BRUberichten
nummer
63 najaar 2010
Deze keer onder meer: ◆
De zeehaven van Utrecht
◆
Wegen voor het Rijk? Rails voor de regio!
◆
Samenwerken - toen en nu
◆
Natuur in Nieuwegein
◆
IJsselstein en de regio
Het Utrechts Archief, 101972
Toekomst van vroeger
In het jaar 2000 telt Nederland liefst 21 miljoen inwoners. Dat is het perspectief voor de heren achter de tafel: straks hebben we meer dan anderhalf keer zoveel mensen te huisvesten. Het is april 1970 en de samenwerkende gemeenten van de Kring Midden-Utrecht beleggen een voorlichtingsbijeenkomst. Hier tonen deskundigen en gemeentebestuurders de gewenste ruimtelijke toekomst van de regio Utrecht. Inmiddels weten we dat er sindsdien veel zou veranderen. Zo waren er in 2000 krap 16 miljoen Nederlanders, geen 21. En we gingen anders denken over ruimtelijke ordening, over mobiliteit. En bijvoorbeeld over luchtkwaliteit. Want het is tegenwoordig ondenkbaar dat er tijdens een publieke bijeenkomst twee mensen een pijp zouden roken.
Op de agenda van de regio “Meer investeren in een regionaal fietspadennetwerk.” En bijvoorbeeld ook: “Er moet een stevige lobby worden ingezet richting rijksoverheid om geldstromen naar de Utrechtse regio te krijgen.” Meer dan honderd raadsleden, burgemeesters en wethouders van de samenwerkende gemeenten bespraken op 20 september welke wensen zij hebben voor de regio.
De raadsleden en gemeentebestuurders kwamen in Zeist bijeen op uitnodiging van Bestuur Regio Utrecht. De discussies over de gewenste toekomst waren openhartig en serieus, en steeds in een goede sfeer. De conferentie was de opmaat voor de zogeheten Regionale Agenda 2011-2014. In dat akkoord zullen de negen samenwerkende gemeenten vastleggen wat de belangrijkste zaken zijn die de regio in de komende jaren moet bereiken. Het concept van de Regionale Agenda wordt in december voorgelegd aan het algemeen bestuur van Bestuur Regio Utrecht. En na een consultatieronde met maatschappelijke partners en de provincie Utrecht stelt het regiobestuur de definitieve Regionale Agenda volgend jaar maart vast. Meer informatie: Hanneke Kerckhaert
[email protected] 030-2862578
2
Nieuws
Qbuzz nieuwe vervoerder regio Utrecht Utrecht, 4 oktober - De komende acht jaar zal vervoersbedrijf Qbuzz het stads- en streekvervoer in de regio Utrecht uitvoeren. Vanaf 11 december
Voorwoord
neemt Qbuzz daarmee het stokje over van Connexxion. Qbuzz scoorde bij de Europese aanbesteding voor de concessieperiode 2011 - 2019 als hoogste op kwaliteit en prijs. Bestuur Regio Utrecht, als vervoersautoriteit, had de aanbesteding uitgeschreven. In de volgende uitgave van BRUberichten meer over Qbuzz in het Utrechtse stads- en streekvervoer.
Van harte Bestuur Regio Utrecht bestaat vijftien jaar. Een mooi moment om even stil te staan bij die regionale samenwerking. Vijftien
Binnen één minuut een fiets
jaar. Als je vijftien bent, zit je normaal gesproken volop in de puberteit: vreselijk bewust van wat anderen van je denken,
Het is een primeur in Nederland: de Velowspace. Een nieuw automatisch uitgiftepunt voor OV-fietsen dat dit jaar nog op het stationsplein in
maar intussen vol vuur de toekomst tegemoet. Natuurlijk is de Utrechtse regio veel volwassener. Want Bestuur Regio
Bunnik wordt geplaatst.
