10-06-2014
Brzo en Externe veiligheid Inspectiemethodiek BRZO (NIM)
1
2 10-06-2014
BRZO en Externe veiligheid
Even voorstellen Jan-Gerrit Veeneman BRZO inspecteur/ wabo coördinator
•
Artikel 24 inspectie
•
Meerjarenprogramma, veiligheidsaspecten, QRA een onderdeel
•
Voorbeeld in de GIR
•
Handhaving strategie
•
Voorbeeld rapportage
•
Afsluitende vragen en discussie
3
4
10-06-2014
10-06-2014
Artikel 24 Definitie zwaar ongeval
Verplichting tot BRZO inspectie: antwoord op de vijf hoofdvragen
Gebeurtenis als gevolg van onbeheersbare ontwikkelingen tijdens de bedrijfsuitoefening in een inrichting, waardoor hetzij onmiddellijk, hetzij
Praktijk:
na verloop van tijd ernstig gevaar voor de gezondheid van de mens
(1)
binnen of buiten de inrichting of voor het milieu ontstaat en waarbij een
(2)
of meer gevaarlijke stoffen zijn betrokken.
Systeem audit op het veiligheidsbeheerssysteem Controle op de genomen maatregelen (LOD’s) om een zwaar ongeval te voorkomen
5 10-06-2014
6 10-06-2014
1
10-06-2014
Uitvoering inspectie •
NIM in detail (1)
Steekproef of Veiligheidsbeheerssysteem voldoende functioneert
•
De nieuwe inspectiemethodiek (NIM) is modulair van opbouw.
volgens de NIM.
•
De modules, met uitzondering van de module voor de
•
Naleving bepalen van de omgevingsvergunning.
veiligheidsrapport (VR Een rapport als bedoeld in artikel 10 van
•
Goed naleefgedrag evt afdwingen HH.
het Brzo 1999) beoordeling, stellen ons als inspecteurs in staat om de antwoorden op de hoofdvragen nader in te vullen en deze te toetsen aan de relevante criteria. De modules passen in de planningscyclus.
7
8 10-06-2014
10-06-2014
NIM in detail (2)
Onderdeel NIM inspectie QRA
•
Zijn de juiste gevaren en de daaruit voortkomende risico’s onderkend?
•
Zijn de juiste maatregelen getroffen?
•
Worden de maatregelen goed onderhouden?
•
Is er een deugdelijk beheerssysteem waarmee het onderkennen van
•
gevaren en risico’s, het treffen van de juiste maatregelen en
•
het onderhouden van die maatregelen is geborgd?
•
Voert het bedrijf, alles overziend, het juiste preventiebeleid?
•
QRA beschreven in de omgevingsvergunning waarbij na selectie de maatgevende scenario’s gekozen zijn.
•
Uitgangspunten van de QRA ? Kloppen die wel ?
9
10 10-06-2014
10-06-2014
Inspectievragen
Uitvoering van QRA inspectie
•
QRA
Papieren QRA-beoordeling
•
Is het QRA gedocumenteerd en geschikt (volledig en juist)?
Inspectievraag: Is het QRA gedocumenteerd en geschikt (volledig en juist)?
•
Kunnen de gepresenteerde PR en GR (in de praktijk) worden
Inspectie QRA-deel
geverifieerd (geïmplementeerd)?
Inspectievraag: Kunnen de gepresenteerde PR en GR (in de praktijk) worden
Voldoen de gepresenteerde en geverifieerde PR en GR aan
geverifieerd (geïmplementeerd)?
de wettelijke eisen van het Bevi?
Oordeel EV
•
Kernvraag: Is het externe veiligheidsrisico acceptabel?
11 10-06-2014
12 10-06-2014
2
10-06-2014
De praktijk •
Checklist van de NIM
•
Controle ter plaatse, zijn voorzieningen aanwezig, werkend en onderhouden?
•
Uitspraak over de QRA.
13 10-06-2014
14 10-06-2014
GIR Voorbeeld: toelichting Pedro
De Inspectieruimte is een online inspectiedatabase. De Inspectieruimte stelt de kernteams van inspecteurs in staat om gezamenlijk een inspectie voor te bereiden en af te ronden. Iedere inspectiedeelnemer heeft vanaf de eigen werkplek toegang tot het inspectiedossier en kan hier informatie in opslaan.
15
16 10-06-2014
10-06-2014
Handhavingsstrategie BRZO
Waarom een handhavingsstrategie BRZO?
