steun aan het Institut Supérieur Agronomique du Burundi (zaaigoed)
Landbouw en Voedselzekerheid
BDI/01/009
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
BDI/01/002
Steun aan de heruitgave van de wetboeken en wetteksten in Burundi
Maatschappijopbouw
BDI/01/004
Steun aan de provinciale gezondheidszorg in Kirundo
Volksgezondheid
53.588 86.241
49
Formuleringen 7.431 6.242
De meeste prestaties van de Belgische bilaterale samenwerking in Burundi
Wat de infrastructuur betreft, is de Belgische coöperatie op het hele grondge-
BDI/01/011
Schoolgebouwen en pedagogisch materiaal
Basisinfrastructuur
15.444
sluiten aan bij de acties die ondernomen werden sinds de beslissing tot het
bied van de Republiek Burundi aanwezig gebleven via haar Tegenwaardefonds
BDI/02/002
Dringende zorgverstrekking in de gezondheidszone van Mwaro-Kibumbu
Volksgezondheid
15.300
hervatten van de samenwerking op grond van de restanten van de oude, opge-
(FBBR, Fonds belgo-burundais de réemploi). Het FBBR, dat hoofdzakelijk aan-
BDI/02/03F
Steun aan het nationaal programma ter bestrijding van lepra en tuberculose
Volksgezondheid
7.870
schorte projecten.
gesproken wordt voor collectieve infrastructuur (lagere scholen, gemeentelijke
De steun aan de gezondheidssector staat centraal in de Belgische samenwer-
colleges, gezondheidscentra, drinkwaterleidingen, bruggen, landbouwwegen,
king. Het hulpproject voor het nationaal programma ter bestrijding van lepra
duikers…), controleerde in 2002 een vijftigtal infrastructuurprojecten.
en tuberculose werd in 2002 voltooid. Bedoeling is evenwel dit programma te
In het laatste kwartaal van 2002 besliste België nieuwe hulp ten belope van 5
laten overvloeien in een grootschaliger programma dat zou lopen van 2003 tot
miljoen euro te verlenen aan de betalingsbalans. Deze hulp zal aangewend
2007.
worden om het Tegenwaardefonds te stijven.
Op het vlak van justitie en behoorlijk bestuur blijft de Belgische coöperatie
Nog steeds in het laatste kwartaal van 2002 besliste de Ministerraad 3,5 mil-
haar steun verlenen aan de bibliotheek van het ministerie van Justitie en aan
joen euro budgethulp toe te kennen aan de Burundese regering voor het uit-
BTC-experts
de bibliotheken van de Hoven van Beroep van Gitega en Ngozi (bouw, compu-
betalen van de achterstallige lonen van de Burundese leerkrachten.
Beurzen
ter- en kantooruitrusting, opleiding, logistieke steun, boeken, tijdschriften en
Het Fonds voor de financiering van studies en expertises heeft identificatieop-
vakliteratuur, communicatiemiddelen). Daarnaast gaat bijzondere aandacht
drachten gefinancierd voor het secundair technisch en beroepsonderwijs, voor
naar de vulgarisatie van de Burundese wetteksten (de rechten en plichten van
de ondersteuning van de administraties, voor een ondersteuning van de
de burgers in de strafrechtelijke en burgerlijke procedures).
Assemblée Nationale de Transition (Nationale Overgangsassemblee) en voor de ontwikkeling van de moeras- en stroomgebieden in Moso (provincie Ruyigi).
Uitgaven Burundi
Kerngegevens BTC in Burundi
2002
0 56
2001 2000 200
400
600
800
1.000
1.200
X 1000 €
44 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 45
AFRIKA
AFRIKA
GEZONDHEID, JUSTITIE EN INFRASTRUCTUUR
KAMEROEN Hoofdstad
Extrême-Nord Maroua
N IG ER IA
Buea
Ouest
Douala
Littoral Sud EQUATORIAL GUINEA
Centre
Bertoua
Basisinfrastructuur
166.978
15.800.000
CAM/00/005
Rurale telefonie II
Basisinfrastructuur
-
CAM/00/006
Financiering van studies en expertises van korte duur (Studie- en Adviesfonds)
Varia
-
Ontwikkelingsfonds aansluitend bij de verlichting van de buitenlandse schuld
Varia
63.057
Inkomen per capita (PPP $) Alfabetiseringsgraad (%)
Est
1.594.713
Volksgezondheid
Rurale watervoorziening in de provincie Extrême-Nord
142
CAM/00/007
van de Republiek Kameroen bij het Koninkrijk België
48
CENTRAL AFRICAN REPUBLIC
Yaoundé Ebolowa
160.422
Steun aan zeven gezondheidsdistricten van de provincie Extrême-Nord
Levensverwachting bij geboorte
Bafoussam
Volksgezondheid
CAM/00/004
Adamaoua
Bamenda
Steun aan de provinciale delegatie Volksgezondheid van de provincie Extrême-Nord
CAM/00/002
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
Ngaoundéré
CAM/00/001
475.000 km2
Bevolkingsaantal
Nord
Sud-Ouest
Yaoundé
Oppervlakte
Garoua
Nord-Ouest
Projecten en programma’s
1.680
CAM/00/008
Tegenwaardefonds met betrekking tot de toekenning van een schenking in het kader
Basisinfrastructuur
-
van een actie ter ondersteuning van het programma voor structurele aanpassing van 40 miljoen BEF voor de financiering van de aankoop van uitrustingsgoederen
72
voor landelijke telefonie GABON
CONGO
CAM/01/002
Rehabilitatie en verbetering van de drinkwatervoorziening van de stad Maroua
Basisinfrastructuur
27.220
CAM/01/003
Saneringsproject voor de stad Maroua
Basisinfrastructuur
-
De Belgische interventie verloopt via bilaterale projecten en het Belgisch-
in 100 boorputten en 28 kleine drinkwaterleidingen, terwijl het hydraulica-
Kameroens ontwikkelingsfonds dat werd opgericht in het kader van de in
project voor de stad Maroua moet instaan voor een toename van de water-
1995 goedgekeurde schuldherschikking. De Belgische interventie is hoofd-
productie- en opslagcapaciteit, de behandeling van het water en de uitbrei-
BTC-experts
zakelijk gericht op de watervoorziening, de sanering en de gezondheid met
ding van het distributienetwerk. Het saneringsproject voor de stad Maroua
Beurzen
als gemeenschappelijke doelstellingen het terugdringen van de watergere-
voorziet in de bouw van regenwatersaneringsinstallaties, van openbare toi-
lateerde ziekten en het verbeteren van de levensomstandigheden.
letten en van vuilniscontainers.
Wat de gezondheid betreft, werd in het kader van de bilaterale coöperatie
Het Belgisch-Kameroens ontwikkelingsfonds financiert het onderzoek van
steun verleend aan zeven gezondheidsdistricten in de provincie Extrême-
het Schéma Directeur pour l’Eau et l’Assainissement (richtschema voor het
Nord, meer bepaald door de levering van ziekenhuisuitrusting en genees-
water en de sanering) van de stad Maroua. Langs deze weg zal een instru-
middelen, de bouw en de renovatie van gezondheidsinfrastructuren en het
mentarium ter beschikking worden gesteld voor de planning, het beheer en
ter beschikking stellen van een Belgische expertise die geleid heeft tot com-
het zoeken naar de financiële middelen met het oog op een harmonieuze ont-
munautaire participatie, een beter medisch management en een rationali-
wikkeling van Maroua. Dit fonds financiert eveneens de autonome watertoe-
sering van de ziekenhuisdiensten. De uivoering van dit project liep van
voer voor de universiteitsstad Soa, de werkzaamheden voor de bouw of de
december 1998 tot december 2002. Via het project voor rurale telefonie wil
renovatie van drinkfonteinen en de aanpassing en uitbreiding van het
men 64 gemeenten op het nationale telefoonnet aansluiten en aldus een
waternetwerk in drie stadscentra in Sanaga Maritime. Een laatste interven-
einde maken aan het isolement van de betreffende bevolkingsgroepen.
tie zal plaatsvinden in Batcham waar drie drinkwaterleidingen hersteld wor-
Het project voor plattelandshydraulica in de provincie Extrême-Nord voorziet
den en één nieuwe drinkwaterleiding wordt aangelegd.
46 / BTC - Jaarverslag 2002
Uitgaven Kameroen
Kerngegevens BTC in Kameroen
2002
0 22
2001 2000 500
1.000
1.500
2.000
2.500
X 1000 €
BTC - Jaarverslag 2002 / 47
AFRIKA
AFRIKA
D R I N K WAT E R E N S A N E R I N G
IVOORKUST 1 Sud-Comoé
Projecten en programma’s Hoofdstad
Yamoussoukro
Oppervlakte
322.000 km2
2 Lagunes 3 Agnébi
MAL I
IVO/00/001
Steun aan het gezondheidsdistrict centrum-oost van Abengourou
IVO/00/002
Regionale steun aan de strijd tegen aids en SOA's
Volksgezondheid
IVO/00/004
Steun aan de oprichting van kleine en middelgrote ondernemingen; subsidiëring aan
Andere
370.259
Steun aan de visserijsector in het oosten van Ivoorkust - Fase II
Landbouw en Voedselzekerheid
337.192
Varia
987.885
4 Nzi-Komoé
13
12
5 Moyen-Komoé
G U IN EA 10 9
8
Zanzan
11
6 Lacs 7 Marahoué 8 Haut-Sassandra
7
Yamoussoukro
6
4
5 3
Sud1 Bas- Bandama2 Abidjan Sassandra
L IB ER IA
9 18 Montagnes 10 Worodougou 11 Vallée du Bandama 12 Savannes
Bevolkingsaantal
IVO/00/006 Levensverwachting bij geboorte Inkomen per capita (PPP $) Alfabetiseringsgraad (%)
IVO/00/007
Ontwikkelingsfonds Ivoorkust-België
42
IVO/00/010
Verbeterde watervoorziening voor de dorpen in de regio's Moyen Comoé en N'Zi Comoé Basisinfrastructuur
IVO/00/011
Studiefonds Ivoorkust-België
Varia
IVO/01/002
Ontwikkelingsteun aan de melkproductie in het zuiden van Ivoorkust
Landbouw en Voedselzekerheid
1.490 50
85.472 202.544
IVO/01/003
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
41.644
IVO0299991
Micro-interventieprogramma 2002
Varia
-
Steun aan het gezondheidsdistrict van Moyen Comoé - Fase II
Volksgezondheid
Formuleringen
GEZONDHEID, RURALE ONTWIKKELING EN STEUN AAN DE PRIVÉ-SECTOR
IVO/01/004
Het samenwerkingsprogramma is toegespitst op drie belangrijke thema’s:
Wat de steun aan de privé-sector betreft, werd het ASE-project (Appui et
gezondheid, rurale ontwikkeling en steun aan de privé-sector. De politieke
Services aux Entreprises (steun en dienstverlening aan de ondernemingen))
gebeurtenissen die zich eind 2002 in Ivoorkust afspeelden, hebben de start
voortgezet en voltooid. Via dit project wordt de oprichting van kleine en
van de nieuwe acties op de lange baan geschoven.
middelgrote ondernemingen gestimuleerd met het oog op de versterking van
Wat volksgezondheid betreft, verleent de Belgische Technische Coöperatie
een duurzaam economisch weefsel.
steun aan de strijd tegen SOA’s (seksueel overdraagbare aandoeningen) en
In 2002 heeft de Belgische Technische Coöperatie diverse formuleringen uit-
aids door het leveren van geneesmiddelen en het organiseren van opleidingen.
gevoerd, waaronder de formulering met het oog op de ondersteuning van de
BTC-experts
Anderzijds heeft de BTC de formulering afgewerkt van de tweede fase van de
decentralisatie en van de positieve discriminatie van de meest achtergestel-
Beurzen
algemene ondersteuning van de gezondheidszone Moyen Comoé waarbij
de regio’s van het land. Deze formulering van het programma ter ondersteu-
gestreefd wordt naar een betere toegankelijkheid tot de gezondheidszorg voor
ning van de ontwikkeling van de gemeenten van Savannes werd evenwel
de bevolking.
onderbroken vermits de terreinopdrachten uitgevoerd moesten worden in het
Het programma met betrekking tot de rurale ontwikkeling is toegespitst op de
noorden van het land waar de toestand toen nog verre van stabiel was.
versterking van het privé-initiatief op het vlak van de teelt, waarbij in het
De andere instrumenten van de Belgische coöperatie, waaronder het studie-
oosten steun wordt verleend aan de visserijsector en in het zuiden aan de ont-
fonds, de microprojecten, de beurzenprogramma’s of het door schuldkwijt-
wikkeling van de melkveehouderij.
schelding gestijfde ontwikkelingsfonds, werden in 2002 geïmplementeerd.
25.846 AFRIKA
AFRIKA
53.406
161
13 Denguélé
48 / BTC - Jaarverslag 2002
83.028
de naamloze vennootschap 'Appui et Services aux entreprises'
16.400.000
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
Volksgezondheid
Uitgaven Ivoorkust
Kerngegevens BTC in Ivoorkust
2002
4 16
2001 2000 500
1.000
1.500
2.000
2.500
X 1000 €
BTC - Jaarverslag 2002 / 49
D E M O C R AT I S C H E R E P U B L I E K C O N G O Haut-Congo Equateur
CONGO
Hoofdstad
Projecten en programma’s Kinshasa
Volksgezondheid
2.052.066
RDC/00/003
Studiefonds
Varia
RDC/00/004
Steun aan het technisch en beroepsonderwijs in de DRC
Onderwijs en vorming
393.032 248.238
55.000.000
RDC/00/009
UNAIDS – Steun aan de strijd tegen AIDS/SOA's
Volksgezondheid
206.709
RDC/00/010
Institutionele steun aan het departement Studie en Planning
Volksgezondheid
409.324
Ba
nd
un
du
Kinshasa Bas-Congo
KasaiOriental
M a n ie m
a
Oppervlakte
Steun aan de strijd tegen de slaapziekte in de DRC - Fase II
2.345.000 km2
Kisangani
Nord-Kivu
RDC/00/002
Bevolkingsaantal Sud-Kivu
KasaiOccidental
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen) Levensverwachting bij geboorte
167 41
Katanga ANGOLA
Lubumbashi
Inkomen per capita (PPP $) Alfabetiseringsgraad (%)
680 63
van het Ministerie van Volksgezondheid RDC/00/011
Heraanleg en onderhoud van plattelandswegen (Oost-Kasaï en Bas-Congo)
Basisinfrastructuur
7.629.052
RDC/00/013
Overgangssteun aan de lokale ontwikkelingsinitiatieven
Maatschappijopbouw
1.322.393
RDC/01/006
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
RDC/01/008
Herstel van de infrastructuur in Bandundu door lokale ontwikkelingsorganisaties
Basisinfrastructuur
282.698
RDC/01/009
Steun aan de gezondheidssector in Bas-Congo
Volksgezondheid
180.033
RDC/01/005
Rehabilitatie van de infrastructuur in Bandundu
Basisinfrastructuur
RDC/01/007
Steun aan de gezondheidssector in Bas-Congo
Volksgezondheid
7.926
RDC/02/03F
Steun aan het nationaal programma ter bestrijding van AIDS
Volksgezondheid
47.246
RDC/02/05F
Rehabilitatie van de gezondheidszone in Kisangani
Volksgezondheid
7.910
357.238
Formuleringen In 2002 heeft de Congolese overheid blijvende inspanningen geleverd om te
Bas-Congo, Bandundu, Kasaï Occidental, Kasaï Oriental en Katanga. Het is
komen tot een vredesregeling tussen de verschillende strijdende partijen. Ze
ook in die provincies dat de technische experts van de BTC wonen en werken.
heeft zich eveneens, met steun van de internationale partners, verder inge-
In 2002 werd ook een belangrijke studie uitgevoerd met als titel : “Étude de
zet voor een normalisering en opleving van het economisch klimaat.
faisabilité de la réforme de la fonction publique en RD Congo”
In deze context heeft België een directe bilaterale samenwerking met de
(Haalbaarheidsstudie voor de hervorming van het overheidsapparaat in de
Democratische Republiek Congo opgezet. Deze samenwerking kan onder de
DR Congo). Met deze studie wordt de aanzet gegeven voor steun van België
volgende drie noemers worden samengevat: verdere uitbreiding van de
in het begeleiden van het hervormingsproces van het openbaar ambt in DR
Belgische bijdrage, voorbereiding en start van meer institutionele samen-
Congo. Aan de hand van de resultaten van deze studie zal de Belgische over-
werking, ruimere aanwezigheid op het terrein.
heid een samenwerkingsovereenkomst sluiten met de Congolese overheid
Eind 2002 bedroeg het budget van de directe bilaterale samenwerking met
om het ambtenarenapparaat van de DR Congo te moderniseren.
de Democratische Republiek Congo meer dan 60 miljoen euro, gespreid over
De BTC voert in opdracht van de Europese Unie een project van 3,7 miljoen
een totaal van vijftien projecten en programma’s.
euro uit voor de rehabilitatie en het onderhoud van de landbouwwegen in de
De belangrijkste sectoren die gesteund worden zijn volksgezondheid, basis-
provincies Bandundu en Kasaï Oriental.
infrastructuur en multisectorale programma’s. Bij deze laatste worden uit-
Ook in opdracht van de Wereldbank is de BTC gestart met de uitvoering van
sluitend initiatieven van lokale organisaties ondersteund.
een project voor de rehabilitatie van negen gezondheidszones in Bas-Congo.
7.005
Taken van openbare dienst inzake ontwikkelingssamenwerking (artikel 6 van de wet) RDC/00/012
Sociaal stadsfonds van de stad Kinshasa
Maatschappijopbouw
733.415
RDC/01/010
Voedselhulp aan kwetsbare bevolkingsgroepen
Landbouw en Voedselzekerheid
415.232
Basisinfrastructuur
306.893
Opdrachten voor derden (artikel 7 van de wet) RDC/02/01P
Rehabilitatie van de plattelandswegen in Bandundu en Kasaï oriental - Europese Commissie
De projecten in 2002 situeerden zich in de volgende provincies: Kinshasa, RDC/02/04P
Rehabilitatie van 9 gezondheidszones in Bas-Congo - Wereldbank
Uitgaven DRC
Volksgezondheid
10.699
Kerngegevens BTC in DRC
2002
BTC-experts
12
Beurzen
66
2001 2000 2.000 4.000 6.000 8.000 10.000 12.000 14.000 16.000
X 1000 €
50 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 51
AFRIKA
AFRIKA
VERDERE UITDIEPING VAN DE SAMENWERKING
ETHIOPIË Tigre
Bahir Dar
Asayita
DJIBOUTI
Oppervlakte
Asosa
Oromo Gambela
Addis Abeba
Afar
Amhara Benichangoul Goumouz
Hoofdstad
Mekele
SUDAN
Projecten en programma’s
ARABIAN PENINSULA
ERITREA
Adis Abeba Addis Ababa
Jijiga
SOMALIA
South Awasa Nationalities
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
78.123
ETH/02/001
Voedselhulpproject voor lokale aankoop van levensmiddelen
Landbouw en Voedselzekerheid
-
1.133.000 km2
Bevolkingsaantal
65.400.000
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
Gambela
ETH/01/002
169
Uitgaven Ethiopië
Somali
Levensverwachting bij geboorte
Kerngegevens BTC in Ethiopië
46
Oromo
Inkomen per capita (PPP $) Alfabetiseringsgraad (%)
BTC-experts
810
KENYA
40
Beurzen
2002
0 15
2001 2000 50
100
150
200
X 1000 €
2002 was het eerste volledige werkingsjaar van de Belgische Technische
De Belgische Technische Coöperatie formuleerde een project voor de levering
Coöperatie in Ethiopië.
van tekenmateriaal aan 142 technische middelbare scholen; de bijzondere
Het plaatselijke studiebeursprogramma, dat kleine beurzen verstrekt aan de
overeenkomst met de Ethiopische autoriteiten werd in november onderte-
meest behoeftige studenten in elf universiteiten in de meeste streken van
kend. Het project heeft ten doel technische en beroepsopleidingen te bevor-
het land, werd sterk uitgebreid, van 433 betoelaagde studenten in 2001-
deren.
2002 tot bijna 2200 studenten in 2002-2003.
Ook werd een driejarig project opgesteld voor de preventie en opruiming van
In augustus en september startte een Local Food Procurement project voor
verlopen pesticidenvoorraden, in samenwerking met de FAO en de
de distributie en lokale aankoop van 5000 ton graan. Gedurende deze twee
Wereldbank. Zodra de bijzondere overeenkomst is ondertekend, zal de imple-
maanden werd 5000 ton geleend uit de Emergency Food Security Reserve
mentatie van start gaan.
(EFSR) en uitgedeeld aan behoeftige families in veel plaatsen. In december
Daarnaast implementeert de BTC zestien micro-interventies. De meeste
werden twee aanbestedingen gelanceerd via de Disaster Prevention and
daarvan zijn gericht op het genereren van inkomsten voor landbouwers,
Preparedness Commission om dit graan opnieuw aan te kopen om de voor-
vrouwen of verenigingen van mensen met een handicap. Een aantal is cul-
raad van de EFSR weer aan te vullen. De lokale aankoop van graan in gebie-
tureel georiënteerd of ondersteunt muziek- of theatergroepen bij het sensi-
den met een productieoverschot stimuleert de productie en het inkomen van
biliseren rond HIV en aids.
AFRIKA
AFRIKA
E E N L A N D D AT D E G E C E N T R A L I S E E R D E ECONOMIE ONTSTIJGT
de landbouwers. In het algemeen is het een betere optie dan voedselgiften uit het buitenland. Ook betere landbouwpraktijken, diversificatie van de economische basis en strategische beslissingen op het gebied van landpacht, watervergaring en irrigatie zouden moeten bijdragen tot stabielere en beter voorspelbare oogsten en prijzen.