Utrecht mag dan officieel sinds juli 1995 bestaan, binnen onze regio wordt er al
“Het is een nieuw en uniek systeem”, zegt Cor Bergenhenegouwen van NS OV-fiets. “De Velowspace werkt als een carrousel. Klanten met een NS OV-fietsabonnement kunnen met hun pasje de deur openen. Ze hoeven niet naar binnen, dankzij het draaimechanisme komt de fiets vanzelf voor de deuropening te staan. Als de klant de tweewieler terugbrengt, draait er een leeg vak voor. Als er geen rij staat, heb je binnen één minuut een fiets. Dat is ons streven voor alle uitgiftepunten.”
zeker veertig jaar formeel samengewerkt. Al sinds de tijd dat bijvoorbeeld Vreeswijk nog een eigen burgemeester had. Op pagina 10 staat een aardig overzichtje van de voorgangers. De Kring MiddenUtrecht, op de pagina hiertegenover, is er een voorbeeld van.
Prototype NS OV-fiets heeft 210 verhuurpunten. De meeste bevinden zich in bewaakte fietsenstallingen. Op de kleinere, onbemande trein- en busstations zijn er fietskluizen en -boxen. “Die zijn ook automatisch, maar vergen meer handelingen van de klant dan de Velowspace”, aldus Bergenhenegouwen. De Velowspace is ontworpen door een Nederlands bedrijf. Het prototype werkt, maar de vormgeving moet nog worden verbeterd. Daarnaast moet er nog een bouwvergunning worden aangevraagd. Toch denkt Bergenhenegouwen dat de nieuwe stalling er voor het einde van het jaar staat. Bestuur Regio Utrecht financiert de plaatsing van de Velowspace in Bunnik. Cor Bergenhenegouwen: “Bestuur Regio Utrecht juicht het gebruik van de OV-fiets toe, omdat het bijdraagt aan de bereikbaarheid en de leefbaarheid van de Utrechtse regio. We zijn dan ook in overleg met BRU om ook in andere Utrechtse gemeenten de OV-fiets te introduceren. Zoals op het busstation in Vianen en bij de eindhalte van de trambaan in IJsselstein en Nieuwegein.”
En voortvarend de toekomst tegemoet treden, dat gebeurt onverminderd. De Regionale Agenda 2011-2014 is immers volop in voorbereiding, het stuk waarin de samenwerkende gemeenten bepalen wat de komende jaren de speerpunten zijn. Genoeg over de organisatie - de overige pagina’s van deze BRUberichten vertellen weer gewoon over de inhoud. Over doelen, plannen en over gezamenlijk behaalde resultaten. Tot slot: we hebben nog een échte jarige in ons midden. Achter in deze uitgave staat IJsselstein centraal. En IJsselstein viert juist dit jaar zijn 700e verjaardag.
Meer informatie:
Van harte!
Robbert Sterken
[email protected] 030-2862565
De redactie
3
Het Utrechts Archief, nr 102856
De aanleg van de huidige sneltram in Utrecht begon dertig jaar geleden. Voor het nieuwe tramnetwerk wordt nu opnieuw dertig jaar vooruit gekeken: tot 2025 met een doorkijk naar 2040.
Planstudie naast tramnetwerk
Wegen voor het Rijk - rails voor de regio De rijksoverheid wil de wegcapaciteit rond Utrecht verder vergroten, zo staat in de Planstudie Ring Utrecht. En intussen maakt Bestuur Regio Utrecht plannen voor een uitgebreid tramnetwerk voor 2025 en daarna. Wat hebben die twee plannen met elkaar te maken - maakt het ene het andere niet overbodig? “Nee”, zegt regiobestuurder Frits Lintmeijer, “die wegen zijn vooral voor het verkeer dat langs de regio wil. Maar wat de regio zelf nodig heeft, is een volwaardig tramnetwerk.”
Natuurlijk profiteert ook de regio wel van een betere doorstroming op de ring, erkent de regiobestuurder en Utrechtse verkeerswethouder Lintmeijer. “Zolang we tenminste opletten dat de extra capaciteit niet wordt opgevuld met weer nieuwe auto’s.” Maar met meer of bredere wegen los je het bereikbaarheidsprobleem in de regio niet op, daar is hij duidelijk over. “In het stedelijk gebied en in de regio moet je eerst goed investeren in openbaar vervoer, in trams. Pas daarna kun je bezien wat je nog aan asfalt nodig hebt. Het moet echt in die volgorde.”