Inspectiemethodiek BRZO (NIM)
17 10-06-2014
18 10-06-2014
18
3
10-06-2014
Film Enschede
Waarom een handhavingsstrategie BRZO?
http://www.youtube.com/watch?v=_etfXcbguZw
•
Tot voor kort geen gezamenlijke handhaving
•
Elke toezichthouder ging uit van een eigen strategie
•
Afstemming op inspectieteamniveau na iedere inspectie
•
Handhavingsstrategie Brzo, vooruitlopend op de Handhavingsstrategie Omgevingswet In opdracht van Lat Rb regiegroep opgesteld en momenteel
•
vastgesteld door de bevoegde gezagen
19
20
10-06-2014
10-06-2014
Sanctiestrategie/ doelstellingen (1)
Sanctiestrategie/ doelstellingen (2)
Eigenlijk is het een Sanctiestrategie. Óf iets een overtreding is komt voort
•
Landelijk uniform
uit het toezichtproces (NIM)
•
Eenduidig (coördineren van mix van HH instrumenten)
•
Tijdig (aanschrijving en hersteltermijn)
Doelstellingen:
•
Proportioneel (ernst en naleefgedrag en houding meewegen)
(1)
Overtredingen worden altijd gevolgd door handhaving
•
Effectgericht (opheffen en beperken van risico en straffen)
(2)
voor gelijksoortige overtredingen worden dezelfde meest
•
Transparant (Seveso III)
adequate sanctiemiddelen toegepast
•
Rechtsgelijkheid en rechtszekerheid (geen willekeur)
21
22
10-06-2014
10-06-2014
•
Keuzes en uitgangspunten
Ernstig gevaar à direct zowel corrigerend en bestraffend sanctiemiddel, alle andere overtredingen à
•
Overtredingen die van invloed zijn op beheersing van zware ongevallen
opheffingsstap/aanschrijving en na hercontrole ander instrument,
met gevaarlijke stoffen worden gehandhaafd op het Brzo 1999
onomkeerbare schade à direct bestraffend.
•
HH strategie geldt voor alle Brzo verplichtingen.
•
Bestuursrecht en strafrecht zijn complementair, maar zoveel mogelijk
•
wel schriftelijk vastgelegd en gemotiveerd. Gaat over instrument,
bestuursrechtelijk optreden (bestuursdwang- ongedaan maken en
•
Inspecteur en –team kunnen afwijken van de HH strategie, maar dan
niet over of er gehandhaafd wordt!
bestuurlijke boete – straffen). Strafrecht is ultimum remedium
•
Sanctionering door de dienst met de meest effectieve instrumenten
Sanctie houdt rekening met zwaarte overtreding, risico, naleefgedrag en
•
Inzetten van HH uiterlijk gelijk met verzenden rapport of eerder
eventueel recidive.
indien situatie daarom vraagt.
23
24
10-06-2014
4
10-06-2014
Proces •
Score ‘matig’ of ‘slecht’ betekent handhaving. Bij ‘redelijk’ in principe niet tenzij het team oordeelt dat HH nodig is om verbetering af te dwingen
•
Inspectiegeschiedenis en naleefgedrag worden meegenomen in de zwaarte en/of aard van de sanctie
25
26 10-06-2014
10-06-2014
Categorieën
2. Geen onmiddellijke dreiging van een zwaar ongeval, wel duidelijk onvoldoende maatregelen getroffen: herstel afdwingen met zware tot
4 waarden te beschermen: werknemer, externe veiligheid, milieu en
middelzware sanctie(s) binnen gepaste hersteltermijn.
voorbereiding op rampenbestrijding. Waarden koppelen aan tijdsfactor
3. Zeer geringe dreiging van een zwaar ongeval, wel lichtere
levert 3 categorieën op.
tekortkomingen: herstel afdwingen met lichtere sanctie(s) binnen Indeling in drie categorieën overtredingen:
redelijke hersteltermijn.
1. Onmiddellijke dreiging en/of onomkeerbaar risico op een zwaar ongeval, er is sprake van ernstig gevaar: direct ingrijpen met zwaarste sanctie(s), werkzaamheden stilleggen en pas toestaan werk weer aan te vangen als adequate (nood)maatregelen zijn getroffen. Geen hersteltermijn. 27
28
10-06-2014
10-06-2014
Essentie strategie •
Omstandigheden meewegen •
Termijnen moeten redelijk zijn met (indien nodig) risicoverlagende noodmaatregelen
•
Stapeling van overtredingen
•
Herhaling/recidive
•
Andere toezichtinformatie
•
Blijft maatwerken en inbreng inspecteurs blijft mogelijk
•
Verstand boven ‘digitaal’ handhaven, maar afwijking altijd motiveren.