52 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 53
KENIA E
T
H
I
O
P
I
Projecten en programma’s
A
Hoofdstad
Nairobi
KEN/00/001
Agrobosbouw voor de geïntegreerde ontwikkeling
Landbouw en Voedselzekerheid
315.038
580.000 km2
KEN/00/002
Steun aan het programma voor bosbouwontwikkeling
Landbouw en Voedselzekerheid
29.800.000
KEN/00/003
Selfsupporting geneesmiddelenfonds Kenia-België voor het district Nyamira
Volksgezondheid
762.908
KEN/00/004
Keniaans-Belgisch project voor reproductieve gezondheid in het district Makueni
Volksgezondheid
438.051
in de semi-aride zones van Kenia (Aridsak) Oppervlakte
Eastern
U G A N D A
Rift Western Nyanza
North
Bevolkingsaantal
Eastern
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
Valley Central
Levensverwachting bij geboorte
Nairobi
Inkomen per capita (PPP $)
28.307
146
KEN/00/006
Communicatie- en crisiscentrum in Jomo Kenyatta International Airport
Basisinfrastructuur
46
KEN/01/002
Geïntegreerd beheer van de natuurlijke rijkdommen in Ukambani
Landbouw en Voedselzekerheid
KEN/01/003
Hulpprogramma voor de Watergebruikersvereniging
Basisinfrastructuur
405.628
Waterprogramma in Baringo - Fase II
Basisinfrastructuur
12.084
419.106 1.633.842
980
Coast
Alfabetiseringsgraad (%)
83
T A N Z A N I A
Formuleringen KEN/01/004
Het aantal mensen dat in armoede leeft in Kenia is gestegen van 48% in
In 2002 startte de BTC met de uitvoering van het eerste waterbeheerproject:
1990 naar 56% in 2001. Ook het analfabetisme is toegenomen. De levens-
het Water Users Association Support Programme. Het programma is gericht
verwachting daalde tot een dieptepunt en de kindersterfte steeg, ook onder
op het onderzoeken van een aantal geselecteerde waterprojecten door
invloed van het oplaaien van de HIV/aids-pandemie.
middel van een eenvoudig geautomatiseerd model om duurzamere oplossin-
AFRIKA
AFRIKA
V E R B E T E R I N G VA N D E L E V E N S O M S TA N D I G HEDEN IN HALFDROGE GEBIEDEN
Uitgaven Kenia
Kerngegevens BTC in Kenia
De Belgische Technische Coöperatie is actief in agrobosbouw, waterbeheer,
gen te ontwikkelen voor de toekomst.
BTC-experts
gezondheidszorg en infrastructuur.
In de gezondheidssector voert de BTC een permanent geneesmiddelenfonds
Beurzen
Via de agrobosbouwprojecten geeft de BTC institutionele steun aan de rege-
en een programma voor reproductieve gezondheidszorg uit. Het geneesmid-
ring en technische assistentie aan de landbouwers in droge en halfdroge
delenfonds is een proefproject voor de Keniaanse regering en het projectmo-
gebieden in Kenia. Het team van de BTC hielp de Keniaanse regering bij het
del zal in andere districten worden geïmplementeerd.
opstellen van de nieuwe bosbouwwet. Deze nieuwe wet geeft de lokale
Tot slot heeft een infrastructuurproject in de internationale luchthaven Jomo
gemeenschappen de macht om de beschermde bossen samen met de bos-
Kenyatta in Nairobi de veiligheid van het luchtverkeer rond deze belangrijke
bouwers te beheren en ze te beschermen tegen illegaal houthakken.
luchthaven verbeterd.
2002
4 12
2001 2000 1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
X 1000 €
54 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 55
MALI
Projecten en programma’s
ALGERIA
u
Hoofdstad to
Oppervlakte
uc bo
MAURITANIA
Kidal
Bevolkingsaantal
To
m
Bamako
MLI/00/001
Selectie en vermenigvuldiging van de Azawak-zeboe
Landbouw en Voedselzekerheid
510.933 556.381
MLI/00/002
Versterking van de basisgezondheidszorg en de eerstelijnszorg in de regio Kita
Volksgezondheid
1.240.000 km2
MLI/00/003
Versterking van de basisgezondheidszorg en de eerstelijnszorg in de regio Yanfolila
Volksgezondheid
169.026
11.000.000
MLI/00/004
Waterbevoorrading en micro-elektrificatie van 11 dorpen
Basisinfrastructuur
330.945
via hernieuwbare energiesystemen Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
Gao Koulikoro Mo p ti Kayes Ségou
Bamako GUINEA
NIGER
Levensverwachting bij geboorte
172
MLI/00/007
Belgisch-Malinees Studie- en Adviesfonds
Varia
48
MLI/00/008
Steun aan de lokale commissie voor de inzameling van oorlogswapens
Maatschappijopbouw
327.986
Maatschappijopbouw
49.637
van de gemeenten Léré, Dianké, Soumpi, Diré en Tienkour
BURKINA FASO
Inkomen per capita (PPP $)
810
Si kasso B E N I N I V O R Y C O A S T
Alfabetiseringsgraad (%)
MLI/00/009
Steun aan de subcommissie Sensibilisering van de Nationale Commissie
MLI/01/002
Coördinatie-eenheid van het multisectoraal en gedecentraliseerd
ter bestrijding van de verspreiding van lichte wapens
26
G H A N A TOGO
Koulikouro Varia
124.812
Volksgezondheid
249.974
ontwikkelingsprogramma in Banamba, Kolokani en Nara in de regio MLI/01/003
Steun aan het nationaal programma ter bestrijding van paludisme
MLI/01/004
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
MLI/01/007
Steun aan het saneringsprogramma voor de steden
Basisinfrastructuur
-
Varia
-
V E E T E E LT, G E Z O N D H E I D E N S A N E R I N G
34.880
van het Afrikaanse voetbalkampioenschap 2002
Op het vlak van de gezondheid was de technische en financiële steun aan
Wapens financiële steun om de Malinese overheid in de mogelijkheid te stel-
de regio’s Kita en Yanfolila toegespitst op de versterking van de basisge-
len een efficiënte strategie voor de sensibilisering van de betrokkenen te
zondheidszorg en de eerstelijnszorg, alsook op de strijd tegen malaria.
ontwikkelen.
In de noordelijke regio’s (Gao en Timboektoe) is de Belgische coöperatie
In 2002 heeft de BTC de formulering afgewerkt van een waterprogramma in
actief op het vlak van de veeteelt en van de consolidatie van de vrede.
de dorpen van de regio Gao, een programma dat de installatie beoogt van
Het project met betrekking tot de selectie en de vermenigvuldiging van de
85 nieuwe waterputten en in die zin tegelijkertijd de decentralisatie van het
Azawak-zeboe beperkt zich niet tot de technische aspecten met betrekking
waterbeheer ondersteunt.
tot het weer op peil brengen van de door de opeenvolgende droogtes sterk
In de regio Koulikouro heeft de BTC haar werkzaamheden voltooid met
uitgedunde veestapel van de Azawak-zeboe, maar is eveneens gesteund op
betrekking tot de water- en elektriciteitsvoorziening van elf dorpen en de
de professionele organisatie en het valoriseren van de subproducten van die
opleiding van de gebruikers. Daarnaast werd de proeffase van een multi-
veeteelt, wat de sociaal-economische impact van het project vergroot.
sectoraal project gestart ter voorbereiding van een grootschalig programma
Het proefproject ter ondersteuning van de Comités voor het inzamelen van
op het vlak van gezondheid, onderwijs én rurale ontwikkeling.
lichte wapens van vijf gemeenten van de regio Timboektoe geeft aan de
In de regio Sikasso werd in 2002 een nieuw saneringsprogramma gestart
bezitters van illegale wapens de kans die wapens in te leveren in ruil voor
dat voorziet in de bouw van een stortplaats, de levering van de uitrusting
de financiering van microprojecten voor sociaal-economische ontwikkeling
voor de ophaling van huishoudelijk afval en het verstrekken van opleidingen
die de hele plaatselijke gemeenschap ten goede komen. Tegelijkertijd geniet
op het vlak van het beheer van vast afval.
MLI/0299991
Micro-interventieprogramma 2002
Formuleringen MLI/01/001
Steun aan de decentralisatie van het waterbeheer in de streek van Gao
Basisinfrastructuur
MLI/01/005
Ontwikkelingsprogramma in de sociale en de gezondheidssector (PRODESS)
Volksgezondheid
3.443 26.520 AFRIKA
AFRIKA
15.069
Taken van openbare dienst inzake ontwikkelingssamenwerking (artikel 6 van de wet) MLI/02/001
Evaluatie van het Tienjarig programma voor onderwijs
Onderwijs en vorming
3.283
de Nationale Commissie ter Bestrijding van de Verspreiding van Lichte
Uitgaven Mali
Kerngegevens BTC in Mali BTC-experts Beurzen
2002
3 19
2001 2000 500
1.000
1.500
2.000
2.500
3.000
X 1000 €
56 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 57
MAROKKO Projecten en programma’s 1
Rabat 6
ra Massa - D ss ou
a
L'Oriental MeknésTafilalet
Oppervlakte Bevolkingsaantal
s G uelmim - E
S
WESTERN SAHARA
MAURITANIA
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Tanger - Tétouan Taza - Al Hoceima A L G E R I-A Taounate Gharb Chrarda - Beni Hssen Rabat - Salelzemmour - Zaer Fes - Boulmane Grand Casablanca Chaouia - Ouardigha Tadla - Azilal Doukkala - Abda MALI Marrakech
MOR/00/001
Steun aan de gezondheidszorg in de provincies Ouarzazate en Zagora
Volksgezondheid
1.078.763
MOR/00/002
Marokkaans-Belgische samenwerking voor teledetectie
Milieu
447.000 km2
MOR/00/003
Samenwerking met het Bureau voor Beroepsopleiding en Bevordering van de arbeid
Onderwijs en vorming
29.000.000
MOR/00/004
Technische hulp aan het Office National de l'Eau potable
Basisinfrastructuur
107.625
MOR/00/005
Cofinanciering van werken voor de drinkwatervoorziening
Basisinfrastructuur
122.886
Basisinfrastructuur
165.829
a
S
Rabat
5 8
10
r ma
Hoofdstad
4
7 9
2
3
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
126
Levensverwachting bij geboorte Inkomen per capita (PPP $)
68 3.600
Alfabetiseringsgraad (%)
50
33.509 -
van Tarfaya, Massa, Inintanoute en Thinghir MOR/00/006
Cofinanciering van een systeem voor digitale cartografie voor de actualisering van de plannen van de waterdistributie en steun aan het beheer van deze netten
MOR/00/007
Drinkwatervoorziening in de rurale omgeving van Agadir
Basisinfrastructuur
147.249
MOR/00/008
Financiering van studies en adviesdiensten
Varia
105.456
MOR/00/009
Fonds ter bevordering van het toegepast onderzoek en uitwisselingen
Varia
57.804
tussen wetenschappelijke, technische en onderzoeksinstellingen Micro-interventieprogramma 2001
Varia
94.897
MOR/01/008
Drinkwatervoorziening in Tlat Lakhsass en de naburige dorpen
Basisinfrastructuur
91.647
MOR/01/012
Sanering van de stad Ouarzazate
Basisinfrastructuur
-
MOR/0299991
Micro-interventieprogramma 2002
Varia
-
In 2001 werden vijf projecten geformuleerd en in 2002 nog eens zes. Deze
ontziltingsstation van Tarfaya en voor de drinkwatertoevoer naar de stad
elf formuleringen garanderen de vernieuwing van de projectenportefeuille en
Tiznit en omgeving voltooid. In 2002 werden ook de werkzaamheden gestart
bekrachtigen de concentratie van de activiteit in de sectoren water (6 pro-
voor de drinkwatervoorziening van elf “douars” (dorpen) in de Wilaya van
jecten) en beroepsopleiding (2 projecten). Bovendien, naar het voorbeeld
Agadir en van 206 “douars” in de omgeving van Tlat Lakhsass.
van andere ontwikkelingsorganisaties, stapt de Belgische Technische
Inzake gezondheid werden de werkzaamheden op het vlak van civiele bouw-
Coöperatie geleidelijk af van projecten op het vlak van zware engineering om
kunde in het kader van het project ter ondersteuning van de gezondheids-
MOR/01/013
Geïntegreerde plattelandsontwikkeling in de Draa-vallei
Landbouw en Voedselzekerheid
28.744
een doorslaggevende plaats toe te kennen aan de participatie van de
zorg in de provincies Ouarzazate en Zagora voltooid. Het project werd even-
MOR/01/014
Ontwikkeling van opleidingen via leercontracten
Onderwijs en vorming
21.323
begunstigde bevolkingsgroepen. De projecten in het kader van het waterbe-
wel verlengd tot 31 december 2003 ten einde de uitrusting van de 24 begun-
MOR/01/015
Opwaardering van de opleiding voor de herstelling van motortoestellen
Onderwijs en vorming
15.445
heer en van de geïntegreerde rurale ontwikkeling in de vallei van de Drâa,
stigde gezondheidscentra te kunnen voltooien en het opleidingsprogramma
MOR/02/001
Inrichting van een multifunctionele vrouwenruimte in Ouarzazate
Gender
de projecten in het kader van de bestrijding van SOA’s (seksueel overdraag-
tot een goed einde te kunnen brengen.
MOR/02/002
Steun aan het nationaal programma ter bestrijding van SOI's en aids
Volksgezondheid
16.564
bare aandoeningen) en aids, alsook het project met betrekking tot de
Naast deze prestaties is er het eerste micro-interventieprogramma dat op
MOR/02/03F
Drinkwatervoorziening van vijf centra in de regio Souss Massa Draa
Basisinfrastructuur
12.226
‘Espace Multifonctionnel des Femmes’ (multifunctioneel vrouwencentrum)
het einde van het jaar werd afgesloten met een uitvoeringspercentage van
in Ouarzazate hebben in die zin een rechtstreekse weerslag op en feedback
bijna 100%. Als voorbeelden van de meest geslaagde interventies verwijzen
vanwege het verenigingsleven.
we graag naar de restauratie, in het kader van het programma Agenda 21,
De ondertekening, in 2003, van die tien overeenkomsten zal de draagwijdte
van een markt in Essaouira of naar de steun die werd verleend aan de ver-
van de acties van de BTC grondig wijzigen. In 2002 heeft de activiteit zich
eniging Achourouk die zich inzet voor de doven van Ouarzazate door het ver-
echter vooral toegespitst op de projecten die in 2000 van het ABOS waren
strekken van onderwijs aan dove kinderen en die nu ook een hele reeks dien-
overgenomen.
sten inzake gehoormeting en –protheses kan aanbieden, diensten waarover
Zo werden, wat het water betreft, de werkzaamheden voor de bouw van het
de doven uit de streek voordien nooit konden beschikken.
Formuleringen
Uitgaven Marokko
8.661
Kerngegevens BTC in Marokko BTC-experts Beurzen
2002
4 83
2001 2000 2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
X 1000 €
58 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 59
AFRIKA
AFRIKA
WA A R D E W E G E N E L K A A R K R U I S E N
MOR/01/006
MOZAMBIQUE Uitgaven Mozambique
Kerngegevens BTC in Mozambique
TANZANIA ZAMBIA
N i as s a
C abo D el gado
MALAWI
N am pul a
Te t e
Zam bez i a M a n ic a
Hoofdstad
Maputo
Oppervlakte Bevolkingsaantal
799.000 km2
2002
19.400.000
2001
170
2000
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
Sof al a
ZIMBABWE
Levensverwachting bij geboorte I n ham bane S O U TH AFRICA
Ga za Maputo
Inkomen per capita (PPP $) Alfabetiseringsgraad (%)
39 1.140
5
10
15
20
25
BTC-experts
0
Beurzen
0
30
X 1000 €
45
Maputo S WA Z I LA N D
Sinds het einde van de burgeroorlog in 1992 en de eerste democratische ver-
leveren. De fondsen worden gekanaliseerd via het overheidssysteem en via
kiezingen in 1994 is Mozambique een van de succesvolste voorbeelden in
het agentschap van het ministerie van Volksgezondheid, dat belast is met
Afrika van wederopbouw en ontwikkeling na een conflict geworden. Op grond
investeringsprojecten. Ter garantie dat de fondsen doeltreffend worden
van dit perspectief en de politieke stabiliteit dragen de internationale
gebruikt, is een audit naar de prijs-kwaliteitverhouding besteld, waarvan de
gemeenschap en diverse hulporganisaties genereus bij tot de ontwikkeling
resultaten rechtstreeks aan de BTC worden gerapporteerd.
van het land. Ondanks deze inspanningen blijft Mozambique echter een van
Mozambique is een van de ontwikkelingslanden waar donoren hun onder-
de armste landen ter wereld.
steuning van de ontwikkelingssamenwerking kanaliseren via de staatsbe-
De nieuw opgerichte vertegenwoordiging van de BTC in Mozambique con-
groting. De politieke en economische stabiliteit van Mozambique heeft rege-
centreert haar inspanningen op wederopbouw na de overstromingen en
ringen en hulporganisaties aangemoedigd om de regering begrotingshulp te
macro-economische budgethulp.
verlenen. Er is een speciale werkgroep van de Joint Donor Group (G11) in het
In 2000 had België ermee ingestemd om de Mozambikaanse overheid bij te
leven geroepen om deze activiteiten te coördineren, waarvan België waarne-
staan in de wederopbouw van een groot aantal gezondheidsvoorzieningen
mend lid is. De komende maanden zal België de omvang van zijn steun aan
die waren getroffen door verwoestende overstromingen in de provincie Gaza,
de G11 bepalen, waarbij met name wordt gefocust op de hervorming van het
Inhambane en Sofala. Er zullen 31 stedelijke en landelijke gezondheidscen-
systeem voor het beheer van de staatsbegroting.
tra worden gerenoveerd of heropgebouwd. De werkzaamheden zijn zo ont-
De langetermijndoelstelling van het gemeenschappelijke programma is de
worpen dat ze rekening houden met de nieuwe demografische realiteit en in
bestrijding van de armoede, zoals wordt vermeld in het actieplan van de
overeenstemming zijn met een mandaat om betere gezondheidsdiensten te
regering voor de bestrijding van totale armoede.
60 / BTC - Jaarverslag 2002
AFRIKA
AFRIKA
ARMOEDEBESTRIJDING
BTC - Jaarverslag 2002 / 61
NIGER
Projecten en programma’s
LIBYA ALGERIA
Hoofdstad
Niamey
Oppervlakte
Agadez
Bevolkingsaantal
MALI
Tahoua Zinder Ti l l aber t Maradi Niamey Dosso
Diffa
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen) Levensverwachting bij geboorte Inkomen per capita (PPP $) Alfabetiseringsgraad (%)
Steun aan de teelt van het Azawak-runderras in Niger
Landbouw en Voedselzekerheid
63.138
NER/00/002
Steun aan de selectie, de bevordering en de verspreiding van de Maradi-geit
Landbouw en Voedselzekerheid
59.995
1.267.000 km2
NER/00/003
Project zaaigoed / Office National des Aménagements Hydro-Agricoles (ONAHA)
Landbouw en Voedselzekerheid
38.834
10.400.000
NER/00/004
Steun aan de strijd tegen aids en SOA's
Volksgezondheid
NER/00/005
Studiefonds
Varia
102.797
Steun aan de afdeling orthopedie en traumatologie van het ziekenhuis van Niamey
Volksgezondheid
163.789
Volksgezondheid
399.885
Volksgezondheid
1.280.233
174
NER/00/007
890 17
46.884
en aan de opleiding in orthopedie-traumatologie in Niger
46
NIGERIA BENIN
NER/00/001
NER/00/008
Steun aan de ontwikkeling van het stedelijk gezondheidsdistrict van de gemeente III van Niamey
NER/00/009
Steun aan de ontwikkeling van de gezondheidsdistricten van het departement Dosso in het kader van het multisectorale programma
De interventies van de Belgische bilaterale coöperatie in Niger zijn hoofdza-
te steunen in haar campagne tegen de verspreiding van aids werd in de loop
kelijk afgestemd op een versterking van de inspanningen die door dat land
van 2002 materiële en medische hulp verstrekt.
worden geleverd om de armoede te bestrijden. Recent nog heeft de Nigerese
In de rurale sector wordt steun verleend aan centra voor de selectie en de
overheid een « Stratégie pour la Réduction de la Pauvreté » (SRP) (strate-
verspreiding van het Azawak-runderras en van de rode Maradi-geit. Daartoe
gie ter vermindering van de armoede) uitgewerkt die gebaseerd is op duur-
werden twee teeltprogramma’s opgestart. Om de bevolking van de stad Birni
zame ontwikkeling. In januari 2002 werd de SPR goedgekeurd door alle ont-
N’Gaouré van drinkwater te voorzien, wordt sinds 2001 steun verleend aan
wikkelingspartners. De SPR is sindsdien dan ook het enige referentiekader
het Hydraulisch Programma voor de regio Dosso in het kader waarvan de
geworden voor alle interventies.
noodzakelijke werken worden uitgevoerd voor de toevoer van drinkwater. Er
De Belgische samenwerking is al lang actief in de gezondheidssector. In het
wordt eveneens een aanzienlijke bijdrage geleverd aan de inspanningen van
licht van de prioriteit die door de Nigerese regering wordt verleend aan de
de Nigerese overheid om de erosie in de stad Dosso, waar de bevolking te lij-
ontwikkeling van districtsgezondheidsdiensten werd in 2001 een program-
den heeft van de degradatie van de bodem en van de vorming van tal van
ma voor institutionele ondersteuning gestart in vijf districten van de regio
wadi’s en ravijnen, tegen te gaan.