4
Grote getallen Sinds kort denkt de rijksoverheid ook mee over het regionale openbaar vervoer in Utrecht. “Dat is een belangrijke stap voorwaarts”, stelt Frits Lintmeijer met genoegen vast. “De tram is daarmee nog niet gefinancierd, maar het is belangrijk dat er op dat niveau inhoudelijk met ons wordt meegedacht.” Want een goed tramnetwerk is geen luxe, maar harde noodzaak, vertelt hij: “We hebben een schrikbarende achterstand in de regio. De Utrechtse regio is de tweede economie van Nederland. En we hebben - sorry voor de grote
getallen - de grootste in- en uitgaande forenzenstroom van Nederland. Intussen groeit de regiobevolking met een derde, naar 800.000 inwoners. Elke vergelijkbare regio in Europa waar de bereikbaarheid goed loopt, heeft dat te danken aan goede regionale railverbindingen. De tram biedt meer capaciteit om de groei op te vangen. Een goed railnetwerk is echt de spil van de mobiliteit. En in Utrecht ontbreekt dat.”
Eerst naar De Uithof Daarom stemde het algemeen bestuur van de regio Utrecht vorig jaar unaniem in met het plan voor hoogwaardig regionaal railvervoer. Heel in het kort betekent dat: de komende vijftien jaar een hoogwaardig stedelijk tramnetwerk realiseren, en daarna nog uitbreidingen verder de regio in. Met de aanleg van het allereerste deel zou al op korte termijn moeten worden begonnen. Wat Lintmeijer betreft is dat de lijn tussen Utrecht CS en De Uithof, en wel rond de zuidkant van de binnenstad. Al ligt die beoogde eerste lijn geheel
binnen de gemeente Utrecht, hij is beslist van regionaal belang, stelt Frits Lintmeijer. “Veel werkgelegenheid in de regio bevindt zich nu eenmaal in de stad Utrecht. En De Uithof groeit uit tot het Utrecht Science Park. Kijk bijvoorbeeld naar Danone, dat vestigt er in 2012 een nieuw innovatiecentrum voor gespecialiseerde voeding.” Te zijner tijd zal de Uithoflijn worden doorgetrokken richting Zeist, als een van de volgende stappen op weg naar een compleet railnetwerk.
kader van de Planstudie kost”, relativeert Lintmeijer ontspannen, “en tegelijkertijd is het maatschappelijk rendement hoog. Ik ben er erg gelukkig mee dat de gezamenlijke BRU-gemeenten het concept van het regionale tramnetwerk hebben omarmd. En ik hoop dat we de samenwerking kunnen voortzetten voor deze eerste stap, de aanleg van de Uithoflijn. Want we moeten samen stevig aan de slag om het geld binnen te krijgen.” Meer informatie: Peter Smit
Stevig aan de slag
[email protected]
Waar wacht de eerste aanleg nog op? “De inpassing van die Uithoflijn is in principe opgelost, het bestemmingsplan is goedgekeurd. Maar het geld is nog een probleem.” De regio is bereid om een substantiële bijdrage te investeren, dat geld is ook al gereserveerd. Maar dat is lang niet voldoende, en voor de ontbrekende miljoenen wordt de blik vooral op Den Haag gericht. “Wat het Rijk zou moeten bijdragen is maar een fractie van wat de wegverbreding in het
030-2862541
Verbreding van wegen rond Utrecht - zoals hier de A2 - is vooral goed voor het doorgaand verkeer langs de regio. “Wat de regio zelf nodig heeft, is een volwaardig tramnetwerk.”
Het toekomstige regionale railvervoer zal er anders uitzien dan de huidige sneltrams. Dat geldt voor zowel de trams als voor de ruimtelijke inpassing van de tramlijnen in stad en regio. RandstadRail in de Haagse regio wordt wel als referentiebeeld gebruikt. Die overigens ook naar De Uithof rijdt - in Den Haag.