29 10-06-2014
30 10-06-2014
5
10-06-2014
Toepassen strategie: bepaal handhavende partij
•
handhaving door dezelfde partij die eerder heeft gehandhaafd.
Bijzonderheden: •
Vaak voorkomend: bedreiging arbo en milieu, of milieu en beperken
•
Een partij is afwezig: De ontbrekende inspecteur wordt geïnformeerd en bepaalt in overleg of de overtreding zelf wil
gevolgen van een incident voor gebouwen en personen buiten de
constateren, of dat verklaringen / waarnemingen (op te nemen in
inrichting, of andere samenloop. •
Bij herhaling/recidive van dezelfde overtreding: (verzwaarde)
GIR) van de andere partijen volstaan om de HH op te pakken.
Dan handhaving door beide partijen overwegen, eventueel splitsen in twee overtredingen, handhaving en op te leggen herstelmaatregelen op elkaar afstemmen. Of,
•
Kies toch voor één handhavende partij, op basis van meest effectieve beschikbare instrument.
31
32
10-06-2014
10-06-2014
•
Termijnen
een installatie veilig te sluiten/achter te laten (meestal 1 week). •
•
Hersteltermijnen zijn maatwerk en worden bepaald door: •
het risico dat de overtreding met zich brengt en de aard van de overtreding.
•
termijnen van behoorlijk bestuur (Awb) zoals redelijkheid en billijkheid voor de
voor categorie 2 exploitatieverbod wordt een kortst mogelijke termijn gegeven om
voor overige categorie 2 en 3 overtredingen meer ruimte mogelijk om goede maatregelen te laten nemen. Per situatie te bepalen.
benodigde tijd om de overtreding ongedaan te maken.
•
Wel aantal aanwijzingen mogelijk: •
categorie 1 is direct handelen en dit betekent werk niet laten aanvangen en/of direct personen uit een gevaarlijke omgeving evacueren en/of direct actie nemen om gevaarlijke stoffen te laten verwijderen en/of adequate noodmaatregelen te nemen om toch verder te kunnen in afwachting van de noodzakelijke structurele maatregelen volgens de vereisten in het Brzo.
33
34
10-06-2014
10-06-2014
Categorie 1: wat nu?
Overleg met Functioneel parket
•
•
OMWB medewerker neemt per direct contact op met directeur
gaan met het FP:
OMWB en bevoegd gezag. •
I-SZW heeft een beleidslijn voor de stillegging op grond van artikel 28 Arbeidsomstandighedenwet.
•
In een aantal situaties is het gewenst of noodzakelijk in overleg te
•
Bij een stillegging, of negeren stillegging
•
Als een exploitatieverbod wordt genegeerd
•
Als een last onder dwangsom geen resultaat oplevert en er een nieuwe hogere last wordt opgelegd (en aangifte)
In ieder geval zinvol:
•
Bij bestuursdwang (en aangifte)
•
Bij constatering van een categorie 1 ligt afbreken van de inspectie voor de hand.
•
Strafrechtelijk onderzoek na zwaar ongeval met causaal verband met overtreding Brzo
•
Direct handelen is noodzakelijk voor het verlaten van de inrichting, anders is het
•
Bij notoire overtreders en hier een maatwerk traject op is/wordt gezet
achteraf moeilijk beargumenteren dat het een onmiddellijke dreiging betrof.
•
Als elke handhavinginzet tot niets leidt en sluiting en/of intrekken vergunning en/of
•
Direct overleg met de eigen coördinator/teamleider of het management/bestuur.
•
Overleg binnen het team over te nemen (nood)maatregelen.
strafrechtelijk opsporingsonderzoek aan de orde zijn.
35 10-06-2014
36 10-06-2014
6
10-06-2014
resultaat Inspectie
Bepaal categorie overtredin g
Overtreding Brzo (relateren aan artikel)
Gebruiken in toelichting/ motivatie Omstandighed en: -Stapeling -Recidive -Naleefgedrag
Inschakelen OM-fp
Bepaal handhavend e partij
Vastleggen in GIR + toelichting
Registratie in GIR
Vastleggen in GIR
Betrekken bij
Strafrecht
Vastleggen in GIR, afwijkingen motiveren Bepaal HH inzet
Categorie
Bestuursrecht Inzet bestuurlijke hh richting bedrijf Afmelding in GIR
Ja
Overtredi ng (tijdig) opgeheven ?
Toelichting op Categorie Nee
37 10-06-2014
38 10-06-2014
Voorbeeld GIR
Voorbeeld GIR
39 10-06-2014
40 10-06-2014
Voorbeeld GIR
Vragen?
41 10-06-2014
42 10-06-2014
7