Dosso. Dankzij het gezondheidsprogramma kreeg Gemeente III van Niamey
Tot slot werd, in het licht van het zoeken naar een macro-economisch even-
een volledig uitgerust districtsziekenhuis toegekend dat sinds 2001 opera-
wicht en met het oog op het verzekeren van sociale stabiliteit, in 2002 bud-
tioneel is. Ook sinds 2001 werkt een orthopedisch chirurg voltijds voor het
gethulp verleend aan de Nigerese overheid zodat zij aan haar ambtenaren
nationaal ziekenhuis van Niamey, en dit in het kader van het programma ter
de achterstallige lonen kon uitbetalen.
ondersteuning van de afdeling orthopedie en traumatologie. Om de overheid
Drinkwatervoorziening voor de stad Birni N'Gaouré
Basisinfrastructuur
883.948
NER/00/011
Inrichting van de Koris Noord en Zuid van de stad Dosso
Basisinfrastructuur
64.175
NER/01/005
Steun aan de teelt van het Azawak-runderras in Niger
Landbouw en Voedselzekerheid
NER/02/001
Betaling van salaris aan ambtenaren van de republiek Niger
Maatschappijopbouw
NER/02/002
Hogere inkomsten voor de vrouw in de regio Dosso
Gender
NER/01/002
Steun aan de teelt van het Azawak-runderras in Niger
Landbouw en Voedselzekerheid
NER/01/003
Hogere inkomsten voor de vrouw in de regio Dosso
Gender
NER/01/004
Steun aan de selectie, de bevordering en de verspreiding van de Maradi-geit - Fase II
Landbouw en Voedselzekerheid
317.722 4.739.635 AFRIKA
AFRIKA
V E R M I N D E R I N G VA N D E A R M O E D E
NER/00/010
Formuleringen
Uitgaven Niger
10.000 2.281 21.581
Kerngegevens BTC in Niger BTC-experts Beurzen
2002
9 27
2001 2000 2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
X 1000 €
62 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 63
PA L E S T I J N S E G E B I E D E N
Projecten en programma’s
De Palestijnse Autoriteit zetelt in Ramallah Oppervlakte
WEST Ramallah BANK Gaza
6.020 km2
Bevolkingsaantal
JERUSALEM
GAZA STRIP
G
Y
P
T
Steun aan de gezondheidssector in de Palestijnse gebieden
Volksgezondheid
PZA/00/005
Stroomvoorziening in rurale gebieden
Basisinfrastructuur
PZA/00/006
Capaciteitsverhoging en institutionele ontwikkeling van het ministerie
Maatschappijopbouw
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
98
Levensverwachting bij geboorte
72
Inkomen per capita (PPP $)
niet beschikbaar
Alfabetiseringsgraad (%)
22.555 300.832 513.766
1.258.811
van planning en internationale samenwerking van de Palestijnse Nationale Autoriteit
3.600.000
J O R D A N
E
PZA/00/001
PZA/00/007
Palestijns centrum voor curriculumontwikkeling
Onderwijs en vorming
PZA/01/003
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
PZA/01/005
Ontwikkelingsproject voor lokale infrastructuur & capaciteitsopbouw
Maatschappijopbouw
13.116
PZA/01/006
Ondersteuning van de medische derdelijnszorg in Palestina: bouw van een
Volksgezondheid
87.810
38.150
catheterlaboratorium in het overheidsziekenhuis van Shifa in Gaza en van een intensivecareafdeling/cardiologie-unit in het overheidsziekenhuis in Ramallah
89 PZA/01/007
Belgische bijdrage aan de bouw van een middelbare school voor meisjes in Kufr Ra'ee Onderwijs en vorming
-
Formuleringen PZA/02/01F
Palestijns leerplan: drukken van schoolboeken
Onderwijs en vorming
PZA/02/02F
Uitrusting van St Joseph Hospital in Oost-Jeruzalem
Volksgezondheid
Ondanks de pijnlijke omslag in de gebeurtenissen en de talloze beperkingen
Het programma in Palestina wordt gekenmerkt door een bijzondere nadruk
van de Palestijnse mobiliteit zette de Belgische bilaterale coöperatie haar
op de steun aan de tertiaire gezondheidszorg. De eerste plannen zijn in de
werkzaamheden in 2002 voort.
maak voor het leveren van apparatuur aan de afdeling intensieve zorg van
Hoewel sommige projecten zijn gericht op het nationale niveau en daar een
twee ziekenhuizen in Ramallah en Oost-Jeruzalem.
duidelijke impact op hebben, werd het programma beperkt tot de gebieden
De BTC implementeerde een project om de institutionele capaciteit van 23
op de Westelijke Jordaanoever. De kern van de projecten werd gevormd door
stads- en gemeentebesturen te versterken. Het project wil mechanismen in
sectoren als onderwijs, gezondheid, capaciteitsopbouw en de ontwikkeling
het leven roepen die Palestina voor het eerst duurzame financiële bronnen
BTC-experts
van de infrastructuur op het platteland.
en de ontwikkeling van lokale gemeente-infrastructuren garanderen.
Beurzen
Ongetwijfeld vormt de onderwijssector een van de belangrijkste bekommer-
Intussen kreeg het ministerie van Planning en Internationale Samenwerking
nissen van de onlangs opgerichte Palestijnse Autoriteit (1994). Het pro-
technische hulp om het coördinatieproces tussen de donoren en de ministe-
gramma van de BTC biedt onder andere steun aan het ministerie van
ries die technische diensten verlenen te vereenvoudigen.
Onderwijs bij het opstellen van het eerste Palestijnse schoolcurriculum. Er
Daarnaast wordt gewerkt aan de elektriciteitsvoorziening in 29 dorpen in het
werden teksten geschreven voor de nieuwe handboeken voor miljoenen leer-
gebied rond Nabloez. Voorts werden een aantal beurzen en subsidies voor
lingen. Diverse rapporten bevestigden dat het schoolcurriculum voldoet aan
microprojecten vrijgemaakt. Tevens was de BTC betrokken bij de voorberei-
internationaal goedgekeurde normen en ontkrachtten enkele controversiële
dende werkzaamheden van de Internationale Gemeenschap om de hydrolo-
beweringen inzake de politieke context.
gische en elektrische infrastructuur te herstellen en weer in dienst te nemen.
64 / BTC - Jaarverslag 2002
14.722 2.887 AFRIKA
AFRIKA
ONDERWIJS EN GEZONDHEIDSZORG
Uitgaven Palestijnse gebieden
Kerngegevens BTC in de Palestijnse gebieden
2002
2 22
2001 2000 500
1.000
1.500
2.000
2.500
X 1000 €
BTC - Jaarverslag 2002 / 65
R WA N D A
Projecten en programma’s
UGANDA DEMO. REP. OF CONGO
Hoofdstad TANZANIA
BYUMBA
RUHENGERI GISENYI
Kigali KIBUYE
KIGALI GITARAMA
KIBUNGO
Kigali
Oppervlakte Bevolkingsaantal Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
GIKONGORO
BURUNDI
Levensverwachting bij geboorte Inkomen per capita (PPP $) Alfabetiseringsgraad (%)
Maatschappijopbouw
13.144
RWA/00/004
Money for work
Basisinfrastructuur
RWA/00/005
Steun aan de afdeling Studie en Planning van het ministerie van Landbouw
Landbouw en Voedselzekerheid
7.300.000
RWA/00/006
Steun aan de gezondheidsdistricten van de regio Kigali
Volksgezondheid
1.203.051
143.805
23.145
-
RWA/00/008
Bouw van een districtsziekenhuis in Remera
Volksgezondheid
158
RWA/00/009
Steun aan het ziekenhuis van Kigali
Volksgezondheid
38
RWA/00/010
Steun aan de zaaigoedsector van Rwanda
Landbouw en Voedselzekerheid
RWA/00/011
Institutionele versterking van het Ministerie van Volksgezondheid - Fase II
Volksgezondheid
186.236
RWA/00/013
Steun aan de laboratoria van de gezondheidsdistricten
Volksgezondheid
14.198
RWA/00/014
Steun aan het nationaal programma voor geestelijke gezondheidszorg in Rwanda
Volksgezondheid
99.841
RWA/00/015
Steun aan het gezondheidsdistrict Rutongo
Volksgezondheid
327.627
RWA/00/016
Belgisch-Rwandees Studie- en Adviesfonds
Varia
166.121
RWA/00/017
Tegenwaardefonds
Varia
75.547
1.250 68
JUSTITIE EN GEZONDHEID
936.673 1.577.947
RWA/01/001
Rehabilitatie van de elektriciteitslijn Kabarondo - Kayonza - Kiziguro
Basisinfrastructuur
-
RWA/01/002
Pedologische kaart van Rwanda: transfer van de gegevens en van de knowhow
Landbouw en Voedselzekerheid
-
Steun aan de versterking van de rechtsstaat en de justitie in Rwanda:
Maatschappijopbouw
283.072
Maatschappijopbouw
-
RWA/01/005
De meeste prestaties van de Belgische bilaterale samenwerking in Rwanda
De samenwerking richt zich ook op de landbouw. Het betreffende program-
sluiten aan bij de acties die ondernomen werden vóór en na de genocide en
ma is hoofdzakelijk gericht op de ondersteuning van de zaaigoedsector via
passen in het kader van de prioritaire sectoren en domeinen van de
onderzoek, productie, kwaliteitscontrole en distributie.
Belgische samenwerking.
De eindfase van een lang project (dat reeds vóór 1994 was aangevat) met
RWA/01/007
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
Gelet op het belang dat de Rwandese regering hecht aan de rechtspraak met
betrekking tot de ontwikkeling van een pedologische of bodemkaart van
RWA/01/010
Steun aan de versterking van de rechtsstaat
Maatschappijopbouw
betrekking tot de genocide en omwille van de dringende berechting van de
Rwanda werd in 2000 geformuleerd. Het echte startschot voor deze inter-
gevangen die betrokken waren bij (of beschuldigd worden van) misdaden
ventie (opleiding van Rwandese kaders voor het beheer van de gegevens-
RWA/01/014
Nationaal geïntegreerd programma ter bestrijding van malaria
Volksgezondheid
-
van tweede en derde graad tijdens die genocide, heeft de Belgische coöpe-
bank in het licht van het verzamelen en het verwerken van informatie, de
RWA/01/015
Referentielaboratorium volksgezondheid
Volksgezondheid
19.804
ratie van bij de start van het jaar 2002 werk gemaakt van de uitvoering van
uitrusting en de overdracht van de informatie) werd in 2002 gegeven.
RWA/01/016
Steun aan het ziekenhuis van Kigali 2002-2005
Volksgezondheid
137.576
twee nieuwe interventies ter ondersteuning van het ministerie van Justitie
Daarnaast is momenteel het experimentele project Money for Work in uitvoe-
en van het Hooggerechtshof.
ring. Dit project heeft weliswaar een economisch doel, maar de resultaten
De steun aan de gezondheidszorg blijft in het kader van de Belgische
ervan ressorteren ook onder onderwijs, gezondheidszorg en rurale economie.
samenwerking prioritair. De BTC voert in dit verband diverse prestaties uit,
Via deze interventie wil men geldstromen naar het platteland op gang bren-
in samenwerking met de Rwandese partners: het ministerie van
gen, het gebruik van lokale materialen stimuleren en arbeidsplaatsen creë-
RWA/01/003
Steun aan de versterking van de rechtsstaat en de justitie in Rwanda
Maatschappijopbouw
Volksgezondheid, het Centre Hospitalier de Kigali (CHK), de gezondheids-
ren om lokale infrastructuren te bouwen (scholen, sociaal-medische centra),
RWA/01/008
Steun aan het basisonderwijs
Onderwijs en vorming
16.776
districten, het Nationaal Programma voor Geestelijke Gezondheidszorg en
om aldus het platteland te « hermonetariseren ».
RWA/01/009
Nationaal geïntegreerd programma ter bestrijding van malaria
Volksgezondheid
14.556
het Referentielaboratorium op het vlak van de Volksgezondheid.
ministerie van Justitie en Institutionele Betrekkingen RWA/01/006
Institutionele versterking van de strategische planning van het ministerie van Financiën en Economische Planning
67.540 956.834
en de justitie in Rwanda : Hooggerechtshof
AFRIKA
AFRIKA
Steun aan het nationaal centrum voor juridische opleiding
26.000 km2
CYANGUGU BUTARE
RWA/00/003
Formuleringen
RWA/01/011
Referentielaboratorium volksgezondheid
Volksgezondheid
RWA/01/017
Bouw, renovatie en uitrusting van basisscholen
Onderwijs en vorming
Uitgaven Rwanda
1.818
3.493 24.239
Kerngegevens BTC in Rwanda
2002
BTC-experts
13
Beurzen
61
2001 2000 2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
X 1000 €
66 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 67
SOUTHERN AFRICAN DEVELOPMENT COMMUNITY (SADC)
Projecten en programma’s SAD/00/002
Levering van diensten en uitrusting voor het District Development Fund,
Basisinfrastructuur
16.681
voor de vermindering van de impact van droogte: project voor watervoorziening Dem. Rep. Congo
en sanering - Zimbabwe SAD/00/003
Tanzania
Seychelles
Malawi Zambia Zimbabwe Namibia Botswana Swaziland Lesotho South Africa
Ma u r it iu s
M
oz
am
bi
qu
e
Angola
Steun aan de Zambiaanse diergeneeskundige diensten in de zuidelijke,
Landbouw en Voedselzekerheid
940.972 342.372
centrale en oostelijke provincies SAD/00/004
Regionaal netwerk voor energieplanning – Angola
Basisinfrastructuur
SAD/00/005
Fonds voor institutionele capaciteitsversterking
Maatschappijopbouw
23.839
SAD/00/006
Studie- en Adviesfonds
Varia
66.443
SAD/00/007
Institutionele steun aan de coördinatie-eenheid voor de oogst in SADC - Zimbabwe
Landbouw en Voedselzekerheid
SAD/01/002
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
11.632
INFO 21: sensibilisering voor regionale integratie
Maatschappijopbouw
14.249
163.625
Formuleringen SAD/01/001
De Southern African Development Community is een regionale organisatie
Het opgerichte Regional Energy Planning Network zal zich concentreren op
van 14 landen in zuidelijk Afrika. De heersende armoede blijft de grootste
een versterking van de mogelijkheden voor dataverzameling, -analyse, -ver-
uitdaging van de SADC, naast de hoge werkloosheidsgraad. Tegelijk bestaan
werking en -beheer en op de vlotte informatie-uitwisseling tussen de SADC-
er opvallende contrasten tussen arm en rijk, waarbij sommige gemeen-
gemeenschappen. Het belangrijkste resultaat is de ontwikkeling van een
BTC-experts
2
schappen een veel hoger inkomen per capita hebben dan andere.
duurzaam strategisch REPN-plan.
Beurzen
0
De instellingen van de SADC en de regionale samenwerkingsovereenkomsten
De harmonisering van de landbouw om de concurrentiekracht van de SADC-
tussen de lidstaten bieden mogelijkheden voor conflictbemiddeling en de
gemeenschappen op de wereldmarkt te vergroten, zou een positief effect op
versterking van het democratische bestuur. Beide elementen zijn essentieel
de voedselzekerheid moeten hebben. De BTC geeft technische ondersteuning
voor armoedebestrijding, doordat ze zorgen voor een consequente gelijke
aan de SADC om de onderhandelingen over de productie en distributie van
verdeling van de voordelen van de economische groei over alle burgers in de
zaden, de bescherming van gewassen en het gebruik van genetisch gemo-
regio. Bij dit streven koos België ervoor zich te verbinden tot een gestructu-
dificeerde gewassen te verbeteren.
reerde samenwerking met de SADC ter ondersteuning van de stapsgewijze
Het project "Info 21" zal bijdragen tot een beter begrip van de regionale inte-
benadering van de regionale ontwikkelingssamenwerking, harmonisering
gratie van de SADC en haar instellingen. Bij dit proces worden particuliere
van het beleid en integratie van de markt.
media-instituten betrokken om een doeltreffende en professionele over-
De afgelopen jaren wordt de samenwerking tussen België en de SADC steeds
dracht van informatie aan het grote publiek te bewerkstelligen.
Uitgaven SADC
AFRIKA
AFRIKA
ONTWIKKELING DOOR REGIONALE I N T E G R AT I E Kerngegevens BTC in SADC
2002 2001 2000 500
1.000
1.500
2.000
X 1000 €
meer gericht op interventies met het oog op de versterking van de capaciteiten voor regionale samenwerking, institutionele ontwikkeling en steun aan regionale integratie.
68 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 69
SENEGAL
Saint Louis
Sa
Louga Dakar Diourbel Fatick Kaolack
int
Thiés
Dakar
Oppervlakte
Lo
uis
Tambacounda
GA MBI A
Ziguinchor
Hoofdstad
Bevolkingsaantal Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen) Levensverwachting bij geboorte
Kolda
Inkomen per capita (PPP $) GUINEA BISSAU
Landbouw en Voedselzekerheid
368.221
SEN/00/003
Steun aan de strijd tegen aids en SOA's
Volksgezondheid
35.352
SEN/00/005
Financiering van studies en adviesdiensten
Varia
39.288
9.700.000
SEN/00/006
Belgisch-Senegalees tegenwaardefonds
Varia
SEN/00/007
Steun aan de medische regio Diourbel - Fase 2
Volksgezondheid
SEN/01/001
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
156
37.297 1.196.831 34.614
52 1.500 38
G E Z O N D H E I D E N WAT E R : DE TWEE GROOTSTE PRIORITEITEN AFRIKA
Bevordering van kleine en middelgrote tuinbouwbedrijven
197.000 km2
GUINEA
Alfabetiseringsgraad (%)
SEN/00/002
Formuleringen SEN/02/01F
Verbetering en versterking van de watervoorziening in het aardnotenbekken
Basisinfrastructuur
60.007
SEN/02/02F
Schoonmaak van Saint-Louis
Basisinfrastructuur
35.947
Basisinfrastructuur
-
Opdrachten voor derden (artikel 7 van de wet)
Overeenkomstig de verbintenissen die in 2001 door de Gemengde Commissie
Fatick en Kaolack van goed water voorzien. Om deze doelstelling te bereiken,
werden aangegaan, is de Belgische bilaterale hulp prioritair gefocust op de
zullen dertien nieuwe diepe putten worden aangelegd en negentien bestaan-
gezondheidszorg en de basisinfrastructuur (rurale hydraulica en sanering).
de putten worden vernieuwd of versterkt. In totaal zal 800 km waterleiding
In 2002 werd verder gewerkt aan de tweede fase van het project ter onder-
worden gelegd. In het kader van het nationaal beleid voor de responsabilise-
steuning van de medische regio Diourbel. Dit project, dat uit verschillende
ring van de bevolking voor het beheer en de distributie van het water zal dit
onderdelen bestaat, kan thans tastbare resultaten voorleggen, vooral op het
project ook bijzondere aandacht besteden aan de ondersteuning en begelei-
vlak van de bevordering van de hygiëne (sensibiliseringsprogramma’s, bouw
ding van de ‘Associations des Usagers des Forages’ (Gebruikersverenigingen
van latrines) en de toegang tot geneesmiddelen.
van de putten).
BTC-experts
Het project ter ondersteuning van de strijd tegen SOA’s (seksueel overdraag-
Daarnaast blijft de Belgische Technische Coöperatie verder werken aan het
Beurzen
bare aandoeningen) en aids werd voortgezet via de levering van opsporings-
project ter ondersteuning van de groentetelers uit de regio van Niayes.
materiaal en -uitrusting.
Daarbij wordt gestreefd naar de verdere optimalisering van hun technische
In 2002 werd een bijzonder belangrijk programma ondertekend met betrek-
capaciteiten en naar een verduurzaming van de kredietverenigingen die wer-
king tot de watervoorziening in het aardnotenbekken. Dit programma, dat een
den opgericht met het oog op de toegankelijkheid tot de financiële middelen
looptijd heeft van vijf jaar en waarvoor ongeveer 15 miljoen euro werd uitge-
die de kleine tuinbouwbedrijven broodnodig hebben voor hun verdere ontwik-
trokken, zal 360.000 Senegalezen uit 680 dorpen uit de regio’s Diourbel,
keling.
SEN/01/002
Drinkwatervoorziening in Keur Demba Ngoye - Koning Boudewijnstichting
Uitgaven Senegal
Kerngegevens BTC in Senegal
2002
3 41
2001 2000 500
1.000
1.500
2.000
X 1000 €
70 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 71
AFRIKA
MAURITANIA
Projecten en programma’s
ZUID-AFRIKA
Projecten en programma’s
Z I M B A B W E
BOTSWANA
MOZAMBI
Northern Transvaal
NAMIBIA
Johannesburg 1
Hoofdstad
Pretoria
Pretoria
North West
Mpumalanga SW AZI LAND
Orange Free State
Kwazulu-Natal
Oppervlakte
1.219.000 km2
Bevolkingsaantal
SAF/01/002
Steun aan het ministerie van Volksgezondheid (HIV/aids en TB)
Volksgezondheid
-
SAF/01/004
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
SAF/01/006
Steun aan de erkenningscampagne, Commissie voor Landteruggave,
Maatschappijopbouw
39.816 911.857
Afdeling landzaken
43.600.000
LESOTHO
Northern Cape
2 Eastern Cape
Kaapstad Western Cape Pretoria Witwatersrand Vereeniging 2 Eastern Cape
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen) Levensverwachting bij geboorte
111 51
1
Inkomen per capita (PPP $) Alfabetiseringsgraad (%)
Formuleringen
11.290 86
SAF/01/001
Strijd tegen HIV/aids en tuberculose
Volksgezondheid
SAF/01/005
Steun aan de erkenningscampagne, Commissie voor Landteruggave,
Maatschappijopbouw
24.950 5.222
Maatschappijopbouw -
24.529
Afdeling landzaken SAF/02/01F
Steun aan de Zuid-Afrikaanse politie
conflictpreventie
In 2002 heeft de BTC haar activiteiten aanzienlijk uitgebreid met een focus
seren van de indieners van de klachten bij het kiezen van verschillende
op drie belangrijke problemen in Zuid-Afrika: de bestrijding van HIV/aids en
mogelijke regelingen: teruggave van het land aan de rechtmatige eigenaar,
tuberculose, het landhervormingsproces en misdaad en onveiligheid.
financiële compensatie of ruil met een ander stuk land of andere woning. De
Uitgaven Zuid-Afrika
Kerngegevens BTC in Zuid-Afrika
Zuid-Afrika wordt geconfronteerd met een van de ergste epidemieën van
meest armlastige klachtindieners krijgen een opleiding in het juiste gebruik
BTC-experts
0
HIV/aids en tuberculose ter wereld. Naar schatting 4,7 miljoen Zuid-
van hun nieuwe bezit.
Beurzen
4
Afrikanen zijn besmet het HIV, van wie waarschijnlijk een derde tuberculose
Lokale gemeenschappen hebben het meest te lijden onder de misdaad,
zal krijgen. Als een gedeeltelijk antwoord op deze situatie heeft België ermee
vooral in arme gebieden. Misdaad weegt zwaar op de armere lokale gemeen-
ingestemd steun te geven aan de plannen van het National Department of
schappen en vormt een ernstige belemmering voor het vinden van een zeke-
Health om de problemen van HIV en tuberculose gezamenlijk aan te pakken.
re en duurzame vorm van levensonderhoud. Naast het directe verlies van
Die steun omvat een uitgebreid hulp- en verzorgingspakket, waardoor de
inkomsten voor huishoudens als gevolg van de criminele activiteiten, wor-
bestaande diensten in de loop van vijf jaar zullen worden uitgebreid naar
den ook sociale patronen, gemeenschapsrelaties en lokale economieën aan-
alle 175 districten van het land.
getast. Daarom steunt België sinds 1994 de ontwikkeling van een nieuw
Na de eerste democratische verkiezingen in 1994 is een groot aantal klach-
opgerichte politiedienst. De nadruk wordt gelegd op de dienstverlening in de
ten ingediend door mensen die onteigend zijn van hun land door het vorige
belangrijkste politiebureaus. België steunt de opleiding en de capaciteits-
apartheidsregime. De BTC helpt de Zuid-Afrikaanse regering bij het afhan-
versterking van de commissarissen en het personeel van het politiebureau,
delen van deze klachten. Dat vereist een ingewikkeld administratief en juri-
waardoor zij beschikken over de nodige vaardigheden om grote menigten te
disch proces. De eerste stap, het ontvankelijk verklaren van de klachten,
beheersen, misdaden te voorkomen en de beschikbare informatie en midde-
werd afgerond in december 2002. De komende drie jaar zal bijkomende
len te verzamelen en te beheren.