5
Struinen, ravotten of spelevaren
Foto Natuurkwartier Nieuwegein
Project en doel De herinrichting van het Natuurkwartier Park Oudegein in Nieuwegein moet ervoor zorgen dat de verschillende onderdelen van het park beter met elkaar verbonden worden. Hierdoor worden de zichtbaarheid en de aantrekkelijkheid vergroot.
Gesproken met Irene van Egmond, adviseur milieucommunicatie bij de gemeente Nieuwegein en projectcoördinator van het Natuurkwartier.
Wandelen tussen de fruitbomen en de grazende schapen. Ravotten in het zand, takkenhutten bouwen, een bootje aanleggen. Het kan straks allemaal in Natuurkwartier Nieuwegein. Het Natuurkwartier ligt in Park Oudegein, een prachtig groen gebied in Nieuwegein. Het Natuurkwartier bestaat uit het Milieu Educatie Centrum en kinderboerderij IJsselstee van de gemeente Nieuwegein, Poldermolen Oudegein van stichting Het Utrechts Landschap en Museum Warsenhoeck. De herinrichting moet ervoor zorgen dat de verschillende onderdelen in het Natuurkwartier beter met elkaar verbonden zijn. Zo wordt er een centraal plein aangelegd van waaruit verschillende wandelpaden door het Natuurkwartier slingeren. Ook komt er een natuurspeeltuin, waar kinderen met natuurlijke materialen kunnen spelen en knutselen. De aanlegsteiger is al gebouwd. Evenals een zonnewijzer midden op het plein. En de nieuwe natuurspeeltuin wordt vanaf november aangelegd en eind mei volgend jaar feestelijk geopend. De gemeente Nieuwegein en Bestuur Regio Utrecht financieren het project. Want het natuurgebied, dat nu al veel bezoekers trekt uit de omgeving van Nieuwegein, moet nog toegankelijker worden. Zodat nóg meer mensen kunnen genieten van de natuur. Meer informatie: Irene van Egmond
[email protected] 030-6055514
7
Intussen in de regio
Tegen het licht: de kantorenmarkt Veel Utrechtse gemeenten willen graag werkgelegenheid bieden door nieuwe kantoren te ontwikkelen. Tegelijkertijd zijn er veel slecht verhuurbare verouderde kantoorpanden. En het zijn onzekere tijden. Want hoe lang voelen kantooreigenaren nog de gevolgen van de financiële crisis? En dan de trends op de langere termijn. Nu al hebben werknemers per persoon gemiddeld minder ruimte nodig. Werkt bijvoorbeeld straks de meerderheid vanuit huis en is er alleen nog behoefte aan kleinschalige kantoren? Bestuur Regio Utrecht heeft aan adviesbureau STOGO opdracht gegeven om een kantorenmarktanalyse uit te voeren. De resultaten worden dit najaar verwacht en kunnen betrokken worden bij de Regionale Agenda. Meer informatie: Ria Driessen,
[email protected], 030-2862583
In de vaart: Liniepont Vianen Sinds afgelopen zomer kruist een nieuw voet- en fietsveer de Lek bij Vianen. Deze toeristische Liniepont pendelt tussen de forten Everdingen en Honswijk - en dus tussen het zuidelijke en het noordelijke deel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Daarbij vormt de pont een nieuwe, belangrijke schakel in het regionale routenetwerk voor recreatieve fietsers en wandelaars. Daarom heeft Bestuur Regio Utrecht indertijd 166.000 euro bijgedragen, voor onder meer de steigers en de toeleidende paden. Andere partijen bekostigden de boot en de exploitatie. Meer informatie: Henri Gielen,
[email protected], 030-2862532
Over de brug in Ondiep Sinds eind augustus rijden de stadsbussen weer over de Rode Brug in de Utrechtse wijk Ondiep. De gemeente Utrecht opende de geheel vernieuwde stadsbrug vorig jaar al. Maar kort daarop bleek dat het aan- en afrijden van de brug aan de kant van de Anton Geesinkstraat problemen opleverden voor de stadsbussen, en mogelijk ook voor fietsers. Aanvankelijke aanpassingen verbeterden de situatie onvoldoende en de bussen kozen een alternatieve route. Op verzoek van gemeente Utrecht en vervoersmaatschappij GVU heeft Bestuur Regio Utrecht vervolgens onafhankelijk onderzoek laten uitvoeren naar de wegsituatie op de Rode Brug. Ook praktijkproeven - zie foto - hoorden daar bij. En nu is naar aanleiding van dat onderzoek de situatie rond de Rode Brug naar ieders tevredenheid aangepast. Meer informatie: Lucille Singor,
[email protected], 030-2862516
Veiligheid op de rails Veiligheid is geen toeval, veiligheid vraagt voorzorg - zeker bij railvervoer. Bestuur Regio Utrecht pakt de veiligheid van de trambaan tussen Utrecht, Nieuwegein en IJsselstein systematisch aan. Het zogeheten Veiligheidszorgsysteem, waarin alle benodigde stappen zijn opgenomen, is in december gereed.
stadsregio ook de rails en de stroomvoorziening over van ProRail. Om de veiligheid van de traminfrastructuur te kunnen waarborgen, ontwikkelt BRU nu een Veiligheidszorgsysteem Infrabeheer.
Stap voor stap
In het Veiligheidszorgsysteem worden alle regels, procedures en afspraken “Vaak wordt een ongeluk veroorzaakt vastgelegd over de veiligheid van de door een opeenstapeling van tekorttraminfrastructuur. Van opleidingseisen komingen”, legt Marten Brascamp uit. voor het personeel tot risicoanalyses, Hij is Safety Manager bij Bestuur Regio van bouwvoorschriften tot calamiteitenUtrecht. “Die zijn vaak al langer aanwezig management. De interne regels en en leiden een sluimerend bestaan. procedures zijn inmiddels gereed en We doen er alles aan dergelijke tekortworden stap voor stap ingevoerd. komingen te voorkomen.” De stadsregio Ook de afspraken over samenwerking is al eigenaar van de sneltrams en met gemeenten, vervoerder Connexxion de tramhaltes. Eind dit jaar neemt de en aannemers zijn bijna afgerond. Meer informatie: Marten Brascamp,
[email protected], 030-2862595 8
Overigens is vanaf 1 juli 2011 iedere railbeheerder verplicht zo’n systeem in te voeren. Maar Bestuur Regio Utrecht zal het al in de loop van november gereed hebben. “We verwachten dat de Inspectie van Verkeer en Waterstaat op 1 december 2010 haar goedkeuring geeft aan ons Veiligheidszorgsysteem”, zegt Brascamp. “Zo kan de overdracht van de infrastructuur op 15 december ongehinderd plaatsvinden.”
Zeehaven in Utrecht Utrecht heeft sinds kort een heuse zeehaven. Goed, verwacht geen oceaanstomers aan de kade. Maar kleinere zeeschepen kunnen sinds kort rechtstreeks naar Lage Weide varen - zonder tijdrovende tussenstop bij de douane in een kusthaven. Het Utrechtse bedrijventerrein heeft formeel de zeehavenstatus. En om de haven zo goed mogelijk te benutten, bekijken Bestuur Regio Utrecht en andere betrokken partijen hoe vervoer over weg, water en spoor beter gecombineerd kunnen worden.
“Lage Weide ligt tussen de zeehavens van Antwerpen, Amsterdam en Rotterdam en op een steenworp afstand van het Amsterdam-Rijnkanaal, de A2 en het spoor. Van die strategische ligging moeten we beter gebruikmaken”, zegt Theo van Oijen, bestuurslid van de Industrievereniging Lage Weide (ILW) en directeur van het Centraal Kunstmest Bedrijf. “De nieuwe zeehavenstatus is een belangrijke stap in de goede richting.” De haven wordt op dit moment uitgebaggerd, er komen extra kades en een douanekantoor. “Door de ontwikkeling van betere haven-, maar ook spoorfaciliteiten, maken we Lage Weide aantrekkelijker voor bedrijven. Dat zorgt voor economische bloei en
werkgelegenheid. Bovendien halen we zo meer vrachtwagens van de A2 en gaan we dus files en luchtverontreiniging tegen.”