2002 2001 2000 200
400
600
800
1.000
1.200
X 1000 €
steun worden verleend voor het natrekken van de klachten en voor het advi-
72 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 73
AFRIKA
AFRIKA
AIDS, LANDHERVORMINGEN EN ARMOEDE
TA N Z A N I A
Projecten en programma’s
UGANDA
RW A NDA
K E N Y A
Kagera
M a r a
Hoofdstad
Dodoma
Shinyanga
Oppervlakte
A r u s h a Kilimandjaro
Kigoma T a b o r a Singida
Dodoma Dodoma
Dar Es Salaam Pwani
Bevolkingsaantal
L i n d i
Z A MBIA
Ruvuma
Matwara
Basisinfrastructuur
1.660.874 159.600
TAN/00/003
Technische hulp aan de Tanzania Railways Corporation
Basisinfrastructuur
TAN/01/004
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
46.213
37.000.000
TAN/01/005
Studie- en Adviesfonds
Varia
-
TAN/00/005
Ontwikkelingsprogramma ten behoeve van Kagera
Varia
1.305
TAN/02/01F
Levering van 40 wissels aan de Tanzania Railways Corporation
Basisinfrastructuur
5.480
Onderwijs en vorming
3.518
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen) Levensverwachting bij geboorte
160 44
Mo
M b e y a Iringa
rog
oro
R u k w a
Tanga
Levering, installatie en onderhoud van wissels aan de Tanzania Railways Corporation
945.000 km2
Mwanza BURUNDI
TAN/00/002
Inkomen per capita (PPP $) Alfabetiseringsgraad (%)
Formuleringen
520 76
MO ZAMB I Q U E MALAWI
Taken van openbare dienst inzake ontwikkelingssamenwerking (artikel 6 van de wet) TAN/02/02P
Evaluatie van het beursproject van Burundese studenten in Tanzania
2002 betekende voor de Belgisch-Tanzaniaanse samenwerking het jaar van
van de armoede, werd het toch in aanmerking genomen als een van de priori-
een nieuwe start. Door de ondertekening, in oktober 2002, van een nieuwe
taire sectoren van het indicatief programma. Ons land heeft zijn wil te kennen
Algemene Overeenkomst werden de globale context en de principes van een
gegeven om Tanzania te steunen in zijn beleid om de lokale gemeenschappen
dynamische samenwerking tussen de beide landen opnieuw geformuleerd. Er
te betrekken in het duurzaam beheer van de natuurlijke hulpmiddelen.
werd een nieuw Indicatief Samenwerkingsprogramma (ISP) goedgekeurd, met
Een ander belangrijk thema van de samenwerking tussen België en Tanzania
een budget van ongeveer 40 miljoen euro. Daardoor zou het aantal te formule-
is het behoorlijk bestuur. Er werd daarom beslist na te gaan in welke mate
ren en door de BTC te implementeren prestaties over vijf jaar (2003-2007)
België zou kunnen participeren in het basket fund van de partners die betrok-
BTC-experts
moeten verviervoudigen.
ken zijn bij het programma ter hervorming van de justitie.
Beurzen
Het indicatief programma, gebaseerd op de nationale strategie ter verminde-
De infrastructuursector werd evenmin vergeten. België heeft immers beslist om
ring van de armoede (Poverty Reduction Strategy), past in de thematische en
zijn steun aan de Tanzaniaanse spoorwegen te verlengen tot eind 2003, via
sectorale prioriteiten van de Belgische bilaterale coöperatie.
technische bijstand aan de Tanzania Railways Corporation en de levering, de
De belangrijkste sectoren van de hernieuwde samenwerking zijn het basis-
installatie en het onderhoud van bijkomende wissels.
onderwijs en de strijd tegen de verspreiding van aids, een ziekte die ongeveer
De BTC beheert eveneens een omvangrijk programma met betrekking tot loka-
één op de drie Tanzanianen treft, en tegen SOA’s (seksueel overdraagbare aan-
le beurzen waardoor Tanzaniaanse en Burundese studenten (uit vluchtelingen-
doeningen).
kampen) hogere opleidingen kunnen volgen aan Tanzaniaanse universiteiten
Hoewel milieu niet opgenomen is in het nationaal programma ter bestrijding
en instellingen. Zo werd in 2002 een honderdtal beurzen toegekend.
74 / BTC - Jaarverslag 2002
AFRIKA
AFRIKA
E E N N I E U W E S TA R T
Uitgaven Tanzania
Kerngegevens BTC in Tanzania
2002
2 28
2001 2000 500
1.000
1.500
2.000
2.500
X 1000 €
BTC - Jaarverslag 2002 / 75
TUNESIË 9 7
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
8
10
Projecten en programma’s
Tunis
11 12 Kasserine 13 6 5 Kairouan 4 3 2 Monastir 1 Mahdia Sousse Sidi Bou Zid Sfax Siliana Gafsa El Kef Tozeur Jendouba Gabes Bebili Medenine Beja Bizerte Ariana Tataouine Ben Arous Nabeul LIBY A Zaghouan
Hoofdstad
Tunis
Oppervlakte
164.000 km2
Bevolkingsaantal
TUN/00/001
Steunproject ter benutting van het potentieel van de zuivelproductie
Landbouw en Voedselzekerheid
321.451
TUN/00/002
Begeleiding van hulpacties voor ondernemingen
Andere
660.299
TUN/00/003
Structuur voor basis- en voortgezette opleiding
Onderwijs en vorming
488.594
Samenwerking met de scheepvaartschool van Sousse
Onderwijs en vorming
-
Steun aan het opzetten van een commercieel informatiesysteem
Andere
in technologie en industrieel onderhoud
9.800.000 TUN/00/004
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
91
Levensverwachting bij geboorte
73
Inkomen per capita (PPP $) Alfabetiseringsgraad (%)
6.390
TUN/00/005
145.858
voor het Centrum voor Exportbevordering TUN/00/006
Nationaal Solidariteitsfonds
Maatschappijopbouw
TUN/00/007
Bouw en uitrusting van een waterzuiveringsstation en uitbreiding
Basisinfrastructuur
1.071.561 98.029
van het waterzuiveringsnet van de stad Zaghouan
72 TUN/00/008
Fonds ter bevordering van de uitwisseling en beheersing van technologie tussen
Varia
122.442
wetenschappelijke, technische en onderzoeksinstellingen
Tunesië werd niet in aanmerking genomen als partnerland voor België met
het Centrum voor exportpromotie, dat een krachtig computersysteem toege-
betrekking tot de directe bilaterale samenwerking en daarom heeft de
kend kreeg voor het valoriseren van de commerciële capaciteiten van de
Belgische Technische Coöperatie zich in 2002 beperkt tot het uitvoeren van
Tunesische bedrijven, voor het stimuleren van hun export en voor het bevor-
de projecten waartoe de Belgische regering zich in het verleden had geën-
deren en verbeteren van hun concurrentievermogen.
gageerd.
Drie andere projecten werden in 2002 voortgezet en zullen ook in 2003 ver-
Een aantal belangrijke projecten werd in 2002 voltooid. Dit is bijvoorbeeld
der geïmplementeerd worden: de bouw en uitrusting van de afvalwaterzui-
het geval voor het project ter ondersteuning van het Nationaal
veringsinstallatie en de versterking van het saneringsnetwerk van de stad
Solidariteitsfonds (FSN), dat het terugdringen beoogt van de armoede in
Zaghouan; het leveren van bijkomende uitrusting voor het zuiveringsstation
acht minder ontwikkelde gebieden van de bestuursdistricten El Kef en
van El Kef; de Unité de Pilotage des Actions d’Assistance aux Entreprises
Jendouba. Dit project wordt thans beschouwd als een modelproject dat
(acties ter ondersteuning van de ondernemingen) die, zo blijkt uit de con-
nationale of internationale navolging verdient. De resultaten van het project
clusies van een recentelijk uitgevoerde evaluatie, een aanzienlijke vooruit-
werden trouwens gezamenlijk door het FSN en de BTC voorgesteld op de Top
gang heeft geboekt sinds de uitvoering, in 2001, van haar nieuwe wer-
van het Microkrediet, die in november 2002 in New York plaatsvond. Ook het
kingsplan.
CSFMI-project (sectoraal opleidingscentrum voor industrieel onderhoud)
Naast die klassieke projecten waren in 2002 nog een twintigtal kleine en
werd voltooid. De vooropgestelde doelstelling van dit project werd ruim-
middelgrote projecten en studies lopend, gefinancierd door het fonds voor
schoots bereikt: er werden basis- en voortgezette opleidingen verstrekt op
technologieoverdracht, door het studie- en multisectorale-consultatiefonds,
het vlak van industrieel onderhoud die perfect aansloten bij de door de
door het studiefonds voor industriële projecten of door het uit de hulp aan
plaatselijke ondernemingen uitgedrukte behoeften en wensen. Tot slot is er
de betalingsbalans ontstane tegenwaardefonds.
76 / BTC - Jaarverslag 2002
Financiering van studies voor de uitvoering van industriële projecten
Andere
-
TUN/00/010
Financiering van multisectorale studies en adviesdiensten
Varia
76.878
TUN/00/011
Steun aan de betalingsbalans en het daarmee verbonden tegenwaardefonds
Varia
1.314.174
TUN/01/001
Bijkomende werken aan het zuiveringsstation van El Kef
Basisinfrastructuur
AFRIKA
AFRIKA
MODELPROJECT
TUN/00/009
Uitgaven Tunesië
Kerngegevens BTC in Tunesië BTC-experts Beurzen
2002
3 25
2001 2000 1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
X 1000 €
BTC - Jaarverslag 2002 / 77
OEGANDA S 1
KABALE
2
RUKUNGIRI
3
BUSHENYI
4
KASESE
5
BUNDIBUGYO
6
MPIGI
7
MUKONO
8
JINJA
9
IGANGA
10
TORORO
11
KAMULI
12
KUMI
13
MBALE
14
KAPCHORWA
15
NEBBI
U
D
A
Projecten en programma’s
N
Hoofdstad KITGUM
MOYO
KOTIDO
ARUA GULU 15 APAC
LIRA
MUBENDE KABAROLE 6 MASAKA
4 3 2
13
UGA/01/001 UGA/01/002
20.313
Ontwikkelingsplan voor het district Kasese 2000/1 - 2002/3
Varia
166.693
Controle van de budgethulp voor volksgezondheid in het kader
Volksgezondheid
-
van het Special programme for Africa UGA/01/003
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
Varia
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
22.513
Financiering van een school voor getraumatiseerde kinderen
Onderwijs en vorming
147
9
Kampala
Levensverwachting bij geboorte
45
MBARARA RAKAI
1 RWANDA
Ontwikkelingsplan voor het district Kasese
24.000.000
14
10 7 8
241.000 km2
Bevolkingsaantal
12 L U W E R O 11
HOIMA
Oppervlakte
UGA/00/001
MOROTO
SOROTI
MASINDI
5
Kampala
T A N Z A N I A
Inkomen per capita (PPP $)
1.490
Alfabetiseringsgraad (%)
68
Formuleringen UGA0200501
5.448
en kindsoldaten in Oeganda
Uitgaven Oeganda
Kerngegevens BTC in Oeganda
Het Kasese District Rural Community Development Programme werd onder-
capaciteiten in human resources. Aan het einde van het jaar werden grote
tekend in mei 2001 en ging daadwerkelijk van start in december.
inspanningen geleverd voor de oprichting van het Sub-County Development
BTC-experts
De algemene doelstelling van deze samenwerking is de levensstandaard
Fund, dat het creëren van economische activiteiten zou moeten stimuleren
Beurzen
van de plattelandsbevolking, met name de meest benadeelde inwoners,
en de ontwikkeling van privé-bedrijven zou moeten verbeteren.
duurzaam te verbeteren. Dit sluit aan op het Poverty Eradication Action
Het micro-interventieprogramma 2001 bevatte 10 projecten en werd beëin-
Plan en het decentraliseringsbeleid van de Oegandese regering, die beide
digd in 2002. Het micro-interventieprogramma 2002 heeft in totaal 11 pro-
de nadruk leggen op de deelname en de verantwoordelijkheid van de loka-
jecten, waarvan de implementatie in 2003 zal worden voortgezet.
le gemeenschappen bij het identificeren, ontwerpen en uitvoeren van ont-
In totaal 43 mensen zijn de begunstigden van de lokale en regionale oplei-
wikkelingsactiviteiten en op de noodzaak van de versterking van de capa-
dingsprogramma's. 28 van hen, allen landbouwers, kregen de landbou-
citeiten in het district Kasese.
wersopleiding. Acht medewerkers van de internationale luchthaven van
De activiteiten van het programma beslaan een brede verscheidenheid van
Entebbe kregen in samenwerking met de luchthavenautoriteiten van Kenia
sectoren en subsectoren. In 2002 hadden de belangrijkste activiteiten
een opleiding in het trainingscentrum voor luchtvaartveiligheid in Nairobi.
betrekking op de verbetering van de watervoorziening en het wegennetwerk
Zeven medewerkers van de gemeenteraad van Kampala kregen een oplei-
op het platteland, de uitbreiding van de productie en de landbouw, een
ding in milieubeheerplanning en afvalbeheer in Zuid-Afrika.
2002
1 14
2001 2000 50
100
150
200
250
300
X 1000 €
betere verstrekking van de gezondheidszorg en een versterking van de
78 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 79
AFRIKA
AFRIKA
P L AT T E L A N D S O N T W I K K E L I N G
M A U R I TA N I Ë
ANGOLA Cabinda Zaire Uige
DEMOCRATIC REPUBLIC OF CONGO
Hoofdstad Oppervlakte
Bengo Lunda Norte Cuanza Norte Malanje
Bevolkingsaantal
Cuanza Sul
10.500.000
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
164
Bie
Levensverwachting bij geboorte ZAMBIA
Moxico
Huila Cuando Cubango
Cunene
40
Inkomen per capita (PPP $)
2.040
Alfabetiseringsgraad (%)
44
NAMIBIA
1.030.000 km2
Bevolkingsaantal
Dakhlet Nouadhibou Inchiri
Nouakchott
2.800.000
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
154
Aadrar
Levensverwachting bij geboorte Tagant Hodh Ech Chargui
Trarza Brakna
El Assaba Hodh El Gorgol Gharbihhha S E N E G A L Guidimaka
52
Inkomen per capita (PPP $)
1.990
Alfabetiseringsgraad (%)
41
MALI
P R O G R A M M A V O O R D E B E H E E R S I N G VA N T RY PA N O S O M I A S I S I N D E P R O V I N C I E K WA N Z A N O R T E
P R O J E C T E N E N P R O G R A M M A’ S De Belgische samenwerking heeft de aankoop van schoolmeubilair gefinan-
onderhouden van het betreffende schoolmeubilair zodat het project ook op
In 2001 startte de BTC met een project in Angola om het aantal sterfgeval-
De operationele ingrepen van het project dienen ter ondersteuning van het
cierd in het kader van het vierde Special Programme for Africa (SPA IV). Het
lange termijn duurzame resultaten zal kunnen voorleggen.
len als gevolg van slaapziekte (menselijke Afrikaanse trypanosomiasis) in
permanente centrum voor de diagnose en behandeling van slaapziekte in de
ging meer bepaald om de aankoop en de levering van 40.000 schoolbanken
De BTC verleende technische assistentie aan de ambassade van Mauritanië
de provincie Kwanza Norte te verminderen. De begunstigden van het project
regionale hoofdstad N'Dalatando.
voor lagere scholen. Er werden ook technici opgeleid voor het monteren en
in België, die het initiatief voor dit project genomen had.
zijn de inwoners van de provincie (500.000 mensen).
Tijdens het droge seizoen (van maart tot november) bezoeken twee teams
Een component van het project is gericht op de versterking van de bestuur-
van laboratoriumtechnici 98 dorpen in het doelgebied om alle mensen te
lijke en technische vaardigheden en de coördinatie tussen alle organisaties
onderzoeken en nieuwe gevallen van slaapziekte te behandelen. In 2002
in Angola die zich met trypanosomiasis bezighouden.
werden meer dan 19.000 mensen onderzocht en 57 patiënten behandeld.
AFRIKA
AFRIKA
Oppervlakte
1.200.000 km2
Lunda Sul
Namibe
Nouakchott
Tiris Zemmour
Luanda
Huambo Benguela
Hoofdstad
Luanda
Projecten en programma’s MIE/00/001
Aankoop van schoolmeubilair voor basisscholen. Fase II
Onderwijs en vorming
2.257.411
Projecten en programma’s ANG/00/002
Strijd tegen de slaapziekte in de provincie Kwanza Norte
Uitgaven Angola
Volksgezondheid
271.422
Kerngegevens BTC in Angola
2002
Uitgaven Mauritanië
Kerngegevens BTC in Mauritanië
2002
BTC-experts
0
Beurzen
0
BTC-experts
0
Beurzen
0
2001 2000
2001
500
1.000
1.500
2.000
2.500
X 1000 €
2000 50
100
150
200
250
300
X 1000 €
80 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 81
Azië
Krasnoyarsk
im
A. U.
MUSCAT
N
AUDI ARABIA
Hyderabad
Jaipur
Ahmadabad mada Rajkot Vadodara Nar Porbandar Surat
Nagpur
Durg
wR
KUALA LUMPUR Medan
I A
Simeulue
Kuantan Sibu
SINGAPORE Nias
Tawau
BRUNEI
Johor Baharu
e
Pontianak
n
Samarinda
I N DB o r O Banjarmasin Palembang Sumatra Tanjungkarang-Telubketung JAVA SEA Padang
Palu
E
Buru
Caroline Islands
P A L A U
EQUATOR
S
I
A
New GJayapura uine a
Seram
Bal i
bok
Christmas Island AUST.
BANDA SEA
Flores
DILI
bawa
Cocos Islands AUST.
Celebes
Surabaya
L om
S
O C E A N
FRANCE
CELEBES SEA Manado
Kepulauan Sula
Su m
JAKARTA Semarang Bandung Yogyakarta
Java
ayotte
KOROR
Mindanao
Ujungpandang
E LL SEYCHE COMOROS
Su
rc lu A
Davao General Santos
N
Siberut
I N D I A N
Cagayan de Oro
h.