Bierboot en koffieschip Er komt steeds meer belangstelling voor een slimme combinatie van vervoer over water, weg en spoor. Een mooi voorbeeld is de bierboot, die al langer de Utrechtse horeca bevoorraadt. En Douwe Egberts heeft plannen voor een koffieboot tussen de fabriek op Lage Weide en het distributiecentrum in Nieuwegein. En welke rol kan Lage Weide spelen in goederenvervoer via verschillende vervoerwijzen? Dat is onlangs beschreven
in een langetermijnvisie voor Lage Weide, opgesteld door ILW, de gemeenten Utrecht en Nieuwegein, Bestuur Regio Utrecht, de provincie Utrecht en de Kamer van Koophandel MiddenNederland. Aanleiding was dat de gemeente Utrecht dit jaar het bestemmingsplan voor Lage Weide moet vernieuwen.
Krachten bundelen De betrokken partijen pleiten onder meer voor de ontwikkeling van een Port of Utrecht: de mogelijke samenwerking tussen Lage Weide en het nog te ontwikkelen bedrijventerrein ‘t Klooster in Nieuwegein. “Als deze bedrijventerreinen hun krachten bundelen, profiteren ze beide van groeimogelijkheden en extra capaciteit”, verklaart Rudo Verhoef, beleidsmedewerker bij Bestuur Regio Utrecht. “Dat geeft de regionale economie een impuls. Daarnaast benutten we het AmsterdamRijnkanaal zo nog beter en dringen we wegvervoer verder terug.” De opstellers van het nieuwe bestemmingsplan nemen de langetermijnvisie mee. Van Oijen: “We hopen dat zij het belang van een herstructurering inzien. Want als het gaat om bereikbaarheid, economische ontwikkeling en duurzaamheid, heeft Lage Weide enorme potentie.” Meer informatie: Rudo Verhoef
[email protected] 030-2862536
Slim combineren van transport via water, weg en spoor is goed voor economie, bereikbaarheid én milieu. Hier de Container Terminal Utrecht op bedrijventerrein Lage Weide.
9
Ruim veertig jaar samenwerking in Utrecht
Van KMU tot BRU Deze zomer was het vijftien jaar geleden dat Bestuur Regio Utrecht officieel werd ingesteld door de samenwerkende gemeenten. Maar was het in 1995 voor het eerst dat werd samengewerkt in de regio? Niet bepaald. Utrechtse gemeenten doen dat al heel lang: in wisselende vormen en samenstellingen al sinds 1967.
De oprichtingsconferentie van Bestuur Regio Utrecht, op 5 juli 1995. Aanvankelijk namen liefst 26 gemeenten deel, van Abcoude tot Woerden. In 2004 werd besloten dat grote aantal terug te brengen tot de huidige negen kerngemeenten.
◆ 1967 - 1977 Kring Midden-Utrecht (K.M.U.)
Deelnemende gemeenten: Bunnik, Houten, Jutphaas, Maarssen, Maartensdijk, Utrecht, Vleuten-De Meern, Vreeswijk en IJsselstein. ◆ 1977 - 1985 Samenwerkingsorgaan Agglomeratie Utrecht (S.A.U.)
Deelnemende gemeenten: Bunnik, Houten, Maartensdijk, Nieuwegein en Utrecht. ◆ 1985 - 1991 Regionaal overleg orgaan van Utrecht en omliggende gemeenten (R.O.G.) ◆ 1991 - 1995 Regionaal Beraad Utrecht (RBU) Deelnemende gemeenten: Bunnik, De Bilt, Houten, Maarssen, Maartensdijk, Nieuwegein, Utrecht, Vianen, Vleuten-De Meern en IJsselstein. ◆ 1995 - heden Bestuur Regio Utrecht (BRU) Deelnemende gemeenten momenteel: Bunnik, De Bilt, Houten, Maarssen, Nieuwegein, Utrecht, Vianen, IJsselstein en Zeist.
“Regio’s leveren goede resultaten” Naast Bestuur Regio Utrecht kent Nederland nog zeven andere zogeheten plusregio’s: regionale samenwerkingsvormen zoals opgenomen in de Wet gemeenschappelijke regelingen Plus (Wgr-plus). Regelmatig wordt de werking van deze stadsregio’s getoetst en geëvalueerd. Vorig jaar nog verscheen het rapport van de commissie-Nijpels, opgesteld in opdracht van de VNG. De commissie concludeerde hierin dat de Wgrplus de meest geschikte bestuursvorm is, binnen de huidige bestuurlijke organisatie van Nederland. Afgelopen augustus ontving de Tweede Kamer het evaluatierapport “Plussen en minnen Evaluatie van de Wgr-plus” (zie www.rijksoverheid.nl). Deze onderzoekers concluderen in dat rapport onder meer: de regio’s “slagen er in om verschillen tussen gemeenten te overbruggen en kunnen, in het licht van de geformuleerde ambities, goede resultaten overleggen.” De Kamer houdt de behandeling van het Evaluatierapport Wgr-plus nog aan, in afwachting van een standpunt van het nieuwe kabinet.
10
Meer informatie: Hanneke Kerckhaert
[email protected] 030-2862578
IJsselstein & de Regio
Feiten en cijfers
Negen gemeenten vormen samen Bestuur Regio Utrecht. Negen gemeenten met gezamenlijke belangen, maar tegelijkertijd met verschillende karakters, uiteenlopende kenmerken, en vaak heel eigen opgaven. In deze rubriek stelt telkens een van de partnergemeenten zich voor.
Een fraaie historische kern - dit jaar precies 700 jaar oud omringd door uitgestrekte woonwijken. Een actief verenigings-
◆
bestaat als stad sinds 1310
◆
34.246 inwoners (per 1 januari 2010)
◆
1.618 inwoners per km2 land
◆
oppervlakte 2.162 hectare
◆
IJsselstein grenst aan BRU-gemeenten Utrecht, Nieuwegein en Vianen
◆
leven, sterke sociale binding en gelegen nabij grote stad én open land. Dat is IJsselstein. Niet voor niets heet de nieuwe gemeentelijke toekomstvisie ‘IJsselstein Dichtbij’. IJsselstein beschouwt zichzelf als een grotere stad in het platteland, en tegelijkertijd klein binnen de Utrechtse regio. Aldus wethouder Thijs de Jong, die ook lid is van het dagelijks bestuur van de Regio Utrecht.
DB-lid BRU namens IJsselstein: Thijs de Jong (wethouder), AB-leden namens IJsselstein:
Twee kanten
Jelte Huizinga en Peter Ligtelijn
“In de regio kijken wij overigens twee kanten op: we zijn lid van de Regio Utrecht, maar we kijken ook westwaarts, naar de Lopikerwaard. Gevoelsmatig en historisch hoort IJsselstein daar zelfs meer bij”, legt Thijs de Jong uit. “Maar ’s ochtends gaat de verkeersstroom richting Nieuwegein en Utrecht - economisch zijn we eerder op de oostkant georiënteerd.” En ook met de sneltram heeft de gemeente letterlijk een directe lijn met Nieuwegein en de stad Utrecht. “Wat Bestuur Regio Utrecht betreft, die vervult allereerst als vervoersautoriteit een belangrijke rol,” stelt De Jong. Beleidsmedewerker Jolanda Mulder, betrokken bij regionale zaken, noemt in dat verband graag een succesvol project: de verbeterde toegankelijkheid van de bushaltes, met de dynamische reisinformatie: “Misschien geen grootschalig project, maar wel echt een verbetering.”
Naar de A2
De historische binnenstad - het ‘stadje’ zeggen IJsselsteiners - vormt in zijn geheel de markantste plek van de gemeente, besluiten wethouder Thijs de Jong en beleismedewerker Jolanda Mulder.