A
MALE
Sumba
Timor Kupang
EAST TIMOR TIMOR SEA
New Britain
Tanimbar ARAFURA SEA
Torres Strait
PORT MORESBY
Darwin Gulf of Carpentaria
R
Cairns
SCA AGA
BISMARCK SEA
Aru
ANTANANARIVO
PORT LOUIS
Reunion
F li n d e r s
MAD
U.S.A
Negros
SULU SEA Sandakan
L A Y S I A M A BANDAR SERI BEGAWAN
M Guam
E
George Town
U.S.A
Samar
Cebu
Palawan
S
MALDIVES
L
PHILIPPINES Panay
S p a r t l y
Ho Chi Minh City
Kota Baharu
INDIA
EQUATOR
Mindoro
I s l a n d s
Nicobar Islands
MANILA
E
SEA
Saigon
Luzon Quezon City
SOUTH CHINA SEA
N
Gulf of Thailand
Paracel Islands
Da Nang
I
SRI LANKA
Hainan
P
PHNOM PENH
ANDAMAN
TROPIC OF CANCER
Kaohsiung
P
BANGKOK
CAMBODIA
INDIA
Is y u JAPAN
I
Dawei Andaman Islands
Galle
O
uk
L
Bengal
Jaffna
COLOMBO
THAILAND
Shenzhen Hong Kong
Ry
TAIWAN
I
Pathein
Pondicherry
Trivandrum
M
RANGOON
Madurai
Cochin
Haiphong
A
VIENTIANE
Bangalore
Macau
A M T N
of
hna
L
Nanning
HANOI
TAIPEI
Xiamen Shantou
H
Vishakhapatman
Hyderabad
-BURMA-
Wenzhou
Meizhou
Shaoguan
Canton
EAST CHINA SEA
Fuzhou
Hengyang
Liuzhou
S
K ri s
Sittwe
Bay
Poyang Hu
Nanchang
Changsha
Kagoshima
Kyushu
Ningbo
P
Bhubaneshwar
Hargeysa
A M MOGADISHU
Kunming
Mandalay
Dongting Hu
Guiyang
g ekon
YEMEN
Zhaotong Panzhihua Qujing
u tr a
Chittagong
Madras Lakshadweep Islands INDIA
Socotra
BOUTI
IA
adi ahan
Godav
Sholapur
Panaji
Gulf
B r a h m ap
Changde
g tz e Yan
Shanghai
Hangzhou Jingdezhen
E
E N E M Y Aden en of Ad
B r a h m a p u tr a
BHUTAN THIMPHU
Kanpur Ganges Guwahati I N D I Varanasi Patna BANGLADESH Bhopal MYANMAR A Calcutta DACCA Indore
Salalah
SANAA
Neijiang
Nagasaki
Nanjing
Hefei
Wuhan
Chongqing
Gandhinagar
Bombay
Kobe Nagoya Hiroshima Kitakyushu Kòchi Osaka Fukuoka Shikoku
YELLOW SEA
Xuzhou
Huainan
Suizhou
Chengdu
I
O
A
Jodhpur
Mianyang
Zhengzhou
V
M
N E P KATHMANDU A L Lucknow
DELHI New Delhi
T Lhasa
ari
bha
Karachi
E
A
Xi'an
a Is lands
Gulf of Oman
E
Dubai
B
Luoyang
Xianyang
N
Sendai
TOKYO Yokohama
an
f
ABU DHABI
I
I
ong Mek
Harad
j
SOUTH KOREA
Qingdao
ri
rs
BAHRAING u l
QATAR DOHA
RIYADH
PAKISTAN
Bandar-e ´Abbas
S u tle
T
lej
Chandigarh
Multan
Indus
Pe
Zahedan
ia n
S ut
H g Jian
Shiraz
Ad Dammam
ISLAMABAD Faisalabad Lahore
Quetta
C
KASHMIR
Nu
Kerman
Srinagar
Peshawar
Kandahàr
KUWAIT
dah
AFGHANISTAN
Isfahan
Abadan
Lanzhou
Niigata
JAPAN
Taegu Pusan
Ma
Ahvaz
Al Basrah KUWAIT
er Zibo R iv Yell o Jinan
Honshu
JAPAN SEA SEOUL
s
I R A N
AGHDAD
KABUL
Herat
Taiyuan
Aomori
Hamhung
Inchon
Hokkaido
Hakodate
nd
Qom
Kermanshah
Yantai
Nakhodka
NORTH KOREA
Anshan
Dongying
Sapporo
Vladivostok Chongjin
la
TEHRAN
Kirkuk
RAQ
dus
Shenyang
PYONGYANG Dalian
Shijiazhuang
Y e ll o
Lake Khanka
Yanji Fuxin
PEKING Tangshan Tientsin Baoding
Yinchuan Qinghai Hu Xining
Mudanjiang Jilin
Changchun
w
Gorgan
wsil
Baotou
Lop Nur
i v er
TAJIKISTAN Turkmenabat Mary DUSHANBE Mazar-e Sharif
ASHKHABAD
Yumen
SINKIANG
M
Turkmenbashi
Tabriz
I A
O N G M O HohhotDatongZhangjiakou
I N N E R
Bosten Hu
Yuzno-Sakhalinsk
Daqing
Harbin
L
In
S E A
ENIA
N
Ysyk-Köl Shymkent KYRGYZSTAN Namangan Andizan TASHKENT Khujand Osh Kashi Samarkand xgar H e
Qiqihar
Choybalsan
Shihezi Urumqi
Yining
Khabarovsk
Fuyuan
ULAN BATOR
Ka
BAKU
BAIJA
ARM
an ölü
Urgench
Birobidzhan
M ONGOL I A
I r r awaddy
a
A S P I A N
AZER
Nukus Zaliv KaraBogaz Gol
Taraz
Erdenet
Taldykorgan
Alma-Ata BISHKEK
Kyzylorda
Manzhouli Hulun Nur
Darhan
K e r ul e n
C
Aral Sea
chik y Nal' rozny G M a k h a c h k al a Vladik avkaz
e
Sakhalin
Komsomol'skna-Amure
Blagoveshchensk
Dzavh a
Ozero Alakol'
Ozero Balkhash
Aginskoye S e le ng
Hyargas Nuur nt
Astrakhan'
Chita
Ulan-Ude
Hövsgöl Nuur
Har Us Nuur
Atyrau
Elista
O
Kyzyl Uvs Nuur
Ust'-Kamenogorsk Ozero Zaysan
KAZAKHSTAN
Volgograd Donu
LISI AN
Semipalatinsk Karaganda
Amur
ASTANA Ozero Tengiz
Amur
Ust'-Ordynskiy
Irkutsk
GornoAltaysk
Orenburg
V o l g Ural'sk
Aktyubinsk
k ess
Barnaul
I
Ozero Siletiteniz
Kokshetau
Abakan
h rtys
Saratov
Petropavlosk
Tol'yatti
Samara
Ozero Baykal
Novosibirsk
Ish
Kustanay
Penza
mbov
Tobo l
Ufa
Vodokhranilishche
Kemerovo
Omsk
Moluccas
Kurgan
Chelyabinsk
o
Kazan'
Cheboksary Naberezhnyye Kuybyshevskoye Chelny Vodokhranilishche Simbirsk Saransk
MAURITIUS
FRANCE
BTC - Jaarverslag 2002 / 83
Townsville
BANGLADESH Hoofdstad
India
Rajshahi Rajshahi
Sylhet
Dhaka
Projecten en programma’s
Sylhet
Dhaka
Oppervlakte
144.000 km2
Bevolkingsaantal
133.000.000
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
Dhaka Dacca
Chittagong Khulna
Chittagong
Khulna
Levensverwachting bij geboorte Inkomen per capita (PPP $) Alfabetiseringsgraad (%)
139
BAN/00/001
Internationaal centrum voor onderzoek naar buikloopziekten
Uitgaven Bangladesh
2002
41
2001
193.338
Kerngegevens BTC in Bangladesh
61 1.610
Volksgezondheid
BTC-experts
1
Beurzen
8
B ay of Bengal
2000 100
300
400
500
Bangladesh is er de afgelopen twintig jaar fors op vooruitgegaan. Het inko-
tuut van partnerland. In 2002 werd door de administratie een strategienota
men per capita is in de jaren ’90 gestegen; de bevolkingsgroei werd aan-
goedgekeurd die de krachtlijnen voor de toekomstige samenwerking met
zienlijk ingedijkt en het aantal kinderen dat de lagere school bezoekt, is
Bangladesh bevat. De BTC heeft twee verkennende zendingen uitgevoerd
meer dan verdubbeld.
waarbij contacten werden gelegd met de overheid en potentiële partners
Niettegenstaande deze vooruitgang blijft Bangladesh een ontwikkelings-
voor de uitvoering van de toekomstige programma’s.
land. De armoedecijfers variëren naargelang de bron, maar ongeveer 60 %
De directe bilaterale samenwerking tussen België en Bangladesh beperkte
van de bevolking leeft onder de armoedegrens (meer op het platteland dan
zich in 2002 tot het voortzetten van een onderzoeksprogramma in het kader
in de stad, meer vrouwen dan mannen). Ruim 20 miljoen mensen leven in
van het International Centre for Diarrhoeal Diseases Research (ICDDR-B),
absolute armoede. Armoedebestrijding bepaalt dan ook de ontwikkelings-
dat zich toespitst op factoren die veilig moederschap bedreigen. Dat pro-
agenda.
gramma loopt tot december 2003 en past in de inspanningen om het
Tegen deze achtergrond besliste de Belgische regering in mei 2000 om
gezondheidssysteem in het land te hervormen (Health and Population Sector
Bangladesh aan de lijst van partnerlanden toe te voegen. Sindsdien werden
Programme - HPSP).
AZIË
X 1000 €
PA R T N E R V O O R D E T O E K O M S T
AZIË
200
een aantal concrete acties uitgevoerd die inhoud moeten geven aan het sta-
84 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 85
CAMBODJA D
Oddar Meanchey
H
T
Siem Reap Battambang
L
Preah Vihear Kompong Thom
A
Stung Treng
O
Projecten en programma’s
S
Hoofdstad
Phnom-Penh
Ratanakiri
Kratié Mondolkiri
181.000 km2
T
Bevolkingsaantal
12.700.000
I
V
Oprichting van een Cambodjaans-Belgisch Adviesfonds
Varia
164.009
Gedeeltelijke financiering van de Cambodjaanse bijdrage
Varia
358.542
aan de Commissie voor de Mekong-rivier KAM/02/01P
Institutionele versterking en capaciteitsopbouw
Maatschappijopbouw
38.738
voor navigatie in Cambodja
E
Kompong K o Chhnang mpong C ham Koh Kong Kompong PHNOM PENH Speu Prey Svay Veng Rieng Kampot Takeo Kandal
Oppervlakte
N
Pursat
KAM/01/001 KAM/01/003
M
N
A
I
A
A
L
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen) Levensverwachting bij geboorte Inkomen per capita (PPP $) Alfabetiseringsgraad (%)
130 58 1.860 69
Formuleringen KAM/01/004
Institutionele versterking en capaciteitsopbouw voor navigatie in Cambodja
Maatschappijopbouw
46.117
KAM0200501
Basisonderwijs en lerarenopleiding in tien provincies van Siem Reap,
Onderwijs en vorming
3.815
Otdar Meanchey & Kampong Cham
Uitgaven Cambodja
Kerngegevens BTC in Cambodja
In 2002 werden twee projecten gestart met betrekking tot de ontwikkeling
secundair onderwijs werd geïdentificeerd en geformuleerd in de drie provin-
van de navigatie in het Mekong-stroomgebied: enerzijds een financiële hulp
cies Siem Reap, Otdar Meanchey en Kampong Cham. Dit project zal bijdra-
BTC-experts
2
aan Cambodja met het oog op de integratie van dit land in de « Mekong
gen tot een betere kwaliteit van de basiseducatie en zal alles in het werk
Beurzen
4
River Commission », een subregionale instantie die opgericht werd met het
stellen om aan iedereen een billijke toegang tot het onderwijs te garande-
oog op een harmonieuzer gebruik van de middelen die het betreffende
ren. Daartoe wordt voorzien in een betere geografische spreiding via nieuwe
stroomgebied oplevert, en anderzijds een project ter verbetering van de com-
schoolinfrastructuren. De beperkte financiële middelen staan de toegang
petenties van de hoofdactoren die rechtstreeks betrokken zijn bij de naviga-
van de armsten, en met name van jonge meisjes, tot het lager secundair
tie en ter versterking van de instellingen die in het kader van ditzelfde pro-
onderwijs in de weg. Daarom werd een systeem van financiële betoelaging
ces in het leven werden geroepen.
uitgewerkt om deze negatieve impact te reduceren.
De sectoren gezondheid en onderwijs werden door de vorige Gemengde
Een ander onderdeel waaraan prioriteit wordt verleend, is de ontwikkeling
Commissie geselecteerd. Een project ter ondersteuning van de gezondheids-
van de zwakke competenties van de leerkrachten. In dit verband dient er aan
sector werd geïdentificeerd in de provincies Siem Reap en Otdar Meanchey.
herinnerd te worden dat de meeste leerkrachten en professoren tijdens de
Dit project heeft tot doel de gezondheidszorg bij de bevolking van beide pro-
genocide om het leven gekomen zijn en dat het ministerie van Onderwijs nog
vincies te verbeteren, waarbij bijzondere aandacht uitgaat naar de meest
steeds een beroep doet op contractueel personeel dat slechts mondjesmaat
kwetsbare en de meest achtergestelde groepen. Deze samenwerkings-
vervangen wordt door pas aan de normaalscholen afgestudeerde jonge leer-
prestatie wil de toegang tot de gezondheidszorg herstellen, de financiële
krachten, die tijdens hun studies slechts een geringe omkadering genoten.
drempel verlagen, de kwaliteit van de prestaties verhogen, een mentali-
Het laatste onderdeel van het project voorziet in een beter beheer, in een
teitswijziging tot stand brengen en de lokale bevolkingsgroepen garanderen
betere planning van de activiteiten en in de monitoring ervan binnen het
dat ze toegang hebben tot een billijke zorgverstrekking van goede kwaliteit.
onderwijssysteem van de provincie.
2002 2001 2000 100
200
300
400
500
600
700
X 1000 € AZIË
AZIË
S T R AT E G I E T E G E N D E A R M O E D E
Een omvangrijk project in het kader van het basisonderwijs en het lager
86 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 87
CHINA
Projecten en programma’s
Heilongjiang M O N G O L I A
Xinjiang Uygur Zizhiqu Sinkiang
Gan
Nei
Mongo
su
i l Z
zh
Jilin
u iq
Liaonin
Beijing Peking
Shaanxi Henan Hubei Sichuan Chongking Guizhou Yunnan
Peking
CPR/99/001
Geïntegreerd sociaal-economisch ontwikkelingsprogramma
Varia
1.974.504
voor de arme gebieden in de provincie Shaanxi Oppervlakte
9.597.000 km2
Bevolkingsaantal
1.275.000.000
Hebei Shanxi Shandong
Ningxia Qinghai Xizang Zizhiqu Tibet
Hoofdstad
Jiangsu Anhui Zhejiang
Hunan Jiangxi Fujian
Guangxi
Guangdong
Hainan
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
104
Uitgaven China Levensverwachting bij geboorte Inkomen per capita (PPP $) Alfabetiseringsgraad (%)
Kerngegevens BTC in China
71 BTC-experts
4.020 86
Beurzen
2002
1 39
2001 2000 500
2.000
2.500
De Belgisch-Chinese coöperatie heeft in 1998 een geïntegreerd sociaal-eco-
de opleiding van onderhouds- en herstelteams; door de verbetering van het
nomisch ontwikkelingsprogramma (ISEDP, Integrated Socio Economic
gezondheidsniveau via medische opleidingsprogramma’s met bijzondere
Development Program) opgericht en gefinancierd ter verlichting van de
aandacht voor artsen en verplegend personeel op het platteland en de
armoede in één van armste streken van China.
specifieke bestrijding van tuberculose, een ziekte die telkens weer de kop
Het project werd opgestart in 2000 en richt zich op de zes armste platte-
opsteekt, en tot slot door de ontwikkeling van de plattelandsvrouwen door
landsdistricten in het noorden van de provincie Shaanxi. Doel van het pro-
middel van alfabetiseringsprogramma’s en een praktische agrarische
ject is het verhogen van de levenskwaliteit en van het levenspeil via acti-
opleiding.
viteiten die inkomsten opleveren (bouw van plastic serres, nieuwe aanplan-
Deze programma’s omvatten eveneens een landbouwdemonstratiebasis en
tingen van jujubes en abrikozenbomen); door de aanleg van dertig nieuwe
een bosbouwbasis in de zanderige woestijnzone.
drinkwaternetwerken, hoofdzakelijk via de aankoop van een machine voor
Op provinciaal niveau werkt het project nauw samen met vier hoofdpartners:
het boren van diepe putten en de uitrusting van 31 diepe putten met dom-
de Vrouwenunie, het Departement Volksgezondheid, het Departement
pelpompen; door de installatie van handpompen in de woestijngebieden en
Watervoorziening en het Departement Bosbouw van Shaanxi (PPMO).
AZIË
AZIË
1.500
X 1000 €
B E S T R I J D I N G VA N D E E X T R E M E A R M O E D E IN DE PROVINCIE SHAANXI
88 / BTC - Jaarverslag 2002
1.000
BTC - Jaarverslag 2002 / 89
LAOS
gna
bo
3
uli
2 1
4
E
Vientiane Viangchan Vientiane
1 Préfecture de Vientiane 2 Xaisomboun 3 Xiangkhoang 4 Bolikhamxai 5 Khammouan
I
Xai
Hoofdstad V
Phongsali Louang Namtha Bokeo Louangphabang Houaphan Oudomxai
Projecten en programma’s
Oppervlakte
237.000 km2
Bevolkingsaantal
LAO/00/001
Hervorming van het gezondheidszorgsysteem en malariabestrijding
LAO/00/002
Ontwikkeling van de sociale zekerheid
Volksgezondheid
LAO/00/003
Versterking van de nationale strategieën
Basisinfrastructuur
135
608.588 345.241
inzake drinkwatervoorziening en sanitair in Laos
5.400.000
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
Volksgezondheid
LAO/01/003
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
43.475
LAO/01/004
Dorpsontwikkeling in de provincie Savannaketh
Varia
LAO/02/002
Hervorming van de gezondheidszorg en malariabestrijding
Volksgezondheid
296.382
Dorpsontwikkeling in de provincie Savannaketh
Varia
110.515
97.360
T
5
Vientiane
Levensverwachting bij geboorte
N
54
Savannakhet A
H
A
I
L
A
N
D
Inkomen per capita (PPP $)
Salavan Champasak Attapu
C
A
M
B
O
D
I
1.620
M
Xekong
Alfabetiseringsgraad (%)
66
Formuleringen
A
LAO/01/001
AZIË
EFFICIËNTE SOCIALE DIENSTEN DIE BIJDRAGEN TOT HET TERUGDRINGEN VA N D E A R M O E D E
Hervorming van de gezondheidszorg en malariabestrijding
Volksgezondheid
15.205
LAO/02/03F
Financiële en bedrijfstechnische versterking van de sociale zekerheid
Maatschappijopbouw
14.876
Uitgaven Laos
Mei 2002 was een belangrijke maand voor de samenwerking tussen België
Het tweede lopende project betreft de toegang tot drinkwater, zowel op het
en Laos. In die maand werd immers door beide landen een nieuw Indicatief
platteland als in de steden.
Samenwerkingsprogramma ondertekend. De belangrijkste doelstelling van
Net zoals bij het gezondheidsproject is ook dit project erop gericht de natio-
dit nieuwe programma is het verlenen van bijstand aan de Laotiaanse over-
nale kaderleden beter in staat te stellen de technische kennis op te doen die
heid in haar prioritaire strijd tegen de armoede.
nodig is voor de ontwikkeling van hun land. Deze actiestrategie van de
Door dit programma zal de reeds bestaande steun van België bij de instal-
samenwerking vertaalt zich dus op het terrein in gezondheidsdiensten en
latie van efficiënte sociale diensten op het vlak van onderwijs, gezondheid
drinkwatervoorziening.
en rurale ontwikkeling nog geïntensifieerd kunnen worden. Er zullen nieuwe
De geïntegreerde plattelandsontwikkeling in de provincie Savannaketh is
projecten worden gestart die de reeds lopende projecten op het vlak van
een ander belangrijk project. Dit project heeft thans als doelstelling het voor
sociale zekerheid, gezondheid, waterbevoorrading en rurale ontwikkeling
de inwoners van 30 arme en geïsoleerde dorpen mogelijk te maken een aan-
zullen aanvullen.
vaardbaar levenspeil te bereiken door middel van participatieve en geïnte-
Het gezondheidsproject heeft aangetoond dat zelfs met beperkte externe
greerde acties die hun autonomie moeten ontwikkelen.
steun de plattelandsbevolking toegang tot kwalitatieve gezondheidszorg
Landbouw, onderwijs, drinkwater, gezondheid en toegang tot het wegennet
kan worden geboden. Het succesvol repliceren van het model door de pro-
vormen de belangrijkste werkterreinen, met daarbij de steeds terugkerende
vinciale partners vormde in 2002 de belangrijkste actie. Momenteel worden
aandacht voor de opleiding van de nationale kaders zodat zij later de betref-
de vaccinaties, de prenatale raadplegingen en de sensibiliseringsacties
fende lopende acties kunnen herhalen.
rond hygiëne uitgevoerd in gezondheidscentra die door de lokale bevolking
Het opstarten van nieuwe acties op het vlak van sociale zekerheid en onder-
sterk op prijs werden gesteld.
wijs zal de reeds lopende acties enkel ten goede kunnen komen.
90 / BTC - Jaarverslag 2002
LAO/02/001
Kerngegevens BTC in Laos BTC-experts Beurzen
2002
4 13
2001 2000 500
1.000
1.500
2.000 AZIË
T
X 1000 €
BTC - Jaarverslag 2002 / 91
VIETNAM Vinh Phuc HANOI Hoa Binh L A
O
Projecten en programma’s Hoofdstad
Hanoi
Oppervlakte
332.000 km2
VIE/00/001
Ontwikkeling en uitbreiding van de landbouw en de melkveesector rond Hanoi
Landbouw en Voedselzekerheid
71.513
VIE/00/002
Ontwikkeling van ondersteunende activiteiten voor de zuivelsector in Zuid-Vietnam
Landbouw en Voedselzekerheid
VIE/00/005
Opleiding van leerkrachten voor het secundair onderwijs
Onderwijs en vorming
342.249
Varia
426.059
Onderwijs en vorming
364.542
26.356
S
Bevolkingsaantal
in zeven provincies van Noord-Vietnam
81.000.000 VIE/00/007
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
THAILAND
Onderzoek en hydraulisch-sedimentologische studie en milieu-impactstudie
109
Levensverwachting bij geboorte
69
van de multifunctionele terminal van Cai Mep in Vung Tau - Thi Vai VIE/00/008
Versterking van de capaciteit van het onderzoeksinstituut voor textiel inzake onderzoek, opleiding en experimentele ontwikkeling van textieltechnieken
CAM BODIA
Inkomen per capita (PPP $)
2.070
Alfabetiseringsgraad (%)
93
VIE/00/009 VIE/00/012
Ho Chi Minh Can Tho
Versterking van de institutionele capaciteit van de Vietnamese vrouwenunie
Andere
59.773 1.729.345
ten behoeve van kansarme vrouwen - Fase II VIE/00/013
Oprichting van een Belgisch-Vietnamees Studie- en Adviesfonds
Varia
-
VIE/00/015
Multisectorale rurale ontwikkeling in Quy Chau
Varia
293.958
VIE/01/005
Haalbaarheidsstudie over sanering en stadsvernieuwing
Basisinfrastructuur
921.745
Basisinfrastructuur
718.385
in het bekken van het Tan Hoa Lo Gom-kanaal de milieuproblematiek gericht, maar ook op sociale ontwikkeling.
VIE/01/006
Sanering van het Tan Hoa-Lo Gom kanaal en stadsvernieuwing in Ho Chi Minh City - Uitbreiding
vooral op armoedebestrijding in de steden en op het platteland, waarbij de
In de landbouwsector probeert de BTC via het project “Ontwikkeling van
genderproblematiek en het milieu centraal staan. Andere sectoren die op
ondersteunende activiteiten voor de zuivelsector in Zuid-Vietnam” samen
VIE/01/007
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
steun kunnen rekenen, zijn landbouw en voedselzekerheid, onderwijs en vor-
met de Vietnamese partner de levenstandaard van kleine melkveehouders te
VIE/01/008
Samenwerking op het vlak van de strijd tegen malaria in de provincie Hoa Binh
Volksgezondheid
102.711
ming, basisinfrastructuur, volksgezondheid en maatschappijopbouw.
verbeteren met het oog op zelfvoorziening inzake melkproductie.
Samen met de Vietnamese Vrouwenunie streeft de Belgische Technische
Wat onderwijs en vorming betreft, streeft het project “Opleiding van leer-
Coöperatie in een plattelandsontwikkelingsproject naar het verbeteren van
krachten voor het secundair onderwijs in zeven provincies van Noord-
de levenstandaard van arme vrouwen in ruraal gebied. Het project wil de
Vietnam” naar de verbetering van lagere en secundaire opleiding van leer-
institutionele capaciteit van de Vrouwenunie inzake het beheer van krediet-
krachten, onder meer via de verbetering van pedagogische methoden en de
Steun aan de strijd tegen malaria
Volksgezondheid
1.533
5.567
Formuleringen VIE/01/004
en spaarprogramma’s versterken en consolideren, alsook een levensvatbaar
opwaardering en verbetering van kwalificaties.
en effectief microfinancieringssysteem oprichten.
De BTC steunt ook het instituut voor textielontwikkeling, draagt bij aan een
In de milieusector werkt de BTC nauw samen met de Vietnamese partner om,
studie voor een haventerminal in Vung Tau en steunt een project inzake
via een sanerings- en stadsontwikkelingsproject in het bekken van het Tan
malariabestrijding in de provincie Hoa Binh. Een multisectoraal platte-
Hoa Lo Gom-kanaal, de levenskwaliteit van de bewoners in de kanaalzone te
landsontwikkelingsproject in Quy Chau en een project voor administratieve
verbeteren, alsook de capaciteit van de lokale gemeenschap en de auto-
hervorming in de provincie Can Tho kunnen eveneens rekenen op een nauwe
BTC-experts
riteiten te versterken. Op deze manier worden de inspanningen niet alleen op
samenwerking tussen de BTC en de Vietnamese partner.