Wethouder en regiobestuurder De Jong benadert de regionale samenwerking steeds pragmatisch: “Zeker op onze schaal kun je het niet als gemeente alleen. Iedereen probeert goede buren te zijn, want er gebeuren nu eenmaal dingen aan de andere kant van de gemeentegrens. En Bestuur Regio Utrecht moet wel blijven functioneren voor de gemeenten, en géén bestuurslaag worden.” Hij geeft een actueel voorbeeld van de invloed die buren kunnen hebben: de aanleg van de nieuwe Utrechtse woonwijk Rijnenburg. Die ontwikkeling zal ook voor IJsselstein een bereikbaarheidsprobleem opleveren. De bereikbaarheid is sowieso het grootste regionale knelpunt: “Aan de westkant heeft IJsselstein bijna geen uitvalswegen, alles moet naar de A2. Dat vraagt om een bovengemeentelijke oplossing. En dat is niet alleen een zaak voor de regio, maar ook voor de provincie en het Rijk.” Automobilisten kunnen vanaf diezelfde A2 IJsselstein trouwens al van verre herkennen. “Ja, de meeste mensen noemen het dan wel zendmast Lopik”, vertelt Thijs de Jong lachend, “maar hij staat echt al heel lang op IJsselsteins grondgebied!” 11
Bordjes tussen knopen Stel, in Werkhoven stappen we op de fiets. En we peddelen bijvoorbeeld via Utrecht naar Maarssen - een tochtje dwars door de regio. Dat kan sinds een tijdje zonder kaartlezen onderweg, zonder TomTom en vooral: zonder verdwalen. Het netwerk van fietsknooppunten, ooit een initiatief van Bestuur Regio Utrecht, is inmiddels provinciebreed bewegwijzerd. Meer dan duizend kilometer aan bestaande fietsroutes is opgenomen in het netwerk. De recreant kijkt tevoren op de fietsroutekaart - papier of online - welke genummerde knooppunten hij op de gewenste route zal passeren. De knooppunten zijn gemarkeerd met bordjes. Dat lijstje met nummers volstaat, en via wit-groene bordjes fietst de recreant van knooppunt tot knooppunt, de provincie door. Onderweg staan informatieborden bij interessante plekken. Het was in 2005 een idee van Bestuur Regio Utrecht om te onderzoeken of zo’n fietsnetwerk - elders al populair - ook in Utrecht kon worden toegepast. Volgens de studie bleek dat inderdaad zeer wenselijk, vanuit landschappelijk, maatschappelijk en economisch belang. Omdat de fietsroutes zich tot ver voorbij de regiogrenzen uitstrekken, nam daarna de provincie het stokje over. En bij de realisatie werden ook de gemeenten nauw betrokken. De online fietsrouteplanner op fietsenindeprovincieutrecht.nl geeft overigens allerlei extra informatie. Van Werkhoven via Utrecht naar Maarssen bijvoorbeeld, dat blijkt 30,3 km te zijn. En 511 kilocalorieën te kosten. Oftewel een tochtje van anderhalf uur en twee gevulde koeken.
Colofon
Meer informatie: Henri Gielen,
[email protected], 030-2862532
12
BRUberichten is een uitgave van Bestuur Regio Utrecht en wordt verspreid onder de relaties van de stadsregio. Wilt u op de verzendlijst, of hebt u zelf een interessant regiobericht? Neem gerust contact op. BRUberichten verschijnt viermaal per jaar. Uitgave najaar 2010.
Coördinatie en eindredactie ◆ Hartog Communicatie Tekst ◆ Bestuur Regio Utrecht
Beeld ◆ Bestuur Regio Utrecht ◆ Erik van ’t Woud, Photosteron ◆ Eelco Hofstra Fotografie ◆ Het Utrechts Archief
◆ Hartog Communicatie ◆ Schrijf-Schrijf
Postadres Postbus 14107, 3508 SE Utrecht tel 030 - 2862525, fax 030 - 2862500 www.regioutrecht.nl,
[email protected]
Druk Grafisch ontwerp ◆ Ellen Bakker, Utrecht
◆ Kerckebosch, Zeist