Beurzen
AZIË
AZIË
Varia
met betrekking tot het beheer van krediet- en spaarprogramma's
ARMOEDEBESTRIJDING EN AANDACHT VOOR DE VROUW EN HET MILIEU De directe bilaterale samenwerking tussen België en Vietnam richt zich
Steun aan de hervorming van de overheidsadministratie in de provincie Can Tho
Uitgaven Vietnam
Kerngegevens BTC in Vietnam 6 32
2002 2001 2000 1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
X 1000 €
92 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 93
INDONESIË
FILIPIJNEN Hoofdstad
Jakarta
Medan
Oppervlakte
Singapore
Palembang JAKARTA Bandung
1.905.000 km2
Jayapura
Banjarmasin
Ambon
Ujungpandang
Bevolkingsaantal
Kendari
Surabaya
206.000.000
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen) Levensverwachting bij geboorte AUSTRALIA
1 2 3 4 5 6 7
ILOCOS CAGAYAN VALLEY CENTRAL LUZON CENTRAL VISAYAS NORTH MINDANAO CENTRAL MINDANAO MUSLIM MINDANAO
Hoofdstad
3
EASTERN VISAYAS WESTERN Cebu VISAYAS 4 Dumaguete
2.940
300.000 km2
Bevolkingsaantal
BICOL SOUTH TAGALOG
112
Manilla
Oppervlakte
MANILA
66
Inkomen per capita (PPP $)
2
1
77.000.000
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
85
Levensverwachting bij geboorte
70
Inkomen per capita (PPP $)
3.840
5
Alfabetiseringsgraad (%)
WESTERN MINDANAO
87
Alfabetiseringsgraad (%) 6
7
95
SOUTH MINDANAO
6
U I T B R E I D I N G VA N H E T I N L A N D WAT E R WAY S A N D F E R R I E S T R A I N I N G C E N T R E I N PA L E M B A N G I N E E N A S E A N REGIONAL CENTRE
REFERENTIEPROGRAMMA VOOR ANDERE DONOREN Samen met haar belangrijkste partner, het departement voor landbouwher-
gratie van management en implementatie in de huidige betrokken instellin-
Het Inland Waterways and Ferries Training Centre (IWFTC) in Palembang is
vorming, werkt de BTC aan de voltooiing van de tweede fase van het Belgian
gen, zodat die volledig zijn voorbereid op de voortzetting van het werk zon-
een centrum dat opleidingen biedt op het gebied van de binnenvaart en fer-
2002. Ter gelegenheid van het laatste bezoek van een Belgische delegatie
Integrated Agrarian Reform Support Programme (BIARSP). Een derde en
der externe hulp.
rytransport. De oprichting en ontwikkeling van dit centrum was een geza-
werd duidelijk dat het project met succes zijn doelstellingen had bereikt,
laatste fase zou volgens planning in 2003 van start moeten gaan. Veel van
Voor het Pangan-an Island Solar Energy project (PISEP) werd een uitbreiding
menlijke inspanning van de Belgische en Indonesische regering.
waardoor de opleidingscursussen voldoen aan de internationale normen.
de activiteiten in 2002 waren gericht op de voorbereiding van deze volgen-
goedgekeurd. Met behulp van de resterende fondsen zou een uitbreiding van
Tijdens de ASEAN-conventie van 1993 in Jakarta werd het centrum in
Contacten van het secretariaat van ASEAN en diverse donoren streven ernaar
de fase, die de vorige moet consolideren door te zorgen voor de nodige inte-
zes maanden voldoende moeten zijn.
Palembang geselecteerd als ASEAN Centre of Excellence. De projectovereen-
het centrum beter bekend te maken bij potentiële kandidaten, zodat de regio-
komst voor de uitbreiding van het opleidingscentrum in een ASEAN Regional
nale status geconsolideerd kan worden.
Projecten en programma’s
Traning Centre werd ondertekend in 1997. Het project liep ten einde in juli PHI/00/004
Belgisch geïntegreerd steunprogramma voor landbouwhervorming - fase II
Landbouw en Voedselzekerheid
2.257.793
Projecten en programma’s Uitgaven Filipijnen INS/00/001
Uitbreiding van het 'Inland Waterways en Ferries Training Centre'
Onderwijs en vorming
Kerngegevens BTC in de Filipijnen
256.347
in Palembang tot een 'ASEAN Regional Training Centre'
BTC-experts
4
Beurzen
5 AZIË
AZIË
2002 2001
Uitgaven Indonesië
Kerngegevens BTC in Indonesië
2002
2000
BTC-experts
0
Beurzen
2
500
1.000
1.500
2.000
2.500
3.000
X 1000 €
2001 2000 100
200
300
400
500
X 1000 €
94 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 95
Latijns-Amerika EXICO
JAMAICAKINGSTON
BELIZE BELMOPAN
GUATEMALA
CARIBBEAN SEA
HONDURAS
GUATEMALA
TEGUCIGALPA S. SALVADOR
EL SALVADOR
NORTH ATLANTIC OCEAN
Netherlands Antilles
NICARAGUA
MANAGUA
Maracaibo
Barranquilla
Cartagena
SAN JOSÉ
COSTA RICA
Cabimas
PANAMÁ
CARACAS
Mérida
PANAMA
Cúcuta
TRINIDAD AND TOBAGO
Maturín Ciudad Bolívar
San Critóbal
Ciudad Guayana
VENEZUELA
GEORGETOWN
GUYANA
Medellín
PORT OF SPAIN
Barquisimeto
Manizales
SANTA FE DE BOGOTÁ
Cali
PARAMARIBO Cayenne
SURINAM
GUYANE FRANÇAISE
Boa Vista
Popayán
AT O R
COL OMBIA
Pasto
Esmeraldas
EQUATOR
Macapá
ECUADOR
QUITO
Portoviejo
Archipiélago de Colón
Guayaquil
Belém
São Luis
Santarém
Manaus
Cuenca
Fortaleza
Iquitos Sullana Piura
Teresina
Chiclayo
B
Trujillo
R
Pucallpa
A
Z
I
L
Recife
Pôrto Velho
Chimbote
Maceió
Rio Branco
Palmas
Aracaju
Huancayo
LIMA
Natal João Pessoa
Salvador
Cuzco
PERU
B O LI V I A
Arequipa
Cuiabá
LA PAZ
Anápolis
Goiânia
Santa Cruz de la Sierra
Cochabamba
BRASÍLIA
Arica SUCRE Potosí
Iquique
Campo Grande
Tarija
PA
Campinas
GU
São Paulo
AY
Salta
E
Resistencia Corrientes
Santiago del Estero
Rio de Janeiro Santos
ASUNCIÓN San Miguel de Tucumán
Vitória Nova Igaçu
Pedro Juan Caballero
RA
Calama
Antofagasta
Belo Horizonte
Posadas
Curitiba Florianópolis
La Serena
Porto Alegre
L
Córdoba
Archipiélago Juan Fernández
Mendoza
Valparaíso SANTIAGO
Santa Fé Rosario
Paraná
Río Cuarto
Rivera Salto
URUGUAY Mercedes
Rancagua
Chile
BUENOS AIRES
Talca
SOUTH ATLANTIC OCEAN
La Plata
ARGENTINA
I
Concepción
MONTEVIDEO
Mar del Plata
Temuco
Bahía Blanca
H
Puerto Montt
Comodoro Rivadavia
C
Ecuador
Río Gallegos
Falkland Islands UK
Estrecho de Magallanes
Punta Arenas Isla Grande de Tierra del Fuego Ushuaia
South Georgia UK
BOLIVIA B
Pando Cobija
R
A
Hoofdstad
Z
L
Trinidad Santa Cruz Cochabamba Santa Cruz de la Sierra Cochabamba Oruro Sucre Oruro Potosí Chuquisaca Potosí
CHILE
Tarija Tarija
BOL/00/002 BOL/00/003
La Paz
La Paz
Sucre / La Paz
Oppervlakte
I
Beni
Projecten en programma’s
1.099.000 km2
Bevolkingsaantal
8.500.000
Ontwikkeling van het lokale openbare gezondheidssysteem in de stad Santa Cruz
Volksgezondheid
421.867
Tropische geneeskunde en volksgezondheid in het departement
Volksgezondheid
527.100
Volksgezondheid
327.191
Cochabamba en langs de as Ichilo-Mamore BOL/00/004
Versterking van de wetenschappelijke activiteiten aan het Nationaal centrum voor tropische ziekten
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen) Levensverwachting bij geboorte
114
BOL/00/005
Rurale gezondheidszorg in de provincies Ichilo en Sara
Volksgezondheid
553.902
63
BOL/00/006
Globaal ruraal ontwikkelingsprogramma
Varia
702.958
Varia
907.075
voor de stroomgebieden van de Tunari-bergketen Inkomen per capita (PPP $) Alfabetiseringsgraad (%)
2.300 86
PARAGUAY
ARGENTINA
BOL/00/007
Integrale rurale ontwikkeling van de provincies Ichilo en Sara
BOL/00/009
Gefuseerd tegenwaardefonds
Varia
1.843.945
BOL/01/001
Derde programma voor hulp aan de betalingsbalans: aankoop van vaccins
Volksgezondheid
2.886.659
BOL/01/002
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
BOL/01/005
Steun aan de Contraloría General de la República (algemene inspectie van financiën) Maatschappijopbouw
70.486 430.461
In 2002 was de implementatie van de bilaterale ontwikkelingsprestaties
Het project voor gezondheidszorg op het platteland in de provincies Ichilo en
door de BTC hoofdzakelijk toegespitst op voedselzekerheid, sociale ontwik-
Sara (Santa Cruz) heeft het rurale gezondheidsnetwerk verder versterkt, de
keling en institutionele versterking.
implementatie van het strategisch gezondheidsplan voor de beide provin-
Het project voor de rurale ontwikkeling van Ichilo-Sara (Santa Cruz) heeft
cies ondersteund en het gebruik en de verspreiding van de traditionele
zijn activiteiten op het terrein gestart, in eerste instantie via de project-
geneeskunde in die regio gestimuleerd.
onderdelen productie en sanering. Daarnaast werd ook de formulering van
De drie gezondheidsprojecten (SILOS – CUMETROP – CENETROP) werden
het kredietaspect afgerond, dat een verbetering beoogt van de leefomstan-
met negen maanden verlengd. Daardoor konden deze worden geconsolideerd
digheden van honderden boeren, georganiseerd in solidaire verenigingen. Zij
en afgesloten met een bijzonder positieve balans vermits de doelstellingen
willen hun inkomsten verhogen door een beter rendement van hun traditio-
voor 95% werden bereikt. De laboratoria en bloedbanken die in het kader
nele activiteiten (veeteelt, landbouw) of door innovatie in bepaalde sectoren
van die prestaties werden opgericht, verwierven een uitstekende reputatie
die vooraf werden geïdentificeerd aan de hand van een studie waarbij voor-
en dragen bij tot de epidemiologische vrijwaring van het land.
al de waardeketens, eigen aan deze regio, nader werden onderzocht (bijen-
De projecten van het Nationaal Plan voor de Tewerkstelling (PLANE – La Paz)
teelt, ambachtelijke activiteiten, toerisme).
en voor drie scholen van El Alto werden goedgekeurd en aangevat. Daarna
De referentietermen van de studie voor de formulering van de bijkomende
volgde de voorbereiding van de beschermingswerken in La Paz. De BTC ver-
acties in het kader van het project voor het integraal beheer van de stroom-
leende eveneens haar steun aan de processen voor de identificatie van nieu-
gebieden van de Tunari-bergketen (Cochabamba) werden uitgewerkt met
we rurale gezondheidsprestaties en onderwijsprestaties in Chayanta,
het oog op de identificatie van een aantal interventiegebieden waarvoor in
Oropeza en Chaparé (Cochabamba) en van nieuwe stedelijke gezondheids-
2003 duurzame technische en financiële voorstellen geformuleerd zullen
prestaties in El Alto en Santa Cruz.
Formuleringen BOL/01/003
Steun aan de Defensor del Pueblo (ombudsman)
Uitgaven Bolivia
Maatschappijopbouw
9.640
Kerngegevens BTC in Bolivia BTC-experts Beurzen
2002
5 29
2001 2000 2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
X 1000 € L AT I J N S - A M E R I K A
L AT I J N S - A M E R I K A
HERFOCUSSEN OP NIEUWE PRESTATIES
worden om de impact van het project te versterken.
98 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 99
ECUADOR
Projecten en programma’s
COLOMBIA
Esmeraldas
Carchi Imbabura
QUITO Pichincha
Hoofdstad
Quito
ECU/00/001
Versterking van het gezondheidssysteem door toepassing
Volksgezondheid
1.350.735
284.000 km2
ECU/00/002
Ontwikkeling van de kaasproductie in de Sierra Norte - Fase 2
Landbouw en Voedselzekerheid
12.900.000
ECU/00/003
Postgraduaatprogramma in aquacultuur
Onderwijs en vorming
ECU/00/004
Programma voor rurale financiële diensten in de Sierra Norte
Landbouw en Voedselzekerheid
ECU/00/005
Derde cyclus in sociale wetenschappen gespecialiseerd in inheemse kwesties
Onderwijs en vorming
157.205
ECU/00/006
Fonds voor de financiering van studies en expertiseopdrachten
Varia
199.482
ECU/01/002
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
23.181
ECU/02/001
Drinkwaterprogramma voor de Sierra Norte
Basisinfrastructuur
-
Versterking van de commercialisering en de productie
Landbouw en Voedselzekerheid
-
van de strategie Basisgezondheidszorg Napo
Cotopaxi Bolivar Los Pa st a za Chimborazo Guayas Morona Cañar Santiago Azuay PERU El Oro Loja Zamora Chinchipe
Manabi
Oppervlakte Bevolkingsaantal Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
97
Levensverwachting bij geboorte
71
Inkomen per capita (PPP $)
3.280
Alfabetiseringsgraad (%)
92
ECU/02/08P
479.418 1.198.652
van zuivelproducten in de Sierra Norte ECU/0299991
NIEUWE UITDAGINGEN VOOR DE TOEKOMST In 2002 liepen een aantal projecten van de Belgische Technische Coöperatie
Hierbij aansluitend werden in 2002 verschillende nieuwe projecten gefor-
in Ecuador ten einde. Zo werd het project ter ondersteuning van meer dan
muleerd : de ondersteuning van de seksuele en reproductieve rechten van
tien gezondheidsdistricten in heel het land met succes afgerond. In het
meer dan 100.000 adolescenten in elf grote steden, de productie en verkoop
kader van de samenwerkingsprestatie voor de ontwikkeling van de zuivel-
van vleesproducten van de plattelandsbevolking in de Sierra Norte, steun
productie in de Sierra Norte, waar 500 landbouwersgezinnen bij betrokken
aan een basisgezondheidssysteem en bijbehorende sociale zekerheid voor de
waren, werd het bedrijfsbeheer van de zuivelcoöperatieve geconsolideerd.
bevolking van de hoofdstad Quito. Intussen werd ook begonnen met de for-
Voorts werden in 2002 meer dan vijftig beurzen toegekend aan doctoraal-
mulering van de steun aan 2000 kleine koffieboeren in de centrale kust-
studenten in aquacultuur, sociale wetenschappen in indiaanse zaken,
streek van Manabi en de inrichting van een museum over traditionele
hydrologie en aan kandidaat-masters in volksgezondheid.
ambachten in Quito.
Twee financiële instellingen, Banco Solidario en Financoop, werken via de
De impact van de Belgische ontwikkelingssamenwerking op provinciaal en
toekenning van kleine en goedkope kredieten (1,5 miljoen euro) en nieuwe
politiek vlak wordt ook nog versterkt door de identificatie van het program-
spaarmogelijkheden voor de plattelandsbevolking mee aan de ontwikkeling
ma voor de uitbouw van het wegennet, de watervoorziening, de productieca-
van de provincies Imbabura en Cárchi. Daarnaast werd in dezelfde regio
paciteit en de onderwijsinfrastructuur in Loja en Zamora aan de grens met
gestart met een drinkwatervoorzieningsproject voor 40.000 mensen.
Peru en een project ter versterking van het gemeentebeleid op het vlak van
Na de gemengde commissie van maart 2001 werden 17 nieuwe projecten
de volksgezondheid, het toerisme en het stedelijk milieu in Ibarra.
geïdentificeerd, voornamelijk in de sectoren volksgezondheid, plattelands-
443.096
Micro-interventieprogramma 2002
Varia
31.631
Formuleringen ECU/01/001
Drinkwaterprogramma voor de Sierra Norte
Basisinfrastructuur
ECU/01/003
Versterking van de commercialisering en de productie
Landbouw en Voedselzekerheid
15.653
-
Bevordering van de seksuele en reproductieve rechten van de adolescenten
Maatschappijopbouw
29.063
ECU/02/03F
Ontwikkeling van de vleesproductie in het noorden van Ecuador
Landbouw en Voedselzekerheid
15.730
ECU/02/07F
Versterking van de gezondheidsdiensten in het hoofdstedelijk district van Quito
Volksgezondheid
17.426
van zuivelproducten in de Sierra Norte ECU/02/02F
Uitgaven Ecuador
Kerngegevens BTC in Ecuador BTC-experts Beurzen
6 27
2002 2001
ontwikkeling en voedselveiligheid, en maatschappijopbouw via gedecentra2000 1.000
2.000
3.000
4.000
L AT I J N S - A M E R I K A
L AT I J N S - A M E R I K A
liseerd beheer van overheidsdiensten.
5.000
X 1000 €
100 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 101
PERU
Projecten en programma’s
COL OMBIA ECUADOR
PER/01/002
Oppervlakte
Amazonas
1.285.000 km2
PER/01/004
Micro-interventieprogramma 2001
Varia
26.100.000
PER/02/001
Preventie van druggebruik en rehabilitatie van drugsverslaafden
Volksgezondheid
Piura Lambayeque
San Martin Cajamarca
BRAZIL
La Libertad Ancash
Huanuco Junin
Lima
Madre de Dios Cuzco
Bevolkingsaantal Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
82
Levensverwachting bij geboorte
69
Inkomen per capita (PPP $)
Huancavelica Ica
Maatschappijopbouw
903.113 39.685 -
Ucayali
Pasco Lima
Institutionele versterking van de Defensoría del Pueblo voor de bevordering en de verdediging van de burgerrechten
Loreto Tumbes
Lima
Hoofdstad
Apurimac Puno Ayacucho Arequipa
Alfabetiseringsgraad (%)
4.570 90
Formuleringen PER/00/005
Formulering van 4 projecten (armoedebestrijding, drugspreventie, preventie van geweld Varia
95.500
in het gezin, niet-financiële diensten aan bedrijven)
Moquegua Tacna
PER/01/005
Ontwikkelingsproject van kleine houtbedrijven in Cajamarca
Landbouw en Voedselzekerheid
PER/01/006
Integraal programma ter bestrijding van geweld in het gezin en seksueel geweld
Maatschappijopbouw
28.307
NIEUWE ALGEMENE SAMENWERKINGSOVEREENKOMST Het jaar 2002 was het jaar waarin het samenwerkingsprogramma tussen
Andahuaylas en Chincheros), de bevordering van de kleine en micro-onder-
België en Peru daadwerkelijk van start is gegaan en waarin de algemene
neming (departement Ayacucho), alsook de strijd tegen het familiaal en sek-
context van de samenwerking tussen de beide landen geactualiseerd werd
sueel geweld (departementen Ayacucho en Huancavelica).
BTC-experts
door de ondertekening, op 15 oktober 2002, van een nieuwe Algemene
Het project « Institutionele versterking van de Defensoría del Pueblo voor de
Beurzen
Overeenkomst ter vervanging van de Overeenkomst van 1965.
bevordering en de verdediging van de burgerrechten » heeft zijn activiteiten
De acties van de Belgisch-Peruviaanse samenwerking situeren zich hoofd-
in februari aangevat. Eind december waren de voor de afgelopen periode
zakelijk op het vlak van de institutionele ondersteuning van bestaande pro-
vastgelegde doelstellingen ruimschoots bereikt. Het project heeft het beleid
gramma’s of organisaties.
voor territoriale ontplooiing van de Defensoría del Pueblo versterkt door het
Op nationaal niveau wordt de steun toegespitst op de mensenrechten en op
ondersteunen van 21 regionale kantoren en van twee rondreizende modules,
de versterking van de rechtsstaat, alsook op de bestrijding van het drugs-
waardoor een sterkere aanwezigheid van de instelling op het terrein verwe-
gebruik en op de rehabilitatie van drugsverslaafden.
zenlijkt kon worden. Daarnaast werd via het project een volledig computer-
Op regionaal niveau beogen de samenwerkingsinspanningen de bevordering
gestuurd systeem ontwikkeld voor de programmering van de uitgaven en
van de tewerkstelling en van het concurrentievermogen in de context van het
voor de opvolging en de permanente evaluatie van het dertigtal kantoren en
herstelbeleid dat door Peru wordt gevoerd ten gunste van de slachtoffers
diensten waarover de instelling beschikt.
Uitgaven Peru
Kerngegevens BTC in Peru
2002
1 14
2001 2000 200
400
600
800
1.000
1.200
X 1000 €
L AT I J N S - A M E R I K A
L AT I J N S - A M E R I K A
van het politiek geweld, het verspreiden van een vredescultuur (provincies
102 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 103
E L S A LVA D O R
CHILI Tarapaca
GUATEMALA
Hoofdstad
Antofagasta
Santiago
Oppervlakte
757.000 km2
A ta c a ma
Bevolkingsaantal
15.500.000
Coquimbo Valparaíso O'Higgins Maule BíoBío La Araucania
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
43
Levensverwachting bij geboorte
76
SANTIAGO
Inkomen per capita (PPP $)
Temuco
Los Lagos
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
Ahuachapan Santa Ana Chalatenango HONDURAS Cabanas 3 2 San Miguel 1 Morazan 4 12 11 La Union 14 6 13 Usulutan 9 San Vicente 5 10 La Paz 8 San Cuscatlan San Salvador Salvador La Libertad Sonsonate
Hoofdstad Oppervlakte
21.000 km2
Bevolkingsaantal
6.400.000
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen)
7
105
Levensverwachting bij geboorte
70
Inkomen per capita (PPP $)
9.190
Alfabetiseringsgraad (%)
San Salvador
5.260
Alfabetiseringsgraad (%)
96
79
Aisén
Magallanes y Antrtica Chilena
SOCIALE EN ECONOMISCHE WEDEROPBOUW
F U N D A C I Ó N D E L A FA M I L I A
Het project ter ondersteuning van de sociale en economische wederopbouw
ecologische stortplaats voor selectieve afvalverwerking en –recyclage aan-
van Guazapa, een landelijke regio in het departement Cuscatlán ten noord-
gelegd.
De Fundación de la Familia is een Chileense privé-instelling zonder winst-
definieerd, waardoor het betreffende programma geïmplementeerd kon wor-
oosten van de hoofdstad San Salvador, werd in 2002 geconsolideerd.
Ten slotte wordt aan het Suchitlán-meer de kleine haven San Juan voor
oogmerk die werd opgericht om de levenskwaliteit van gezinnen met een
den. De BTC heeft twee missies uitgevoerd die geleid hebben tot de formu-
Drie landelijke gemeenten werden met pompinstallaties voor drinkbaar
binnenlands toerisme uitgebouwd. Een en ander zorgt ervoor dat de globale
laag inkomen te verbeteren. Het project ter versterking van de sociale actie
lering van een nieuw infrastructuur- en uitrustingsprogramma dat in 2003
water uitgerust. Kleine boeren en ondernemers in de streek kregen in totaal
economische en sociale ontwikkeling van dit voormalige oorlogsgebied met
van de Fundación de la Familia werd door de Chileense overheid geher-
van start moet gaan.
meer dan 100.000 euro aan microkredieten toegekend om economische acti-
sprongen vooruit gaat.
viteiten te ontwikkelen. In de departementshoofdstad Suchitoto werd een
Formuleringen Opleidingscentra voor de Fundación de la Familia in Santiago en Temuco
Maatschappijopbouw
31.824 SAL/00/001
L AT I J N S - A M E R I K A
Uitgaven Chili
Uitgaven El Salvador
Kerngegevens BTC in Chili
2002
BTC-experts
0
Beurzen
2
2001
2000
2000 10
15
20
X 1000 €
104 / BTC - Jaarverslag 2002
25
30
35
100
200
Maatschappijopbouw
645.884
Kerngegevens BTC in El Salvador
2002
2001
5
Steun aan de sociale en economische wederopbouw van de regio Cerro Guazapa
300
400
500
600
BTC-experts
1
Beurzen
0 L AT I J N S - A M E R I K A
CHI/01/001
Projecten en programma’s
700
X 1000 €
BTC - Jaarverslag 2002 / 105
G U AT E M A L A
Projecten en programma’s Guatemala
GLA/00/001
109.000 km2
GLA/01/001
Hoofdstad Petén
BELIZE
Alta Verapaz 1
2
5
4
7 6
3
Guatemala
12 13
Izabal
Quiché
11
14 15
10
9
16
17
8
1 2 3 Q Quetzaltenango Totonicapan 5 Baja Verapaz 6 El Progreso 7 Zaca acapa aca 8 Chiquimula Ch 9 Jalapa J 10 Guatemala 10 11 Sacatepequez 12 Chimaltenango maltenan HONDURAS 13 Retalhuleu ul 14 Suchitepequez 15 Escuintla 16 Santa Rosa 17 Jutiapia
Versterking van het tweetalig en intercultureel onderwijs in de regio
Onderwijs en vorming
515.902
Andere
222.667
Maya-Mam van het departement San Marcos Oppervlakte Bevolkingsaantal
Steun aan de consolidatie van de KMO-sector
13.000.000
Menselijke ontwikkelingsindex (ranking op 175 landen) Levensverwachting bij geboorte Inkomen per capita (PPP $)
119
Uitgaven Guatemala
Kerngegevens BTC in Guatemala
65 4.400 2002
EL SALVADOR
Alfabetiseringsgraad (%)
BTC-experts
1
Beurzen
0
69 2001 2000 100
200
300
400
500
600
700
800
SOCIALE ECONOMIE EN ONDERWIJS wijze hun concurrentiepositie op de nationale markt.
in Guatemala is erop gericht de technische en beheerstechnische kennis van
Het project ter versterking van het tweetalig intercultureel onderwijs (Maya-
wevers, vissers, houtbewerkers, ambachtslui enz. uit te breiden, zodat zij
Mam en Spaans) in de provincie San Marcos komt ten goede aan meer dan
autonoom hun economische activiteiten kunnen ontwikkelen.
17.000 leerlingen. In 2002 werd de nadruk gelegd op het verspreiden van
Vierduizend kleine ondernemers uit het hele land verbeterden in 2002 op die
teksten en leerboeken in Maya-Mam in 69 lagere scholen.
X 1000 €
L AT I J N S - A M E R I K A
L AT I J N S - A M E R I K A
Het project ter ondersteuning van de kleine en middelgrote ondernemingen
106 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 107
De BTC voor derden
Partnerships
De voornaamste opdrachten die de BTC in 2002 voor
E U R O PA
BELGIË
Op Europees vlak maakt de BTC deel uit van het European Network of
Ook in België heeft de BTC een aantal contacten gelegd.
Implementing Development Agencies (EUNIDA), dat uitvoerende organen
Vlaanderen
voor ontwikkelingshulp van verschillende lidstaten van de Europese Unie
Met het oog op de uitbreiding van haar activiteiten heeft de Belgische
verenigt. Het hoofddoel van EUNIDA is informatie-uitwisseling tussen de
Technische Coöperatie in 2002 contacten gelegd met het Vlaams gewest,
leden op gang te brengen en met de Europese Commissie samenwerkings-
zowel in België als op het terrein. De BTC wil haar expertise en knowhow
In de Belgische internationale samenwerking is het milieu een transversaal
strategieën te ontwikkelen, meer bepaald in de context van de hervorming
aanbieden en nagaan welke samenwerkingsvormen mogelijk zijn. De con-
thema waarmee in iedere samenwerkingsprestatie rekening moet worden
die de Commissie doorvoert op het vlak van het buitenlandse hulpbeleid.
tacten met het Vlaams gewest hadden in het bijzonder betrekking op
gehouden. Het spreekt dan ook voor zich dat de Belgische Technische
Een van de belangrijke strategische elementen van die hervorming is de
Marokko en Mozambique, twee concentratielanden van de Vlaamse ontwik-
Coöperatie een milieuvriendelijk bedrijfsbeheer moet voeren.
noodzaak om de principes voor samenwerking en complementariteit tussen
kelingssamenwerking. Vlaanderen zal zijn volledige projectenportefeuille
PROJECTEN IN UITVOERING IN 2002
de Europese Commissie en de lidstaten concrete invulling te geven.
voor beide landen laten beheren door een uitvoerend agentschap en plant een aanbestedingsprocedure voor deze opdrachten. Vanaf 2003 hoopt de
de “Ecodynamische onderneming” van het Brussels Instituut voor
EUROPESE COMMISSIE
De leden van EUNIDA hebben uiteenlopende achtergronden en structuren,
BTC concrete invulling te geven aan deze nieuwe samenwerking.
Milieubeheer (BIM). Dat was de eerste stap naar de invoering van een
derden uitvoerde, zijn voor rekening van de Wereldbank en de Europese Unie in de Democratische Republiek Congo. In 2002 bedroeg de omzet 354.060 €.
Milieuvriendelijk beheer
Eind 2001 ondertekende de Belgische Technische Coöperatie het charter van
De Belgische Technische Coöperatie leidt voor rekening van de Europese
maar ze delen wel gemeenschappelijke waarden. Zij streven geen winst na,
De BTC en de provincie Oost-Vlaanderen sloten eind 2002 twee overeenkomsten
milieubeheersysteem voor de zetel in Brussel. Een transversale werkgroep,
Commissie een project voor de vernieuwing van plattelandswegen in
hun klanten zijn ontwikkelingslanden of landen in een overgangsperiode.
in Ho Chi Minh City (Vietnam), waarbij de BTC belast werd met de opvolging en
ECO, stelde in juni 2002 het kandidaatsdossier voor het eco-label op. Drie
Bandundu en Oost-Kasaï in de Democratische Republiek Congo.
Hun kernactiviteit is de uitvoering van hulpprogramma’s, inclusief de bila-
de uitvoering van de samenwerking tussen de provincie Oost-Vlaanderen en
maanden later verkreeg de BTC haar eerste ster als Ecodynamische onder-
In Rwanda werkte de BTC aan de voorbereiding van een Europees program-
terale programma’s van de lidstaten. Ze zijn door hun respectieve overheden
District 6 van Ho Chi Minh City, een stadsdeel met 200.000 inwoners.
neming voor de nauwgezetheid van de eerste milieuanalyse en de doelge-
ma ter ondersteuning van de gezondheidssector, dat in 2003 van start gaat.
gemandateerd om een efficiënt ontwikkelingsbeleid ten uitvoer te leggen dat
WERELDBANK
richtheid van het actieprogramma. De BTC kreeg hierbij assistentie van een
de armoede in de wereld moet verminderen, met name via de toepassing van
Wa l l o n i ë
stagiair van het Institut Eco-Conseil in Namen. De samenwerking met de
de Millenniumdoelstellingen van de Verenigde Naties.
De Belgische Technische Coöperatie had een ontmoeting met het kabinet van
stagiair werd in 2002 vernieuwd en ook zijn opdracht werd verruimd : de
de Minister-president van het Waals gewest, belast met Buitenlandse
referentietermen omvatten nu ook elementen in verband met indirecte
Voor rekening van de Wereldbank werkt de BTC aan de rehabilitatie van negen gezondheidszones in de provincie Bas-Congo in de Democratische
In 2002 werden gemiddeld om de zes weken vergaderingen van EUNIDA
Betrekkingen, om na te gaan hoe de institutionele samenwerking tussen
milieuaspecten (de BTC-vertegenwoordigingen op het terrein en ook de ont-
Republiek Congo.
gehouden, met deelname van agentschappen uit Oostenrijk, België (BTC),
beide organen kan worden versterkt. Vertegenwoordigers van het kabinet en
wikkelingsprojecten).
Frankrijk (France Coopération Internationale), Duitsland (GTZ), Griekenland
de Espace International Wallonie-Bruxelles maakten kennis met de activitei-
In 2002 werd vooral aandacht besteed aan de registratie van het energie-,
V L A A M S E I N T E R U N I V E R S I TA I R E R A A D ( V L I R )
(Hellenic Aid), Luxemburg (Lux-Development), Nederland (SNV), Spanje
ten van de BTC en gaven toelichting bij mogelijke samenwerkingsvormen.
water- en papierverbruik en aan de analyse van deze gegevens tegenover
De Vlaamse Interuniversitaire Raad deed een beroep op de expertise van de
(AECI) en het Verenigd Koninkrijk (Crown Agents). De eerste helft van het
Voor specifieke projecten werden al partnerships tot stand gebracht. In
betekenisvolle indicatoren. Andere milieuactiviteiten waren onder meer de
Belgische Technische Coöperatie voor de evaluatie van de institutionele uni-
jaar werden die vergaderingen voorgezeten door GTZ, vervolgens door Lux-
Benin werkt de Association pour la promotion de l’éducation et de la forma-
aankoop van gerecycled papier en milieuvriendelijke producten, selectieve
versitaire samenwerking met de Can Tho University en de Hanoi University
Development. EUNIDA heeft ook regelmatig contact gehad met EuropeAid
tion à l’étranger (APEFE) mee aan een project; zendingen naar Bolivia wor-
afvalinzameling, regelmatige communicatie met het personeel, een mobili-
of Technology in Vietnam.
(AIDCO), het ontwikkelingsagentschap van de Europese Commissie, over de
den in samenspraak voorbereid; in Algerije gebruiken de delegaties op het
teitsenquête en de aankoop van vier fietsen voor verplaatsingen in de stad.
gunning van opdrachten aan de nationale ontwikkelingsagentschappen in
terrein dezelfde kantoren in de beste verstandhouding… Verschillende ont-
KONING BOUDEWIJNSTICHTING
het kader van de cofinanciering door de Europese Commissie en de lidsta-
moetingen vonden plaats met de Waalse Vereniging van Steden en
In 2003 komen de externe aspecten aan bod. Het is de bedoeling een boek
De BTC heeft in 2002 voor rekening van de Koning Boudewijnstichting een
ten.
Gemeenten, tijdens welke de BTC toelichting gaf bij haar expertise in talrij-
met goede milieubeheersingspraktijken op te stellen, bestemd voor de
project voor de drinkwatervoorziening van Keur Demba Ngoye in Senegal
ke projecten en programma’s op het gebied van decentralisatie en lokaal
plaatselijk vertegenwoordigers, de samenwerkingsdeskundigen en de part-
afgewerkt.
partnership met de gemeenten.
ners in de ontwikkelingsprojecten.
Brussel Vertegenwoordigers van ministerkabinetten bezochten de Belgische Technische Coöperatie om beter kennis te maken en mogelijke samenwer-
KADERSTUK 6
kingsverbanden voor specifieke projecten te onderzoeken (bijvoorbeeld : verwerking van stedelijk afval in Senegal). Aansluitend bij vragen van ambassades van partnerlanden in Brussel had de directie Buitenlandse Betrekkingen van het ministerie meerdere contacten met de BTC om eventuele samenwerkingsvormen te analyseren met het 108 / BTC - Jaarverslag 2002
oog op een grotere efficiëntie.
BTC - Jaarverslag 2002 / 109
5 Financiën Jaarrekeningen 2002
110 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 111
Verslag van het College van Commissarissen
het boekjaar afgesloten op 31 december 2002
1. VERKLARING OVER DE JAARREKENING MET VOORBEHOUD
2. BIJKOMENDE VERKLARINGEN EN INLICHTINGEN
voorgesteld aan de algemene vergadering van de
De controles werden verricht overeenkomstig de normen van het Instituut der
Het College van Commissarissen vult zijn verslag aan met de volgende bij-
aandeelhouders
Te c h n i s c h e
Bedrijfsrevisoren. Deze beroepsnormen eisen dat de controle zo wordt geor-
komende verklaringen en inlichtingen die niet van aard zijn de draagwijdte
Coöperatie, vennootschap van publiek recht met
ganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkre-
van zijn verklaring over de jaarrekening te wijzigen:
sociaal oogmerk.
gen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat,
Ve r s l a g v a n h e t c o l l e g e v a n c o m m i s s a r i s s e n o v e r
van
de
Belgische
Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen en meer bepaald arti-
rekening houdend met de Belgische wettelijke en bestuursrechterlijke voor-
2 . 1 We t t e l i j k v e r e i s t e v e r k l a r i n g e n
schriften met betrekking tot de jaarrekening.
> Het jaarverslag, zoals opgenomen onder delen 1.3, 1.4, 1.5 en 2 van het
kel 144 van het Wetboek Vennootschapsrecht, dat krachtens artikel 29 § 1,
Beleidsverslag 2002 van de Raad van Bestuur, bevat de door de wet ver-
van de wet van 21 december 1998 tot oprichting van de "Belgische
Overeenkomstig deze normen werd rekening gehouden met de administra-
Technische Coöperatie" in de vorm van een vennootschap van publiek recht
tieve en boekhoudkundige organisatie van de vennootschap, alsook met de
> Het College dient U geen enkele verrichting of beslissing mee te delen die
eiste inlichtingen en stemt overeen met de jaarrekening.
van toepassing is op de Belgische Technische Coöperatie, brengt het College
procedures van interne controle. De verantwoordelijken van de vennootschap
in overtreding met de statuten en de vennootschappenwet zou zijn gedaan
U verslag uit over de uitvoering van de controleopdracht die het werd toe-
hebben de vragen naar opheldering of inlichtingen beantwoord. Het College
of genomen met uitzondering wat betreft de bepalingen van artikel 143
vertrouwd.
heeft op basis van steekproeven de verantwoording onderzocht van de
van de vennootschappenwet met betrekking tot het tijdig overmaken door
bedragen opgenomen in de jaarrekening. Het heeft de waarderingsregels, de
de Raad van Bestuur aan het College van de jaarrekening en het jaarver-
Het College heeft de controle uitgevoerd van de jaarrekening, opgesteld
betekenisvolle boekhoudkundige ramingen die de vennootschap maakte en
onder de verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur van de vennoot-
de voorstelling van de jaarrekening in haar geheel beoordeeld. Het is van
> Onverminderd formele aspecten van ondergeschikt belang wordt de boek-
schap, over het boekjaar afgesloten op 31 december 2002, met een balan-
oordeel dat deze werkzaamheden een redelijke basis vormen voor het uit-
houding gevoerd en de jaarrekening opgesteld overeenkomstig de in
stotaal van 36.292.394,07 EUR en waarvan de resultatenrekening van het
brengen van zijn oordeel.
België toepasselijke wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften.
boekjaar afsluit met een winst van 714,39 EUR. Het heeft eveneens de bijkomende specifieke controles uitgevoerd die door de wet zijn vereist.
slag.
> De resultaatverwerking die aan de algemene vergadering wordt voorgeMet betrekking tot de uitgaven in het buitenland heeft het College in de loop
steld, stemt overeen met de wettelijke en statutaire bepalingen.
van 2002 de administratieve en boekhoudkundige organisatie van 35 projecten en 7 representaties ter plaatse onderzocht. De uitgaven voor deze pro-
2.2 Bijkomende inlichtingen
jecten vertegenwoordigen ongeveer 20 % van het totaal van de projectuit-
> Het College herhaalt de vraag om aandacht van de aandeelhouder voor
gaven over het boekjaar 2002.
een aantal leemten in de administratieve organisatie en de interne controle. Door de uitvoering van additionele werkzaamheden kon het een rede-
De controle over de overige uitgaven in het buitenland werd beperkt tot het
lijke mate van zekerheid verkrijgen dat de jaarrekening geen onjuistheden
steekproefgewijze onderzoek van de verantwoordingsstukken die ter beschik-
van materieel belang bevat. Het verwijst hierbij naar punt 3, (ii), voor-
king worden gehouden op de zetel van de Belgische Technische Coöperatie
laatste alinea van het verslag van de Algemene Vergadering gehouden op
in België en omvatte niet de evaluatie van de administratieve en financiële
24 mei 2002, waarin deze de Raad van Bestuur en het Directiecomité van
organisatie in de landen waar de vennootschap een betekenisvolle activiteit
de vennootschap verzoekt de nodige maatregelen te nemen voor het goed
ontplooit. Dit houdt een beperking in van de controlewerkzaamheden, waardoor het College, overeenkomstig de algemene controlenormen van het
functioneren van de interne controle. > Zonder afbreuk te doen aan zijn verklaring, verwijst het College naar arti-
Instituut der Bedrijfsrevisoren, een voorbehoud dient te formuleren.
kel 2.1.4 van het jaarverslag 2002 van de Raad van Bestuur, waarin mel-
Het is van oordeel dat, onder voorbehoud van bovenstaande paragraaf met
ding wordt gemaakt van het feit dat, overeenkomstig de overgangsmaat-
betrekking tot een gedeelte van de buitenlandse uitgaven, rekening houdend
regelen voorzien in het tweede beheerscontract, een aanvang wordt geno-
met de toepasselijke wettelijke en bestuursrechterlijke voorschriften, de
men met de afstemming van de reële projectuitgaven van de vorige boek-
jaarrekening afgesloten op 31 december 2002 een getrouw beeld geeft van
jaren die werden gefinancierd volgens de modaliteiten van het eerste
het vermogen, van de financiële toestand en van de resultaten van de ven-
beheerscontract.
112 / BTC - Jaarverslag 2002
De leden van het Instituut der Bedrijfsrevisoren > Ernst & Young Bedrijfsrevisoren BCV (B160), vertegenwoordigd door R. Van Maele, vennoot > Van Nerom, Lelieur, Van Ryckeghem & co BVBA (B220), vertegenwoordigd door G. Van Ryckeghem, vennoot Het Rekenhof, vertegenwoordigd door > D. Claisse, Raadsheer in het Rekenhof
nootschap en dat een passende verantwoording wordt gegeven in de toelichting.
Het college van commissarissen
Brussel, 14 juli 2003
> J. Beckers, Raadsheer in het Rekenhof
BTC - Jaarverslag 2002 / 113
OMZET Resultaat RESULTATENREKENING - BTC 2002 (IN €):
WERKINGSKOSTEN
Totaal van de activiteiten
15.994.105
19.624
16.013.729
9.158.877
15.888
9.174.765
LEVERINGEN
5.284.736
3.739
5.288.474
ANDERE WERKINGSKOSTEN FINANCIËLE KOSTEN / OPBRENGSTEN (-) OPBRENGSTEN
881.529
881.529
42.097
42.097
626.866
-3
-16.192.049
-7.517
626.863 -16.199.566
SUBSIDIES DGOS
-16.539.149
-16.539.149
Subsidies lopende jaar
-16.451.564
-16.451.564
-87.585
-87.585
Saldo subsidies vorig jaar MARK-UPS - MANAGEMENT FEES - VARIA
JAARREKENINGEN
Activiteiten voor derden
PERSONEELSKOSTEN AFSCHRIJVINGEN
Beheersverslag
Activiteiten van openbare dienst
UITZONDERLIJKE KOSTEN / OPBRENGSTEN (-)
Vo o r a f g a a n d e o p m e r k i n g
Conform de boekhoudwet worden de kosten en de opbrengsten pas geboekt
De voorgestelde jaarrekening omvat de consolidatie van de activiteiten van
wanneer ze ook effectief gerealiseerd zijn. Dit betekent dat de bedragen die
RESULTAAT WERKINGSKOSTEN
openbare dienst, uitgevoerd op verzoek van de Belgische Staat, en van de
aan samenwerkingsprestaties zijn toegewezen, niet als kosten maar wel als
Kosten van de projecten
activiteiten voor derden, uitgevoerd op verzoek van andere organisaties.
voorschotten (actiefzijde) worden geboekt zo lang die kosten niet werkelijk
Opbrengsten van de projecten
zijn gemaakt.
Mark-up op projecten
-618.153
-7.517
965.253 -197.944
-625.669 965.253
12.107
-185.838
96.655.627
354.060
97.009.687
-96.655.490
-366.881
-97.022.371
137
-12.821
-12.684
-197.807
-714
-198.521
In het kader van de activiteiten van BTC moet een onderscheid gemaakt worden tussen drie soorten kosten en inkomsten:
In het kader van het eerste beheerscontract gebeuren de stortingen op de
> kosten van de samenwerkingsprestaties;
rekeningen in medebeheer niet via BTC, maar worden deze door DGOS recht-
> kosten van de zetel;
streeks gestort. Toch worden deze uitgaven in de BTC-boekhouding gere-
> kosten van de plaatselijke vertegenwoordigingen, die gelijkgesteld worden
gistreerd en maken bijgevolg integraal deel uit van de omzet.
RESULTAAT
met kosten van de zetel. De saldi van de financiële rekeningen in medebeheer (saldo van de stortinOvereenkomstig de wet tot oprichting van BTC worden de kosten van de zetel
gen door DGOS en de gedane uitgaven van de samenwerkingsprestaties)
en de vertegenwoordigingen – werkingskosten – geboekt op afzonderlijke
behoren BTC niet toe; zij worden dan ook bij het afsluiten van het boekjaar
rekeningen dan die welke voor de samenwerkingsprestaties worden gebruikt.
buiten de balans gebracht.
114 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 115
OMZET Prestaties (in €) Openbaar OMZET INVESTERINGEN
96.655.627
Derden 354.060
Totaal 97.009.687
33.100.206
205.305
33.305.511
Uitrusting
24.425.284
100.295
24.525.579
Gebouwen
8.674.922
105.010
8.779.932
TECHNISCHE HULP Lonen en lasten Huisvesting Reizen
12.186.182
0
12.186.182
10.459.800
0
10.459.800
1.251.809
0
1.251.809
474.573
0
474.573
O N T W I K K E L I N G VA N D E O M Z E T
Opmerking over de activiteiten van openbare dienst
De omzet is gestegen van 67 miljoen euro in 2001 tot meer dan 97 miljoen euro
De activiteiten die verband houden met de prestaties op het vlak van ont-
in 2002, dat is een stijging van 44 %. Voor 2003 wordt op zijn minst een ver-
wikkelingssamenwerking, worden tijdens het eerste beheerscontract volle-
gelijkbare groei verwacht. De verwachte omzet bedraagt ongeveer
dig door de Belgische Staat gefinancierd.
152.000.000 €, waarvan 8.500.000 € voor rekening van derden.
Wat de activiteiten van openbare dienst betreft, worden de werkingskosten
Daartegenover staat dat het aandeel van de werkingskosten de afgelopen jaren
van de BTC gefinancierd door de Belgische Staat via een previsionele bij-
gedaald is van 21 % in 2001 tot 16,5 % in 2002.
drage. Voor het jaar 2002 bedraagt die 16.451.564 €. De activiteit van openbare dienst van de BTC geeft voor 2002 een batig saldo van 197.807€ tegenover de reële werkingskosten. Dat bedrag is over-
Ontwikkeling van de omzet en de werkingskosten
gedragen naar de bijdrage voor 2003, en komt dus aan de passiefzijde van de balans.
Omzet
Activiteiten voor derden
Werkingskosten
Voor de activiteiten voor derden boekt de BTC de directe kosten en opbrengsten. Aangezien deze activiteiten niet door de staat gefinancierd worden,
100
BEURZEN OPLEIDING EN VORMING
910.678
0
910.678
3.876.772
21.622
3.898.394
kan de BTC hierop een resultaat boeken dat haar toebehoort en onderworpen is aan de gecoördineerde wetten op de handelsvennootschappen.
80
CONSULTANTS
17.738.232
0
17.738.232
WERKINGSKOSTEN
11.649.368
91.689
11.741.057
als volgt werd verwerkt:
60
Toevoeging aan de wettelijke reserve (5 %) : 40
Missies
2.866.444
18.831
Werkingskosten
4.274.838
33.664
4.308.502
Lokaal personeel
4.508.086
39.194
4.547.280
VARIA
-2.370.986
0
-2.370.986
FINANCIËLE HULP
15.489.266
0
15.489.266
4.075.910
35.444
4.111.354
-45.509.556
0
-45.509.556
cessen in Brussel en op het terrein werd voortgezet, mede door de verdere
-1.541.447
0
-1.541.447
uitbouw van de IT-infrastructuur (in 2003 zullen de modules voor projectbe-
BEURZEN BUITEN PROJECT
2.885.275
X 1.000.000 €
Deze activiteiten hebben een te bestemmen winst van 714 € opgeleverd, die
35,72 €
Over te dragen winst:
678,87 €
TOTAAL
714,59 €
20
2000
2001
2002
De versterking van de interne controle van de financiële en operationele prowaarvan MEDEBEHEER waarvan MIP
heer en financiële opvolging geëvalueerd worden) en door het voortdurend De gerealiseerde omzet op basis van de uitgaven van de samenwerkingsprestaties bedraagt:
97.009.687
verbeteren, invoeren en aanleren van de correcte werkwijzen op alle niveaus.
Daaraan moet worden toegevoegd: > de management fees: > de « mark-up » op de samenwerkingsprestaties met de privé-sector > de aanpassing kosten/facturering: Totale omzet
168.770 12.821 -137 97.191.141
97.191.141
116 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 117
Samengevatte balans op 31 december 2002 (in €)
To e l i c h t i n g b i j d e b a l a n s r u b r i e k e n - A C T I VA
ACTIVA
VASTE ACTIVA
Dit betekent dat de 5X-voorschotten in bepaalde gevallen worden aangezuiverd en dat de schuld aan de Belgische Staat afneemt, maar dat de over-
NETTO VASTE ACTIVA Oprichtingskosten Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa
PASSIVA 1.962.377
EIGEN VERMOGEN
7.458.884
0
Kapitaal
7.436.806
102.701
Reserves
1.104
1.725.238
Overgedragen winst
20.974
134.438 VOORZIENINGEN
1.046.705
1.962.377 €
eenstemmende facturen niet zullen worden betaald. In andere gevallen blijft
Deze vaste activa betreffen enkel de activa van de zetel en de plaatselijke
er een voorschotsaldo, dat als schuld aan de passiefzijde van de balans
BTC-vertegenwoordigingen.
wordt opgenomen. Over de bestemming van dat saldo zal met de Belgische staat worden onderhandeld: het saldo kan worden gebruikt voor de betaling
De vaste activa die in het kader van samenwerkingsprestaties worden aan-
van andere openstaande facturen en, als het een creditsaldo is, kan de
gekocht, worden immers onmiddellijk in resultaat genomen vanuit de rede-
Belgische staat ofwel een vastgesteld recht instellen ofwel het saldo van een
nering dat deze activa bij het beëindigen van een samenwerkingsprestatie
toekomstige betaling aftrekken.
toch aan het partnerland worden overgedragen. VORDERINGEN OP TEN HOOGSTE ÉÉN JAAR
18.218.530
Handelsvorderingen
18.112.733
Overige vorderingen
105.797
SCHULDEN OP TEN HOOGSTE ÉÉN JAAR Financiële schulden Handelsschulden Ontvangen voorschotten op bestellingen Schulden voor belastingen,
0 2.618.335
De immateriële vaste activa bestaan uit diverse computerprogramma’s,
projecten om zo de beschikbare saldi op 31 december 2002 te bepalen. Deze
waaronder voornamelijk het boekhoudprogramma Navision Financials®.
fiches zullen na discussie door de beide partijen ondertekend worden. De mogelijk impact op het resultaat van 2003 wordt als miniem beschouwd.
23.706.368 1.143.734
bezoldigingen en sociale lasten Andere schulden
BTC en DGOS zijn overeengekomen om samen fiches op te stellen voor alle
27.468.437
0
Er dient opgemerkt te worden dat er wel informaticaontwikkelingen hebben plaatsgevonden, maar dat deze niet geactiveerd werden gelet op hun speci-
Het saldo van de 5X-voorschotten na bestemming bedraagt 14.165.697 €.
fieke aard voor de activiteiten van BTC.
Dat saldo zal niet volledig worden aangewend voor het totaal van de factureringen van de prestaties op 31 december 2002, dat 1.993.431 €
GELDBELEGGINGEN EN LIQUIDE MIDDELEN
De financiële vaste activa bestaan uit waarborgen die gestort werden door
5.183.316
bedraagt.
de plaatselijke vertegenwoordigingen. Voor de zetel zijn er geen gestorte OVERLOPENDE REKENINGEN
10.928.171
OVERLOPENDE REKENINGEN
318.368
105.797 €
Overige vorderingen
waarborgen.
Deze rubriek omvat: TOTAAL ACTIVA
36.292.394
TOTAAL PASSIVA
36.292.394
VORDERINGEN OP TEN HOOGSTE ÉÉN JAAR Handelsvorderingen
18.218.530 € 18.112.733 €
> diverse vorderingen m.b.t. voorschotten
14.931.636 €
> terug te vorderen bedrijfsvoorheffing
23.780 €
aan het personeel
Deze rubriek bestaat uit: > vorderingen
5.916 €
> terug te vorderen BTW
76.101 €
> op te stellen facturen voor de samenwerkingsprestaties die op 31 december 2002 nog niet gefactureerd waren, maar die betrekking hebben op het boekjaar > Te ontvangen kredietnota’s > Ontvangen voorschotten
2.946.687 € 232.300 € 2.110 €
Op te merken is dat volgens de overgangsbepalingen van het tweede beheerscontract de op te stellen facturen over 2002 eerst afgeboekt dienen te worden van de 5X-voorschotten(1). Het eventuele saldo wordt gefactureerd. Deze toewijzingen aan de 5X-voorschotten werden gedaan op basis
(1) De 5X is een voorschot op de werkingskosten van een project, dat betaald wordt
van de individuele voorschotten per samenwerkingsprestatie, en niet glo-
bij de start van een project en overeenstemt met een gemiddelde van vijf maanden
baal.
werking op basis van het budget van het project. Dat voorschot wordt in de laatste vijf maanden van het project aangezuiverd via de facturering van de werkelijke kosten.
118 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 119
GELDBELEGGINGEN EN LIQUIDE MIDDELEN
5.183.316 €
SCHULDEN OP TEN HOOGSTE ÉÉN JAAR
De bankrekeningen van de zetel en de vertegenwoordigingen van BTC zijn in
Deze rubriek bestaat uit:
deze rubriek opgenomen.
> Handelsschulden 10.928.171 €
DGOS
Deze rubriek bestaat uit diverse over te dragen kosten en verworven
5X
opbrengsten uit de lopende activiteiten, en voornamelijk:
Beurzen MIP (netto besteed)
> saldi van de bankrekeningen van de prestaties in regie op de datum van afsluiting; deze worden immers beschouwd als toekomstige kosten en dus niet als liquide middelen.
9.689.431 €
> wisselkoersverschillen m.b.t. projecten in regie. Deze verschillen worden pas
Andere schenkers
Aspecten van de wet
2.618.335 €
INVESTERINGEN
23.706.368 €
> Ontvangen voorschotten OVERLOPENDE REKENINGEN
27.468.437 €
matica- en kantooruitrusting. De netto-investeringen m.b.t. het jaar 2002
14.165.697
bedragen 748.835 €. Sinds de oprichting van BTC werd 3.952.911 € geïnvesteerd. Daarvan werd al 2.124.974 € afgeschreven.
6.505.150 742.500 1.244.227
> Schulden voor belastingen, bezoldigingen en sociale lasten (RSZ, DOSZ, bezoldigingen, voorzieningen voor vakantiegeld)
Toelichting bij de balansrubrieken - PASSIVA
INVESTERINGEN (in duizenden euro’s)
1.143.734 €
in resultaat genomen bij het afsluiten van de samenwerkingsprestaties. 792.829 €
De belangrijkste investeringen van 2002 betreffen rollend materieel, infor-
1.048.794
OP 31 DECEMBER 2001
OP 31 DECEMBER 2002
7.437
7.437
1
1
Maatschappelijk kapitaal op 31/12 OVERLOPENDE REKENINGEN - PASSIVA
318.368 €
Wettelijke reserve
Dit bedrag bestaat voornamelijk uit verschillende kosten die aan 2002 moe-
Overgedragen winst
20
21
ten worden toegerekend (198.063 €), en de voorschotten van de Belgische
EIGEN VERMOGEN
7.458
7.459
Staat voor de projecten in eigen beheer (118.549 €). EIGEN VERMOGEN
7.458.884 €
Investeringen Brussel
1.153
1.600
Het eigen vermogen omvat, naast het kapitaal van 7.436.806 €, de wette-
Investeringen Vertegenwoordigingen
2.051
2.353
lijke reserve en de overgedragen winst van de activiteiten voor derden.
Vorderingen en borgtochten in contanten Afschrijvingen
VOORZIENINGEN VOOR RISICO'S EN KOSTEN
1.046.705 €
NETTO INVESTERINGEN
133
134
-1.256
-2.125
2.081
1.962
Deze voorziening bestaat uit: > Voorziening voor pensioenen
71.427 €
Dit betreft de voorziening voor de groepsverzekering van personen die minder dan een jaar in dienst zijn.
Het zwaartepunt van de investeringen verschuift in 2002 terug naar de zetel;
Investeringen 2002
het leeuwendeel van de investeringen gaat dus niet meer naar de plaatse> Voorziening voor geschillen
975.278 €
lijke vertegenwoordigingen. Vooral de informatica-investeringen zijn hiervan
De in 2002 aangelegde voorzieningen betreffen voornamelijk lopende of
de oorzaak; deze waren al voorzien voor 2001 maar liepen toen enige vertra-
mogelijke geschillen.
ging op. De grootste investeringen in de vertegenwoordigingen werden
40%
Investeringen Brussel Investeringen Vertegenwoordigingen
gedaan in Algerije, Ethiopië, Burkina Faso, Rwanda en Tanzania. 60%
120 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 121
BEHEERSKOSTEN
BEZOLDIGINGEN
De beheerskosten van BTC ten laste van de provisionele bijdrage
De beheerkosten verschuiven steeds duidelijker naar de vertegenwoordigin-
Op 31 december 2002 werkten er 218 personen voor BTC waarvan 78 perso-
massa is voornamelijk te wijten aan een hogere personeelsbezetting in de
(16.539.000 €) bedroegen 16.353.000 € in 2002, en dit inclusief de
gen: 24% in 2000, 49% in 2001 naar 53% in 2002.
nen op de zetel en 140 in het buitenland. Van het personeel in het buiten-
plaatselijke vertegenwoordigingen en aan een hoger aantal samenwer-
land, zijn er 23 plaatselijk vertegenwoordigers. De toename van de loon-
kingsdeskundigen.
afschrijvingen, het uitzonderlijk resultaat en het financieel resultaat.
BEHEERSKOSTEN IN € BEZOLDIGINGEN (€)
2001
2002
Personeel vertegenwoordigingen (inbegrepen lokaal personeel)
4.886.263
5.154.161
Personeel Brussel
5.305.854
5.235.963
Lonen Brussel
4.362.926
5.305.854
5.818.905
TOTAAL PERSONEEL
10.192.117
10.390.124
Lonen Plaatselijke Vertegenwoordigingen
1.512.151
3.923.199
4.071.472
Beheerskosten vertegenwoordigingen
2.190.907
3.436.812
Lonen samenwerkingsdeskundigen
6.420.442
10.665.082
10.892.448
Beheerskosten Brussel
1.842.350
2.526.377
TOTAAL
12.295.519
19.894.135
20.782.825
TOTAAL BEHEERSKOSTEN
4.033.257
5.963.189
14.225.374
16.353.313
TOTAAL
2000
2001
2002
Noot: deze tabel omvat de lokale vertegenwoordigers, de samenwerkings-
De verhouding van de beheerskosten t.o.v. de prestaties vertoont een neerwaartse trend:
deskundigen en het personeel in het buitenland, met uitzondering van het
BEHEERSKOSTEN TEGENOVER PRESTATIES (IN €)
lokale personeel in dienst van de prestaties en de vertegenwoordigingen. 2000
2001
2002
2003 (est.)
Beheerskosten
10.957.000
14.225.374
16.353.189
18.945.237
Prestaties
28.441.000
67.087.665
97.009.687
152.000.000
37%
21%
16,5%
12,5%
%
Zoals blijkt uit de grafiek, ligt het zwaartepunt van de loonkosten op het terrein.
Lonen 2002 De prestaties hebben echter nog steeds niet het hoogste niveau bereikt. Op
Beheerskosten vs. Prestaties (in duizenden euro's)
korte termijn is een terugvordersysteem van de beheerkosten op basis van
26%
Lonen Brussel
54%
een percentage van het prestatievolume, nog steeds onhaalbaar. De
Lonen Plaatselijke
beheerskosten zullen blijven stijgen in 2003 (tot 18.945.237 €), maar het
vertegenwoordigingen
volume van de prestaties zal nog sterker stijgen (tot 152.000.000 €) waar-
Lonen
140.000
door de positieve verschuiving verder gaat.
samenwerkingsdeskundigen 20%
120.000 100.000 80.000 60.000 40.000
Prestaties
20.000
Beheerskosten 2000
122 / BTC - Jaarverslag 2002
2001
2002
2003
BTC - Jaarverslag 2002 / 123
W W W. B T C C T B . O R G
D E B E L G I S C H E T E C H N I S C H E C O Ö P E R AT I E PRESENTEERT HAAR NIEUWE WEBSITE Parallel met dit jaarverslag presenteert de Belgische Technische Coöperatie
Op onze website kunt u ook terecht voor informatie over beurzen. En u kunt
haar nieuwe website.
on line inschrijven voor ons opleidingsprogramma ‘Algemene
Op deze website vindt u informatie over onze acties. Ontdek in welke landen
Informatiecycli’.
en sectoren we actief zijn. Kom meer te weten over ons programma in de
Daarnaast vindt u er informatie over onze missie, waarden en organisatie
verschillende landen, de projecten en de begunstigden. Grasduin in onze
alsook een nieuwsrubriek.
projectendatabase.
Voor elk van onze vertegenwoordigingen in het buitenland komt er bovendien
Via onze website kunt u on line solliciteren. U vindt er een overzicht van de
een subsite (vb. www.btcctb.org/laos). Daar vindt u onder meer informatie
vacatures, informatie over hoe u moet solliciteren alsook enkele getuigenis-
over de projecten, beurzen, micro-interventieprogramma’s, lokale vacatures…
sen van BTC-medewerkers.
Ook dit jaarverslag kunt u downloaden van de website.
De BTC werkt regelmatig met consultants (vb. voor de formulering van een project). Via de website kunt u uw CV doorsturen en up-to-date houden.
124 / BTC - Jaarverslag 2002
BTC - Jaarverslag 2002 / 125
Bijlagen
TOELICHTING BIJ DE KERNGEGEVENS IN DE LANDENFICHES
Alfabetiseringsgraad bij volwassenen Percentage mensen van 15 jaar en ouder, die in staat zijn om een korte en eenvoudige tekst over hun dagelijks leven te lezen en te schrijven (Human
Menselijke-ontwikkelingsindex
Development Report 2003, p. 354).
COLOFON
Een ingeburgerde indicator om de 'menselijke ontwikkeling' van een land te meten, is de Human Development Index (HDI) of Menselijke-ontwikkelingsin-
Geraadpleegde bronnen
dex, die jaarlijks voor alle landen wordt berekend door UNDP, het ontwikke-
> Human Development Report 2003. UNDP, New York: Oxford University Press
lingsprogramma van de Verenigde Naties. De HDI meet de gemiddelde men-
> Gillis, M. (1996), D. Perkins, M. Roemer, D. Snodgrass, Economics of
selijke ontwikkeling van de bevolking van een land op drie vlakken: kennis, inkomen en levensverwachting. De respectieve scores worden opgeteld en
Development. New York: W.W. Norton & Company, 604 p.
Verantwoordelijke uitgever: Ludo Poelaert Coördinatie en eindredactie: Guido Couck, Nathalie Grégoire, Jean-Pierre Luxen
gedeeld door drie (GILLIS e.a., 1996: 78-79). Redactie: dit jaarverslag kwam tot stand dankzij de inzet van alle BTCEen voorbeeld: (uit Human Development Report 2003)
medewerkers, in het bijzonder die van de directie Operaties, de directie
In de index van 2003 werden 175 landen in beschouwing genomen en in
Financiën en de plaatselijke vertegenwoordigingen.
drie groepen ingedeeld: > High human development (HHD) - hoge menselijke ontwikkeling: HDI van 0,800 of meer: 55 landen (België 0,937) > Medium human development (MHD) - gemiddelde menselijke ontwikkeling: HDI van 0,500 tot 0,799: 86 landen (Vietnam: 0,688) > Low human development (LHD) - lage menselijke ontwikkeling: HDI onder 0,500: 34 landen (Mozambique: 0,356)
Speciale dank aan: Yousef Abusamra, Mohammed Asgar Khan (‘Warsi’), Centrum voor Intercultureel Management en Internationale
Communicatie
(Mechelen),
Mesbahuddin
Chowdhury (‘Rokan’), Sebastian Izquierdo, Nguyen Manh Thang, Giang Minh Duc, Célestin Misigaro, Akki Moha, Déo Rurimunzu, Elena Saravia de Orellana, Bui Thi Ngoc Tuan, Dinh Thi Thu Trang, Luu Van Thanh, Oscar Zarate Bermudez, BTC Senegal,
Levensverwachting bij de geboorte
BTC Zuid-Afrika
Aantal jaren dat een pasgeboren kind zou leven indien het mortaliteitspatroon op het moment van geboorte hetzelfde zou blijven gedurende zijn hele
Vormgeving: Debie Graphic Design
leven (Human Development Report 2003, p. 354). Druk: Imprimerie Chauveheid Inkomen per capita, Bruto Nationaal Product per inwoner in PPP $ (Purchasing Power Parity)
Foto's: Ima Pictures – I. Hendrikx
Het BNP van een land is de som van de toegevoegde waarde van alle goederen en diensten die gedurende een jaar worden geproduceerd binnen de
Vertaling: IGTV, Elena Pabón, Thierry Pirard, DICE
grenzen van een land. Inkomen verdiend door in het buitenland verblijvende landgenoten wordt ook meegerekend. Wat door de buitenlanders binnen de
Gratis beschikbaar in het Nederlands, Frans, Engels en Spaans.
grenzen van het land wordt verdiend, behoort dan weer niet tot het BNP.
Inlichtingen:
[email protected]
Het BNP wordt hier uitgedrukt in Purchasing Power Parity $. Dit betekent dat
Dit jaarverslag werd gedrukt op niet chloorgebleekt 100% kringlooppapier.
het inkomen wordt aangepast aan de consumptieprijzen van de afzonderlijke landen aan de hand van de zogenaamde koopkrachtpariteit. Met één dollar kun je namelijk meer kopen in Tanzania dan in België. Op deze manier kan men internationaal beter gaan vergelijken (GILLIS e.a., 1996 : 36-37).
126 / BTC - Jaarverslag 2002
btc ctb Service Public Fédéral Affaires Étrangères, Commerce Extérieur et Coopération au Développement Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Federal Public Service Foreign Affairs, Foreign Trade and Development Cooperation Servicio Público Federal Asuntos Exteriores, Comercio Exterior y Cooperación al Desarrollo
Direction Générale de la Coopération au Développement
Coopération Technique Belge
Directie-generaal Ontwikkelingssamenwerking
Belgische Technische Cooperatie
Directorate-General for Development Cooperation
Belgian Technical Cooperation
Dirección General de la Cooperación al Desarrollo
Cooperación Técnica Belga
Belgische Technische Coöperatie Naamloze vennootschap van publiek recht met sociaal oogmerk www.btcctb.org